Vespa
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ekim 2009) |
 | |
| Slogan | "sadece bir scooter değil, bir yaşam biçimi" |
|---|---|
| Endüstri | Scooter |
| Kuruluş | 23 Nisan 1946, Floransa |
| Kurucu | Enrico Piaggio |
| Genel merkezi | , |
| Web sitesi | www.vespa.com |
Vespa, basit bir motosiklet modeli olan scooter'den geliştirilmiştir. 1946 yılında İtalyan Piaggio & Co. S.p.A. firması tarafından üretilmiştir. Vespa tarihin en önemli ve en iyi motosikletlerindendir.
Başlangıçta, Vespa motor mekanizmasının görünen bölgelerini ve kirlerini koruyan boyalı bir saçla kapatılmış, düz bir ayak koyma yeri olan ve dizleri koruyan bir rüzgarlığı olan scooter tipi motor olarak bilindi. Ancak popüler kültürde çok beğenildi ve muazzam bir şöhret yakaldı. Öyle ki, Vespa çok tutuldu ve zarif kişisel taşımacılığın bir sembolü haline geldi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Vespa düşüncesinin temeli II. Dünya Savaşı öncesinde Amerika'da üretilen Cushman scooterlara dayanmaktadır. O yıllarda İtalya’da bu scooterlardan çok sayıda bulunmaktaydı. İtalyan’lar bu scooterları paraşütlü birliklerin ve denizcilerin kara ulaşımında kullanması için Washington’dan satın almışlardı. Amerikan ordusu ise Cushman scooterları Nazi birliklerine karşı kullanmaktaydı. Nazi güçleri işgal ettikleri bölgelerde köprü ve yolları parçalayarak müttefik devletlerin onlara ulaşmasını engellemeye çalışıyorlardı. Cushman scoterların başarısı ise bozuk arazide kullanılabilmelerinde saklıydı.
Piaggio ise bu yıllarda havacılık endüstrisinde faaliyet göstermekteydi. Savaş sonrasında ekonomisi çöken İtalya’da otomotiv ve havacılık sektörünün gelişmesi çok zor görünüyordu. Ayrıca sürekli yapılan hava bombardımanı esnasında yolları parçalanan İtalyan şehirlerinde otomobil kullanmak neredeyse imkansızlaşmıştı. Çözüm ise Piaggio’nun 2. nesil sahibi Enrico Piaggio’dan geldi; “Vespa”.
İlk Piaggio scooter 1945 yılında MP5 (Moto Piaggio no.5) kod adı ile tasarlandı. Bu modelin diğer ismi ise İtalyancada Donald Duck karakterinin ismi olan Paperino idi. Esasen havacılık endüstrisi için çalışan tasarımcıların yaptıkları işi Enrico Piaggio beğenmedi ve derhal yeni bir prototip modelin emrini verdi. Bu sayede ilk prototip müze raflarındaki yerine kaldırılmış oldu. Yeni tasarım ise 1946 yılında tamamlandı ve 23 Nisan 1946 saat tam olarak 12:00′de Floransa’daki patent ofisi tarafından patenti alınarak doğmuş oldu.[1]
Vespa'nın en büyük reklamı ise 1952 yılında Audrey Hepburn ve Gregory Peck'in Vespa ile Roma'yı bir uçtan bir uca dolaştıkları Roma Tatili ile olmuştur. Bu filmden sonra 100,000 üzerinde Vespa satılmıştır.
Vespa'nın öyküsü ayrıca Vespa Mucizesi adlı 2019 yapımı filmin de esin kaynağı olmuştur.
Vespa Modelleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bugüne kadar 138 farklı Vespa modeli üretilmiştir. Halen PX, S, Primavera, GT ve GTS olmak üzere 5 farklı seri üretimine devam edilmektedir.
