0% found this document useful (0 votes)
434 views35 pages

Balavatara

This document appears to be about the rules and conventions of Pali grammar and linguistics. It discusses topics like: 1. The letters of the Pali alphabet and their classification into categories like vowels, consonants, etc. 2. Rules for combining letters into syllables and words based on principles of sandhi (conjunction). It addresses issues like changes to letters that occur when joining words. 3. Technical linguistic terms used in Pali grammatical analysis and their definitions. The overall document provides a concise technical overview of the core components of the Pali language from an orthographic and grammatical perspective. It aims to outline the basic building blocks and rules for how Pali text is

Uploaded by

balabeye
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
Download as pdf or txt
0% found this document useful (0 votes)
434 views35 pages

Balavatara

This document appears to be about the rules and conventions of Pali grammar and linguistics. It discusses topics like: 1. The letters of the Pali alphabet and their classification into categories like vowels, consonants, etc. 2. Rules for combining letters into syllables and words based on principles of sandhi (conjunction). It addresses issues like changes to letters that occur when joining words. 3. Technical linguistic terms used in Pali grammatical analysis and their definitions. The overall document provides a concise technical overview of the core components of the Pali language from an orthographic and grammatical perspective. It aims to outline the basic building blocks and rules for how Pali text is

Uploaded by

balabeye
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1/ 35

Page 1 sur 35

Namo tassa bhagavato arahato sammsambuddhassa.

Blvatra
Pama
[Ka]
Sabba niruttipathapragata sabuddha,
Buddha tilokatilaka hatappadhamma;
Dhamma vimuttisukhada vihatghasagha,
Sagha ca niccamabhivandiya dakkhieyya.
[Kha]
Vuddhippattosmi muddho mama varagaravo slapadisobhe,
Canddicceva suddhe varajinahapite ssanbbhe patte;
Nissyev tipem paamiya siras niccamesa saritv,
Pdambhoje guagge hataduritamalo nubhvena tass.
[Ga]
Pora shaa padattha vinicchayaca,
Sabbampi mgadhaniruttinaya pasattha;
Aaca nekavidha sakkata saddasattha,
Pramparbhata mataca nisamma samm.
[Gha]
Blvatra varamgadha saddasatthe,
Dubbodha nekapadaattha vinicchayena;
Atthya dhunika blaparamparya,
Blvatra varagahipada karissa.
[a]
Nicca ye mettha bl varahadayayut suhu nikkhittanett,
Pue nnnayna suratarusadise dhrapsasiye ve;
Gambhra duttara te jinavacanudadhi tiathm bhaveyyu,
Laddhopy ca canda taditarapacura sakkata sotukm.
[Ca]
Ganthanipphattiy sesa dukkaratta yathvato;
Jnanti kusal dhr, nekasatthantardisu;
Ganthesu guadosampi, teyeva vidur sad.
[Cha]
Tasm ettha pamddi dosaleso bhave yadi;
Porceraladdhhi, viloma v bhaveyya ce.
[Ja]

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 2 sur 35

Ganthantara vighetv, vicretv punappuna;


Yuttimeva ca gahantu, hutv vmasabuddhikti.
Pama
1. Buddha tidh bhivanditv, buddhambuja vilocana.
Blvatra bhsissa, blna buddhivuddhiy.

1. Sandhi kaa
Sa
2. Akkharpdayo ekacattlsa.
Akkharpi akrdayo ekacattlsa suttantopakr. Ta yath-a -i -u -e o, ka kha ga gha a,
ca cha ja jha a, a ha a ha a, ta tha da dha na, pa pha ba bha ma, ya ra la va sa ha a a-iti.
3. Tatthodantsar aha.
Tattha akkharesu okrant aha sar nma. Tattheti vattate.
4. Lahumatt tayo rass.
Tattha saresu lahumatt a, i, u iti tayo rass.
5. Ae dgh.
Tattha saresu rassehae dgh.
Sayogato pubbe eo rass ivoccante, anantar byajan sayogo. Ettha, seyyo, oho, sotthi.
6. Ses byajan.
Sare hapetv ses kdayo niggahtant byajan.
7. Vagg pacapacaso mant.
Byajanna kdayo makrant pacapacaso akkharavanto vagg.
8. Vaggna pahamadutiy so cghoso. ante ghos. Ghosghosasa ca parasama
payogeti sagaht. Eva liga, sabbanma, pada, upasagga, nipta, taddhita, khyta,
kammappavacanydisa ca.
9. Aiti niggahta.
Aiti akrato para yo bindu syate, ta niggahta nma.
Bindu cmakro, niggahtanti vuccate.
Kevalass ppayogatt, akro sannidhyate.
10. A, kavagga, h kaaj, i, cavagga, y tluj, u, pavagg ohaj, avagga, ra, muddhaj,

