Körfez
Körfez, denizin kara dışına çıkarak oluşturduğu, göle benzer, ancak dar bir boğazla denize açılan su çıkıntısıdır.[1] Körfezin meydana gelmesinde kıyı gerisindeki arazi yapısının çok önemli rolü vardır. Eğer dağlar kıyıya paralel olarak uzanıyorsa böyle kıyılarda girinti çıkıntı azdır.[1] Böyle yerlerde körfezlere rastlanmaz. Dağların kıyıya dik olarak uzandığı yerlerde ise kıyı girintili çıkıntılıdır. Böyle kıyılarda deniz, vadiler boyunca, toprağı aşındırmak suretiyle içerilere doğru girerek körfezleri meydana getirmiştir. Körfezlerin biçimleri deniz suları altında kalmış bulunan kara topoğrafyasının jeomorfolojisiyle yakından ilgilidir.[1]
Körfezler limanların kurulması ve gemilerin barınması için çok uygun yerlerdir.[1] Bu nedenledir ki, dünyanın büyük ve ticaret hacmi geniş limanları hep böyle körfezlerde bulunurlar.[1] Mesela Hamburg, Cenova, Napoli, Pire, İzmir limanları bu çeşit limanlara örnek olarak sayılabilir.
Bazı meşhur körfez ve koylar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Afrika
- Avrupa - Atlas Okyanusu
- Avrupa - Baltık Denizi/Kuzey Denizi
- Finlandiya Körfezi Finlandiya ve Estonya arasında
- Avrupa - Akdeniz
- Asya
- Basra Körfezi - Suudi Arabistan, Kuveyt, Irak ve İran arasında
- Kızıldeniz
- Kuzey Amerika, Orta Amerika ve Karayipler
- Fundy Körfezi, Yeni İskoçya ve New Brunswick arasında
- Meksika Körfezi Meksika ve ABD arasında
- Güney Amerika
- Okyanusya