Pumunta sa nilalaman

Abdullah Öcalan

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Abdullah Öcalan
Kapanganakan (1949-04-04) 4 Abril 1949 (edad 75)[1]
Ömerli, Turkiya
NasyonalidadKurdo[2][3][4][5][6][7]
MamamayanTurkiya
EdukasyonPamantasan ng Ankara, Faculdad ng Agham Pampoltika[8]
TrabahoTagapagtatag at pinuno ng militanteng organisasyon PKK,[9] political activist, writer, political theorist
OrganisasyonPartido ng mga Manggagawa ng Kurdistan (PKK), Unyon ng mga Pamayanan ng Kurdistan (KCK)
AsawaKesire Yıldırım (k. 1978)
Kamag-anak

Si Abdullah Öcalan ( /ˈəlɑːn/ OH-jə-lahn;[10] Turko: [œdʒaɫan]; ipinanganak noong 4 Abril 1949), kilala rin bilang Apo[10][11] (maikli para sa Abdullah at "tiyuhin" sa Kurdo),[12][13] ay isang Kurdong bilanggong politikal[14][15] at kasaping tagapagtatag ng ang militanteng Partido ng mga Manggagawa ng Kurdistan (PKK).[16][17][18][19]

Si Öcalan ay nakabase sa Syria mula 1979 hanggang 1998.[20] Tumulong siya sa pagtatag ng PKK noong 1978, at pinamunuan ito sa tunggaliang Kurdo-Turko noong 1984. Para sa karamihan ng kaniyang pamumuno, nakabase siya sa Syria, na nagbigay ng santuwaryo sa PKK hanggang sa huling bahagi ng dekada 1990.

Matapos mapilitang umalis sa Syria, si Öcalan ay dinukot sa Nairobi noong 1999 ng Pambansang Organisasyong Pangkaalaman ng Turkiya (sa tulong ng USA) at dinala sa Turkiya,[21] kung saan pagkatapos ng paglilitis ay hinatulan siya ng kamatayan sa ilalim ng Artikulo 125 ng Kodigo Penal ng Turkiya, na may kinalaman sa pagbuo ng mga armadong organisasyon.[22] Ang sentensiya ay binago sa pinalubhang habambuhay na pagkakakulong nang binuwag ng Turkiya ang parusang pangkamatayan. Mula 1999 hanggang 2009, siya ang nag-iisang bilanggo[23] sa bilangguan ng İmralı sa Dagat ng Marmara, kung saan siya nakakulong pa rin.[24][25]

Si Öcalan ay nagtaguyod ng isang pampulitikang solusyon sa tunggalian mula noong tigil-putukan ng Partido ng mga Manggagaw ang Kurdistan noong 1993.[26][27] Ang panahon ng pagkakabilanggo ni Öcalan ay umikot sa pagitan ng mahabang panahon ng paghihiwalay kung saan siya ay hindi pinapayagang makipag-ugnayan sa labas ng mundo, at mga panahon kung kailan siya ay pinahihintulutang tumanggap ng mga bumisita.[28] Kasangkot din siya sa mga negosasyon sa gobyerno ng Turkiya na humantong sa isang pansamantalang prosesong pangkapayapaan ng Kurdo–Turko noong 2013.[29]

Mula sa bilangguan, naglathala si Öcalan ng ilang mga libro. Ang Hineolohiya, na kilala rin bilang agham ng kababaihan, ay isang anyo ng feminismong itinaguyod ni Öcalan[30] at pagkatapos ay isang pangunahing prinsipyo ng Unyon ng mga Pamayanan ng Kurdistan (KCK).[31] Ang pilosopiya ni Öcalan ng demokratikong confederalism ay isang malakas na impluwensiya sa mga estrukturang pampolitika ng Nagsasariling Pampangasiwaan ng Hilaga at Silangang Syria, isang nagsasariling na polity na binuo sa Syria noong 2012.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]

 

  1. "International Initiative: Celebrate Öcalan's birthday with us". ANFNews. ANFNews. Nakuha noong 18 Abril 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Türkmen, Gülay (2020), "Religion in Turkey's Kurdish Conflict", sa Djupe, Paul A.; Rozell, Mark J.; Jelen, Ted G. (mga pat.), The Oxford Encyclopedia of Politics and Religion, Oxford University Press, doi:10.1093/acref/9780190614379.001.0001, ISBN 9780190614386{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. "Profile: Abdullah Ocalan ( Greyer and tempered by long isolation, PKK leader is braving the scepticism of many Turks, and some of his own fighters)". Al Jazeera.
  4. R. McHugh, 'Ocalan, Abdullah (1948—)
  5. Özcan, Ali Kemal. Turkey's Kurds: A Theoretical Analysis of the PKK and Abdullah Öcalan. London: Routledge, 2005.
  6. Phillips, David L. (2017). The Kurdish Spring: A New Map of the Middle East (sa wikang Ingles). Routledge. ISBN 9781351480369.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. Butler, Daren (21 March 2013). "Kurdish rebel chief Ocalan dons mantle of peacemaker". UK Reuters (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 21 Pebrero 2020. Nakuha noong 21 Nobiyembre 2021. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (tulong)
  8. Öcalan, Abdullah (2015). Capitalism: The Age of Unmasked Gods and Naked Kings. New Compass. p. 115.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. Paul J. White, Primitive rebels or revolutionary modernizers?: The Kurdish national movement in Turkey, Zed Books, 2000, "Professor Robert Olson, University of Kentucky"
  10. 10.0 10.1 Political Violence against Americans 1999. Bureau of Diplomatic Security. Disyembre 2000. p. 123. ISBN 978-1-4289-6562-1.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. "Kurdistan Workers' Party (PKK)". Encyclopædia Britannica. Nakuha noong 25 Hulyo 2013.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. Mango, Andrew (2005). Turkey and the War on Terror: 'For Forty Years We Fought Alone'. Routledge: London. p. 32. ISBN 978-0-203-68718-5. The most ruthless among them was Abdullah Öcalan, known as Apo (a diminutive for Abdullah; the word also means 'uncle' in Kurdish).{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. Jongerden, Joost (2007). The Settlement Issue in Turkey and the Kurds: An Analysis of Spatical Policies, Modernity and War. Leiden, the Netherlands: Brill. p. 57. ISBN 9789004155572. In 1975 the group settled on a name, the Kurdistan Revolutionaries (Kurdistan Devrimcileri), but others knew them as Apocu, followers of Apo, the nickname of Abdullah Öcalan (apo is also Kurdish for uncle).{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. "Locked in a fateful embrace: Turkey's PM and his Kurdish prisoner". The Guardian. 2 Marso 2013. Nakuha noong 17 Pebrero 2021.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  15. "Turkey slams honorary citizenship for Ocalan". ANSA.it. 6 Marso 2020. Nakuha noong 17 Pebrero 2021.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  16. "Chapter 6—Terrorist Groups". Country Reports on Terrorism. United States Department of State. 27 Abril 2005. Nakuha noong 23 Hulyo 2008.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  17. Powell, Colin (5 Oktubre 2001). "2001 Report on Foreign Terrorist Organizations". Foreign Terrorist Organizations. Washington, DC: Bureau of Public Affairs, U.S. State Department. Nakuha noong 24 Hunyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  18. Traynor, Ian; Istanbul, Constanze Letsch (2013-03-01). "Locked in a fateful embrace: Turkey's PM and his Kurdish prisoner". The Guardian (sa wikang Ingles). ISSN 0261-3077. Nakuha noong 2020-05-21. "We have to manage public opinion. Öcalan is a political prisoner who still has influence over his organisation." - Hüseyin Çelik{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  19. "AMs criticise Kurdish leader's treatment". BBC News (sa wikang Ingles). 2019-03-20. Nakuha noong 2020-05-21.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  20. "Jailed PKK leader Abdullah Ocalan granted rare family visit". Rudaw. 3 Marso 2020. Nakuha noong 30 Setyembre 2020.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  21. Weiner, Tim (1999-02-20). "U.S. Helped Turkey Find and Capture Kurd Rebel (Published 1999)". The New York Times (sa wikang Ingles). ISSN 0362-4331. Nakuha noong 2021-01-07.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  22. "Öcalan v Turkey (App no 46221/99) ECHR 12 May 2005 | Human Rights and Drugs". www.hr-dp.org. Nakuha noong 2021-01-07.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  23. "Prison island trial for Ocalan". BBC News. 24 Marso 1999.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  24. Marlies Casier, Joost Jongerden, Nationalisms and Politics in Turkey: Political Islam, Kemalism and the Kurdish Issue, Taylor & Francis, 2010, p. 146.
  25. Council of Europe, Parliamentary Assembly Documents 1999 Ordinary Session (fourth part, September 1999), Volume VII, Council of Europe, 1999, p. 18
  26. Özcan, Ali Kemal (2006). Turkey's Kurds: A Theoretical Analysis of the PKK and Abdullah Ocalan (sa wikang Ingles). Routledge. p. 205. ISBN 9780415366878.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  27. Mag. Katharina Kirchmayer, The Case of the Isolation Regime of Abdullah Öcalan: A Violation of European Human Rights Law and Standards?, GRIN Verlag, 2010, p. 37
  28. "Jailed PKK leader visit ban lifted, Turkish minister says". Reuters. 16 Mayo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  29. "What kind of peace? The case of the Turkish and Kurdish peace process". openDemocracy (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2021-01-07.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  30. Argentieri, Benedetta (3 Pebrero 2015). "One group battling Islamic State has a secret weapon – female fighters". Reuters. Inarkibo mula sa orihinal noong 22 Agosto 2019. Nakuha noong 24 Nobyembre 2016.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  31. Lau, Anna; Baran, Erdelan; Sirinathsingh, Melanie (18 November 2016). "A Kurdish response to climate change". openDemocracy. Inarkibo mula sa orihinal noong 12 Nobiyembre 2017. Nakuha noong 24 November 2016. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)