Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

рас-полз-тись

располз/тисъ, -зусъ, -зёшься; -олзся, -олзлась (несов. расползаться) сов.
1 har tomonga oʻrmalab ketmoq, oʻrmalashmoq, oʻrmalashib ketmoq; ◆ тараканы ~лись по полу suvaraklar polda oʻrmalab ketishdi;
2 sekin-asta tarqalmoq, tarqalib katta joyni egallamoq, kengaymoq (bulut, tutun kabilar haqida); ◆ чёрные клубы дыма ~лись по небу qora tutun parchalari koʻk yuziga tarqala boshladi;
3 разг. ezilib (yoʻqolib) ketmoq, bilinmaydigan boʻlib ketmoq; ◆ колеи на дороге ~лись от дождя yogʻingarchilikdan arava izlari yoʻqolib ketibdi;
4 перен. прост. semirib ketmoq; с ◆ годами она ~ласъ, обрюзгла yillar oʻtishi bilan u (ayol) semirdi, salqib qoldi;
5 разг. yirtilmoq, sitilmoq, yirtilib (sitilib) tushmoq, tutdek toʻkilib tushmoq;
◆ брюки ~лись shim yirtilib tushdi (tutdek toʻkildi);
6 перен. разг. buzilmoq, xarob boʻlmoq; ◆ хозяйство, без надзора быстро ~ется xoʻjalik qarovsizlikdan tezda xarob boʻladi.