Seshat

Seshat (Misr. Sš3t-" hayot yillarini oʻlchaydigan kishi „yoki“ ayol kotib") — Misr mifologiyasida yozish, adabiyot, taqdir va hisob-kitob sanʼati maʼbudasi^[1]. Pantera bilan tasvirlangan va „Hayot uyi xonimi“ (qoʻlyozmalar toʻplamiga ega oʻquv muassasasi, arxiv) qadimiy unvoniga ega edi^[2].

Ism

Seshat ismi ikki maʼnoga ega. Birinchisi- " hayot yillarini oʻlchaydigan kishi "(sesh = papirus = yashil = hayot beruvchi). Keyinchalik, uning kulti Tot bilan birlashtirilganda, bu ism „ayol kotib“ (sesh = papirus = papirus = yozuvchi) talqinini oldi. Seshatning erkak shakli Seshau^[2].

Rasm

Pantera Seshatning muqaddas hayvoni hisoblangan, shuning uchun maʼbudashu hayvonning terisida tasvirlanib, koʻylak ustidan oʻralgan, qoʻlida yozuv asboblari (papirus tayoqchasi va vaqtinchalik ustun) bilan tasvirlangan. Boshining ustida etti burchakli yulduz^[2]^[3]^[4] tasvirlangan. Seshat ramzi ruhoniylarning tantanali yurishida 15 kishidan sakkizinchisi tomonidan olib boriladigan shtandartga oʻrnatildi^[3].

Mifologiya

Keyingi davrda Seshat Tot bilan bogʻlangan va „Shed“ daraxtining barglarida (heb-sed bilan bogʻliq) Fir’avnning hayoti va hukmronligini oʻlchaydigan kishi hisoblangan^[2]. U donolik xudosi Totning qizi yoki singlisi (kamdan-kam xotini) hisoblangan.

Seshatning tugʻilgan kuni Mafdetniki bilan bir kunda nishonlangan, ehtimol shuning uchun, Seshat uning egizak singlisi deb hisoblanadi.

Dendera ibodatxonasida Isis „Buyuk Seshat, yozuv xonimi, osmonda buyuk, yerda^[5] qudratli“ deb nomlanadi.

Kult

Dastlab Seshat mahalliy Sais maʼbudasi edi, lekin keyinchalik uning ibodat markazi Xemenu (Buyuk Hermopol) edi.

Seshat Totning ayol gipostaziyasi sifatida tasvirlanib —- olimlar va donishmandlar, quruvchilar va geodeziklarga hisob-kitoblar, donolik, yozuv maʼbudasi edi.Ayniqsa, ibodatxonalarni qurishda (Shuning uchun Seshat Nephthys — saroylarning homiysi bilan bogʻlangan) Seshat poydevor qoʻyishda muhim rol oʻyagan. Seshat „hayot uyining xodimi“, yaʼni „Muqaddas bitiklar, bilim va taʼlimotlar uyi“^[2].

Taqdirning maʼbudasi sifatida Seshat osmonning pastki chuqurliklarida yoki yuqori va quyi Misr uchrashuvi joyida kosmik daraxtning etagida oʻtiradi. Daraxt yoki uning barglarida u hayot yillarini (fir’avnlarni) va kelajak avlodlar uchun muhim voqealarni yozadi^[4]^[6]. Seshat-yangi tugʻilgan ilohiy bolaning toʻshagida oʻtirgan maʼbudalardan biri^[3].

Yana qarang

Bu
Sia

Manbalar

↑ Antonio Loprieno. Ancient Egyptian Literature: History and Forms. BRILL, 1996. ISBN 9004099255.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Harry Eilenstein. Isis: Die Geschichte der Göttin von der Steinzeit bis heute. BoD – Books on Demand, 2018 — 136, 142-bet. ISBN 9783842381896.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Christian Leitz. Lexikon der ägyptischen Götter und Götterbezeichnungen. Peeters Publishers, 2002 — 608-bet. ISBN 9789042911512.
↑ ^4,0 ^4,1 Макс Мюллер. Египетская мифология, 5000 экз, Загадки древнего Египта, М.: Центрполиграф, 2007. ISBN 978-5-9524-3094-5.
↑ Susanne Töpfer. Fragmente des sog. "Sothisrituals" von Oxyrhynchos aus Tebtynis. Museum Tusculanum Press, 2015 — 67-bet. ISBN 9788763543644.
↑ Near eastern studies, 1965 — 60-bet.

Adabiyotlar

Сешат, Мифологический словарь, М.: Советская энциклопедия, 1990 — 672-bet.

[1] Antonio Loprieno. Ancient Egyptian Literature: History and Forms. BRILL, 1996. ISBN 9004099255.

[:1-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Harry Eilenstein. Isis: Die Geschichte der Göttin von der Steinzeit bis heute. BoD – Books on Demand, 2018 — 136, 142-bet. ISBN 9783842381896.

[:0-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Christian Leitz. Lexikon der ägyptischen Götter und Götterbezeichnungen. Peeters Publishers, 2002 — 608-bet. ISBN 9789042911512.

[:2-4] 4,0 ^4,1 Макс Мюллер. Египетская мифология, 5000 экз, Загадки древнего Египта, М.: Центрполиграф, 2007. ISBN 978-5-9524-3094-5.

[5] Susanne Töpfer. Fragmente des sog. "Sothisrituals" von Oxyrhynchos aus Tebtynis. Museum Tusculanum Press, 2015 — 67-bet. ISBN 9788763543644.

[6] Near eastern studies, 1965 — 60-bet.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]