పోర్చుగల్

పోర్చుగీస్ రిపబ్లిక్
República Portuguesa పోర్చుగీస్ రిపబ్లిక్
	జాతీయగీతం; ;
	పోర్చుగల్ యొక్క స్థానం Location of పోర్చుగల్ (green) – on the European continent (light green & dark grey); – in the ఐరోపా సమాఖ్య (light green) — [Legend]
రాజధాని; అతి పెద్ద నగరం	లిస్బన్5; 38°46′N 9°11′W / 38.767°N 9.183°W
అధికార భాషలు	పోర్చుగీసు1
గుర్తింపు పొందిన ప్రాంతీయ భాషలు	మిరాండీస్
జాతులు	95.9% పోర్చుగీస్, 4.1% (బ్రెజీలియన్లు, కేప్‌వెర్డియన్లు, en:Ukrainians, అంగోలా, ఇతర మైనారిటీలు)
ప్రజానామము	పోర్చుగీసు
ప్రభుత్వం	పార్లమెంటరీ రిపబ్లిక్6
ఏర్పాటు	Conventional date for Independence is 1139
Accession to; the European Union	1 జనవరి 1986
జనాభా
జీడీపీ (PPP)	2007 అంచనా
జీడీపీ (nominal)	2007 అంచనా
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2005)	0.897 (high) (29th)
కరెన్సీ	యూరో (€)² (EUR)
కాలాంశం	WET³ (UTC0)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్	.pt4
కాలింగ్ కోడ్	+351
1	మిరాండీస్, spoken in some villages of the municipality of Miranda do Douro, was officially recognized in 1999 (Lei n.° 7/99 de 29 de Janeiro), since then awarding an official right-of-use Mirandese to the linguistic minority it is concerned. The Portuguese Sign Language is also recognized.
2	Before 1999: Portuguese escudo.
3	Azores: UTC-1; UTC in summer.
4	The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states.
5	Coimbra was the capital of the country from 1139 to about 1260.
6	The present form of the Government was established by the Carnation Revolution of 25 April 1974, that ended the authoritarian regime of the Estado Novo.

పోర్చుగల్ (అధికార నామము పోర్చుగీస్ రిపబ్లిక్) ^{[note 1]} ఐరోపా ఖండం లోని ఐబీరియా ద్వీపకల్పంలోని ఒక దేశం. నైఋతి ఐరోపాలో ఉన్న పోర్చుగల్ అట్లాంటిక్ మహాసముద్రానికి తూర్పు, ఉత్తర దిశలలో స్పెయిన్ ఉంది. దీనికి రాజధాని లిస్బన్. అట్లాంటిక్ ద్వీపసముహంలో స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన అజోరెస్, మడియేరా ద్వీపాలు వాటి ప్రాంతీయ ప్రభుత్వ నిర్వహణ చేస్తూ దేశంలో భాగంగా ఉన్నాయి.^[3]

పోర్చుగల్ ఒక అభివృద్ధి చెందిన దేశము. పోర్చుగల్ ఐక్యరాజ్య సమితి (1955 నుండి), ఐరోపా సమాఖ్య, నాటో, ఓఈసీడీ లలో సభ్యదేశంగా ఉంది.

15వ శతాబ్దంలో భారతదేశం చేరే నావిక మార్గాన్ని కనుక్కోవడంలో పోర్చుగల్ దేశస్థులు ముందున్నారు. ఆ దేశస్థుడైన వాస్కో డ గామా (Vasco da Gama) 1498లో ఐరోపా నుండి భారతదేశానికి నేరుగా సముద్రమార్గాన్ని కనుగొన్నాడు. వాస్కోడిగామా బృందము మొట్టమొదట కాలికట్లో కాలుమోపింది. 16వ శతాబ్దంలో పోర్చుగీసు వర్తకులు గోవాలో స్థావరం ఏర్పరచుకొన్నారు. కొద్దికాలంలోనే, 1510లో అఫోన్సో డి ఆల్బుకరెక్ గోవాను స్వాధీనపరుచుకుని అధికారాన్ని బలవంతంగా హస్తగతం చేసుకొన్నాడు. 1531లో దమన్‌ను, ఆ తర్వాత దియును పోర్చుగీసువారు ఆక్రమించారు. 1539లో గుజరాతు సుల్తాను ద్వారా దమన్ అధికారికంగా పోర్చుగీసువారికి అప్పగింపబడింది. పోర్చుగీసువారు గోవాను స్వాధీనపరుచుకున్న 450 ఏండ్ల తరువాత, 1961లో డిసెంబరు 19న భారత ప్రభుత్వం గోవా, దమన్, దియులను తన అధీనంలోకి తీసుకొన్నది.^[4]^[5]. కానీ పోర్చుగల్ ప్రభుత్వం 1974 వరకు వీటిపై భారతదేశపు అధిపత్యాన్ని అంగీకరించలేదు. అలాగే దాద్రా నగరు హవేలీ కూడా 1779 నుండి 1954లో భారతదేశము స్వాధీనము చేసుకునే వరకు పోర్చుగీస్ కాలనీగా ఉంది.

పోర్చుగల్ ఇబెరియన్ ద్వీపకల్పంలో అత్యంత పురాతన రాష్ట్రంగా ఉంది. పురాతన యూరోపియన్ దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. దాని భూభాగంలో నిరంతరం మాననవనివాసితంగా ఉంది. చరిత్రకు పూర్వం నుండే ఆక్రమించబడింది. ప్రీ-సెల్ట్స్, సెల్ట్స్, కార్తగినియన్లు, రోమన్లు విసిగోత్స్, స్యూబి జర్మానిక్ ప్రజల దండయాత్రలు జరిగాయి. సా.శ. 711 లో ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పాన్ని ఆక్రమించిన ముస్లిం మూర్సుకు వ్యతిరేకంగా పోర్చుగల్ క్రిస్టియన్ రీకోనక్స్‌టా తరువాత పోర్చుగల్ స్థాపించబడింది. "సావో మమేడే యుద్ధం" తరువాత అపోన్సో హెన్రిక్స్ నేతృత్వంలోని పోర్చుగీస్ దళాలు అతని తల్లి థెరెస్సా పోర్చుగల్ నేతృత్వంలోని దళాలను ఓడించగా పోర్చుగల్ కౌంటీ దాని సార్వభౌమత్వాన్ని ధ్రువీకరించింది. అపోన్సో హెన్రిక్స్ తనకుతానుగా పోర్చుగల్ ప్రిన్స్ ప్రకటించుకున్నాడు. తరువాత అతను 1139 లో అవేక్యు యుద్ధంలో పోర్చుగల్ రాజుగా ప్రకటించబడ్డాడు. 1143 లో పొరుగు రాజ్యాలచే గుర్తించబడ్డాడు.^[6] 15 వ, 16 వ శతాబ్దాలలో పోర్చుగల్ మొట్టమొదటి ప్రపంచ సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించింది. ఇది ప్రపంచంలో అతిపెద్ద ఆర్థిక, రాజకీయ, సైనిక శక్తులలో ఒకటిగా మారింది.^[7]^[8]^[9]

ఈ కాలంలో డిస్కవరీ యుగంగా పిలువబడేది పోర్చుగీసు అన్వేషకులు సముద్రపు అన్వేషణకు ముందున్నారు. ప్రత్యేకించి ప్రిన్స్ హెన్రీ ది నావిగేటర్, కింగ్ రెండవ జాన్ ఆధీఅంలో బార్టోలోమేయు డయాస్ గుడ్ హొప్ కేప్ (1488 ), వాస్కో డా గామా భారతదేశం (1497-98), బ్రెజిల్ యూరోపియన్ డిస్కవరీ (1500) సముద్ర మార్గాన్ని కనుగొన్నారు. పోర్చుగల్ ఈ సమయంలో సుగంధ వాణిజ్యాన్ని గుత్తాధిపత్యం కలిగి ఉంది. సామ్రాజ్యం సైనిక పోరాటాలతో ఆసియాలో విస్తరించింది. అయితే 1755 భూకంపంలో లిస్బన్ నాశనం నెపోలియన్ యుద్ధాల సమయంలో దేశం ఆక్రమణ, బ్రెజిల్ స్వాతంత్ర్యం (1822) లో లిస్బన్ విధ్వంసం వంటి సంఘటనలు పోర్చుగల్‌ను యుద్ధం నుండి చేశాయి, దాని ప్రపంచ శక్తి క్షీణించింది.^[10]

1910 లో జరిగిన విప్లవం రాచరికాన్ని తొలగించిన తరువాత ప్రజాస్వామ్య కాని అస్థిర పోర్చుగీస్ ఫస్ట్ రిపబ్లిక్ స్థాపించబడింది. తరువాత రైట్ - వింగ్‌కు చెందిన ఎస్టాడో నోవో నిరంకుశ పాలనలో అణిచివేతకు గురైంది. 1974 లో కార్నేషన్ విప్లవం తరువాత పోర్చుగీస్ కలోనియల్ యుద్ధం ముగిసిన తరువాత ప్రజాస్వామ్యం పునరుద్ధరించబడింది. కొద్దికాలానికే స్వాతంత్ర్యం దాదాపు అన్ని విదేశీ భూభాగాలకు ఇవ్వబడింది. 1999 లో చైనాకు మాకాను అప్పగించిన కాలం చేసుకున్న కాలం కాలనీల సామ్రాజ్యానికి ముగింపుగా ఉంది.^[11] పోర్చుగల్ ప్రపంచం అంతటా విస్తారమైన సాంస్కృతిక, నిర్మాణవైభవాన్ని విడిచి పెట్టింది. 250 మిలియన్లకు పైగా పోర్చుగీస్ మాట్లాడే ప్రజలు ఉన్నారు. పోర్చుగీస్ ఆధారిత క్రియోల్‌ భాషా వారసత్వం కలిగిన ప్రజలు ఉన్నారు. ఐక్యరాజ్యసమితి, ఐరోపా సమాఖ్య సభ్యదేశంగా ఉంది. పోర్చుగల్ నాటో, యూరోజోన్, ఒ.ఇ.సి.డి., కమ్యూనిటీ ఆఫ్ పోర్చుగీస్ భాష దేశాల వ్యవస్థాపక సభ్యదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది.

పోర్చుగల్ అనేది అధిక ఆదాయం కలిగిన ఆధునిక ఆర్థిక వ్యవస్థ, అభివృద్ధి చెందిన మార్కెట్, ఉన్నత జీవన ప్రమాణాలతో అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా గుర్తించబడింది.^[12]^[13]^[14] పర్యావరణ పనితీరు (7 వ స్థానం)ఎల్.జి.బి.టి.ఐ. హక్కులు (ఐరోపాలో 6 వ స్థానం) ^[15] ప్రెస్ స్వేచ్ఛ (18 వ స్థానం) సామాజిక పురోగతి (20 వ స్థానం), శ్రేయస్సు (25 వ స్థానం) పరంగా ఇది అత్యధిక స్థానంలో ఉంది, ఉత్తమ రోడ్ నెట్వర్క్ ప్రపంచదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది.^[16] దాని రాజకీయ స్థిరత్వం, తక్కువ నేరాల శాతంతో ఇది యురేపియన్ యూనియన్‌లో అత్యంత ప్రశాంతమైన దేశంగా ప్రపంచంలోని 3 వ స్థానంలో ఉంది.^[17] అదనంగా ఇది పదిహేను స్థిరమైన దేశాలలో ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.^[18] ఒక ఏకీకృత సెమీ ప్రెసిడెన్షియల్ రిపబ్లిక్‌ను నిర్వహించడం. పి.ఐ.ఎస్.ఎ. అధ్యయనాల్లో భావవ్యక్తీకరణ అత్యంత సానుకూల పరిణామంతో దేశంలో పోర్చుగీసు, గణితం, విజ్ఞానం, పఠనంలో ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు కంటే పోర్చుగల్ ర్యాంకులు అధికంగా ఉన్నాయి.^[19] చారిత్రాత్మకంగా కాథలిక్-మెజారిటీ దేశం అయినప్పటికీ గత దశాబ్దాల్లో పోర్చుగల్ ప్రపంచంలోనే అత్యధిక స్థాయిలో నైతిక స్వేచ్ఛను కలిగి ఉన్న ఒక లౌకిక రాజ్యంగా రూపాంతరం చెందింది. జీవిత ఖైదు ^[20]ని రద్దు చేసిన మొట్టమొదటి దేశం, మరణశిక్షను రద్దు చేయడానికి మొట్టమొదటిది. గర్భస్రావం, స్వలింగ వివాహం, స్వీకరణ వంటి పధ్ధతులు, సింగిల్ స్త్రీల, లెస్బియన్ జంటలు ^[21], పవిత్రమైన (అద్దె గర్భం)సర్రోగెంసీ^[22] చట్టబద్ధమైన హోదా కల్పించి వైద్యపరంగా సహాయపడింది చట్టబద్ధమైనవి. 2001 లో పోర్చుగల్ అనేది అన్ని చట్టవిరుద్ధ మందుల స్వాధీనం, వినియోగాన్ని నేరంగా పరిగణించబడని దేశాలలో ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి దేశం, ఇది చికిత్స, హాని తగ్గింపుపై దృష్టి పెట్టింది. ముఖ్యమైన ప్రజా ఆరోగ్య ప్రయోజనాలను దృష్టి సారించింది.^[23]

పేరువెనుక చరిత్ర

The word Portugal derives from the Roman-Celtic place name Portus Cale. Cale or Cailleah was the name of a Celtic deity and also the name of an early settlement located at the mouth of the Douro River (present-day Vila Nova de Gaia), which flows into the Atlantic Ocean in the north of what is now Portugal. Around 200 BC, the Romans took the Iberian Peninsula from the Carthaginians during the Second Punic War, and in the process conquered Cale and renamed it Portus Cale (Port of Cale). During the Middle Ages, the region around Portus Cale became known by the Suebi and Visigoths as Portucale. The name Portucale evolved into Portugale during the 7th and 8th centuries, and by the 9th century, that term was used extensively to refer to the region between the rivers Douro and Minho, the Minho flowing along what would become the northern Portugal-Spain border. By the 11th and 12th centuries, Portugale was already referred to as Portugal.

చరిత్ర

ఆరంభకాల చరిత్ర

Reconstructed house in Citânia de Briteiros (up) and paved yard in Cividade de Terroso (down), two citadels of the Celtic Castro culture in Northern Portugal

పోర్చుగల్ ప్రారంభ చరిత్రలో దక్షిణ ఐరోపాలోని ఐబెరియన్ ద్వీపకల్పంలోని మిగిలిన భూభాగాలతో పంచుకుంది. పోర్చుగల్ అనే పేరు రొమానో-సెల్టిక్ పేర్లను కలగలిపిన " పోర్టస్ కాలే " పదాల నుండి వచ్చింది. క్రీ.పూ. 45 వ శతాబ్దం - సా.శ. 298 మద్య కాలంలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకుని నివసించిన ప్రీ సెల్ట్స్, సెల్ట్స్ నుండి సినెటెస్, సెల్టిసి, లుసిటానియా, గల్లెసియా మొదలైన పూర్వీక ప్రజలు ఉద్భవించారు. తరువాత ఇక్కడకు సందర్శకులుగా చేరిన పొనీషియన్లు, పురాతన గ్రీకులు, కార్తగినియన్లు రోమన్ రిపబ్లిక్‌ రాజ్యాలైన లుసితానియా, గలీసియా రూపొందించారు.

ప్రస్తుత పోర్చుగల్ ప్రాంతం నీందర్తల్‌లు, ఉత్తర ఇబెరియన్ ద్వీపకల్పంలో హద్దులులేకుండా సంచరించిన హోమో సేపియన్స్ ఈప్రాంతంలో నివసించారు.^[24] జీవనోపాధి సమాజాలకు చెందిన ఈప్రజలు సంపన్న నివాసాలను ఏర్పాటు చేయనప్పటికీ వ్యవస్థీకృత సమాజాలను ఏర్పాటు చేశాయి. నియోలిథిక్ పోర్చుగల్ ప్రజలు మచ్చిక చేసిన జంతువుల మందల పెంపకంతో కొన్ని ధాన్యం పంటల పెంపకం, ఫ్లువియల్ లేదా సముద్ర చేపలను పట్టడం వృత్తిగా చేసుకుని జీవించారు.^[24]

మొట్టమొదటి క్రీ.పూ. మొదటి సహస్రాబ్దిలో సెల్ట్స్ అనేక విడతలుగా వచ్చి సెంట్రల్ ఐరోపా నుండి పోర్చుగల్‌ మీద దాడిచేసి స్థానిక జనాభాతో వివాహం చేసుకున్నారు వివిధ తెగలని ఏర్పరిచాయి. ఆధునిక పురాతత్వ శాస్త్రం, పరిశోధనలు పోర్చుగీసు మూలం పోర్చుగల్లో, ఇతర ప్రాంతాల్లో సెల్ట్స్ ప్రజలలో ఉన్నట్లు చూపిస్తుంది.^[25]

ఈ గిరిజనులలో లుసిటనియన్లు ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నారు. వీరు ప్రధానంగా మద్య లోతట్టు పోర్చుగల్లో ఉన్నారు.గలీసియా (ఉత్తర పోర్చుగల్) అలెంటెజో సెల్టిక్ (అలెంటెజొ) సినెటెస్ లేక కొనీ (అల్గర్వె) వంటి ఇతర జాతులు ఇతర ప్రాంతాలలో ఉన్నారు. చిన్న జాతులు లేదా ఉపవిభాగాలుగా బ్రికారి, కోలెర్ని, ఇక్యసీ, గ్రోవివి, ఇంటర్మమిసి, లినిని, లువాన్వివి, లిమిసి, నరబాసి, నెమెటిటి, పసేరి, క్వాక్వెర్ని, షుర్బి, టమాగాని, టాపిలీ, తుర్డులి, తుర్డులి వెటేర్స్, దుర్డోలరం ఒపిపిడా, తురోడి, జూలే జాతులు ఉన్నాయి.ఫెనిషియన్ల-కార్తగినియన్లు అల్గావ్ ప్రాంతంలో కొన్ని చిన్న, పాక్షిక-శాశ్వత, వాణిజ్య తీర ప్రాంతములు (తవీర వంటివి) స్థాపించారు.

రోమన్ లుసిటానియా , గలాసియా

క్రీ.పూ. 219 లో రోమన్లు ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పంపై మొట్టమొదట దాడి చేశారు. కార్నిజినియన్లు, పునిక్ యుద్ధాల్లో రోమ్ విరోధులు వారిని తీరప్రాంత కాలనీల నుండి బహిష్కరించబడ్డారు. జూలియస్ సీజర్ చివరి రోజులలో దాదాపు మొత్తం ద్వీపకల్పం రోమన్ రిపబ్లిక్‌తో కలపబడింది.

ప్రస్తుతం పోర్చుగల్లో భాగంగా ఉన్న రోమన్ల విజయం దాదాపు రెండు వందల సంవత్సరాలు పట్టింది అలాగే ఈపోరాటంలో అనేక మంది సైనికులు ప్రాణాలను కోల్పోయారు. సామ్రాజ్యంలోని ఇతర భాగాలకు బానిసలుగా విక్రయించబడని మరణశిక్ష పడిన వారిలో యువ సైనికులతో బానిసత్వ గనుల్లో పనిచేయించారు. ఇది క్రీ.పూ. 150 లో తీవ్రమైన వ్యతిరేక ఫలితాలను ఇచ్చింది. ఉత్తర ప్రాంతంలో ఒక తిరుగుబాటు మొదలైంది. విరియాతస్ నాయకత్వంలో ఉన్న లుసిటానియన్లు, ఇతర స్థానిక తెగలు పశ్చిమ ఐబెరియాలోని అన్ని ప్రాంతాలను స్వాధీనం చేసుకున్నాయి.

తిరుగుబాటును అణచివేయడానికి రోమ్‌కు అనేక సైన్యాలు, దాని ఉత్తమ సైన్యాధికారులను లూసిటానియాకు పంపారు. కానీ ప్రయోజనం పొందలేదు- లుసిటానియన్లు ఆక్రమించుకోనే భూభాగాన్ని కాపాడుకున్నారు. రోమన్ నాయకులు వారి వ్యూహాన్ని మార్చాలని నిర్ణయించుకున్నారు. వారు అతనిని చంపడానికి వైరతీస్ మిత్రులకు లంచాలు ఇచ్చారు. క్రీ.పూ.139 లో విరియథస్ హత్య చేయబడ్డాడు. తౌతాలస్ నాయకుడు అయ్యాడు.రోమ్ కాలనీయల్ పాలనను ఏర్పాటు చేసింది. లూసిటానియ పూర్తి రోమనైజేషన్ కేవలం విసిగోతి యుగంలో జరిగింది.

క్రీ.పూ 27 లో లూసియానా రోమన్ ప్రావీన్స్ హోదా పొందింది. తరువాత లూసియానా ఉత్తర ప్రావిన్స్ ఏర్పడింది. దీనిని గల్లెసియా అని పిలువబడే ఈ ప్రొవింస్‌కు ప్రస్తుత బ్రాగరా అగస్టా రాజధానిగా ఉంది. ఆధునిక పోర్చుగల్ ప్రాంతంలో చెదురుమదురుగా పలు రోమన్ సాంస్కృతిక ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. కొనిమ్బ్రిగా, మిరోబ్రగా వంటి కొన్ని పట్టణ ప్రాంతాలలో అవశేషాలు చాలా పెద్దవిగా ఉన్నాయి. పోర్చుగల్లోని అతిపెద్ద రోమన్ స్థావరాలలో ఒకటిగా ఉన్నది గతంలో కూడా నేషనల్ మాన్యుమెంట్గా వర్గీకరించబడిన కోయిమ్బ్రిగా 16 కిలోమీటర్ల (9.9 మైళ్ళు) కోయంబ్రా నుండి ఉంది దాని మలుపు పురాతన ఆమినియం. పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు వారి తవ్వకాల్లో దొరికిన వస్తువులను ప్రదర్శించే ఒక మ్యూజియం కూడా ఈ సైట్లో ఉంది.

స్నానాలు, దేవాలయాలు, వంతెనలు, రోడ్లు, సర్కస్, థియేటర్లు, లేమాన్ల గృహాలు వంటి అనేక ఇంజనీరింగ్ పనులు దేశమంతా సంరక్షించబడుతున్నాయి. నాణేలు, వీటిలో కొన్ని లుసితానియన్ భూములు, అలాగే అనేక ముక్కలు సిరమిక్స్ కూడా కనుగొనబడ్డాయి. సమకాలీన చరిత్రకారులు పౌలాస్ ఓరోసియస్ (c. 375-418) ^[26], హైడటియస్ (c. 400-469), ఆక్వే ఫ్లావియా బిషప్, రోమన్ల పాలన చివరి సంవత్సరాల, జర్మనీ జాతుల రాక గురించి నివేదించాడు.

జర్మానిక్ రాజ్యాలు: సుయేబి , విసిగోత్స్

Suebic King Miro and St. Martin of Braga from an 1145 manuscript of Martin's *De virtutibus quattuor*

5 వ శతాబ్దం తొలిదశలో జర్మానిక్ గిరిజనులు స్యూబి, వాండల్స్ (సైలింగ్, హస్డిది) కలిసి తమ మిత్రులతో కలిసి సర్మాటియన్లు, అలయన్స్ ఐబిరియన్ ద్వీపకల్పాన్ని ఆక్రమించారు. అక్కడ వారు తమ రాజ్యాన్ని ఏర్పరిచారు. సుయెబి రాజ్యం రోమన్ సామ్రాజ్యం తరువాత జర్మనీ రాజ్యంగా స్థాపించబడింది.ఇది మునుప్టి రోమన్ ప్రొవింస్‌లైన గల్లెసియా-లుసిటానియా వంటి మాజీ రోమన్ ప్రొవింస్‌లలో స్థాపించబడింది. అలెన్క్యూలో 5 వ శతాబ్దపు వంతెనలు అలెంక్యూర్ ఆలయాలు (పురాతన జర్మానిక్ అలాన్ కేర్క్, అలన్స్ ఆలయం), కోయిమ్బ్రా, లిస్బన్లలో కనుగొనబడ్డాయి.^[27]

సుమారు 410, 6 వ శతాబ్దంలో ఇది అధికారికంగా ప్రకటించబడిన రాజ్యంగా మారింది. ఇక్కడ రాజు హెర్మేరిక్ అతని డొమైన్లు అతని కుమారుడికి రిషిలాకు వెళ్ళడానికి ముందు గల్లెసియన్లతో శాంతి ఒప్పందాన్ని చేశాడు. 448 లో రీచీలా మరణించాడు.రాజ్యం రేచాఋ వరకు విస్తరించబడింది.

ఐబెరియాలో 500 లో విల్లిగోతిక్ కింగ్డమ్ స్థాపించబడింది.ఇది టోలెడోలో కేంద్రీకృతమై ఉంది. విజిగోత్లు చివరికి సుయుబి, దాని రాజధాని సిటీ బ్రారారా (ఆధునిక పోర్చుగీస్ బ్రాగా) ను 584-585 లో స్వాధీనం చేసుకున్నారు. చివరిసారిగా చివరి రెండు స్యూబి రాజులు ఆడేకా, మలారిక్ల ఓటమి తరువాత. సుయెబి మాజీ సామ్రాజ్యం స్పెయిన్‌లోని విసిగోతిక్ రాజ్యం ఆరవ ప్రొవింస్‌గా మారింది.

తదుపరి 300 సంవత్సరాలు, 700 సంవత్సరానికి మొత్తం ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పం విసిగోత్స్ చేత పాలించబడింది. ఈ కాలం 711 వరకు కొనసాగింది. దక్షిణం నుండి మూరిష్ దండయాత్రను వ్యతిరేకించినప్పుడు రోడ్రిక్ (రోడ్రిగో) చంపబడినప్పుడు. పాశ్చాత్య ఇబెరియాలో స్థిరపడిన పలు జర్మనీ సమూహాలు సూయీ పోర్చుగల్, గలీసియా, అస్టూరియాస్లలో బలమైన శాశ్వత సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని వదిలివేసింది.^[28]^[29]^[30] డాన్ స్టానిస్లావ్స్‌కి ప్రకారం టాగస్ ఉత్తర ప్రాంతాలలో పోర్చుగీస్ జీవన విధానం ఎక్కువగా సూయీ నుండి సంక్రమించబడి ఉంది. దీనిలో చిన్న పొలాలు వ్యాపిస్తాయి. ఇది దక్షిణ పోర్చుగల్ పెద్దవ్య్వసాయక్షేత్రాలకు విభిన్నంగా ఉంటుంది. బ్రెకారా (అగస్టా) ఆధునిక నగరమైన బ్రాగా, గల్లెసియా మాజీ రాజధాని సుయెబి రాజధానిగా మారింది. హిస్పాసియాలోని ఆ సమయంలో నివసిస్తున్న ఒరోసియస్, ఒక పసిఫిక్ ప్రాథమిక స్థిరనివాసం, నూతనంగా వచ్చిన ప్రజలు వారి భూములలో పనిచేసారు.^[31] పనిచేస్తున్నట్లు లేదా స్థానికుల అంగరక్షకులుగా పనిచేసారు.^[32] మరో జర్మానిక్ సమూహం సూయీబీతో పాటు గల్లెసియాలో స్థిరపడినది. వారు టెరాస్ డి బౌరో (భూభాగం ది బురి) అని పిలవబడే ఈ ప్రాంతంలో కావాడో, హోమెమ్ నదుల మధ్య ఉన్న ప్రాంతంలో స్థిరపడ్డారు.^[33]

ఇస్లామిక్ కాలం

Silves Castle, a Moorish-era fortification in the Algarve

The Caliphate of Cordoba in the early 10th century

నేటి ఆధునిక ఖండాంతర పోర్చుగల్ ఆధునిక స్పెయిన్‌తో పాటుగా సా.శ. 711 - సా.శ. 1249 మధ్య అల్-అండాలస్లో భాగమైంది.క్రీ.పూ. 711 లో ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పంలోని ఉమయ్యద్ కాలిఫేట్ విజయం తరువాత. ఈ ఆక్రమణ దక్షిణప్రాంతంలో ఐదు శతాబ్దాల కాలం కంటే అధికంగా కొనసాగగా ఉత్తరప్రాంతంలో కొన్ని దశాబ్ధాలు మాత్రమే కొనసాగింది.

కొద్ది నెలలకే విజిగోత్లను ఓడించిన తరువాత ఉమియర్ద్ కాలిఫెట్ ద్వీపకల్పంలో వేగంగా విస్తరించడం ప్రారంభించాడు. 711 లో ప్రారంభమైన పోర్చుగల్ ప్రస్తుతం డమాస్కస్ విస్తారమైన ఉమయ్యద్ కాలిఫెట్ సామ్రాజ్యంలో భాగమైంది. ఇది భారత ఉపఖండంలో ఉన్న దక్షిణ ఉపఖండంలోని సింధూ నది వరకు విస్తరించి సా.శ. 750 పతనం అయింది. ఆ సంవత్సరం పశ్చిమప్రాంతంలో సామ్రాజ్యం మొదటి అబ్దురహమాన్ కార్డోబా ఎమిరేట్ స్థాపనతో స్వాతంత్ర్యం పొందింది. సుమారు రెండు శతాబ్దాల తరువాత ఎమిరేట్ 929 లో కార్డోబా కాలిఫేట్ అయింది. అది ఒక శతాబ్దం తరువాత 1031 లో 23 చిన్న రాజ్యాలుగా తైఫా సామ్రాజ్యాలు అని పిలువబడే అయింది.

తైఫాల గవర్నర్లు తమకు తాము తమ ప్రావిన్సుల ఎమిర్‌గా ప్రకటించుకుని ఉత్తరప్రాంతంలోని క్రైస్తవ రాజ్యాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలను ఏర్పరిచారు. పోర్చుగల్ అధికభాగం అఫాసియాడ్ రాజవంశం బాడాజోజ్ తైఫా ఆధీనంలోకి మారింది. 1022 లో లిఫ్బన్ తైఫా ఆధీనంలో కొంతకాలం ఉన్న తరువాత సెవిల్లే తైఫా ఆధీనంలోకి వచ్చింది. సాఫ్రాజస్ యుద్ధంలో 1086 లో మొరాకో నుండి వచ్చిన అల్మోరావిడ్స్ గెలిచిన తరువాత తైఫా కాలం ముగిసింది. 1147 లో ఒక శతాబ్దం తరువాత అల్మోహద్స్, మారాకేష్ తైఫా రెండవ కాలం కొనసాగింది.^[34]

అల్-అండలస్ కురా అనే వివిధ జిల్లాలుగా విభజించబడింది. ఘర్బ్ అల్-ఆండలస్ అతిపెద్దదిగా పది కురాలను కలిగి ఉంది.^[35] ఒక్కొక్కటి విభిన్న రాజధాని, గవర్నర్ ఉన్నాయి. ఈసమయంలో ప్రస్తుత పోర్చుగల్లోని ప్రధాన నగరాలైన బీజా, సిల్వెస్, అల్కాసెర్ సల్, సాన్టేరెం, లిస్బన్ నగరాలు ఉనికిలో ఉన్నాయి.

ఈ ప్రాంతంలో ముస్లిం జనాభా ప్రధానంగా స్థానిక ఇబెరియన్ మతాలు ఇస్లాం (మౌలాడు లేదా ములాడి అని పిలవబడే), బెర్బెర్లు. సిరియా, ఒమన్లకు చెందిన అరబ్బులు ప్రముఖులై ఉన్నారు; కొద్ది సంఖ్యలో ఉన్నప్పటికీ వారు జనాభాలో ఉన్నతస్థాయిలో ఉన్నారు. మొట్టమొదట బెర్బెర్లు అట్లాస్ పర్వతాలు, నార్త్ ఆఫ్రికా రిఫ్ పర్వతాల నుండి వచ్చారు, ఇవి ముఖ్యంగా సంచారజాతులుగా ఉన్నారు.