Eski
[değiştir | kaynağı değiştir]- Paperino – 1945 yılında üretilen ilk prototip
- Vespa 150 TAP – Fransız ordusu tarafından modifiye edilmiş ve anti-tank silahları ile donatılmış Vespa modeli
- VNC Super 125
- VBC Super 150
- VBA 150
- VB1 150
- VBB 150
- 125 GT
- V9A
- VNA
- VNB 125
- Vespa U - U harfi İtalyancada ekonomik anlamına gelen "utilitaria"'nın baş harfidir. 1953 modeli 110.000 İtalyan Liretine (yaklaşık 175$) satıldı ve 7000 adet üretildi
- GS 150
- GS 160
- SS 180
- Vespa 90 (3 vites)
- Vespa 50 (3 vites)
- SS50 (4 vites)
- SS90 (4 vites) - 90 SS Super Sprint
- 150 GL
- 90 Racer
- 125 TS
- 100 Sport
- 125 GTR
- VLB 150 Sprint
- VLB 150 Sprint Veloce (Vespa Sprint)
- 180 Super Sport
- Rally 180
- Rally 200
- 125 Nuova (VMA-1T) - Prelude to Primavera
- Primavera 125 also ET3 (3 port version)
- PK 50
- PK 50 XL
- PK 50 Roma (Automatic)
- 50 S
- 50 Special
- 50 Special Elestart
- 50 Sprinter / 50 SR (D)
- 50 Special Revival (1991 yılında Sınırlı sayıda (3000adet) üretildi ve sadece İtalya'da satıldı)
- COSA 1 - 125 cc, 150 cc, 200 cc
- COSA 2 - 125 cc, 150 cc, 200 cc
- P 80 / P 80 E (Fransa)
- P 80 X / PX 80 E (Fransa)
- PK 80 S / Elestart
- PK 80 S Automatica / Elestart
- PK 100 S / Elestart
- PK 100 S Automatica
- PK 100 XL
- PK 125 XL / Elestart
- PK 125 S
- PK 125 E
- PK 125 Automatica (Otomatik Vites)
- P 125 X
- PX 125 E/Electronic
- P 200 E
- PX 200 E FL
- PX 200 Serie Speciale (Sadece İngiltere'de satılmak üzere 400 adet üretildi)
- T5 / Elestart (5 port engine 125 cc P series)
- T5 Classic (5 port engine 125 cc P series)
- T5 Millennium (5 port engine 125 cc P series) (Sadece İngiltere'de satılmak üzere 400 adet üretildi)
Güncel
[değiştir | kaynağı değiştir]- ET2 50 - 2-stroke
- ET4 50 - 4-stroke
- ET4 125 (Avrupa Modeli)
- ET4 150 (Avrupa Modeli)
- ET4 150 (ABD modeli)
- ET8 150 (Doğu modeli)
- GT 125 (Granturismo 125)
- GT 200 (Granturismo 200)
- GTS 250ie
- GTS 250 Super - 278cc'lik model kısa bir süre için sadece ABD'de satıldı. Hemen sonrasında GTS 300 Super onun yerini aldı.
- PX 125
- PX 150 (2004 yılında ABD ve Canada pazarına tekrar sunuldu)
- PX 200
- 2008 Vespa LX150
- 946[2]
Hâlen üretilenler
[değiştir | kaynağı değiştir]- LX 50
- LX 125
- LX 150
- LXV 50 (LX50 modelinin 60. yıl özel üretim modeli)
- LXV 125 (LX125 modelinin 60. yıl özel üretim modeli)
- GT 60° 250 cc Limited Edition.
- GTS 125
- GTS 250ie
- GTS 250 i.e. abs
- GTS 300 (2010)
- GTS 300 Super (2008)
- GTV 125 (GT125 modelinin 60. yıl özel üretim modeli)
- GT60 (GTS250 modelinin 60. yıl özel üretim modeli)
- GTV 250
- PX 30 125
- Yeni PX 2011 150 (ve daha sonra 125)
- S 50 and S 125 Yeni model 2007
- S 150 (2008)
- Zafferano 50 cc ve 125 cc
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2015.
