Törki awar tele
| Törki awar tele | |
 Awar qahanlığı | |
| Xäl |
Yuqqa çıqqan |
|---|---|
| Yuqqa çıqqan |
VI—IX ğasırda |
| Älifba |
runnar |
| Tel ğäiläse | |
Törki awar tele — VI—IX ğasırlarda Pannoniädä awarlar arasında taralğan törki tel, Awar qahanlığı tarqalğannan soñ yuqqa çıqqan.
Törki torkemneñ oğur tellärenä qarıy yäki zur yoğıntısında bulğan.
Törki awar tele farsı telle çığanaqlardan bilgele, anda Altay telläre ğailäsenä xas bulğan isemnär häm titullar telgä alına.
Awarlar runik yazunı qullanğannar, läkin tabılğan yazular bik qısqa häm töşenmägän äle.
Çığanaqlar buyınça borınğı bolğarlar qayber törkemnäre awar qäbiläläre berlegenä kergän häm bolğar tele yärdämendä awar yazuların töşenergä tırışalar.
Qayber qaraşlar buyınça başlanğıç däwerdä awarlar mongol telle bulğandır (cücän qäbiläse tele). Şuşı qaraş yärdämendä slavän tellärenä äwwäl mongol alınmaları kilgäne añlatılıp bula.
Bütän qaraş buyınça (Rona Taş) awar tele haman bolğar törki telenä qarağan.
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Мудрак О. А. Аварская надпись на сосуде из клада Надь-Сент-Миклош // Orientalia et Classica, Аспекты компаративистики — М.: Изд. РГГУ, 2005. Вып. VI. — С.81-103(үле сылтама)
- Немет Ю. К вопросу об аварах. 2016 елның 4 март көнендә архивланган.
- Хелимский Е. А. Тунгусоманьчжурский языковой компонент в Аварском каганате и славянская этимология // Материалы к докладу на XIII Международном съезде славистов. Любляна, 15-21 августа 2003.