นกยูงคองโก

นกยูงคองโก
คู่นกยูงที่สวนสัตว์แอนต์เวิร์ป โดยตัวผู้อยู่ทางซ้าย และตัวเมียอยู่ทางขวา
สถานะการอนุรักษ์
ไม่มั่นคง  (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอต Eukaryota
อาณาจักร:	สัตว์ Animalia
ไฟลัม:	สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata
ชั้น:	สัตว์ปีก Aves
อันดับ:	อันดับไก่ Galliformes
วงศ์:	วงศ์ไก่ฟ้าและนกกระทา Phasianidae
เผ่า:	Pavonini Pavonini Chapin, 1936
สกุล:	Afropavo Afropavo Chapin, 1936
สปีชีส์:	Afropavo congensis
ชื่อทวินาม
Afropavo congensis Chapin, 1936

นกยูงคองโก (อังกฤษ: Congo peacock, Congo peafowl; ชื่อวิทยาศาสตร์: Afropavo congensis) เป็นไก่ฟ้าจำพวกนกยูงชนิดหนึ่ง ในวงศ์ไก่ฟ้าและนกกระทา (Phasianidae)

นกยูงคองโก นับเป็นนกยูงเพียงชนิดเดียวที่อยู่ในสกุล Afropavo เพียงชนิดเดียว และไม่ใช่นกยูงที่อาศัยอยู่ในทวีปเอเชียด้วย โดยมีถิ่นกำเนิดแถบบริเวณลุ่มแม่น้ำคองโกในตอนกลางของทวีปแอฟริกา ตั้งแต่ปี ค.ศ.1913 ถึง ค.ศ.1936 นักปักษีวิทยาเคยเห็นแต่เพียงขนเพียงเส้นเดียวบนหมวกของชาวพื้นเมืองเท่านั้นจนกระทั่ง เจมส์ แชปลิน นักปักษีวิทยาชาวอเมริกันได้เห็นตัวจริงที่สตั๊ฟไว้ในพิพิธภัณฑ์คองโก ประเทศเบลเยี่ยม โดยตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ผิดเป็นนกยูงไทยด้วย จึงได้ศึกษาอย่างจริงจัง บันทึกรายละเอียดต่าง ๆ และ ตั้งชื่อให้ใหม่ในครั้งนั้น

นกยูงคองโกมีขนาดตัวเล็กกว่า รวมถึงตัวผู้ไม่มีขนหางที่ยาวรวมถึงไม่มีแววมยุราเหมือนนกยูงสกุล Pavo ส่วนบนของตัวเป็นสีเขียว คอและส่วนล่างของลำตัว รวมถึงปลายหางเป็นสีม่วงแกมดำ แต่ในตัวเมียส่วนที่เป็นสีม่วงจะเป็นสีน้ำตาลหมด ตัวผู้มีหงอนเป็นเส้นแข็ง ๆ คล้ายขนหมูเป็นกระจุกสีขาว และติดกับสีขาวเป็นกระจุกสีดำอยู่ทางด้านหลัง ทั้งตัวผู้และตัวเมียมีรูปร่างป้อมอ้วนสั้น

ส่วนหัวของตัวผู้

ชอบอาศัยอยู่ตามป่าที่มีฝนชุกที่ระดับความสูง 1,200-1,500 ฟุต เป็นนกที่จับคู่แบบคู่เดียวตลอดชีวิต มักจะพบออกหากินเป็นคู่ ชอบนอนบนต้นไม้สูง ๆ และมักจะส่งเสียงร้องในเวลากลางคืน ในขณะที่เกาะอยู่บนกิ่งไม้ด้วย เป็นนกที่ไม่ค่อยตื่นกลัวมนุษย์มากนัก ตัวผู้มักจะรำแพนบ่อยทั้ง ๆ ที่ไม่ใช่ฤดูผสมพันธุ์ ปกติจะวางไข่ครั้งละ 3-4 ฟอง ใช้เวลาฟักประมาณ 26 วัน ตัวผู้จะมีขนสวยสมบูรณ์ในปีที่ 2 แต่การเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์ในที่เลี้ยงทำได้ยากมาก จึงพบมีการเลี้ยงกันแต่ในสวนสัตว์ขนาดใหญ่เท่านั้น