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 3 sur 35

tavagga, la, s dantaj, e kahatlujo, o kahohajo, vo dantohajo.


Sa
Sarasandhi
11. Loka aggoityasmi pubbamadhohita massara sarena viyojayeti pubbabyajana
sarato puthakktabba.
Sar sare lopa.
Anantare sare pare sar lopa papponti.
Nare para yutteti assaro byajano parakkhara netabbo lokaggo.
Saretyasmi opasilesiko ksasattam, tato vaaklabyavadhne kriya na hoti. Yath-ma
ah sti, pamdamanuyujanttydigthya jan appamdanti ca. Eva sabbasandhsu.
Anantara parassa sarassa lopa vakkhati, tasmnena pubbassa lopo yati, teneva
sattamniddihassa paratpi gamyate.
12. Saretyadhikro. Pana ime pana imetha-sar lopa itveva.
V paro asarpo.
Asamnarpsaramh paro saro v lupyate, paname, panime.
13. Bandhussa iva, na upettdha
Kvacsavaa lutte.
Sare lutte parasarassa kvaci asavao hotti i u iccetesa hnsann e o. Bandhusseva. Nopeti.
14. Tatra aya, yni idha, bahu upakra, saddh idha, tath upamantyetasmi
Dgha.
Sare lutte paro saro kvaci hnsanna dgha yti. Tatrya, yndha, bahpakra,
saddhdha, tathpama.
15. Kisu idhetyatra
Pubbo ca.
Sare lutte pubbo ca kvaci dgha yti. Ki sdha.
16. Te ajja, te ahatettha
Yamedantassdeso.
Sare pare antassa ekrassa kvaci yo deso hoti, tyajja, dghanti byajane pare kvaci dgho,
tyha.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 4 sur 35

Kvacti ki. Nettha.


17. So assa, anu etityettha
Vamodudantna.
Sare pare anto krukrna kvaci vo deso hoti. Svassa, anveti.
Kvacti ki. Tayassu, sametyasm.
18. Idha aha tdha
Do dhassa ca.
Sare pare dhassa kvaci do hoti. Dghe idha. Kvacti ki. Idheva. Cakrena byajanepi,
idha bhikkhave.
19. Pati antu, vutti assetha
Ivao yannav.
Sare pare ivaassa yo nav hoti. Kata yakrassa tissa sabbo cantti kvaci cdese
paradvebhvo hneti sarato parabyajanassa hnsannavas dvitta. Paccanta, vutyassa.
Navti ki. Paaggi,
Ettha kvaci pai patisseti patissa pai, vaaggahaa sabbattha rassadgha sagahaattha.
20. Yath evetha
Evdissa ri pubbo ca rasso.
Sarato parassa evassdiekro ritta nav yti. Pubbo ca hnsanna rassa. Yathariva.
Yatheva.
21. Na imassa, ti agika, lahu essati, attha attha, ito yati, tasm iha, sabbhi eva, cha
abhi, putha eva, p evatha v tveva
Ya va ma da na ta ra cgam.
Sare pare ydayo gam v honti, cakrena go ca. Nayimassa, tivagika, lahumessati,
attadattha, itonyati, tasmtiha, sabbhireva, chaabhi, puthageva, rassanti byajane pare kvaci
rasso. Pageva.
Vti ki. Cha abhi, putha eva, p eva.
Ettha sare kvacti sarna pakati hoti, sassarpameva, na vikrotyattho.
22. Abhi uggatotyatra
Abbho abhti abhissa abbho. Abbhuggato.
Sarasandhi

