Linggwistika - Part 1
Linggwistika - Part 1
Linggwistika - Part 1
Proklama Blg.186(1955)
-
Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel na itinatagubilin sa mga guro ang mga bagong tuntunin
sa ortograpiyang Filipino.
1.2.3. Antala. Saglit na pagtigil sa pagsasalita upang higit na malinaw N mensaheng ibig
ipabatid.
Hindi puti! Its not white! Hindi siya ang kumuha
Hindi, puti! Its white! Hindi, siya ang kumuha.
2. Morpolohiya (PALABUUAN) Morpema- pinakamaliit nay unit ng isang salita na nagtataglay ng
kahulugan. Maganda = ma- + ganda; kagandahan= ka--an+ganda
2.1. May tatlong anyo ang morpema- ponema, panlapi, salitang-ugat.
Propesor- propesora; ma- + galang; umpisa, sampalok
2.2. Pagbabagong morpoponemiko. Pagbabago sa karaniwang anyo ng isang morpema sa
salita.
2.2.1. Asimilasyon. pambansa=pang-+ bansa pambansa
2.2.2. Pagpapalit ng ponema. Marapat=ma-+dapat
2.2.3. Metatesis .aptan=atip+-an; niluto= luto +- in
2.2.4. Paglilipat-diin. Basa- basahin; laro-laruan
2.2.5. Pagkakaltas. Sakayan-sakyan;takipan-takpan
2.2.6. Gradasyon. Tiket +-an=tikitan; regalo+-an=>regaluhan
2.2.7. Reduksyon. Tapsilog tapa +sinangag+ itlog
2.3 Sa tambalang salita , may gitling kung mananatili ang kahulugan ng 2 salitang pinagtambal o may
nawawalang kataga lamang: asal hayop, ingat-yaman, urong-sulong. Subalit walang gitling kapag
nawawala ang kahulugan na basagulo, hampaslupa, dalagambukid, bahagari.
2.4 Wastong pag-uugnay ng mga pangngalan.
2.4.1 Nakita kosila ni Juan. Lilinisin natin nina Maria ang bahay.
2.4.2 Nagbabasa ng dyaryo ang babae= babaeng nagbabasa ng dyaryo
2.Mahal ito
Damit ito
takda ng paglisan
nakasulat ngtulanang mahusay
2.4.7 Kapag nasa unahan ang pang-abay na panuring nagbi-bigay ito ng diin o empasis. Alas
nuwebe gagawin ang handaan. Sa lunes idaraos ng samahan ang handaan. Sa bahay
ko napagkaisang gawin ang handaan.
2.4.8 taga-Maynila taga-Rizal ika-1:00 ng hapon
Tagalunsod makatao
ikaisa ng hapon
6. Pagpapalit-tawag (Metonymy)
7. Pagpapalit-saklaw (Synecdoche)
Narito ang ilang halimbawa ng mga tayutay:
Pagtutulad
- Ang pagmamahal ng Diyos sa tao ay para ng walang katapusang araw at gabi.
Paghahalintulad
- Ang panghalina ni Anita kay Ben ay katulad ng pang-akit ng bulaklak sa paru-paro.
Pagwawangis
- Ang Panginoon ay aking pastol ngayon at kailanman.
Pagmamalabis
- Pinawi ng nagdaang bagyo ang buong nayon ng Malanday.
Pagbibigay-tauhan
- Kamatayan, nasaan ang bangis mo?
Pagpapalit-tawag
- Bininyagan ng mga Kastila ang buong Kapuluan.
(Ang Kapuluan ay ipinapalit sa mga Pilipino)
Pagpapalit-saklaw
- Hiningi ng binata ang kamay ng dalaga.
(Ang kamay ang sumasaklaw sa kabuuan ng dalaga)
BAHAGI II- Mga Teknik sa Pagsagot ng mga Tanong
Aytem 1.Ang Pilipino ay binubuo ng may 7,107 mga pulo na pinanahanan ng milyun-milyong
mamamayang may humigit-kumulang na 87 ibat ibang wikang sinasalita. Hindi sila nagkaroon noon
ng isang wikang katutubong masasalita sanhi marahil na rin sa pagkakabukod-bukod sa mga pulo.
