İçeriğe atla

Gordana Siljanovska-Davkova

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gordana Siljanovska-Davkova
Гордана Силјановска-Давкова
Gordana Siljanovska-Davkova, 2024
Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı
Görevde
Makama geliş
12 Mayıs 2024
Başbakan Talat Caferi
Hristijan Mickoski
Yerine geldiği Stevo Pendarovski
Kuzey Makedonya Meclisi Üyesi
Görev süresi
4 Ağustos 2020 - 12 Mayıs 2024
Devlet Bakanı
Görev süresi
17 Ağustos 1992 - 20 Aralık 1994
Başbakan Branko Crvenkovski
Makedonya Cumhuriyeti Meclisi Anayasa Komisyonu Üyesi
Görev süresi
25 Kasım 1990 - 17 Ağustos 1992
Kişisel bilgiler
Doğum 11 Mayıs 1953 (71 yaşında)
Ohri, Makedonya SC, Yugoslavya SFC
Partisi İç Makedon Devrimci Örgütü - Makedonya'nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Üsküp Aziz Kiril ve Metodius Üniversitesi
Ljubljana Üniversitesi (PhD)
Mesleği HukukçuProfesörSiyasetçi

Gordana Siljanovska-Davkova (Makedonca: Гордана Силјановска-Давкова; d. 11 Mayıs 1953), Mayıs 2024'ten bu yana Kuzey Makedonya'nın 6. cumhurbaşkanı olan Makedon üniversite hukuku profesörü ve hukukçudur. Kendisi 2019 cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olmuş ve ikinci turda Stevo Pendarovski'ye karşı kaybetmiştir. Daha sonra 2024 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde tekrar aday olmuş ve Pendarovski'yi açık ara farkla mağlup etmiştir. Kuzey Makedonya'nın ilk kadın cumhurbaşkanıdır.

İlk yılları ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gordana Siljanovska-Davkova 11 Mayıs 1953'te Ohri, Yugoslavya'da (günümüzde Kuzey Makedonya) doğdu.[1] İlk ve orta öğrenimini Üsküp'te tamamladı. Üsküp Aziz Kiril ve Metodius Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 1978 yılında mezun oldu ve aynı zamanda yüksek lisans derecesini aldı. Yerel Özyönetim - Normlar ve Gerçeklik Arasında başlıklı tezini Ljubljana Üniversitesinde savunmuş ve doktora derecesini almıştır.[1][2]

1989'da Üsküp Hukuk Fakültesinde siyasal sistemler alanında yardımcı doçent, 1994'te ise anayasa hukuku ve siyasal sistemler alanında doçent oldu. Anayasa hukuku, siyasal sistemler, çağdaş siyasal sistemler ve yerel özyönetim konularında dersler vermiştir. Makedonya Cumhuriyeti Meclisi Anayasa Komisyonu üyeliği (1990-1992) ve Branko Crvenkovski'nin ilk kabinesinde portföysüz bakanlık (1992-1994) yapmıştır. Aynı zamanda BM uzmanı ve Avrupa Konseyi Bağımsız Yerel Yönetimler Grubu başkan yardımcısıydı. Venedik Komisyonu üyesi olarak (2008-2016) Demokratik Kurumlar, Yargı, Latin Amerika ve Anayasal Adalet Konseyi Alt Komisyonlarında görev yapmıştır. Anayasa hukuku ve siyasal sistem üzerine 200'e yakın bilimsel makalenin yazarıdır.[3]

VMRO-DPMNE'nin Struga'daki konferansında, 2019 cumhurbaşkanlığı seçiminde partinin adayı olarak gösterildi.[4] Aday gösterilmesinin ardından, kazanması halinde ikinci bir referandum başlatacağına ve ülkeye eski adını geri vereceğine söz verdi.[5] Stevo Pendarovski tarafından yenilgiye uğratıldı.

Siljanovska 2024 seçiminde cumhurbaşkanlığı için tekrar aday oldu. Bu kez görevdeki Pendarovski'yi büyük bir farkla yenerek Kuzey Makedonya'da cumhurbaşkanı seçilen ilk kadın oldu.[6]

Siljanovska, göreve başlamasından birkaç gün önce Bulgaristan ile 2017'de imzalanan İyi Komşuluk Anlaşması'nın revize edilmesi lehinde ve Kuzey Makedonya'nın AB'ye üye olabilmesi için şart koşulan Bulgarların ülkenin anayasasına dahil edilmesi aleyhinde konuştu.[7] Bu vesileyle Bulgaristan Başbakan Vekili Dimitar Glavçev, Bulgaristan'ın Kuzey Makedonya'ya daha fazla taviz vermeyeceğini belirtti.[8] Cumhurbaşkanı Rumen Radev ise Kuzey Makedonya anayasasının değiştirilmesi ve Bulgarların haklarına saygı gösterilmesinin yanı sıra orada Bulgaristan'a karşı nefret söyleminin durdurulması gerektiğini söyledi.[9]

Cumhurbaşkanlığı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cumhurbaşkanlığı devir teslimi 2024

Siljanovska 12 Mayıs 2024 tarihinde cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Açılış konuşması sırasında ülkesinden resmi adı olan "Kuzey Makedonya" yerine "Makedonya" olarak bahsetti. Bu durum Yunan Büyükelçisi Sophia Philippidou'nun protesto amacıyla ülkeyi terk etmesine yol açtı. Bunun üzerine Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Siljanovska'nın eylemlerinin Prespa Anlaşması'nın ihlali anlamına geldiğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin yanı sıra Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyeliğini de tehlikeye attığını açıkladı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Siljanovska-Davkova'yı yeni görevinden dolayı kutladıktan sonra Kuzey Makedonya'nın AB'ye katılma perspektifini Prespa Anlaşması'na saygı gösterilmesine bağlayan sözlerine tepki gösterdi. Siljanovska ayrıca ülkeyi "kadınlaştırma" ve "Avrupalılaştırma" sözü verdi ve konuşması boyunca Kuzey Makedonya'da kadınların rolüne vurgu yaptı.[10][11][12]

VMRO-DPMNE'nin 2024 Kuzey Makedonya parlamento seçimlerinin ardından Kuzey Makedonya Meclisinde çoğunluğu elde etmesinin ardından Siljanovska-Davkova, VMRO-DPMNE lideri Hristijan Mickoski'den 6 Haziran'da yeni bir hükûmet kurmasını istedi.[13]

Kişisel yaşamı ve görüşleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gordana Siljanovska-Davkova, evli ve iki çocuk annesidir.[14]

2017-2018 yılları arasında kamuya mal olmuş bir kişi olarak Arnavutçanın genişletilmesi yasasının kabul edilmesine karşı çıkmıştır.[15] Makedonya'nın isim anlaşmazlığını çözmek için Yunanistan ve Kuzey Makedonya arasında imzalanan Prespa Anlaşması'nı "ulusal hukukun ihlali" ve "Makedonya vatandaşlarının kolektif ve bireysel insan haklarının ciddi bir ihlali" olarak değerlendirmektedir.[16] Davkova, Bulgaristan ile imzalanan ve karşılıklı olmadığını düşündüğü İyi Komşuluk Anlaşması'na ve AB tarafından ülkenin bloğa üye olması için şart koşulan Kuzey Makedonya'daki Bulgarların resmi bir etnik azınlık olarak tanınmasına karşı çıkıyor.[17]

  1. ^ a b Македонска енциклопедија, том II. Скопје, Македонска академија на науките и уметностите, 2009. 978-608-203-024-1. стр. 1358. (in Macedonian).
  2. ^ "Gordana Siljanovska-Davkova – North Macedonia's first female president". Media Information Agency. 12 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
  3. ^ Биографија на проф. д-р Гордана Силјановска-Давкова, официјален веб портал на 17 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Faculty of Law "Justinian I" (Skopje)
  4. ^ НМ (16 Şubat 2019). "ВМРО-ДПМНЕ ќе ја кандидира Силјановска-Давкова на претседателските избори". Нова Македонија (Makedonca). 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023. 
  5. ^ "Силјановска ќе игра "втор референдум" за Договорот од Преспа". dw.com (Makedonca). 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023. 
  6. ^ "North Macedonia elects first woman president as center-left incumbents suffer historic losses". Associated Press (İngilizce). 9 Mayıs 2024. 9 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024. 
  7. ^ Дневник (2 Mayıs 2024). "ВМРО-ДПМНЕ ще иска промени в Договора за приятелство с България". Dnevnik (Bulgarca). 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
  8. ^ "Главчев за Северна Македония: Ние повече отстъпки няма накъде да правим". dariknews.bg (Bulgarca). 9 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
  9. ^ "Радев: Скоро ще проличи дали Силяновска ще работи за европейската перспектива на РСМ". БГНЕС: Новини от България и Света (Bulgarca). 9 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
  10. ^ "North Macedonia's new president reignites a spat with Greece at her inauguration ceremony". Associated Press (İngilizce). 12 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  11. ^ "North Macedonia's new president reignites a spat with Greece at her inauguration ceremony". The Washington Post (İngilizce). 12 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  12. ^ "North Macedonia's new president seeks to sidestep disputes with EU neighbors". Associated Press (İngilizce). 14 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  13. ^ "North Macedonia's center-right leader given official mandate to form government after election win". Associated Press. 6 Haziran 2024. 6 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2024. 
  14. ^ "Која е Гордана Сиљановска- Давкова?". Macedonian Radio Television (Makedonca). 12 Mayıs 2024. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  15. ^ "Сиљановска Давкова: Ваквото воведување на Законот за јазиците е ноторно кршење на Деловникот кој што е најважен акт на Собранието". Kurir.mk (Makedonca). 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023. 
  16. ^ "North Macedonia's New President Prefers The Country's Old Name". Radio Free Europe/Radio Liberty. 9 Mayıs 2024. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  17. ^ "Новият македонски президент подсказа: Политиката ще е против България - Новини от Actualno". www.actualno.com (Bulgarca). 9 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Stevo Pendarovski
Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı
2024-günümüz
Görevde