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 5 sur 35

Byajanasandhi
23. Byajanetyadhikro. Kvactveva. So bhikkhu, kacci nu tva, jnema tantha
Lopaca tatrkro.
Byajane pare sarna kvaci lopohoti, tatra lutte hne akrgamo, cakrena okrukrpi.
Sabhikkhu kaccino tva, jnemu ta.
Kvacti ki, somuni.
24. Ughoso, khtantha dvebhve hne itveva.
Vagge ghosghosna tatiyapaham.
Vagge ghosghosna catutthadutiyna tabbagge tatiyapaham honti yathsakhya yutte
hne, ugghoso, rasse akkhta.
25. Para sahassa, atippakhotha kvaci o byajaneti okrgamo. Parosahassa. Ggame
ca, atippagokho.
26. Ava naddhtyatra o avasseti kvaci avassa o. Onaddh.
Kvacti ki. Avasussatu.
Byajanasandhi.
Niggahtasandhi
27. Niggahtantyadhikro. Ki kato, sa jto, sa hito, ta dhana, ta mittantiha
Vagganta v vagge.
Vaggabyajane pare bindussa tabbagganto v hoti. Kikato, sajto, sahito, tandhana,
tammitta.
Vti ki. Na ta kamma.
Vkreneva le lo ca. Pulliga.
28. Vtyadhikro. Eva assa, eta avocetha
Mad sare.
Sare pare binduno ma d v honti. Evamassa, etadavoca.
Vti ki. Ma ajini.
29. Ta eva, ta htha
Ehea.
Ekre, he ca pare binduno o v hoti. Dvitte taeva, tameva. Tahi, ta hi.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 6 sur 35

30. Sayogotha
Saye ca.
Yakre pare tena saha binduno o v hoti. Dvitte saogo, sayogo.
31. Cakkhu anicca, ava sirotha - gamo, kvacitveva.
Niggahtaca.
Sare, byajane v pare kvaci bindvgamo hoti. Cakkhuanicca, avasiro.
32. Vidna agga, tsa ahatha
Kvaci lopati sare bindulopo, vidnagga. Dghetsha.
33. Buddhna ssana, sa rgotha
Byajane ceti bindulopo, buddhnassana. Dghesrgo.
34. Bja ivetha
Paro v saro.
Binduto paro saro v lupyate, bjava.
35. Eva assetha
Byajano ca visaogo.
Binduto pare sare lutte sayogo byajano vinahasayogo hotti pubbasalopo. Evasa.
Niggahtasandhi.
Vomissaka sandh
36. Anupadihna vuttayogato.
Idhniddih sandhayo vuttnusrena e yy, yath yadi eva, bodhi agtha ydese imin
suttena dayakrasayogassa jo, dhayakrasayogassa jho, dvitte yajjeva, bojjhag.
37. Asadisasayoge ekasarpat ca.
Pari esantha ydese rakrassa yo, payyesa n.
38. Vana bahutta, vipartat ca.
Sarati, iti eva, s itth, busa eva, bahu bdho, adhi abhavi, sukha, dukkha, jvotha
Mgamo sakre akrassa u ca, sumarati.
Issa vo, itveva.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 7 sur 35

Paralope krassa o, sotth.


