Sienska katedrala
| |
|---|---|
| Lokacija | Siena, Toskana, Italija |
| Koordinate | 43.3177°N 11.3290°E |
| Arhitekt | Giovanni di Agostino, Giovanni Pisano, Camaino di Crescentino |
| Godine izgradnje | oko 1196.-1348. |
| Godina završetka | 1348. |
| Patron | sv. Marija |
| Arhitektonski stil | romanika - gotika |
| Dimenzije | 89.4, duga, 77 m visoka |
Sienska katedrala (službeno Cattedrale Metropolitana di Santa Maria Assunta, uobičajeno Duomo di Siena) je jedna od najslavnijih romaničko-gotičih katedrala u Italiji, koja se uzdiže na istoimenom trgu u historijskom centru Siene.[1]
Katedrala je zajedno sa historijskim centrom 1995. uvrštena na UNESCO-vu Lista svjetske baštine u Evropi.[2]
Prema predaji današnja katedrala zamjenila je stariju crkvu iz 9. vijeka, posvećenu Djevici Mariji, koja je podignuta otprilike na istom mjestu rimskog hrama posvećenog Božici Minervi. Po jednako nepotvrđenoj predaji nova crkva je posvećena 1179. uz prisutnost sienskog pape Aleksandra III, nakon što je on sklopio mir sa Svetorimskim carem Fridrichom Barbarossom.[1]
O samoj gradnji nema puno dokumenata, postoji dokument o kupnji terena za radinice klesara i skulptora 1262. Postoji dokument iz 1263 o kupnji olova za pokrivanje kupole i bakra za njen vrh (jabuka), pa se pretpostavlja da je i ona morala biti dovršena do tog roka.[1]
Isplata šest srebrnih solda u aprilu 1259. Nicoli Pisanu za propovjedaonicu koja je smještena u sjeverni dio transepta, je prvi dokument u kom se on spominje.[1]
Njegov sin Giovanni Pisano vodio je izgradnju katedrale od 1284. do 1297., podigao je donji dio fasade i ukrasio je skulpturama proroka, sibila i filozofa koje je isklesao. One su tokom 19.-20. vijeka spremljene u muzej i zamijenjene kopijama.[1]
Katedrala sadrži brojna remek-djela iz svih perioda, ali se njen mramorni podni mozaik sa zgrafitom smatra njenim najvrednijim blagom, za njega je Giorgio Vasari rekao da je najljepši..., najveći i najveličanstveniji pod ikada napravljen.[1]
Mozaik se počeo raditi u 14., ali je dovršen tek u 19. vijeku. Gotovo svih 56 skica napravili su sienski umjetnici, osim jedne (Brdo mudrosti) koju je nacrtao Pinturicchio 1505.[1]
Za siensku katedralu radili su najveći skulptori onog vremena. Počevši od Nicole Pisana koji je isklesao propovjedaonicu (1265.- 1268.) i njegovog sina Giovannija koji je isklesao skulpture za fasadu, Donatella čije je preživjelo djelo skulptura sv. Ivana Krstitelja u istoimenoj kapeli, Michelangela koji je isklesao sv. Petra, sv. Pavla, sv. Pia i sv. Augustina za oltar kardinala Piccolominija, sve do Gian Lorenza Berninija koji je isklesao skulpture Marije Magdalene i sv.Jeronima u Cappella del Voto (Zavjetna kapela).[1]
Pored njih na dekoraciji katedrale tokom vijekova izradali su se i brojni drugi skulptori kao što su; Tino di Camaino (grobnica kardinala Riccarda Petronija), Urbano da Cortona, Antonio Federighi, Vecchietta, Baldassarre Peruzzi, Giovanni di Stefano, Francesco di Giorgio Martini, Domenico Beccafumi, Giuseppe Mazzuoli, Melchiorre Cafà, Antonio Raggi i Pietro Balestra.[1]
Brojne oltarne slike danas su pohranjene u katedralnom muzeju (Museo dell'Opera) ili po drugim muzejima u Italiji i inozemstvu. Od fresaka najvrednije su one u Biblioteci Piccolomini koje je naslikao Pinturicchio i njegova bottega između 1503. - 1508. sa scenama iz života pape Pia II. Piccolominija.[1]
Katedrala ima i brojne vitraže od kojih je najvredniji onaj Duccia di Boninsegne, koji je nekoć krasio okulus iznad apside, ali je nedavno premješten u muzej i zamijenjen kopijom.[1]
