İçeriğe atla

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(AKPM sayfasından yönlendirildi)
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
  • Parliamentary Assembly of the Council of Europe
  • Assemblée parlementaire du Conseil de l'Europe
Logo
Tarih
Kuruluş10 Ağustos 1949
Başkanlık
Başkan
Genel Sekreter
Sandalye306
Toplantı yeri
Palais de l'Europe, Strazburg, France
Website
http://assembly.coe.int/

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi ('AKPM), Avrupa Konseyi'nin parlamenter koludur.

Meclis, Avrupa Konseyi üye devletlerinin ulusal parlamentolarından seçilen 306 üyeden oluşur ve genellikle yılda dört kez, bir hafta süren genel kurul toplantıları için Strasbourg'da toplanır.

Hükûmetleri temsil eden yürütme organı olan ve sürekli diyalog içinde olduğu Bakanlar Komitesi ile birlikte Avrupa Konseyi'nin iki yasal organından biridir. Bununla birlikte, genellikle örgütün "motoru" olarak kabul edilen, hükûmetleri insan hakları konularında sorumlu tutan, devletleri demokratik standartları korumaya zorlayan, yeni fikirler öneren ve reform için ivme yaratan Meclistir.

Meclisin ana hedefleri arasında şunlar yer almaktadır:

  • yeni üye devletlere üyelik şartı olarak tüm infazların sona erdirilmesini zorunlu tutarak Avrupa'da ölüm cezasına son verilmesi;
  • Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni mümkün kılmak ve bunun için bir plan sağlamak;
  • Avrupa Konseyi üye devletlerinde insan hakları ihlallerini açığa çıkaran yüksek profilli raporlar hazırlamak;
  • 1989'dan bu yana eski Sovyet ülkelerinin demokrasiyi benimsemelerine yardımcı olmak;
  • birçok ilerici yeni ulusal yasaya ilham vermek ve bunları şekillendirmeye yardımcı olmak; ve
  • üye devletlerin çatışmayı aşmasına veya bölücü siyasi veya sosyal konularda fikir birliğine varmasına yardımcı olmak.

Avrupa Konseyi'nin resmi dilleri İngilizce ve Fransızca'dır, ancak Meclis çalışma dilleri olarak Almanca ve İtalyanca'yı da kullanır.[1] Her milletvekilinin ayrı bir kulaklığı ve üzerinde dinlemek istedikleri dili seçebilecekleri bir masası vardır. Yabancı konuklar, Meclisin çalışma dillerinden farklı bir dilde hitap etmek istediklerinde, kendi tercümanlarını getirmelidirler.

Katılımcılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Meclisin, her üye devletin parlamentoları tarafından atanan veya seçilen 306 asil ve 306 yedek [2] olmak üzere toplam 612 üyesi vardır. Delegasyonlar ulusal parlamentodaki dengeyi yansıtmalıdır, dolayısıyla hem iktidar partilerinin hem de muhalefetin üyelerini içermelidir. Her ülkenin nüfusu, temsilci sayısını ve oy sayısını belirler. Bu, her ülkenin bir oya sahip olduğu Avrupa Konseyi'nin yürütme organı olan Bakanlar Komitesi'nin tersidir. Kırgızistan, Ürdün, Fas ve Filistin parlamentoları tam üye olmasalar da Meclis ile "Demokrasi için Ortak" statüsüne sahiptir - bu, delegasyonlarının Meclis çalışmalarına oy hakkı olmadan katılmasına izin verir - ve ayrıca Kanada, İsrail ve Meksika parlamentolarından gözlemci delegeler de vardır.

Meclise katılım masrafları – esas olarak seyahat ve konaklama masrafları – ilgili delegasyonun ulusal parlamentosu tarafından karşılanır. Raportör olarak atanan az sayıdaki üye, Meclis çalışmalarını yürütürken masrafları Avrupa Konseyi tarafından karşılanmaktadır.

