बन्धन

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

    From the root बन्ध् (bandh) +‎ -अन (-ana), from Proto-Indo-European *bʰendʰ- (to bind, tie).

    Pronunciation

    [edit]

    Noun

    [edit]

    बन्धन (bándhana) stemn

    1. a bond, fetter, tie
      • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 7.59.12:
        त्र्य॑म्बकं यजामहे सु॒गन्धिं॑ पुष्टि॒वर्ध॑नम् ।
        उ॒र्वा॒रु॒कम् इ॑व॒ बन्ध॑नान् मृ॒त्योर् मु॑क्षीय॒ मामृता॑त् ॥
        tryàmbakaṃ yajāmahe sugándhiṃ puṣṭivárdhanam.
        urvārukám iva bándhanān mṛtyór mukṣīya mā́mṛ́tāt.
        trans=We worship Tryambaka, the sweet augmenter of prosperity.
        As a [ripe] cucumber is released from its bondage [to the plant], so may I be released from death; not from immortality.
        }
    2. a rope, cord
    3. the act of binding, tying

    Declension

    [edit]
    Neuter a-stem declension of बन्धन (bándhana)
    Singular Dual Plural
    Nominative बन्धनम्
    bándhanam
    बन्धने
    bándhane
    बन्धनानि / बन्धना¹
    bándhanāni / bándhanā¹
    Vocative बन्धन
    bándhana
    बन्धने
    bándhane
    बन्धनानि / बन्धना¹
    bándhanāni / bándhanā¹
    Accusative बन्धनम्
    bándhanam
    बन्धने
    bándhane
    बन्धनानि / बन्धना¹
    bándhanāni / bándhanā¹
    Instrumental बन्धनेन
    bándhanena
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनैः / बन्धनेभिः¹
    bándhanaiḥ / bándhanebhiḥ¹
    Dative बन्धनाय
    bándhanāya
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनेभ्यः
    bándhanebhyaḥ
    Ablative बन्धनात्
    bándhanāt
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनेभ्यः
    bándhanebhyaḥ
    Genitive बन्धनस्य
    bándhanasya
    बन्धनयोः
    bándhanayoḥ
    बन्धनानाम्
    bándhanānām
    Locative बन्धने
    bándhane
    बन्धनयोः
    bándhanayoḥ
    बन्धनेषु
    bándhaneṣu
    Notes
    • ¹Vedic

    Adjective

    [edit]

    बन्धन (bándhana) stem

    1. binding, tying, fettering

    Declension

    [edit]
    Masculine a-stem declension of बन्धन (bándhana)
    Singular Dual Plural
    Nominative बन्धनः
    bándhanaḥ
    बन्धनौ / बन्धना¹
    bándhanau / bándhanā¹
    बन्धनाः / बन्धनासः¹
    bándhanāḥ / bándhanāsaḥ¹
    Vocative बन्धन
    bándhana
    बन्धनौ / बन्धना¹
    bándhanau / bándhanā¹
    बन्धनाः / बन्धनासः¹
    bándhanāḥ / bándhanāsaḥ¹
    Accusative बन्धनम्
    bándhanam
    बन्धनौ / बन्धना¹
    bándhanau / bándhanā¹
    बन्धनान्
    bándhanān
    Instrumental बन्धनेन
    bándhanena
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनैः / बन्धनेभिः¹
    bándhanaiḥ / bándhanebhiḥ¹
    Dative बन्धनाय
    bándhanāya
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनेभ्यः
    bándhanebhyaḥ
    Ablative बन्धनात्
    bándhanāt
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनेभ्यः
    bándhanebhyaḥ
    Genitive बन्धनस्य
    bándhanasya
    बन्धनयोः
    bándhanayoḥ
    बन्धनानाम्
    bándhanānām
    Locative बन्धने
    bándhane
    बन्धनयोः
    bándhanayoḥ
    बन्धनेषु
    bándhaneṣu
    Notes
    • ¹Vedic
    Feminine ī-stem declension of बन्धनी (bándhanī)
    Singular Dual Plural
    Nominative बन्धनी
    bándhanī
    बन्धन्यौ / बन्धनी¹
    bándhanyau / bándhanī¹
    बन्धन्यः / बन्धनीः¹
    bándhanyaḥ / bándhanīḥ¹
    Vocative बन्धनि
    bándhani
    बन्धन्यौ / बन्धनी¹
    bándhanyau / bándhanī¹
    बन्धन्यः / बन्धनीः¹
    bándhanyaḥ / bándhanīḥ¹
    Accusative बन्धनीम्
    bándhanīm
    बन्धन्यौ / बन्धनी¹
    bándhanyau / bándhanī¹
    बन्धनीः
    bándhanīḥ
    Instrumental बन्धन्या
    bándhanyā
    बन्धनीभ्याम्
    bándhanībhyām
    बन्धनीभिः
    bándhanībhiḥ
    Dative बन्धन्यै
    bándhanyai
    बन्धनीभ्याम्
    bándhanībhyām
    बन्धनीभ्यः
    bándhanībhyaḥ
    Ablative बन्धन्याः / बन्धन्यै²
    bándhanyāḥ / bándhanyai²
    बन्धनीभ्याम्
    bándhanībhyām
    बन्धनीभ्यः
    bándhanībhyaḥ
    Genitive बन्धन्याः / बन्धन्यै²
    bándhanyāḥ / bándhanyai²
    बन्धन्योः
    bándhanyoḥ
    बन्धनीनाम्
    bándhanīnām
    Locative बन्धन्याम्
    bándhanyām
    बन्धन्योः
    bándhanyoḥ
    बन्धनीषु
    bándhanīṣu
    Notes
    • ¹Vedic
    • ²Brāhmaṇas
    Neuter a-stem declension of बन्धन (bándhana)
    Singular Dual Plural
    Nominative बन्धनम्
    bándhanam
    बन्धने
    bándhane
    बन्धनानि / बन्धना¹
    bándhanāni / bándhanā¹
    Vocative बन्धन
    bándhana
    बन्धने
    bándhane
    बन्धनानि / बन्धना¹
    bándhanāni / bándhanā¹
    Accusative बन्धनम्
    bándhanam
    बन्धने
    bándhane
    बन्धनानि / बन्धना¹
    bándhanāni / bándhanā¹
    Instrumental बन्धनेन
    bándhanena
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनैः / बन्धनेभिः¹
    bándhanaiḥ / bándhanebhiḥ¹
    Dative बन्धनाय
    bándhanāya
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनेभ्यः
    bándhanebhyaḥ
    Ablative बन्धनात्
    bándhanāt
    बन्धनाभ्याम्
    bándhanābhyām
    बन्धनेभ्यः
    bándhanebhyaḥ
    Genitive बन्धनस्य
    bándhanasya
    बन्धनयोः
    bándhanayoḥ
    बन्धनानाम्
    bándhanānām
    Locative बन्धने
    bándhane
    बन्धनयोः
    bándhanayoḥ
    बन्धनेषु
    bándhaneṣu
    Notes
    • ¹Vedic

    Descendants

    [edit]