కౌంటీ ఆఫ్ పోర్టుకలె

సా.శ. 718 లో ఆస్ట్రియాస్ విసిగోతిక్ ప్రముఖుడు " ఆస్ట్రియాస్‌ పెలిగియస్ " తొలగించబడిన అనేకమంది విజిగోత్ వర్గాల నాయకుడిగా ఎన్నికయ్యారు. పెలిగియస్ మూర్సు మీద తిరుగుబాటు చేయాలని అలాగే జయించబడని ఆస్ట్రియన్ హైలాండ్స్‌ను చుట్టుముట్టాలని మిగిలి ఉన్న క్రిస్టియన్ విసిగోతిక్ సైన్యాల పిలుపునిచ్చాడు. " బిస్కే బే " పక్కన చిన్న ఆటవీపర్వత ప్రాంతం ప్రస్తుతం కాంటాబ్రియన్ పర్వతాలుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఇది ప్రస్తుతం ఉత్తర-పశ్చిమ స్పెయిన్‌లో ఉంది.^[36]

ఆధిపత్యం కలిగిన మూర్స్ నుండి శరణు, రక్షణ ప్రదేశంగా కాంటాబ్రియన్ పర్వతాలను ఉపయోగించడం పెలాగుస్ ప్రణాళిక. ఇబెర్బియన్ పెనిన్సుల క్రిస్టియన్ సైన్యాలను పునఃస్థాపించుటకు, కాంటాబ్రియన్ పర్వతాలను వారి భూములను తిరిగి పొందటానికి ఒక స్ప్రింగ్ బోర్డ్‌గా ఉపయోగించుకోవాలని అతను లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాడు. ఈ ప్రక్రియలో క్రీ.పూ 722 లో కోవాడోంగ యుద్ధంలో మూర్స్‌ను ఓడించిన తరువాత పెలాగియస్ రాజుగా ప్రకటించాడు. అందువలన అస్టూరియాస్ క్రిస్టియన్ రాజ్యమును స్థాపించి పోర్చుగీస్‌లో పోర్చుగీస్‌లో రికాంక్విస్టా క్రిస్టాగా తెలిసిన యుద్ధాన్ని ప్రారంభించాడు.^[36]

9 వ శతాబ్దం చివరలో మోన్హో, డౌరో నదుల మధ్య పోర్చుగల్ ప్రాంతం ఆస్ట్రియాస్ రాజు మూడవ అల్ఫోన్సో ఆదేశాలపై విమర పెరెస్చే మూర్స్ నుండి విముక్తి పొంది పునఃస్థాపించబడింది. ఇంతకుముందు ఈ ప్రాంతంలో రెండు ప్రధాన నగరాలు-పోర్ట్సు కాలే, లోతట్టు భాగంలో బ్రాగాను కలిగి ఉన్నాయని కనుగొన్నది. ఇప్పుడు అనేక పట్టణాలు ఉన్నాయి. అవి పోర్చుగీసు, గెలిషియన్ శరణార్థులు, ఇతర క్రైస్తవులతో పునర్నిర్మాణం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నారు.^[37]

వియమ పెరెస్ అతను మూర్స్ నుండి విముక్తి పొందిన ప్రాంతాన్ని నిర్వహించి దానిని కౌంటీ హోదాకు పెంచాడు. ఈ ప్రాంతం ప్రధాన నౌకాశ్రయ నగరమైన పోర్టస్ కాలే లేదా ఆధునిక పోర్టో తర్వాత పోర్చుగల్ కౌంటీగా పేరుపొందింది. ఈ సమయంలోనే మొట్టమొదటి నగరాల్లో ఒకటైన విమరా పెరెస్, గురుమాస్గా పిలవబడే "పోర్చుగీసు దేశం జన్మస్థలం" లేదా "ఊయల నగరం" (పోర్చుగీసులో సిడ్డే బెర్కో) గా పిలువబడేది.^[37]

ఆస్ట్రియా సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించిన అనేక కౌంటీలలో పోర్చుగల్ కౌంటీని ఆక్రమించిన తరువాత దానిని ఆస్ట్రియా రాజ్యంలో విలీనం చేసాడు. అస్టూరియా రాజు కింగ్ మూడవ అల్ఫోన్సో 868 లో పోర్టస్ కాలే (పోర్చుగల్) మొదటి కౌంట్‌గా చేసాడు. ఈ ప్రాంతం పోర్ట్సులే, పోర్చుగల్, ఒకేసారి పోర్చుగాలియా-పోర్చుగీస్ కౌంటీ అని పిలువబడింది.^[37]

రాజు తరువాత వారసులు కలహాల కారణంగా ఉత్తర ఇబెరియా అనేక అస్టురియస్ క్రైస్తవ రాజ్యాలుగా రాజ్యం విభజించబడింది. 910 లో మూడవ అల్ఫన్సోను అతడి కుమారులు బలవంతంగా పదవి నుండి తొలగించారు. తరువాత అస్టురియస్ రాజ్యం లియోన్, గలీసియా, అస్టురియస్ అనే మూడు ప్రత్యేక రాజ్యాలుగా విడిపోయింది. ఈ మూడు రాజ్యాలు చివరికి 924 లో (లియోన్, గలీసియా 914, అస్టురియస్ తరువాత) లియోన్ కిరీటం కింద తిరిగి సమైక్యం అయ్యాయి.

ఉత్తర క్రైస్తవుల రాజ్యాల మధ్య అంతర్గత శతాబ్ధాల కాలం కొనసాగిన పోరాటాలలో పోర్చుగీస్ కౌంటీ గలీసియా రాజ్యం దక్షిణ భాగాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. కొన్ని సమయాలలో గలీసియా సామ్రాజ్యం స్వల్ప కాలంలో స్వతంత్రంగా ఉన్నప్పటికీ కానీ సాధారణంగా లియోన్ సామ్రాజ్యంలో ఒక ముఖ్యమైన భాగంగానే ఉంది. గలీసియన్లు లియోసియన్ సంస్కృతి నుండి తమ ప్రత్యేక భాష, సంస్కృతితో (గెలీసియన్-పోర్చుగీసు) లియోనేస్ సంస్కృతి కాపాడుకుంటూ తమ స్వయంప్రతిపత్తి కాపాడుకోవడంలో సమస్యలను ఎదుర్కొన్నారు. రాజకీయ విభజన ఫలితంగా గలీసియా నుండి విడిపడిన పోర్చుగల్ ప్రాంతం ఐక్యతను కోల్పోయి పోర్చుగల్ రాజ్యమును స్థాపించే మార్గం వైపు అడుగులు వేసింది.

1093 లో లియోన్, కాస్టిలే 6 వ ఆల్ఫోన్సో కౌంటీను హంగ్రీ ఆఫ్ బుర్గుండికి అందజేసి మూర్స్ నుండి భూమిని తిరిగి స్వాధీనం చేసుకోవటానికి అతని కుమార్తె లియోన్ తెరెసాను వివాహం చేసుకున్నారు. పురాతన రోమన్ రాజ్యానికి రాజధాని నగరమైన బ్రికారా అగస్టా (ఆధునిక బ్రాగా)లో, హెన్రీ కొత్తగా స్థాపించిన కౌంటీ మొట్టమొదటి సహస్రాబ్ధం నుండి అనేక రాజ్యాలకు రాజధానిగా ఉంది.

స్వతంత్రం , అఫోంసియా యుగం

1128 జూన్ 24 న గ్యుమెరాస్ సమీపంలో సావో మమేడే యుద్ధం జరిగింది. అపోన్సో హెన్రిక్యూస్ పోర్చుగల్ కౌంట్ తన తల్లి దొరసాని తెరెసాను, ఆమె ప్రేమికుడు ఫెర్నావో పెరెస్ డే ట్రావాను ఓడించి తద్వారా తనను తాను ఏకైక నాయకుడిగా స్థాపించుకున్నాడు. తరువాత అపోన్సో దక్షిణాన మూర్స్ మీదకు సైన్యాలను నడిపించాడు.

అపోన్సో పోరాటాలు విజయవంతమయ్యాయి. 1139 జూలై 25 న అతను అవేక్వియో యుద్ధంలో ఘనవిజయాన్ని పొందాడు. అతని సైనికులు ఆయనను ఏకగ్రీవంగా పోర్చుగల్ రాజు ప్రకటించారు. ఇది సాంప్రదాయకంగా లియోన్ సామ్రాజ్యం ఒక ఫెయిఫ్‌గా ఉన్న పోర్చుగల్ కౌంటీ " పోర్చుగల్ స్వతంత్ర రాజ్యం " రూపాంతరం చెందడానికు అనుకూల సందర్భంగా మారింది.

తరువాత అపోన్సో లమెగోలో మొట్టమొదటి " పోర్చుగీస్ కోర్టెస్‌ " స్థాపించి ఆయన బ్రాగా ఆర్చ్ బిషప్ చేత పట్టాభిషిక్తుడయ్యాడు.అయితే పోర్చుగీస్ పునరుద్ధరణ యుద్ధంలో రూపొందించిన ఒక పురాణంగా భావించి లేమేగో కార్టెస్ ధ్రువీకరణ వివాదాస్పదమైనప్పటికీ అయోన్సో 1143 లో లియోన్ రాజు 7 వ అల్ఫోన్సో, 1179 లో పోప్ మూడవ అలెగ్జాండర్‌చే గుర్తించబడింది.

రీకాన్‌క్విస్టా కాలం సందర్భంగా క్రైస్తవులు మూరీష్ ఆధిపత్యం నుండి ఇబెరియన్ ద్వీపకల్పాన్ని తిరిగి చేజిక్కించుకున్నారు. అపోన్సో హెన్రిక్యూస్, అతని వారసులు సైనిక సన్యాసుల ఆదేశాలతో దక్షిణంగా కదులుతూ మూరులను పారద్రోలడానికి ప్రయత్నించారు.ఈ సమయంలో పోర్చుగల్ దాని ప్రస్తుత ప్రాంతంలో సగభాగాన్ని కలిగి ఉంది. 1249 లో రికాన్‌క్విస్టా అల్గార్వే సంగ్రహాన్ని, దక్షిణ తీరంలో చివరి మూరిష్ స్థావరాలను పూర్తిగా బహిష్కరించి పోర్చుగల్ నేటి సరిహద్దులను చిన్న మినహాయింపులతో అందించింది.

కాస్టిలే సామ్రాజ్యంతో వివాదాస్పద పరిస్థితుల్లో ఒకటైన కాస్టిలే రాజు పోర్చుగల్ మొదటి డీనిస్ 4 వఫెర్నాండోతో సంతకం చేసాడు (అతని తల్లి రాణి మారియా డి మోలినా వద్ద మైనర్‌గా ఉన్నప్పుడు. ఆల్కానిసేస్ ఒప్పందం (1297) ) ఇది పోర్చుగల్ జువాన్ డి కాస్టిలాకు మద్దతుగా కాస్టిలే సామ్రాజ్యానికి వ్యతిరేకంగా అంగీకరించిన ఒప్పందాలను రద్దు చేయాలని అని నిర్దేశించింది. పోర్చుగల్ రాజ్యం, లియోన్ రాజ్యం మధ్య సరిహద్దు నిర్మూలనకు ఈ ఒప్పందం చేయబడింది. ఈ సందర్భంలో వివాదాస్పదమైన ఒలెవెన్జా పట్టణం చేర్చబడింది.

మొదటి దినిస్ (డెనిస్ ఐ),4 వ అఫాన్సో (4 వ అల్ఫోన్స్) మొదటి పెడ్రో (పీటర్ I) ప్రబోధాలు ఇబెరియా క్రైస్తవ రాజ్యాలు శాంతిని పొందాయి.

1348, 1349 లో పోర్చుగల్ మిగిలిన ఐరోపా‌తో బ్లాక్ డెత్‌చే నాశనం చేయబడింది.^[38] 1373 లో పోర్చుగల్ ఇంగ్లాండ్‌తో పొత్తు పెట్టుకుంది. ఇది ప్రపంచంలో అతి దీర్ఘకాల కూటమిగా మారింది. కాలక్రమేణా ఇది భౌగోళిక-రాజకీయ, మిలటరీ సహకారం (ఆఫ్రికా, అమెరికా, ఆసియాలో రెండు దేశాల ఆసక్తులను ఫ్రెంచ్, స్పానిష్, డచ్ ప్రత్యర్థులను అధిగమించింది), రెండు పాత యూరోపియన్ మిత్ర పక్షాల మధ్య బలమైన వాణిజ్యం, సాంస్కృతిక సంబంధాలను కొనసాగించింది. ప్రత్యేకంగా ఓపోర్డో ప్రాంతంలో ఈ రోజు వరకు ఆంగ్ల ప్రభావం కనిపిస్తుంది.

జొనినె యుగం , అన్వేషణ యుగం

John I of Portugal's victory at Battle of Aljubarrota secured the House of Aviz's claim to the throne.

Batalha Monastery was erected by King John I to commemorate his victory in the 1383–85 Crisis against Castile.

1383 లో పోర్చుగల్ బీట్రైస్ భర్త, పోర్చుగల్ మొదటి ఫెర్డినాండ్‌కు అల్లుడైన కాస్టైల్ మొదటి జాన్ పోర్చుగల్ సింహాసనాన్ని అధిష్ఠించాడు. జాన్ ఆఫ్ అవిజ్ (తరువాత పోర్చుగల్ రాజు జాన్) నేతృత్వంలో జనరల్ నునో అల్వార్స్ పెరెరా నాయకత్వం వహించిన పెట్టీ కులీనులు, సామాన్య ప్రజల సమూహం అల్జిబారోటా యుద్ధంలో కాస్టిలియన్లను ఓడించింది. ఈ యుద్ధంతో హౌస్ ఆఫ్ అవిజ్ పోర్చుగల్ పాలక సభగా మారింది.

ప్రపంచపు ఐరోపా ప్రపంచ అన్వేషణకు పోర్చుగల్ శిరోభాగంగా ఉండి డిస్కవరీ యుగానికి నాయకత్వం వహించింది. కింగ్ మొదటి జోవో కుమారుడు ప్రిన్స్ హెన్రీ నావిగేటర్ ఈ ప్రయత్నానికి ప్రధాన స్పాన్సర్, పోషకుడు అయ్యాడు. ఈ కాలంలో పోర్చుగల్ అట్లాంటిక్ మహాసముద్రాన్ని అన్వేషించింది. అజోరెస్ మదీరా, కేప్ వెర్డే వంటి పలు అట్లాంటిక్ ద్వీప సమూహాలను కనుగొన్నది. ఆఫ్రికన్ తీరాలను అన్వేషించింది. ఆఫ్రికా వలస ప్రాంతాల్లో స్థావరాలు స్థాపించారు. గుడ్ హోప్ కేప్ ద్వారా భారతదేశం తూర్పు మార్గాన్ని కనుగొన్నారు. బ్రెజిల్‌ను కనుగొన్నారు. హిందూ మహాసముద్రం దక్షిణాసియాలోని చాలా ప్రాంతాలలో వాణిజ్య మార్గాలను అన్వేషించి చైనా, జపాన్లకు మొదటి ప్రత్యక్ష యూరోపియన్ సముద్ర వాణిజ్యం, దౌత్య కార్యక్రమాలను పంపింది.

1415 లో పోర్చుగల్ ఉత్తర ఆఫ్రికాలో మొదటి సంపన్నమైన ఇస్లామిక్ వాణిజ్య కేంద్రం అయిన సెయుటాను జయించడం ద్వారా దాని విదేశీ వలసరాజ్యాలను మొదటిసారిగా పొందింది. అట్లాంటిక్‌లో మొదటి ఆవిష్కరణలు వచ్చాయి: మదీరా, అజోరెస్, ఇది మొదటి వలసీకరణ ఉద్యమాలకు దారి తీసింది.

15 వ శతాబ్దం మొత్తం పోర్చుగీసు అన్వేషకులు ఆఫ్రికా తీరం అంతటా తిరిగారు. ఆ సమయంలో అనేక సాధారణ రకాల వస్తువుల వాణిజ్య స్థానాలను స్థాపించారు. బంగారం నుండి బానిసలు వరకు వాణిజ్యంలో భాగం అయ్యాయి. వారు భారతదేశం నుండి సుగంధ ద్రవ్యాలు కొనుగోలు చేసారు.

పోర్చుగల్, స్పెయిన్ మధ్య మధ్యవర్తి అయిన పోప్ 6 వ అలెగ్జాండర్ చేత క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్ తిరిగి వచ్చిన తరువాత సృష్టించబడిన వివాదాన్ని పరిష్కరించడానికి ఉద్దేశించిన ట్రోడేసిల్లాస్ ఒప్పందం జరిగింది. 1494 జూన్ 14 న సంతకం చేయబడింది. కేప్ వెర్డే ద్వీపాలకు పశ్చిమాన ఉన్న ఒక మెరిడియన్ 370 లీగ్ల (ఆఫ్రికా పశ్చిమ తీరాన) మధ్య రెండు దేశాల మధ్య ఐరోపా వెలుపల కొత్తగా కనుగొన్న భూములను విభజించింది.

1498 లో వాస్కో డా గామా భారత్ చేరుకుని పోర్చుగల్, దాని జనాభా 1.7 మిలియన్ల జనాభాకు తీసుకు వచ్చిన ఆర్థిక సంపద పోర్చుగీస్ పునరుజ్జీవనానికి సహాయపడింది. 1500 లో పోర్చుగీస్ పరిశోధకుడు గాస్పర్ కోర్టే-రియల్ కెనడాకు చేరుకుని పోర్చుగల్ కోవ్-సెయింట్ పట్టణాన్ని స్థాపించింది. ఫిలిప్ న్యూఫౌండ్ ల్యాండ్, లాబ్రడార్, 17 వ శతాబ్దంలో ఫ్రెంచ్, ఆంగ్లముకు చాలా కాలం ముందు, అమెరికాస్ అనేక పోర్చుగీస్ కాలనైజేషన్లలో ఒకటిగా ఉన్నాయి.^[39]^[40]^[41]

వాస్కో డా గామా (ఎడమ) , ప్రిన్స్ హెన్రీ ది నావిగేటర్ (కుడి), పోర్చుగీస్ ఆవిష్కరణల బొమ్మలు

1500 లో పెడ్రో అల్వారెస్ కాబ్రాల్ బ్రెజిల్‌ను కనుగొన్నాడు.పోర్చుగల్ దీనిని ప్రకటించింది.^[42] పది సంవత్సరాల తరువాత అపోన్సో డి అల్బుకెర్కీ భారతదేశంలో గోవా పర్షియా జలసంధి లోని మస్కాట్, ఓర్ముజ్లను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. ఇప్పుడు మలేషియాలో ఉన్న ఒక రాష్ట్రం. అందువలన పోర్చుగీసు సామ్రాజ్యం హిందూ మహాసముద్రం, దక్షిణ అట్లాంటిక్‌లో వాణిజ్యంపై అధికారాన్ని కలిగి ఉంది. పోర్చుగీస్ నావికులు తూర్పు ఆసియాకు ఐరోపా నుండి తూర్పు ఆసియాకు చేరుకోవటానికి బయలుదేరారు. తైవాన్, జపాన్, తైమూర్ ద్వీపం, మొలుకస్ వంటి ప్రదేశాలలో అడుగుపెట్టారు.

చాలా కాలం పాటు డచ్ వారు ఆస్ట్రేలియాకు చేరుకున్న మొట్టమొదటి యూరోపియన్లు అయినప్పటికీ పోర్చుగీస్ 1521 లో ఆస్ట్రేలియాను కనుగొన్నట్లు కొన్ని ఆధారాలు ఉన్నాయి.^[43]^[44]^[45]

పోర్చుగల్, స్పెయిన్ మధ్య 1529 ఏప్రిల్ 22 న సంతకం చేసిన జరాగోజా ఒప్పందం టార్దెసిల్లస్ ఒప్పందంలో పేర్కొన్న విభజన రేఖ మెరిడియన్‌కు వ్యతిరేకంగా పేర్కొనబడింది.

ఈ కారకాలు 15 వ శతాబ్దం చివరిలో 16 వ శతాబ్దం వరకు పోర్చుగల్ ప్రపంచ ఆర్థిక, సైనిక, రాజకీయ శక్తులుగా మారింది.

ఐబరియన్ యూనియన్

పోర్చుగల్ సార్వభౌమత్వానికి 1580, 1640 ల మధ్య అంతరాయం కలిగింది. మొరాకోలో అల్కాసర్ క్విబిర్ యుద్ధంలో మరణించిన కింగ్ అబాజ్ - కింగ్ సెబాస్టియన్ చివరి ఇద్దరు రాజులు, అతని పెద్ద-మామ, వారసుడు పోర్చుగల్‌కు చెందిన కింగ్ హెన్రీ వారసులు లేకుండా మరణించారు. ఫలితంగా 1580 నాటి పోర్చుగీస్ వారసత్వ సంక్షోభం సంభవించింది.

తదనంతరం స్పెయిన్ రెండవ ఫిలిప్ సింహాసనాన్ని అధిరోహించి పోర్చుగల్ మొదటి ఫిలిప్ అయ్యాడు. పోర్చుగల్ దాని అధికారిక స్వాతంత్ర్యాన్ని కోల్పోలేదు ఇది స్పానిష్ సామ్రాజ్యం ^[46] పరిపాలించిన ఒకే చక్రవర్తి పాలనలో కొద్దికాలం ఐబేరియన్ రాజ్యాల సంఘాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. ఈ సమయంలో స్పెయిన్ ఒక భౌగోళిక భూభాగం ^[47] రెండు కిరీటాల్లో చేరిన పోర్చుగల్ ఒక స్వతంత్ర విదేశాంగ విధానం కోల్పోయింది, స్పెయిన్, నెదర్లాండ్స్ మధ్య ఎనభై ఏళ్ల యుద్ధంలో పాల్గొనడానికి దారితీసింది.

యుద్ధం పోర్చుగల్ పురాతన మిత్రదేశం ఇంగ్లాండ్, ఇరాన్, ఒమన్ మధ్య ఉన్న ఒక వ్యూహాత్మక వ్యాపార సంబంధాల క్షీణతకు దారితీసింది. 1595 నుండి 1663 వరకు డచ్-పోర్చుగీస్ యుద్ధంలో ప్రధానంగా డచ్ కంపెనీలు బ్రెజిలియన్, ఆఫ్రికా, ఇండియా, ఫార్ ఈస్ట్ లలో పోర్చుగీస్ భారతీయ సముద్ర వాణిజ్యం గుత్తాధిపత్యాన్ని కోల్పోయిన ఫలితంగా అనేక పోర్చుగీస్ హిందూమహాసముద్ర వాణిజ్య ప్రయోజనాలను కోల్పోయింది.

1640 లో 5 వ జాన్ అసంతృప్తిలో ఉన్న మనుష్యులను కూడదీసుకుని తిరుగుబాటుకు నాయకత్వం వహించి రాజుగా ప్రకటించుకున్నాడు. 1640 తిరుగుబాటు తరువాత పోర్చుగీస్, స్పానిష్ సామ్రాజ్యం మధ్య పోర్చుగీస్ పునరుద్ధరణ యుద్ధం సంభవించింది. హౌస్ ఆఫ్ హాబ్స్‌బర్గ్ క్రింద ఐబెరియన్ యూనియన్ అరవై-సంవత్సరాల కాలం ముగిసింది. పోర్చుగల్లో పాలించిన తరువాత ప్రారంభించిన " బ్రగంజా హౌస్ " ఇది 1910 వరకు కొనసాగింది.

కింగ్ 5 వ జాన్ పెద్ద కుమారుడు 6 వ అపోన్సోగా పాలనలోకి వచ్చాడు. అయితే అతడి శారీరక, మానసిక వైకల్యాలు అతనిని కాస్టిలో మెలోర్ 3 వ కౌంట్ లుయిస్ డే వాస్కోన్సెలోస్ ఇ సోసా అధికంచేసిపోయాయి. సావోయ్ రాజు భార్య మరియా ఫ్రాన్సిస్కా, అతని సోదరుడు పెడ్రో డ్యూక్ ఆఫ్ బేజా రాజభవనంలో నిర్వహించిన తిరుగుబాటులో 6 వ అపోస్సో రాజు మానసికంగా అసమర్ధంగా ప్రకటించబడి మొదట అజోరెస్కు బహిష్కరణ విధించి లిస్బన్ వెలుపల సిన్ట్రా రాయల్ ప్యాలెస్కు పంపబడ్డాడు. అపోన్సో మరణం తరువాత పెడ్రో కింగ్ రెండవ పెడ్రో సింహాసనాన్ని అధిష్టించాడు. పెడ్రో పాలనలో జాతీయ స్వాతంత్ర్యం, సామ్రాజ్య విస్తరణ, దేశీయ ఉత్పత్తిలో పెట్టుబడులు పటిష్ఠమయ్యాయి.

2 వ పెడ్రో కుమారుడు 5 వ జాన్ రాయల్ ట్రెజరీ పెట్టెలలో బంగారు ప్రవాహంగా ప్రస్తావించబడిన ఒక పాలనను చూశాడు. ఇది బ్రెజిల్, మరాన్హో పోర్చుగీస్ కాలనీల నుంచి పొందబడిన రాజ ఐదవ (విలువైన లోహాలపై పన్ను) ద్వారా ఎక్కువగా సరఫరా చేయబడింది. ఒక సంపూర్ణ చక్రవర్తిగా జాన్ తన ప్రతిష్ఠాత్మక నిర్మాణ పనులు ముఖ్యంగా మాఫ్రా ప్యాలెస్, అతని భారీ కళ, సాహిత్య సేకరణలకు కమిషన్లు, చేర్పులపై తన దేశం పన్ను ఆదాయాలను దాదాపుగా తగ్గించింది.

అధికారిక అంచనాలు ;- చాలా అంచనాలు ఇప్పటివరకు తయారు చేయబడ్డాయి - 18 వ శతాబ్దం నాటికి బంగారు రష్ సమయంలో కాలనియల్ బ్రెజిల్ పోర్చుగీస్ వలసదారుల సంఖ్యను 6,00,000 గా నమోదు చేసింది.^[48] వలసరాజ్యాల కాలంలో అమెరికాలో తమ కాలనీలలో ఇది అతి పెద్ద ఉద్యమాలలో ఇది ఒకటిగా భావించబడింది.

పొంబలైనె యుగం

1738 లో సెబాస్టియో జోస్ డి కార్వాలో ఇ మెలో పామ్బల్ మొదటి మార్క్విస్ లండన్‌లో పోర్చుగీస్ రాయబారిగా పనిచేయడం ప్రారంభించాడు. తర్వాత వియన్నా దౌత్య వృత్తిని ప్రారంభించాడు. పోర్చుగల్ రాణి భర్త " ఆర్చ్‌డచెస్ మరియా అన్నే జోసెఫా " మెలో పట్ల అభిమానం చూపాడు. అతని మొదటి భార్య చనిపోయిన తర్వాత ఆమె ఆస్ట్రియన్ ఫీల్డ్ మార్షల్ " లియోపోల్డ్ జోసెఫ్ కౌంట్ వాన్ డున్ " కుమార్తెతో డి మెలో రెండవ వివాహాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. పోర్చుగల్‌కు చెందిన 5 వ జాన్ మాత్రం సంతోషించలేదు. 1749 లో మెలోను పోర్చుగల్‌కు తిరిగి పిలిపించాడు. 5 వ జాన్ తరువాత సంవత్సరం మరణించాడు, అతని కుమారుడు మొదటి జోసెఫ్ కిరీటధారణ చేసాడు. తన తండ్రికి విరుద్ధంగా మొదటి జోసెఫ్ మెలోను అభిమానించి క్వీన్ తల్లి ఆమోదంతో అతను మెలోను విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిగా నియమించాడు.

మెలో మీద రాజు విశ్వాసం పెరగడంతో రాజు అధికారాన్ని ఇచ్చాడు. 1755 నాటికి సెబాస్టియా డే మెలో ప్రధానమంత్రిగా నియమించబడ్డాడు. అతను అంబాసిడర్‌గా చూసిన బ్రిటీష్ ఆర్థిక విజయానికి ఆకర్షితుడై పోర్చుగల్లో ఇటువంటి ఆర్థిక విధానాలను విజయవంతంగా అమలుచేశాడు. అతను పోర్చుగల్, భారతదేశంలో పోర్చుగీస్ కాలనీలలో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేశారు; సైన్యం, నావికాదళాన్ని పునర్వ్యవస్థీకరించారు; కోయింబ్రా విశ్వవిద్యాలయం పునర్వ్యవస్థీకరించబడింది, పోర్చుగల్‌లో వివిధ క్రైస్తవ వర్గాలకు వ్యతిరేకంగా వివక్ష చూపబడింది.

కానీ సెబాస్టియా డి మెలో గొప్ప ఆర్థిక సంస్కరణలు ప్రతి వ్యాపార కార్యకలాపాన్ని క్రమబద్దీకరించడానికి అనేక కంపెనీలు, సమూహాల ఏర్పాటు చేసుకున్నాయి. అతను వైన్ నాణ్యతను నిర్ధారించడానికి పోర్ట్ ఉత్పత్తి కోసం ఈ ప్రాంతాన్ని విభజించాడు. ఐరోపా‌లో వైన్ నాణ్యత, ఉత్పత్తిని నియంత్రించే మొదటి ప్రయత్నం ఇది. అన్ని వర్గాల పోర్చుగీస్ సొసైటీపై ఉన్నత వర్గాల నుండి పేద కార్మిక వర్గానికి దేశం పన్ను విధానానికి విస్తృతమైన సమీక్షతో పాటు కఠినమైన చట్టాన్ని అమలు చేయడం ద్వారా ఆయన శక్తివంతంగా పాలించాడు. ఈ సంస్కరణలు ఉన్నత వర్గాలలో అతనికి శత్రువులను సంపాదించాయి. ప్రత్యేకించి ఉన్నత ప్రభువులు అతన్ని ఒక సామాజిక ఉద్యమకారునిగా భావించారు.

1755 నవంబరు 1 న ఉదయం పోర్చుగల్‌లో విపత్తు సంభవించింది.లిస్బన్‌లో సంభవించిన భూకంపం, తరువాతి సునామి, పంటలు దెబ్బతింటున్నాయి.^[49] సెబాస్టియొ డి మెలో అదృష్టవశాత్తూ బయటపడింది. వెంటనే తన నగరానికి పునర్నిర్మాణం ప్రారంభించాడు మలో ప్రఖ్యాత వ్యాఖ్య : "ఇప్పుడు ఏమి? మేము చనిపోయినవారిని పాతిపెట్టి జీవనశక్తిని జాగ్రత్తగా చూసుకోవాలి."

విపత్తులో భారీ మృతుల సంఖ్య ఉన్నప్పటికీ లిస్బన్ ఏ ఎపిడెమిక్స్ బాధపడలేదు. అది ఒక సంవత్సరం కన్నా తక్కువ కాలంలో పునర్నిర్మించబడింది.తరువాతి భూకంపాలను అడ్డుకోవటానికి కొత్త సిటీ సెంటర్ లిస్బన్ రూపొందించబడింది. నిర్మాణ నమూనాలు పరీక్షల కొరకు నిర్మించబడ్డాయి. భూకంపం ప్రభావాలు మోడలింగ్ దళాల నమూనాల ద్వారా అనుకరణ చేయబడ్డాయి. పోమ్బాలిన్ సిటీ సెంటర్ భవంతులు, పెద్ద చతురస్రాలు ఇప్పటికీ లిస్బన్ పర్యాటక ఆకర్షణలలో ఒకటిగా ఉన్నాయి. దేశంలోని పారిష్కు పంపిన ఒక విచారణను రూపకల్పన చేయడం ద్వారా భూకంప శాస్త్ర అధ్యయనం కోసం సెబాస్టియా డి మెలో కూడా ఒక ముఖ్యమైన సహకారం చేసారు.

భూకంపం తరువాత జోసెఫ్ తన ప్రధానమంత్రికి మరింత అధికారం ఇచ్చాడు. సెబాస్టియా డే మెలో ఒక శక్తివంతమైన ప్రగతిశీల నియంత. అతని శక్తి పెరుగుతూ ఉండగా అతని శత్రువులు సంఖ్య అధికరించింది. పలువురు ప్రభువులతో తరచుగా చేదు వివాదాలు ఎదురయ్యాయి. 1758 లో జోసెఫ్ ఒక హత్యాయత్నంలో గాయపడ్డాడు. టొవొరా కుటుంబం, డ్యూక్ ఆఫ్ ఏవిరో ఒక త్వరిత విచారణ తర్వాత ఈ కేసులో చిక్కుకున్నాయి. శిక్షలు అమలు చేయబడ్డాయి. జెస్యూట్లు దేశం బహిష్కరించబడ్డారు. వారి ఆస్తులు సింహాసనాలు జప్తు చేయబడ్డాయి. సెబాస్టియో డి మెలో కుట్రలో పాల్గొన్న ప్రతి వ్యక్తిని మహిళలు, పిల్లలు అన్న వివక్ష లేకుండా శిక్షించారు. ఇది ప్రభువుల అధికారాన్ని విడగొట్టిన చివరి స్ట్రోక్.1759 లో మొదటి జోసెఫ్ తన నమ్మకమైన మంత్రి కౌంట్ ఆఫ్ ఓయిరాస్‌ను చేసాడు.

1762 లో స్పెయిన్ ఏడు సంవత్సరాల యుద్ధంలో భాగంగా పోర్చుగీస్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించింది. కానీ 1763 నాటికి యుద్ధానికి ముందు స్పెయిన్, పోర్చుగల్ మధ్య ఉన్న పూర్వ స్థితి పునరుద్ధరించబడింది.

తవోరా వ్యవహారాన్ని అనుసరించి ఓయిరాస్ కొత్త కౌంట్ ఎటువంటి వ్యతిరేకత ఎదురవ లేదు. 1770 లో "మార్క్విస్ ఆఫ్ పోమ్బాల్" మేడ్ 1779 లో మొదటి జోసెఫ్ మరణం వరకు సమర్థవంతంగా పోర్చుగల్‌ను పరిపాలించాడు. అయితే పొంబాల్ "చైతన్యం," సుదూరతీరాలకు చేరింది. ప్రధానంగా వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ వ్యయంతో స్వతంత్రతను మెరుగుపర్చడానికి ఒక యంత్రాంగం పనిచేసింది. ప్రత్యేకించి విమర్శలను అణిచివేసేందుకు, కాలనీల ఆర్థిక దోపిడీని అలాగే పుస్తకం సెన్సార్షిప్ను తీవ్రతరం చేయడం, వ్యక్తిగత నియంత్రణ, లాభాలను పటిష్ఠం చేయడం కోసం ఒక ఉపకరణంగా మారింది.^[50]

నెపోలియనిక్ యుగం

The Departure of the Portuguese Royal Court to Brazil in 1808

Allegory of the Virtues of Prince Regent John; D. Sequeira, 1810

కొత్త పాలకురాలు పోర్చుగల్‌కు చెందిన క్వీన్ మొదటి మారియా మార్‌క్విస్‌ను ఇష్టపడలేదు. ఎందుకంటే అతను తనకున్న అధికారం కారణంగా అతను తవోరా కుటుంబాన్ని బహిస్కరించడం, అతని సింహాసనానికి చేరినప్పుడు ఆమె తన రాజకీయ కార్యాలయాలన్నింటినీ వెనక్కి తీసుకున్నారు. 1782 లో పొంబల్ (పోర్చుగల్) వద్ద పొంబల్ తన ఎస్టేట్లో మరణించాడు.

1807 లో శరదృతువులో నెపోలియన్ పోర్చుగీస్ మీద దాడి చేయడానికి స్పెయిన్ ద్వారా ఫ్రాన్స్ దళాలను తరలించాడు. 1807 నుండి 1811 వరకు బ్రిటీష్-పోర్చుగీస్ దళాలు పోర్చుగల్ ఫ్రెంచ్ దండయాత్రకు వ్యతిరేకంగా పోరాడాయి. అదే సమయంలో పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యం కాలనీలో బ్రెజిల్ పోర్చుగీసు భూభాగానికి మొదటి మారియాతో సహా రాయల్ కుటుంబం, పోర్చుగీస్ ప్రభువు దక్షిణ అమెరికాలో ఈ వ్యవహారాన్ని బ్రెజిల్ పోర్చుగీస్ కోర్టుకు బదిలీ చేసారు.

నెపోలియన్ ఆక్రమణతో పోర్చుగల్ 20 వ శతాబ్దం వరకు నెమ్మదిగా కాని అనూహ్యమైన క్షీణత ప్రారంభించింది. ఈ తిరోగమనం 1822 లో దేశం అతిపెద్ద వలసవాద రాజ్యం బ్రెజిల్‌లో స్వాతంత్ర్యం ద్వారా వేగవంతమైంది. 1807 లో నెపోలియన్ సైన్యం లిస్బన్‌లో మూసివేయబడినప్పుడు పోర్చుగల్కు చెందిన ప్రిన్స్ రీజెంట్ 6 వ జోవో బ్రెజిల్కు తన కోర్టును బదిలీ చేసి పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యం రాజధానిగా రియో డి జనీరోను స్థాపించింది. 1815 లో బ్రెజిల్ రాజ్యంగా ప్రకటించబడింది, పోర్చుగల్ రాజ్యం దానితో ఐక్యమై ప్లూరికోంటినెంటల్ స్టేట్, పోర్చుగల్, బ్రెజిల్, అల్గార్‌వ్స్ యునైటెడ్‌ను ఏర్పరచింది.

దాని హోదా, పోర్చుగీసు రాజ కుటుంబానికి వచ్చిన మార్పు ఫలితంగా బ్రెజిలియన్ పరిపాలక, పౌర, ఆర్థిక, సైనిక, విద్య, శాస్త్రీయ ఉపకరణాలు విస్తరించబడి అత్యధికంగా ఆధునికీకరించబడ్డాయి. పోర్చుగీసు, వారి అనుబంధ బ్రిటీష్ దళాలు పోర్చుగల్ ఫ్రెంచ్ దండయాత్రకు వ్యతిరేకంగా పోరాడాయి. 1815 నాటికి ఐరోపాలో పరిస్థితి చక్కబరచబడింది. 6 వ జావో లిస్బాన్‌కు సురక్షితంగా తిరిగి రాగలిగింది. అయితే, 1820 లో లిబరల్ విప్లవం వరకు పోర్టోలో పోర్చుగల్ రాజు ఉన్నాడు. 1821 లో లిస్బన్కు తిరిగి రావాలని ఆయన నిర్భంధించబడ్డాడు.

అందువల్ల అతను పోర్చుగల్‌కు తిరిగి వచ్చాడు. కానీ బ్రెజిల్ బాధ్యతలో తన కుమారుడు పెడ్రోను విడిచిపెట్టాడు. పోర్చుగీస్ ప్రభుత్వం తరువాతి సంవత్సరం బ్రెజిల్ రాజ్యమును అధీనంచేయడానికి ప్రయత్నించినప్పుడు అతని కుమారుడు పెడ్రో, బ్రెజిలియన్ ఉన్నతాధికారుల అధిక మద్దతుతో పోర్చుగల్ నుండి బ్రెజిల్‌కు స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించాడు. సిస్‌ప్లాటినా (ఉరుగ్వే నేటి సార్వభౌమ రాజ్యం), దక్షిణప్రాంతంలో పోర్చుగీసు పాలన బ్రెజిల్ భూభాగానికి చివరిసారిగా భావించబడింది.

1825 లో బ్రెజిలియన్ స్వాతంత్ర్యం గుర్తింపు పొందింది. దీనితో చక్రవర్తి మొదటి పెడ్రో బ్రెజిల్ చక్రవర్తి నామమాత్రపు గౌరవాన్ని తన తండ్రికి ఇచ్చాడు. 1826 లో 6 వ జాన్ మరణం అతని వారసత్వంలో తీవ్రమైన ప్రశ్నార్ధకంగా మారింది. పెడ్రో తన వారసునిగా ఉన్నప్పటికీ, 6 వ పెడ్రోగా క్లుప్తంగా పదవిని పాలించినప్పటికీ బ్రెజిలియన్ చక్రవర్తిగా అతని హోదాను పోర్చుగీస్ సింహాసనాన్ని రెండు దేశాలచే నిర్వహించటానికి ఒక అవరోధంగా భావించబడింది. పెడ్రో తన కుమార్తె రెండవ మేరియాకి అనుకూలంగా విడిచిపెట్టాడు. అయినప్పటికీ పెడ్రో సోదరుడు ఇన్ఫాంటే మిగ్యూల్ సింహాసనాన్ని నిరసన చేసాడు. మిగయూల్, మరియా వివాహం చేసుకోవటానికి ఒక ప్రతిపాదన తరువాత 1828 లో మిగ్యుల్ రాజు మిగయూల్ లాగా అధికారాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. సింహాసనంపై తన కుమార్తె హక్కులను కాపాడటానికి పెడ్రో తన కుమార్తెని పునఃస్థాపించుటకు లిబరల్ వార్స్‌ను ప్రారంభించి పోర్చుగల్‌లో ఒక రాజ్యాంగ రాచరికం ఏర్పాటు చేసాడు. ఈ యుద్ధం 1834 లో మిగ్యూల్ ఓటమి రాజ్యాంగం ప్రకటన, క్వీన్ రెండవ మరియా అధికారం పునఃస్థాపనతో ముగిసింది.

రాజ్యాంగం

Top to bottom: The Lisbon Regicide (1908), Manuel II's acclamation as King (1908) and the Proclamation of the Republic (1910)

క్వీన్ రెండవ మేరియా, కింగ్ రెండవ ఫెర్డినాండ్ కుమారుడు కింగ్ 5 వ పెడ్రో అతని స్వల్ప కాలంలో (1853-1861) దేశాన్ని ఆధునీకరించాడు. అతని పాలనలో రహదారులు, టెలిగ్రాఫ్లు, రైల్వేలు నిర్మించబడ్డాయి, ప్రజల ఆరోగ్యం మెరుగుపడింది. 1853-1856ల కలరా కాలపు కాలంలో అతను ఆస్పత్రుల సందర్శించి బహుమతులు ఇవ్వడం, జబ్బుపడినవారిని ఓదార్చడం ద్వారా అతని ప్రజాదరణ పెరిగింది. పెడ్రో పాలన స్వల్పకాలం కొనసాగింది. అతని కుటుంబములోని ఇద్దరు సోదరులు ఇన్ఫాంట్ ఫెర్నాండో, ఇన్ఫాంటే జోయావో, బేజ డ్యూక్, అతని భార్య స్టెఫానీ ఆఫ్ హేహెన్జోలెర్న్-సిగ్మెరింగెన్ మరణించిన తరువాత అతను 1861 లో కలరా వ్యాధి సోకి మరణించాడు. అతని సోదరుడు మొదటి లూయిస్ పోర్చుగల్‌కు పిల్లలు లేనప్పటికీ సింహాసనాన్ని అధిష్టించి తన ఆధునికీకరణను కొనసాగించాడు.

19 వ శతాబ్దంలో ఐరోపా వలసవాదం శిఖరాగ్రం చేరుకున్న సమయంలో పోర్చుగల్ అప్పటికే దక్షిణ అమెరికాలో దాని భూభాగాన్ని కోల్పోయింది. ఆసియాలోని కొన్ని స్థావరాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. లువాండా, బెంగులే, బిస్సా, లౌరెన్కో మార్క్యుస్, పోర్టో అంబోంబం, మొజాంబిక్ ద్వీపం పోర్చుగల్ స్వాధీనంలో ఉన్నాయి. వాటి ఆఫ్రికన్ భూభాగాలలో పురాతన పోర్చుగీస్ స్థాపితమైన పోర్ట్ నగరాలు ఉన్నాయి. ఈ దశలో పోర్చుగీస్ వలసవాదం ఆఫ్రికాలోని ఇతర ప్రదేశాలలో దేశాల పరిమాణ భూభాగాల్లో విస్తరించడం మీద దృష్టి కేంద్రీకరించింది.

1884 లో బెర్లిన్ సమావేశంతో పోర్చుగీస్ ఆఫ్రికా భూభాగాల సరిహద్దులు పోర్చుగల్ అభ్యర్ధనపై అధికారికంగా స్థాపించబడ్డాయి. శతాబ్దాల పొడవు పోర్చుగీస్ ఆసక్తులు ఖండంలోని ప్రత్యర్థుల నుండి ఆఫ్రికన్ పెనుగులాట కదలిక ద్వారా పోర్చుగీస్ ఆఫ్రికా నగరాలు, పట్టణాలు నోవా లిస్బోవా, సా డీ బ్యాండిర, సిల్వా పోర్టో, మలన్జే, తెటే, విలా జునిక్యూరో, విలా పెరీ, విలా కాబ్రాల్ ఈ కాలంలో, అంతర్భాగాలను స్థాపించడం లేదా పునరుద్ధరించారు. బియెరా, మొకామెడెస్, లోబిటో! జావో బెలో, నకాలా, పోర్టో అమెలియా వంటి సముద్రతీర పట్టణాలు స్థాపించబడ్డాయి. 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో అంగోలాలో బెంగుళే రైల్వే ట్రాక్లు, మొజాంబిక్‌లో ఉన్న బీర రైల్వే, సముద్ర తీర ప్రాంతాలను, అంతర్గత ప్రాంతాలను చేరుకునేందుకు నిర్మించబడ్డాయి.

ఆఫ్రికాలో పోర్చుగీసు ఉనికి ఈ కాలంలో ఇతర ఎపిసోడ్లు 1890 బ్రిటీష్ అల్టిమాటం ఉన్నాయి. దీని కారణంగా పోర్చుగీసు సైన్యం మొజాంబిక్, అంగోలా (ప్రస్తుతమున్న జింబాబ్వే, జాంబియా) పోర్చుగీస్ కాలనీల మధ్య పోర్చుగల్ సైన్యం నుండి పోర్చుగల్ తనకు "పింక్ మ్యాప్"లో చేర్చబడినప్పటికీ కేప్ నుండి కైరో రైల్వేకు నిర్మించడానికి బ్రిటీష్ వీటి పోరాడింది.

ఆఫ్రికాలో పోర్చుగీసు భూభాగాలు కేప్ వెర్డే, సావో టోమే, ప్రిన్సిపి, పోర్చుగీసు గినియా, అంగోలా, మొజాంబిక్ ఉన్నాయి. దహోమీ తీరంలో సావో జోవో బాప్టిస్టా డి అజుడా చిన్న కోట, పోర్చుగీస్ పాలనలో కూడా ఉంది. అంతేకాకుండా పోర్చుగల్ ఇప్పటికీ పోర్చుగీస్ ఇండియా, పోర్చుగీస్ తైమూర్, మాకా వంటి ఆసియా ప్రాంతాలను పాలించింది.

1908 ఫిబ్రవరి 1 న పోర్చుగల్ రాజు డొమ్ కార్లోస్, అతని వారసుడు ప్రిన్స్ రాయల్ డొమ్ లూయిస్ ఫిలిప్, డ్యూక్ ఆఫ్ బ్రెగాజాలను లిస్బన్‌లో హత్య చేశారు.ఆయన పాలనలో పోర్చుగల్ రెండుసార్లు దివాలా తీసినది - 1892 జూన్ 14 న మరలా 1902 మే 10 న - సోషల్ గందరగోళం, ఆర్థిక సంక్షోభం, నిరసనలు, తిరుగుబాటులు, రాచరికం విమర్శలకు కారణమైంది. పోర్చుగల్‌కు చెందిన రెండవ మాన్యుయల్ కొత్త రాజుగా అవతరించాడు. 1910 అక్టోబరు 5 నాటి విప్లవం ద్వారా పరాజయం పాలైంది. ఇది పాలనను రద్దు చేసింది, పోర్చుగల్‌లో రిపబ్లికనిజం ఏర్పడడానికి ప్రేరేపించింది.

మొదటి రిపబ్లిక్ , ఎస్టాడో నొవొ

రాజకీయ అస్థిరత్వం, ఆర్థిక బలహీనతలు పోర్చుగీస్ ఫస్ట్ రిపబ్లిక్ సమయంలో గందరగోళం, అశాంతికి ఎదురైంది. ఈ పరిస్థితులు ఉత్తర ప్రాంతంలోని రాజరికం విఫలమైంది. 1926 మే 28 మే 28 న కుప్పకూలింది. ఇది నేషనల్ డిక్టేటర్షిప్ (దైదురురా నేషనల్) సృష్టికి దారితీసింది. 1933 లో ఆంటోనియో డి ఒలివీర సలజార్ క్రింద ఎస్టాడో నోవో రైట్-వింగ్ నియంతృత్వాన్ని స్థాపించడానికి దారితీసింది.

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో తటస్థంగా ఉన్న ఐదు ఐరోపా దేశాలలో పోర్చుగల్ ఒకటి. 1940 నుండి 1960 వరకు పోర్చుగల్ నాటో, ఒ.ఇ.సి.డి., యూరోపియన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ అసోసియేషన్ (ఇ.ఎఫ్.టి.ఎ.) వ్యవస్థాపక సభ్యదేశంగా మారింది. క్రమంగా నూతన ఆర్థిక అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులు, ఆఫ్రికాలో విదేశీ ప్రావింస్‌లకు ప్రధాన భూభాగం పోర్చుగీసు పౌరులను పునఃస్థాపించటం ప్రారంభించబడ్డాయి. అంగోలా, మొజాంబిక్ దేశాలు అతిపెద్ద, సంపన్నులైన విదేశీ భూభాగాలుగా ఆ కార్యక్రమాలకు ప్రధాన లక్ష్యంగా ఉన్నాయి. ఈ చర్యలు పోర్చుగల్‌కు కాలోనియల్ సామ్రాజ్యం కాక ట్రాన్స్-కంటినెంటల్ హోదను ఇచ్చాయి.

1947 లో భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత భారత ప్రభుత్వం మద్దతు, స్వాతంత్ర్య-వ్యతిరేక సంస్థల సహాయంతో దాద్రా, నాగర్ హవేలికి చెందిన భారతీయ నివాసితులు 1954 లో పోర్చుగీస్ పాలన నుండి దాద్రా, నాగర్ హవేలి ప్రాంతాలను వేరు చేశారు.^[51] 1961 లో శతాబ్దాలుగా ఉన్న పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యం సావో జోవాలో బాప్టిస్టా డి అజుడా దహొమే రిపబ్లిక్ రూపొదడం ఆఖరి రద్దుకు దారితీసిన ఒక ప్రక్రియ ప్రారంభమైంది.

1921 జనాభా లెక్కల ప్రకారం సావో జోయా బప్టిస్టా డి అజుడాలో 5 మంది నివాసులు, దహోమేయ్ ప్రభుత్వంచే అల్టిమేటం సమయంలో పోర్చుగీస్ సార్వభౌమత్వానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న 2 మంది మాత్రమే ఉన్నారు.

1961 డిసెంబరులో గోవా, డామన్, డయ్యు భూభాగాలను విడిచిపెట్టేందుకు పోర్చుగల్ తిరస్కరించినప్పుడు విదేశీ భూభాగాల నుండి మరో బలవంతపు తిరోగమనం జరిగింది. ఫలితంగా, పోర్చుగీస్ సైన్యం, నౌకాదళం పోర్చుగీస్ భారతదేశం కాలనీలో భారత సాయుధ దళాలపై సాయుధ పోరాటంలో పాల్గొన్నాయి.

ఈ ఆపరేషన్లు పరిమిత పోర్చుగీస్ రక్షణాత్మక రక్షణ దళం ఓటమిచెంది, లొంగిపోయాయి. ఇది చాలా పెద్ద సైనిక దళానికి బలవంతంగా లొంగిపోవలసి వచ్చింది. ఫలితంగా భారత ఉపఖండంలో మిగిలిన పోర్చుగీసు భూభాగాల నష్టం జరిగింది. పోర్చుగీసు పాలన అనుబంధ భూభాగాలపై భారతీయ సార్వభౌమత్వాన్ని గుర్తించడానికి నిరాకరించింది. ఇది 1974 లో సైనిక తిరుగుబాటు వరకు పోర్చుగల్ జాతీయ అసెంబ్లీలో ప్రాతినిధ్యం వహించింది.

1960 ల ప్రారంభంలో అంగోలా, మోజాంబిక్, ఆఫ్రికాలోని పోర్చుగీస్ విదేశీ ప్రావీంస్‌లో స్వాతంత్ర్య ఉద్యమాలు పోర్చుగీస్ కలోనియల్ యుద్ధం (1961-1974) ఫలితంగా ఏర్పడ్డాయి.

కొలంబియా యుధ్ధం అంతటా పోర్చుగల్ అంతటా పెరుగుతున్న అసమ్మతి ఆయుధాల ఆంక్షలు, ఇతర శిక్షాత్మక ఆంక్షలను అంతర్జాతీయ సమాజం విధించింది. ఏది ఏమయినప్పటికీ ఆంటోనియో డి ఒలివీర సలజార్, 1968 నుండి మార్సెలో కేతటానో నేతృత్వంలో నియంతృత్వ, సంప్రదాయవాద ఎస్టాడో నోవో పాలన మొదట స్థాపించబడి పాలించబడుతోంది. శతాబ్దాల పొడవున్న ఖండాంతర సామ్రాజ్యం 21,68,071 కిమీ 2 మొత్తం ప్రాంతాన్ని కాపాడటానికి ప్రయత్నించింది.^[52]

కార్నేషన్ తిరుగుబాటు , యురేపియన్లతో కలయిక

1974 ఏప్రిల్ వరకు లిస్బన్‌లో పోర్చుగీస్ ప్రభుత్వం, సైన్యం కార్నేషన్ విప్లవం అని పిలువబడిన ఒక రక్తరహిత వామపక్ష సైనిక తిరుగుబాటు ఆఫ్రికా, ఆసియాలోని విదేశీ భూభాగాల స్వాతంత్ర్యం కోసం దారితీసింది. 1974 ఏప్రిల్ వరకు విదేశీ భూభాగాలలో ప్రజాస్వామ్యపునరుద్ధరణ పి.ఆర్.ఇ.సి. (ప్రాసో రెవోల్యూసియోరియో ఎమ్ కరోసో) అని పిలవబడే పరివర్తన కాలం రెండు సంవత్సరాల తర్వాత ప్రజాస్వామ్యాన్ని పునరుద్ధరించడానికి కృషి జరిగింది. ఈ కాలం సాంఘిక గందరగోళం, లెఫ్ట్, మితవాద రాజకీయ శక్తుల మధ్య అధికార వివాదాలు ఉండేవి. విదేశీ భూభాగాల నుండి తిరోగమనం, 1975 లో స్వతంత్ర రాజ్యాలను ఏర్పరుచుకునే విదేశీ చర్చల కోసం పోర్చుగీసు ప్రధాన ప్రతినిధులు స్వతంత్ర నిబంధనలను ఆమోదించడం పోర్చుగీస్ ఆఫ్రికన్ భూభాగాల నుండి (ఎక్కువగా పోర్చుగీస్ అంగోలా, మొజాంబిక్ నుండి) పోర్చుగీసు పౌరులు భారీగా వెలుపలకు తీసుకుని రాబడ్డారు.^[53]^[54] ఆఫ్రికా, ఆసియాలోని పూర్వ పోర్చుగీస్ కాలనీల నూతన గుర్తింపులో భాగంగా శ్వేతజాతీయ సెటిలర్లు సాధారణంగా భాగంగా పరిగణించబడనందువల్ల ఒక మిలియన్ పోర్చుగీస్ శరణార్థులు మాజీ పోర్చుగీస్ రాజ్యాల నుండి పారిపోయారు. పోర్చుగీస్ విదేశీ భూభాగాల స్వాతంత్ర్యాన్ని నిర్వహించటానికి మారియో సోరేస్, ఆంటోనియో డి అల్మైడా శాంటాస్‌ మీద అభియోగాలు మోపబడ్డాయి. 1975 నాటికి అన్ని పోర్చుగీస్ ఆఫ్రికన్ భూభాగాలు స్వతంత్రంగా ఉండేవి, పోర్చుగల్ మొదటి 50 ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలను నిర్వహించింది.

1976 పోర్చుగీస్ శాసనసభ ఎన్నికల వరకు పోర్చుగల్ ఒక " జుంటా డి సల్వాకా నాసోనల్ " (సైనిక పాలన) చేత పాలించబడుతుంది. పోర్చుగీస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ (పి.ఎస్.), దాని నాయకుడైన మారియో సోయర్స్ గెలిచి జూలై 23 న మొదటి రాజ్యాంగ ప్రభుత్వానికి ప్రధాన మంత్రి అయ్యాడు. 1976 నుండి 1978 వరకు, మరలా 1983 నుండి 1985 వరకు ప్రధాన మంత్రిగా పనిచేసాడు. సోయర్స్ ఆర్ధికాభివృద్ధిని పునరుద్ధరించాడు.ఆర్ధికాభివృద్ధిలో మునుపటి చివరి దశాబ్దంలో కార్నేషన్ విప్లవానికి ముందు సాధించిన ఆర్థిక వృద్ధి, అభివృద్ధి రికార్డును తిరిగి ప్రారంభించేందుకు ప్రయత్నించాడు. అతను 1977 లో యూరోపియన్ ఎకనామిక్ కమ్యూనిటీ (ఇ.ఇ.సి.)లో ప్రవేశపెట్టడానికి దౌత్యపరమైన చర్యలు మొదలుపెట్టాడు.

పోర్చుగల్ సోషలిజం, నయా ఉదారవాద నమూనాకు కట్టుబడి ఉండటం మధ్య ఊగిసలాడింది. భూ సంస్కరణ, జాతీయీకరణలు అమలు చేయబడ్డాయి. పోర్చుగీసు రాజ్యాంగం (1976 లో ఆమోదించబడింది) సోషలిస్టు, కమ్యూనిస్ట్ సూత్రాలకు అనుగుణంగా క్రమంలో తిరిగి వ్రాయబడింది. 1982, 1989 రాజ్యాంగ పునర్విమర్శలు రాజ్యాంగం సోషలిజం, కార్మికుల హక్కులు, ఒక సోషలిస్టు ఆర్థిక వ్యవస్థ స్వీకరణ మొదలైన అనేక సూచనలతో అత్యంత ధనాత్మక సైద్ధాంతిక పత్రంగా రూపొందించబడింది. 1977-78, 1983-85లలో అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (ఐ.ఎం.ఎఫ్.) స్థిరీకరణలను అమలు చేయటంవైపు ప్రభుత్వం ప్రజాస్వామ్యానికి పరివర్తనం చెందింది.

1986 లో పోర్చుగల్ యురోపియన్ ఎకనామిక్ కమ్యూనిటీ (ఇ.ఇ.సి ) లో చేరింది. అది తరువాత ఐరోపా సమాఖ్య (ఇ.యు) గా మారింది. తరువాతి సంవత్సరాల్లో పోర్చుగల్ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఇ.ఇ.సి / ఇ.యు. నిర్మాణ, సంయోగం ఫండ్స్, పోర్చుగీస్ కంపెనీలు విదేశీ మార్కెట్లకు సులభంగా అందుబాటులో ఉండటం వలన గణనీయమైన పురోగతి సాధించింది.

పోర్చుగల్ చివరి విదేశీ భూభాగం మాకా 1999 లో పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా (పీఆర్సీ) కు అప్పగించబడింది. 1987 లో జాయింట్ డిక్లరేషన్ కింద పోర్చుగల్ నుండి పిసిసికి మకావ్ అప్పగించటానికి నిబంధనలను నెలకొల్పింది. 2002 లో తూర్పు తైమూర్ (ఆసియా) స్వతంత్రత అధికారికంగా పోర్చుగల్ చేత గుర్తించబడింది. 1975 లో కార్నేషన్ రివల్యూషన్ కారణంగా ప్రారంభమైన డీకోలనైజేషన్ ప్రక్రియ తరువాత ఇండోనేషియా సాయుధ దండయాత్ర, తూర్పు తైమూర్ ఆక్రమణ ద్వారా అంతరాయం ఏర్పడింది.

1995 మార్చి 26 న పోర్చుగల్ స్కెంజెన్ ఏరియా నియమాలను అమలు చేయడం ప్రారంభించింది. ఇతర స్కెంజెన్ సభ్యదేశాల సరిహద్దు నియంత్రణలను తొలగించడంతో పాటు సభ్య దేశాలతో సరిహద్దు నియంత్రణలను ఏకకాలంలో బలపరుస్తుంది. 1996 లో ఈ దేశం పోర్చుగీస్ భాషా దేశాలు (సి.పి.ఎల్.పి.) సహ వ్యవస్థాపకుడు లిస్బన్లో ప్రధాన కార్యాలయము. ఎక్స్‌పొ '98 పోర్చుగల్లో జరిగింది 1999 లో ఇది యూరో, యూరోజోన్ వ్యవస్థాపక దేశాలలో ఒకటిగా మారింది.

2004 జూలై 5 న పోర్చుగల్ ప్రధానమంత్రి అయిన జోస్ మాన్యుయల్ బారోసో యూనియన్‌లో అత్యంత శక్తివంతమైన కార్యాలయం అయిన " యూరోపియన్ కమీషన్ " అధ్యక్షుడుగా నియమించబడ్డాడు. 2007 డిసెంబరు 13 న లిస్బన్‌లో జెరోనిమోస్ మొనాస్టరీలో సంతకం చేసిన లిస్బన్ ఒప్పందం తరువాత 2009 డిసెంబరు 1 న కార్యరూపం దాల్చింది. యూరోపియన్ సభ్య దేశాలు యూనియన్ సామర్థ్యత, ప్రజాస్వామ్య చట్టబద్దతను పెంచడం, దాని చర్య ఇదికు లక్ష్యంగా ఉంది. లిస్బన్ ఒడంబడికపై ప్రజాస్వామ్య ప్రజాభిప్రాయ సేకరణను చేసిన " ఐర్లాండ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్;" ఇది ప్రారంభంలో 2008 లో వోటర్లచే తిరస్కరించబడింది.

2000 ల చివరలో ఆర్థిక సంక్షోభం నేపథ్యంలో ఆర్థికంగా దెబ్బతినడం, రుణాలు తీసుకునే ఖర్చులలో భరించలేని పెరుగుదల దేశం 2011 లో ఐ.ఎం.ఎఫ్., యూరోపియన్ యూనియన్‌తో యూరోపియన్ ఫైనాన్షియల్ స్టెబిలిటీ మెకానిజం (ఇ.పి.ఎస్.ఎం.), యూరోపియన్ ఫైనాన్షియల్ స్టెబిలిటీ ఫెసిలిటీ (ఇ.ఎఫ్.ఎస్.ఎఫ్) దేశం సహాయం ఆర్థిక రుణ ఆర్థిక స్థిరీకరించడానికి ఋణం పొందడానికి దౌత్యసంబంధిత చర్యలు తీసుకుంది.

భౌగోళికం

Topography and administration.

పోర్చుగల్ భూభాగం ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పంలో (చాలా పోర్చుగీస్ ఖండం అని పిలుస్తారు), అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో రెండు ద్వీపసమూహాలలోని ఒక ప్రాంతాన్ని కలిగి ఉంది: మదీరా, అజోర్స్ ద్వీపసమూహాలు. ఇది 32 ° నుండి 43 ° ఉత్తర అక్షాఅంశం అక్షాంశం, 32 ° నుండి 6 ° తూర్పు రేఖాంశం మధ్య ఉంటుంది.

పోర్చుగల్ ప్రధాన భూభాగాన్ని స్పెయిన్ నుండి ప్రవహిస్తున్న ప్రధాన నది టాగస్ నదీప్రవాహం విభజిస్తుంది. లిస్బన్ నుండి టాగస్ ముఖద్వార ప్రవాహాలు అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో సంగమిస్తాయి. ఉత్తర ప్రాంతంలో ఉన్న పర్వతప్రాంతం భూభాగంలో నదీ లోయలతో విస్తరణ చేయబడిన అనేక పీఠభూములు ఉన్నాయి. అల్గార్వే, అలెంటెయో ప్రాంతాలతో సహా దక్షిణంప్రాంతంలో రోలింగ్ మైదానాలు కలిగి ఉంటాయి.