AKPM'nin bazı önemli eski üyeleri şunlardır:

Parlamento delegasyonunun kompozisyonu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Delegasyon Sandalye Katılım
Arnavutluk Arnavutluk 4 1995
Andorra Andorra 2 1994
Ermenistan Ermenistan 4 2001
Avusturya Avusturya 6 1956
Azerbaycan Azerbaycan 6 2001
Belçika Belçika 7 1949
Bosna-Hersek Bosna-Hersek 5 2002
Bulgaristan Bulgaristan 6 1992
Hırvatistan Hırvatistan 5 1996
Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs Cumhuriyeti 3 1961–1964, 1984
Çekya Çekya 7 1991[a]
Danimarka Danimarka 5 1949
Estonya Eston 3 1993
Finlandiya Finlandiya 5 1989
Fransa Fransa 18 1949
Gürcistan Gürcistan 5 1999
Almanya Almanya 18 1951
Yunanistan Yunanistan 7 1949–1969, 1974[b]
Macaristan Macaristan 7 1990
İzlanda İzlanda 3 1959
İrlanda İrlanda 4 1949
İtalya İtalya 18 1949
Letonya Letonya 3 1995
Lihtenştayn Lihtenştayn 2 1978
Litvanya Litvanya 4 1993
Lüksemburg Lüksemburg 3 1949
Kuzey Makedonya Kuzey Makedonya 3 1995
Malta Malta 3 1965
Moldova Moldova 5 1995
Monako Monako 2 2004
Karadağ Karadağ 3 2007[c]
Hollanda Hollanda 7 1949
Norveç Norveç 5 1949
Polonya Polonya 12 1991
Portekiz Portekiz 7 1976
Romanya Romanya 10 1993
San Marino San Marino 2 1988
Sırbistan Sırbistan 7 2003
Slovakya Slovakya 5 1993[d]
Slovenya Slovenya 3 1993
İspanya İspanya 12 1977
İsveç İsveç 6 1949
İsviçre İsviçre 6 1963
Türkiye Türkiye 18 1949
Ukrayna Ukrayna 12 1995
Birleşik Krallık Birleşik Krallık 18 1949

Belarus Ulusal Meclisi'nin özel konuk statüsü 13 Ocak 1997'de askıya alındı.

Rusya Federasyonu, 16 Mart 2022'de Avrupa Konseyi üyesi olmaktan çıktı.[4]

Azerbaycan'ın AKPM'deki yetkileri, AKPM'nin Azerbaycan parlamento heyetinin akreditasyonunu reddetmesinin ardından, 25 Ocak 2024'te askıya alındı, ancak Avrupa Konseyi üyeliği askıya alınmadı.[5]

Demokrasi Ortağı statüsüne sahip parlamentolar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Demokrasi Ortağı statüsüne sahip parlamentolar, Avrupa Konseyi'nin belirli temel değerlerine yönelik çalışma taahhüdünde bulunur ve ilerlemelerinin ara sıra değerlendirilmesini kabul eder. Buna karşılık, Meclis ve komitelerinin çalışmalarına katılmak üzere heyetler gönderebilirler, ancak oy hakkı yoktur.

Delegasyon Sandalye Nüfus Üye başına nüfus Demokrasi Ortağı statüsü verilen yıl
Ürdün Ürdün 3 10.954.200 3651400 2016 [6]
Kırgızistan Kırgızistan 3 6.586.600 1097766 2014 [7]
Fas Fas 6 36.261.700 6043616 2011
Filistin DevletiFilistin 3 5.227.193 [8] 1742397 2011 [9]

Gözlemci statüsündeki parlamentolar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Delegasyon Sandalye Nüfus Üye başına nüfus Gözlemci statüsü verilen yıl
Kanada Kanada 6 35.151.728 [10] 5858621 1996 [11]
İsrail İsrail 3 9.350.580 [12] 3116860 1957 [13]
Meksika Meksika 6 126.014.024 [14] 21002337 1999

Diğer delegasyonlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kosova Meclisi, Meclis ve komitelerinin çalışmalarına katılmak üzere bir delegasyon belirlemeye davet edildi, ancak oy hakkı yoktur. Meclisin çalışmaları kapsamında Kosova ve kurumlarına yapılan tüm atıflar, Kosova'nın statüsüne halel getirmez.

Delegasyon Sandalye Nüfus Üye başına nüfus Davet yılı
Kosova Kosova 3 [15] 1.806.279 [16] 602.093 2016 [17]

Davetli temsilciler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin iki temsilcisi meclis görüşmelerine katılmak üzere davet edilmiştir.

Katılımcılar Sandalye Nüfus Üye başına nüfus Davet yılı
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2 382.836 [18] 191.418 2004 [19][20][21][22]

Siyasi gruba göre kompozisyon

[değiştir | kaynağı değiştir]

Meclis'te altı siyasi grup vardır.[23]

Grup Başkan Koltuklar
Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu (SOC) Frank Schwabe (Almanya)
152 / 612
Avrupa Halk Partisi (EPP/CD) Davor Ivo Stier (Hırvatistan)
142 / 612
Avrupa Muhafazakârlar Grubu ve Demokratik İttifak (EC/DA) Ian Liddell-Grainger (Birleşik Krallık)
103 / 612
Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı (ALDE) Iulian Bulai (Romanya)
92 / 612
Birleşik Avrupa Solu Grubu (UEL) Andrej Hunko (Almanya)
35 / 612
Herhangi bir gruba ait olmayan üyeler
58 / 612

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanları:

Dönem İsim Ülke Siyasi üyelik
1949 Édouard Herriot (geçici)  Fransa Radikal Party
1949–1951 Paul-Henri Spaak  Belçika Sosyalist Parti
1952–1954 François de Menthon  Fransa Cumhuriyetçi Halk Hareketi
1954–1956 Guy Mollet  Fransa Sosyalist Parti
1956–1959 Fernand Dehousse  Belçika Sosyalist Parti
1959 John Edwards  Birleşik Krallık İşçi Partisi
1960–1963 Per Federspiel  Denmark Venstre
1963–1966 Pierre Pflimlin  Fransa Cumhuriyetçi Halk Hareketi
1966–1969 Geoffrey de Freitas  Birleşik Krallık İşçi Partisi
1969–1972 Olivier Reverdin   İsviçre Liberal Parti
1972–1975 Giuseppe Vedovato  İtalya Hristiyan Demokrasi
1975–1978 Karl Czernetz  Avusturya Avusturya Sosyal Demokrat Partisi
1978–1981 Hans de Koster  Hollanda Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi
1981–1982 José María de Areilza  İspanya Demokratik Merkez Birliği
1983–1986 Karl Ahrens  Almanya Almanya Sosyal Demokrat Partisi
1986–1989 Louis Jung  Fransa Avrupa Halk Partisi Grubu
1989–1992 Anders Björck  İsveç Avrupa Demokratik Grubu
1992 Geoffrey Finsberg  Birleşik Krallık Avrupa Demokratik Grubu
1992–1995 Miguel Ángel Martínez Martínez  İspanya Sosyalist Grup
1996–1999 Leni Fischer  Almanya Avrupa Halk Partisi Grubu
1999–2002 Russell Johnston  Birleşik Krallık Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı
2002–2004 Peter Schieder  Avusturya Sosyalist Grup
2005–2008 René van der Linden  Hollanda Avrupa Halk Partisi Grubu
2008–2010 Lluís Maria de Puig  İspanya Sosyalist Grup
2010–2012 Mevlüt Çavuşoğlu  Türkiye Avrupa Demokratik Grubu
2012–2014 Jean-Claude Mignon  Fransa Avrupa Halk Partisi Grubu
2014–2016 Anne Brasseur  Lüksemburg Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı
2016–2017 Pedro Agramunt  İspanya Avrupa Halk Partisi Grubu
2017–2018 Stella Kyriakides  Kıbrıs Cumhuriyeti Avrupa Halk Partisi Grubu
2018 Michele Nicoletti  İtalya Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu
2018–2020 Liliane Maury Pasquier   İsviçre Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu
2020–2022 Rik Daems  Belçika Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı
2022–günümüz Tiny Kox  Hollanda Birleşik Avrupa Sol Grubu

