จิมมี เวลส์

จิมมี เวลส์
เวลส์ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2019
เกิด	จิมมี ดอนอล เวลส์ (1966-08-07) 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966 ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา สหรัฐ
ชื่ออื่น	จิมโบ (ชื่อบนเวที)
การศึกษา	มหาวิทยาลัยออเบิร์น (วิทยาศาสตรบัณฑิต) มหาวิทยาลัยแอละแบมา ทัสคาลูซา (วิทยาศาสตรบัณฑิต) มหาวิทยาลัยอินดีแอนา บลูมิงตัน
อาชีพ	ผู้ประกอบการด้านอินเทอร์เน็ต, เว็บมาสเตอร์, นักธุรกิจการเงิน (อดีต)
ตำแหน่ง	ประธานแฟนดอม (2004–ปัจจุบัน) ประธานมูลนิธิวิกิมีเดีย (2003–2006) ประธานกิตติมศักดิ์มูลนิธิวิกิมีเดีย (2006–ปัจจุบัน)
ผู้สืบตำแหน่ง	Florence Devouard (ในฐานะประธานมูลนิธิวิกิมีเดีย)
กรรมการใน	มูลนิธิวิกิมีเดีย ครีเอทีฟคอมมอนส์ Sunlight Foundation (คณะกรรมการที่ปรึกษา) (จนถึงกันยายน ค.ศ. 2020) MIT Center for Collective Intelligence (คณะกรรมการที่ปรึกษา) Guardian Media Group (จนถึงเมษายน ค.ศ. 2017)
คู่สมรส	Pamela Green (สมรส 1986; หย่า 1993) Christine Rohan (สมรส 1997; หย่า 2011) Kate Garvey (สมรส 2012)
บุตร	ลูกสาว 3 คน
รางวัล	ดูข้างล่าง
เว็บไซต์	jimmywales.com
ลายมือชื่อ

จิมมี ดอนอล เวลส์ (อังกฤษ: Jimmy Donal Wales; เกิดวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966) รู้จักในนามแฝง จิมโบ (Jimbo) เป็นเว็บมาสเตอร์ ผู้ประกอบการด้านอินเทอร์เน็ต และอดีตนักธุรกิจการเงินชาวอเมริกันเชื้อสายอังกฤษ เขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งวิกิพีเดีย สารานุกรมไม่แสวงหาผลกำไรออนไลน์ และวิเกีย ซึ่งภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นแฟนดอม เว็บโฮสติงแสวงหากำไร

เวลส์เกิดที่ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา โดยเริ่มศึกษาที่โรงเรียนรูด็อล์ฟ โรงเรียนเตรียมมหาวิทยาลัย เขาจบปริญญาตรีและปริญญาโทสาขาการเงินจากมหาวิทยาลัยออเบิร์นและมหาวิทยาลัยแอละแบมาตามลำดับ

ใน ค.ศ. 1996 เวลส์กับพันธมิตรสองคนก่อตั้งเซิร์ชพอร์ทัลชื่อโบมิส ซึ่งโดยหลักเป็นที่รู้จักจากการแสดงเนื้อหาผู้ใหญ่ โบมิสได้ลงทุนให้กับนูพีเดีย (2000–2003) สารานุกรมพิชญพิจารณ์เสรี ในวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2001 เขาร่วมกับแลร์รี แซงเงอร์กับคนอื่น ๆ ก่อตั้งวิกิพีเดีย สารานุกรมเนื้อหาเสรีที่ได้เติบโตและเป็นที่นิยมอย่างมาก ถึงแม้ว่าเคยมีการระบุเขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้ง เขาโต้แย้งสิ่งนี้และประกาศตนเองเป็นผู้ก่อตั้งคนเดียว

เวลส์ดำรงตำแหน่งคณะกรรมการจัดการมูลนิธิวิกิมีเดีย มูลนิธิที่เขาช่วยก่อตั้งเพื่อบริหารวิกิพีเดีย เนื่องจากบทบาทในการก่อตั้งวิกิพีเดียของเขา สารานุกรมขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ไทม์ จัดให้เขาเป็นหนึ่งใน "100 ผู้ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก" ใน ค.ศ. 2006

