ซอมบี
ซอมบี (อังกฤษ: Zombie) คือสิ่งมีชีวิตที่ตายแล้วฟื้นในบันเทิงคดีที่เกิดจากที่ศพการกลับมามีชีวิต ซอมบีมักพบในสื่อบันเทิงแนวสยองขวัญและจินตนิมิต คำนี้มาจากนิทานพื้นบ้านชาวเฮติที่ว่าซอมบีเป็นศพคนตายที่กลับมามีชีวิตด้วยวิธีการต่าง ๆ ส่วนใหญ่มาจากเวทมนตร์ การพรรณนาถึงซอมบีในสมัยใหม่ไม่จำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับเวทมนตร์ แต่มักใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ เช่น การแผ่รังสี โรคทางจิต ไวรัส อุบัติเหตุทางวิทยาศาสตร์ เป็นต้น[1][2]
คำว่า "zombie" ในภาษาอังกฤษมีบันทึกครั้งแรกในปี ค.ศ. 1819 ในประวัติศาสตร์ของประเทศบราซิล โดยโรเบิร์ต เซาทีย์ ในรูปคำว่า "zombi"[3] พจนานุกรมภาษาอังกฤษ ฉบับออกซฟอร์ด กำหนดจุดกำเนิดของคำว่าเป็นภาษาแอฟริกันตะวันตก และเปรียบเทียบกับคำภาษาคองโกว่า nzambi (พระเจ้า) และ zumbi (เครื่องราง)
ซอมบีในลัทธิวูดู
[แก้]ในลัทธิวูดูนั้น ซอมบีเป็นศพที่ถูกปลุกให้กลับมาอีกครั้งโดยพ่อมดที่เรียกว่า "บอคอร์" (Bokor) ซอมบีนั้นไม่มีความคิดของตนเองและจะทำงานรับใช้ตามที่เจ้านายต้องการ เชื่อกันว่าถ้าให้ซอมบีกินเกลือแล้ว ซอมบีก็จะกลับไปตายที่หลุมศพของตนอีกครั้ง
ในปี ค.ศ. 1937 โซรา เนียล เฮิร์สตัน ซึ่งกำลังศึกษาเรื่องคติชนวิทยาของประเทศเฮติได้พบกับสตรีที่ครอบครัวอ้างว่าเป็นซอมบีของเฟลิเซีย เฟลิกซ์ เมนเทอร์ ซึ่งเสียชีวิตและได้รับการฝังเมื่อสามสิบปีก่อนหน้านั้น เฮิร์สตันได้ตามสืบข่าวลือเรื่องของคนที่ถูกยาที่มีผลทางจิตเข้าไป แต่ก็ไม่สามารถหาผู้ที่ยอมให้ข้อมูลที่ชัดเจนได้ เธอเชื่อว่ารากฐานของลัทธิวูดูนั้นน่าจะเป็นแพทยศาสตร์ที่มีการใช้ยาซึ่งวิทยาศาสตร์ยังไม่รู้จักมากกว่าจะเป็นพิธีกรรม[4]
เวท ดาวิส ได้เขียนถึงเรื่องซอมบีในทางแพทยศาสตร์จากประสบการณ์ที่เดินทางไปเฮติในปี ค.ศ. 1982 ไว้ในหนังสือสองเล่มคือ The Serpent and the Rainbow และ Passage of Darkness: The Ethnobiology of the Haitian Zombie ดาวิสระบุว่าซอมบีนั้นเกิดจากผงแป้งสองชนิดเข้าไปในกระแสเลือด โดยแป้งชนิดแรกคือ coup de poudre ซึ่งมีพิษที่เรียกว่า tetrodotoxin ซึ่งเป็นพิษกับระบบประสาทและพบได้ในเนื้อของปลาปักเป้า ส่วนแป้งประเภทที่สองนั้นเป็นยากล่อมประสาท เมื่อใช้รวมกันแล้ว บอคอร์จะสามารถควบคุมเหยื่อผู้เคราะห์ร้ายได้
ดาวิสบรรยายถึงกระบวนการนี้ว่า ก่อนอื่นนั้นผู้เป็นซอมบีจะอยู่ในสภาพเหมือนตาย จากนั้นก็จะตื่นขึ้นมาด้วยสภาพจิตใจที่สับสน และบอคอร์ก็จะใช้ยาและการสะกดจิตซึ่งเสริมโดยความเชื่อของเฮติให้คิดว่าตนตายไปแล้วและกลายเป็นซอมบี
ซอมบิ (zombi) ยังเป็นชื่อหนึ่งของโลอา งูดัมบาลา (Damballah) ซึ่งมีต้นกำเนิดจากแถบไนเจอร์-คองโก ลัทธิวูดูในแอฟริกาตะวันตก
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Maçek III, J.C. (15 June 2012). "The Zombification Family Tree: Legacy of the Living Dead". PopMatters.
- ↑ Deborah Christie, Sarah Juliet Lauro, บ.ก. (2011). Better Off Dead: The Evolution of the Zombie as Post-Human. Fordham Univ Press. p. 169. ISBN 978-0-8232-3447-9.
- ↑ "Zombie"[ลิงก์เสีย], in Oxford English Dictionary Online (ต้องสมัครสมาชิก), accessed 23 May 2014. The quotation cited is: "Zombi, the title whereby he [chief of Brazilian natives] was called, is the name for the Deity, in the Angolan tongue."
- ↑ Hurston, Zora Neale. Dust Tracks on a Road. 2nd Ed. (1942: Urbana: University of Illinois Press, 1984, p. 205).
 | บทความความเชื่อนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |