Pagkamamamayan
Ang pagkamamamayan ay isang katapatang-loob ng isang indibiduwal sa isang estado.
Tinutukoy ng bawat estado ang mga kondisyon na kung saan kikilalanin ang mga indibiduwal bilang mga mamamayan nito, at mga kondisyon kung saan babawiin ang katayuan nito. Sa pangkalahatan, dinadala ng pagkakilala ng isang estado ng isang mamamayan ang pagkakilala nito ng mga karapatang sibil, pampolitika at panlipunan na hindi binibigay sa mga hindi mamamayan.
Sa pangkalahatan, ang mga pangunahing karapatan na karaniwang kinikilala bilang mula sa pagkamamamayan ay ang karapatan sa isang pasaporte, ang karapatang umalis at bumalik sa (mga) bansa ng pagkamamamayan, ang karapatang tumira sa bansang iyon, at magtrabaho doon.
May ilang mga bansa ang pinapahintulot ang kanilang mamamayan na magkaroon ng maramihang pagkamamamayan, habang pinipilit ng iba ang eksklusibong katapatang-loob.
Mga kondisyon sa pagtutukoy
[baguhin | baguhin ang wikitext]Maaring kilalanin o ipagkaloob ang pagkamamamayan sa isang indibiduwal sa ilang mga batayan. Kadalasang awtomatiko ang mga kaganapang kapanganakan, subalit maaring kinakailangan ang aplikasyon.
Jus soli
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang jus soli (bigkas sa Ingles: /dʒʌs ˈsoʊlaɪ/) (Latin: karapatan ng lupa)[1] ay ang karapatan sa pagkamamamayan o nasyunalidad ng sinumang pinanganak sa isang teritoryo ng isang estado.[2]
Jus sanguinis
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang jus sanguinis (Ingles /dʒʌs ˈsæŋɡwɪnɪs/ juss-_-SANG-gwin-iss[3] o /juːs ʔ/ yooss-_--,[4] la), nangangahulugang 'karapatan sa dugo', ay isang prinsipyo ng batas sa pagkamamamayan kung saan natutukoy ang pagkamamamayan sa pamamagitan ng nasyonalidad ng isa o parehong magulang.[5][6][a]
Jus matrimonii
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang 'jus matrimonii (Latin: karapatan ng kasal) ay pagkamamamayan sa pamamagitan ng kasal. Maraming bansa ang pinapabilis ang naturalisasyon batay sa kasal ng isang tao na isang mamamayan. Kadalasang may mga regulasyon ang mga bansa upang tukuyin ang mga kunwaring kasal, kung saan nagpapakasal ang isang mamamayan sa isang hindi mamamayan na karaniwan para sa bayad, na walang intensyon na magasama sila.[9]
Mga pananda
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Halimbawa: Pilipinas[7] at Estados Unidos.[8]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ jus soli, kahulugan sa merriam-webster.com (sa Ingles).
- ↑ Vincent, Andrew (2002). Nationalism and particularity (sa wikang Ingles). Cambridge; New York: Cambridge University Press.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "jus sanguinis". CollinsDictionary.com (sa wikang Ingles). HarperCollins. Nakuha noong 18 Agosto 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "jus sanguinis". Merriam-Webster Dictionary (sa wikang Ingles). Nakuha noong 18 Agosto 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "International Migration Law No. 34 - Glossary on Migration". International Organization for Migration (sa wikang Ingles): 120. 2019-06-19. ISSN 1813-2278. Inarkibo mula sa orihinal noong 23 Nobyembre 2023. Nakuha noong 23 Nobyembre 2023.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Birthright Citizenship". obo (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2024-05-05.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Article IV of the Philippine Constitution (sa Ingles).
- ↑ "8 U.S. Code Part I - Nationality at Birth and Collective Naturalization". LII / Legal Information Institute (sa wikang Ingles).
- ↑ "Bishops act to tackle sham marriages". GOV.UK (sa wikang Ingles).