brać

See also: brac, BRAC, brač, Brač, and braç

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *bьrati. First attested in 1392.

Pronunciation

IPA^(key): (10^th–15^th CE) /brat͡ɕ/
IPA^(key): (15^th CE) /brat͡ɕ/

Verb

brać impf

(attested in Lesser Poland) to take (to grab with the hands)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 821:
  A kiedym uźrała, iże już biorą miotłę, ja ku pirwemu razu jako sercem urażonem odwiedziona jestem od rozumow, ... a po małej chwili ocuciwszy sie uźrałam ciało jego wszytko zedrane
  [A kiedym uźrała, iże już biorą miotłę, ja ku pirwemu razu jako sercem urażonem odwiedziona jestem od rozumow, ... a po małej chwili ocuciwszy sie uźrałam ciało jego wszytko zedrane]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 54, 15:
  Iensze po spolu se mnø slotke bral ies karme
  [Jenże pospołu se mną słodkie brał jeś karmie]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎^[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 81, 2:
  Dokød sødzicze lichotø y oblicze grzesznich byerzecze
  [Dokąd sądzicie lichotę i oblicze grzesznych bierzecie?]
(attested in Lesser Poland) to gather
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎^[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 79, 13:
  Winniczø z Egipta przenosl ies... i czemu, bosze, zkazyl ies sczanø iey, y byorø iø wszistczi
  [Winnicę z Ejipta przeniosł jeś... i czemu, Boże, skaził jeś ścianę jej i biorą ją wszystcy]
(attested in Greater Poland) to take furtively, to skim off, to pilfer
- 1888 [1411], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[5], Greater Poland, page 90:
  Stanislaw czso bral pczoly, to bral na prawem swem, yako na przywileyu ma
  [Stanisław czso brał pczoły, to brał na prawem swem, jako na przywileju ma]
(attested in Masovia) to extract
- 1920 [1402], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 170, Płońsk:
  O chtorø wodø zalowal na mø Iasek, tøm ya bral s yego wolø, eze mi otpusczil s gego studney
  [O chtorą wodę żałował na mię Jaszek, tę-m ja brał s jego wolą, eże mi otpuścił s jego studniej]
(attested in Kuyavia) to pass long [with na (+ accusative) ‘to whom’]
- 1897 [1418], Teki Adolfa Pawińskiego‎^[6], volume VII, number 129, Brześć Kujawski Voivodeship:
  Oczecz twoy ne prza sya o ty dzedzine any byerzą na szachoczcza podlug prawa zemskego, dal na sya roku stacz
  [Ociec twoj nie prza się o ty dziedzinie ani bierzę na zachoćcę podług prawa ziemskiego, dał na się roku stać]
(attested in Greater Poland) to pass responsibility [with na (+ accusative) or ku (+ dative) ‘what reponsibility’]
- 1887, 1889 [1394], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 1638, Pyzdry, Gniezno, Kościan:
  To *berze na mą dusche y na mą prawdi, iakom ne recepi... duas rotas
  [To bierzę na mą duszę i na mą prawdę, jakom nie recepi... duas rotas]
- 1888 [1405], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[7], Greater Poland, page 112:
  Byerzø to kv mey duszy y ku mey prawdze, yako tamo dzeszancz grziwen, czso przidze na Stachnicowø czanscz y na Stachnynø
  [Bierzę to ku mej duszy i ku mej prawdzie, jako tamo dziesięć grzywien, czso przydzie na Stachnikowę część i na Stachninę]
to conclude; to infer
- 1885-2024 [XV ex.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[8], volume V, page 19:
  Bracz v. przypusczacz admittere
  [Brać vel przypuszczać admittere]
(transitive, attested in Greater Poland, Masovia) to charge [with od (+ genitive) or u (+ genitive) or z (+ genitive) ‘whom’, along with za (+ accusative) or genitive ‘for what’]
- 1887, 1889 [1395], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 1773, Pyzdry, Gniezno, Kościan:
  Orandowal *iszm do gich domv, by penødze brali, a ony gich ne chczeli wzøcz
  [Orędował j[e]śm do jich domu, by pieniądze brali, a oni jich nie chcieli wziąć]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎^[9], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 14, 6:
  Iensze dobra swego ne dal iest na lichfø y darow na przezwinnich ne bral iest
  [Jenże dobra swego nie dał jest na lichwę i darow na przezwinnych nie brał jest]