ชึวิตช่วงต้น

เวลส์เกิดที่ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา ในเวลาก่อนเที่ยงคืนวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966 อย่างไรก็ตาม สูติบัตรของเขาระบุวันเกิดเป็น 8 สิงหาคม จิมมี ซีเนียร์ พ่อของเขา ทำงานเป็นผู้จัดการร้านขายของชำ ส่วน ดอริส แอนน์ (สกุลเดิม ดัดลีย์) แม่ของเขา และเออร์มา ย่า/ยายของเขา ดำเนินกิจการ House of Learning

ผลงาน

การพัฒนาวิกิพีเดีย

ในวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2001 เวลส์และแซงเงอร์ได้ตั้งวิกิพีเดีย ซึ่งเป็นเว็บไซต์วิกิในรูปแบบที่คล้ายคลึงกับนูพีเดียขึ้น โดยตั้งใจว่าจะใช้วิกิพีเดียเป็นพื้นที่ระดมความคิดสำหรับเขียนเนื้อหาสารานุกรมในขั้นต้น ก่อนที่จะส่งไปที่นูพีเดียเพื่อตรวจสอบอีกครั้ง การเติบโตอย่างรวดเร็วของวิกิพีเดียในเวลาต่อมาทำให้วิกิพีเดียกลายเป็นโครงการหลักและโครงการนูพีเดียต้องระงับไป ในระยะแรกของการพัฒนาวิกิพีเดียนั้น แซงเงอร์เป็นผู้ดำเนินการเป็นส่วนใหญ่ ในขณะที่เวลส์เป็นผู้ออกเงินทุน เวลส์ถือว่าตนเองเป็นผู้ก่อตั้งวิกิพีเดียแต่เพียงผู้เดียว ถึงแม้ว่าแซงเงอร์จะยังคงเรียกตนเองว่าเป็น "ผู้ร่วมก่อตั้ง" วิกิพีเดียก็ตาม แซงเงอร์ได้ยุติการทำงานในโครงการวิกิพีเดียในเวลาต่อมา โดยประกาศการลาออกไว้ที่หน้าผู้ใช้วิกิพีเดียของเขาเอง หลังจากลาออก แซงเงอร์ได้วิพากษ์วีธีที่เวลส์ดำเนินโครงการ โดยวิจารณ์ว่าเวลส์เป็นบุคคลจำพวก "ต่อต้านพวกหัวกะทิอย่างสิ้นเชิง" ("decidedly anti-elitist") ซึ่งเวลส์ไม่เห็นด้วยกับมุมมองนี้ของแซงเงอร์ และกล่าวว่าตนไม่ได้ต่อต้านพวกหัวกะทิ แต่ "น่าจะเป็นจำพวกต่อต้านพวกถือใบประกาศฯ (anti-credentialist) มากกว่า สำหรับผม สิ่งสำคัญคือทำให้ถูกต้อง และถ้ามีใครก็ตามที่เป็นคนฉลาดและทำงานได้น่าอัศจรรย์แล้วล่ะก็ ผมไม่สนหรอกว่าเขาจะเป็นนักเรียนมัธยมปลายหรือศาสตราจารย์มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด งานที่เขาทำต่างหากที่สำคัญ ... คุณหวังพึ่งใบประกาศฯ ของคุณในวิกิพีเดียไม่ได้หรอก ... คุณต้องเดินเข้าตลาดความคิดและสัมพันธ์กับคนอื่น ๆ"

ในกลาง ค.ศ. 2003 เวลส์ได้ก่อตั้งมูลนิธิวิกิมีเดียขึ้น โดยเป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ตั้งในเมืองแทมปา รัฐฟลอริดา ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนวิกิพีเดียและโครงการพี่น้องอื่น ๆ นับแต่นั้น บทบาทของเวลส์จะเพิ่มขึ้นจากเดิมในด้านการส่งเสริมและการพูดในที่ต่าง ๆ ถึงโครงการของมูลนิธิ นับถึง ค.ศ. 2005 เวลส์ยังคงดำรงตำแหน่งประธานมูลนิธิและประธานกรรมการบริหารมูลนิธิอยู่

ใน ค.ศ. 2004 มีการอ้างคำพูดของเวลส์ว่าเขาใช้เงินส่วนตัวประมาณ 500,000 ดอลลาร์สหรัฐ ในการก่อตั้งและดำเนินงานโครงการวิกิต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม เมื่อสิ้นสุดการระดมทุนของมูลนิธิวิกิมีเดียในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2005 มูลนิธิได้รับการสนับสนุนที่จำเป็นทั้งหมดจากสิ่งของและเงินบริจาค

