Thảo luận Bản mẫu:Động vật trong văn hóa

Thống nhất tên gọi

Có nhiều loài động vật vốn dĩ đã gắn bó với con người từ lâu trong lịch sử, do đó nhiều loài động vật đã đi vào nền văn hóa của con người với những hình tượng đáng trân trọng. Chính vì lẽ đó, trên Bách khoa toàn thư mở ở nhiều phiên bản ngôn ngữ khác nhau đã có chủ đề này.

Ở Wikipedia tiếng Việt cũng có chủ đề này, ban đầu là các bài viết riêng lẻ về các con vật gồm chuột, gấu, đại bàng. Nhận thấy đề tài này hấp dẫn, có thể khai thác và cũng có nhiều ý nghĩa nên Phương Huy đã tham khảo bản mẫu bên tiếng Anh để viết, và xây dựng bản mẫu về các loài động vật trong văn hóa. Đến nay loạt bài này cơ bản cũng đã phong phú, đa dạng, phủ xanh gần hết các loài động vật gắn bó mật thiết với con người, chẵng hạn như các loài vật trong 12 con giáp, các loài vật trong 12 cung hoàng đạo, trong bộ tứ linh, tứ tượng, lục súc, ngũ hình...

Qua quá trình xây dựng chủ đề, có vấn đề đặt ra được một số thành viên quan tâm, đó là tên của dạng bài này như thế nào? Ban đầu, do việc xây dựng bài mới chủ yếu tham khảo bên tiếng Anh nên tên bài không thống nhất. Một số thành viên cũng đã nhận ra vấn đề này. Cụ thể là:

• Thành viên Quoc-Phong NGUYEN: Đã đổi hàng loạt tên bài (động vật) trong văn hóa đại chúng thành (động vật) trong văn hóa. Điều phối viên Alphama đã đề nghị dừng việc này lại vì chưa qua thảo luận. Do tại thời điểm đó, loạt bài này vẫn còn ít do đó chưa nhận được nhiều ý kiến quan tâm, nên vấn đề này tạm gác lại.
• Thành viên Bimbom: Đã có nhắn tin vào trang thảo luận của Phương Huy là: "Phương Huy nên đổi tên tất cả các bài này thành một dạng thống nhất là "X trong văn hóa". Phương Huy có thể tạo thêm một loạt bài nữa là "X trong tín ngưỡng" chẳng hạn". Phương Huy đã hứa sẽ nghiên cứu chủ đề này để có thể đặt tên bài thích hợp.
• Thành viên Tery King có đặt vấn đề về tên gọi cho thống nhất, theo đó: "Văn hoá" bao gồm cả "thần thoại" rồi, nói "văn hoá và thần thoại" là thừa. Tên của bài này và mấy bài khác dạng "con X, con Y trong văn hoá" đọc lên thấy ngang ngang, theo tôi nên đổi sang một cái tên khác nghe thuận tai hơn, chẳng hạn như "Hình tượng hươu nai trong văn hoá".

Như vậy, đã có nhiều ý kiến về việc đặt tên, đồng thời qua một thời gian nghiên cứu, suy nghĩ, Phương Huy nhận thấy các ý kiến trên đều có lý, phản ánh nhu cầu thống nhất về tên gọi của chủ đề này, do đó Phương Huy có đề xuất như sau:

• Đổi tên toàn bộ các bài viết về chủ đề này thành một dạng thống nhất. Lý do: Theo yêu cầu của nhiều thành viên (trong đó có cả Phương Huy)
• Tên gọi sẽ là: Hình tượng con X trong văn hóa. Đối với các con vật có 01 âm tiết thì sẽ có từ con đi trước (ví dụ: Hình tượng con trâu trong văn hóa), đối với các con vật có 02 âm tiết thì giữ nguyên (ví dụ: Hình tượng hươu nai trong văn hóa; thay vì hình tượng con hươu nai trong văn hóa). Lý do:
  • Thống nhất thuật ngữ trong văn hóa vì đây là phạm trù rộng nhất, bao quát nhất có thể, các thuật ngữ khác như trong văn hóa đại chúng, trong thần thoại, trong tôn giáo, trong tín ngưỡng, trong biểu tượng dân gian, trong nghệ thuật, trong hội họa... thực chất đều nằm trong phạm trù văn hóa.
  • Thống nhất dùng thuật ngữ hình tượng thay cho thuật ngữ biểu tượng. Lý do: Thuật ngữ hình tượng rất thuần việt, nghe dung dị, dễ hiểu, biểu cảm hơn (do đây là Wikipedia tiếng Việt), thuật ngữ biểu tượng: dịch từ bản tiếng Anh, nghe máy móc hơn và ít thông dụng bằng. Nhiều tài liệu sách báo khi viết về các con vật trong văn hóa cũng dùng từ hình tượng. Có thể so sánh kết quả như sau:
    • Cò trong văn hóa: Nghe cụt lủn, rất ngang tai (thống nhất với ý kiến của Thành viên Tery King)
    • Cò trong biểu tượng văn hóa: Tạm được, nhưng vẫn còn ảnh hưởng của văn phong dịch
    • Hình tượng con cò trong văn hóa: Phương án hay nhất, nghe thuận tai (thống nhất với ý kiến của Thành viên Tery King), cũng rất tiếng Việt.

Với những giải trình như trên, xin phép các bạn, Phương Huy sẽ tiến hành đổi tên các bài trong chủ đề này. Trân trọng.--Phương Huy (thảo luận) 07:44, ngày 7 tháng 4 năm 2015 (UTC)