Kontent qismiga oʻtish

Germaniyada turizm

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Germaniyaning hududiy xaritasi

Germaniya—dunyodagi eng koʻp sayyohlar tashrif buyuruvchi davlat boʻlib, dunyoda sakkizinchi oʻrinni egallaydi. Yiliga oʻrtacha 407,26 kishini qabul qiladi. 2009-yilda chet ellik sayyohlarning koʻpchiligi Gollandiya, Buyuk Britaniya va Shvetsariyadan kelgan. Bundan tashqari, nemislarning 30 % dan ortigʻi taʼtilni oʻz mamlakatlarida oʻtkazadi. Buning natijasida mamlakatda ichki turizm ham ijobiy natija qayd etgan. Sayohat va turizm raqobatbardoshligi hisobotlariga koʻra, Germaniya 2017-yilgi hisobotda 136 mamlakat ichida 3-oʻrinni egalladi va dunyodagi eng xavfsiz sayohat yoʻnalishlaridan biri sifatida baholandi.

2012-yilda 30 dan ortiq mamlakatdan  Germaniyaga millionlab xalqaro sayyohlar kelib, xalqaro turizm daromadlari koʻpaydi. Mahalliy va xalqaro sayohat birlashib, 2 million ish oʻrni (jami bandlikning 4,8 %) yaratildi. Berlin dunyodagi yetakchi sayyohlik markaziga aylandi. Soʻrovlarga koʻra, sayyohlarning Germaniyaga kelishining asosiy uchta sababi — nemis madaniyati, toza, musaffo ob-havo va nemis qishloqlariga sayohat edi.

Germaniyadagi turizm tarixi taʼlim olish va dam olish uchun tashrif buyuriladigan shahar va qishloq joylariga borib taqaladi. XVIII asr oxiridan boshlab Drezden, Myunxen, Veymar va Berlin kabi shaharlar Yevropa Grand-turida asosiy toʻxtash joylari boʻlgan. Shimoliy va Boltiq dengizidagi kurortlar (masalan Rugiya va Usedom orollari, Heiligendamm, Norderney va Silt orollari) XIX asr va XX asr boshlarida dengiz qirgʻogʻidagi kurortlarini shahar markazlari bilan bogʻlash uchun yirik temiryoʻl stansiyalari qurilgandan keyin rivojlangan. 1900-yillarda Germaniyada choʻmilish va dam olish turizmi paydo boʻldi. Daryolarda va tabiiy landshaftlarga yaqin joyda (masalan, Oʻrta Reyn vodiysi va Sakson Shvetsariyasida) XIX asrdan boshlab koʻplab sogʻlomlashtirish markazlari, mehmonxonalar va dam olish maskanlari tashkil etilgan.

Ikkinchi jahon urushi tugaganidan keyin turizm juda rivojlandi, chunki koʻplab sayyohlar Yevropa tarixi va turli xil nemis atmosferasini his qilish uchun Germaniyaga tashrif buyurishadi. Mamlakatda 14 ta milliy bogʻlar, jumladan Jasmund milliy bogʻi, Vorpommern Lagoon hududi milliy bogʻi, Murits milliy bogʻi, Wadden dengizi milliy bogʻlari, Harz milliy bogʻi, Hainich milliy bogʻi, Sakson Shvetsariya milliy bogʻi, Bavariya oʻrmoni mavjud. Bundan tashqari, 14 ta biosfera rezervati, shuningdek, 98 ta tabiat bogʻi mavjud. Kichik va oʻrta shaharlar koʻpincha oʻzlarining tarixiy qiyofasini saqlab qolishgan. Ular ajoyib meʼmoriy merosga ega eski shaharlarga ega (nemis tilida ular Altstadt deb ataladi).

Bavariya—Germaniyadaeng koʻp sayyohlar tashrif buyuradigan hudud
Boltiq dengizidagi plyajlari bilan Meklenburg-Vorpommern sayyohlarning eng yuqori zichligiga ega. U Germaniyaning yirik shaharlari Berlin va Gamburg oʻrtasida qulay joylashgan

2017-yilda Germaniyaning oʻn oltita shtatining har birida milliy va xalqaro mehmon kechalari oʻtkazilgan. 2017-yilda Germaniyaga 178,23 million kishi tashrif buyurgan, shundan 37,45 millioni xorijiy mehmonlar (21,01 foiz). Mehmonxonalarda yoki klinikalar (tibbiyot turizmi)da 94,3 million kishi roʻyxatdan oʻtgan. Kishi boshiga turistlar zichligi boʻyicha Meklenburg- Pommern aholisi birinchi oʻrinda turadi.

Germaniyaga qisqa muddatli tashrif buyuruvchilarning aksariyati quyidagi millat vakillaridir:[1][2]

Daraja Mamlakat 2014 2016
1  Niderlandiya 4,237,865 4,477,100
2  Shveysariya 2,778,455 3,115,456
3  AQSh 2,371,086 2,558,495
4  Buyuk Britaniya 2,415,477 2,551,061
5  Avstriya 1,725,259 1,818,872
6  Fransiya 1,617,901 1,725,854
7  Italiya 1,642,443 1,651,933
8  Daniya 1,466,561 1,592,500
9  Belgiya 1,310,693 1,424,482
10  Xitoy 1,256,800 1,363,979
Umumiy xalqaro tashriflar 32,999,298 35,555,391

Ijobiy natijalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Germaniyada turizm boʻyicha rasmiy organ Germaniya Milliy Sayyohlik Kengashi (GNTB) boʻlib, butun dunyo boʻylab 29 mamlakatdagi Milliy sayyohlik idoralari tomonidan taqdim etiladi. GNTB tomonidan oʻtkazilgan soʻrovlar Germaniyada dam olish uchun turli sabablarni oʻz ichiga oladi. Ular quyidagilar: madaniyat (75 %), ochiq havo/qishloq (59 %), shaharlar (59 %), tozalik (47 %), xavfsizlik (41 %), zamonaviylik (36 %), yaxshi mehmonxonalar (35 %), yaxshi gastronomiya/oshxona (34 %), qulaylik (30 %), kosmopolitizm/mehmondoʻstlik (27 %), yaxshi xarid qilish imkoniyatlari (21 %), qiziqarli tungi manzaralar (17 %)) va yaxshi narx/ishlash nisbati (10 %).

Shahar tashqarisida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tibbiyot turizmi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taxminan 242 million kun yoki Germaniyadagi jami mehmonxonalarda oʻtkazgan kunlarning uchdan ikki qismi kurort shaharchalarhissasiga togʻri keladi.[3] Germaniya tibbiyot turizmi bilan mashhur. Koʻplab kurort shaharlarda issiq buloqda barpo etilgan boʻlib, ular odamlarga sogʻayish (nemischa: Kur) yoki mineral suv yoki boshqa kurort muolajalari orqali profilaktik yordam koʻrsatadi. Kurort shaharchalari va dengiz qirgʻogʻidagi kurortlar mineral va loy kurortlari (Mineral- und Moorbäder), Sogʻlom iqlim kurortlari (Heilklimatische Kurorte), Kneipp davolash kurortlari (Kneippkurorte — suv bilan davolash kurortlari), Dengiz qirgʻoqlari (Seebäderts) (Limatickurorte) kabi rasmiy nomlarga ega. Eng katta va taniqli kurortlar Baden-Baden (Kurhaus), Visbaden (Kurhaus), Aachen, Travemünde va Vesterlandiya (Kurhaus).