పోర్చుగీస్ ఎత్తైన శిఖరం అజోరెస్లోని పికో ద్వీపంలో ఇదే పేరుతో మౌంట్ పికో ఉంది. ఇక్కడ ఈ పురాతన అగ్నిపర్వతం 2,351 మీ (7,713 అడుగులు) అజోరెస్ ఉంది. ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న సెర్రా డా ఎస్ట్రేలా (సముద్ర మట్టానికి 1,991 మీ (6,532 అ) ఉన్నది) పర్యాటక కేంద్రంగా స్కీయర్లను, శీతాకాలపు క్రీడా ఔత్సాహికులను ఆకర్షిస్తుంది.

అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో మదీరా, అజోరెస్ ద్వీప సమూహాలు ఉన్నాయి. టెక్టోనిక్ ట్రిపుల్ జంక్షన్లో మిడ్-అట్లాంటిక్ రిడ్జ్‌ను అజోరెస్ అడ్డగ్లింగ్ చేస్తుంది. మేడైరాలో ఇన్-ప్లేట్ హాట్స్పాట్ జియాలజీ రూపొందించిన శ్రేణి. భౌగోళికంగా అగ్నిపర్వత, భూకంప సంఘటనలచే ఈ ద్వీపాలు ఏర్పడ్డాయి. గత భూగోళ అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం 1957-58లో జరిగింది (కాపెలినాస్). తరువాత సాధారణంగా తక్కువ తీవ్రత కలిగిన చిన్న భూకంపాలు అరుదుగా జరుగుతుంటాయి.

పోర్చుగీసులకు సముద్ర సంబంధ వనరులను అన్వేషించడం, ఉపయోగించడం పై ప్రత్యేక హక్కులు ఉన్న పోర్చుగీస్ ప్రత్యేక ఆర్థిక మండలం సముద్ర మండల వైశాల్యం 17,27,408 చ.కి.మీ ఉంది. ఇది ఐరోపా సమాఖ్య 3 వ అతి పెద్ద ఆర్థిక కేంద్రం, ప్రపంచంలో 11 వ అతి పెద్దదిగా గుర్తించబడుతుంది.

వాతావరణం

పోర్చుగల్ ఒక మధ్యధరా శీతోష్ణస్థితి ఉంటుంది. దక్షిణ ప్రాంతంలో అంతర్గత, డౌరో ప్రాంతంలో సి.ఎస్.ఎ. ఉత్తర సెంట్రల్ పోర్చుగల్, సముద్రతీరప్రాంతం అలెంటెజొలో సి.ఎస్.బి. తీరప్రాంతం మిశ్రమ సముద్ర వాతావరణం ఉంటుంది.^[55] కోపెన్-గీగర్ వాతావరణ వర్గీకరణ ప్రకారం ఉత్తర భాగంలో మిశ్రమ సముద్ర వాతావరణం, సెమీ-శుష్క వాతావరణం లేదా స్టెప్పీ వాతావరణం (బెజా జిల్లాలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో BSk) ఉంటుంది. వెచ్చని యూరోపియన్ దేశాల్లో పోర్చుగల్ ఒకటి: పోర్చుగల్ ప్రధాన భూభాగంలో వార్షిక సగటు ఉష్ణోగ్రత 8-12 ° సె (46.4-53.6 దక్షిణప్రాంతం, గుడియానా నది పరీవాహక ప్రాంతంలో 16-18 ° సె (60.8-64.4 ° ఫా) వరకు ఉంటుంది. అయినప్పటికీ పర్వతాల నుండి దిగువ ప్రాంతాల వరకు వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి: రివాస్ మార్టినెజ్, పోర్చుగల్‌కు అనేక బయోక్లిమాటిక్ మండలాలను అందిస్తుంది.^[56] ఆలలెంటెజో ప్రాంతం నుంచి ఆల్టో డి ఫోయాలో 900 మీటర్ల (3,000 అడుగులు)ఎత్తు ఉన్న పర్వతాల నుండి అల్గార్వే ప్రత్యేకించబడుతుంది.ఇక్కడ స్పెయిన్ లేదా నైరుతి ఆస్ట్రేలియా దక్షిణ తీర ప్రాంతాలకు సమానమైన వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది.

ప్రధాన భూభాగంలో వార్షిక సగటు వర్షపాతం ఉత్తర పర్వతాలలోని డౌరో నదీ తీరం వెంట కాయో సమీపంలోని మాస్యుజిమే నదీ ప్రాంతాలలో 3,200 మి.మీ (126.0 అం) నుండి 300 మిమీ (11.8 అమ్) వరకు ఉంటుంది. మౌంట్ పికో పోర్చుగల్లో అతిపెద్ద వార్షిక వర్షపాతం (సంవత్సరానికి 6,250 మి.మీ (246.1 అం)) గా గుర్తింపు పొందింది. ఇన్స్టిట్యూటో పోర్చుగస్ డో మార్ డా డా అట్మొస్ఫెరా (ఆంగ్లం: పోర్చుగీస్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ది సీ అండ్ అట్మాస్ఫియర్) ప్రకారం.గ్యుడినా బేసిన్ వంటి కొన్ని ప్రాంతాల్లో వార్షిక సగటు ఉష్ణోగ్రతలు 28 ° సె (82 ° ఫా) కంటే ఎక్కువగా ఉంటాయి. వేసవి అత్యధిక ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణంగా 40 ° సె (104 ° ఫా) కంటే ఎక్కువగా ఉంటాయి. అమరేలేజలో అధికంగా 47.4 ° సె (117.3 ° ఫా) ఉష్ణోగ్రత నమోదయింది. అయితే ఉపగ్రహ రీడింగుల ప్రకారం ఇది వేసవిలో అత్యంత వేడిగా ఉండే ప్రాంతంగా ఉండదు.^[57]^[58] ఉత్తర కొరియాలో శీతాకాలంలో క్రమం తప్పకుండా జలపాతాలు సంభవిస్తుంటాయి.ముఖ్యంగా గార్డే, బ్రిగాకాకా, వైసూ, విలా రియల్ వంటి పర్వతప్రాంతాల్లో దేశంలోని కేంద్రప్రాంతాలలోని పర్వతాలపై ముఖ్యంగా ఇటువంటివి సంభవిస్తుంటాయి. శీతాకాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు -10.0 ° సె (14.0 ° ఫా) పతనం ఔతూ ఉంటాయి. ముఖ్యంగా సెర్ర డ ఎస్ట్రేలా, సెర్రా డీ గెర్సస్, సెర డౌ మరావో, సెర డి మోంటెసినోలో ఉష్ణోగ్రతలు పతనం ఔతూ ఉంటాయి. అక్టోబరు నుండి మే వరకు ఈప్రాంతాలలో ఎప్పుడైనా హిమపాతం సంభవిస్తుంది. దేశం దక్షిణ పర్వతాలలో అరుదుగా కానీ ఇప్పటికీ ఎత్తైన ప్రాంతాలలో హిమపాతం సంభవిస్తుంది. పెన్హాస్ డా సౌత్, మిరాండా డోౌలో " ఇన్స్టిట్యూటొ పోర్చుగీస్ డో మార్ ఏ డా అట్మొస్ఫెరా " అనుసరించి (ఐ.పి.ఎం.ఎ) -16.0 ° సె (3.2 ° ఫా) కనిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత నమోదు చేయబడగా శివార్లలో బ్రగాస్కా పాలిటెక్నిక్ అనుసరించి -17.5 ° సె (0.5 ° ఫా) తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు నమోదయ్యాయి. 1983 లో నగరంలో, సెర్రా డ ఎస్ట్రేలాలో -20.0 ° సె (-4.0 ° ఫా) కంటే తక్కువగా నమోదైంది.

పోర్చుగల్ సంవత్సరానికి 2500 నుండి 3200 గంటల సూర్యరశ్మిని కలిగి ఉంది. శీతాకాలంలో 4-6 గంటలు, వేసవికాలంలో 10-12 గంటలు దక్షిణ-తూర్పులో అధిక సమయం, వాయవ్యంలో తక్కువగా ఉంది.

వేసవికాలంలో పోర్చుగల్ పశ్చిమ తీరంలో సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రత వేసవిలో 18-22 ° సె (64.4-71.6 ° ఫా) శీతాకాలంలో 13-15 ° సె (55.4-59.0 ° ఫా) వరకు ఉంటుంది. దక్షిణ తీరంలో శీతాకాలంలో 15 ° సె (59.0 ° ఫా) నుండి, వేసవిలో 23 ° సె (73.4 ° ఫా) కు అధికరిస్తుంది. అప్పుడప్పుడు 26 ° సె (78.8 ° ఫా) చేరుకుంటుంది.^{[ఆధారం చూపాలి]}

అజోరెస్, మదీరా ద్వీపసముదాయాలు రెండూ ఉపఉష్ణమండల వాతావరణం కలిగివుంటాయి. అయినప్పటికీ ద్వీపాలకు మధ్య వైవిధ్యమైన వాతావరణం (కఠినమైన స్థలాకృతి కారణంగా). మదీరా, అజోరియన్ ద్వీపసముదాయం ఒక సన్నటి ఉష్ణోగ్రత పరిధిని కలిగి ఉంటాయి. తీరప్రాంతంలో 20 ° సె (68 ° ఫా) వార్షిక సగటు ఉష్ణోగ్రతలు (పోర్చుగీస్ వాతావరణ పరిశోధనా సంస్థ ప్రకారం)ఉంటాయి. అజోరెస్లోని కొన్ని ద్వీపాలు వేసవి మాసాలలో పొడిగా ఉంటాయి. దీని ఫలితంగా మధ్యధరా వాతావరణం (సి.ఎస్.ఎ., సి.ఎస్.బి. రకాలు) ఉంటుంది. కొప్పెన్-గీజెర్ వర్గీకరణ ప్రకారం కొన్ని ద్వీపాలు (ఫ్లోర్స్ లేదా కొర్వో వంటివి) వరుసగా మారిటైం టంపేర్ (సి.ఎఫ్.బి), హ్యూమిడ్ సబ్ట్రోపికల్ (సి.ఎఫ్.ఎ.) గా వర్గీకరించబడ్డాయి.

ద్వీపం పాక్షిక శుష్క గడ్డి వాతావరణం కలిగి ఉంది. మడేరియా ప్రాంతీయ భూభాగంలో భాగంగా ఉన్న సావేజ్ దీవులు, ఎడారి వాతావరణం సుమారు 150 మి.మీ (5.9 అం) వార్షిక సగటు వర్షపాతంతో వర్గీకరించబడ్డాయి. సముద్రపు ఉపరితల ఉష్ణోగ్రత శీతాకాలంలో 17-18 ° సె (62.6-64.4 ° ఫా) నుండి శీతాకాలంలో 24-25 ° సె (75.2-77.0 ° ఫా) అప్పుడప్పుడు 25 ° సె (77.0 ° ఫా) చేరుకుంటుంది.

}}.^{[ఆధారం చూపాలి]}

Sete Cidades volcanic lagoons, on the island of São Miguel
The Serra da Estrela, the highest mountain range on continental Portugal
Snow in Serra do Marão in Trás-os-Montes Province
Beach in Vila Nova de Milfontes, on the Alentejo region

The cultivated hillsides of the Douro river valley of Northern Portugal
Monsaraz and the Alqueva Reservoir on the background, on the Alentejo
Pico Island and Mount Pico, the highest mountain in Portugal, seen from São Jorge Island
Cabo da Roca, the westernmost point of mainland Europe
View of the mountains in Madeira island

జీవవైవిధ్యం

పోర్చుగలో ఉన్న ఏకైక జాతీయ ఉద్యానవనం Peneda-Gerês నేషనల్ పార్క్.

మానవులు వేలాది సంవత్సరాలు పోర్చుగల్ భూభాగాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నప్పటికీ, ఇప్పటికీ అసలైన వృక్షసంతతి సురక్షితంగా మిగిలి ఉంది. గెర్సోలో పరిపక్వ ఆకురాల్చే, శంఖాకార అడవులను చూడవచ్చు. అర్రాబిడా పర్వతంలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో అత్యంత అరుదైన మధ్యధరా ప్రాంతపు మధ్యధరా అడవులు కనిపిస్తాయి.మదీరా ప్రధాన ద్వీపంలో పురాతనకాలానికి చెందిన కాలానికి చెందిన ఉపఉష్ణమండల లారిస్సివా అడవి ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద నిరంతర ప్రదేశంలో విస్తరించి ఉంటుంది. మానవ జనాభా క్షీణత, గ్రామీణ వలసల కారణంగా పైరేనియన్ ఓక్, ఇతర స్థానికమైన చెట్లు అనేక విసర్జించిన ప్రాంతాలలో అభివృద్ధి చెందాయి.

ఇటీవలి దశాబ్దాలలో పందికొక్కు, ఐబీరియన్ ఎర్ర జింక, రో డీర్, ఐబేరియన్ అడవి మేక విస్తృతంగా విస్తరించాయి. సెబుబల్ లాంటి పెద్ద పట్టణ ప్రాంతాల్లో రాత్రిపూట పందికొక్కుల సంచారం కనుగొనబడింది. పోర్చుగల్ రక్షిత ప్రాంతాలలో కూడా ఒక జాతీయ ఉద్యానవనం (పోర్చుగీస్: పర్క్యూ నాసినల్), 12 సహజ పార్కులు (పోర్చుగీసు: పార్క్ సహజ), తొమ్మిది సహజ వనరులు (పోర్చుగీస్: రిజర్వా సహజమైనవి), ఐదు సహజ కట్టడాలు (పోర్చుగీస్: మోన్యుమినో నేచురల్), ఏడు రక్షిత ప్రకృతి దృశ్యాలు పోర్చుగీస్: పైసాజెం పోర్టెగిడా ఇందులో పార్క్ నాసియోనా డా పెన్డె-గెర్సస్, ది పార్క్యూ నాచురల్ డా సెర్రా డా ఎస్ట్రేలా, పాల్ డి'అర్జిలా ఉన్నాయి.

ఈ సహజ వాతావరణాలు విభిన్న వృక్షజాలం ఉంటాయి. విస్తృతమైన పైన్ జాతులు (ప్రత్యేకంగా పినిస్ పిన్స్టర్, పినస్ పైనా జాతులు), ఆంగ్ల ఓక్ (క్వెర్కుస్ రాబర్ట్), పైరెన్యాన్ ఓక్ (క్వెర్కుస్ పైరెంకాకా) చెస్ట్నట్ (కాస్తానియా సాతివా), కార్క్ -ఓక్ (క్వెర్కుస్ ఉపేర్), హోల్మ్ ఓక్ (క్వెర్కుస్ ఐలేక్స్) లేదా పోర్చుగీస్ ఓక్ (క్వెర్కుస్ ఫాగిన్) ఉన్నాయి. వారి ఆర్థిక విలువ కారణంగా యూకలిప్టస్ ప్రజాతి కొన్ని జాతులు పరిచయం చేయబడ్డాయి. పర్యావరణ ప్రభావం వ్యతిరేకంగా ఉన్నప్పటికీ ఇప్పుడవి సాధారణంగా కనిపిస్తున్నాయి.

ఐరోపా, ప్రపంచంలోని ప్రాంతాలు: అజోరెస్లో, ముఖ్యంగా మదీరా ద్వీపంలో, స్థానిక లోరిసిల్వా అడవుల పెద్ద అడవులు ఉన్నాయి. (తరువాతి సహజ వారసత్వ సంరక్షించబడినది). ఫాక్స్, బాడ్జర్, ఇబియన్ లింక్స్, ఇబరియన్ తోడేలు, అడవి మేక (కాప్రా పిరెన్సియా), అడవి పిల్లి (ఫెలిస్ సిల్వెస్ట్రిస్), కుందేలు, వీసల్, పోల్కాట్క్, ఊసరవెల్లి, ముంగోస్, సివెట్, గోధుమ ఎలుగుబంటి వంటి అనేక రకాల క్షీరద జంతు జాతులు ఉన్నాయి.^{[ఆధారం చూపాలి]} (రియో మిన్హో సమీపంలో పెన్డె-గెర్సోకు దగ్గరగా), అనేక ఇతరాలు ఉన్నాయి. పోర్చుగల్ అనేది వలస పక్షులకు మజిలీ ప్రాంతంగా ఉంది. కేప్ సెయింట్ విన్సెంట్ లేదా మోన్చిక్ పర్వతాలు వంటి ప్రదేశాలలో శరదృతువులో లేదా వసంతకాలంలో (తిరిగి వలస)వేలాది పక్షులు ఐరోపా నుండి ఆఫ్రికాకు ఇక్కడ మజిలీ చేస్తుంటాయి.

Left-to-right: an Estrela Mountain Dog, an Eurasian otter, a European bee-eater, and a Lusitano horse.

ఐబిరియన్ ద్వీపకల్పంలో చాలా ఏవియన్ జాతులు సమావేశమవుతాయి. ఎందుకంటే ఇది ఉత్తర ఐరోపా, ఆఫ్రికా మధ్య అతి సమీప విరామంగా ఉంది. పోర్చుగల్లో ఆరు వందల పక్షు జాతులు ఉంటాయి. (గూడుకు లేదా వలస సమయంలో), సంవత్సరానికి గూడు జాతుల కొత్తగా నమోదౌతూ ఉన్నాయి. అజోరెస్, మదీరా ద్వీపసమూహాలు అమెరికన్, యూరోపియన్, ఆఫ్రికన్ పక్షుల కోసం తాత్కాలికంగా మజిలీ స్థానంగా ఉన్నాయి. అయితే కాంటినెంటల్ పోర్చుగల్ ఎక్కువగా యూరోపియన్, ఆఫ్రికన్ పక్షులను కలిగి ఉంది.

చిన్న చిన్న సరస్సులు (ఉదాహరణకు, పడమటి భాగాన, ఉదాహరణకు) లో నివసిస్తున్న కొన్ని చిన్న, యూరోపియన్ కాట్ ఫిష్ (టాగస్ ఇంటర్నేషనల్ న్యాపార్ట్ పార్క్ లో) వంటి 100 కంటే ఎక్కువ మంచినీటి చేప జాతులు ఉన్నాయి. నివాస నష్టం, కాలుష్యం, కరువు కారణంగా ఈ అరుదైన, నిర్దిష్ట జాతులలో కొన్ని చాలా అపాయంలో ఉన్నాయి. పోర్చుగల్ పశ్చిమ తీరం వెంట సముద్రం చేపలు, విభిన్న జాతుల సముద్రపు చేపలలో చాలా గొప్పవి ఉంటాయి; పోర్చుగీస్ సముద్ర జలాలు ప్రపంచంలోని అత్యంత సంపన్నమైన వాటిలో ఒకటి. సముద్ర చేపల జాతులు చాలా సాధారణం, సార్డైన్ (సార్డినా పిలిచరస్) ట్యూనా, అట్లాంటిక్ మాకేరెల్ వంటి వేల జాతులు ఉన్నాయి. కొన్ని బీచ్ లలో గమనించదగిన మండే ప్లంక వంటి బోయోమినిన్సెంట్ జాతులు కూడా బాగా ప్రాతినిధ్యం వహించబడతాయి.

పోర్చుగల్ లోని కొన్ని ప్రాంతాలలో మాత్రమే చాలా జాతులు కనిపిస్తాయి. ఇతర జాతులు స్కగ్ బీటిల్ (లూకానస్ గర్భస్రావం), సికాడా వంటివి ఎక్కువగా విస్తృతంగా వ్యాపించి ఉన్నాయి. పోర్చుగల్ ఇతర ప్రాంతాలలో స్వతంత్రంగా అభివృద్ధి చెందిన మాకోరోనియన్ ద్వీపాలలో (అజోరెస్, మదీరా) అనేక జాతులు (పక్షులు, సరీసృపాలు, గబ్బిలాలు, కీటకాలు, నత్తలు, స్లగ్స్ వంటివి) ఉన్నాయి. ఉదాహరణకు మదీరాలోని గ్యాస్ట్రోపోడ్‌లో 250 కన్నా ఎక్కువ జాతుల గమనించే అవకాశం ఉంది.

Economy

పోర్చుగల్ ఒక అభివృద్ధి చెందిన, అధిక ఆదాయం కలిగిన దేశంగా ఉంది. 2014 లో తలసరి ఆదాయం జి.డి.పి. 78%గా ఉంది - ఇది 2012 లో 76% నుండి పెరుగుతోంది.^[59] ఒ.ఇ.సి.డి. నివేదిక ప్రకారం 2016 చివరి నాటికి పోర్చుగల్ జి.డి.పి (పి.పి.పి) తలసరి $ 30,612 అ.డాగా ఉంది.^[60] పోర్చుగల్ జాతీయ కరెన్సీ యూరో (€). ఇది పోర్చుగీసు ఎస్కుడో స్థానంలో స్వీకరించబడింది. పోర్చుగీసు యూరోజోన్ అసలైన సభ్య దేశాల్లో ఒకటి. పోర్చుగల్ కేంద్ర బ్యాంకు బాన్కో డి పోర్చుగల్, సెంట్రల్ బ్యాంక్స్ ఆఫ్ ఐరోపా వ్యవస్థ అంతర్భాగమైనది. లిస్బన్, పోర్టో మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతాలలో అనేక పరిశ్రమలు, వ్యాపారాలు, ఆర్థిక సంస్థలు కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి. -సెతుల్బల్, ఏవీరో, బ్రాగా, కోయ్బ్రా, లీరియా జిల్లాలు ఈ రెండు ప్రధాన ప్రాంతాల వెలుపల అతిపెద్ద ఆర్థిక కేంద్రాలు ఉన్నాయి. వరల్డ్ ట్రావెల్ అవార్డ్స్ ఆధారంగా పోర్చుగల్ 2012, 2013 లో ఐరోపా లీడింగ్ గోల్ఫ్ గమ్యస్థానంగా ఉంది.^[61]^[62]

1974 నాటి కార్నేషన్ రివల్యూషన్ తరువాత పోర్చుగల్ అత్యంత ముఖ్యమైన ఆర్థిక విస్తరణ (1960 లలో మొదలైన) చివరి దశలో ^[63] చివరికి దేశంలోని వార్షిక ఆర్థిక వృద్ధిలో గణనీయమైన మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. ^{[ఆధారం చూపాలి]}1974 విప్లవం, పి.ఆర్.ఇ.సి. కాలం సంక్షోభం, పోర్చుగల్ ఒక మారుతున్న ఆధునిక ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థకు అనుగుణంగా మారడానికి ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రక్రియ 2013 లో కొనసాగుతుంది. 1990 ల నుంచి పోర్చుగల్ ప్రజా వినియోగ-ఆధారిత ఆర్థిక అభివృద్ధి నమూనా నెమ్మదిగా మారుతూ ఉంది. ఎగుమతులు, ప్రైవేట్ పెట్టుబడులు, హైటెక్ రంగం అభివృద్ధిపై దృష్టి పెట్టింది. తత్ఫలితంగా వస్త్రాలు, దుస్తుల తయారీ, పాదరక్షలు, కార్క్ (పోర్చుగల్ ప్రపంచ ప్రముఖ కార్క్ నిర్మాత)^[64] కలప ఉత్పత్తులు, పానీయాలు వంటి సాంప్రదాయ పరిశ్రమలను వ్యాపార సేవలు అధిగమించాయి.^[1]

21 వ శతాబ్దం రెండవ దశాబ్దంలో పోర్చుగీసు ఆర్థిక వ్యవస్థ 1970 ల నుంచి అత్యంత తీవ్ర మాంద్యాన్ని ఎదుర్కొంది. దీని ఫలితంగా యూరోపియన్ కమిషన్, యూరోపియన్ సెంట్రల్ బ్యాంక్, ఇంటర్నేషనల్ మానిటరీ ఫండ్ (ఐ.ఎం.ఎఫ్) చేత బెయిల్ పొందడం జరిగింది. బెయిలవుట్ 2011 లో అంగీకరించింది. 2014 మే లో, దేశం దివాలా నుండి నిష్క్రమించడానికి పోర్చుగల్ € 78,000,000,000 నిధుల మద్దతు అవసరైనందున లోటు కాఠిన్యం చర్యలు లోకి తీసుకోవలసిన అవసరం ఏర్పడింది. తరువాత సంస్కరణ విధానాన్ని కొనసాగించడంలో తన నిబద్ధతను పునరుద్ఘాటించింది. దివాళా నుండి నిష్క్రమించే సమయంలో 2014 మొదటి త్రైమాసికంలో ఆర్థిక వ్యవస్థ 0.7% క్షీణించింది; ఏదేమైనా, నిరుద్యోగం, ఇంకా అధికం అయింది. 15.3%కు పడిపోయింది.^[65] స్వీయ-ఉద్యోగిత వ్యక్తుల మినహాయింపు పోర్చుగల్లో సగటు జీతం నెలకు € 910,^[66] చట్టం ద్వారా నియంత్రించబడే కనీస వేతనం, నెలకు € 580 (సంవత్సరానికి 14 సార్లు చెల్లించినది).

వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరం ప్రచురించిన గ్లోబల్ కాంపిటీటివిటీ రిపోర్ట్, పోర్చుగల్‌ను ఆర్థిక ఇండెక్స్ మీద 36 వ స్థానంలో ఉంచింది. ఇది 2013-2014లో పోర్చుగల్‌ను 51 వ స్థానం నుండి అభివృద్ధి చెంది గణనీయమైన పెరుగుదలను సూచిస్తుంది.

ఎకనామిస్ట్ ఇంటెలిజెన్స్ యూనిట్ జీవన ఇండెక్స్ నాణ్యత 2005 లో పోర్చుగల్ను ప్రపంచంలోని 19 వ అత్యుత్తమ నాణ్యత కలిగిన దేశంతో, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, యునైటెడ్ కింగ్డం, దక్షిణ కొరియా వంటి ఇతర ఆర్థికంగా, సాంకేతికంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలకు ముందు ఉండగా పొరుగున ఉన్న స్పెయిన్ దానికి 9 స్థానాల వెనుక ఉంది.^[67] పాశ్చాత్య ఐరోపాలో అతితక్కువ తలసరి జి.డి.పి కలిగిన దేశాల్లో పోర్చుగల్ ఒకటిగా మిగిలిపోయింది.^[68]

ప్రధాన ప్రభుత్వ ఆధీనంలో ఉన్న సంస్థలు: అగాస్ డి పోర్చుగల్ (నీరు), కాయిక్సా గెరల్ డి డిపోసిటోస్ (బ్యాంకింగ్), కాంబోయిస్ డి పోర్చుగల్ (రైల్వేస్), కంపానియా దాస్ లేజిరియస్ (వ్యవసాయం), ఆర్.టి.పి. (మీడియా). కొన్ని ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు సంస్థల వాటాదారు అయిన ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయిన పర్పబ్లికా, కొన్ని మాజీ ప్రభుత్వ యాజమాన్య సంస్థలచే నిర్వహించబడుతున్నాయి.^{[ఆధారం చూపాలి]} మాజీ ప్రభుత్వ యాజమాన్య సంస్థలలో ఇటీవల ప్రైవేటీకరించబడిన సంస్థలు:సి.టి.టి. (పోస్టల్ సర్వీస్), టి.ఎ.పి. పోర్చుగల్ (టి.ఎ.పి.) ఎయిర్లైన్స్), ఎ.ఎన్.ఎ. (విమానాశ్రయాలు).

యురోనిక్స్ లిస్బన్ స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్లో ఇ.డి.పి, గల్ప్, జెరోనిమో మార్టిన్స్, మోటా-ఇంగ్లెల్, నోవబేస్, సెమాపా, పోర్టుసెల్ సోపోర్సెల్, పోర్చుగల్ టెలికాం, సొనా వంటి జాబితాలో ఉన్న కంపెనీలు అనేకమందికి ఉపాధి కల్పిస్తుంది. ఉద్యోగుల సంఖ్య, నికర ఆదాయం లేదా అంతర్జాతీయ మార్కెట్ వాటా ద్వారా పోర్చుగల్ అతిపెద్ద కార్పొరేషన్లలో ఒకటిగా ఉంది. యూరోనెక్స్ట్ లిస్బన్ అనేది పోర్చుగల్ ప్రధాన స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్, ఇది ఎన్.వై.ఎస్.ఇ. యూరోనెక్స్ట్లో మొదటి ప్రపంచ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లో భాగంగా ఉంది. పి.ఎస్.ఐ.-20 అనేది పోర్చుగల్ అత్యంత ప్రత్యేకమైన, విస్తృతంగా తెలిసిన స్టాక్ సూచికగా గుర్తించబడుతుంది.

2017 జూన్ చివరిలో పోర్చుగల్ ఆర్థిక వ్యవస్థపై అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి జారీచేసిన ఒక నివేదికను అంతకుముందు సంవత్సరాల్లో ఒక బలమైన దృక్పథంతో, పెట్టుబడులు, ఎగుమతుల పెరుగుదల నమోదు చేసింది. 2016 లో మిగులు కారణంగా దేశం అంతకుముందు ఆర్థిక సంక్షోభం సమయంలో అమలు చేయబడిన అధిక ద్రవ్య డిపాజిట్ విధానం నుండి కట్టుబడికి దూరం అయింది. రుణాలు, కార్పొరేట్ రుణ ఇప్పటికీ ఉన్నప్పటికీ బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ మరింత స్థిరంగా ఉంది. ఐ.ఎం.ఎఫ్. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి పోర్చుగల్ మరింత ప్రైవేటు పెట్టుబడులను ఆకర్షించగలగాలని సిఫార్సు చేసింది. "నిరంతరంగా ప్రభుత్వ రుణ తగ్గింపుతో, బలమైన అభివృద్ధిని సాధించింది.^[69]

ప్రైమరీ రంగం

పోర్చుగల్‌లో వ్యవసాయం చిన్న మధ్య తరహా కుటుంబాలకు చెందిన వ్యవసాయ క్షేత్రాల విభాగాలపై ఆధారపడి ఉంది. ఏదేమైనప్పటికీ ఈ రంగం సంస్థలచే విస్తృతమైన వ్యవసాయ ఎగుమతి ఆధారిత వ్యవసాయ క్షేత్రాలు వ్యవసాయోత్పత్తులు (గ్రూపో ఆర్.ఎ.ఆర్. విటకాస్, సోవొనా, లాక్టోగల్, వాలే డా రోసా, కంపాన్యా దాస్ లేజిరియస్, వాలూరో వంటివి) కలిగి ఉంది.దేశంలో ఉత్పత్తి చేయబడుతున్న వైవుధ్యమైన వ్యవసాయ ఉత్పత్తులలో టమోటాలు, సిట్రస్, ఆకుపచ్చ కూరగాయలు, బియ్యం, మొక్కజొన్న, గోధుమ, బార్లీ, ఆలీవ్లు, నూనె గింజలు, కాయలు, చెర్రీస్, కొబ్బరి, టేబుల్ ద్రాక్షలు, తినదగిన పుట్టగొడుగులు, పాడి ఉత్పత్తులు, పౌల్ట్రీ, ఇతర పంటలు గొడ్డు మాంసం ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి.

ఆటవీ ఉత్పత్తులు కూడా గ్రామీణ సమూహాల ప్రజల ఆర్థికస్థితిలో, కాగితపరిశ్రమలో ప్రధానపాత్ర వహిస్తున్నాయి. పేస్ట్రల్ సోషల్సెల్ గ్రూప్, ఇంజనీరింగ్ వుడ్ (సోనా ఇండస్ట్రియా, ఫర్నీచర్, పాకోస్ డి ఫెర్రెరియా, అనేక చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలలో తయారీ కర్మాగారాలు కలిగి ఉంది), పోర్చుగీసు ప్రధాన పారిశ్రామిక కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్న ఐక్యా 2001 లో స్థూల జాతీయ వ్యవసాయ ఉత్పత్తి జిడిపిలో 4%గా ఉంది.