- 1895 [1419], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎^[10], volume VIII, page 44:
  Iaco Boguslaw ne bral po mey sestrze Swachne nygeney pusczini
  [Jako Bogusław nie brał po mej siestrze Święchnie nijenej puściny]
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 355:
  Tho raczcze magą na nyem bracz nye patrzacz gynego prawa
  [To radźce mogą na niem brać nie patrząc jinego prawa]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 112:
  Ot ludzy... xanząnth mazowesskich..., ot ktorichkoly rzeczi kupy..., targowego braacz nye mayąn, myanso a ribi telko viyąwschi, ot ktorich, to yest myąnsza a rib, podlug starego obiczaya targowe ma bicz brano i dzwygano
  [Ot ludzi... książąt mazoweskich..., ot ktorychkoli rzeczy kupi..., targowego brać nie mają, mięso a ryby telko wyjąwszy, ot ktorych, to jest mięsa a ryb, podług starego obyczaja targowe ma być brano i dźwigano]
- 1920 [1406], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 723, Płońsk:
  Iaco v mne Iacup nosza za polczwarta grosza ne cupil anim ia v nego penødzi bral
  [Jako u mnie Jakub noża za połczwarta grosza nie kupił anim ja u niego pieniędzy brał]
- 1887, 1889 [1397], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 2030, Pyzdry, Gniezno, Kościan:
  Jacub ma Wyczøskowo f sz[y]astawe, a berze sz nego plat
  [Jakub ma Wyciążkowo w z[y]astawie, a bierze s niego płat]
- 1950 [1426], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 152, Warsaw:
  Marczin nye mal vmowy z Passzkem, aby myal zitho bracz za oborzne, ale penandze
  [Marcin nie miał umowy z Paszkiem, aby miał żyto brać za oborzne, ale pieniądze]
(attested in Greater Poland) to take, to occupy (to deprive of ownership)
- 1874-1891 [XV in.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[11], [12], [13]}, volume XXIV, page 73:
  Berze rapit
  [Bierze rapit]
- 1888 [1392], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[14], Greater Poland, page 66:
  Iaco o tho, czso zalowal Wyssoczin kmecz na Dzerska, bi bral o gego rzecz iego rankoymø, o to gy pothwarza
  [Jako o to, czso żałował Wysoczyn kmieć na Dzierżka, by brał o jego rzecz jego rękojmię, o to ji potwarza]
- 1887, 1889 [1397], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 2556, Poznań:
  Lupu pomagal bracz iako dwe griwne
  [Łupu pomagał brać, jako dwie grzywnie]
- 1856-1870 [1399], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[15], volume VIII, number 8448:
  Climonth ne byl Clary meczowa glowicza... ani yey penandzi bral
  [Klimont nie bił Klary mieczową głowicą... ani jej pieniędzy brał]
- 1886 [c. 1455-1460], Emil Kałużniacki, editor, Die polnische Recension der Magdeburger Urtheile und die einschlägigen deutschen, lateinischen und czechischen Sammlungen, page 191:
  Gdy kto komv byerze gego gymyenye
  [Gdy kto komu bierze jego jimienie]
(attested in Greater Poland) to occupy
- 1888 [1394], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[16], Greater Poland, page 68:
  Iaco gest Paszek ne bral Colowske ani vz[y]tka ma, a to stogø s nim w roczech
  [Jako jest Paszek nie brał Kołowskie ani uż[y]tka ma, a to stoję s nim w rocech]
(attested in) to confiscate
- 1888 [1403], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[17], Greater Poland, page 104:
  Iaco vemi..., eze czso Tomek bral pana Benika o sszina, to s prawa bral, ez sø yemu poddal poth czøzø
  [Jako wiemy..., eże czso Tomek brał pana Bońka o syna, to z prawa brał, eż się jemu poddał pod ciążą]
- 1920 [1400], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 12, Płońsk:
  Iacom ia v Strzechni ne bral bidla ani szita szilø
  [Jakom ja u Strzechny nie brał bydła ani żyta siłą]
- 1950 [1428], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2902, Warsaw:
  Jacom ya o thø krziwdø oth Arnoltha wstal, eze mi gego szona gwalthem møkø brala s mego sola
  [Jakom ja o tę krzywdę ot Arnołta wstał, eże mi jego żona gwałtem mąkę brała s mego soła]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 44:
  A my baczącz, yszby nykth nye myal czvdzych rzeczy bracz przes dząky pana gych
  [A my bacząc, iżby nikt nie miał cudzych rzeczy brać przez dzięki pana jich]
(attested in Greater Poland, Masovia) to choose
