Abdulqodir

Abdulqodir
Bogʻliq maqolalar:	"Abdulqodir"dan boshlanuvchilar ; "Abdulqodir"dan boshlab barcha maqolalar

Abd al-Qodir yoki Abdulqodir (arabcha: عبد القادر) musulmon erkak ismidir. Arabcha Abd, al- va Qodir soʻzlaridan tuzilgan. Bu ism „kuchlilarning xizmatkori“ degan maʼnoni anglatadi, Al-Qodir Allohning Qur’ondagi ismlaridan biri boʻlib, musulmon teoforik ismlarini keltirib chiqaradi.^[1]^[2]

Al -ning a harfi urgʻusiz boʻlib, deyarli har qanday unli, koʻpincha u bilan transliteratsiya qilinishi mumkin. Shunday qilib, birinchi qism Abdel, Abdul yoki Abdal sifatida paydo boʻlishi mumkin. Ikkinchi qism Qader, Kadir, Qadir, Kader, Gadir yoki boshqa yoʻllar bilan transliteratsiya qilinishi mumkin va butun ism oʻzgaruvchan interval va tire qoʻyilishi mumkin.

Abdul Qodir (arabcha: عبد القدیر) ga tegishli, lekin kamroq tarqalgan ism hisoblanadi) shunga oʻxshash maʼnoga ega. Transliteratsiya qilinganda ikkalasi chalkashishi mumkin va quyida keltirilgan ismlarning bir nechtasi bu ismga misollar boʻlishi mumkin.

Turk mamlakatlarida 16 mingga yaqin aholi Abdulqodir ismini olgan. Bu nom arab va fors tillarida so‘zlashuvchi mamlakatlarda ham juda keng tarqalgan. Abdulqodir ismi uch xil ma'noga ega. Birinchi ma'nosi: Alloh va Rasuliga so'zsiz taslim bo'lgan kishi. Ikkinchi maʼnosi: Qodir, qudratli Allohning bandasi. Uchinchi maʼno: Haromdan qochadigan, yaxshilikka yuz tutadigan taqvodorlar. Harflar soni: 10 ta. Baxtli raqam: 1. Rang belgisi: Moviy. Turi: Qo‘shma ot - Abdul + Qodir. Harf tahliliga ko'ra, Abdulqodir ismining xususiyatlarini quyidagicha sanab o'tish mumkin: 1- Haromdan saqlaydi. 2- Gunohlari uchun tavba qiladi. VII asrdan beri qoʻllangan Abdulqodir ismi arabchadan kelib chiqqan. Eng yaxshi tinglovchi ma'nosi ham bor.

Abdulqodirning ismi Qur'onda tilga olinmagan. Holbuki, Alloh taoloning ismlaridan bo‘lgan Qadr shu nomli kalima ko‘p oyatlarda zikr qilingan.

Erkaklar

Sportda

Yengil atletikada

Abdelkader Zaddem (1944-yilda tugʻilgan), tunislik yuguruvchi
Abdelkader El Muaziz (1969-yilda tugʻilgan), marokashlik yuguruvchi
Abdelkader Xachlaf (1979-yilda tugʻilgan), marokashlik yuguruvchi
Abdalla Abdelgadir (1988-yilda tugʻilgan), sudanlik yuguruvchi

Kriketda

Abdul Qodir (kriketchi) (1944-2002), pokistonlik kriketchi
Abdul Qodir (kriketchi) (1955-2019), pokistonlik kriketchi
Abdul Kadir Ali (1983-yilda tugʻilgan), ingliz kriketchisi
Abdul Kader (kriketchi) (1995-yilda tugʻilgan), Shri-Lankalik kriketchi

Futbolda

Abdelkader Ben Bouali (1912-1997) fransuz futbolchisi
Abdulkadir Omur, turkiyalik futbolchi
Abdul Qodir (1948-2003), indoneziyalik futbolchi
Abdulqodir Hasan (1962-yilda tugʻilgan), emiratilik futbolchisi
Abdelkader El Brazi (1964-yilda tugʻilgan), marokashlik futbolchi
Abdelkader Ferxaui (1965-yilda tugʻilgan), jazoirlik futbolchi
Azizon Abdul Qodir (1980-yilda tugʻilgan), malayziyalik futbolchi
Abdul Kader Keyta (1981-yilda tugʻilgan), ivuarlik futbolchi
Abdelkader Laïfaoui (1981-yilda tugʻilgan), jazoirlik futbolchi
Abdul Kader Kamara (1982-yilda tugʻilgan), gvineyalik futbolchi
Abdelkader Besseghir (1978-yilda tugʻilgan), jazoirlik futbolchi
Mohamed Abdel-Kader Coubadja-Ture, aks holda Mohamed Kader (1979-yilda tugʻilgan), togolik futbolchi
Abdu Kader Mangane (1983-yilda tugʻilgan), senegallik futbolchi
Abdelkader Ghezzal (1984-yilda tugʻilgan), fransuz-jazoir futbolchisi
Abdulqodir Dakka (1985-yilda tugʻilgan), suriyalik futbolchi
Abdulqodir Oʻzgen (1986-yilda tugʻilgan), turk-nemis futbolchisi
Abdelkader Kraichi (1989-yilda tugʻilgan), fransuz futbolchisi
Abdel Kader Rifai (1973-yilda tugʻilgan), suriyalik futbolchi
Abdulqodir Kayali (1991-yilda tugʻilgan), turk futbolchisi
Anvar Abdalqader, Suriya futbol menejeri
Abdelkader Freha, jazoirlik futbolchi^[3]

Jang sanʼatida

Sayid Abdul Qodir (1948-yilda tugʻilgan), singapurlik bokschi
Abdulqodir Kochak (1981-yilda tugʻilgan), turk bokschisi
Abdelkader Zruri (1976-yilda tugʻilgan), marokashlik taekvondo sportchisi
Abdelkader Bouhenia (1986-yilda tugʻilgan), fransuz bokschisi
Abdulqodir Hikmat (1987-yilda tugʻilgan), qatarlik taekvondochi
Abdelkader Chadi (1988-yilda tugʻilgan), jazoirlik bokschi

Boshqa sport turlari

Omer Abdelqader (1983-yilda tugʻilgan), qatarlik basketbolchi
Hisham Abdulqodir Abdulla (1976-yilda tugʻilgan), bahraynlik voleybolchi
Abdel Kader Sylla (1990-yilda tugʻilgan), Seyshel orollari basketbolchisi
Jastin Abdelkader (1987-yilda tugʻilgan), amerikalik xokkeychi

Sanʼatda

Abd al-Qodir Marogiy (XIV asr oʻrtalari — 1435), fors shoiri, musiqachisi va rassomi.
Abd al-Qodir al-Fasi (1599-1680), marokashlik yozuvchi
Abdul Qodir Al Raes (1951-yilda tugʻilgan), BAA rassomi
Abdulqodir Ahmad Said (1953-yilda tugʻilgan), somalilik rejissyor, prodyuser, ssenariy muallifi, operator va muharrir
Abd El Gadir Salim (taxminan 1955-yilda tugʻilgan), Sudan xalq qoʻshiqchisi
Abdelkader Benali (1975-yilda tugʻilgan), marokash-golland yozuvchisi va jurnalisti
Abdulqodir Bedil (1642-1720), hind-fors shoiri va soʻfiy.
Abdulla bin Abdul Qodir (1796-1854), malayziya yozuvchisi
Abdul Qodir Al Rassam (1882-1952), iroqlik rassom
Ibrohim Abdel-Kadir al-Mazniy (1890-1949), misrlik yozuvchi, qissa yozuvchi, esseist, tarjimon va shoir
Abdul Quadir (1906-1984), Bangladesh shoiri
`Abd al-Qodir Badaʼuniy (1540 — taxminan 1615), hind-fors tarixchisi va tarjimoni
Kojikode Abdul Kader (1916-1977), hind qoʻshiqchisi
Abdelkader Alloula (1929-1994), jazoirlik dramaturg