సాంప్రదాయకంగా సముద్ర-శక్తి, పోర్చుగల్ పోర్చుగీస్ ఫిషింగ్ రంగంలో బలమైన సంప్రదాయాన్ని కలిగి ఉంది. అత్యధికంగా తలసరి చేపల వినియోగం ఉన్న దేశాలలో ఇది ఒకటి.^[70] పోర్చుగల్లో (అజోరెస్, మదీరాతో సహా) ప్రధాన ల్యాండింగ్ ప్రదేశాలు, సంవత్సరం పొడవునా అధికంగా సరుకు రవాణా చేస్తున్న లాండింగ్స్‌లో మాటోసిన్హోస్, పెనిచీ, ఓల్హో, సెసిమ్బ్రా, ఫిగ్యుర డా ఫాజ్, సిన్స్, పోర్టిమౌ, మదీరా నౌకాశ్రయాలు. పోర్చుగీస్ నుండి ప్రాసెస్డ్ ఫిష్ ప్రొడక్ట్స్ అనేక కంపెనీల ద్వారా ఎగుమతి చేయబడుతున్నాయి. ప్రపంచంలోని అతి పురాతన క్రియాశీలక క్యాన్డ్ ఫిష్ నిర్మాత రామిరేజ్ వంటి అనేక బ్రాండ్లు, నమోదిత ట్రేడ్‌మార్క్‌లలో వాణిజ్యం నిర్వహించబడుతుంది.

పోర్చుగల్ ఒక ముఖ్యమైన యూరోపియన్ ఖనిజ నిర్మాత. ఐరోపా‌లోని ప్రముఖ రాగి నిర్మాతలలో స్థానం పొందింది. దేశం టిన్, టంగ్‌స్టన్, యురేనియం ప్రముఖ ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది. అయితే ఈ దేశం హైడ్రోకార్బన్ ఎక్స్‌ప్లొరేషన్, అల్యూమినియం, పోర్చుగల్ మైనింగ్, మెటలర్జీ రంగాల అభివృద్ధికి రహితంగా ఉంది. దేశంలో విస్తారమైన ఇనుము, బొగ్గు నిల్వలు ఉన్నప్పటికీ-ప్రధానంగా ఉత్తరం వైపున 1974 విప్లవం తరువాత, ఆర్థిక ప్రపంచీకరణ, తక్కువ ఖరీదు ఈ ఖనిజాల కోసం వెలికితీత కార్యకలాపాల్లో తగ్గుదలకు కారణమైంది. పోర్చుగీసు గనులలో పనామాస్కిరా, నెవెస్-కొర్వో గనులు ఇప్పటికీ కార్యకలాపాలు సాగిస్తూ ఉన్నాయి.^{[ఆధారం చూపాలి]}

Secondary sector

పరిశ్రమలు వైవిధ్యమైనవిగా ఉన్నాయి. ఆటోమోటివ్ (వోక్స్వాగన్ ఆటోయురోపా, ప్యుగోట్ సిట్రోయెన్), ఏరోస్పేస్ (ఎంబ్రేర్, OGMA), ఎలక్ట్రానిక్స్, వస్త్రాలు, ఆహారం, రసాయనాలు, సిమెంటు, కలప పల్ప్లకు చెందినవి. పాల్మేలాలోని వోక్స్వాగన్ గ్రూప్ ఆఫ్ ఆటో ఎర్రోపా మోటారు వాహనాల అసెంబ్లింగ్ ప్లాంట్ పోర్చుగల్లో అతిపెద్ద విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడుల ప్రణాళికల్లో ఒకటి. ఏరోస్పేస్, బయోటెక్నాలజీ, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ వంటి ఆధునిక సాంప్రదాయ సాంకేతిక ఆధారిత పరిశ్రమలు దేశవ్యాప్తంగా పలు ప్రాంతాల్లో అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. పోర్చుగల్ ఏరోస్పేస్ పరిశ్రమలో అల్వేర్కా, కోవిల్హ,^[71] ఎవోరా,^[72], పొంటే డి సోర్ ప్రధాన కేంద్రాలుగా ఉన్నాయి. బ్రెజిల్‌కు చెందిన సంస్థ ఎమ్బ్రేర్, పోర్చుగీసు సంస్థ ఒ.జి.ఎం.ఎ. నేతృత్వంలో ఇది ఉంది. 21 వ శతాబ్దం ప్రారంభమైన తరువాత అనేక ప్రధాన బయోటెక్నాలజీ, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ పరిశ్రమలు లిస్బన్, పోర్టో, బ్రాగా, కోయ్బ్రా, ఏవిరో మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతాలలో కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి.^{[ఆధారం చూపాలి]}

బ్యాంకింగ్

Left-to-right: A view of Estoril, Cascais, in Portuguese Riviera; a view of Nazaré, in Estremadura; the canals of Aveiro, in Beira Litoral; Pena National Palace, in Sintra.

2000 ల చివరి ఆర్థిక సంక్షోభం వరకు బ్యాంకింగ్, బీమా రంగాలు చక్కగా నిర్వహించబడ్డాయి. ఇది పోర్చుగల్‌లో మార్కెట్‌ను వేగవంతంగా ప్రభావితం చేసింది. వివిధ రకాలైన మార్కెట్, అండర్రైటింగ్ సమస్యలు ఉన్నాయి.^[73] పోర్చుగల్‌కు రవాణా, పర్యాటక రంగం ఎంతో ముఖ్యం. ఆరోగ్యం పర్యటనలు, సహజ ప్రకృతి, గ్రామీణ పర్యాటక రంగం వంటి ఆకర్షణలను దృష్టిలో ఉంచుకొని దేశాన్ని దాని పోటీదారులను అధిగమించి ముందుకు కొనసాగడం మీద దృష్టి కేంద్రీకరించింది. ^[74] పోర్చుగల్ ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా సందర్శించబడిన 20 దేశాలలో ఒకటి పోర్చుగీసు సగటున ప్రతి సంవత్సరం 13,000,000 విదేశీ పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.^[75] 2014 లో పోర్చుగల్ యు.ఎస్.ఎ. టుడే ద్వారా ఉత్తమ యూరోపియన్ కంట్రీగా ఎన్నుకోబడింది.^[76]

2017 లో పోర్చుగల్ ఐరోపా ప్రధాన పర్యాటక లక్ష్యంగా,^[77] ప్రపంచ ప్రధాన పర్యాటక లక్ష్యంగా ఎన్నికయింది.^[78]

పోర్చుగల్లోని పర్యాటక ఆకర్షణలు: లిస్బన్, కాస్కాస్, ఫాతిమా, అల్గార్వే, మదీరా, పోర్టో, కోయంబ్రా నగరం. లిస్బన్ యూరోపియన్ నగరాల్లో పర్యాటకులను అధికంగా ఆకర్షిస్తున్న నగరాలలో పదహారవ స్థానంలో ఉంది.^[79] (2006 లో నగరం హోటళ్లను ఏడు మిలియన్ల మంది పర్యాటకులు ఆక్రమించారు).^[80]

అంతేకాకుండా ప్రతి సంవత్సరం 5-6 మిలియన్ మంది మత భక్తులు ఫాతిమాను సందర్శిస్తారు. ఇక్కడ వర్జిన్ మేరీకి మూడు గొర్రెల కాపరు పిల్లలు ఆశీర్వదించిన సంఘటన 1917 లో జరిగాయి. ఫాతిమా అవర్ లేడీ సాంప్రదాయం ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద రోమన్ క్యాథలిక్ పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటి. పోర్చుగీసు ప్రభుత్వం కొత్త పర్యాటక కేంద్రాలను అభివృద్ధి చేయడానికి కృషి కొనసాగుతోంది. ఉదాహరణకు డ్యూరో లోయ, పోర్టో శాంటో, అలెంటోజ ద్వీపం అభివృద్ధి చేయబడుతున్నాయి.

బార్లోస్టోస్ రూజ్ ఆఫ్ ది లెజెండ్, చనిపోయిన రూస్టర్ మరణ శిక్ష విధించబడిన ఒక వ్యక్తి అమాయకత్వాన్ని రుజువు చేయడానికి అద్భుత జోక్యం గురించి వివరిస్తుంది. ఈ కథ 17 వ శతాబ్దపు కొలవరితో సంబంధం కలిగివుంది. ఇది వాయవ్య పోర్చుగల్లోని ఒక నగరమైన బార్సోలో ఉన్న ఒక గోతిక్-శైలి భవనంలో పాకో డాస్ కాండెస్లో ఉన్న పురావస్తు మ్యూజియమ్ సేకరణలో భాగంగా ఉంది. రొలోస్టర్ ఆఫ్ బార్లోస్స్ అనేక మంది పర్యాటకులు స్మారక చిహ్నంగా కొనుగోలు చేస్తారు.

2016 నవంబరు 30 న యునైటెడ్ నేషంస్ పోర్చుగీసు తయారు చేసే " బ్లాక్ పాట్రీని " యునెస్కో వారసత్వ సంరక్షణ జాబితాలో చేర్చింది. ^[81] 2017 డిసెంబరు 7 న యునైటెడ్ నేషంస్ " బొనెస్కొస్ డీ ఎస్ట్రిమోజ్ " ^[82]

సైంస్ , సాంకేతికం

The International Iberian Nanotechnology Laboratory, created in 2005, is based in Braga.

The Observatório Astronómico de Lisboa is Portugal's oldest (1878) astronomical observatory.

The Champalimaud Foundation, in Lisbon, is one of the world's leading cancer research centers.

పోర్చుగల్లోని శాస్త్రీయ, సాంకేతిక పరిశోధనా కార్యకలాపాలు ప్రధానంగా ఐ.ఎన్.ఇ.టి.ఐ - ఇంస్‌స్టిట్యూట్ నేషనల్ డే ఎంగెనరియా, టెకనోలాజి ఇ ఇనోవాకా, ఐ.ఎన్.ఆర్.బి. - ఇన్‌స్టిట్యూట్ నేషనల్ డేస్ రికోర్సాస్ బోలోగ్గికోస్ వంటి పబ్లిక్ యూనివర్సిటీలకు, ప్రభుత్వం-నిర్వహించే స్వయంప్రతిపత్తి గల పరిశోధనా సంస్థలకు చెందిన ఆర్ & డి యూనిట్ల నెట్వర్క్‌లో నిర్వహించబడతాయి. ఈ పరిశోధన వ్యవస్థ నిధులు, నిర్వహణ ప్రధానంగా సైన్స్, టెక్నాలజీ, హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ (ఎం.సి.టి.ఇ.ఎస్) మంత్రిత్వశాఖ, సి.ఐ.ఎస్.ఇ.సి.ఐ.ఎ., టెక్నాల్జియా (ఎఫ్.సి.టి.) కొరకు ఎం.సి.టి.ఇ.ఎస్. ఫండగౌవో అధికారం కింద నిర్వహించబడుతుంది.

ఆర్.డి యూనిట్లలో అతిపెద్ద యూనిట్లలో ఇంస్‌స్టిట్యూటో డి మెడిసినీ మాలిక్యులర్, ది సెంటర్ ఫర్ న్యూరోసైన్స్ అండ్ సెల్ బయాలజీ, ఐపాటైంప్, ది ఇన్స్టిట్యూటో డి బయోలాజియా మాలిక్యులర్ ఇ సెల్యులార్, ది బయోసైన్సెస్ రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూషన్స్ వంటివి ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి. అబెల్ సలజార్ బయోమెడికల్ సైన్సెస్ ఇన్స్టిట్యూట్.

పోర్చుగల్లో అతిపెద్ద నాన్-స్టేట్-రీజినల్ రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్లలో ఇన్స్టిట్యూటో గుల్బెంకియన్ డి సియనియా, చంపాలిమౌడ్ ఫౌండేషన్, న్యూరోసైన్స్ అండ్ ఆంకాలజీ రీసెర్చ్ సెంటర్ ఉన్నాయి. ఇది ప్రతి సంవత్సరం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏదైనా సైన్స్ ప్రైజ్ అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మక పురస్కారాలను అందుకుంటూ అదనంగా అవార్డులను అందిస్తుంది. అనేక జాతీయ, బహుళ జాతీయ సాంకేతిక, పారిశ్రామిక సంస్థలు, పరిశోధన, అభివృద్ధి పనులకు కూడా బాధ్యత వహిస్తాయి. 1779 లో స్థాపించబడిన లిస్బన్ సైన్సెస్ అకాడమీ పోర్చుగల్ అత్యంత పురాతనమైన సంఘాలలో ఒకటిగా ఉంది.

ఇబరియన్ బైలేటరల్ స్టేట్ - సపోర్టెడ్ రీసెర్చ్ ఎఫోర్ట్స్‌లో " ఇంటర్నేషనల్ ఇబరియన్ నానోటెక్నాలజీ లేబరేటరీ ", ది ఇబర్సివిస్ డిస్ట్రిబ్యూటెడ్ కంప్యూటింగ్ ప్లాట్‌ఫాం పోర్చుగల్, స్పెయిన్ దేశాల కొరకు సంయుక్తంగా పరిశోధన సగిస్తున్నాయి.పోర్చుగీస్ పలు పాన్- యురేపియన్ సైంటిఫిక్ ఆర్గనైజేషంస్‌లో సభ్యత్వం కలిగి ఉంది.ఇందులో యురేపియన్ స్పేస్ ఏజెంసీ, యురేపియన్ లేబరేటరీ ఫర్ ప్రాక్టిస్ ఫిజిక్స్, యురేపియన్ సదరన్ అబ్జర్వేటరీ భాగంగా ఉన్నాయి.

పోర్చుగల్‌లో ఐరోపాలోని అతిపెద్ద ఆక్వేరియం ఉంది. లిస్బన్ ఓషనేరియం, పోర్చుగీస్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ పోర్చుగీస్ మంత్రిత్వశాఖ కార్యక్రమంలో స్టేట్ ఏజెన్సీ సియ్యానియా వివా వంటి విజ్ఞాన సంబంధిత ప్రదర్శనలు, డివిల్లేషన్ పై అనేక ఇతర గుర్తించదగిన సంస్థలను ఉన్నాయి. పోర్చుగీస్ జనాభాలో శాస్త్రీయ, సాంకేతిక సంస్కృతి అధికంగా ఉంది.^[83] యూనివర్శిటీ ఆఫ్ కోయింబ్రా సైన్స్ మ్యూజియం, లిస్బన్ విశ్వవిద్యాలయంలో నేషనల్ మ్యూజియం ఆఫ్ నేచురల్ హిస్టరీ, విజయనరియం. వేలాది శాస్త్రీయ, సాంకేతిక, జ్ఞాన-ఆధారిత వ్యాపారాలను సృష్టించేందుకు సహాయపడే పలు సైన్స్ పార్కుల ఆవిర్భావం, అభివృద్ధి కార్యక్రమాలలో భాగంగా పోర్చుగల్ దేశవ్యాప్తంగా పలు ^[84] సైన్స్ పార్కులను అభివృద్ధి చేయటం ప్రారంభించింది. వీటిలో టాగుస్పార్క్ (ఓయిరాస్లో), కోయిమ్బ్రా ఐపార్క్ (కోయిమ్బ్రాలో), జీవనరాశి (కాన్తనేహెడ్లో), మడేరా టెకనోపోలో ^[85] (ఫించాల్లో), సిన్స్ టెకనోపోలో ^[86] (సిన్స్లో), టెక్మాయా ^[87] మాయాలో), పార్కిర్బిస్^[88] (కోవిల్హాలో) ప్రధానమైనవి. పోర్చుగీస్ సైన్స్ పార్కులలోని కంపెనీలు గుర్తించి ఆర్థిక, చట్టపరమైన సలహాల నుండి మార్కెటింగ్, సాంకేతిక మద్దతు వరకు అనేక రకాల ప్రయోజనాలు అందించబడుతుంటాయి.

సెరెబ్రల్ ఆంజియోగ్రఫీ, లికోటమీని అభివృద్ధి చేసిన ఒక పోర్చుగీస్ వైద్యుడు అయిన ఎగాస్ మోనిజ్ - 1949 లో ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్ లో నోబెల్ బహుమతి అందుకున్నాడు. అతను అందుకున్నాడు. పోర్చుగీస్‌లో నోబెల్ బహుమతి మొదటి అందుకున్న మొదటి పౌరుడుగా కూడా ఆయన ప్రత్యేకత సాధించాడు.

ఐరోపా ఇన్నోవేషన్ స్కోర్బోర్డ్‌లో (2011) పోర్చుగల్ ఆధారిత ఆవిష్కరణ 15 వ స్థానానికి చేరుకుంది. ఇది ఆవిష్కరణ వ్యయం, ఉత్పత్తిలో ఆకట్టుకునే పెరుగుదల.^[89]

రవాణా

The Tagus's Vasco da Gama Bridge is Europe's longest.

A TAP Air Portugal aircraft
(Airbus A320-214).

The Lisbon Metro is Portugal's oldest and largest subway system

1970 ల ప్రారంభంలో పోర్చుగల్ వేగవంతమైన ఆర్థిక వృద్ధి. పెరుగుతున్న వినియోగం, కొత్త ఆటోమొబైల్స్ కొనుగోలుతో రవాణా మెరుగుదల కొరకు ప్రాధాన్యతనిచ్చింది. 1990 వ దశకంలో యూరోపియన్ ఎకనామిక్ కమ్యూనిటీలో చేరిన తర్వాత దేశం అనేక కొత్త మోటార్వేలను నిర్మించింది. ఈ రోజు దేశంలో 68,732 కిమీ (42,708 మైళ్ళు) రోడ్డు నెట్వర్క్ ఉంది. వీటిలో దాదాపు 3,000 కిమీ (1,864 మైళ్ళు) 44 మోటర్మార్కర్ల వ్యవస్థలో భాగంగా ఉన్నాయి. 1944 లో ప్రారంభమైన మొట్టమొదటి మోటార్వే (లిస్బన్ నేషనల్ స్టేడియానికి అనుసంధానించబడింది) ఒక మోటార్వేని స్థాపించింది.

కొన్ని ఇతర మార్గాలను సృష్టించినప్పటికీ (సుమారు 1960, 1970), 1980 వరకు ఇది పెద్ద ఎత్తున మోటార్వే నిర్మాణం అమలు చేయడంలో ప్రారంభంలోనే ఉంది.ఈ ప్రాంతంలోని అనేక వాహనాల నిర్వహణను కొరకు 1972 లో బ్రియాసా రహదారి కాంసెషనరీస్ స్థాపించారు. అనేక రహదారులపై పన్ను చెల్లించాల్సిన అవసరం ఉంది. వాస్కో డ గామా వంతెన ఐరోపాలో అతి పొడవైన వంతెనగా గుర్తించబడుతుంది.^[90]^[91]

కాంటినెంటల్ పోర్చుగల్ 89,015 కి.మీ (34,369 మై.) భూభాగంలోని లిస్బన్, పోర్టో, ఫారో, బేజా ప్రధాన నగరాల వద్ద ఉన్న నాలుగు అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయాల ద్వారా సేవలు అందిస్తుంది. లిస్బన్ భౌగోళిక స్థానం దేశంలోని పలు విమానాశ్రయాలలో అనేక విదేశీ విమానయాన సంస్థలకు విరామంగా మారుతుంది. ప్రాథమిక జెండా-క్యారియర్ టి.ఎ.పి. ఎయిర్ పోర్చుగల్, అనేక ఇతర దేశీయ విమానయాన సంస్థలు దేశం లోపల, వెలుపల సేవలను అందిస్తుంది. ఆల్కాచెటేలో లిస్బన్ పోర్టెల్ ఎయిర్పోర్ట్ స్థానంలో లిస్బన్ వెలుపల కొత్త విమానాశ్రయం నిర్మించాలని నిర్ణయించింది. ఈ పథకం కారణంగా సంక్లిష్ట చర్యలు రద్దు చేయబడ్డాయి. ప్రస్తుతము, లిస్బన్, పోర్టో, ఫారో, ఫంచల్ (మడిర), పోంట డెల్గాడ (అజోరెస్) లలో ముఖ్యమైన విమానాశ్రయములు, ఎ.ఎన్.ఎ. - ఏరోపోర్టోస్ డి పోర్చుగల్ జాతీయ విమానాశ్రయ అధికార బృందం నిర్వహించేది. మరో ముఖ్యమైన విమానాశ్రయం అజోరెస్లోని టెర్సీరా ద్వీపంలో ఏరోపోర్టో ఇంటర్నేషినల్ దాస్ లాజెస్ ఒకటి. ఈ విమానాశ్రయము అజోరెస్ లోని తొమ్మిది దీవులకు ఐరోపా సమాఖ్య వెలుపల ఉన్న రెండు అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయములలో ఒకటిగా సేవలందిస్తుంది. ఇది ఒకప్పుడు యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఎయిర్ ఫోర్స్ కోసం ఒక సైనిక వైమానిక స్థావరంగా ఉంది. ఈనాటికీ ఈ బేస్ ఉపయోగంలో ఉంది.

దేశవ్యాప్తంగా, స్పెయిన్ విస్తరించివున్న జాతీయ రైల్వే వ్యవస్థ కాంబోయోస్ డి పోర్చుగల్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రయాణీకులకు, వస్తువులను రైల్ రవాణా ప్రస్తుతం 2,791 కి.మీ (1,734 మై) పొడవైన రైల్వే లైన్లను ఉపయోగించి సేవ చేయబడుతుంది. వీటిలో 1,430 కి.మీ (889 మైళ్ళు) విద్యుదీకరణ చేయబడింది. 900 కి.మీ (559 మై) రైలు వేగం 120 కి.మీ / గం (75 ఎం.పి.హెచ్ ). ప్రయాణీకులు, వస్తువుల రవాణా కాంబోయిస్ డి పోర్చుగల్ (సి.పి), ప్రభుత్వ సంస్థలు రెండింటికీ బాధ్యత వహిస్తుంది. రైల్వే నెట్వర్క్ ఆర్.ఇ.ఎఫ్.ఇ.ఆర్. చే నిర్వహించబడుతుంది. 2006 లో సి.పి. 133,000,000 ప్రయాణీకులను, 97,50,000 టన్నుల (9,600,000 పొడవు టన్నులు, 10,700,000 చిన్న టన్నులు) వస్తువులని రవాణా చేసింది.

ప్రధాన నౌకాశ్రయాలు సైన్స్, లిస్బన్, లేసియోస్, సేతుబల్, ఏవీరో, ఫిగ్యుర డా ఫాజ్, ఫారోలలో ఉన్నాయి.

రెండు అతిపెద్ద మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతాలలో సబ్వే వ్యవస్థలు ఉన్నాయి: లిస్బన్ మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతములో లిస్బన్ మెట్రో, మెట్రో సుల్ డో డోజో పోర్టో మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతములో పోర్టో మెట్రో, 35 కి.మీ (22 మై) కంటే ఎక్కువ లైన్లు ఉన్నాయి. పోర్చుగల్లో, ఒక శతాబ్దం పాటు లిస్బన్ ట్రామ్ సేవలు కంపానియా డేరిస్ డి ఫెర్రో డే లిస్బో (కారిస్) చేత అందించబడ్డాయి. డౌరో తీరాలలో ఒక పర్యాటక మార్గంలో మాత్రమే ఉన్న ట్రామో నెట్వర్క్, పోర్టోలో 1895 సెప్టెంబరు 12 (ఇబెరియన్ ద్వీపకల్పంలో మొదటిది) నిర్మాణం ప్రారంభమైంది. అన్ని ప్రధాన నగరాలు, పట్టణాలకు తమ సొంత స్థానిక పట్టణ రవాణా వ్యవస్థ, అలాగే టాక్సీ సేవలు ఉన్నాయి.

విద్యుత్తు

Solar farms in Madeira (top) and Alqueva Hydroelectric Dam (bottom)

పోర్చుగల్ వాయు, జలశక్తి తయారీలో గణనీయమైన వనరులను కలిగి ఉంది. రెండు అత్యంత ఖరీదైన పునరుత్పాదక శక్తి వనరులు ఉన్నాయి. 21 వ శతాబ్దం ప్రారంభం నుండి పునరుత్పాదక వనరు పరిశ్రమ అభివృద్ధి ద్వారా, శిలాజ ఇంధనాల వినియోగాన్ని, విద్యుత్తు వినియోగం రెండింటిని తగ్గించడం జరిగింది. దక్షిణాన మౌరా సమీపంలో 2006 లో ప్రపంచంలో అతిపెద్ద సౌర విద్యుత్తు కర్మాగారం మౌరా ఫోటోవోల్టాయిక్ పవర్ స్టేషన్ పనిచేయడం ప్రారంభమైంది. ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి వాణిజ్య తరంగం వ్యవసాయ సంస్థ అగుకాడౌ వేవ్ ఫార్మ్ . 2006 చివరినాటికి దేశంలోని విద్యుత్ ఉత్పత్తిలో 66% బొగ్గు, ఇంధన విద్యుత్ ప్లాంట్ల నుండి, 29% జలవిద్యుత్ ఆనకట్టల నుండి, గాలి శక్తి ద్వారా 6% నుండి లభిస్తుంది.^[92]

2008 లో పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులు దేశం విద్యుత్ వినియోగంలో 43% ఉత్పత్తి చేశాయి. జలవిద్యుత్ ఉత్పత్తి తీవ్ర కరువుల కారణంగా తగ్గింది.^[93] 2010 జూన్ నాటికి విద్యుత్ ఎగుమతులు దిగుమతుల సంఖ్యను అధిగమించింది. 2010 జనవరి మే మధ్య కాలంలో జాతీయ ఉత్పత్తి శక్తిలో 70% పునరుత్పాదక మూలాల నుండి వచ్చింది.^[94]

పోర్చుగల్ జాతీయ శక్తి ప్రసార సంస్థ, రెడ్స్ ఎనర్జీటిక్ నాసియోనియస్ (అర్.ఇ.ఎన్) వివిధ పునరుత్పాదక-శక్తి కర్మాగారాల నుండి శక్తిని లెక్కించడానికి వాతావరణం, ముఖ్యంగా గాలి నమూనాలు, కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్లను అంచనా వేసేందుకు అధునాతన మోడలింగ్ను ఉపయోగిస్తుంది. సౌర / గాలి విప్లవానికి ముందు పోర్చుగల్ దశాబ్దాలపాటు నదులలో జల విద్యుత్ కేంద్రాల నుండి విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేసింది. కొత్త కార్యక్రమాలు వాయు, జలం: గాలిలో నడిచే టర్బైన్లు రాత్రికి పైకి నీటిని పంపుతాయి. అప్పుడు నీరు రోజుకు లోతుగా ప్రవహిస్తుంది. వినియోగదారి డిమాండ్ అత్యధికంగా ఉన్నప్పుడు విద్యుత్ను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. పోర్చుగల్ పంపిణీ వ్యవస్థ ప్రస్తుతం రెండు-విధాలుగా ఉన్నాయి. కేవలం విద్యుత్తును పంపిణీ చేయడానికి బదులుగా పైకప్పు సౌర ఫలకాలను వంటి అతి చిన్న జనరేటర్ల నుండి విద్యుత్ను ఇది ఆకర్షిస్తుంది. పైకప్పుతో ఉత్పత్తి చేయబడిన సౌర విద్యుత్తును కొనుగోలు చేసేవారికి ప్రీమియం ధరను అమర్చడం ద్వారా ప్రభుత్వం ఇటువంటి ప్రోత్సాహకాలను ప్రోత్సహించింది.

గణాంకాలు

Women in traditional attire from Minho (top) and fadistas playing at Jerónimos Monastery (bottom)

2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనసంఖ్య 1,05,62,178 (దీనిలో 52% స్త్రీ, 48% పురుషులు)ఉన్నారు. 2017 లో తాజా గణాంకాల ప్రకారం జనాభా 1,02,94,289 కు క్షీణించింది.^[95] దేశ చరిత్రలో ప్రజలు అధికంగా ఒకే జాతికి చెంది ఉంది: మూర్స్, యూదులను బహిష్కరించిన తరువాత ఒకే జాతి (రోమన్ కాథలిసిజం), ఒకే భాష ఉన్న కారణంగా జాతీయ ఐక్యతకు దోహదం చేసింది.^[96] అయినప్పటికీ అనేక మంది అల్పసంఖ్యాక ప్రజలు పోర్చుగల్‌లో కాథలిజానికి మారిపోయే పరిస్థితిలో ఉన్నారు. వారు మౌరిస్కోస్, క్రిస్టావోస్ నోవోస్ (న్యూ క్రిస్టియన్స్ లేదా మాజీ ముస్లింలు) గా పిలవబడ్డారు. పూర్వపు యూదులలో కొద్దిమంది రబ్బీకి చెందిన జుడాయిజాన్ని అనేక తరాలుగా రహస్యంగా ఆచరిస్తున్నారు. రహస్య యూదులు లోతట్టు భాగంలో ఉన్న బెల్మొంటే అనే చిన్న పట్టణంలో ఉన్నారు. ఇప్పుడు ప్రజలు యూదుల విశ్వాసాన్ని బహిరంగంగా గమనిస్తున్నారు. 1772 తరువాత పురాతన, నూతన క్రైస్తవుల మధ్య వ్యత్యాసం డిక్రీ ద్వారా నిర్మూలించబడింది. కొందరు ప్రముఖ పోర్చుగీసు నూతన క్రైస్తవులలో గణిత శాస్త్రవేత్త పెడ్రో నున్స్, వైద్యుడుగానూ ప్రకృతివేత్తగానూ ఉన్న గార్సియా డి ఓర్టా ఉన్నారు.

స్థానిక పోర్చుగీస్ ఒక ఐబెరియన్ సంప్రదాయ సమూహంగా ఉంది. ఇబెరియన్ పూర్వీకులు ఇతర పశ్చిమ, దక్షిణ యూరోపియన్లు, మధ్యధరా ప్రజలకు ముఖ్యంగా స్పెయిన్ దేశస్థులను పోలి ఉంటారు. తరువాత కొంతమంది ప్రాంతీయ ఫ్రెంచ్, ఇటాలియన్లు పూర్వీకులు ఒకటిగా పూర్వీక చరిత్ర, సాంస్కృతిక సామీప్యత పంచుకుంటారు.

