Эчтәлеккә күчү

Идел-Чулман тыюлыгы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Идел-Чулман тыюлыгы latin yazuında])

Идел-Чулман тыюлыгы
ХТСБ төркеме — Ia (Каты табигый резерват)
55°18′10″ т. к. 49°17'10" кч. о. (G) (T)
УрнашуТатарстан, Яшел Үзән районы
ИлРоссия Россия
Мәйдан10 091,2 га
Нигезләү датасы13 апрель 1960
Сайтvkgz.ru/
Идел-Чулман тыюлыгы (Русия)
Идел-Чулман тыюлыгы (Татарстан)
[[commons:Category:  Идел-Чулман тыюлыгы Викиҗыентыкта|Идел-Чулман тыюлыгы]] Викиҗыентыкта

Идел-Чулман дәүләт табигый бисфера тыюлыгыТатарстан территориясендә урнашкан биосфера тыюлыгы. 1960 елның 13 апрелендә Идел буеның сакланган бозылмаган урманнарның һәм далалы урманнарының саклау максаты белән булдырылган.

Тыюлык ике — Саралы һәм Раифа — өлешеннән тора, алар бер-берсеннән 100 километр ераклыкта урнашалар. Райфа өлеше Казаннан 50 км көнбатыштарак урнашкан, Саралы өлеше исә Казаннан көньяграк, Идел, Чулман һәм Мишә елгалары бергә кушылу урынында урнашкан.

Раифа өлеше чокрырлар челтәре белән тигезле рельефына ия, Саралы өлешенә биеклекләр сикерүе хас. Саралы өлешенә Куйбышев сусаклгычының яр буе керә.

Төп елга — Сумка. Терриотриядә бер системаны тәшкил итүче күлләр һәм елгалар күп. Иң зур күл — Раифа күле. Туфраклар күбесенчә кәсле-көлсу, шулай ук артык юешләндергән туфраклар да бар.

Климат — уртача континеталь, температураның кискен үзгәртүе һәм явымнар төшүе хас.

Тышкы сылтамалар

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]