พระศรีรัตนเจดีย์
| พระศรีรัตนเจดีย์ | |
|---|---|
 | |
| ข้อมูลพื้นฐาน | |
| ที่ตั้ง | วัดพระศรีรัตนศาสดาราม แขวงพระบรมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
| ศาสนา | ศาสนาพุทธ |
| ประเทศ |  ประเทศไทย |
| สถานะ | พระเจดีย์ |
| การสร้าง | |
| สถาปัตยกรรม | เจดีย์ทรงระฆังคว่ำ |
| ผู้สร้าง | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
| ปีที่เสร็จ | พ.ศ. 2398 |
| ข้อมูลจำเพาะ | |
| ความสูง | 40 เมตร |
| เป็นส่วนหนึ่งของ | วัดพระศรีรัตนศาสดาราม |
| เลขอ้างอิง | 0005574 |
พระศรีรัตนเจดีย์ เป็นเจดีย์ของวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง ตั้งอยู่บนฐานไพทีทางทิศตะวันตก
ประวัติ
[แก้]พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระศรีรัตนเจดีย์ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2398 โดยจำลองแบบมาจากเจดีย์ 3 องค์ของวัดพระศรีสรรเพชญ์ ในพระราชวังโบราณ สมัยกรุงศรีอยุธยา โดยมีพระราชประสงค์เพื่อใช้เป็นเจดีย์ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุที่ทรงนำมาจากลังกา แต่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตก่อนที่พระศรีรัตนเจดีย์จะสร้างเสร็จ โดยเมื่อแรกสร้างเจดีย์นั้นมิได้มีการประดับกระเบื้องโมเสก
ต่อมา ในการเตรียมงานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 100 ปี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงอดิศรอุดมเดช ทรงควบคุมงานเสริมพอก แก้รูปทรงเจดีย์ ประดับกระเบื้องโมเสกสีทองภายนอก เขียนผนังภายใน ทำบานประตู และปูพื้นหินอ่อนภายใน และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ ทำการประดับกระเบื้องโมเสกสีทองภายนอกทั้งหมดขององค์เจดีย์
ในการเตรียมงานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 150 ปี ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์ภายนอกองค์เจดีย์ ซ่อมพื้นผนังที่ปูกระเบื้อง เปลี่ยนกระเบื้องที่ชำรุดซ่อมช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์พระเจดีย์เล็กบนซุ้มประตู
ปัจจุบันได้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์พระศรีรัตนเจดีย์อีกครั้งหนึ่ง โดยเปลี่ยนกระเบื้องทองที่ประดับภายนอกบางส่วน และบูรณะส่วนที่ชำรุดเสียหาย แต่ยังคงลักษณะของศิลปะเดิมไว้[1]
ลักษณะสถาปัตยกรรม
[แก้]องค์เจดีย์เป็นทรงกลมแบบลังกา (ระฆังคว่ำ) มีความสูงประมาณ 40 เมตร เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนประดับกระเบื้องโมเสกสีทองทั้งองค์ ภายในกลวงเป็นที่ประดิษฐานพระเจดีย์องค์เล็กบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ
องค์เจดีย์ประกอบด้วยฐานเขียง มีมาลัยเถา 3 ชั้น สลับด้วยฐานบัวคว่ำบัวหงาย รองรับระฆัง เหนือขึ้นไปเป็นบัลลังก์สี่เหลี่ยมมีเสาหานรองรับปล้องไฉนซึ่งทำเป็นบัวลูกแก้วจากใหญ่ขึ้นไปหาเล็กซ้อนกันจำนวน 20 ชั้น จากนั้นเป็นปลีและยอดเม็ดน้ำค้าง
พระศรีรัตนเจดีย์มีซุ้มประตูทางเข้า 4 ทิศ ภายนอกปิดด้วยกระเบื้องโมเสกสีทองทั้งหมด ภายในบุด้วยหินอ่อน ลักษณะของทางเข้าเป็นรูปโค้งแหลม เหนือซุ้มเป็นลายปูนปั้นรูปช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ นาคสะดุ้ง ตอนบนของซุ้มตั้งพระเจดีย์องค์เล็กลักษณะเดียวกับพระศรีรัตนเจดีย์บนฐานสี่เหลี่ยม มีมุข 4 ด้านทำเป็นหน้าบันประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ นาคสะดุ้ง บานประตูเป็นประตูหูช้างทำด้วยไม้ปิดทองประดับกระจกลงยา เป็นลายช่อดอกไม้สีเขียวแก่แดงเข้มและเงิน เหนือประตูเป็นช่องลมระบายอากาศกรุลวดตาข่าย กรอบประตูตอนบนจำหลักเป็นรูปพญานาค 2 ตัวหางชนกันตรงกลางห้อยเศียรลงด้านข้าง
ภายในองค์เจดีย์เป็นห้องโถงกลม ผนังโบกปูนทาสีขาวสอบไปตามความสูงของพระเจดีย์ ตรงกลางห้อยฉัตรสีขาวตรงกับพระเจดีย์ที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ผนังตอนล่างประดับหินอ่อนสีเทา สูงจากพื้นประมาณ 60 เซนติเมตร พื้นปูหินอ่อนสีเทารูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสลายทแยงมุม
ตรงกลางห้องประดิษฐานพระเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ตั้งอยู่บนฐานก่ออิฐถือปูน 2 ชั้น ฐานล่างเป็นรูปแปดเหลี่ยม มีมุข 4 มุข ฐานบนเป็นฐานบัวหงาย องค์เจดีย์มีลักษณะเหมือนกับพระศรีรัตนเจดีย์ทุกประการ ยกเว้นแต่เป็นเจดีย์ลงรักสีดำทั้งองค์[1]
อ้างอิง
[แก้]แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
 | บทความอาคาร หรือ สถานที่สำคัญนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |