Thái Tổ
Giao diện
Thái Tổ (chữ Hán: 太祖) là miếu hiệu của một số vua chúa trong lịch sử Việt Nam, Trung Quốc và Triều Tiên. Những vị vua có miếu hiệu Thái Tổ thường là người khai sáng ra triều đại đó.
Việt Nam
[sửa | sửa mã nguồn]Vua
[sửa | sửa mã nguồn]- Lý Thái Tổ (1009–1028)
- Lê Thái Tổ (1428–1433)
- Mạc Thái Tổ (1527–1529)
- Nguyễn Thái Tổ (1788–1792, nhà Nguyễn Tây Sơn)
Truy tôn
[sửa | sửa mã nguồn]- Trần Thái Tổ (1225–1234) {do Trần Thái Tông truy tôn}
- Nguyễn Thái Tổ (1558–1613) {do Nguyễn Thế Tổ (Gia Long) truy tôn}
Trung Quốc
[sửa | sửa mã nguồn]Vua
[sửa | sửa mã nguồn]- Thương Thái Tổ (1600 TCN–1588 TCN) có miếu hiệu khác là Cao Tổ Ất
- Hán Thái Tổ (202 TCN–195 TCN) miếu hiệu là Thái Tổ[1], thụy hiệu là Cao Hoàng Đế,[2] nhưng do Tư Mã Thiên ghi trong Sử ký là Cao Tổ bản kỷ nên đời sau quen gọi là Hán Cao Tổ.
- (Đông) Ngô Thái Tổ (222-252)
- (Hồ) Hán Thái Tổ (304-310)
- (Tiền) Yên Thái Tổ (333-348)
- (Hậu) Triệu Thái Tổ (334-349)
- (Hậu) Tần Thái Tổ (384-393)
- (Bắc) Ngụy Thái Tổ (386-409)
- (Bắc) Yên Thái Tổ (409-430)
- Tống Thái Tổ (420-422)
- (Hậu) Lương Thái Tổ (386-399)
- (Tây) Lương Thái Tổ (400-417)
- (Bắc) Lương Thái Tổ (401-433)
- Tề Thái Tổ (479-482)
- (Tây) Tần Thái Tổ (412-428)
- Hậu Lương Thái Tổ (907-912)
- Thục Thái Tổ (907-918) có miếu hiệu khác là Cao Tổ
- Liêu Thái Tổ (907-926)
- (Hậu) Chu Thái Tổ (951-954)
- Tống Thái Tổ (960-976)
- Kim Thái Tổ (1115-1124)
- (Đại) Lý Thái Tổ (938-944)
- Nguyên Thái Tổ (1206-1227)
- (Minh) Hạ Thái Tổ (1363-1366)
- Minh Thái Tổ (1368-1398)
- Thanh Thái Tổ (1616-1626)
- Tây Thái Tổ (1644-1646)[3] có sách khác chép là Thủy Tổ[4]
- (Ngô) Chu Thái Tổ (1677-1678)
Truy tôn
[sửa | sửa mã nguồn]- Tào Tháo được Nguỵ Thế Tổ truy tôn làm Ngụy Thái Tổ
- Tư Mã Chiêu được Tấn Thế Tổ truy tôn làm Tấn Thái Tổ
- Sở Thái Tổ (Hoàn Ôn) (do Sở Vũ Điệu Đế Hoàn Huyền truy tôn)
- Tiền Lương Thái Tổ (Trương Quỹ) (do Tiền Lương Cao Tổ truy tôn)
- Tiền Tần Thái Tổ (Phù Hồng) (Phù Kiện truy tôn)
- Đại Thái Tổ (Thác Bạt Lực Vi) (trước được truy tôn là Đại Thủy Tổ, sau Tây Ngụy Văn Đế đổi lại là Thái Tổ)
- Hạ Thái Tổ (Lưu Vệ Thìn) (truy tôn)
- Trạch Ngụy Thái Tổ (Địch Bân) (truy tôn)
- Bắc Ngụy Thái Tổ (truy tôn)
- Lương Thái Tổ (do Lương Vũ Đế truy tôn)
- Tề Thái Tổ (Cao Hoan) (do Bắc Tề Văn Tuyên Đế truy tôn)
- Vũ Văn Thái được Bắc Chu Hiếu Mẫn Đế truy tôn làm Bắc Chu Thái Tổ
- Dương Trung được Tùy Cao Tổ truy tôn làm Tùy Thái Tổ
- Lý Hổ được Đường Cao Tổ Lý Uyên truy tôn làm Đường Thái Tổ
- Nam Chu Thái Tổ (Võ Sĩ Hoạch) (do Chu Tắc Thiên Đại Thánh Hoàng Đế truy tôn)
- Nam Ngô Thái Tổ (Dương Hành Mật) (do Nam Ngô Duệ Đế truy tôn)
- Hậu Đường Thái Tổ (Lý Khắc Dụng) (do Hậu Đường Trang Tông truy tôn)
- Tề Thái Tổ (Từ Ôn) (tức Nam Đường Thái Tổ, do Nam Đường Tiên Chủ truy tôn)
- Mân Thái Tổ (Vương Thẩm Tri) (do Mân Thái Tông truy tôn)
- Hậu Thục Thái Tổ (Mạnh Dật) (truy tôn)
- Nam Hán Thái Tổ (Lưu An Nhân) (do Nam Hán Cao Tổ truy tôn)
- Tây Hạ Thái Tổ (Lý Kế Thiên) (truy tôn, có thụy hiệu khác là Vũ Tông)
- Đại Trung Thái Tổ (Cao Trí Thăng) (do Đại Trung Biểu Chính Đế Cao Thăng Thái truy tôn)
Triều Tiên
[sửa | sửa mã nguồn]Thái Tổ (Hangul: 태조; Taejo) có thể là miếu hiệu của các vị vua:
- Cơ Tử Triều Tiên Thái Tổ Tử Tư Dư
- Cao Câu Ly Thái Tổ
- Kim Quan Già Da Thái Tổ
- Bột Hải Thái Tổ
- Cao Ly Thái Tổ
- Triều Tiên Thái Tổ