పూర్వీక స్థానికత ఆధునిక పోర్చుగీసులో జనాభా గణాంకాల మీద అత్యంత ప్రభావం చూపిస్తుందని భావిస్తున్నారు. క్రోమోజోం, ఎంటి డేటాల వివరణలు పోర్చుగీస్ 45,000 సంవత్సరాల క్రితం యూరోపియన్ ఖండంలోకి చేరుకోవడం ప్రారంభమైన పాలోయోలిథిక్ ప్రజల మూలాన్ని కలిగి ఉందని సూచిస్తుంది. తదుపరి వలసల కారణంగా దేశంలో ప్రవేశించిన ప్రజలు అదనంగా జన్యుపరంగా, సాంస్కృతికంగా తమ ప్రభావాన్ని వదిలివేసారు. కానీ పోర్చుగీస్ ప్రధాన జనాభా ఇప్పటికీ పాలోయోలిథిక్ మూలంగా ఉంది. జన్యుపరమైన అధ్యయనాలు ఇతర పోర్చుగీస్ నుండి పోర్చుగీస్ జనాభా గణనీయంగా భిన్నంగా ఉండదని వివరిస్తున్నాయి.^[97]

2015 నాటికి అంచనా వేయబడిన మొత్తం సంతానోత్పత్తి రేటు (TFR) 1.52 ఉంది. రీప్లేస్మెంటు రేటు 2.1 ఉంది.జననాల రేటు రీప్లేస్మెంటు రేటుకంటే తక్కువగా ఉంది.^[98] 2016 లో 52.8% జననాలు వివాహం కాని మహిళలలో సంభవించాయి.^[99] చాలా పాశ్చాత్య దేశాల మాదిరిగా పోర్చుగల్ తక్కువ సంతానోత్పత్తి స్థాయి సమస్యను ఎదుర్కొంటున్నది. దేశం 1980 ల నుండి ఉప-భర్తీ సంతానోత్పత్తి రేటును కలిగి ఉంది.^[100]

పోర్చుగీస్ సాంఘిక నిర్మాణంలో ప్రస్తుతం అసమానత్వం అధికరిస్తూ ఉంది. (2015) యూరోపియన్ యూనియన్ సామాజిక న్యాయ ఇండెక్స్‌లో పోర్చుగీసు అత్యల్పంగా మూడవ స్థానంలో ఉంది.^[101]

మహానగర ప్రాంతాలు

^[102]

There are two Greater Metropolitan Areas (GAMs): Lisbon and Porto.^[103]

e • d {{{2}}}
Rank	City name	Metro Area	Population^[104]	Subregion	Population	FUA Population 2013
1	Lisbon	Lisbon	2,821,699	Grande Lisboa	2,042,326	2,818,000
2	Porto	Porto	1,758,531	Grande Porto	1,401,805	1,295,000
3	Braga	Minho	814,083	Cávado	410,149	249,000
4	Aveiro	Aveiro	461,819	Baixo Vouga	390,840	141,084
5	Faro	Algarve	451,005	Algarve	451,005	118,000
6	Coimbra	Coimbra	422,708	Baixo Mondego	332,306	274,000
7	Viseu	Viseu	338,229	Dão-Lafões	277,216	98,778

వలసలు

2007 లో పోర్చుగల్‌లో 1,06,17,575 నివాసులు ఉన్నారు. వీరిలో 3,32,137 మంది చట్టబద్దంగా అనుమతించబడిన వలసదారులు ఉన్నారు.^[105] 2015 నాటికి పోర్చుగల్‌లో 1,03,41,330 నివాసులు ఉన్నారు. వీరిలో 3,83,759 మంది చట్టబద్దంగా అనుమతించబడిన వలసదారులు ఉన్నారు. వీరు జనాభాలో 3.7% మంది ఉన్నారు.^[106]

జాతీయ గుర్తింపుకు పోర్చుగల్ కాలనీల చరిత్ర మూలంగా ఉంది. పోర్చుగీసు భౌగోళికంగా ఐరోపా నైరుతి భాగంలో అట్లాంటిక్ మహాసముద్రాన్ని చూస్తూ ఉంది. ఇది 1999 చివరిలో " పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా "కు తన విదేశీ భూభాగమైన మాకు ప్రాంతాన్ని ( అంగోలా , మొజాంబిక్ మధ్య ఉన్న ప్రాంతం) విడిచిపెట్టి చివరి పాశ్చాత్య వలస ఐరోపా శక్తులలో ఒకటిగా మారింది. తద్వారా ఇది రెండు పూర్వ కాలనీలు (డిపెండెన్సీలు) నుండి వచ్చిన సంస్కృతులచే ప్రభావితమైంది. తరువాత ఈ మాజీ భూభాగాల నుండి ఆర్థిక , వ్యక్తిగత కారణాల వలన ఈ ప్రాంతాల నుండి వెలుపలకు వెళ్ళింది. పోర్చుగల్ నుండి వలస వెళ్ళిన ప్రజలు (బ్రెజిల్‌లో అధిక భాగం పోర్చుగీసు సంతతికి చెందినవారు ఉన్నారు)దీర్ఘకాలంగా ఇతర దేశాలలో స్థిరపడ్డారు.^[107] ఇప్పుడు నికర ఇమ్మిగ్రేషన్ దేశంగా ఉంది.^[108] గత కాలంలో భారతదేశం (పోర్చుగీస్ 1961 వరకు), ఆఫ్రికన్ (పోర్చుగీస్ 1975 వరకు), తూర్పు ఆసియన్లు (పోర్చుగీస్ 1999 వరకు) విదేశీ భూభాగాల నుండి వలస వచ్చిన ప్రజలు ఉన్నారు. 1975 లో దేశం ఆఫ్రికన్ స్వాధీనం భూభాగం స్వాతంత్ర్యం పొందడంతో పోర్చుగల్కు సుమారు 8,00,000 పోర్చుగీస్ తిరిగి వచ్చారు.^[107]

1990 ల నుండి నిర్మాణంలో విప్లవాత్మక అభివృద్ధి ఉక్రైనియన్, బ్రెజిలియన్, లుసోఫోన్ ఆఫ్రికన్లు , ఇతర ఆఫ్రికన్లు కొత్త తరంగాలుగా దేశంలో స్థిరపడ్డారు. రోమేనియా ప్రజలు,మోల్దోవా ప్రజలు, కొసావా ప్రజలు, చైనా ప్రజలు కూడా దేశంలోకి వలసగా వచ్చారు. పోర్చుగల్ రోమానీ జనాభా సుమారు 40,000 గా అంచనా వేయబడింది.^[109]. వెనిజులా , పాకిస్తాన్ వలసదారుల సంఖ్య కూడా ముఖ్యమైనదిగా ఉంది.

అదనంగా యునైటెడ్ కింగ్డమ్, ఇతర ఉత్తర ఐరోపా లేదా నార్డిక్ దేశాల నుండి అనేక మంది యురేపియన్ యూనియన్ పౌరులు దేశంలో శాశ్వత నివాసులుగా మారారు (బ్రిటీష్ కమ్యూనిటీ ఎక్కువగా అల్గావ్ , మదీరాలో నివసించే విరమణ పెన్షనర్లను కలిగి ఉంది).^[110]

మతం

Religions in Portugal (Census 2011)^[111]

Roman Catholicism			81.0%
Other Christianity			3.3%
Others			0.6%
No Religion			6.8%
Undeclared			8.3%

The Christ the King Sanctuary and the Shrine of Our Lady of Fátima in Portugal are two of the world's most visited Catholic pilgrimage sites.

2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం పోర్చుగీసు జనాభాలో 81.0% రోమన్ కాథలిక్కులు ఉన్నారు.^[112] దేశంలో చిన్న ప్రొటెస్టంట్ సమూహం," లేటర్ డే సెయింట్ ", ముస్లిం, హిందూ, సిక్కు, ఈస్టర్న్ ఆర్థడాక్స్ చర్చి, యెహోవాసాక్షులు, బహాయి, బౌద్ధ, యూదు, స్పిరిటిజం కమ్యూనిటీలు ఉన్నాయి. ఆఫ్రికన్ సాంప్రదాయిక మతం, చైనీస్ సాంప్రదాయిక మతం ప్రభావం అనేకమంది ప్రజలలో నిలిచి ఉన్నాయి. ప్రత్యేకించి సాంప్రదాయ చైనీస్ వైద్య చికిత్స, ఆఫ్రికన్ విచ్ వైద్యులలో ఈ ప్రభావం కనిపిస్తుంది. కొంతమంది 6.8% మంది తమను తామే మతపరంగా ఏమతానికి చందని వారమని ప్రకటించుకున్నారు. 8.3% తమ మతం గురించి ఏవిధమైన సమాధానం ఇవ్వలేదు.^[113] 2012 లో కాథలిక్ విశ్వవిద్యాలయం నిర్వహించిన ఒక అధ్యయనంలో పోర్చుగీసులలో 79.5% తమని తాము కాథలిక్కులుగా భావిస్తున్నామని పేర్కొన్నారు. వీరిలో 18% ప్రజలు చర్చికి హాజరయ్యారు. ఈ సంఖ్యలు 2001 లో కాథలిక్కుల సంఖ్య 86.9% ఉండేది. ఇదే సమయంలో ఎటువంటి మతం లేదని పేర్కొన్న వారి సంఖ్య 8.2% నుండి 14.2%కి అధికరించింది.^[114]

అనేక పోర్చుగీస్ సెలవులు, పండుగలు, సంప్రదాయాలు క్రైస్తవ మూలం కలిగి ఉంటాయి. పోర్చుగీసు దేశం, రోమన్ కాథలిక్ చర్చికీ పోర్చుగీస్ దేశానికి మధ్య సంబంధాలు సాధారణంగా అనుకూలంగానూ స్థిరంగానూ ఉన్నప్పటికీ వారి సంబంధాల శక్తి హెచ్చుతగ్గులకు గురైంది. 13 వ - 14 వ శతాబ్దాల్లో ఈ చర్చిని పునరుద్ధరించడానికి అవసరమైన సంపదనూ శక్తినీ రెండింటిని కలిగి ఉంది. ప్రారంభ పోర్చుగీసు జాతీయవాదమూ పోర్చుగీస్ విద్యా వ్యవస్థ పునాది దాని మొదటి విశ్వవిద్యాలయం స్థాపనలో చర్చికి మొట్టమొదటి గుర్తింపూ ప్రాధాన్యత ఉన్నాయి.

పోర్చుగీసు విదేశీ సామ్రాజ్యం అభివృద్ధి తన మిషనరీలను కాలనీప్రభుత్వంలో ముఖ్యమైన ప్రతినిధులుగా చేసింది.అవి అన్ని ప్రముఖ ఖండాలలో ప్రజల విద్య, సువార్తీకరణలో ముఖ్యమైన పాత్రలు వహించాయి. మొట్టమొదటి పోర్చుగీస్ రిపబ్లిక్ (1910-26) ఏర్పడిన కాలంలో ఉదారవాద నవజాత గణతంత్ర ఉద్యమాల అభివృద్ధి వ్యవస్థీకృత మతం పాత్రనూ ప్రాముఖ్యతను మార్చింది.

పోర్చుగల్ ఒక లౌకిక రాజ్యంగా ఉంది. చర్చీ, ప్రభుత్వం అధికారికంగా పోర్చుగీసు ఫెడరల్ రిపబ్లిక్ సమయంలో విభజించబడ్డాయి. తరువాత 1976 పోర్చుగీస్ రాజ్యాంగంలో పునరుద్ఘాటించబడ్డాయి.

భాషలు

A sign in Mirandese in Miranda do Douro, Trás-os-Montes

పోర్చుగీస్ దేశానికి పోర్చుగీసు భాష అధికారిక భాషగా ఉంది. పోర్చుగీసు అనేది ప్రస్తుత గలీసియా, ఉత్తర పోర్చుగల్‌లో ప్రారంభమైన రోమన్స్ భాష. ఇది పోర్చుగీసు స్థాపన వరకు గలీసియన్, పోర్చుగీసు ప్రజల సాధారణ భాష అయిన గలీలియన్-పోర్చుగీస్ నుండి ఉద్భవించింది. ప్రత్యేకంగా పోర్చుగల్ ఉత్తర భాగంలో ఇప్పటికీ గలీసియన్ సంస్కృతి, పోర్చుగీస్ సంస్కృతి మధ్య సారూప్యతలు ఉన్నాయి. పోర్చుగీస్ భాషా దేశాల సమాజానికి గలిసియా ఒక సలహాదారుగా ఉంది.

పోర్చుగీస్ భాష 2000 సంవత్సరాల క్రితం ఐబెర్రియన్ ద్వీపకల్పంలో నివసించిన రోమన్ల పూర్వ-రోమన్ ప్రజలచే మాట్లాడే లాటిన్ పదం నుండి వచ్చింది.ముఖ్యంగా సెల్టులు, టార్టెస్టియన్లు, లుసిటానియన్లు, ఇబెరియన్లకు వాడుక భాషగా ఉంది. 1515 - 16 వ శతాబ్దాలలో పోర్చుగల్ 1415 - 1999 మధ్యకాలంలో ఒక వలస, వాణిజ్య సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇది విస్తరింపజేసింది.^[115]

పోర్చుగీస్ ఐదు వేర్వేరు ఖండాల్లో ఒక స్థానిక భాషగా మాట్లాడబడింది. బ్రెజిల్ దేశంలో అత్యధిక సంఖ్యలో పోర్చుగీస్ దేశీయులు (2016 లో 20,95 లక్షల మంది మాట్లాడేవారు) బ్రెజిలియన్లు ఉన్నారు.^[116]^[117]

2013 లో పోర్చుగీస్ భాష బ్రెజిల్, అంగోలా, మొజాంబిక్, కేప్ వెర్డే, సావో టోం, ప్రిన్సిపి, గినియా-బిస్సా, ఈక్వెటోరియల్ గినియా, తూర్పు తైమోర్లలో వాడుక భాష గానూ అధికారిక భాషగానూ ఉంది.^[118]

ఉత్తర-తూర్పు పోర్చుగల్ లోని కొన్ని మునిసిపాలిటీలలో మిరాండాసెస్ సహ-అధికారిక ప్రాంతీయ భాషగా గుర్తించబడింది. పోర్చుగల్ ప్రజలు 6,000 - 7,000 మధ్య మిరాండిస్ మాట్లాడేవారు అంచనా వేశారు.^[119]

ఇంటర్నేషనల్ ఇంగ్లీష్ ప్రిఫిషియన్సీ ఇండెక్స్ ప్రకారం పోర్చుగల్ ఇటలీ, ఫ్రాన్సు, స్పెయిన్ వంటి దేశాల కంటే అధికంగా ఆంగ్లంలో నైపుణ్యత స్థాయిని కలిగి ఉంది.^[120]

విద్య

Founded in 1290, the University of Coimbra is Portugal's oldest.

The University of Porto is Portugal's second largest and its leading research university.

విద్యా వ్యవస్థలో ప్రీస్కూల్ (6 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న వారికి), ప్రాథమిక విద్య (9 సంవత్సరాలు నిర్బంధ విద్య మూడు దశల్లో), మాధ్యమిక విద్య (3 సంవత్సరాలు 2010 నుండి తప్పనిసరి), ఉన్నత విద్య (యూనివర్శిటీ, పాలిటెక్నిక్ విద్యలో ఉపవిభజన). విశ్వవిద్యాలయాలను సాధారణంగా అధ్యాపక బృందాలు నిర్వహిస్తుంటారు. ఇంస్టిట్యూట్లూ పాఠశాలలు కూడా పోర్చుగీస్ ఉన్నత విద్యా సంస్థల స్వయంప్రతిపత్త ఉపవిభాగాలకు సాధారణ హోదా లభిస్తుంది.

మొత్తం వయోజన అక్షరాస్యత 99% ఉంది. పోర్చుగీస్ ప్రాథమిక పాఠశాల నమోదు 100%.

2015 లో ఇంటర్నేషనల్ స్టూడెంట్ అసెస్మెంట్ (PISA) కార్యక్రమం ఆధారంగా పోర్చుగీసు 15 సంవత్సరాల వయస్సుగల విద్యార్థుల అక్షరాస్యత, గణితం, విజ్ఞానం విద్యా బోధన విధానం ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు కంటే చాలా ఎక్కువగా ఉంది. అదే స్థాయిలో నార్వే, పోలాండ్, డెన్మార్క్, బెల్జియం విద్యార్థులు 501 పాయింట్లు (493 సగటు) ఉన్నాయి. పోర్చుగీస్ విద్యార్థుల PISA ఫలితాలు నిరంతరాయంగా అభివృద్ధి చెందాయి.ఇవి యు.ఎస్.ఎ, ఆస్ట్రియా, ఫ్రాన్స్, స్వీడన్ వంటి ఇతర అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన పాశ్చాత్య దేశాలని అధిగమించాయి.^[121]^[122]

40% కళాశాల వయస్సు గల పౌరులు (20 ఏళ్లు) పోర్చుగల్ ఉన్నత విద్యా సంస్థలలో ఒక దానికి హాజరౌతున్నారు.^[123]^[124] (యునైటెడ్ స్టేట్సులో 50%, ఒ.ఇ.సి.డి దేశాలలో 35%). అంతర్జాతీయ విద్యార్థుల కొరకు ఒక గమ్యస్థానంగా కాకుండా, పోర్చుగల్ కూడా అంతర్జాతీయ విద్యార్థుల మూలాధార ప్రదేశాలలో కూడా ఉంది. దేశీయ, అంతర్జాతీయ ఉన్నత విద్యా విద్యార్థులు 2005 లో మొత్తం 3,80,937 మంది ఉన్నారు.

పోర్చుగీస్ విశ్వవిద్యాలయాలు 1290 నుండి ఉనికిలో ఉన్నాయి. పురాతన పోర్చుగీస్ విశ్వవిద్యాలయం మొట్టమొదట లిస్బన్లో స్థాపించబడి కోయింబ్రాకు తరలించబడింది. చారిత్రాత్మకంగా పోర్చుగీసు సామ్రాజ్యం పరిధిలో ఉన్న అమెరికాలో 1792 లో అత్యంత పురాతనమైన ఇంజనీరింగ్ పాఠశాల (రియల్ అకాడెమి డి ఆర్లెటరియా, ఫోర్టిఫెకాకో ఇ డెసెన్హో రియో డి జనైరో) స్థాపించింది. అలాగే 1842 లో గోవాలో స్థాపించబడిన మెడియోకో-సిర్గురికా ఆసియాలో పురాతన వైద్య కళాశాలగా గుర్తించబడుతుంది. లిస్బన్ విశ్వవిద్యాలయం పోర్చుగల్లోని అతిపెద్ద విశ్వవిద్యాలయంగా గుర్తించబడుతుంది.

పోర్చుగల్ విశ్వవిద్యాలయాలు, పాలీ-టెక్నికల్ ఇన్స్టిట్యూట్లు 2006 నుండి బోలోగ్నా ప్రక్రియ స్వీకరించబడింది. ప్రభుత్వ రంగ విద్యా సంస్థల్లో పోటీతత్వంలో ఉన్నత విద్య అందించబడుతుంది. ఒక జాతీయ డేటాబేస్ ద్వారా విద్యార్థి ప్రవేశమూ సంఖ్యాపరంగా క్లాసుల వ్యవస్థ అమలు చేయబడుతుంది. ప్రతి ఉన్నత విద్యాసంస్థలో క్రీడాకారులకు, దరఖాస్తుదారులకు (23 ఏళ్ళకు పైగా), అంతర్జాతీయ విద్యార్థులకు, ల్యూసోఫెరెర్ నుండి విదేశీ విద్యార్థులు, ఇతర సంస్థల పట్టదారులకు, ఇతర సంస్థల నుండి బదిలీ మీద వచ్చిన విద్యార్థులకు, పూర్వ విద్యార్థులు (పునః ప్రవేశం), కోర్సు మార్పు నిబంధనలకు లోబడి ప్రత్యేక స్థానాలను కేటాయిస్తూ ఉంటాయి.

ఎక్కువ మంది విద్యార్థుల ఖర్చులకు ప్రభుత్వం ధనసహాయం చేసి తోడ్పాటు అందిస్తున్నాయి. పోర్చుగీస్ ప్రభుత్వంలో ఉన్నత విద్యా సంస్థకు హాజరు కావడానికి చెల్లించవలసిన ట్యూషన్ ఫీజు అధికరిస్తూ ఉంది. పార్ట్ టైమ్ విద్యార్థులు లేదా సాయంత్రం తరగతులలో ఉద్యోగులు, వ్యాపారస్తులు, తల్లిదండ్రులు, పెన్షనర్ల ప్రవేశం కళాశాలల, యూనివర్సిటీ విభాగాలలో స్థూల ట్యూషన్ రాబడికి సహకరిస్తుంది.

ప్రతి విద్యార్థులకు ప్రతి ఉపాధ్యాయుడు, ప్రతి విద్యార్థికి కంప్యూటర్లు, ప్రతి విద్యార్థికి తరగతి పరిమాణం వంటి నాణ్యత కోల్పోకుండా కోర్సులలో చేరిన ప్రతి అదనపు విద్యార్థి నుండి గణనీయమైన రుసుము వసూలు చేయబడుతుంది.

పోర్చుగీసు ఉన్నత విద్య, పరిశోధన ప్రభావాన్ని మరింత అభివృద్ధి చేయడానికి " మసాచుసెట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ", ఇతర యు.ఎస్ సంస్థలతో సహకార ఒప్పందాలలోకి ప్రవేశించింది.

ఆరోగ్యం

Santo António Hospital, in Porto (above), and Santa Maria Hospital, in Lisbon (bottom).

2015 లో " తాజా హ్యూమన్ డెవలప్మెంట్" నివేదిక ఆధారంగా సరాసరి ఆయుఃప్రమాణం 81.3 సంవత్సరాలు.^[125]

పోర్చుగల్ ప్రజా ఆరోగ్యసంరక్షణా విధానం ప్రపంచంలో 12 వ స్థానంలో ఉంది.యునైటెడ్ కింగ్డం జర్మనీ లేదా స్వీడన్ వంటి ఉన్నత అభివృద్ధి చెందిన దేశాల కంటే పోర్చుగీసు ముందు స్థానంలో ఉంది.^[126]^[127]

పోర్చుగీస్ ఆరోగ్య వ్యవస్థ మూడు సంఘటిత వ్యవస్థలు కలిగి ఉంది: నేషనల్ హెల్త్ సర్వీస్ (సేర్సికో నాసియోనల్ డే సౌడే, ఎస్ఎన్ఎస్), నిర్దిష్ట వృత్తులకు (ఆరోగ్య ఉపవ్యవస్థలు) స్వచ్ఛంద ప్రైవేటు ఆరోగ్య బీమా కోసం ప్రత్యేక సామాజిక ఆరోగ్య బీమా పథకాలు ఉన్నాయి.ఎస్.ఎన్.ఎస్ సార్వజనిక భీమాను అందిస్తుంది. అంతేకాక జనాభాలో దాదాపు 25% మందికి ఆరోగ్య ఉపవ్యవస్థలు బీమా సౌకర్యం కలిగిస్తున్నాయి. 10% ప్రైవేటు బీమా పథకాలు, మరో 7% మ్యూచువల్ ఫండ్స్ ద్వారా బీమా సౌకర్యం కలిగి ఉన్నారు.

ఆరోగ్యం మంత్రిత్వశాఖ ఆరోగ్య పాలసీని అభివృద్ధి చేయటానికి ఎస్ఎన్ఎస్ నిర్వహణకు బాధ్యత వహిస్తుంది. జాతీయ ఆరోగ్య పాలసీ లక్ష్యాలను మార్గదర్శకాలను అభివృద్ధి చేయడం కొరకు ఆరోగ్య సంరక్షణ పంపిణీని పర్యవేక్షించే ఐదు ప్రాంతీయ ఆరోగ్య పరిపాలనా వ్యవస్థలు బాధ్యత వహిస్తున్నాయి. ప్రాంతీయ స్థాయికి ఆర్థిక, నిర్వహణ బాధ్యతను బదిలీ చేయడానికి ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి.

సాధారణ పన్నుల ద్వారా ఎస్ఎన్ఎస్ ప్రధానంగా నిధులు సమకూరుస్తుంది. యజమాని (రాష్ట్రం సహా), ఉద్యోగి ఆరోగ్య ఉపవ్యవస్థల ప్రధాన నిధులు వనరులను సమకూరుస్తుంటారు. అంతేకాకుండా స్వచ్ఛంద ఆరోగ్య బీమా ప్రీమియాలు ప్రత్యక్షంగా రోగికి చెల్లించడం అధికంగా జరుగుతూ ఉంటుంది.

ఇతర యురో-ఎ దేశాల మాదిరిగానే పోర్చుగీసులో కూడా చాలామంది ప్రాణాంతక వ్యాధుల నుండి చనిపోతున్నారు. యూరోజోన్ కంటే కార్డియోవాస్కులర్ వ్యాధుల మరణాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి. కానీ దాని రెండు ప్రధాన భాగాలు ఇస్కీమిక్ హార్ట్ డిసీజ్, సెరెబ్రోవాస్కులర్ డిసీజ్, యుర్-ఎతో పోలిస్తే తకిఉవగా ఉన్నాయి. సెరెబ్రోవాస్కులర్ వ్యాధి పోర్చుగల్లోని ఏకైక అతిపెద్ద మరణాత్మక వ్యాధిగా (17% ) ఉంది. పోర్చుగీస్ ప్రజలు EUR-A లో కంటే క్యాన్సర్‌తో తక్కువగా 12% మరణిస్తారు. కానీ మరణం యురో-ఎలో వలె వేగంగా తగ్గుతోంది. క్యాన్సర్ అనేది 44 ఏళ్ల కంటే తక్కువ వయస్సున్న మహిళల్లో అలాగే పిల్లలలో చాలా తరచుగా ఉంటుంది. ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్ (మహిళల మధ్య నెమ్మదిగా పెరుగుతున్నది), రొమ్ము క్యాన్సర్ (వేగంగా తగ్గుతుంది). గర్భాశయ క్యాన్సర్, ప్రోస్టేట్ చాలా తరచుగా ఉంటాయి. పోర్చుగల్ యురో-ఎలో మధుమేహ వ్యాధి కారణంగా మరణాల రేటు అధికంగా ఉంది. ఇది 1980 ల నుంచి గణనీయమైన అధికరిస్తూ ఉంది.

యూనివర్సిడే నోవా డి లిస్బోవా యొక్క మెడికల్ డిపార్ట్మెంట్

1970 ల చివరి దశలో పోర్చుగల్ శిశు మరణాల రేటు మొదటి సంవత్సరంలో శిశుమరణాలు 1000 మందికి 24 మరణాలు నిష్పత్తిలో ఉన్నప్పటికీ తరువాతి కాలంలో ఇది గణనీయంగా తగ్గింది. ఇప్పుడు ఇది 1000 శిశువులకు 2 మరణాలు ఉన్నాయి.

ప్రజలు వారి ఆరోగ్య స్థితి గురించి వారి ఆరోగ్యం స్థితి గురించి, ఆరోగ్య సంరక్షణ సేవలను ఉపయోగించడం గురించి సాధారణంగా బాగా తెలుసుకుంటారు.

వయోజనుల్లో ఒక వంతు మాత్రమే పోర్చుగల్ (కాస్మెల్, ఇతరులు 2004) లో తమ ఆరోగ్యాన్ని మంచిగా లేదా చాలా మంచిగా రేట్ చేసారు.^[128]

సంస్కృతి

Jerónimos Monastery (top) and Belém Tower (bottom) are magna opera of the Manueline style and symbols of Portuguese nationhood.

పోర్చుగల్ ఒక నిర్దిష్ట సంస్కృతిని అభివృద్ధి చేసింది. ఇది మధ్యధరా, యూరోపియన్ ఖండం దాటి వివిధ నాగరికతల ద్వారా ప్రభావితమైంది. ఆవిష్కరణ యుగంలో క్రియాశీలక పాత్ర పోషించి ప్రపంచం నలుమూలలా ఇది పరిచయం చేయబడింది. 1990 - 2000 లలో (దశాబ్దం) పోర్చుగల్ 1956 లో లిస్బన్లో ఏర్పాటు చేసిన కాల్యుస్టే గుల్బెంకీయన్ ఫౌండేషన్‌తో పాటుగా తన ప్రజా సాంస్కృతిక విధానాన్ని ఆధునికీకరించింది.

వీటిలో లిస్బన్ లోని సెర్రాల్వేస్ ఫౌండేషన్, పోర్టో లోని సెర్రాల్వ్స్ హౌండేషన్, కాసా డా మ్యుసికాలోని బెలెమ్ కల్చరల్ సెంటర్, అలాగే దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న అనేక మునిసిపాలిటీల్లోని పురపాలక గ్రంథాలయాలు, కచేరీ మందిరాలు వంటి కొత్త ప్రజా సాంస్కృతిక విధానాలు ఉన్నాయి. పోర్చుగల్ పదిహేను యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ ప్రాంతాలకు స్థావరంగా ఉంది. ఐరోపాలో ఇది 8 వ స్థానంలోనూ ప్రపంచంలోని 17 వ స్థానంలో ఉంది.

నిర్మాణకళ

సాంప్రదాయక నిర్మాణం ప్రత్యేకత కలిగి ఉంటుంది. 16 వ శతాబ్దం మొదటి దశాబ్దాలలో పోర్చుగీస్ గోతిక్ చివరిదశగా భావించబడుతుంది. మాన్యుఎలైన్ పిలువబడే విలాసవంతమైన మిశ్రమ పోర్చుగీస్ శైలి నిర్మాణ అలంకరణ ఒక ప్రత్యేకత ఉంది. 20 వ శతాబ్దపు సాంప్రదాయిక నిర్మాణ శైలిలో సాఫ్ట్ పోర్చుగీస్ శైలి ప్రధాన నగరాల్లో (ముఖ్యంగా లిస్బన్లో) విస్తృతంగా కనిపిస్తుంది. ఆధునిక పోర్చుగల్ ప్రపంచ ప్రఖ్యాత వాస్తుశిల్పులలో ఎడ్వార్డో సౌలో డి మొర్రా, అల్వారో సిజా వియెరా (ప్రిట్జెర్ ప్రైజ్ విజేతలు), గోంకాలో బైరన్ వంటి వారు ప్రాబల్యత కలిగి ఉన్నారు. పోర్చుగల్లో టమాస్ తవీర కూడా ముఖ్యంగా గమనించతగినదిగా (ముఖ్యంగా స్టేడియం డిజైన్ కొరకు) ఉంది.^[129]^[130]^[131]

చలనచిత్రాలు

19 వ శతాబ్దం చివర్లో చలనచిత్ర మాధ్యమం ఆరంభమైన పోర్చుగీస్ చలన చిత్రాల సుదీర్ఘ చరిత్ర ఆరంభం అయింది. ఆంటోనియో లోప్స్ రిబీరో, ఆంటోనియో రీస్, పెడ్రో కోస్టా, మనోవెల్ డి ఒలివేరా, జోయో సెసార్ మొంటెరో, ఎడ్గర్ పెరా, ఆంటోనియో-పెడ్రో వాస్కోన్సెలోస్, ఫెర్నాండో లోప్స్, జోవో బటోహో, లియోనెల్ వియెరా వంటివారు గుర్తింపు సాధించారు. ప్రముఖ పోర్చుగీసు చలనచిత్ర నటులలో జావాక్మ్ డి అల్మెడా, ననో లోప్స్, డేనియాలా రుయా, మరియా డి మేడైరోస్, డియాగో ఇన్ఫాంటే, సోరియా చావెస్, రిబీరిన్హో, లూసియా మోనిజ్, డియోగో మోర్గాడో ప్రాముఖ్యత సాధించారు.

సాహిత్యం

పోర్చుగీసు పునరుద్ధరణ కాలంలో చరిత్ర సృష్టించిన రచయిత

పోర్చుగీసు సాహిత్యం ప్రాచీన పాశ్చాత్య సాహిత్యాలలో ఒకటి ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. ఇది వచనం, పాట ద్వారా అభివృద్ధి చేయబడింది. 1350 వరకు పోర్చుగీస్-గెలిలీ ట్రెబాడర్లు వారి సాహిత్య ప్రభావాన్ని ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పంలో విస్తరించారు.^[132] గిల్ విసెంటే (సుమారుగా 1465-c. 1536) పోర్చుగీస్ నాటకీయ సంప్రదాయాల స్థాపకుల్లో ఒకరుగా ఉన్నాడు.

సాహసికుడు, కవి లూయిస్ డి కామోస్ (సుమారుగా 1524-1580) పురాణ పద్యకావ్యం అయిన ఓస్ లూసిదాడస్ (ది లుసియడ్స్) రాశాడు. విర్గిల్ రచన ఏనేడ్తో ఆయన ప్రభావవంతమైన ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది.^[133] నియోక్లాసిక్, సమకాలీన శైలుల మూలం నుండి ఆవిర్భవించిన ఆధునిక పోర్చుగీస్ కవిత్వానికి ఫెనాండో పెస్సోవా (1888-1935) ఉదాహరణగా నిలిచాడు. ఆధునిక పోర్చుగీస్ సాహిత్యానికి అల్మేడా గారెట్, కేమిలో కాస్టెలో బ్రాంకో, ఎకా డి క్వైరోస్, ఫెర్నాండో పెస్సోవా, సోఫియా డి మెల్లో బ్రినెర్ ఆండ్రెస్సెన్, ఆంటోనియో లోబో ఆంటోన్స్, మిగ్వెల్ టోర్గా వంటి రచయితలు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. సాహిత్యంలో 1998 నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత అయిన జోస్ సరామాగో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందింది.

