Bibliofiliya

Kitob qurti, 1850-yil, Karl Spitsveg

Boston Bibliofillar Jamiyati Genri Devid Toroning cheklangan nashr kitobidan sanʼat.

Bibliofiliya yoki bibliofilizm – bu kitobga muhabbat. Bibliofil yoki kitob qurti – bu kitoblarni sevadigan va tez-tez oʻqiydigan yoki kitoblar toʻplaydigan shaxslarga nisbatan qoʻllanadi.

Bibliofillar kitob toʻplamlarini yoki kitoblarni eski nashrlarni, imzo qoʻyilgan nusxalarni yoki tasvirlangan versiyalarni juda qadrlashadi. Bibliofiliya bibliomaniyadan, shaxslararo munosabatlarga yoki sogʻlikka taʼsir qilishi mumkin boʻlgan kitoblarni yigʻishga boʻlgan majburiy obsesyondan ajralib turadi. „Bibliofil“ atamasi 1820-yildan buyon qoʻllanilib kelinmoqda. Oʻzlarining keng kitob toʻplamlari bilan mashhur boʻlgan Lord Spenser, Blandford Markessi va JP Morgan kabi tarixiy shaxslar bilan bogʻlangan.

Tavsifi

Bibliofillar koʻpincha, oʻzlari yaxshi koʻradigan yoki alohida qimmatga ega boʻlgan kitoblariga, shuningdek, noodatiy bogʻlangan, imzo qoʻyilgan yoki tasvirlangan nusxalari boʻlgan eski nashrlariga ega boʻlgan shaxslardir. „Bibliofil“ – bu kitob yigʻuvchilarning ozchiligi uchun mos atama.

Atamadan foydalanish

Bibliofiliyani kitob toʻplash bilan bogʻliq obsesif-kompulsiv buzuqlikning potentsial alomati boʻlib, shaxslararo munosabatlarga yoki sogʻligʻiga salbiy taʼsir koʻrsatishi mumkin boʻlgan bibliomaniya bilan aralashtirib yubormaslik kerak va bunda jismoniy obyektning kitob ekanligining oʻzi kifoya qiladi. Bibliofiya bilan bibliomaniyani farqi juda katta.

Tarixi

Artur X. Mintersning soʻzlariga koʻra, „kitoblarni shaxsiy toʻplash koʻplab rimliklar, jumladan, Tsitseron va Atticus tomonidan yoqqan moda edi“. Bibliofil atamasi ingliz tiliga 1820-yilda kirdi . Bibliofilni kitobni va ayniqsa kitobxonlikni yaxshi koʻradigan kitobchi (bu 1583-yilga borib taqaladi) haqidagi ancha eski tushunchadan farqlash kerak; bukmen esa kitob yozish, nashr etish yoki sotishda ishtirok etadigan kishiga nisbatan aytiladi.

Kelib chiqishi

Lord Spenser va Blandford Markessi taniqli bibliofillar edi. „Roxburghe'' savdosi tezda rivojlanayotgan ikkinchi qoʻl kitob savdosi uchun asosli afsonaga aylandi va bugungi kungacha shunday boʻlib qolmoqda“; Bu sotuv "Lord Spenser va Blandfordlik markiz Bokkachchoning " Dekameron „ning taxminiy ilk nashri narxini hayratlanarli va misli koʻrilmagan summasi 2260 funt sterlingga yetgan“ raqobati tufayli esda qolarli. Bundan tashqari, JP Morgan ham taniqli bibliofil edi. 1884-yilda u M. Psalterining 1459-yilgi nashri uchun 24 750 dollar (772 130,92 dollar, 2021 yil uchun inflyatsiyaga moslashtirilgan) toʻlagan.

Yana qarang

• Kitob yigʻish
• Bibliofobiya
• Oksford universiteti Bibliofillar jamiyati, Buyuk Britaniya
• Qoʻshma Shtatlar

Oʻxshash atamalar

• Audiofiliya
• Kinofiliya
• Komikfiliya
• Telefiliya
• Videofiliya

Havolalar

• VikiOmborda Bibliofiliya mavzusi boʻyicha mediafayllar bor
  • Andoza:Wiktionary-inline
  • Forbes article on bibliomania, by Finn-Olaf Jones, December 12, 2005] (archived 14 September 2007)