Vatinska kultura
Vatinska kultura | |||
---|---|---|---|
Geografija | |||
Kontinent | Evropa | ||
Regija | Srednja Evropa, Balkan | ||
Zemlja | Srbija, Rumunija, Hrvatska, Bugarska, Bosna i Hercegovina | ||
Glavni lokalitet | Vatin | ||
Društvo | |||
Jezik | indoevropski | ||
Religija | indoevropska | ||
Društveno uređenje | složeno socijalno izdiferencirano društvo | ||
Period | |||
Istorijsko doba | bronzano doba | ||
Nastanak | 16. vek pne | ||
Prestanak | 13. vek pne | ||
Prethodnici i naslednici | |||
Prethodile su: | Nasledile su: | ||
Portal:Arheologija |
Vatinska kultura je kultura ranog bronzanog doba rasprostranjena u Banatu, Sremu i južnoj Bačkoj, kao i u centralnoj Srbiji.
Glavna ahreološka nalazišta su:
Milutin Garašanin je Vatinsku kulturu podelio na tri faze:
I faza | Pančevačko omoljička faza | rano i početak srednjeg bronzanog doba |
II faza | Vatinsko vršačka faza | srednje bronzano doba |
III faza | Belegiš - Ilandža | kraj srednjeg i početak poznog bronzanog doba |
Naselja su podizana na obalama reka i brežuljcima. Građene su poluzemunice i nadzemne kuće sa temeljima od kamena i drvenim nadzemnim konstrukcijama.
Primenjivala se kremacija. Pokojnici su spaljivani sa odećom i nakitom. Ostaci su polagani u urne.
Osnovni keramički oblik je oštro profilisani pehar sa jednom ili dve drške koje nadvisuju obod. Drške su polumesečasto profilisane (ansa lunata) ili imaju rožaste ukrase (ansa kornuta). Ostali oblici:
- trbušaste amfore sa niskim vratom i poklopcem
- dvojni sudovi
- plitke posude
- zoomorfne vaze
Keramika je ukrašavana kanelovanjem, urezivanjem geometrijskih motiva - poput snopova linija, kružića, voluta, spirala, koji su raspoređeni u horizontalne trake. Pravilnost ornamentike kao i upotreba neke vrste šestara je dodirna tačka sa minojskom i mikenskom kulturom.
- pljosnate sekire sa produženim cevastim delom za dršku
- trougaoni bodeži
- ukrasne igle
- narukvice
- prstenje
- privesci
- dugmad
Za nakit su koristili i zlato.
- Praistorija jugoslovenskih zemalja, Bronzano doba, Sarajevo, 1983.