ఆహారం

పోర్చుగీసు వంటకాలు వైవిధ్యంగా ఉంటాయి. పోర్చుగీస్ చాలా ఎండిన కాడ్ చేపలు (పోర్చుగీస్ లో బాచల్హూ) ను తినేది. పోర్చుగీసులో దీనితో వందలాది వంటకాలు తయారు చేస్తుంటారు.^[134] పోర్చుగీసులో బకల్హౌ వంటకాలు చాలా ఎక్కువ ఉన్నాయి. సంవత్సరం రోజుకు ఒకటి కంటే ఎక్కువ. రెండు ఇతర ప్రముఖ చేపల వంటకాలలో కాల్చిన సార్డినెస్, కాల్డిరాడ (బంగాళాదుంప ఆధారిత వంటకం) అనే వంటకాలు అనేక రకాలైన చేపల నుండి తయారవుతాయి. గొడ్డు మాంసం, పంది మాంసం, గొర్రె లేదా కోడితో తయారు చేసే సాధారణ పోర్చుగీస్ మాంసం వంటకాలు, కోజిడో పెరుగ్వేసా, ఫెజ్డొడ, ఫ్రాంగో డి చర్రాస్కో వంటి కోడి మాసంతో తయారు చేసే వంటకాలు, లేటాయో (కాల్చిన కుమ్మరి పంది), కర్నే డి పోకో అలెంటెజనా ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి. బాగా ప్రసిద్ధి చెందిన ఉత్తరప్రాంత వంటకం అర్రోజ్ డి సారాబూల్హో (పందుల రక్తంలో ఉడికించిన బియ్యం) లేదా ఆర్రోజ్ డే క్యాబీడెలా (కోళ్లు రక్తంలో ఉడికించిన బియ్యం, కోళ్లు మాంసం).

ప్రత్యేకమైన ఫాస్ట్ ఫుడ్ వంటలలో ఫ్రాన్సిస్నిహా (ఫ్రెంచి) (పోర్టో), " ట్రిప్స్ అ మోడా డూ పోర్టో " సాంప్రదాయ ప్లేట్, బిఫాన్లు (కాల్చిన పంది మాంసం) లేదా ప్రీగో (కాల్చిన గొడ్డు మాంసం) శాండ్విచులు వంటి ఆహారాలు దేశవ్యాప్తంగా అందుబాటులో ఉంటాయి. మధ్యయుగ కాథలిక్ మఠాల్లో మొదలైన పాస్ట్రీ అనే ఆహార తయారీ కళ ఆధునిక పోర్చుగీసు అంతటా వ్యాపించింది. దీనిని తయారు చేయడానికి ఈ మఠాలు చాలా తక్కువ పదార్థాలు (ఎక్కువగా బాదం, పిండి, గుడ్లు, కొన్ని రకాల మద్యం) ఉపయోగించి వేర్వేరు రొట్టెలని విస్తృత పరిధిలో వాడుకలోకి తీసుకు వచ్చారు. వీటికి మొదట లిస్బన్ నుండి వచ్చిన పిసిటిస్ డి బెలేమ్ (లేదా పాంటెయిస్ డి నాటా), ఓవొరో ఉదాహరణలుగా ఉన్నాయి. పోర్చుగీసు వంటకాలు చాలా వైవిధ్యంగా ఉంటాయి. వివిధ ప్రాంతాల్లో తమ స్వంత సాంప్రదాయ వంటకాలు ఉంటాయి. పోర్చుగీస్ మంచి ఆహారసంస్కృతిని కలిగి ఉంది. దేశం అంతటా మంచి రెస్టారెంట్లు, సాధారణ చిన్న టాస్‌క్వింహాస్ ఉన్నాయి.

రోమన్ల కాలం నుండి పోర్చుగీస్ వైన్స్ అంతర్జాతీయ గుర్తింపును పొందాయి. రోమన్లు పోర్చుగల్ను వారి దేవుడు బాచూస్‌తో అనుబంధం చేశారు. ప్రస్తుతం దేశం వైన్ ప్రేమికులకు గుర్తింపుగా ఉంది. పోర్చుగీసు వైన్లు అనేక అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. విన్హో వెర్డే, విన్హో అల్వరినో, విన్హో డో డోరో, విన్హో డో అలెంటెజో, విన్హో డో డౌ, విన్హో డా బైరాడా, తియ్యటి పోర్ట్ వైన్, మాడిరా వైన్ (సెటబల్), మోసకాల్ (సెటాబుల్), ఫవాయిస్ల మొదలైన వైన్లు ఉన్నాయి. పోర్ట్, మదీరా ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తృతంగా ప్రశంసించబడ్డాయి.

సంగీతం

పోర్చుగీసు సంగీతం అనేక రకాలైన కళా ప్రక్రియలను కలిగి ఉంటుంది. సంప్రదాయబద్దమైన పోర్చుగీసు జానపద సంగీతం బాగ్పీప్స్, డ్రమ్స్, వేణువులు, టాంబురైన్స్, అకార్డియన్స్, చిన్న గిటార్స్ (కావాక్విన్హో) వంటి వాయిద్యాలలో స్థానిక దుస్తులలో ప్రదర్శించబడుతుంది. పోర్చుగీస్ జానపద సంగీతంతో తరువాత ప్రసిద్ధ చెందిన ఇతర శైలిలో ఫడో ఒకటి. 19 వ శతాబ్దంలో లిస్బన్లో ఒక విషాదం ప్రతిబింబించే పట్టణప్రాంత సంగీతం ఉద్భవించింది. ఇది బోహేమియన్ పరిసరాలలో బహుశా పోర్చుగీస్ గిటార్, సావేడేతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. కోయింబ్రా ఫడో (ఒక రకం "ట్రెబాడౌర్ సెరడెడింగ్" ఫడో) కూడా గుర్తింపును కలిగి ఉంది. సంగీతకారులలో అమయలియా రోడ్రిగ్స్, కార్లోస్ పెరేడ్స్, జోస్ అపోన్సో, మారిజా, కార్లోస్ డో కార్మో, ఆంటోనియో చైన్హో, మిసియా, మాడ్రేడస్ అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందారు.

శాస్త్రీయ సంగీతంలో పోర్చుగల్ పియానిస్టులు ఆర్టుర్ పిజారో, మరియా జోయావో పియర్స్, సెక్యూరి కోస్టా, వయోలిన్ కార్లోస్ డామస్, గెరార్డో రిబీరో, గతంలో ప్రముఖ సెలిస్ట్ గిల్హెర్మినా సగ్గియా వంటి వారు ప్రాబల్యత సాధించారు. ప్రముఖ స్వరకర్తలలో జోస్ వియన్న డా మొట్టా, కార్లోస్ సీకాస్, జోయవో డొమింగోస్ బోమ్టేమ్పో, జోవో డి సొస కార్వాల్హో, లూయిస్ డి ఫ్రీటాస్ బ్రాంకో (అతని విద్యార్థి జూలీ బ్రాగా శాంటాస్, ఫెర్నాండో లోపెస్-గ్రాసా, ఇమ్మాన్యూల్ నునెస్, సేరియో అజెవెడో) ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నారు. అదేవిధంగా సమకాలీన స్వరకర్తలైన నునో మాలో, మిగ్యుఎల్ డి'ఒలివేరా కొన్ని అంతర్జాతీయ విజయాలను సాధించారు.

పోర్చుగీసులో ఫోల్క్, ఫడో, సంప్రదాయ సంగీతంతో పాటు పాప్, ఇతర రకాల ఆధునిక పాప్, ఇతర సంగీతం వంటి సంగీతబాణి ప్రజాదరణ కలిగి ఉంది. అదనంగా ఉత్తర అమెరికా, యునైటెడ్ కింగ్డంలతో ఇతర పోర్చుగీస్, కారిబియన్, లూస్ఫోన్ ఆఫ్రికన్, బ్రెజిలియన్ కళాకారులు, బ్యాండ్లు పోర్చుగీసులో ప్రజాదరణ కలిగి ఉన్నాయి. డూల్స్ పాంటెస్, మూన్స్పెల్, బురాకా సోమ్ సిస్టెమా, బ్లాస్ట్డ్ మెకానిజం, డేవిడ్ కర్రిరా, ది గిఫ్ట్ వంటి అంతర్జాతీయ గుర్తింపు కలిగిన కళాకారులలో ముగ్గురు ఎం.టి.వి. ఐరోపా మ్యూజిక్ అవార్డుకు ప్రతిపాదించబడ్డారు.

పోర్చుగీసులో ఫెస్టివల్ సుడోస్టె, జంబూజీరా డీ మార్, పెరేడెస్ డి కోరాలో నిర్వహించబడుతున్న ఫెస్టివల్ డి పార్డీస్ డే కోరా, కామింహా సమీపంలో నిర్వహించబడుతున్న ఫెస్టివల్ విలారి డి మౌరోస్, ఇదన్హా-ఎ-నోవా మున్సిపాలిటీలో నిర్వహించబడుతున్న బూమ్ ఫెస్టివల్, ఎన్.ఒ.ఎస్. అలైవ్, ఎరిసియేరాలో నిర్వహించబడుతున్న సుమోల్ సమ్మర్ ఫెస్ట్, లిస్బోవాలో నిర్వహించబడుతున్న రాక్ ఇన్ రియో, గ్రేటర్ లిస్బన్‌లో నిర్వహించబడుతున్న సూపర్ బోక్ సూపర్ రాక్ వంటి అనేక వేసవి సంగీత ఉత్సవాలను నిర్వహించబడుతున్నాయి. పోర్చుగీసులో వేసవి కాలము తరువాత ఫ్లోఫెస్ట్ లేదా హిప్ హాప్ పోర్టో వంటి పట్టణ ప్రేక్షకుల కొరకు రూపకల్పన చేయబడిన అత్యధిక సంఖ్యలో పండుగలు నిర్వహించబడుతున్నాయి. అంతేకాకుండా అతిపెద్ద అంతర్జాతీయ గోవా ట్రాన్స్ ఫెస్టివల్ ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు మధ్య పోర్చుగల్లో నిర్వహించబడుతుంది. అంతర్జాతీయ పురస్కారాలు గెలుచుకున్న పోర్చుగల్లోని ఏకైక బూమ్ ఫెస్టివల్: బూమ ఫెస్టివల్, ఇది యూరోపియన్ ఫెస్టివల్ అవార్డ్ 2010 - గ్రీన్'న్'స్లీన్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ది ఇయర్, గ్రెనెర్ ఫెస్టివల్ అవార్డ్ అత్యుత్తమ 2008 - 2010. క్యుమా దాస్ ఫిటాస్ వంటి విద్యార్థి పండుగలు పోర్చుగల్ అంతటా నగరాల్లో ప్రధాన ఉత్సవాలుగా ఉన్నాయి. 2005 లో పోర్చుగల్ ఎం.టి.వి. ఐరోపా మ్యూజిక్ అవార్డులను పావిల్హో అట్లాంటికో (లిస్బన్లో) నిర్వహించింది. అంతేకాకుండా సాల్వడార్ సోబ్రాల్ సమర్పించిన "అమర్ పెలోస్ డోయిస్" పాటతో పోర్చుగల్ కీవ్లో యూరోవిజన్ సాంగ్ కాంటెస్ట్ 2017 గెలుచుకుంది. తరువాత లిస్బన్లోని ఆల్టిస్ అరీనాలో 2018 పోటీలో పాల్గొంది.^[135]^[136]

దృశ్యకళలు

పోర్చుగలుకు గొప్ప పెయింటింగు చరిత్ర ఉంది. పోర్చుగీసుకు చెందిన చిత్రకారులు 15 వ శతాబ్దంలో మొదటి సారిగా గుర్తింపును పొందారు. - చివరి గోతిక్ పెయింటింగ్ కాలంలో నునో గోకాల్వేవ్స్ వంటి వారు భాగస్వామ్యం వహించారు. పునరుజ్జీవనోద్యమంలో పోర్చుగీసు చిత్రకళను ఎక్కువగా ఉత్తర ఐరోపా చిత్రకళ ప్రభావితం చేసింది. బారోక్యూ కాలంలో జోనా డి'ఒబిడొస్, వియారా లూసిటానో అత్యంత ఫలవంతమైన చిత్రకారులుగా ప్రసిద్ధి చెందారు. ఫడో, కొలంబనో బోర్డాలో పినియర్ (టెయోఫెలో బ్రాగా, అంటెరో డి క్వాంటల్ చిత్రాల చిత్రాలను చిత్రీకరించిన జోస్ మల్హోవా) ప్రకృతి చిత్రకళాకారులుగా గుర్తింపు పొందారు.

20 వ శతాబ్దంలో ఆధునికవాదం ప్రవేశించింది. ప్రముఖ పోర్చుగీసు చిత్రకారులు: డెలానేస్ (రాబర్ట్, సోనియా) వంటి ఫ్రెంచ్ చిత్రకారుల చేత ప్రభావితులైన అమేడియో డి సౌజా-కార్డోసో పోర్చుగీసులో ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నాడు. ఆయన అత్యుత్తమ రచనల్లో " కాకావో పాపులర్ ఎ రుస్సా ఎ ఓ ఫిగోరో " ఒకటి. ఇతర గొప్ప ఆధునిక చిత్రకారులు, రచయితలలో కార్లోస్ బోట్తో, అల్మాడ నెగ్రిరోస్, కవి ఫెర్నాండో పెస్సోవాకు స్నేహితులుగా ఆయన (పెస్సావా) చిత్రపటాన్ని చిత్రీకరించారు. ఆయన క్యూబిస్ట్, ఫ్యూచరిస్ట్ పోకడలు రెండింటి ద్వారా ఎంతో ప్రభావితం చేయబడ్డాడు.

వియారా డా సిల్వా, జులియో పోమర్, హెలెనా అల్మేడా, జోనా వాస్కోన్సొలోస్, జూలియా సార్మెంటెనో, పౌలా రీగో వంటి చిత్రకారులు దృశ్యకళలో అంతర్జాతీయంగా ఖ్యాతి వహించారు.

క్రీడలు

పోర్చుగల్లో ఫుట్ బాల్ అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడగా ఉంది. పోర్చుగీసులో స్థానిక ఔత్సాహిక స్థాయి నుండి ప్రపంచ స్థాయి వృత్తిపరమైన స్థాయి వరకు అనేక ఫుట్బాల్ పోటీలు ఉన్నాయి. పోర్చుగీస్ ఫుట్బాల్ చరిత్రలో పురాణ యుసేబియో ఇప్పటికీ ప్రధాన చిహ్నంగా ఉంది. ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. వరల్డ్ ప్లేయర్ ఆఫ్ ది ఇయర్ విజేతలు లూయిస్ ఫిగో, క్రిస్టియానో రొనాల్డో (ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. బాలన్ డి'ఓర్ గెలుచుకున్న ) రెండు ప్రపంచ స్థాయి - పోర్చుగీస్ ఫుట్బాల్ క్రీడలలో పాల్గొన్నారు. జోస్ మౌరిన్హో, ఫెర్నాండో శాంటాస్ వంటి పోర్చుగీస్ ఫుట్బాల్ మేనేజర్లు కూడా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందారు.

పోర్చుగల్ జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు - సెలేకో నాసియోనల్ - యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యూరోపియన్ చాంపియన్షిప్ టైటిల్: యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యూరో 2016, ఫ్రాంసులో ఫైనల్కు 1-0 తేడాతో విజయం సాధించింది. ఈ టోర్నమెంటుకు పోర్చుగీసు ఆతిథ్యమిచ్చింది. అదనంగా పోర్చుగల్ యూరో 2004 లో రెండవ స్థానంలో (పోర్చుగల్లో జరిగింది) నిలిచింది. 1966 ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. ప్రపంచ కప్పులో మూడవ స్థానంలో నిలిచింది. 2006 ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. ప్రపంచ కప్పులో నాల్గవ స్థానంలో నిలిచింది. యువత స్థాయిలో పోర్చుగల్ రెండు ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. వరల్డ్ యూత్ ఛాంపియన్షిప్పు (1989 - 1991 లో), అనేక యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యూరోపియన్ యూత్ ఛాంపియన్షిప్పులను గెలుచుకుంది.

జనాదరణ పొందిన అతిపెద్ద క్రీడా క్లబ్లులలో స్పోర్టింగ్ సి.పి, ఎఫ్.సి. పోర్టో, ఎస్.ఎల్ బెన్ఫికా ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నాయి. ట్రోఫీల సంఖ్యతో ఇవి తరచుగా "ఓస్ ట్రెస్ గ్రాండ్" ("ది బిగ్ త్రీ") గా పిలువబడతాయి. వారు యూరోపియన్ యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. క్లబ్ పోటీలలో ఎనిమిది టైటిల్సును గెలుపొందారు. వీరు అనేక ఫైనల్సులో పాల్గొన్నారు. చివరి ప్రతి సీజన్లో రెగ్యులర్ పోటీదారులుగా ఉన్నారు. ఫుట్బాల్ కాకుండా "బిగ్ త్రీ"తో సహా పలు పోర్చుగీసు క్రీడా సంఘాలు, అనేక ఇతర క్రీడా కార్యక్రమాలలో విజయాన్ని సాధించి ప్రజాదరణను కలిగి ఉన్న వివిధ రంగాల్లో పాల్గొంటున్నాయి. వీటిలో రోలర్ హాకీ, బాస్కెట్బాల్, ఫుట్సల్, హ్యాండ్బాల్, వాలీబాల్ క్రీడలు ఉన్నాయి. పోర్చుగీస్ ఫుట్బాల్ ఫెడరేషన్ - (ఫెడరికో పోర్చుగీసు డీ ఫుట్బాల్) - వార్షికంగా అల్గార్వ్ కప్ (ప్రతిష్ఠాత్మక మహిళల ఫుట్బాల్ టోర్నమెంటును) పోర్చుగీసు (ఆల్గార్వియన్)లో జరుపుకుంటారు.

పోర్చుగీసు జాతీయ రగ్బీ యూనియన్ జట్టు 2007 రగ్బీ వరల్డ్ కప్ కొరకు అర్హత సాధించింది. పోర్చుగీస్ జాతీయ రగ్బీ సెవెన్స్ జట్టు ప్రపంచ రగ్బీ సెవెన్స్ సిరీస్లో ఆడింది.

అథ్లెటిక్సులో పోర్చుగీస్ యూరోపియన్, వరల్డ్ అండ్ ఒలింపిక్ గేమ్స్ పోటీలలో అనేక బంగారు, వెండి, కాంస్య పతకాలను గెలుచుకున్నాయి. సైక్లింగ్, వోల్టాతో పోర్చుగల్ చాలా ముఖ్యమైన పోటీలుగా ఉన్నాయి. పోర్చుగీసులో ఇది ఒక ప్రముఖ క్రీడా కార్యక్రమంగా నిర్వహించబడుతుంది. స్పోర్టింగ్ సి.పి. బోవిస్టా, క్లాబ్ డి సైక్లిస్మో డి తైయిరా, యునియో సిసిల్సా డా మాయా వంటి ప్రొఫెషనల్ సైక్లింగ్ జట్లు ఈ పోటీలలో పాల్గొటాయి.

ఫెంసింగ్, జూడో, కిటెసర్ఫ్, రోయింగ్, సెయిలింగ్, సర్ఫింగ్, షూటింగ్, టైక్వాండో, ట్రియాథ్లాన్, విండ్సర్ఫు వంటి క్రీడలు కూడా దేశంలో తగినంత గుర్తింపును పొందాయి. ఇవి ముఖ్యమైన యూరోపియన్, ప్రపంచ టైటిళ్లను సొంతం చేసుకున్నాయి. ఈత, బోసియా, అథ్లెటిక్సు, కుస్తీ వంటి క్రీడలలో పారా ఒలింపిక్ అథ్లెట్లు అనేక పతకాలను కూడా గెలుచుకున్నారు.

మోటార్ స్పోర్టులలో పోర్చుగల్ అంతర్జాతీయంగా పోర్చుగల్ ర్యాలీ, ఎస్టోరిల్, అల్గార్వే సర్క్యూట్లు, పునరుద్ధరించిన పోర్టో స్ట్రీట్ సర్క్యూట్లు డబల్యూ.టి.సి.సి. క్రీడలలో ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి పాల్గొటుటాయి. అదేవిధంగా ఇవి పలు మోటోపోర్టుల్లో అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందిన పైలట్లకు ప్రసిద్ధి చెందాయి.

ఈక్వెస్టియన్ క్రీడలలో పోర్చుగల్ మాత్రమే హార్స్బాల్-పాటో ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్ (2006 లో) సాధించింది. మొదటి హార్స్బాల్ వరల్డ్ కప్ (పోంటే డి లిమా, పోర్చుగల్, 2008 లో నిర్వహించబడింది) లో మూడవ స్థానం సాధించింది. యూరోపియన్ వర్కింగులో ఈక్విటేషన్ చాంపియన్ షిప్పులో పలు విజయాలను సాధించింది.

వాటర్ స్పోర్టులో, పోర్చుగల్ మూడు ప్రధాన క్రీడలు: స్విమ్మింగ్, వాటర్ పోలో, సర్ఫింగ్. ఈ దేశం ప్రపంచ సర్ఫ్ లీగ్ మెన్స్ చాంపియన్షిప్ టూర్, ఎం.ఇ.ఒ. రిప్ కర్ల్ ప్రో పోర్చుగీసులోని సుపెర్టుబాస్ బీచ్ లో నిర్వహిస్తుంది.

నార్తర్ పోర్చుగల్ దాని సొంత యుద్ధ కళను కలిగి ఉంది. జోగో డూ పా క్రీడలో పోరాటదారులు ఒకరికంటే అధికసంఖ్యలో పోటీదార్లను ఎదుర్కోవటానికి సిబ్బందిని ఉపయోగించుకుంటారు. ఇతర ప్రముఖ క్రీడా సంబంధిత వినోద బహిరంగ కార్యక్రమాలు ఎయిర్సాఫ్ట్, ఫిషింగ్, గోల్ఫ్, హైకింగ్, వేట, ఓరియెంటెరింగ్ క్రీడలలో దేశవ్యాప్తంగా ఉత్సాహవంతులైన క్రీడాకారులు పాల్గొంటున్నారు.

పోర్చుగల్ ప్రపంచంలోని ఉత్తమ గోల్ఫ్ గమ్యస్థానాలలో ఒకటిగా ఉంది.^[138] ఇది ప్రపంచ గోల్ఫ్ అవార్డు సంస్థ నుండి అనేక పురస్కారాలను అందుకుంది.^[139]

