Shams al-maorif
| Til | Arabic |
|---|---|
| Janr(lar)i | Occult treatise, Grimoire |
Shams al-Maorif yoki Shams al-Maarif va Lata'if al-Avorif [lower-alpha 1] 13-asrda arab sehriga oid ezoterik ma'naviyatga erishish uchun yozilgan darslik. Uni Ayyubiylar sulolasidan bo’lgan Misrda yashagan olim Ahmad al-Buniy yozgan, u taxminan 1225 ( hijriy 622) yilda vafot etgan. “Shams al-maarif” odatda arab dunyosida eng taʼsirli kitob sifatida koʻriladi[1] va har bir davlatda ham “ Pikatrix” dan koʻp boʻlmasa ham muhim ahamiyatga ega.
Zamonaviy shaklda kitob ikki jilddan iborat; Shams al-maorif al-kubro va Shams al-maorif as-Sug'ro, birinchisi ikkinchi kitobdan kattasi.[2][3] Birinchi bob bir necha boblar iborat bo’lib o'quvchini sehrli kvadratlar bilan tanishtiradi va sehrli ta’sir ko’rsatadi deb hisoblangan raqamlar va alifbo kombinatsiyasi muallifning aytishicha, jinlar, farishtalar va ruhlar bilan muloqot qilishning yagona yo'li. Asarning keyingi bosma nashrlarida kiritilgan mundarijada 40 tagacha bo'lgan raqamsiz boblar ( faṣl ) ro'yxati mavjud. Bunga qaramasdan, matbaa va boshqa turli xil standartlashtirishdan oldin, har birining uzunligi bo'yicha farq qiladigan uchta mustaqil jildlar mavjud edi.[4]
Ommabop bo'lishi bilan birga, islom tarixida bostirilgan va taqiqlanganligi bilan ham shuhrat qozongan[5], biroq bugungi kungacha o'qish va o'rganishda gullab-yashnamoqda. Bir necha, so‘fiylik tariqatlari, masalan ;Naqshbandiya-Haqqoniy tariqati uning qonuniyligini va okkultizm uchun to‘plam sifatida o’rganib unga yuksak e’tibor qaratgan.[6]
Xuddi shu muallifning yana bir asari yaʼni “Manbaʼ usul al-hikma ” (“Hikmat asoslari manbai”) unga ma’nodosh hisoblanadi.
Tarjimalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ingliz tiliga to'liq hajmli tarjimalar noma'lum bo'lsa-da, asosiy sahifada topilgan bir nechta mashhur marosimlarning ko'plab tarjimalari, shuningdek, unda aks etgan matnda mavjud. Ushbu marosimlarning ayrimlari turli darajadagi mashhurlikka ega bo'lgan, ammo ko'plab nashrlarda takrorlanadigan matnlardan n biri Birhatiya[7][8][9] ( "Qadimgi qasam yoki Qizil oltingugurt[10] nomi bilan ham tanilgan).
2022 yilda Amina Inloesning ingliz tiliga qilgan tarjimasi Revelore Press tomonidan "Shams al-maarif: Bilim quyoshi deb nomlandi. Arabcha esa Grimoire: tanlangan tarjima"[11] nomi bilan chop etildi
Arab va Gʻarb dunyosidan boshqa davlatlarda kitobning bir qancha nashrlari urdu va turk tillarida chop etilgan[12][13][14]
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Islomda alkimyo va kimyo
- Islom astrologiyasi
- Ruhoniy
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Owen Davies, Grimoires: A History of Magic Books, Oxford University Press, 2009, p. 27
- ↑ Shamsu al-Ma‘aref al-Kubrah, Al Nour Library, Beirut, Lebanon: 2006.
- ↑ Shamsu al-Ma‘aref al-Sughra, Al Nour Library, Beirut, Lebanon: 2005.
- ↑ Francis Maddison, Emilie Savage-Smith, Ralph H. Pinder-Wilson, Tim Stanley, Science, Tools And Magic Vol. 12, Oxford University Press, 1997, p. 65
- ↑ Michael Ipgrave, Scriptures in Dialogue: Christians and Muslims Studying the Bible and the Qur'an Together, Church Publishing Inc, 2004, p. 42
- ↑ „Shamsu'l-Ma'arif“. eshaykh.com. 2011-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 9-iyul.
- ↑ Wahid Azal, The Birhatiya Conjuration Oath & the meaning of its first 28 names, N.U.R.-Fatimiya Sufi Order, 2008
- ↑ Nineveh Shadrach, Magic That Works: Practical Training for the Children of Light, Ishtar Publishing, 2005, p. 228
- ↑ Nineveh Shadrach, Ancient Magick Conjuration of Power: Beginners Guide to the Berhatiah, Ishtar Publishing, 2011
- ↑ Nineveh Shadrach, Magic That Works: Practical Training for the Children of Light, Ishtar Publishing, 2005, p. 48
- ↑ „Shams al-Ma'arif (The Sun of Knowledge)“.
- ↑ Iqbal al-Din Ahmad, Shams al-Ma'arif al-Kubra Wa Lata'if al-'Awarif. Urdu, Darul Ishaat, Karachi, Pakistan: 1978.
- ↑ Basir Ahmad Hadrat Kalianwala, Shams al-Ma'arif Lata'if al-'Awarif. Urdu Tarjama, Kutub Khana Shan-e-Islam, Lahore, Pakistan.
- ↑ Selahattin Alpay, Sems’ül Maarif. Büyük Bilgiler Güneşi, P.K. 157 Beyazid, Istanbul: 1979.