Bước tới nội dung

Thời kỳ ấm Trung cổ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Thời kỳ ấm Trung cổ là một giai đoạn khí hậu ấm lên ở vùng Bắc Đại Tây Dương và có thể có mối liên hệ với các sự kiện khí hậu khác trên thế giới trong giai đoạn này như ở Trung Quốc,[1] New Zealand,[2] và các quốc gia khác[3][4][5][6][7][8][9] kéo dài trong khoảng 950–1250.[10] Tiếp sau thời kỳ này là thời kỳ lạnh hơn được gọi là thời kỳ băng hà nhỏ.

Mặc dù còn nhiều điểm không chắc chắn, đặc biệt trong khoảng thời gian trước 1600 do hiếm có dữ liệu, thời kỳ ấm nhất trước thế kỷ 20 rất giống với những gì đã xảy ra vào khoảng năm 950 và 1100, nhưng nhiệt độ lúc đó có lẽ thấp hơn khoảng trung bình 1961-1990 khoảng 0,1 °C và 0,2 °C và thấp hơn nhiều so với mức mà các công cụ đo đạc ghi được sau năm 1980. Sự không đồng nhất của khí hậu trong suốt ‘thời kỳ ấm Trung cổ’ được thể hiện qua nhiều di chỉ riêng lẻ được tìm thấy rộng rãi.[11]

Các nghiên cứu ban đầu

[sửa | sửa mã nguồn]

Thời kỳ ấm Trung cổ (MWP) diễn ra trong khoảng thời gian 950–1250, vào thời kỳ Trung cổ châu Âu.[10] Nghiên cứu ban đầu về MWP và thời kỳ băng hà nhỏ sau đó đã được tiến hành rộng khắp ở châu Âu, nơi mà hiện tượng này được ghi nhận rõ ràng nhất. Ban đầu người ta tin rằng sự thay đổi nhiệt độ đã diễn ra trên toàn cầu.[12] Tuy nhiên, quan điểm này vẫn còn bị nghi ngờ, theo bản cáo tóm tắt của IPCC năm 2001 về nội dung này ghi nhận rằng "... các dấu hiệu hiện tại không đặc trưng cho các thời kỳ dị thường ấm/lạnh diễn ra đồng bộ trên toàn cầu trong khoảng thời gian này, và các tên gọi như thời kỳ băng hà nhỏ hay thời kỳ ấm Trung cổ chỉ đề cập đến xu hướng thay đổi nhiệt độ trung bình toàn cầu hay ở từng bán cầu trong vài thế kỷ qua".[13] Các giá trị nhiệt độ toàn cầu ghi nhận được từ lõi băng và trầm tích hồ cho thấy ở phạm vi toàn cầu rằng Trái Đất trong thời kỳ ấm Trung cổ có thể đã lạnh hơn (khoảng 0,03⁰C) so với đầu và giữa thế kỷ 20.[14] Crowley và Lowery (2000) [15] cho rằng "chưa có đủ tài liệu để chứng minh sự tồn tại của thời kỳ này ở Nam bán cầu."