Başkan Yardımcıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dönem İsim Ülke Siyasi bağlantı
2020-günümüz
Nicole Gries-Trisse  Fransa La République En Marche!
Andreas Nick  Almanya Almanya Hıristiyan Demokrat Birliği
Akif Çağatay Kılıç  Türkiye Adalet ve Kalkınma Partisi
Roger Gale  Birleşik Krallık Muhafazakar Parti
Alvise Maniero  İtalya Beş Yıldız Hareketi
Antonio Gutierrez  İspanya İspanyol Sosyalist İşçi Partisi
Oleksandr Merezhko  Ukrayna Halkın Hizmetkarı
Snježana Novaković Bursac  Bosna-Hersek Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı
Cema Grozdanova  Bulgaristan Bulgaristan'ın Avrupa Kalkınması için Vatandaşlar
Tomislav Tolušić  Hırvatistan Hırvat Demokratik Birliği
Miroslava Němcová  Çek Cumhuriyeti Demokratik Yurttaşlık Partisi
Lars Aslan Rasmussen  Danimarka Sosyal Demokratlar
Kimmo Kiljunen  Finlandiya Finlandiya Sosyal Demokrat Partisi
Iraklı Kobakhidze  Gürcistan Gürcü Rüyası
Inese Lībiņa-Egnere  Letonya Yeni Birlik
Susanne Eberle-Strub  Lihtenştayn İlerici Yurttaş Partisi
Laima Liucija Andrikienė  Litvanya Vatan Birliği
Gusty Graas  Lüksemburg Demokrat Parti

Ocak 2021'de Meclis, Despina Chatzivassiliou-Tsovilis'i Meclis Genel Sekreteri olarak seçti ve Mart 2021'den itibaren beş yıllık bir dönem için görev yaptı.

Strasbourg merkezli 80 kişilik çok uluslu bir sekreterliğin başında bulunuyor ve 1949'da Meclisin kurulmasından bu yana bu göreve gelen ilk kadın ve aynı zamanda Yunan uyruklu ilk kişidir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Previously part of Czechoslovakia, 1991–1993.
  2. ^ Due to the Greek Case.
  3. ^ As part of Serbia and Montenegro, until 2003.
  4. ^ Previously part of Czechoslovakia, 1991–1993.
  1. ^ "Turkey's presence at Council of Europe increased". DailySabah. 24 Mayıs 2015. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  2. ^ This number is fixed by article 26.
  3. ^ "Members since 1949". www.assembly.coe.int. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  4. ^ "Resolution CM/Res(2022)2 on the cessation of the membership of the Russian Federation to the Council of Europe". Council of Europe (İngilizce). 16 Şubat 2022. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  5. ^ "PACE resolves not to ratify the credentials of Azerbaijan's parliamentary delegation, citing a failure to fulfil 'major commitments'". Council of Europe (İngilizce). 25 Ocak 2024. 23 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2024. 
  6. ^ "PACE grants Jordan's Parliament Partner for Democracy Status". coe.int. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016. 
  7. ^ "PACE: News". coe.int. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  8. ^ "Estimated Population in Palestine Mid-Year by Governorate,1997-2021". Statistics Canada. 16 Kasım 2019. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021. 
  9. ^ "Request for partner for democracy status with the Parliamentary Assembly submitted by the Palestinian National Council". PACE. 2011. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  10. ^ "Population size and growth in Canada: Key results from the 2016 Census". Statistics Canada. 8 Şubat 2017. 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021. 
  11. ^ "Council of Europe Parliamentary Assembly". coe.int. 28 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  12. ^ "Home Page". Israel Central Bureau of Statistics. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021. 
  13. ^ "Israel - Observer". www.coe.int (İngilizce). 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  14. ^ "Censo de Población y Vivienda 2020". INEGI. 16 Mart 2021. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021. 
  15. ^ "Assembly of Kosovo*". PACE. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  16. ^ "Population of Kosovo". 2022. 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. 
  17. ^ "The situation in Kosovo* and the role of the Council of Europe". PACE website. 2016. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  18. ^ Muhammet İkbal Arslan (10 Ekim 2022). "KKTC'nin nüfusu 382 bin 836 olarak hesaplandı". Anadolu Agency. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 
  19. ^ "Turkish Cypriot Chamber of Commerce". ktto.net. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  20. ^ "Council of Europe Parliamentary Assembly". coe.int. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  21. ^ "Council of Europe Parliamentary Assembly". coe.int. 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  22. ^ James Ker-Lindsay, The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States 14 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 149: "... despite strong opposition from the Cypriot government, the Turkish Cypriot community was awarded observer status in the PACE"
  23. ^ "Assembly List 2021 Third Part Session" (PDF). 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.