Siyosatchilar va dunyoviy yetakchilar

Afrikadan

Abd al-Qodir II (f. 1603/4-1606), Sennar qirolligi (Sudan) hukmdori
Amir Abdulqodir al-Jazoiriy (1808-1883), Jazoir diniy va harbiy yetakchisi
Abd al-Qodir (Sokoto) (f. 1842-1859), Sokoto (Nigeriya) Buyuk Vazir
Abdul Qodir al-Badri (1921-2003), Liviya siyosatchisi
Abdulqodir Balarabe Musa (1936-yilda tugʻilgan), nigeriyalik siyosatchi
Abdelkader Bengrina (1962-yilda tugʻilgan), jazoirlik siyosatchi
Abdulqodir Abdi Xoshi, Somali siyosatchisi
Abdoulkader Cissé (1955-yilda tugʻilgan), Burkinabe siyosatchisi
Abdelkader Xachani (1956-1999), jazoirlik islomchi siyosatchi
Abdulqodir al-Bagʻdodiy (2011-yilda vafot etgan), liviyalik diplomat
Abdelkader Taleb Umar, sahraviy siyosatchi
Abdelkader Lecheheb, Marokash diplomati
Abdulqodir Kure, nigeriyalik siyosatchi
Abdulqodir Isse Ahmad Saloh, Somali sultoni
Inuva Abdulqodir (1966-2020), nigeriyalik siyosatchi
Muhammad Abdulqodir Muhammad (1951-yilda tugʻilgan), jibutiyalik siyosatchi
Vadel Abdelkader Kamouge (1939 yilda tugʻilgan), Chad siyosatchisi

Yaqin Sharqdan

Abdul Qodir al-Keylaniy (1874-1948), suriyalik millatchi, davlat arbobi va diniy hokimiyat
Faysal Abdel Qodir Al-Husayniy yoki Faysal Husayniy (1940-2001), Falastin siyosatchisi
Abdulqodir Aksu (1944-yilda tugʻilgan), turk siyosatchisi
Abdul Qodir Bajamal (1946-yilda tugʻilgan), yamanlik siyosatchi
Abdul Qodir Qaddura, suriyalik siyosatchi
Abdul Qodir Obidiy, iroqlik siyosatchi

Janubi-Sharqiy Osiyo va subkontinentdan

Zambri Abdul Qodir (1962-yilda tugʻilgan), malayziyalik siyosatchi
Abdul Qodir Yusuf (1915-1992), Malayziya siyosatchisi
Abdul Aziz Abdul Qodir, Malayziyalik siyosatchi
Abdul Kader Shoxul Hamid (1928-1999), Shri-Lanka diplomati va siyosiy arbobi
ARM Abdul Kader (1936-yilda tugʻilgan), Shri-Lankalik siyosatchi va tadbirkor
Abdul Qodir Alam, afgʻon siyosatchisi
Abdul Qodir Baloch, pokistonlik siyosatchi va isteʼfodagi harbiy general
Abdul Qodir Imomi Gʻori (1954-yilda tugʻilgan), afgʻon siyosatchisi
Abdul Qodir (musulmon rahbari) (1872-1950), Britaniya Raj davrida musulmonlar rahbari
Abdul Qodir Patel (1968-yilda tugʻilgan), pokistonlik siyosatchi
Abdul Qodir Nuristoniy, Afgʻoniston politsiyasi xodimi va Afgʻoniston Respublikasi Ichki ishlar vaziri

Boshqa joydan

Abdul Qodir (siyosatchi) (taxminan 1952-2018), Gayalik siyosatchi va JFK aeroportiga rejalashtirilgan hujumda fitna uyushtirgan.

Diniy sohada

Abduqodir Gʻiloniy (1077-1166) — fors so‘fiy avliyosi;
Abdulqodir ibn Shaqrun (vafoti 1801 yoki 1804), marokashlik din olimi
Abdelkader al Jezairi (1808-1883), odatda amir Abdelkader nomi bilan tanilgan, jazoirlik soʻfiy avliyo va harbiy rahbar
Abdul Qodir Arnaut (1928-2004), alban-suriyalik islom olimi
Abdalqodir as-so‘fiy (1930-2021), shotland so‘fisi
Shayx Sayid Abdulqodir Jiloniy (1935-yilda tugʻilgan), pokistonlik sunniy olim va huquqshunos.
Abdulqodir Ibrohimjiy Atba-i Malak Vakil asoschisi
Abdolqodir Zahidiy, kurd-eron sunniy diniy oʻqituvchisi va siyosatchi^[4]