Hududiy turizm

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shimoliy Friziyaning Sylt orolidagi qumtepa
Boltiq boʻyidagi Ryugen orolidagi Stubbenkammer

Germaniyada eng koʻp tashrif buyuriladigan sayyohlik hududlari Sharqiy Shimoliy Friz orollari, Boltiq dengizining Golshteyn qirgʻoqlari, Meklenburg va Old Pommern, Reyn vodiysi, Bavariya va Qora oʻrmon, Bavariya Alp togʻlaridir. Quyidagi jadvalda 2008-yilda eng koʻp tashrif buyurilgan beshta qishloq tumanlari koʻrsatilgan:

Daraja Hudud # kuniga 2008-yilda
1 Nordfriesland 6.96 million
2 Ryugen 5.57 million
3 Oberalgau 5.29 million
4 Ostholshteyn 5.27 million
5 Breisgau-Xochshvartsvald 4.41 million


Boshqa mashhur hududlar:

  • Shimolda: Usedom, Golshteyn Shveysariya, Lüneburg-Xit, Harz va Meklenburg koʻli okrugi
  • Gʻarbda: Teutoburg oʻrmoni, Zauerlend, Eyfel va Mozel vodiysi
  • Sharqda: Sakson Shvetsariyasi, Tyuringer Vald, Erzgebirge va Elba vodiysi
  • Janubda: Taunus, Spessart, Rhön, Odenvald va Allgau.
Kuku soati. Oʻrmon ramzi.

1930-yillardan beri mahalliy va mintaqaviy hukumatlar tashrif buyuruvchilarga maʼlum bir mintaqa va uning madaniy yoki manzarali fazilatlari bilan tanishishlariga yordam berish uchun turli mavzuli yoʻnalishlarni tuzib chiqdilar. Quyidagi jadvalda eng mashhur mavzu yoʻnalishlari koʻrsatilgan. Bularga asosan Yevropa gʻishtli gotika yoʻnalishi va Yevropa sanoat merosi yoʻli, Harz-Xeyde yoʻli, Bertha Benz yodgorlik yoʻnalishi va Bergstrasse qismlari kiradi.

Yoʻnalishlar roʻyxati
Marshrut Tashkil etilgan Mavzu Masofa
Germaniya vino yoʻli (Deutsche Weinstraße) 1935 Palatin vino yoʻnalishi 85 km
Germaniya Aveniyu yoʻli (Deutsche Alleenstraße) 1993 Daraxtlar, xiyobonlar va yam-yashil qishloqlar 2900 km
Romantik yoʻl (Romantische Straße) 1950 Romantizm 366 km
Yuqori oʻrmon yoʻli (Schwarzwaldhochstraße) 1952 Oʻrmon 60 km
Qal’a yoʻli (Burgenstraße) 1954 Germaniyadagi qal’alar 1,000 km
Veser Uygʻonish yoʻli (Straße der Weserrenaissance) Veser Renessans davri 350 km
Romanesk yoʻli (Straße der Romanik) 1993 Romanesk meʼmorchiligi 1,195 km
Germaniya paromlari yoʻnalishi 2004 Fordlar, paromlar, koʻpriklar va tunnellar 250 km
Germaniya yogʻoch-karkas yoʻli 1990 Yogʻoch ramkalar (Fachwerk) 3,000 km
Nemis soat yoʻli (Deutsche Uhrenstrasse) Kuku soatlari ishlab chiqaruvchilari, soat yuzini boʻyash ustaxonalari, muzeylar, Qora oʻrmon va Baar qishloqlari, landshaftlar 320 km
Sanoat yoʻli (Route der Industriekultur) Rur hududining sanoat merosi 400 km
Nemis ertak marshruti (Deutsche Märchenstraße) Aka-uka Grimmlarning ertaklari va afsonalari 600 km


Bolsterlang koʻrinishi, Oberallgau

Germaniyadagi asosiy qishki sport hududlari Bavariya Alp togʻlari va Shimoliy ohaktosh Alp togʻlari, shuningdek, markaziy ichidagi Ruda togʻlari, Harz togʻlari, Fixtel togʻlari va Bavariya oʻrmonlaridir. Birinchi toifadagi qishki sport infratuzilmasi togʻ changʻisi va snoubord, bobsledding va changʻi uchish uchun mavjud.

Koʻpgina hududlarda qishki sport turlari noyabrdan fevralgacha mavsum bilan cheklangan. Advent mavsumida Germaniyaning koʻplab shaharlari va shaharlarida Rojdestvo bozorlari oʻtkaziladi.