- 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich, volume 6, Poniec, page 44:
  Ysz pryszyasznyczy maya gynne przyszyasznyky wybyeracz, tho yesth nam dobrze pamyąthno a yesth podlug... prawa..., thedy yeszlysczye wy thakowy brany y poszthawyeny podlug waszego stharego obyczaya, mozeczye dobrze w lawyczy na szadzye szyedzyecz y prawo wyrzecz
  [Iż przysiężnicy mają jinne przysiężniki wybierać, to jest nam dobrze pamiętno a jest podług... prawa..., tedy jesliście wy takowy brani i postawieni podług waszego starego obyczaja, możecie dobrze w ławicy na sądzie siedzieć i prawo wyrzec]
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 356:
  A gest nam tesz k themv podtrzebyen y vzytheczen, wybyeramy go w radą y byerzemy k szobye w szedzaczą radą
  [A jest[li] nam też k temu po[d]trzebien i użyteczen, wybieramy go w radę ibierzemy k sobie w siedzącą radę]
(reflexive with się, attested in Greater Poland) to leave, to go
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[18], 1, 51:
  Gdisz bracz syą bødø, seymø slvgy stanowe stan
  [Gdyż brać się będą, sejmą sługi stanowe stan]
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[19], 22, 39:
  Y bralasta syø spolv do myasta, ktoresto na poslednich krayoch bilo gego krolewstwa
  [I brałasta się społu do miasta, ktoreż to na poślednich krajoch było jego krolewstwa]
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[20], 27, 43:
  Ach, tocz Ezau, twoy brat [grozi-ć], chce czyø zabycz. A ti posluchay myø. Byerz syø ku Labanowy, bratu memu, do Aram
  [Ach toć Ezau twoj brat [grozi-ć], chcę cię zabić. A ty posłuchaj mię, bierz się ku Labanowi bratu memu do Aram]
- 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym‎^[21], line 66:
  Jvthrocz sza byerzą od czebye... A gdycz wszythky stoly osządą, thedycz ya ivsch w drodze bandą
  [Jutroć się bierzę od ciebie... A gdyć wszytki stoły osiędą, tedyć ja już w drodze będę]
- 1880-1894 [XV p. pr.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[22], volume I, page 301:
  Dixitque ei vir: Recesserunt de loco isto braly sszyą s tego
  [Dixitque ei vir: Recesserunt de loco isto brali się z tego]
(reflexive with się, law) to appeal to a higher court
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 365:
  Rzekl szwym rzekznykyem: po wthore ten ortel gest nysprawyedlywy..., y bral szye o tho do krolewszkego dwora
  [Rzekł swym rzecznikiem po wtore: Ten ortel jest ni[e]sprawiedliwy..., i brał sie o to do krolewskiego dwora]
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 356:
  Czlowyek z woythowszkey wssy z gedna nyewyasta z Opawy [stali] przed nymy szyedzaczą radą o pyenądze a braly szye na gych wysznane: tako to ma bycz gysczono, yako szyedzaczą radą wysznala
  [Człowiek z wojtowskiej wsi z jedną niewiastą z Opawy przed nimi, siedzącą radą, o pieniądze, a brali sie na jich wyznanie, tako to ma być jiszczono, jako siedząca rada wyznała]
(reflexive with się) to get prepared
- 1853 [XV ex.], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, page 137:
  Mamj wszyczy k themu szą dzysz bracz, biszmy mogli laszką u bogą zyskacz
  [Mamy wszyć[c]y k temu się dziś brać, bysmy mogli łaskę u Boga zyskać]
(reflexive with się, attested in Sieradz-Łęczyca) to personate
- 1915 [1474], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎^[23], Sieradz, page 540:
  Naprzeczywko negtoremu Johannem za szaka se berzøczego Plocensis ocloczy
  [Naprzeciwko niektoremu Johannem za żaka sie bierzącego Plocensis okłoci]
(reflexive with się) to resist
- 1930 [c. 1455], “Jos”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[24], 8, 20:
  Møzowye myesczczi, ktorzisto gonili Iozve, osrzafszy syø y vsrzeli dim w myescze az kv nyebv wzchadzayøczi, nye mogøcz daley ani szam ani tam vczecz, a nawyøczey przeto, gdysz cy, gesto byli iako pobyegly, chczøøcz syø na pvsczø wroczicz, potem obrocziwszy syø przesylnye syø brali
  [Mężowie mieśćcy, ktorzyż to gonili Jozue, oźrzawszy się i uźrzeli dym w mieście aż ku niebu wschadzający, nie mogąc dalej ani sam ani tam uciec, a nawięcej przeto, gdyż ci, jeż to byli jako pobiegli chcąc się na puszczą wrocić, potem obrociwszy się przesilnie się brali]

Derived terms

nouns

biernia

verbs

Related terms

nouns

bierne

Descendants

Polish: brać
Silesian: brać

References

Boryś, Wiesław (2005) “brać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
Sławski, Franciszek (1958-1965) “brać”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
Mańczak, Witold (2017) “brać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
Bańkowski, Andrzej (2000) “brać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “brać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology 1

Inherited from Old Polish brać. Cognate with English bear.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/

(Middle Polish) IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/

Audio 1; “brać”: (file)
Audio 2; “brać się”: (file)
Rhymes: -at͡ɕ
Syllabification: brać

Verb

brać impf (perfective wziąć)

(transitive) to take (to grab with the hands) [with instrumental ‘with what’ and za (+ accusative) ‘by what part’]
(transitive) to take (grabbing with one's hands, to place somewhere)
(transitive) to take in (to agree to take care of)
(transitive) to take (to allow to join)
(transitive) to take (to ensure that one has something with them when they depart)
(transitive) to take, to charge (to ask for or demand a certain amount of money for something) [with za (+ accusative) ‘for what’]
(transitive) to take (to have temporarily, e.g. a room at a hotel)
(transitive) to take (to hire a particular person for a job or task)
(transitive) to take; to get (to gain from a particular source, e.g. a resource)
brać pomysł ― to get an idea
(transitive) to take, to take away (to deprive of) [with dative ‘from whom’]
Synonym: zabrać
(transitive) to take (to force someone to go somewhere, e.g. to the police)
(transitive) to take (to ingest e.g. medicine)
(transitive) to take (to conquer, to gain e.g. a city)
(transitive, vulgar, of men) to take (to have sexual relations with a woman)
Synonyms: see Thesaurus:uprawiać seks
(transitive, colloquial) to take (to pass on the road while driving)
Synonym: wyprzedzać
(transitive) to take (to consider someone or something to be something, especially unfairly) [with za (+ accusative) ‘for what’]
(transitive) to get someone to do something (to convince someone to taking a particular action) [with na (+ accusative) ‘to what’]
(transitive) to take; to get (as a light verb, to be the performer or subject of an action)
brać prysznic ― to take a shower