Mdese, pubbadghe ca ekrassa i. Busmiva.
Vdese havakravipariyayo. Bahvbdho.
Adhissa kvaci addho, dghe-addhbhavi.
Binduno, okrassa ca e. Sukhe, dukkhe, jve.
39. Radna o, paibodho, pariho.
40. Sare, byajane v pare binduno kvaci mo. Mama abhsi, buddhama saraa, pubbe mo
para na netabbo ayuttatt.
41. Binduto parasarna maassaratpi.
Ta imin, eva ima, ki aha tha-issa a. Tadamin.
Issa u, akrassa ca e, bindulopdo. Evuma, keha.
42. Vkyasukhuccraattha, chandahnitthaca vaalopopi.
Paisakhya yonisotha pubbayalopo, paisakhyoniso.
43. Albnitydo akralopo. Lbni sdanti, sil plavanti.
44. Vutyabhedya vikropi.
Akaramhase tetydo sakre garuno ekrassa imin lahuakro, akaramhasa te kicca.
45. Akkharaniyamo chanda, garulahuniyamo bhave vutti,
Dgho, sayogdipubbo rasso ca garu, lahu tu rasso. Yath- , assa, a, a.
46. Evamapi vieyy, sahit tantiy hit;
Sahitti ca vana, sannidhabyavadhnato.
Vomissakasandhi.

2. Nmakaa
Pulliga
47. Jinavacanayutta hti sabbatthdhikro.
Ligaca nipaccate.
Dhtuppaccayavibhattivajjitamatthayutta saddarpa liga nma, jinavacanayogga
liga idha hapyati nipphdyati ca.
48. Buddhaiti hite

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 8 sur 35

Tato ca vibhattiyo.
Tasm lig par vibhattiyo honti. Cakrena tsa ekavacandipahamdisa ca.
Si yo a yo n hi sa na sm hi sa na smi s ti vibhattiyo. Si yo iti paham, a yo iti
dutiy, n hi iti tatiy, sa na iti catutth, sm hi iti pacam, sa na iti chah, smi su iti sattam.
Ligatthe paham.
Yo kammakattdivattantaramappatto sassarpaho suddho, so ligattho nma,
tassbhidhnamatte pahamvibhatti hoti. Tasspaniyame ekamhi vattabbe ekavacana si, vuccate
nenetivacana, ekassatthassa vacana ekavacana. Eva bahuvacana.
Atotveva.
So.
Akrant parassa sissa o hoti.
Saralopo mdesappaccaydimhi saralope tu pakati.
Adsu paresu sarassa lopo hoti, tasmi kate tu kvacdin asavae patte pakati hoti.
Naye para yutte. Evamupari saralopdi. Buddho.
Bahumhi vattabbe bahuvacana yo.
Ato vtveva.
Sabbayonname.
Akrant paresa pahamadutiyyonna yathsakhya e v honti. Buddh.
Vti ki. Aggayo.
49. Ligatthe pahamtveva.
lapane ca.
Abhimukhkaraamlapana, tadadhike ligatthe paham hoti.
lapane si gasaoti sissa gasa. Geitveva.
Akr pitdyantnam.
Ge pare akro pitusatthuattarjdnamanto ca tta yti.
kro vti ge pare krassa rasso v.
Sesato lopa gaspi.
So si sy ca sakhto gassevtydiniddihehae avaivauvaokrant ses, tehi pare
gas lupyante. He - buddha, buddh. Yo - buddh.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 9 sur 35

50. Kammatthe dutiy.


Ya karoti, ta kamma nma. Tattha dutiy hoti. Abuddha. Yossa e-buddhe.
51. Tatiytveva.
Kattari ca.
Yo karoti, sa katt nma. Tattha tatiy hoti. N.
Ato nena.
Akr paro n ena yti. Buddhena.
Hi.
Suhisvakro e.
Suhisu paresvakrassa e hoti.
Smhisminna mhbhimhi v.
Sabbasaddehi paresa smhisminna yathsakhya mhbhimhiiccete v honti. Buddhebhi,
buddhehi.
52. Karae tatiy.
Yena v kayirate, ta karaa nma. Tattha tatiy hoti. Sabba kattusama.
53. Sampadne catutth.
Yassa dtukmo rocate, dhrayate v, ta sampadna nma. Tattha catutth hoti. Sa.
Ato vtveva.
ya catutthekavacanassa tu.
Akr parassa catutthekavacanassa yo v hoti. Buddhya.
Sgamo seti se sakrgamo. Buddhassa. Na.
Dghantveva.
Sunahisu ca.
Sunahisu paresu sardna dgho hoti. Casaddena kvaci na. Buddhna.
54. Apdne pacam.
Yasmdapeti, bhayamdatte v, tadapdna nma, tattha pacam hoti. Sm.
Ato etveva.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 10 sur 35

