Nakkaş Osman
Nakkaş Osman | |
---|---|
Diğer ad(ları) | Minyatürcü Osman |
Uyruk | Osmanlı İmparatorluğu |
Alanı | Nakkaşlık, Minyatür |
Etkin yıllar | 16. yüzyıl son çeyreği |
Etkiledikleri | Osmanlı nakkaşları, Osmanlı Minyarütü, Orhan Pamuk |
Ünlü yapıtları | Zafername, Şahname-i Selimhan, Şehinşahname |
Nakkaş Osman 16. yüzyıl yarısı sonrası Osmanlı İmparatorluğu dönemi baş minyatürcüsü. Doğum ve ölüm tarihleri hakkındaki bilgiler zayıf olmakla birlikte onun çalışmalarının çoğu 16. yüzyılın dördüncü çeyreğinin sonlarına tarihlenir.[1][2][3]
Nakkaş Osman'ın en iyi bilinen çalışması 1560-1570 yılları arasına dayanan Firdevsi'nin Şahname'sinin Türkçeye tercümesidir.[4] Resimlerle süslediği çalışmaları içinde Zafername, Şahname-i Selim Han ve Şehinşahname sayılabilir[5][6] Ayrıca Siyer-i Nebi'yi resimlerle süsleyen sanatçılardan biridir. 1388 tarihli Muhammed'i destansı bir şekilde anlatan eser, daha sonra 1595'te resimlerle tasvir edilmiştir.[7]
Stil
[değiştir | kaynağı değiştir]Osman'ın tasvir stili "kolay anlaşılabilir, buna rağmen idrak türünden" olarak tanımlanır. Onun illüstrasyonları en küçük detaylara bile dikkat çeker ve olayları gerçekçi bir şekilde gösterir.[8] Onun çalışmaları sonraki jenerasyon olan Osmanlı İmparatorluğu saray ressamlarını kendi çalışmalarından kaynaklanan önemli işler ile etkiledi.[4]
Edebiyat
[değiştir | kaynağı değiştir]Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı adlı romanında kullanılan karakterlerden biridir. Romanda, gerçekte olduğu gibi Başnakkaş'tır. Romanın sonlarına doğru gerçek bir nakkaş gibi kendini kör eder. Ölümüyle Osmanlı nakşının bir devri kapanmış, nakış "Frenk usullerinin" tesirine iyice açık hale gelmiş ve bu da nakşın "resme" evrilmesine ve nakkaşın değer kaybetmesine yol açmıştır. Bu anlamda Nakkaş Osman, Osmanlı nakşının da sonunu temsil eder.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Çiçekoğlu, Feride (Kış 2003). "Difference, Visual Narration, and "Point of View" in My Name Is Red". Journal of Aesthetic Education. 37 (4). ss. 124-137. doi:10.2307/3527343. Erişim tarihi: 22 Ocak 2008.
- ^ Ş., Parladır (2007). "SİGETVAR SEFERİ TARİHİ VE NAKKAŞ OSMAN". Sanat Tarihi Dergisi. XVI (1). ss. 67-108. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2023.
- ^ N. M., Ümit (2014). "MİNYATÜRLERDE GÖSTERİ SANATLARI: NAKKAŞ OSMAN'IN TASVİRLERİYLE ONALTINCI YÜZYILDAN ÖRNEKLER". Art-Sanat, 2. ss. 129-145.
- ^ a b http://www.hosting.alleskunst.at/index.php?lang=1&thema=bio&start=162&show=bio_alph&letter=o%7Ctitle 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. = Osman [Nakkas Osman]
- ^ http://www.turkishculture.org/pages.php?ChildID=111&ParentID=1&ID=2&ChildID1=562&miMore=1%7Ctitle 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. = Tarih-i Sultan Bayezid Nasuh al-Silahi al Matraki|yayıncı = Turkish Cultural Foundation
- ^ Carboni, S. (2007). Venice and the Islamic World, 828-1797. Yale University Press. s. 297. ISBN 9780300124309.
- ^ http://www.ee.bilkent.edu.tr/~history/Ext/prophet.html 21 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |title = Siyer-i Nebi: The Life of the Prophet|work = Antika, The Turkish Journal Of Collectable Art|date = June 1986|issue = 15
- ^ Serpil Bağci (2000). "From Translated Word to Translated Image: The Illustrated Şehnâme-i Türkî Copies (in Later Responses to Paintings and Books)". Muqarnas. Cilt 17. ss. 162-176.