గమనికలు

↑ In recognized minority languages of Portugal::* మూస:Lang-mwl

ఇవి కూడ చూడండి

మైఖేల్ వాంగ్

పోర్చుగీస్ భారతదేశం

మూలాలు

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 "Report for Selected Countries and Subjects". Imf.org. Retrieved 2008-11-21. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "autogenerated1" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
↑ The Euromosaic study, Mirandese in Portugal Archived 2007-03-13 at the Wayback Machine, europa.eu - European Commission website, accessed January 2007.
↑ Francisco, Susete (14 August 2017). "Portugal tenta duplicar território marítimo (in Portuguese)". Diário de Notícias. Retrieved 7 December 2017.
↑ గోవా ప్రభుత్వ పాలిటెక్నిక్ కలాశాలలో గోవా స్వాతంత్ర్యం Archived 2007-09-28 at the Wayback Machine గురించి
↑ గోవా స్వాతంత్ర్యం పొందిన విధానం Archived 2012-01-07 at the Wayback Machine వివరిస్తున్న భారత్-రక్షక్‌లోని ఒక వ్యాసం.
↑ Brian Jenkins, Spyros A. Sofos, Nation and identity in contemporary Europe, p. 145, Routledge, 1996, ISBN 0-415-12313-5
↑ Melvin Eugene Page, Penny M. Sonnenburg, p. 481
↑ "First global empire". Guinnessworldrecords.com. Retrieved 18 April 2014.
↑ "What was the Portuguese Empire?". Empires.findthedata.org. Archived from the original on 2 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 17 జనవరి 2018.
↑ "The World Factbook". cia.gov. Archived from the original on 19 మే 2020. Retrieved 14 September 2015.
↑ "ASIANOW – Macau's handover to China ends Portuguese era – December 17, 1999". cnn.com. Archived from the original on 19 జూలై 2016. Retrieved 14 September 2015.
↑ "Wayback Machine" (PDF). 8 April 2014. Archived from the original on 8 ఏప్రిల్ 2014. Retrieved 17 జనవరి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
↑ "SOCIAL PROGRESS INDEX 2015 : EXECUTIVE SUMMARY" (PDF). 2.deloitte.com. Archived from the original (PDF) on 23 జూలై 2015. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Quality of Life Index by Country 2017 Mid-Year". Numbeo.com. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Country Ranking | Rainbow Europe". rainbow-europe.org. Archived from the original on 14 మే 2015. Retrieved 7 December 2017.
↑ "Portugal tem a segunda melhor rede rodoviária do mundo" (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Retrieved 7 December 2017.
↑ Humanity, Vision of. "Global Peace Index – Vision of Humanity". Vision of Humanity (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 7 December 2017.
↑ "Fragile States Index 2017". Fund for Peace. Retrieved 14 May 2017.
↑ Carriço, Marlene. "PISA. Alunos portugueses acima da média da OCDE pela primeira vez em 15 anos". Observador (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Retrieved 7 December 2017.
↑ "Project". www.lifeimprisonment.eu (in ఇటాలియన్). Retrieved 7 December 2017.
↑ "Mulheres sozinhas já engravidam em Portugal". Jornal Expresso (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Archived from the original on 2017-12-07. Retrieved 7 December 2017.
↑ Group, Global Media (14 November 2017). "Ordem Dos Médicos - Avó vai gerar o neto. Aprovado pedido de gestação de substituição". DN (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Retrieved 7 December 2017.
↑ Ferreira, Susana (5 December 2017). "Portugal's radical drugs policy is working. Why hasn't the world copied it?". The Guardian (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). ISSN 0261-3077. Retrieved 7 December 2017.
↑ ^24.0 ^24.1 David Birmingham (2003), p.11
↑ Devine, Darren. "Our Celtic roots lie in Spain and Portugal". Walles Online. Retrieved 11 April 2017.
↑ David Rohrbacher, "Orosius," in The Historians of Late Antiquity (Routledge, 2002), pp. 135–137. Rohrbacher bases the date of birth on Augustine's description of Orosius as a "young priest" and a "son by age" in the period 414–418, which would place his age at 30 or younger.
↑ Milhazes, José. Os antepassados caucasianos dos portugueses – Rádio e Televisão de Portugal in Portuguese. Archived 1 జనవరి 2016 at the Wayback Machine
↑ "Fim do Império Romano e Chegada dos Suevos". notapositiva.com (in పోర్చుగీస్). Archived from the original on 23 డిసెంబరు 2014. Retrieved 12 March 2016.
↑ "Suevos". infoescola.com (in పోర్చుగీస్). Retrieved 12 March 2016.
↑ "Vestígios da presença sueva no noroeste da península ibérica: na etnologia, na arqueologia e na língua". scielo.mec.pt (in పోర్చుగీస్). Retrieved 12 March 2016.
↑ "the barbarians, detesting their swords, turn them into ploughs", Historiarum Adversum Paganos, VII, 41, 6.
↑ "anyone wanting to leave or to depart, uses these barbarians as mercenaries, servers or defenders", Historiarum Adversum Paganos, VII, 41, 4.
↑ Domingos Maria da Silva, Os Búrios, Terras de Bouro, Câmara Municipal de Terras de Bouro, 2006. (in Portuguese)
↑ Portugal musulman (Le) – VIIIe-XIIIe siècles par Christophe Picard – Maisonneuve et Larose – Collection Occident Musulman – 2001, 500 p., 34 euros. ISBN 2706813989
↑ A History of Portugal and the Portuguese Empire, Vol. 1: From Beginnings to 1807: Portugal (Volume 1) p.55
↑ ^36.0 ^36.1 H. V. Livermore, A New History of Portugal (Cambridge University Press: London, 1969) pp. 32–33.
↑ ^37.0 ^37.1 ^37.2 Ribeiro, Ângelo; Hermano, José (2004). História de Portugal I — A Formação do Território [History of Portugal: The Formation of the Territory] (in Portuguese). QuidNovi. ISBN 989-554-106-6.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ Black Death, Great Moments in Science, ABC Science
↑ "The Portuguese Explorers: Newfoundland and Labrador Heritage". Heritage.nf.ca. Retrieved 31 January 2014.
↑ మూస:Cite DCB
↑ "Town of Portugal Cove – St.Philip's : History". pcsp.ca. Retrieved 14 September 2015.
↑ The standard view of historians is that Cabral was blown off course as he was navigating the currents of the South Atlantic, sighted the coast of South America, thereby accidentally discovering Brazil. However, for an alternative account of the discovery of Brazil, see History of Brazil
↑ Giles Tremlett (22 March 2007). "Another nail in Cook's coffin as map suggests he was pipped by Portugal | World news". The Guardian. Retrieved 31 January 2014.
↑ Debusmann, Bernd (15 January 2014). "Kangaroo in 400-year-old manuscript could change Australian history". London: Telegraph. Retrieved 31 January 2014.
↑ Perry, Michael (21 March 2007). "Map proves Portuguese discovered Australia: new book". Reuters. Archived from the original on 2 జనవరి 2014. Retrieved 31 January 2014.
↑ Erin Kathleen Rowe (2011). Saint and Nation: Santiago, Teresa of Avila, and Plural Identities in Early Modern Spain. Penn State Press. p. 10. ISBN 0-271-03773-3.
↑ Peña, Lorenzo. Un puente jurídico entre Iberoamérica y Europa:la Constitución española de 1812. Instituto de Filosofía del CSIC మూస:Cita
↑ "IBGE teen". Ibge.gov.br. Archived from the original on 25 జనవరి 2012. Retrieved 17 జనవరి 2018.
↑ "Historical Depictions of the 1755 Lisbon Earthquake". Nisee.berkeley.edu. 12 నవంబరు 1998. Archived from the original on 11 మార్చి 2011. Retrieved 17 జనవరి 2018.
↑ Kenneth Maxwell, Pombal, Paradox of the Enlightenment (Cambridge: Cambridge University Press, 1995), 83, 91–108, 160–62.
↑ P S Lele, Dadra and Nagar Haveli: past and present, Published by Usha P. Lele, 1987,
↑ "Portugal Não É Um País Pequeno". Purl.pt. Archived from the original on 14 మే 2011. Retrieved 17 జనవరి 2018.
↑ Flight from Angola, The Economist (16 August 1975).
↑ Dismantling the Portuguese Empire Archived 2013-07-23 at the Wayback Machine, Time Magazine (Monday, 7 July 1975).
↑ "Climate of the World: Portugal – Weather UK – weatheronline.co.uk". weatheronline.co.uk. Retrieved 14 September 2015.
↑ "Mapas bioclimáticos y biogeográficos". Globalbioclimatics.org. Retrieved 2 August 2017.
↑ Instituto Português do Mar e da Atmosfera (2012). "Extremos climáticos de temperatura, Capitais Distrito" (in Portuguese). Instituto Português do Mar e da Atmosfera. Retrieved 23 January 2013.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "Instituto Português do Mar e da Atmosfera, IP Portugal". ipma.pt. Retrieved 22 August 2010.
↑ "Eurostat GDP per capita 2003–2014 2009". Retrieved 13 August 2015.
↑ "Domestic product - Gross domestic product (GDP) - OECD Data". theOECD. Archived from the original on 2023-08-23. Retrieved 2018-03-29.
↑ "Europe's Leading Golf Destination 2013 – World Travel Awards". Worldtravelawards.com. Retrieved 31 January 2014.
↑ "Algarve elected Europe's best Golf Destination of 2014". The Portugal News. 21 November 2013. Archived from the original on 1 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 31 January 2014.
↑ "História". SEDES (in Portuguese and English). SEDES. 2013. Archived from the original on 19 డిసెంబరు 2012. Retrieved 12 May 2013.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ Grande Enciclopédia Universal, p. 10543, "Portugal", para. 4
↑ "Portugal follows Ireland out of bailout programme". Europe Sun. Archived from the original on 18 మే 2014. Retrieved 18 May 2014.
↑ "No Slide Title" (PDF). Archived from the original (PDF) on 1 నవంబరు 2013. Retrieved 31 January 2014.
↑ "The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index". Economist.com. Retrieved 2 August 2017.^{[permanent dead link]}
↑ "Portugueses perderam poder de compra entre 2005 e 2007 e estão na cauda da Zona Euro" (in Portuguese). Público. 11 December 2008. Archived from the original on 14 June 2011. Retrieved 10 October 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "Portugal: Staff Concluding Statement of the 2017 Article IV Mission". Imf.org. Retrieved 2 August 2017.
↑ Pessoa, M.F.; Mendes, B.; Oliveria, J.S. "Per Capita Consumption" (PDF) (in English). Annual per capita consumption of fish and shellfish for human food.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ Agência Lusa (2011). "Covilhã: Aleia vai montar avião até agora vendido em kit e jactos portugueses em 2011". Noticias (in Portuguese). Produzido por PTC. Archived from the original on 17 సెప్టెంబరు 2018. Retrieved 12 May 2013.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ Diário Digital / Lusa (22 August 2008). "Évora aprova isenções fiscais aos projectos da Embraer". Dinheiro (in Portuguese). Retrieved 12 May 2013.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ Portugal: Financial System Stability Assessment, including Reports on the Observance of Standards and Codes on the following topics: Banking Supervision, Securities Regulation, and Insurance Regulation, IMF, (October 2006)
↑ "Travel and Tourism in Portugal". Euromonitor International. Euromonitor. September 2012. Retrieved 12 May 2013.
↑ World's Top Tourism Destinations (absolute numbers) Archived 10 డిసెంబరు 2013 at the Wayback Machine. Data as collected by World Tourism Organization (UNWTO) for TMT 2005 Edition
↑ "Best European Country Winners: 2014 10Best Readers' Choice Travel Awards". 10Best. Retrieved 14 September 2015.
↑ "World Travel Awards Elects Portugal as Europe's Leading Destination 2017". www.worldtravelawards.com. Retrieved 30 September 2017.
↑ "World Travel Awards Elects Portugal as World's Leading Destination 2017". www.worldtravelawards.com. Retrieved 10 December 2017.
↑ "Go Lisbon Blog » Blog Archive » Lisbon Slowly Rising as One of Europe's Most-Visited Cities". Golisbon.com. 30 May 2013. Archived from the original on 2 నవంబరు 2013. Retrieved 31 January 2014.
↑ DN Online, ed. (25 జనవరి 2007). "Cidades atraem mais turistas do que os destinos sol e mar" (in Portuguese). Lisbon, Portugal: Diário das Noticias. Archived from the original on 12 ఆగస్టు 2011. Retrieved 29 మార్చి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "Cultural traditions in Portugal, Uganda and Ukraine added to UNESCO heritage protection list".
↑ "UNESCO adds Bonecos de Estremoz as Intengible Cultural Heritage(pt)". www.dn.pt. Retrieved 7 December 2017.
↑ "Ciência Viva". Cienciaviva.pt. Retrieved 22 August 2010.
↑ "Tecparques – Associação Portuguesa de Parques de Ciência e Tecnologia". Tecparques.pt. Archived from the original on 28 ఏప్రిల్ 2011. Retrieved 29 మార్చి 2018.
↑ "Madeira Tecnopolo". Madeiratecnopolo.pt. Archived from the original on 17 మే 2019. Retrieved 22 August 2010.
↑ "Sines Tecnopolo". Sines Tecnopolo. Archived from the original on 10 సెప్టెంబరు 2010. Retrieved 22 August 2010.
↑ "TECMAIA Parque de Ciência e Tecnologia da Maia". Tecmaia.com.pt. Archived from the original on 21 ఏప్రిల్ 2015. Retrieved 29 మార్చి 2018.
↑ "Parque de Ciência e Tecnologia da Covilhã (Parkurbis)". Parkurbis.pt. Retrieved 22 August 2010.
↑ Portugal ganha terreno no ranking da inovação, Público (1 February 2011)
↑ "ListAfterList.com". ListAfterList.com. Archived from the original on 2 మే 2010. Retrieved 29 మార్చి 2018.
↑ "Curious? Read". Curiousread.com. February 2008. Retrieved 22 August 2010.
↑ "IEA Energy Statistics: Portugal". International Energy Agency. 2006. Archived from the original on 12 ఆగస్టు 2016. Retrieved 7 April 2009.
↑ Staff (8 April 2009). "Fontes renováveis originaram 43% da electricidade consumida". Diário Digital (in Portuguese). Retrieved 17 April 2009.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ Staff (8 జూన్ 2010). "Portugal já exportou mais electricidade este ano que em 2009". Agência Financeira (in Portuguese). Archived from the original on 19 జూన్ 2010. Retrieved 8 జూన్ 2010.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "PORDATA - Base de Dados de Portugal". Pordata.pt. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Portugal". Jewishvirtuallibrary.org. Retrieved 6 May 2012.
↑ Bauchet, M; McEvoy, B; Pearson, LN; Quillen, EE; Sarkisian, T; Hovhannesyan, K; Deka, R; Bradley, DG; Shriver, MD (2007). "Measuring European Population Stratification with Microarray Genotype Data". American Journal of Human Genetics. 80 (5): 948–956. doi:10.1086/513477. PMC 1852743. PMID 17436249.
↑ "The World Factbook — Central Intelligence Agency". Cia.gov. Archived from the original on 28 అక్టోబరు 2009. Retrieved 2 August 2017.
↑ "PORDATA - Live births outside of marriage, with parents co-habiting or not (%) - Portugal". Pordata.pt. Archived from the original on 3 ఆగస్టు 2017. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Fertility in Portugal: a Macro/Micro Economic Perspective / Projects funded by national science agencies / Projects / Research output / Welcome – CEFAGE". Cefage.uevora.pt. Archived from the original on 16 అక్టోబరు 2017. Retrieved 31 January 2014.
↑ "Social Justice in the EU – Index Report 2015". Bertelsmann-stiftung.de. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Population on 1 January by age groups and sex - functional urban areas". Appsso.eurostat.ec.europa.eu. 13 June 2017. Retrieved 2 August 2017.
↑ Censos 2011, (Instituto Nacional de Estatística-19 July 2011)
↑ Source of the city populations: INE census, 2011.
↑ Pedro Senos. "Statistics Portugal". Ine.pt. Retrieved 2 July 2011.
↑ "Statistics Portugal". ine.pt. Retrieved 15 June 2017.
↑ ^107.0 ^107.1 "Portugal - Emigration". countrystudies.us. Retrieved 2023-03-05.
↑ "Portugal sees integration progress" (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 2005-11-14. Retrieved 2023-03-05.
↑ A mais discriminada, (Expresso-5 April 2008)
↑ Brasileiros são a maior colónia estrangeira em Portugal Embaixada de Portugal No Brasil Archived 6 నవంబరు 2013 at the Wayback Machine
↑ "Census – Final results: Portugal – 2011". Statistics Portugal. 2012. p. 530. Retrieved 10 December 2012.
↑ Censo Archived 2 డిసెంబరు 2012 at the Wayback Machine
↑ "Instituto Nacional de Estatistica, Censos 2011". Censos.ine.pt. Retrieved 31 January 2014.
↑ "Número de católicos portugueses tem vindo a diminuir >". TVI24. 16 April 2012. Archived from the original on 26 ఫిబ్రవరి 2015. Retrieved 31 January 2014.
↑ "History of the Portuguese". portugueselanguage.net. Retrieved 14 September 2015.
↑ "Report: Portuguese is the third most used language on Facebook – Socialbakers". Portuguese American Journal. Portuguese American Journal. 18 November 2012. Retrieved 11 November 2013.
↑ "Brazil Population (2017) - World Population Review". worldpopulationreview.com. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Dictionary of Greek and Roman Geography (1854), LABANAE AQUAE, LUSITA´NIA". tufts.edu. Retrieved 14 September 2015.
↑ "List of Languages". languagesindanger.eu. Retrieved 14 September 2015.
↑ "EF English Proficiency Index - A comprehensive ranking of countries by English skills". Ef.co.uk. Archived from the original on 2 ఆగస్టు 2017. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Testes PISA: Portugal supera média da OCDE" (in Portuguese). Visão.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "E agora no PISA: alunos portugueses melhoram a ciências, leitura e matemática". Expresso (in Portuguese). Archived from the original on 2018-09-23. Retrieved 2018-05-09.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "Um Contrato de confiança no Ensino Superior para o futuro de Portugal" (in Portuguese). Government of Portugal, Portugal.gov.pt. 11 January 2010. Archived from the original on 24 జూలై 2011. Retrieved 9 మే 2018.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "Ensino Superior" (PDF). Cnedu.pt. Retrieved 2 August 2017.
↑ List of countries by life expectancy
↑ World Health Organization ranking of health systems in 2000
↑ "Portugal - Life expectancy at birth 2015". Countryeconomy.com. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Highlights on health in Portugal 2004" (PDF). Archived from the original (PDF) on 1 డిసెంబరు 2009. Retrieved 9 మే 2018.. World Health Organization
↑ (in Portuguese) Estádios de Tomás Taveira e Souto Moura premiados Archived 29 ఏప్రిల్ 2011 at the Wayback Machine, Diário de Notícias (8 July 2005)
↑ Tomás Taveira, Geoffrey Broadbent (introduction), Publisher: St Martins Pr (February 1991)
↑ (in Portuguese) Tomás Tveira desenha estádio do Palmeiras no Brasil Archived 29 ఏప్రిల్ 2011 at the Wayback Machine, Diarioeconomico.com
↑ Poesia e Prosa Medievais, p. 9, para. 4
↑ "The Lusiads". World Digital Library. 1800–1882. Retrieved 31 August 2013.
↑ SILVA, A. J. M. (2015), The fable of the cod and the promised sea. About portuguese traditions of bacalhau, in BARATA, F. T- and ROCHA, J. M. (eds.), Heritages and Memories from the Sea, Proceedings of the 1st International Conference of the UNESCO Chair in Intangible Heritage and Traditional Know-How: Linking Heritage, 14–16 January 2015. University of Evora, Évora, pp. 130–143. PDF version
↑ "PORTUGAL WINS THE 2017 EUROVISION SONG CONTEST!". Eurovision.tv. Retrieved 2 August 2017.
↑ "Lisbon revealed as Host City of the 2018 Eurovision Song Contest!".
↑ "Cristiano Ronaldo wins FIFA best player award for fourth time after Portugal, Real Madrid triumphs", retrieved 13 May 2017.
↑ "Why Portugal is still Europe's #1 golf destination". Globalgolfermag.com. Archived from the original on 11 ఫిబ్రవరి 2017. Retrieved 2 August 2017.
↑ "World Golf Awards 2016: Portugal Voted the Best Golf Destination in the World". Tripwix.com. 9 December 2016. Archived from the original on 3 ఆగస్టు 2017. Retrieved 2 August 2017.

బయటి లింకులు

[A-3] In recognized minority languages of Portugal::* మూస:Lang-mwl

[autogenerated1-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 "Report for Selected Countries and Subjects". Imf.org. Retrieved 2008-11-21. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "autogenerated1" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు

[2] The Euromosaic study, Mirandese in Portugal Archived 2007-03-13 at the Wayback Machine, europa.eu - European Commission website, accessed January 2007.

[4] Francisco, Susete (14 August 2017). "Portugal tenta duplicar território marítimo (in Portuguese)". Diário de Notícias. Retrieved 7 December 2017.

[freedom1-5] గోవా ప్రభుత్వ పాలిటెక్నిక్ కలాశాలలో గోవా స్వాతంత్ర్యం Archived 2007-09-28 at the Wayback Machine గురించి

[freedom2-6] గోవా స్వాతంత్ర్యం పొందిన విధానం Archived 2012-01-07 at the Wayback Machine వివరిస్తున్న భారత్-రక్షక్‌లోని ఒక వ్యాసం.

[7] Brian Jenkins, Spyros A. Sofos, Nation and identity in contemporary Europe, p. 145, Routledge, 1996, ISBN 0-415-12313-5

[8] Melvin Eugene Page, Penny M. Sonnenburg, p. 481

[9] "First global empire". Guinnessworldrecords.com. Retrieved 18 April 2014.

[10] "What was the Portuguese Empire?". Empires.findthedata.org. Archived from the original on 2 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 17 జనవరి 2018.

[11] "The World Factbook". cia.gov. Archived from the original on 19 మే 2020. Retrieved 14 September 2015.

[12] "ASIANOW – Macau's handover to China ends Portuguese era – December 17, 1999". cnn.com. Archived from the original on 19 జూలై 2016. Retrieved 14 September 2015.

[13] "Wayback Machine" (PDF). 8 April 2014. Archived from the original on 8 ఏప్రిల్ 2014. Retrieved 17 జనవరి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)

[14] "SOCIAL PROGRESS INDEX 2015 : EXECUTIVE SUMMARY" (PDF). 2.deloitte.com. Archived from the original (PDF) on 23 జూలై 2015. Retrieved 2 August 2017.

[15] "Quality of Life Index by Country 2017 Mid-Year". Numbeo.com. Retrieved 2 August 2017.

[16] "Country Ranking | Rainbow Europe". rainbow-europe.org. Archived from the original on 14 మే 2015. Retrieved 7 December 2017.

[17] "Portugal tem a segunda melhor rede rodoviária do mundo" (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Retrieved 7 December 2017.

[18] Humanity, Vision of. "Global Peace Index – Vision of Humanity". Vision of Humanity (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 7 December 2017.

[19] "Fragile States Index 2017". Fund for Peace. Retrieved 14 May 2017.

[20] Carriço, Marlene. "PISA. Alunos portugueses acima da média da OCDE pela primeira vez em 15 anos". Observador (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Retrieved 7 December 2017.

[21] "Project". www.lifeimprisonment.eu (in ఇటాలియన్). Retrieved 7 December 2017.

[22] "Mulheres sozinhas já engravidam em Portugal". Jornal Expresso (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Archived from the original on 2017-12-07. Retrieved 7 December 2017.

[23] Group, Global Media (14 November 2017). "Ordem Dos Médicos - Avó vai gerar o neto. Aprovado pedido de gestação de substituição". DN (in యూరోపియన్ పోర్చుగీస్). Retrieved 7 December 2017.

[24] Ferreira, Susana (5 December 2017). "Portugal's radical drugs policy is working. Why hasn't the world copied it?". The Guardian (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). ISSN 0261-3077. Retrieved 7 December 2017.

[Birmp1-25] 24.0 ^24.1 David Birmingham (2003), p.11

[26] Devine, Darren. "Our Celtic roots lie in Spain and Portugal". Walles Online. Retrieved 11 April 2017.

[27] David Rohrbacher, "Orosius," in The Historians of Late Antiquity (Routledge, 2002), pp. 135–137. Rohrbacher bases the date of birth on Augustine's description of Orosius as a "young priest" and a "son by age" in the period 414–418, which would place his age at 30 or younger.

[28] Milhazes, José. Os antepassados caucasianos dos portugueses – Rádio e Televisão de Portugal in Portuguese. Archived 1 జనవరి 2016 at the Wayback Machine

[29] "Fim do Império Romano e Chegada dos Suevos". notapositiva.com (in పోర్చుగీస్). Archived from the original on 23 డిసెంబరు 2014. Retrieved 12 March 2016.

[30] "Suevos". infoescola.com (in పోర్చుగీస్). Retrieved 12 March 2016.

[31] "Vestígios da presença sueva no noroeste da península ibérica: na etnologia, na arqueologia e na língua". scielo.mec.pt (in పోర్చుగీస్). Retrieved 12 March 2016.

[32] "the barbarians, detesting their swords, turn them into ploughs", Historiarum Adversum Paganos, VII, 41, 6.

[33] "anyone wanting to leave or to depart, uses these barbarians as mercenaries, servers or defenders", Historiarum Adversum Paganos, VII, 41, 4.

[34] Domingos Maria da Silva, Os Búrios, Terras de Bouro, Câmara Municipal de Terras de Bouro, 2006. (in Portuguese)

[35] Portugal musulman (Le) – VIIIe-XIIIe siècles par Christophe Picard – Maisonneuve et Larose – Collection Occident Musulman – 2001, 500 p., 34 euros. ISBN 2706813989

[A._R._Disney,_p.55-36] A History of Portugal and the Portuguese Empire, Vol. 1: From Beginnings to 1807: Portugal (Volume 1) p.55

[V._Livermore,_1969_pp._32-33-37] 36.0 ^36.1 H. V. Livermore, A New History of Portugal (Cambridge University Press: London, 1969) pp. 32–33.

[QuidNovi-38] 37.0 ^37.1 ^37.2 Ribeiro, Ângelo; Hermano, José (2004). História de Portugal I — A Formação do Território [History of Portugal: The Formation of the Territory] (in Portuguese). QuidNovi. ISBN 989-554-106-6.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[39] Black Death, Great Moments in Science, ABC Science

[40] "The Portuguese Explorers: Newfoundland and Labrador Heritage". Heritage.nf.ca. Retrieved 31 January 2014.

[41] మూస:Cite DCB

[42] "Town of Portugal Cove – St.Philip's : History". pcsp.ca. Retrieved 14 September 2015.

[43] The standard view of historians is that Cabral was blown off course as he was navigating the currents of the South Atlantic, sighted the coast of South America, thereby accidentally discovering Brazil. However, for an alternative account of the discovery of Brazil, see History of Brazil

[44] Giles Tremlett (22 March 2007). "Another nail in Cook's coffin as map suggests he was pipped by Portugal | World news". The Guardian. Retrieved 31 January 2014.

[45] Debusmann, Bernd (15 January 2014). "Kangaroo in 400-year-old manuscript could change Australian history". London: Telegraph. Retrieved 31 January 2014.

[46] Perry, Michael (21 March 2007). "Map proves Portuguese discovered Australia: new book". Reuters. Archived from the original on 2 జనవరి 2014. Retrieved 31 January 2014.

[47] Erin Kathleen Rowe (2011). Saint and Nation: Santiago, Teresa of Avila, and Plural Identities in Early Modern Spain. Penn State Press. p. 10. ISBN 0-271-03773-3.

[48] Peña, Lorenzo. Un puente jurídico entre Iberoamérica y Europa:la Constitución española de 1812. Instituto de Filosofía del CSIC మూస:Cita

[ibge-49] "IBGE teen". Ibge.gov.br. Archived from the original on 25 జనవరి 2012. Retrieved 17 జనవరి 2018.

[50] "Historical Depictions of the 1755 Lisbon Earthquake". Nisee.berkeley.edu. 12 నవంబరు 1998. Archived from the original on 11 మార్చి 2011. Retrieved 17 జనవరి 2018.

[51] Kenneth Maxwell, Pombal, Paradox of the Enlightenment (Cambridge: Cambridge University Press, 1995), 83, 91–108, 160–62.

[lele-52] P S Lele, Dadra and Nagar Haveli: past and present, Published by Usha P. Lele, 1987,

[53] "Portugal Não É Um País Pequeno". Purl.pt. Archived from the original on 14 మే 2011. Retrieved 17 జనవరి 2018.

[54] Flight from Angola, The Economist (16 August 1975).

[55] Dismantling the Portuguese Empire Archived 2013-07-23 at the Wayback Machine, Time Magazine (Monday, 7 July 1975).

[56] "Climate of the World: Portugal – Weather UK – weatheronline.co.uk". weatheronline.co.uk. Retrieved 14 September 2015.

[57] "Mapas bioclimáticos y biogeográficos". Globalbioclimatics.org. Retrieved 2 August 2017.

[58] Instituto Português do Mar e da Atmosfera (2012). "Extremos climáticos de temperatura, Capitais Distrito" (in Portuguese). Instituto Português do Mar e da Atmosfera. Retrieved 23 January 2013.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[59] "Instituto Português do Mar e da Atmosfera, IP Portugal". ipma.pt. Retrieved 22 August 2010.

[60] "Eurostat GDP per capita 2003–2014 2009". Retrieved 13 August 2015.

[61] "Domestic product - Gross domestic product (GDP) - OECD Data". theOECD. Archived from the original on 2023-08-23. Retrieved 2018-03-29.

[62] "Europe's Leading Golf Destination 2013 – World Travel Awards". Worldtravelawards.com. Retrieved 31 January 2014.

[63] "Algarve elected Europe's best Golf Destination of 2014". The Portugal News. 21 November 2013. Archived from the original on 1 ఫిబ్రవరి 2014. Retrieved 31 January 2014.

[64] "História". SEDES (in Portuguese and English). SEDES. 2013. Archived from the original on 19 డిసెంబరు 2012. Retrieved 12 May 2013.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[65] Grande Enciclopédia Universal, p. 10543, "Portugal", para. 4

[PortugalBailoutEnds-66] "Portugal follows Ireland out of bailout programme". Europe Sun. Archived from the original on 18 మే 2014. Retrieved 18 May 2014.

[67] "No Slide Title" (PDF). Archived from the original (PDF) on 1 నవంబరు 2013. Retrieved 31 January 2014.

[68] "The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index". Economist.com. Retrieved 2 August 2017.^{[permanent dead link]}

[economia.publico.clix.pt-69] "Portugueses perderam poder de compra entre 2005 e 2007 e estão na cauda da Zona Euro" (in Portuguese). Público. 11 December 2008. Archived from the original on 14 June 2011. Retrieved 10 October 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[70] "Portugal: Staff Concluding Statement of the 2017 Article IV Mission". Imf.org. Retrieved 2 August 2017.

[71] Pessoa, M.F.; Mendes, B.; Oliveria, J.S. "Per Capita Consumption" (PDF) (in English). Annual per capita consumption of fish and shellfish for human food.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[72] Agência Lusa (2011). "Covilhã: Aleia vai montar avião até agora vendido em kit e jactos portugueses em 2011". Noticias (in Portuguese). Produzido por PTC. Archived from the original on 17 సెప్టెంబరు 2018. Retrieved 12 May 2013.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[73] Diário Digital / Lusa (22 August 2008). "Évora aprova isenções fiscais aos projectos da Embraer". Dinheiro (in Portuguese). Retrieved 12 May 2013.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[74] Portugal: Financial System Stability Assessment, including Reports on the Observance of Standards and Codes on the following topics: Banking Supervision, Securities Regulation, and Insurance Regulation, IMF, (October 2006)

[75] "Travel and Tourism in Portugal". Euromonitor International. Euromonitor. September 2012. Retrieved 12 May 2013.

[76] World's Top Tourism Destinations (absolute numbers) Archived 10 డిసెంబరు 2013 at the Wayback Machine. Data as collected by World Tourism Organization (UNWTO) for TMT 2005 Edition

[77] "Best European Country Winners: 2014 10Best Readers' Choice Travel Awards". 10Best. Retrieved 14 September 2015.

[78] "World Travel Awards Elects Portugal as Europe's Leading Destination 2017". www.worldtravelawards.com. Retrieved 30 September 2017.

[79] "World Travel Awards Elects Portugal as World's Leading Destination 2017". www.worldtravelawards.com. Retrieved 10 December 2017.

[80] "Go Lisbon Blog » Blog Archive » Lisbon Slowly Rising as One of Europe's Most-Visited Cities". Golisbon.com. 30 May 2013. Archived from the original on 2 నవంబరు 2013. Retrieved 31 January 2014.

[81] DN Online, ed. (25 జనవరి 2007). "Cidades atraem mais turistas do que os destinos sol e mar" (in Portuguese). Lisbon, Portugal: Diário das Noticias. Archived from the original on 12 ఆగస్టు 2011. Retrieved 29 మార్చి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[82] "Cultural traditions in Portugal, Uganda and Ukraine added to UNESCO heritage protection list".

[83] "UNESCO adds Bonecos de Estremoz as Intengible Cultural Heritage(pt)". www.dn.pt. Retrieved 7 December 2017.

[84] "Ciência Viva". Cienciaviva.pt. Retrieved 22 August 2010.

[85] "Tecparques – Associação Portuguesa de Parques de Ciência e Tecnologia". Tecparques.pt. Archived from the original on 28 ఏప్రిల్ 2011. Retrieved 29 మార్చి 2018.

[86] "Madeira Tecnopolo". Madeiratecnopolo.pt. Archived from the original on 17 మే 2019. Retrieved 22 August 2010.

[87] "Sines Tecnopolo". Sines Tecnopolo. Archived from the original on 10 సెప్టెంబరు 2010. Retrieved 22 August 2010.

[88] "TECMAIA Parque de Ciência e Tecnologia da Maia". Tecmaia.com.pt. Archived from the original on 21 ఏప్రిల్ 2015. Retrieved 29 మార్చి 2018.

[89] "Parque de Ciência e Tecnologia da Covilhã (Parkurbis)". Parkurbis.pt. Retrieved 22 August 2010.

[90] Portugal ganha terreno no ranking da inovação, Público (1 February 2011)

[91] "ListAfterList.com". ListAfterList.com. Archived from the original on 2 మే 2010. Retrieved 29 మార్చి 2018.

[92] "Curious? Read". Curiousread.com. February 2008. Retrieved 22 August 2010.

[93] "IEA Energy Statistics: Portugal". International Energy Agency. 2006. Archived from the original on 12 ఆగస్టు 2016. Retrieved 7 April 2009.

[94] Staff (8 April 2009). "Fontes renováveis originaram 43% da electricidade consumida". Diário Digital (in Portuguese). Retrieved 17 April 2009.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[95] Staff (8 జూన్ 2010). "Portugal já exportou mais electricidade este ano que em 2009". Agência Financeira (in Portuguese). Archived from the original on 19 జూన్ 2010. Retrieved 8 జూన్ 2010.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[96] "PORDATA - Base de Dados de Portugal". Pordata.pt. Retrieved 2 August 2017.

[97] "Portugal". Jewishvirtuallibrary.org. Retrieved 6 May 2012.

[98] Bauchet, M; McEvoy, B; Pearson, LN; Quillen, EE; Sarkisian, T; Hovhannesyan, K; Deka, R; Bradley, DG; Shriver, MD (2007). "Measuring European Population Stratification with Microarray Genotype Data". American Journal of Human Genetics. 80 (5): 948–956. doi:10.1086/513477. PMC 1852743. PMID 17436249.

[99] "The World Factbook — Central Intelligence Agency". Cia.gov. Archived from the original on 28 అక్టోబరు 2009. Retrieved 2 August 2017.

[100] "PORDATA - Live births outside of marriage, with parents co-habiting or not (%) - Portugal". Pordata.pt. Archived from the original on 3 ఆగస్టు 2017. Retrieved 2 August 2017.

[101] "Fertility in Portugal: a Macro/Micro Economic Perspective / Projects funded by national science agencies / Projects / Research output / Welcome – CEFAGE". Cefage.uevora.pt. Archived from the original on 16 అక్టోబరు 2017. Retrieved 31 January 2014.

[102] "Social Justice in the EU – Index Report 2015". Bertelsmann-stiftung.de. Retrieved 2 August 2017.

[103] "Population on 1 January by age groups and sex - functional urban areas". Appsso.eurostat.ec.europa.eu. 13 June 2017. Retrieved 2 August 2017.

[104] Censos 2011, (Instituto Nacional de Estatística-19 July 2011)

[105] Source of the city populations: INE census, 2011.

[106] Pedro Senos. "Statistics Portugal". Ine.pt. Retrieved 2 July 2011.

[ine.pt-107] "Statistics Portugal". ine.pt. Retrieved 15 June 2017.

[diaspora-108] 107.0 ^107.1 "Portugal - Emigration". countrystudies.us. Retrieved 2023-03-05.

[109] "Portugal sees integration progress" (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 2005-11-14. Retrieved 2023-03-05.

[110] A mais discriminada, (Expresso-5 April 2008)

[111] Brasileiros são a maior colónia estrangeira em Portugal Embaixada de Portugal No Brasil Archived 6 నవంబరు 2013 at the Wayback Machine

[CIS-112] "Census – Final results: Portugal – 2011". Statistics Portugal. 2012. p. 530. Retrieved 10 December 2012.

[113] Censo Archived 2 డిసెంబరు 2012 at the Wayback Machine

[114] "Instituto Nacional de Estatistica, Censos 2011". Censos.ine.pt. Retrieved 31 January 2014.

[115] "Número de católicos portugueses tem vindo a diminuir >". TVI24. 16 April 2012. Archived from the original on 26 ఫిబ్రవరి 2015. Retrieved 31 January 2014.

[116] "History of the Portuguese". portugueselanguage.net. Retrieved 14 September 2015.

[117] "Report: Portuguese is the third most used language on Facebook – Socialbakers". Portuguese American Journal. Portuguese American Journal. 18 November 2012. Retrieved 11 November 2013.

[118] "Brazil Population (2017) - World Population Review". worldpopulationreview.com. Retrieved 2 August 2017.

[119] "Dictionary of Greek and Roman Geography (1854), LABANAE AQUAE, LUSITA´NIA". tufts.edu. Retrieved 14 September 2015.

[120] "List of Languages". languagesindanger.eu. Retrieved 14 September 2015.

[121] "EF English Proficiency Index - A comprehensive ranking of countries by English skills". Ef.co.uk. Archived from the original on 2 ఆగస్టు 2017. Retrieved 2 August 2017.

[122] "Testes PISA: Portugal supera média da OCDE" (in Portuguese). Visão.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[123] "E agora no PISA: alunos portugueses melhoram a ciências, leitura e matemática". Expresso (in Portuguese). Archived from the original on 2018-09-23. Retrieved 2018-05-09.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[124] "Um Contrato de confiança no Ensino Superior para o futuro de Portugal" (in Portuguese). Government of Portugal, Portugal.gov.pt. 11 January 2010. Archived from the original on 24 జూలై 2011. Retrieved 9 మే 2018.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)

[125] "Ensino Superior" (PDF). Cnedu.pt. Retrieved 2 August 2017.

[126] List of countries by life expectancy

[127] World Health Organization ranking of health systems in 2000

[128] "Portugal - Life expectancy at birth 2015". Countryeconomy.com. Retrieved 2 August 2017.

[129] "Highlights on health in Portugal 2004" (PDF). Archived from the original (PDF) on 1 డిసెంబరు 2009. Retrieved 9 మే 2018.. World Health Organization

[130] (in Portuguese) Estádios de Tomás Taveira e Souto Moura premiados Archived 29 ఏప్రిల్ 2011 at the Wayback Machine, Diário de Notícias (8 July 2005)

[131] Tomás Taveira, Geoffrey Broadbent (introduction), Publisher: St Martins Pr (February 1991)

[132] (in Portuguese) Tomás Tveira desenha estádio do Palmeiras no Brasil Archived 29 ఏప్రిల్ 2011 at the Wayback Machine, Diarioeconomico.com

[133] Poesia e Prosa Medievais, p. 9, para. 4

[WDL-134] "The Lusiads". World Digital Library. 1800–1882. Retrieved 31 August 2013.

[135] SILVA, A. J. M. (2015), The fable of the cod and the promised sea. About portuguese traditions of bacalhau, in BARATA, F. T- and ROCHA, J. M. (eds.), Heritages and Memories from the Sea, Proceedings of the 1st International Conference of the UNESCO Chair in Intangible Heritage and Traditional Know-How: Linking Heritage, 14–16 January 2015. University of Evora, Évora, pp. 130–143. PDF version

[136] "PORTUGAL WINS THE 2017 EUROVISION SONG CONTEST!". Eurovision.tv. Retrieved 2 August 2017.

[137] "Lisbon revealed as Host City of the 2018 Eurovision Song Contest!".

[138] "Cristiano Ronaldo wins FIFA best player award for fourth time after Portugal, Real Madrid triumphs", retrieved 13 May 2017.

[139] "Why Portugal is still Europe's #1 golf destination". Globalgolfermag.com. Archived from the original on 11 ఫిబ్రవరి 2017. Retrieved 2 August 2017.

[140] "World Golf Awards 2016: Portugal Voted the Best Golf Destination in the World". Tripwix.com. 9 December 2016. Archived from the original on 3 ఆగస్టు 2017. Retrieved 2 August 2017.

[1]

[2]

[note 1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]

[99]