Ang hakbang tungo sa paglinang ng wikang pambansa ay nagsimula noong ___________.
A.
B.
C.
D.
Panahon ng Kastila
Panahon ng Propaganda at Himagsikan
Panahon ng Amerikano
Panahon ng Malasariling Pamahalaan
Aytem 3.Ang unang lupon na itinatag upang pag-aralan kung aling wikang katutubo ang
pagbabatayan ng wikang pambansa ay gumamit ng mga panukatan. Alin ang hindikasama sa
panukatang ginamit?
A.
B.
C.
D.
C. galang
D.salang
Aytem 14.Kapag isinusulat nang patitik ang mga yunit ng praksyon, ginagamit ang _________.
A. kudlit
B. gitling
C.tuldik
D.gatlang
Aytem 18.Ibig ng ina na pumunta ang anak sa lola niya pagkagaling sa eskwela. Aling pangungusap
ang dapat niyang sabihin?
A.Huwag kang dumaan sa lola mo.
B.Huwag na hindi ka pumunta sa lola mo.
C.Huwag kang makalimot sa pagpunta sa lola mo.
D.Huwag kang pumunta sa lola mo kung wala siya roon.
Ang wastong sagot ay B.
Ang huwag na isang negator kapag sinamahan ng isa pang negator na hindi ay nagiging
affirmative o positive.
Aytem 19.Kukuha ako ng bulaklak sa hardin para sa iyo.Aling pahayag ang kasingkahulugan nito?
A.Ipangunguha kita ng bulaklak sa hardin.
B.Kata ay mangunguha ng bulaklak sa hardin.
C.Ikukuha nita ng bulaklak sa hardin.
D.Ang kanitang bulaklak ay kukunin ko sa hardin.
Ang wastong sagot ay A.
Ang kita ay galling sako ikaw. Maaaring sabihin ito nang ipangunguha ko ikaw ng bulaklak sa
hardin na parehong kahulugan ng pahayag sa A. Ang kata ay ikaw at ako; nita=ko at mo,
kanita-akin at iyo.
Aytem 20.Tinitiyak niya sa kausap kung kalian talaga niya nakita ang kaibigan nila. Alin ang angkop
niyang sabihin?
A.Nakita ko talaga si Ruby noong Lunes
B.Nakita ko si Ruby noong Lunes
Ang wastong sagot ay C.
C.Pagmamalabis (hyperbole)
D.Pagbibigay-katauhan (personification)
C.Pagwawangis (metaphor)
D.Pagpapalit-tawag (metonymy)
C. Sawikain (idyoma)
D. Salawikain (proverb)
C.Pangulong Magsaysay
D.Pangulong Marco
2. Sino ang nagpahayag ng sumusunod: Ang pangarap ko ay makausap ko nang tuwiran ang
pinakaabang mamamayan saan mang sulok ng ating bansa sa pamamagitan ng ating katutubong
wika Ito sa wari ko ay unti-unti nang nagaganap sa pamamagitan ng wikang Filipino.
A.Pangulong Quezon
B.Pangulong Magsaysay
3. Alin nang lagdaan ito bilang isang kautusang pangkagawaran ang nagdulot ng isang napakalaking
hakbang sa pagsulong ng Filipino at sa pagpapalaganap nito sa edukasyon?
A.Saligang Batas 1987
B.Ang Komisyon sa Wikang Filipino
C.Patakarang Bilinggwal
D.Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng
Wikang Filipin
Magsimula rito.
A
1.May mga taongmay ibat ibang antasng kahusayan sa wikasa maraming larangan.
A
C. Metapora
B. Metonomiya
D.Pagtutulad
C. Personifikasyon
B. Sinekdoke
D. Pagmamalabis
C. Pagtutulad
B. Pagwawangis
D. Pagmamalabis
C. Pagbibigay-katauhan
B. Pagpapalit-tawag
D. Pagmamalabis
C. Pagwawangis
B. Paghahalintulad
D. Pagmamalabis