Natovenator

*Natovenator*
Yaşadığı dönem aralığı: 72-71 myö
Maastrihtiyen-Senozoyik
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
↓
Natovenator; Yaşadığı dönem aralığı: 72-71 myö; Maastrihtiyen-Senozoyik PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓
	İskelet rekonstrüksiyonu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Klad:	Dinosauria
Klad:	Saurischia
Klad:	Theropoda
Familya:	†Dromaeosauridae
Cins:	†Natovenator; Lee et al., 2022
İkili adlandırma
	Natovenator polydontus Lee et al., 2022

Natovenator, Moğolistan'ın Geç Kretase yaşlı Barun Goyot Oluşumu'ndan bir halszkaraptorine dromaeosaurid dinozor cinsidir. Cins, tek bir tür olan N. polydontus'tan bilinmektedir. Natovenator, bu soy için önerilen yarı sucul yaşam tarzına daha çok kanıt sağlaması nedeniyle halszkaraptorinelerin anlaşılması için çok önemlidir.^[1] Bu keşif, halszkaraptorinelerin (özellikle Halszkaraptor) yarı sucul yaşam biçimlerine^[2] 2022 başlarında karşı çıkıldığından önemlidir.

Keşif ve adlandırma

Natovenator holotip örneği, MPC-D 102/114, Moğolistan'ın Ömnögovi ilindeki Barun Goyot Oluşumu çökeltilerinde bulundu. Neredeyse bütün bir kafatasına sahip, çoğunlukla eklemli bir iskeletten oluşur.^[1]

2022'de Natovenator polydontus, Sungjin Lee, Yuong-Nam Lee, Philip J. Currie, Robin Sissons, Jin-Young Park, Su-Hwan Kim, Rinchen Barsbold ve Khishigjav Tsogtbaatar tarafından bu kalıntılara dayanılarak halszkaraptorine teropod dinozorlarının yeni bir cinsi ve türü olarak tanımlandı. "Natovenator", cins adı, balıkobur beslenmesine ve olası yüzme davranışına göndermede bulunarak "yüzmek" anlamına gelen Latince "nato" ve "avcı" anlamına gelen "venator" sözcüklerinden türetilmiştir. "Polydontus", tür adı, "çok" anlamına gelen Yunanca "polys" ve "diş" anlamına gelen "odous" sözcüklerinden türetilmiştir.^[1]

Tanım

Natovenator, Halszkaraptorinae'nin diğer üyeleri gibi, görünüş olarak yaşayan su kuşlarına (Anseriformes) benzeyen çok küçük bir teropoddu. Natovenator, diğer özelliklerin yanı sıra premaksillanın anterodorsal yüzeyinde bir çift çıkıntı ile sınırlanan geniş bir oluk, nazal kemiğin üzerinde ve dış burun delikleri arkasına uzanan uzun bir iç çıkıntıya sahip bir premaksilla, büyük ve keskin diştaçlı 13 premaksiller diş, boyun omurlarında pleurosellerin olmaması ve kum saati şeklindeki el tarağı kemiği II gibi özellikleri nedeniyle diğer halszkaraptorinelerden ayrılır. Omurlarındaki parapofizler]] (her bir omurdan enine uzanan çıkıntı), yine Kretase'den dişli dalıcı kuşlar olan soyu tükenmiş Hesperornithiformes'e benzerdir.^[1]

Sınıflandırma

Filogenetik çözümlemelerinde, Lee vd. (2022), Natovenator'u Halszkaraptorinae'nin gelişmiş bir üyesi olarak değerlendirdi ve Halszkaraptor grubun en temel (ilkel) üyesi oldu. Aşağıdaki kladogram, filogenetik çözümlemelerinin sonuçlarını göstermektedir.^[1]

Halszkaraptorinae

Halszkaraptor

	Natovenator

	Hulsanpes

	Mahakala

Unenlagiinae

Pyroraptor

Zhenyuanlong

Microraptoria

	Bambiraptor

	Eudromaeosauria

Paleoekoloji

Barun Goyot Oluşumu, Moğolistan'ın Mezozoyik'te biraz daha yağışlı olduğu bilinmesine karşım, bugünkü bölgeye benzer bir çöl ortamıydı. Oluşum, yaklaşık 70 milyon yıl önce, Geç Kretase'nin Maastrihtiyen aşamasına tarihlenir. Pek çok daha dromaeosaur (başka bir halszkaraptorine Hulsanpes, dahil) ve yanı sıra birçok kuş kalçalı dinozor ve dinozor olmayan canlıları da içeren geniş bir direy çeşitliliğine sahip olduğu bilinmektedir.^[1]^[3]^[4]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "A non-avian dinosaur with a streamlined body exhibits potential adaptations for swimming". Communications Biology (İngilizce). 5 (1): 1-9. 2022. doi:10.1038/s42003-022-04119-9. ISSN 2399-3642. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ Fabbri (23 Mart 2022). "Subaqueous foraging among carnivorous dinosaurs". Nature. 603 (7903): 852-857. doi:10.1038/s41586-022-04528-0. PMID 35322229.
^ "Diet preferences and climate inferred from oxygen and carbon isotopes of tooth enamel of Tarbosaurus bataar (Nemegt Formation, Upper Cretaceous, Mongolia)". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology (İngilizce). 537: 109190. 1 Ocak 2020. doi:10.1016/j.palaeo.2019.05.012. ISSN 0031-0182. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "A new oviraptorid (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous of Bayan Mandahu, Inner Mongolia: A NEW OVIRAPTORID FROM BAYAN MANDAHU". Palaeontology (İngilizce). 53 (5): 945-960. 16 Eylül 2010. doi:10.1111/j.1475-4983.2010.00968.x. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[Natovenator-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "A non-avian dinosaur with a streamlined body exhibits potential adaptations for swimming". Communications Biology (İngilizce). 5 (1): 1-9. 2022. doi:10.1038/s42003-022-04119-9. ISSN 2399-3642. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[:1-2] Fabbri (23 Mart 2022). "Subaqueous foraging among carnivorous dinosaurs". Nature. 603 (7903): 852-857. doi:10.1038/s41586-022-04528-0. PMID 35322229.

[3] "Diet preferences and climate inferred from oxygen and carbon isotopes of tooth enamel of Tarbosaurus bataar (Nemegt Formation, Upper Cretaceous, Mongolia)". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology (İngilizce). 537: 109190. 1 Ocak 2020. doi:10.1016/j.palaeo.2019.05.012. ISSN 0031-0182. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[4] "A new oviraptorid (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous of Bayan Mandahu, Inner Mongolia: A NEW OVIRAPTORID FROM BAYAN MANDAHU". Palaeontology (İngilizce). 53 (5): 945-960. 16 Eylül 2010. doi:10.1111/j.1475-4983.2010.00968.x. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[1]

[2]

[3]

[4]