เวลส์ยังปฏิบัติหน้าที่ในฐานะ "จอมเผด็จการผู้เมตตา (benevolent dictator)" ของวิกิพีเดียด้วย ถึงแม้เวลส์จะไม่สนับสนุนการใช้คำนี้ก็ตาม เวลส์ยังคงมีอำนาจการควบคุมสูงสุดในมูลนิธิวิกิมีเดีย โดยนอกจากตัวเขาเองจะเป็นกรรมการบริหารมูลนิธิแล้ว เขายังเสนอชื่อหุ้นส่วนทางธุรกิจของเขาจำนวนสองคน ซึ่งมิได้เป็นผู้แก้ไขวิกิพีเดียอย่างสม่ำเสมอ ให้ร่วมเป็นกรรมการด้วย ซึ่งเนื่องจากคณะกรรมการบริหารมูลนิธิมีอยู่ด้วยกันห้าคน โดยพฤตินัยแล้วจึงถือว่าเวลส์ครองเสียงข้างมาก (สามเสียง) ในคณะกรรมการ อย่างไรก็ตาม เวลส์กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า หากกรรมการในฟากผู้แก้ไขวิกิพีเดียอย่างสม่ำเสมอทั้งสองคนเห็นพ้องกันในญัตติใดญัตติหนึ่งแล้ว ตนจะออกเสียงสนับสนุนด้วย ซึ่งมีผลทำให้กรรมการฟากผู้แก้ไขได้รับเสียงข้างมาก เวลส์ยังกล่าวด้วยว่าคำว่า "จอมเผด็จการผู้เมตตา" ใช้กันมากโดยสื่อมวลชน แต่ชุมชนวิกิพีเดียไม่ยอมรับคำนี้

โครงการอื่น ๆ

เมื่อเร็ว ๆ นี้ เวลส์ได้ก่อตั้งบริษัทวิเกีย ซึ่งเป็นบริษัทแสวงหาผลกำไร มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นเว็บโฮสต์ให้โครงการวิกิต่าง ๆ และดูแลโครงการวิกิซิตีส์ซึ่งมีลักษณะเดียวกับวิกิพีเดีย ทั้งนี้น่าจะเป็นเพราะอิทธิพลจากความสำเร็จของวิกิพีเดีย

ชีวิตส่วนตัว

เวลส์กับภรรยาคนที่สอง Christine Rohan

จิมมี เวลส์แต่งงานสามครั้ง ตอนอายุ 20 ปี เขาแต่งงานกับ Pamela Green เพื่อนร่วมงานในร้านขายของชำที่รัฐแอละแบมา ทั้งคู่หย่ากันใน ค.ศ. 1993 ต่อมาได้พบกับ Christine Rohan ภรรยาคนที่สองผ่านเพื่อนในชิคาโก โดยเธอทำงานเป็นแม่ค้าเหล็กของมิตซูบิชิ ทั้งคู่แต่งงานกันที่เทศมณฑลมอนโร รัฐฟลอริดาในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1997 และมีลูกสาวคนเดียวก่อนที่จะแยกกันใน ค.ศ. 2008

เวลส์แต่งงานกับ Kate Garvey ที่Wesley's Chapelในลอนดอนเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม ค.ศ. 2012 เธอเป็นอดีตเลขาธิการจดบันทึกของโทนี แบลร์ ซึ่งเวลส์พบเธอที่ดาโวส ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เวลส์มีลูกสาวสามคน: กับ Rohan หนึ่งคน และกับ Garvey สองคน

เวลส์อาศัยอยู่ที่ลอนดอน ประเทศอังกฤษมาตั้งแต่ ค.ศ. 2012 เขาได้รับสิทธิพลเมืองอังกฤษใน ค.ศ. 2019 และระบุตนเองว่าเป็นเชฟที่หลงใหล

