gaz

Shqip

Emër

gaz m.

1. Trup zakonisht pa ngjyrë e i padukshëm, që në trysninë dhe në temperaturën e zakonshme është në një gjendje fizike si ajri a si avulli dhe përhapet lehtë e mbush plotësisht çdo hapësirë; lëndë e tillë që del nga nëntoka dhe përdoret për djegie a për ndriçim; lëndë e tillë që çlirohet nga disa trupa; lëndë e tillë që dëmton a helmon organizmin. Gaz i rrallë (fisnik). Gaz i thatë (i lëngshëm). Gaz i plogët gaz që nuk bashkëvepron a nuk lidhet kimikisht me lëndë të tjera. Gaz karbonik. Gaz sulfuror. Gaz metan. Gaz natyror. Gaz i djegshëm (ndriçues). Gaz lotsjellës (helmues). Gazrat e naftës. Gazi i minierave (i kënetave). Gaz pa ngjyrë (me ngjyrë). Vetitë e gazit. Lëngështimi i gazit. Shkëmbimi i gazeve. Dhoma e gazit dhomë ku fashistët dhe imperialistët mbytin të burgosurit a robërit e luftës me gaz helmues. Ujë me gaz. Balonë me gaz. Stufë me gaz. Ngrohje me gaz. Bombë me gaz. Mbush me gaz. Punon me gaz.

   Gazi është një nga katër gjendjet themelore të lëndës (të tjerat janë gjendja e ngurtë, e lëngët dhe plazma).

2. Lënda djegëse e lëngët (benzinë, naftë etj.) e cila futet në trajtë piklash në motorët e ndryshëm dhe digjet aty për t'i vënë këta në lëvizje. I jap gaz (i pakësoj gazin) motorit. Shkel gazin shkel një këmbëz të posaçme për t'i dhënë motorit të automjetit më shumë lëndë djegëse.
3. vet. sh.. ~RA,. ~RAT. Lëndë në trajtë të gaztë që dalin nga stomaku a nga zonët. Gazrat e stomakut ( e zorrëve). Ka gazra.
4. bised., vjet. Vajguri. Llambë (kandil) me gaz. Enë për gaz.
5. krahin. Bishtuk me vajguri. Ndez (shuaj) gazin.

• Ia shkeli gazin thjeshtligj. shih te SHKEL.

Në gjuhët tjera

Anglisht: ? Arabisht: ? Armenishte: ? Austrishte: ? Azerisht: ? Gjuha baske: ? Bjellorusisht: ? Boshnjakisht: ? Bullgarisht: ? Çekisht: ? Danisht: ? Esperanto: ? Estonisht: ? Finlandishte: kaasu (fi) Frëngjisht: ? Galicishte: ? Gjermanisht: ? Greqisht: ? Hebraisht: ?

Hollandisht: ? Hungarisht: ? Indonezisht: ? Interlingua: ? Irlandisht: ? Islandishte: ? Italisht: ? Japonisht: ? Katalanisht: ? Kinezisht: ? Koreanisht: ? Kroatisht: ? Kurdisht: ? Gjuha Uelhe: ? Latinisht: ? Lituanisht: ? Letonisht: ? Luksemburgisht: ?

Maltez: ? Maqedonisht: ? Norvegjisht: ? Persisht: ? Polonisht: ? Portugalisht: ? Rumanisht: ? Rusisht: ? Spanisht: ? Suedisht: ? Sllovakisht: ? Serbisht: ? Sllovenisht: ? Turqisht: ? Ukrainisht: ? Venecianisht: ?

gaz II m.

1. Ndjenjë gëzimi e kënaqësie; gjendje e gëzueshme; gëzim. Gaz i madh (i papërshkrueshëm). Gazi i punës (i fitores). Lot gazi. Gjithë (plot) gaz e hare. Ndien gaz. Këndon me gaz. Fluturonte nga gazi. I sjell gaz. E kemi për gaz të vdesim për vendin tonë.

2. Të qeshura të forta e me zë të lartë që shprehin gëzim; e qeshur. Me buzë në gaz (me gaz në buzë) duke qeshur, me gëzim, buzagaz. Shkrihet (shkulet, vdes, fiket) gazit qesh me të madhe. Mbaj gazin. Krisi (pushoi) gazi. Ia plasi gazit. I hipi gazi. Vë (çoj, shpie, bëj) buzën në gaz qesh pakë, buzëqesh. Iu tha gazi në buzë pushoi menjëherë së qeshuri nga diçka e papëlqyer që i erdhi papritur.

3. edhe sh.~E, ~ET. Ngjarje e shënuar që i sjell njeriut gëzim e kënaqësi, rast i gëzueshëm; festimi i kësaj ngjarjeje; gëzim. Gazi i parë (i fundit). Gaz për derë! ur. Për gaz e për të mira! ur. Gaz paç! ur. Qoftë për gaz! ur. U mblodhën për gaz (për gazin e fëmijës). Kemi shumë gaze përpara.

4. bised. Dikush a diçka që na sjell gëzim e kënaqësi të veçantë. Gazi i zemrës (i prindërve, i nënës). Ai është gazi i shtëpisë.

5. Shaka, tallje, hoka; shpoti. Bën gaz me shokët. Vënë gaz dikë. E pati me (për) gaz. Foli për gaz. U bë për gaz. U bë gazi i botës (i dheut, i shoqërisë).

6. vjet. Qejf, zbavitje, dëfrim. Udhëtonte për gaz e jo për punë.

7. bised. Çifti që martohet (dhëndri dhe nusja). Gazi të trashëgohet! ur.