1995-yildan 2005-yilgacha Germaniyaning oʻn ikki yirik shahriga sayohatlar soni ikki baravar koʻpaydi. Bu har qanday sayohat yoʻnalishidagi eng katta oʻsishdir.   Bu oʻsish asosan taʼlim yoki ish safari bilan birgalikda madaniy turizmning oʻsishidan kelib chiqadi. Binobarin, madaniy, koʻngilochar, mehmondoʻstlik, gastronomik va chakana xizmatlarning tobora yuqori standartlarini taʼminlash va etkazib berish ham koʻproq xalqaro mehmonlarni jalb qilmoqda. Quyidagi jadvalda 2012-yilda Germaniyaning eng koʻp tashrif buyuriladigan oʻnta shaharlari koʻrsatilgan. Yiliga 1 milliondan ortiq sayyohlar tashrif buyuruvchi shahar va qishloqlar: Rostok, Gannover, Bremen, Kuksxaven, Bon, Freyburg, Myunster, Lyubek, Visbaden, Essen va Regensburg.

Berlin
  
32.9m
Myunxen
  
17.1m
Gamburg
  
14.5m
Frankfurt-Mayn
  
10.2m
Kologne
  
6.3m
Dyuseldorf
  
5.0m
Dresden
  
4.6m
Shtutgart
  
3.9m
Nuremberg
  
3.6m
Leypsig
  
3.4m
2018-yilda million nafar sayyoh kelgan top-10 ta shahrlar[4]

Turistik shaharlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Berlindagi sayyohlik velosipedi

Berlin har yili 135 million sayyohni qabul qiladi. Bu esa uni Yevropa Ittifoqidagi eng koʻp tashrif buyuriladigan shaharlar orasida uchinchi oʻringa qoʻyadi. 2012-yil iyun oyida Berlinda 125 000 oʻrinli 781 ta mehmonxona mavjud edi. 2012-yilning birinchi yarmida oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 10 foizdan ortiq oʻsish kuzatildi.

Gamburg 2007-yilda 3 985 105 dan ortiq sayyohni qabul qildi. Bu yerda turizm sektori 175 000 dan ortiq odamni toʻliq ish bilan taʼminlaydi va 9,3 yevro daromad keltiradi.  Gamburg Metropoliteni mintaqani asosiy iqtisodiy kuchga aylantirdi. Gamburg Germaniyadagi eng tez rivojlanayotgan turizm sohalaridan biriga ega. 2001-yildan 2007-yilgacha shaharga kelish 55,2 % ga oshdi (Berlin +52,7 %, Meklenburg-Gʻarbiy Pomeraniya +33 %). Odatda Gamburgga tashrif buyurish shahar hokimiyati va buyuk cherkov Sent-Michaelis, Speicherstadt va Landungsbrückenni oʻz ichiga oladi. Ushbu diqqatga sazovor joylarni boshqa hududlar bilan bogʻlaydigan avtobuslar qatnovi yoʻlga qoʻyilgan. Gamburg dunyodagi eng katta portlardan biri boʻlgani sababli koʻplab mehmonlar Landungsbrückendan boshlanadigan kema sayohatlaridan birini (Große Hafenrundfahrt, Fleetfahrt) tanlaydilar. Asosiy yoʻnalishlarga muzeylar ham kiradi.

  1. Tourismus in Zahlen 2014 (Wayback Machine saytida 11-dekabr 2017-yil sanasida arxivlangan), Statistisches Bundesamt
  2. Tourismus in Zahlen 2016 (Wayback Machine saytida 4-mart 2017-yil sanasida arxivlangan), Statistisches Bundesamt
  3. templateId=renderPrint.psml Overnight stays by groups of communities (Wayback Machine saytida 18-noyabr 2010-yil sanasida arxivlangan), Statistisches Bundesamt, Wiesbaden
  4. Tourismus in Zahlen on statistischebibliothek.de]