55. Smsminna v.
Akr paresa smsminna e v honti. Buddh, buddhamh, buddhasm. Buddhebhi,
buddhehi.
56. Smismi chah.
Yassa v pariggaho, ta sm nma. Tattha chah hoti. Buddhassa. Buddhna.
57. Okse sattam.
Yodhro, tamoksa nma. Tattha sattam hoti. Smi-buddhe, buddhamhi, buddhasmi. Subuddhesu.
58. Buddho buddha sukha dadti sarato buddha tato dukkara,
Ki buddhena mahiddhayopi munayo buddhena jtsukh;
Buddhasseva mana dade padamaha buddh labheyyccuta,
Buddhassiddhi na ki kare bhavabhave bhattyatthu buddhe mama.
59. Ito para tatiypacamnaca catutthchahnaca sarpatt pacamchahiyo bhyo
upekkhante.
60. Atta, si.
Brahmattasakharjdito tveva.
Sy ca.
Brahmdito sissa hoti. Att.
Yonamnoti brahmdito yona notta. Attno.
61. He - atta, att. Yo, attno.
62. Brahmattasakharjdito amnanti brahmdito avacanassa na v hoti. Attna,
atta. Attno.
63. Attena, attan. Pakkhe-jinavacannurodhena enbhvo.
Attnto hismimanattati himhi attantassa ano. Attanehi. Eva karae.
64. Sassa noti nokro. Attano. Attna.
65. Amhatumhantu rjabrahmattasakha satthupitdhi sm nva.
Amhdito sm n iva hoti. Attan.
66. Tato sminnti smino ni. Attani. Anattanti bhvaniddesena sumhi ca ano. Attanesu.
67. Rj attva. N.
Savibhattissa rjassetveva.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 11 sur 35

Nmhi ra v.
Nmhi savibhattissa rjasaddassa ra v hoti. Ra, rjena.
Rjassa rju sunahisu ca.
Suna hisu paresu rjassa rju hoti, cakrena kvaci na.
Sunahisu ceti dghe - rjbhi, rjhi, rjebhi, rjehi.
68. Savibhattissetyadhikro.
Rjassa rao rjino seti se rao rjino honti. Rao, rjino.
Raa namhi vti namhi raa v. Raa, rjna, rjna.
69. Smssantulyatt-nmhi ra v. Ra, rjamh, rjasm.
70. Smimhi rae rjinti smimhi rae rjini honti. Rae, rjini. Rjsu, rjesu.
71. Guavantu, si.
Savibhattissa ntussetveva.
simhti simhi savibhattissa ntussa . Guav.
Yomhi pahametveva.
Ntussa nto.
Pahame yomhi savibhattissa ntussa ntokro hoti. Guavanto.
Sunahisu attatveva.
Ntussanto yosu ca.
Sunahisu, yosu, cakrena aesupi paresu ntussanto atta yti. Guavant.
72. Savibhattissetyadhikro. Aitveva.
Avao ca ge.
Ge pare savibhattissa ntussa aa honti. Heguava,guava, guav. Yo - guavanto,
guavant.
73. Atta guavanta. Guavante.
74. Totit sasmi nsvti savibhattissa ntussa nmhi t, se tokro, smimhi ti ca v.
Guavat, guavantena. Guavantebhi, guavantehi.
75. Guavato, guavantassa.
Namhi ta vti namhi ntussa ta v. Guavata, guavantna. Sm nva.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 12 sur 35

