Limburgs

't Limburgs is e Nederfrankische streektoale die weirdt gesprookn in Belgisch Limburg, Hollands Limburg en ôok in 't dêel van Noordreyn-Westfoaln (Duutsland) die an Hollands Limburg grenst (doar Zuud-Nederfrankisch genoemd).

In 't Limburgs zelve zyn der ook nog vee verschilln, die deur isoglossn (de Benratherlinie en de Uerdinger linie) weirdn geschid. Der zyn verre 2 miljoen Limburgssprekers.

Fransche en Duutsche invloedn

Deurda Limburg centroal ligt tussn Vrankryk, Holland en Duutsland en van alle drie dêel uut makte, is 't nie verwonderlik da z' invloed g'hed hèin ip de Limburse toale.

Enigste vôorbêeldn:

• hui (Frans aujourd'hui) - vandoage
• rappeleren (Frans rappeler) - rappeleern, herinnern
• avvensere (Frans avancer) - avanseern, avveseern, voruutgoan

Achter d'ofschiddienge van België van 't Verenigd Keuninkryk der Nederlandn vergrôotte den invloed van 't Frans ip 't Limburgs zelfs nog mêer. Ze gebruukn bevoorbeeld (lik in 't West-Vlams) remorque, compteur, embrayage, kader, camion, facteur en madame.

Limburgse termen

Enigte Limburgse woordn en under vertoalienge noa 't West-Vlams:

allegaal/allelein/tótmem: ol gelyk breêr: pôorte dao: doa de koel: de mynn egg/essig: azyn gezèt/tsiedòng: gazette graaf: berm hie/hië/hei: hiere Hollès(j): AN humme: hemde huuj: vandoage kalle/moele: klappn kan(z)jel: dakgote kolef/koalèf/mostem: groenselhof krevat: plastrong loetsj: tute (vo baby's) miemel: zoage moôs: kool (groensel, greun moos is groene kool) neij(e)/nèj(e)/nein (uutsproake: n-ei-n, nie n-ai-n): nêen poôr: poret Pruus(j): Duutser (letterlik: Pruus) sjaegele: slingern, zigzaggn sjink: (rauwe) hespe sjtuùts: steirt tob/top/iëker (Moasmechels): oaker, selle, êmer ummer: altyd, alsan un: andjoen vreigele/vreijele/sjtechele (Middn-Limburgs en Moasmechels): zwoar discuteern over niet belangryk zjwaegel: sulfer

Zie de Limburgse uutgoave van Wikipedia.