İçeriğe atla

2020 Ege Denizi depremi

Koordinatlar: 37°53′49″N 26°47′42″E / 37.897°K 26.795°D / 37.897; 26.795
Vikipedi, özgür ansiklopedi
2020 Ege Denizi depremi
İzmir'deki bir bina enkazı ve arama kurtarma çalışmaları
Depremin konumunu ve USGS'ye bildirilen algılanan şiddetleri gösteren harita
Ege Denizi üzerinde 2020 Ege Denizi depremi
2020 Ege Denizi depremi
UTC zamanı2020-10-30 11:51:26
Yerel tarih30 Ekim 2020 (2020-10-30)
Yerel saat14.51 (UTC+03.00)
Süre15,68 saniye[1]
Büyüklük
Derinlik
  • 11,8 km (Kandilli)[2]
  • 21,0 km (USGS)[3]
Merkez üsDoğu Ege Denizi
37°53′49″N 26°47′42″E / 37.897°K 26.795°D / 37.897; 26.795
TürOblik atılımlı fay
Maks. şiddetVIII (Yıkıcı)[3]
Maks. yer ivmesi0,61 g [4]
Tsunami5,6-6 m[5]
Artçı şokEn büyüğü 5.2 Mw  olmak üzere 2.800+
Etkilenen ülkeler/bölgelerTürkiye ve Yunanistan
KayıplarTürkiye:
117 ölü[6]
1.034 yaralı[7]
15.000 evsiz[8]
Yunanistan:
2 ölü[9]
19 yaralı[10]
Zarar400 milyon $

2020 Ege Denizi Depremi, 30 Ekim 2020 günü Türkiye saati ile 14.51'de, merkez üssü Yunanistan'ın Sisam Adası açıklarında İzmir'in Seferihisar ilçesine 23 km mesafede bulunan, yerin 16,58 km altında 6,9 Mw büyüklüğünde meydana gelen ve yaklaşık 16 saniye süren depremdir.[2][11]

Türkiye ve Yunanistan'da toplam 119 kişinin ölümüne ve 1053 kişinin ise yaralanmasına neden olmuştur.

Arka plan

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgedeki tektonik hareketler nispeten karmaşıktır; güneyde Afrika levhası, Helen Çukuru'ndaki Avrasya levhasının altına kuzeye doğru dalmaktadır. Doğudaki Anadolu Levhası, genellikle batı yönünde hareket ederek kuzey sınırı boyunca sağ-yanal faylanmayı, Kuzey Anadolu Fayı'nı ve Türkiye'nin güneydoğusunda sol-yanal faylanmayı yönlendirir. 30 Ekim depreminin meydana geldiği Ege Denizi bölgesi (genellikle Türkiye'nin batısı ve Güney Yunanistan), Helen Çukuru'nun güneye doğru ilerlemesi ile yönlendirilen kuzey-güney yönlü genişleme yaşamaktadır.[3]

Deprem ve tsunami geçmişi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ege Denizi'nde sık sık orta ile büyük depremler yaşanmaktadır ve 30 Ekim 2020 depreminin merkez üssünün 250 km içindeki bölge, son 100 yıl içinde 6 Mw'den büyük başka 29 depreme ev sahipliği yapmıştır. Bölgedeki aletsel olarak belgelenmiş olan en büyük deprem, Temmuz 1956'da Nakşa ve Santorini adaları arasında ve 30 Ekim 2020 tarihinde gerçekleşen depreminin güneybatısında meydana gelen 7,7 Mw büyüklüğündeki depremdir. 1956 depremi, 20. yüzyıl Yunanistan'ındaki en büyük depremdir. Bu 1956 depreminin bir sonucu olarak 13 dakika sonra 7,2 Mw büyüklüğünde artçı bir şokla beraber büyük bir tsunami, Amorgos ve yakındaki Santorini'de 53 ölüm, 100 yaralanma, büyük çapta hasarlar meydana gelmiştir. Daha yakın zamanlarda aynı bölge üzerinde daha önceden 6,9 Mw'lık 2014 Ege Denizi depremi[12] ve 6,6 Mw'lık 2017 Ege Denizi depremi meydana gelmişti.[13] 20 Temmuz 2017'deki depremde, Yunanistan ve Türkiye'de toplam 2 ölüm ve yüzlerce yaralanma bildirildi. Bu deprem sonrasında Muğla kıyılarında küçük çapta tsunami oluşmuştur. Oluşan tsunamide ortalama 30–40 cm dalga yüksekliği gözlenmiş, oluşan tsunami nedeni ile maddi hasarlar meydana gelmiştir. Yapılan saha çalışmalarında tsunaminin maksimum yüksekliği 1,9 m. olarak tespit edilmiştir.[2][3]

Deprem

[değiştir | kaynağı değiştir]

Depremin büyüklüğünü Kandilli Rasathanesi 6,9 Mw,[2] Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) 6,6 Mw,[14] Atina Jeodinamik Enstitüsü 6,7 ML,[15] ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ve Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi 7,0 Mw olarak açıkladı.[3][16] Deprem sonucu küçük çapta bir tsunami oluştu.[17] Oluşan tsunami sonucu Seferihisar'da bir kişi boğularak öldü.[18] Ayrıca depremin ardından en büyüğü 5,2 Mw olan 3.550 artçı deprem meydana geldi.[7]

30 Ekim 2020'deki deprem, Ege Denizi'ndeki Avrasya tektonik plakasında sığ bir derinlikte normal faylanma sonucu meydana geldi. Yapılan odak mekanizması çözümlemeleri, depremin doğu-batı doğrultulu orta derecede eğimli normal bir fay üzerinde meydana geldiğini göstermektedir. Bu mekanizma, Ege Denizi'nde yaygın olan kuzey-güney yönlü genişlemeyi de göstermektedir. 30 Ekim 2020 depremi neredeyse tamamen normal faylanma üretti ve genel olarak bölgedeki geçmiş depremlerle tutarlı bir şekilde gerçekleşti. 30 Ekim 2020 depreminin konumu, Afrika levhasının Avrasya levhasına doğru yaklaşık yılda 10 mm hızla kuzeye hareket ettiği en yakın ana levha sınırının yaklaşık 250 km kuzeyindedir. Deprem, bu nedenle bir intraplate olarak kabul edilir.[2][3]

Etkileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
İzmir'de AFAD tarafından depremzedeler için kurulan çadırlar.

Deprem ve deprem sonucu oluşan tsunami, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde, Yunanistan'ın Kuzey Ege ve Güney Ege bölgelerinde can kayıplarına ve maddi hasarlara sebep oldu.[17] AFAD'ın yaptığı açıklamaya göre, Türkiye'de 1'i boğulma sonucu olmak üzere toplam 117 kişi öldü[19] ve 1.034 kişi yaralandı.[7] İzmir'in Bayraklı ve Bornova ilçelerinde çok sayıda bina yıkıldı.[11] Yunanistan'da ise 2 kişi öldü[9] ve 19 kişi yaralandı, Sisam Adası'ndaki Meryem Ana Kilisesi yıkıldı.[10]

Yıkılan Binalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Rıza Bey Apartmanı - 36 ölü, 17 yaralı
  • Emrah Apartmanı - 32 ölü, 15 yaralı
  • Doğanlar Apartmanı - 15 ölü, 12 yaralı
  • Yağcıoğlu Apartmanı - 11 ölü, 7 yaralı
  • Karagül Apartmanı
  • Yılmaz Erbek Apartmanı - 11 ölü, 11 yaralı
  • Barış Sitesi - 11 ölü, 2 yaralı
  • Cumhuriyet Sitesi -

Tepkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülkeler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  •  ABD - ABD Büyükelçiliği, depremde ölenler için üzüntü duyduklarını belirtti.[20]
  •  Almanya - Almanya Ankara Büyükelçiliği Twitter hesabından, "İzmir'deki depremin ardından düşüncelerimiz mağdurlar ve yakınlarıyla. Geçmiş olsun, İzmir!" mesajı yayımladı.[20]
  •  Arnavutluk - Arnavutluk Büyükelçisi Kastriot Robo, "Bu zor zamanlarda dostlarımızın yanındayız." dedi.[20]
  •  Avustralya - Avustralya Türkiye Büyükelçisi Marc Innes-Brown, geçmiş olsun dileklerini ileterek "Destek sağlamak üzere yoğun bir şekilde çalışan acil yardım ekiplerine en iyi dileklerimizi iletiyoruz." dedi.[20]
  •  Endonezya - Endonezya Kızılhaçı Genel Başkanı ve Eski Endonezya Başkan Yardımcısı Jusuf Kalla taziyelerini paylaştı ve eğer gerekirse depremzedelerin tahliyesine yardım etmek için Endonezya Kızılhaçı gönüllülerini Türkiye'ye göndermeye hazır olduğunu söyledi.[21]
  •  Azerbaycan
  •  Birleşik Krallık - Birleşik Krallık Büyükelçisi Dominick Chilcott, taziye mesajını ileterek "Birleşik Krallık, her zaman olduğu gibi, bu zor zamanda da Türkiye'nin yanındadır." açıklamasında bulundu.[20]
  •  Danimarka - Danimarka Büyükelçisi Danny Annan, depremde ölenler için üzüntü duyduğunu belirterek "Hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı, yararılara acil şifalar diliyorum." dedi.[20]
  •  Fransa - Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, Ege Denizi'nde gerçekleşen depremden dolayı Türkiye ve Yunanistan'a, ülkelerin ihtiyacı hâlinde yardımların anında ulaştırılacağını belirtti.[25]
  •  İsrail - İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, deprem bölgesine arama kurtarma ekibi gönderilmesi ve Sahra Hastanesi kurulması için hazır olduklarını belirtti.[26]
  •  Katar - Katar Büyükelçiliği, "Türkiye'nin İzmir ilinde meydana gelen depremden dolayı Türk hükümetine ve kardeş Türk halkına taziye ve başsağlığı dileklerini sunar, yaralılara acil şifalar temenni eder." açıklamasında bulundu.[27]
  •  Kazakistan
    • Kazakistan Meclis Başkanı Nurlan Nigmatulin, "Bu trajik anda kardeş Türk halkının yanında olduğumuzu ve kederlerini paylaştığımızı belirterek yaralılara acil şifalar dileklerimi iletiyorum. Türkiye halkına sabır ve metanet diliyorum." dedi.[28]
    • Kazakistan Dışişleri Bakanı Muhtar Tleuberdi, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na mesaj iletti. Mesajında, "Yeri doldurulamaz kederi paylaşarak yakınlarını kaybeden yaslı ailelere en derin taziyelerimi sunarım. Allah vefat edenlere rahmetiyle muamele eylesin. Yaralılara ise acil şifalar dileklerimi iletiyorum. Kardeş Türk halkının esenliği için her zaman dua ediyoruz." açıklamasında bulundu.[28]
  •  Kosova - Kosova Cumhurbaşkanı Hashim Thaçi, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İzmir'de meydana gelen trajediden duyduğu üzüntüyü ifade ederek "Dualarımız hayatını kaybedenler ve yaralıların yakınlarıyla, Kosova bu zor zamanda Türk halkı ve devletinin yanındadır." ifadelerini kullandı.[20]
  •  Kuzey Kıbrıs - KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayarak geçmiş olsun dileklerini iletti.[29]
  •  Macaristan - Macaristan Büyükelçisi Viktor Matis, "İzmirlilere geçmiş olsun dilerim." mesajını paylaştı.[20]
  •  Pakistan - Pakistan Dışişleri Bakanlığı, "Halkımız her zaman Türk kardeşlerimizle beraberdir. Dayanışma içindeyiz. Dualarımız sizinle." dedi.[30]
  •  Rusya
    • Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a taziye ve geçmiş olsun mesajını iletti.[31]
    • Rusya Büyükelçiliği, "İzmir Seferihisar'da meydana gelen deprem dolayısıyla Türkiye’ye geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz, can kaybının yaşanmamasını temenni ediyoruz." açıklamasını yaptı.[20]
  •  Özbekistan - Özbekistan Devlet Başkanı Şevket Mirziyoyev, depremde ölenler için taziye mesajını iletti.[32]
  •  Ukrayna - Ukrayna Büyükelçisi Andrii Sybiha, ölenlere rahmet, yaralananlara da acil şifalar diledi.[33]
  •  Yunanistan - Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye Dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na geçmiş olsun dileklerini iletti.[30]

Uluslararası kuruluşlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "30 Ekim 2020 EGE DENİZİ, SEFERİHİSAR (İZMİR) AÇIKLARI (17,26 km) Mw 6.6 DEPREMİNE İLİŞKİN ÖN DEĞERLENDİRME RAPORU". deprem.afad.org.tr. AFAD. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021. 
  2. ^ a b c d e f "30 Ekim 2020 Ege Denizi Depremi" (PDF). Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü. 30 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2020. 
  3. ^ a b c d e f g "M 7.0 - 15 km NNE of Néon Karlovásion, Greece". USGS. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  4. ^ "USGS ShakeMap Analysis". 13 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  5. ^ Dağ, Burak (4 Kasım 2020). "Turkey sees larger tsunami after latest quake". Anadolu Agency. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  6. ^ "İzmir Seferihisar Depremi-Duyuru 78 (14.11.2020 - 18.00)". AFAD. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020. 
  7. ^ a b c "İzmir Seferihisar Depremi-Duyuru 78 (14.11.2020 - 18.00)". AFAD. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020. 
  8. ^ "İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer depremde kaç kişinin evsiz kaldığını açıkladı". 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2020. 
  9. ^ a b "Σεισμός -Σάμος: Καταπλακώθηκαν δύο παιδιά από τοίχο - Επιχείρηση της ΕΜΑΚ". ΣΚΑΪ (Yunanca). 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  10. ^ a b Newsroom (31 Ekim 2020). "Earthquake hits Greece and Turkey, bringing deaths and floods". bbc.com (İngilizce). 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2020. 
  11. ^ a b "Son Dakika: İzmir'de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremin ardından ilk görüntüler". Hürriyet. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  12. ^ "M6.9 - 18 km S of Kamariotissa, Greece". USGS. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2014. 
  13. ^ "Kandilli Rasathanesi depremin büyüklüğünü 6.6 olarak açıkladı". NTV.com.tr. 21 Temmuz 2017. 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2017. 
  14. ^ "Deprem Detay". www.deprem.afad.gov.tr. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2020. 
  15. ^ "EVENT 2020vipzs Dodecanese Islands, Greece". www.gein.noa.gr. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2020. 
  16. ^ "M 7.0 - DODECANESE ISLANDS, GREECE - 2020-10-30 11:51:25 UTC". www.emsc-csem.org. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2020. 
  17. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bbc isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  18. ^ "Türkiye'de tsunamiden ölen ilk kişi: Fatma Teyze". Sözcü. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2020. 
  19. ^ AA. "İzmir'deki depremde enkazdan çıkartılan Mahir Tahirler hayatını kaybetti". Hürriyet. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  20. ^ a b c d e f g h i "İzmir'de meydana gelen 6,6 şiddetindeki depremin ardından dünyadan Türkiye ile dayanışma mesajları". NTV. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  21. ^ "JK Siap Kirim Relawan PMI Bantu Evakuasi Korban Gempa di Turki - Nasional Tempo.co". nasional.tempo.co. 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  22. ^ "Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'den Başkan Erdoğan'a yardıma hazırız telefonu". takvim.com.tr. 3 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  23. ^ "Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "geçmiş olsun" telefonu - Son Dakika". Sondakika.com. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  24. ^ "AZERBAYCAN MİLLİ MECLİS BAŞKANI GAFAROVA'DAN, TBMM BAŞKANI ŞENTOP'A TAZİYE TELEFONU". meclishaber.tbmm.gov.tr. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  25. ^ Özcan, Yusuf (30 Ekim 2020). "Fransa'dan Ege Denizi'ndeki deprem dolayısıyla 'yardıma hazırız' mesajı". Anadolu Ajansı. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  26. ^ "Anna Ahronheim". Twitter. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  27. ^ "Qatar Embassy-Turkey". Twitter. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  28. ^ a b "Kazakistan'dan Türkiye'ye başsağlığı mesajları". www.trtavaz.com.tr. TRT. 31 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2020. 
  29. ^ "KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'dan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a geçmiş olsun telefonu:". www.trtavaz.com.tr. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  30. ^ a b c d "'Yanınızdayız'... Dünyadan Türkiye'ye destek mesajları yağıyor". turkiyegazetesi.com.tr. 3 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  31. ^ "Putin'den Cumhurbaşkanı Erdoğan'a taziye mesajı". www.trtavaz.com.tr. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  32. ^ "Özbekistan Cumhurbaşkanı, İzmir'deki deprem dolayısıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan'a taziye mesajı gönderdi". www.trtavaz.com.tr. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  33. ^ "Bugün meydana gelen deprem haberini derin üzüntüyle öğrendim. Hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yaralananlara acil şifalar temenni ediyorum. Tüm yakınlarına başsağlığı ve geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Çok geçmiş olsun #İzmir". Twitter. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  34. ^ Çetin, Şerife (30 Ekim 2020). "Türkiye'deki diplomatik misyonlar, İzmir depremi için geçmiş olsun dileklerini iletti". Anadolu Ajansı. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  35. ^ "Türk Konseyi Genel Sekreteri'nin İzmir'de meydana gelen deprem nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti'ne taziye mesajı". Türk Keneşi. 30 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
Wikimedia Commons'ta 2020 Ege Denizi depremi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2020_Ege_Denizi_depremi&oldid=33846359" sayfasından alınmıştır