76. Guavati, guavante, guavantamhi, guavantasmi, guavantesu.


77. Gacchanta, si.
Simhi gacchantdna ntasaddo anti ntasaddassa av, silopo. Gaccha, sissa o
gacchanto.
Gacchantdna ntasaddotveva.
Sesesuntuva.
Vutta hitv sesesu gacchantdna ntasaddo ntu iva dahabbo. Gacchanto, gacchanticcdi.
Sesa guavantusama.
78. Gacchantdayo nma antappaccayant.
79. Aggi, silopo.
Ivauva jhalti ivauvana yathsakhya jhalasa.
Jhalato vtveva.
Ghapato ca yona lopo.
Ghapajhalato yona lopo v hoti.
Yosu katanikralopesu dgha.
Kato nikro lopo ca yesa tesu yosu sarna dgho hoti. Agg. Pakkhe-attantveva.
Yo svakatarasso jho.
Yosu akatarasso jho atta yti. Aggayo. Tathlapane.
80. A mo niggahta jhalapehi.
Jhalapato a mo ca bindu yanti. Aggi. Agg, aggayo.
81. Aggin. Dghe-aggbhi, agghi.
82. Jhalato sassa no vti sassa notta v. Aggino, aggissa. Aggna.
83. Jhalato ceti smssa n. Aggin.
84. Aggimhi, aggismi. Aggsu.
85. di aggva. Smino pana dito o ceti a, o ca v. di, do, dimhi, dismi. dsu.
86. Da, si.
Agho rassamdin rasse sampatte na sismimanapusaknti simhi anapusakna na
rasso. Silopo, da, yolope da. Pakkhe

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 13 sur 35

Agho rassamekavacanayosvapi ca.


Ekavacanayosu jhalap rassa yanti.
Jhato katarasstveva.
Yona no.
Katass jhato yona notta hoti. Daino.
87. Jhalap rassanti ge pare jhalapna rasso. Hedai. Da, daino.
88. V aitveva.
Na jhato katarassti aiccassa na v. Daina, dai. Da, daino.
89. Dain. Dabhi, dahi.
90. Daino, daissa. Dana.
91. Jhato katarasstveva.
Sminnti smino ni. Daini. Dasu.
92. Bhikkhu, silopo.
V yonatveva.
Lato vo kro ceti lato yona votta v.
Atta akatarassotveva.
Vevosu lo ca.
Vevosu akatarasso lo atta yti. Bhikkhavo, pakkhe yolopa dgh. Bhikkh.
93. He-bhikkhu.
Akatarass lato yvlapanassa vevoti lapane yossa vevokr, atta. Bhikkhave, bhikkhavo,
bhikkh.
94. Bhikkhu. Bhikkhavo, bhikkh. Sesa aggva.
95. Eva jantu. Jant, jantavo.
Lato vokro cetha kraggahaena yona notta, cakrena kvaci vononamabhvova viseso.
Jantuno, jantuyo.
96. Satthu, si.
Satthupitdnam sismi silopo ceti satthdyantassa , silopo ca. Satth.
Satthupitdnantyadhikro.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 14 sur 35

Aesvratta.
Sitoesu satthdyantassa ro hoti.
Tato yonamo tu.
Tato rato yona o hoti. Satthro.
97. He-sattha, satth. Satthro.
98. Satthra. Satthre, satthro.
99. N ti rato nssa . Satthr. Satthrebhi, satthrehi.
100. U sasmi salopo ca.
Se satthdyantassa u hoti salopo ca v. Satthu, satthuno, satthussa.
V namhti namhi ro v. Satthrna.
Satthunttaceti namhi satthdyantassa atta v. Dghesatthna.
101. Tato smimti rato smino i. ro rassamkreti imhi rassa rasso. Satthari. Satthresu.
Eva nattdi.
102. Pit sattheva. Pitdnamasimhti sitoesu rassa rassova viseso. Pitaro.
Namhi pitnantipi hoti. Eva bhtuppabhutayo.
103. Abhibh. Rasse-abhibhuvo. Yolopeabhibh. Sesa bhikkhva, rassova viseso.
104. Eva sabba. Pubbeva yona nokro ca. Sabbauno, sabba.
105. Go.
Gvaitveva.
Yosu ceti gosaddokrassa vo, tato yonamo tutha tusaddena yona o. Gvo.
Tathlapane.
106. Avamhi ca.
Amhi pare gosaddokrassa vaav honti, casaddena hinavajjitesu sesesupi.
107. vassu vti amhi vantassa utta v, ghva, gva, gava. Yo-gvo. Gvena,
gavena. Gobhi, gohi.
108. Gva seti se ossa vo. Gvassa, gavassa. Tato namdo cakrena naiccassa a,
ossa avo ca. Gava.
109. Suhinsu cetha cakrena gossa gu ca. Dvitte-gunna, gona. Gv, gav, gvamh,
gavamh, gvasm, gavasm. Gobhi, gohi.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 15 sur 35