Các nhà cổ khí hậu học đã mô phỏng khí hậu cho một khu vực đặc biệt trong thế kỷ 20 về thời điểm lạnh nhất trong thời kỳ băng hà nhỏ và thời điểm ấm nhất trong thời kỳ ấm Trung cổ.[16][17]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ http://adsabs.harvard.edu/abs/2002AGUFMPP71C..09L
  2. ^ http://ruby.fgcu.edu/courses/twimberley/EnviroPhilo/CookPalmer.pdf
  3. ^ Leavitt SW (1994). “Major wet interval in white mountains medieval warm period evidenced in δ13C of bristlecone pine tree rings California”. Climatic Change. 26 (2–3): 299–307. doi:10.1007/BF01092420.[liên kết hỏng]
  4. ^ http://ruby.fgcu.edu/courses/twimberley/EnviroPhilo/Glacial.pdf
  5. ^ Diaz, Henry F.; Hughes, M. (1994). The Medieval warm period. Boston: Kluwer Academic Publishers. tr. 134. ISBN 0-7923-2842-6. 6.2 Evidence for a Medieval Warm EpochQuản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  6. ^ Keigwin, Lloyd D. (ngày 29 tháng 11 năm 1996). “The Little Ice Age and Medieval Warm Period in the Sargasso Sea”. Science. 274 (5292): 1503. doi:10.1126/science.274.5292.1503.
  7. ^ Grove JM, Switsur R (1994). “Glacial geological evidence for the medieval warm period”. Climatic Change. 26 (2–3): 143–169. doi:10.1007/BF01092411.[liên kết hỏng]
  8. ^ Stahle DW, Cleaveland MK (1994). “Tree-ring reconstructed rainfall over the southeastern U.S.A. during the medieval warm period and little ice age”. Climatic Change. 26 (2–3): 199–212. doi:10.1007/BF01092414.[liên kết hỏng]
  9. ^ Kazuyoshi Yamada. “Late Holocene monsoonal-climate change inferred from lakes Ni-no-Megata and San-noMegata, northeastern Japan”. Quaternary international. 220: 122–132. |ngày truy cập= cần |url= (trợ giúp)
  10. ^ a b Mann, M. E.; Zhang, Z.; Rutherford, S.; Bradley, R. S.; Hughes, M. K.; Shindell, D.; Ammann, C.; Faluvegi, G.; Ni, F. (2009). “Global Signatures and Dynamical Origins of the Little Ice Age and Medieval Climate Anomaly”. Science. 326 (5957): 1256. doi:10.1126/science.1177303. PMID 19965474.
  11. ^ Solomon, Susan Snell; Intergovernmental Panel on Climate Change (2007). “6.6 The Last 2,000 Years”. Climate change 2007: the physical science basis: contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge: Cambridge University Press for the Intergovernmental Panel on Climate Change. ISBN 0-521-70596-7.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  12. ^ Staff members at NOAA Paleoclimatology (ngày 19 tháng 5 năm 2000). The "Medieval Warm Period". A Paleo Perspective...on Global Warming. NOAA Paleoclimatology.
  13. ^ Folland, C.K.; Karl, T.R.; Christy, J.R.; Clarke, R.A.; Gruza, G.V.; Jouzel, J.; Mann, M.E.; Oerlemans, J.; Salinger, M.J. (2001). “2.3.3 Was there a "Little Ice Age" and a "Medieval Warm Period"?"”. Trong Houghton, P.J.; Ding, Y.; Griggs, D.J.; Noguer, M.; van der Linden; Dai, X.; Maskell, K.; Johnson, C.A. (biên tập). Working Group I: The Scientific Basis. Intergovernmental Panel on Climate Change Climate Change 2001. Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA: Cambridge University Press. tr. 881. ISBN 0521807670. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2022. Đã định rõ hơn một tham số trong |editor1-first= và |editor-first= (trợ giúp)
  14. ^ Bradley, Raymond S. (2003). “Climate of the Last Millennium” (PDF). Climate System Research Center.
  15. ^ Crowley, Thomas J.; Lowery, Thomas S. (2000). “How Warm Was the Medieval Warm Period?” (PDF). AMBIO: A Journal of the Human Environment. 29 (1): 51–4. doi:10.1579/0044-7447-29.1.51.[liên kết hỏng]
  16. ^ Bradley, Raymond S.; Malcolm K., Hughes; Diaz, Henry F. (2003). “Climate in Medieval Time” (PDF). Science. 302 (5644): 404–5. doi:10.1126/science.1090372. PMID 14563996.
  17. ^ Jones, P.D.; Mann, M.E. (2004). “Climate over past millennia” (PDF). Reviews of Geophysics. 42 (RG2002): 1–42. doi:10.1029/2003RG000143. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 19 tháng 1 năm 2010. Truy cập ngày 19 tháng 7 năm 2010.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thời_kỳ_ấm_Trung_cổ&oldid=71875821”