สิ่งตีพิมพ์

• Brooks, Robert; Corson, Jon; Wales, Jimmy Donal (1994). "The Pricing of Index Options When the Underlying Assets All Follow a Lognormal Diffusion". Advances in Futures and Options Research. 7. SSRN 5735.
• Wales, Jimmy; Weckerle, Andrea (December 31, 2008). "Foreword". ใน Fraser, Matthew; Dutta, Soumitra (บ.ก.). Throwing Sheep in the Boardroom: How Online Social Networking Will Transform Your Life, Work and World (1st ed.). Wiley. ISBN 978-0-470-74014-9. OCLC 233939846.
• Wales, Jimmy; Weckerle, Andrea (January 8, 2009). "Commentary: Create a tech-friendly U.S. government". CNN.
• Wales, Jimmy; Weckerle, Andrea (February 10, 2009). "Foreword". ใน Powell, Juliette (บ.ก.). 33 Million People in the Room: How to Create, Influence, and Run a Successful Business with Social Networking (1st ed.). Financial Times Press. ISBN 978-0-13-715435-7. OCLC 244066502.
• Wales, Jimmy; Weckerle, Andrea (March 3, 2009). "Foreword". ใน Weber, Larry (บ.ก.). Marketing to the Social Web: How Digital Customer Communities Build Your Business (2nd ed.). Wiley. ISBN 978-0-470-41097-4. OCLC 244060887.
• Wales, Jimmy (March 17, 2009). "Foreword". ใน Lih, Andrew (บ.ก.). The Wikipedia Revolution: How a Bunch of Nobodies Created the World's Greatest Encyclopedia (1st ed.). Hyperion. ISBN 978-1-4013-0371-6. OCLC 232977686.
• Wales, Jimmy; Weckerle, Andrea (March 30, 2009). "Most Define User-Generated Content Too Narrowly". Advertising Age. 80. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 18, 2012. สืบค้นเมื่อ May 4, 2009.
• Wales, Jimmy; Weckerle, Andrea (December 28, 2009). "Keep a Civil Cybertongue". The Wall Street Journal.
• Mons, B.; Ashburner, M.; Chichester, C.; Van Mulligen, E.; Weeber, M.; Den Dunnen, J.; Van Ommen, G. J.; Musen, M.; Cockerill, M.; Hermjakob, H.; Mons, A.; Packer, A.; Pacheco, R.; Lewis, S.; Berkeley, A.; Melton, W.; Barris, N.; Wales, J.; Meijssen, G.; Moeller, E.; Roes, P.; Borner, K.; Bairoch, A. (2008). "Calling on a million minds for community annotation in WikiProteins". Genome Biology. 9 (5): R89. doi:10.1186/gb-2008-9-5-r89. PMC 2441475. PMID 18507872.

อ้างอิง

บรรณานุกรม

• Poe, Marshall (September 2006). "The Hive". The Atlantic Monthly. 298 (2): 86–94. สืบค้นเมื่อ February 29, 2008.

อ่านเพิ่ม

• "Wikimania: Meet the Wikipedians. Those "persnickety," techy types who keep your favorite Internet information website brimming with data." 60 Minutes: Morley Safer interviewing Jimmy Wales. First aired on April 5, 2015. Rebroadcast on July 26, 2015.
• Wales, Jimmy (July 2005). "The birth of Wikipedia – Jimmy Wales recalls how he assembled "a ragtag band of volunteers," gave them tools for collaborating and created Wikipedia, the self-organizing, self-correcting, never-finished online encyclopedia". TED talks.
• On Being w/Krista Tippett เก็บถาวร 2017-01-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน; Jimmy Wales – The Sum of All Human Knowledge (broadcast WAMU American University) September 11, 2016
• Wikipedia Founder Jimmy Wales is Taking on Facebook and the Dangers Lurking in the Rise of Artificial Intelligence, by Fred Guterl, Newsweek, December 12, 2019.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ทางการ
• จิมมี เวลส์ ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
• แม่แบบ:Charlie Rose
• ข้อมูลการออกสื่อ บน ซี-สแปน
• จิมมี เวลส์ บน เท็ด
• Roberts, Russ (March 9, 2009). "Wales on Wikipedia". EconTalk. Library of Economics and Liberty.
• Wikipedia:Role of Jimmy Wales, Wales's role in the English Wikipedia as described by its editors
• You can look it up: The Wikipedia story – excerpt from the 2014 book The Innovators
• Wikipedia userpage
• Wikia userpage
• Wales, Jimmy (December 9, 2016). "How Wikipedia Works". cato.org. Cato Institute. Jimmy Wales, founder of Wikipedia, discusses the site, how it's treated by governments, and how it's fueled by its users.