Harbiy arboblar va faollar

Abdelkader Peres (fl. 1723-1737), Marokash admirali va Angliyadagi elchi
Abd al-Qodir al-Husayniy (1907-1948), falastin arab millatchisi va kurashchisi
Abdulqodir Yahyo Ali, Somali tinchlik faoli^[5]
Abdelkader Guerroudj (fl. 1957), ozodlik urushida faol Jazoir kommunisti
Abdul Qodir (1944-2014), Savr inqilobi davridagi afgʻon harbiy zobiti va Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) davrida Mudofaa vaziri.
Abdul Qodir (Afgʻoniston rahbari) (taxminan 1951-2002), Afgʻonistondagi Shimoliy Alyansning harbiy rahbari
Abdelkader Belliraj (1957-yilda tugʻilgan), Marokash-Belgiya terroristik jinoyatlarda aybdor deb topildi.
Abdelkader Mokhtari, Bosniya urushida faol Jazoir qoʻmondoni
Abdulqodir Shehu, nigeriyalik harbiy/siyosatchi

Hibsga olinganlar

Abd Al Nosir Muhammad Abd Al Qodir Xontumani (1960-yilda tugʻilgan), Guantanamoda saqlanayotgan suriyalik
Moez Bin Abdul Qodir Fezzani (Bagram mahbus), Tunislik
Muhammad Abd Al Qodir (ismi mumkin emas) (1976-yilda tugʻilgan), Guantanamoda saqlanayotgan jazoirlik
Abdulla Abdulqodiraxun (1979-yilda tug‘ilgan), Guantanamoda saqlanayotgan uyg‘ur
Idris Ahmad Abdu Qadir Idris (1979-yilda tugʻilgan), yamanlik Guantanamoda qamoqda
Ahmad Abdul Qodir (1984-yilda tugʻilgan), Guantanamodagi yamanlik

Boshqa

Abdul Qodir Xon (1936-yilda tugʻilgan), pokistonlik yadro olimi
Abdulqodir Ahmad (1940-yilda tugʻilgan), nigeriyalik bankir
Abdul Qodir (bankir), pokistonlik bankir
Abdul Kader Kamli, arab IT mutaxassisi
Mustafo Abdulqodir Aabed al-Ansoriy, aks holda Mustafo al-Ansoriy, Saudiya FQB tomonidan qidirilmoqda
Abdi Vali Abdulqodir Muse, ehtimol toʻgʻri ismi Abduvali Abduxadir Muse (taxminan 1992-yilda tugʻilgan), somalilik qaroqchilik uchun qamoqqa olingan

Ayollardan

Zaynab Abdulqodir Kure (1959-yilda tugʻilgan), nigeriyalik siyosatchi

Manbalar

↑ Salahuddin Ahmed. A Dictionary of Muslim Names. London: Hurst & Company, 1999.
↑ S. A. Rahman. A Dictionary of Muslim Names. New Delhi: Goodword Books, 2001.
↑ https://www.transfermarkt.com/abdulkadir-omur/profil/spieler/271495
↑ http://islamosfera.ru/raskrytie-sokrytogo-abd-al-kadira-gilani-enciklopediya-sufijskogo-blagochestiya
↑ „Commemoration of a Somali Peace Activist Abdulkadir Yahya Ali“. Hiiraan Online (2007-yil iyul). Qaraldi: 2016-yil 1-yanvar.

[ahmed-1] Salahuddin Ahmed. A Dictionary of Muslim Names. London: Hurst & Company, 1999.

[rahman-2] S. A. Rahman. A Dictionary of Muslim Names. New Delhi: Goodword Books, 2001.

[3] ttps://www.transfermarkt.com/abdulkadir-omur/profil/spieler/271495

[4] ttp://islamosfera.ru/raskrytie-sokrytogo-abd-al-kadira-gilani-enciklopediya-sufijskogo-blagochestiya

[5] „Commemoration of a Somali Peace Activist Abdulkadir Yahya Ali“. Hiiraan Online (2007-yil iyul). Qaraldi: 2016-yil 1-yanvar.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]