prusti
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « pistrix » (boledjresse) avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pʀys.ˈti/ /pʀɛs.ˈti/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pʀys.ˈti/
- Ricepeures : prus·ti
Viebe
[candjî]prusti (viebe å coplemint) (4inme troke) (codjowaedje)
- (mot d’ boledjreye-påstedjreye) pougnî tofer dins (del påsse), pol fé prinde.
- Mi pere ou mi, nos molîs l’ grin al mwin ; mi mame prustixheut l’ påsse el mwaiye et pu, si dj’ aveu l’ aweure d’ esse el måjhone, dji ratindeu k’ on mete a cure — Émile Sullon (fråze rifondowe).
- Abraham si dispaitcha po rmoussî e s’ toetea et dire a Sara : « Abeye ! Prustixhoz troes mezeures di fleur di farene et fé do pwin » — Lorint Hendschel, Li Djneze (ratournaedje).
- Overe, boledjî,
Et fwai t’ mestî
Li påsse a levé ;
Prustixh li gougnot ;
Fwai l’ doûs et bén rond — Léon Bukens (fråze rifondowe). - Magrouyîs, spotchîs dins ses mwins,
Nos n’ ershonnrans pus a grand tchoi
Cwand l’ Bon Diu prustirè s’ nouve påsse — Robert Mayence (fråze rifondowe).
- pougnî tofer dins (ene mole sacwè, on coir di djin).
- Nanete rissaetcha s’ panti ; ele prustixha londjinnmint ses pîs tot houzés. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- I l’ disgostéve ene miete et ele sopoirtéve må k’ i prustixhaxhe si tchå avou ses schaveusès mwins — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) rinde (ene sakî) come on vout k’ ele soeye.
- L’ atulî nos hape po nos prustit come i prustixh do fier gletant, ele keuve ki spite, l’ acî ki cole, el veule ki crape — Franz Dewandelaer (fråze rifondowe).
- apontyî sogneuzmint.
- I sourdixh des fleurs, des caresses,
Ki l’ avni por zels a prusti— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.51, “Hureux Jous” (fråze rifondowe).
- I sourdixh des fleurs, des caresses,
- creyer, fé.
- Si tos les omes ont stî prustis
Come vos, come mi,
On trouve k’ i n’ sont nén fwaits tertos
Come mi, come vos. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Come mi, come vos», p.131 (fråze rifondowe).
- Si tos les omes ont stî prustis
-
Prustixhaedje.
Ratourneures
[candjî]- ci n’ est nén l’ ci ki prustixh ki magne li tåte : dijhêye cwand ene sakî aprestêye po-z aveur ene sacwè, et k’ c’ est èn ôte ki l’ a.
Parintaedje
[candjî]Mots d’ aplacaedje
[candjî]Mots vijhéns
[candjî]Rilomêye do mot
[candjî]tchoezi come modele po les viebes del cwatrinme troke sol Wikipedia walon.
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- prusti : R13
Ratournaedjes
[candjî]pougnî et rpougnî po fé del påsse
pougnî tofer dins ene mole sacwè
Pårticipe erirece
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | prusti | prustis |
femrin | prusteye | prusteyes |
prusti omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "prusti".
- I m’ shonna vey[…]
Grand, maigue et setch, prusti d’ tos niers
Tot racrapoté dvins s’ mousseure,
Monsigneur li boulome Ivier— Martin Lejeune, "L’iviêr èt l’amour" (fråze rifondowe).
- I m’ shonna vey[…]
Codjowa
[candjî]Dobès rfondowes | ||
---|---|---|
prusti | prustixh |
- Do viebe «prusti»
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike prustixhaedje so Wikipedia
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Viebes do walon avou l' cawete -i
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come prusti
- Motlî do walon pol boledjreye-påstedjreye
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots ki sont dins l' motî Hubert
- Mots ki l' rifondowe est dins l' motî Hubert
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif
- Codjowas do walon
- Dobès rfondowes di codjowaedje do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon
- Codjowas do cåzant di l' Indicatif Prezintrece do walon