Kızılcık

Başlığın diğer anlamları için Kızılcık (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Kızılcık
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Klad Angiospermae (Kapalı tohumlular) Klad Eudicotidae (İki çenekliler) Klad Core eudicots Klad Asterids Takım: Cornales Familya: Cornaceae (Kızılcıkgiller) Cins: Cornus Tür: C. mas
İkili adlandırma
Cornus mas L.

Kızılcık (Cornus mas), kızılcıkgiller (Cornaceae) familyasından bir ağaç türüdür.

Etimoloji ve isimlendirme

Kızılcık kelimesi Eski Türkçe kökenli kızıl sözcüğünden Türkiye Türkçesinde yer alan +çuk ekiyle türetilmiştir. Türkçede kaydedilmiş ilk örneği Dede Korkut Kitabı'nda kızılçuk olarak geçmektedir.

Kızılcığa Anadolu'nun bazı bölümlerinde şeytan aldatan, zoğal, ergen, eğren, kiren veya kiran ismi de verilir.

Özellikleri

En fazla 5–8 m boy yapar. Yapraklar koyu yeşil, her iki yüzü tüylü, damarlar paralel, damarlar boyunca tüylüdür. Şubat-Mart ayında açan sarı renkli küçük Çiçekleri vardır, meyveleri kırmızı renkli, eliptik şekillidir. Kızılcık ağacı kuru, balçıklı topraklarda yetişir, çoğalması tohumlar yardımıyla gerçekleşir.

Kızılcık yükseklik çok artmadıkça meyve verir. Ayrıca çok fazla su isteyen bir yapısı vardır. Kızılcık çok erken çiçek açan, ama çok geç meyve veren bir ağaçtır.

Özellikleri ve kullanım alanları

Meyvesi kızıl veya siyah renkte olup ekşi tadı ile ayırt edilir. İçeriğinde çeşitli vitaminler (özellikle C vitamini), mineraller, antioksidanlar ve lif barındırır. Taze ya da kurutulmuş olarak tüketildiği gibi, tarhana, hoşaf, reçel ve marmelat yapımında da kullanılmaktadır. Kızılcık meyvesi şeker ilave edilmiş suda kaynatılıp, kapalı kaplarda uzun süre saklanabilir ve yemek arasında içecek olarak tüketilebilir.

Odunu lifli olup çok esnek ve dayanıklıdır, yoğunluğu fazla olduğundan suda batar. Baston ve sopa yapımında kullanılır. Kabuğundan boya, yapraklarından tanen elde edilir. Bahçe ve parklarda süs bitkisi olarak da yetiştirilir.

Galeri

• 
  Çiçek kurulu
• 
  Cornus mas
• 
  Kızılcık marmeladı