brać masaż ― to get a massage

brać ślub ― to get married
(transitive, of emotions, diseases, etc.) to take (to appear in someone's body or psyche)
(transitive, fishing) to bite; to take (to attach to a hook on a rod; to be caught) [with na (+ accusative) ‘with what bait’]
(transitive) to take on (to accept a position or function)
(transitive) to take (to defeat someone or something)
(transitive) to put on (to begin wearing some article of clothing) [with w (+ accusative) ‘what clothing’]
(transitive, colloquial) to take (to interest, to grab someone's attention)
(intransitive, of weather) to build up
(transitive) to get (to understand somehow)
(transitive) to take (to get hit)
Synonym: dostawać
(transitive) to take after, to get from (to inherit some traits)
(transitive) to take, to choose, to select
Synonym: wybrać
(reflexive with się) to take oneself (to grab oneself by something) [with pod (+ accusative) or za (+ accusative) ‘by what’]
(reflexive with się) to take each other (to grab each other by something) [with pod (+ accusative) or w (+ accusative) or za (+ accusative) ‘by what’]
(reflexive with się) to get to (to begin to do some activity) [with do (+ genitive) or (proscribed) za (+ accusative) ‘to what’]
brać się do roboty ― to get to work
(reflexive with się) to be convinced (to allow oneself to be convinced to doing something) [with na (+ accusative) ‘to what’]
(reflexive with się, colloquial) to take on (to begin to deal intensively with matters related to a specific person) [with za (+ accusative) ‘whom’]
(reflexive with się, colloquial) to come from (to have a source from)
(reflexive with się, obsolete) to be deceived
Synonym: nabrać się
(reflexive with się, obsolete) to get to (to arrive, to go to)
Synonym: udawać się

Conjugation

Conjugation of brać impf
	person	singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		brać
present tense	1^st	biorę			bierzemy
	2^nd	bierzesz			bierzecie
	3^rd	bierze			biorą
	impersonal	bierze się
past tense	1^st	brałem, -(e)m brał	brałam, -(e)m brała	brałom, -(e)m brało	braliśmy, -(e)śmy brali	brałyśmy, -(e)śmy brały
	2^nd	brałeś, -(e)ś brał	brałaś, -(e)ś brała	brałoś, -(e)ś brało	braliście, -(e)ście brali	brałyście, -(e)ście brały
	3^rd	brał	brała	brało	brali	brały
	impersonal	brano
future tense	1^st	będę brał, będę brać	będę brała, będę brać	będę brało, będę brać	będziemy brali, będziemy brać	będziemy brały, będziemy brać
	2^nd	będziesz brał, będziesz brać	będziesz brała, będziesz brać	będziesz brało, będziesz brać	będziecie brali, będziecie brać	będziecie brały, będziecie brać
	3^rd	będzie brał, będzie brać	będzie brała, będzie brać	będzie brało, będzie brać	będą brali, będą brać	będą brały, będą brać
	impersonal	będzie brać się
conditional	1^st	brałbym, bym brał	brałabym, bym brała	brałobym, bym brało	bralibyśmy, byśmy brali	brałybyśmy, byśmy brały
	2^nd	brałbyś, byś brał	brałabyś, byś brała	brałobyś, byś brało	bralibyście, byście brali	brałybyście, byście brały
	3^rd	brałby, by brał	brałaby, by brała	brałoby, by brało	braliby, by brali	brałyby, by brały
	impersonal	brano by
imperative	1^st	niech biorę			bierzmy
	2^nd	bierz			bierzcie
	3^rd	niech bierze			niech biorą
active adjectival participle		biorący	biorąca	biorące	biorący	biorące
passive adjectival participle		brany	brana	brane	brani	brane
contemporary adverbial participle		biorąc
verbal noun		branie

Verb

brać impf (perfective wziąć)

(intransitive, impersonal, colloquial) to get the urge, to get a hankering (to feel a strong need or want to do something to the point where one cannot help themself) [with accusative ‘subject’ and na (+ accusative) ‘for what’]

Conjugation

Conjugation of brać
infinitive	brać
present indicative	bierze
past indicative	brało
future indicative	będzie brać będzie brało
conditional	brałoby by brało
imperative	niech bierze

Derived terms

adjectives

adverbs

biernie

nouns

verbs

brać azymut pf, wziąć azymut impf
brać do galopu pf, wziąć do galopu impf
brać do kieszeni pf, wziąć do kieszeni impf
brać do ręki pf, wziąć do ręki impf
brać do siebie pf, wziąć do siebie impf
brać dupę w troki pf, wziąć dupę w troki impf
brać górę pf, wziąć górę impf
brać górę pf, wziąć górę impf
brać i zrobić pf, wziąć i robić impf
brać na ambit pf, wziąć na ambit impf
brać na bajer pf, wziąć na bajer impf
brać na cel pf, wziąć na cel impf
brać na języki pf, wziąć na języki impf
brać na kieł pf, wziąć na kieł impf
brać na klatę pf, wziąć na klatę impf
brać na lep pf, wziąć na lep impf
brać na rozum pf, wziąć na rozum impf
brać na spytki pf, wziąć na spytki impf
brać na swoje barki pf, wziąć na swoje barki impf
brać na swoje sumienie pf, wziąć na swoje sumienie impf
brać na tapet pf, wziąć na tapet impf
brać na warsztat pf, wziąć na warsztat impf
brać na widelec pf, wziąć na widelec impf
brać na wstrzymanie pf, wziąć na wstrzymanie impf
brać nogi za pas pf, wziąć nogi za pas impf
brać odpowiedzialność pf, wziąć odpowiedzialność impf
brać po pysku pf, wziąć po pysku impf
brać początek pf, wziąć początek impf
brać pod fleki pf, wziąć pod fleki impf
brać pod lupę pf, wziąć pod lupę impf
brać pod uwagę pf, wziąć pod uwagę impf
brać pod włos pf, wziąć pod włos impf
brać poprawkę pf, wziąć poprawkę impf
brać przykład pf, wziąć przykład impf
brać się do rzeczy pf, wziąć się do rzeczy impf
brać się na sposób pf, wziąć się na sposób impf
brać się w garść pf, wziąć się w garść impf
brać się za bary pf, wziąć się za bary impf
brać się za łby pf, wziąć się za łby impf
brać sobie do serca pf, wziąć sobie do serca impf
brać sprawy w swoje ręce pf, wziąć sprawy w swoje ręce impf
brać stronę pf, wziąć stronę impf
brać udział pf, wziąć udział impf
brać w jednej koszuli pf, wziąć w jednej koszuli impf
brać w karby pf, wziąć w karby impf
brać w łapę pf, wziąć w łapę impf
brać w łeb pf, wziąć w łeb impf
brać w nawias pf, wziąć w nawias impf
brać w obroty pf, wziąć w obroty impf
brać w pacht pf, wziąć w pacht impf
brać w rachubę pf, wziąć w rachubę impf
brać w swoje ręce pf, wziąć w swoje ręce impf
brać z sufitu pf, wziąć z sufitu impf
brać za dobrą monetę pf, wziąć za dobrą monetę impf
brać za frak pf, wziąć za frak impf
brać za mordę pf, wziąć za mordę impf
brać za złe pf, wziąć za złe impf
cholera bierze pf, cholera wzięła impf
diabli biorą pf, diabli wzięli impf
nie brać do ust pf, nie wziąć do ust impf

