Zamak Este
| Zamak Este Castello Estense | |
|---|---|
Ferrara,  Italija
| |
 Pogled na zamak Dinastije Este | |
  položaj u Italiji | |
| Tip | zamak |
| Koordinate | 44°30′05″N 11°22′16″E / 44.5015°N 11.3710°E |
| Sagrađen/a | 1100 |
| Građevinski materijali |
cigla, kamen |
| Trenutni vlasnik |
Provincija Ferrara |
| Otvoreno za javnost |
Da |
Zamak Este (talijanski: Castello Estense) je historijski zamak Dinastije Este u Sjevernoj Italiji u gradu Ferrari.[1]
On je simbol Ferrare, star preko 6. vijekova, zamak je uz ostale renesansne građevine uvršten na Unesco-vu Svjetske baštine.[2]
Historija tog zamka počela je izgradnjom tornja (karaule), koji je početkom 13. vijeka već bio dio obrane gradskih bedema, na sjevernom rubu srednjovjekovnog grada.[1] Karakteristike tog masivnog tornja bila je jednostavnost; kvadratni tlocrt i zidovi od cigle. Svaki kat imao je samo jednu prostoriju. Kad je 1264. Obizzo II Este proglašen vojvodom Ferrare, porodica Este odlučila je podići svoju palaču na zemljištu ispred katedrale u sjevernom dijelu grada.[1]
Sredinom 14. vijek vlasnici velikog gradskog kvarta koji se tih godina protezao do bedema, preuredili su karaulu u fortifikaciju kako bi poboljšali obranu Lavljih vrata (Porta dei Leoni) i svoju imovinu. Uz toranj je podignut zid od cigle od temelja do prvog kata, tako se formirao prsten bedema, mjesto za topove i drugo oružje. Debljina je povećana na četiri ugla, tako da su izgledali kao četiri mala tornja.[1]
Između 1385. - 1450. izvedena je transformacija iz tornja u zamak. To je izveo arhitekt Bartolino da Novara tako da je postojeću Lavlju utvrdu (Rocca dei Leoni) spojio sa tri nova tornja, i tako formirao četverokut.
Bartolino je sagradio i četiri vrata u zamak, po jedna sa svake strane, do kojih su vodili pokretni mostovi.[3]
U drugoj polovici 15. vijek, zamak San Michele i nadalje je imao isključivo vojnu funkciju, ali su se od 1450. za vladavine markiza Borsa Estea, neke prostorije počele koristiti za stanovanje i urede.[4]
Značajne promjene napravljene su u unutrašnjem dvorištu, izgrađen je trijem, a iznad njega veliki salon.[4]
Početkom 16. vijeka za vladavine vojvode Alfonsa I., nastavljen je rad na rekonstrukciji zamka San Michele, koji je postepeno dobio izgled plemićke rezidencije. Promjena je obavljena samo na prvom katu, dok su donji katovi i nadalje imali strogo obrambenu funkciju.
Značajne promjene izvedene su kod istočnih gradskih vrata, gdje je srušena Lavlja vrata i podignuta velika kuhinja.[4]
Nakon 1554. i velikog požara koji je zahvatio dio oko tornja Santa Catarina, i oštetio cijelo zapad]]no krilo zamka, izveden je čitav niz radova, od gradnje do dekoracije enterijera započete u starom zamku Castelvecchio. Vojvoda Ercole II koji je već prije prije toga izgradio svoju rezidenciju u staroj palači pored parka Giardino delle Duchesse odlučio je sagraditi novu rezidenciju pored tornja Santa Catarina (Appartamento della Pazienza/Apartman Strpljenja). Od tog trenutka Girolamo da Carpi je dobio zadatak, prvo od Ercolea II, a kasnije od njegovog sina Alfonsa II, da izvede veliku i konačnu transformaciju zamka u dvorac]] renesansnog tipa. Transformaciju je ubrzao potres iz 1570., koji je oštetio zamak kao i mnoge paleče u gradu. Arhitektova ideja za projekt bila je tipično maniristička; tornjeve i bedeme zamka podigao je za jedan kat, maknuo nazubljen vrh i iskoristio ga kao podlogu za balustrade od istarskog kamena.[4]
Jedna od inovacija bila je korištenje krovnih terasa sa kojih se pružao pogled na grad. Pored Lavljeg tornja izgrađena je privatna kapela potpuno od mramora.[4] Zidovi unutrašnjeg dvorišta oslikani su 1577. mitološkim ciklusom od preko 200 fresaka prinčeva Dinastije Este.[4]
Kad je 1598. porodica Este morala je napustiti Ferraru jer nije imala legitimnog nasljednika priznatog od strane crkve koji bi mogao preuzeti vlast, grad je dospio pod vlast Papinske Države, pa su odtad sve do 1859. u njemu živjeli kardinali.[4]
Što se tiče arhitekture zamak nije doživio velike transformacije, jedino je poboljšan prostor oko tornja Santa Caterina, prije svega sjeverna vrata gdje je tokom 18. vijeka restaurirana kardinalska rezidencija.[4]
U bedeme su ugrađena dva željezna vrata kako bi se roba lakše dopremala.[4]
Uprava Provincije Ferrara kupila je zamak na aukciji 1874., za ondašnjih 70.000 lira. Od 1980-ih 20. vijeka se zamak intenzivno restaurira, najveći dio je otvoren za javnost kao muzej, osim drugog kata, gdje su smješteni uredi asministracije Provincije Ferrara.[4]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Watchtower and stronghold” (engleski). Castello Estense. Pristupljeno 11.04.2022.
- ↑ „Castello Estense” (talijanski). Ministero della cultura. Pristupljeno 11.04.2022.
- ↑ „From the stronghold to the castello di San Michele” (engleski). Castello Estense. Pristupljeno 11.04.2022.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 „Renaissance modifications” (engleski). Castello Estense. Pristupljeno 11.04.2022.
- Castello Estense (en)