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), brać is one of the most used words in Polish, appearing 25 times in scientific texts, 38 times in news, 26 times in essays, 32 times in fiction, and 42 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 162 times, making it the 355th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

Etymology 2

Back-formation from bracia.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/
Audio: (file)
Rhymes: -at͡ɕ
Syllabification: brać

Noun

brać f

(collective, dated) company; band (group of people associating with each other)

Declension

Declension of brać

	singular
nominative	brać
genitive	braci
dative	braci
accusative	brać
instrumental	bracią
locative	braci
vocative	braci

References

^ Ida Kurcz (1990) “brać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 32

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish brać.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈbrat͡ɕ/
Rhymes: -at͡ɕ
Syllabification: brać

Verb

brać impf (perfective wziōńś)

(transitive) to take
(reflexive with sie) This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}.

Conjugation

Conjugation of brać impf
	person	singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		brać
present tense	1^st	bierã			bierymy
	2^nd	bieresz			bierecie
	3^rd	biere			bierōm
past tense	1^st	brołch, brołech, broł żech	brałach brała żech	brałoch¹⁾ brało żech¹⁾	bralimy, bralichmy	brałymy, brałychmy
	2^nd	brołś, brołeś, broł żeś	brałaś brała żeś	brałoś¹⁾ brało żeś¹⁾	braliście, brali żeście	brałyście, brały żeście
	3^rd	broł	brała	brało	brali	brały
future tense	1^st	bydã broł, bydã brać	bydã brała, bydã brać	bydã brało,¹⁾ bydã brać	bydymy brali, bydymy brać	bydymy brały, bydymy brać
	2^nd	bydziesz broł, bydziesz brać	bydziesz brała, bydziesz brać	bydziesz brało,¹⁾ bydziesz brać	bydziecie brali, bydziecie brać	bydziecie brały, bydziecie brać
	3^rd	bydzie broł, bydzie brać	bydzie brała, bydzie brać	bydzie brało, bydzie brać	bydōm brali, bydōm brać	bydōm brały, bydōm brać
pluperfect tense²⁾	1^st	bōłch broł, bōłech broł, bōł żech broł	byłach brała była żech brała	byłoch brało¹⁾ było żech brało¹⁾	byli my brali, bylichmy brali	były my brały, byłychmy brały
	2^nd	bōłś broł, bōłeś broł, bōł żeś broł	byłaś brała była żeś brała	byłoś brało¹⁾ było żeś brało¹⁾	byliście brali, byli żeście brali	byłyście brały, były żeście brały
	3^rd	bōł broł	była brała	było brało¹⁾	były my brali, byłychmy brali	były brały
conditional	1^st	bych broł	bych brała	byście brali	by my brały, bychmy brały
	2^nd	byś broł	byś brała	byście brali	byście brały
	3^rd	by broł	by brała	by brało	by brali	by brały
imperative	1^st	niych bierã			biermy
	2^nd	bier			biercie
	3^rd	niych biere			niych bierōm
active adjectival participle		bierōncy	bierōncŏ	bierōnce	bierōncy	bierōnce
passive adjectival participle		brany	branŏ	brane	brani	brane
verbal noun		branie
¹⁾ Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. ²⁾ The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Related terms

nouns

brzymiã

brać

Contents

Old Polish

Etymology

Pronunciation

Verb

Derived terms

Related terms

Descendants

References

Polish

Etymology 1

Pronunciation

Verb

Conjugation

Verb

Conjugation

Derived terms

Trivia

Etymology 2

Pronunciation

Noun

Declension

References

Further reading

Silesian

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Related terms

Further reading

Navigation menu

brać

Old Polish

Etymology

Pronunciation

Verb

Derived terms

Related terms

Descendants

References

Polish

Etymology 1

Pronunciation

Verb

Conjugation

Verb

Conjugation

Derived terms

Trivia

Etymology 2

Pronunciation

Noun

Declension

References

Further reading

Silesian

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Related terms

Further reading

Navigation menu

Search