110. Gve, gave, gvamhi, gavamhi, gvasmi, gavasmi. Gvesu, gavesu, gosu.
Pullig.
Itthiliga
111. Ka. Silopo.
ghoti itthiya krassa ghasa. Yo lope ka. Pakkhe kayo.
112. Ghate ceti gassa e. He-kae. Ka, kayo.
113. Kaa. Ka, kayo.
114. ya ekavacanassetveva.
Ghato ndnanti ndekavacannamyo. Kaya. Kabhi, kahi.
115. Kaya. Kana.
116. Ghapato smi ya v.
Ghapehi smino ya v hoti. Kaya, kaya. Kasu.
117. Ratti, silopo.
Te itthikhy poti itthiyamivauvana pasa. Yolopadgh. Ratt. Pakkhe rattiyo.
Tathlapane.
118. Ratti, ratt. Rattiyo.
119. Ekavacanassa ndnantveva.
Pato yti ndekavacanna y. Rattiy. Rattbhi, ratthi.
120. Rattiy. Rattna.
121. Rattiya, rattiy. Rattsu.
122. Nad. Sesa rattva. Aghatt rassova viseso.
123. Ygu rattva.
124. Mtu, dhtu, duhitvdayo piteva.
125. Jamb nadva.
Kaaiti hite
Itthiyamato paccayo.
Itthiya vattamn akrantato paccayo hoti. Saralopapakalydi. Ka.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 16 sur 35

Dhtuppaccayavibhatti vajjitamatthava liganti vacanato paccayantassligatt


taddhitdisutte cakrena nmamiva kate sydi. Eva insu.
Eva aj, eak, kokil, ass, msik, balk, mand, jariccdi.
126. Itthiyantyadhikro.
Naddito v .
Itthiya naddito v anaddito v hoti. Nad, nagar, kumr, brhma, taru, kukku, itth
iccdi.
Mtuldnamnattamkreti mhi mtuldyantassa no. Mtulntydi.
Anaddito v . Sakh, hatth.
Bhavato bhoto.
mhi bhavantassa bhoto hoti. Bhot.
127. a va ikaeyya anthti . Mnav, nvik, venateyy, gotam.
128. Ntussa tamkreti ntussa to v. Guavat, guavant. Dhitimat, dhitimant.
Ntassa ntubyapadeso. Mahat, mahant.
129. Patibhikkhurjkrantehi in.
Patydhi krantehi ca itthiya in hoti.
Patissinmhti patyantassa atte saralopdo tukrena lopbhvo. V paro asarpti ilopo,
dgho ca. Gahapatn, bhikkhun, rjin, medhvin, tapassin, dhammacri, bhayadassvin,
bhuttvintydi.
Itthilig.
Napusakaliga
130. Citta, si.
Napusakehi ato niccanteva.
Si.
Akranteti napusakehi sissa nica a hoti. Citta.
Yona ni napusakehitveva.
Ato nicca.
Akrantehi na pusakehi yona nicca ni hoti, nissa . Citt. Pakkhe yosvdin dghe
cittni.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 17 sur 35

131. Galope he citta. Citt, cittni.


132. Citta. Nissa e citte, cittni. Sesa buddhova.
133. Mana, si, mana.
N vtveva.
134. Manogadito sminnnami.
Mandito sminnna i v honti.
Sa sare vgamo.
Vibhatydese sare pare mandito sgamo v hoti. Manas.
135. Sassa co
Mandito sassa o hoti, casaddena smssa ca. Manaso, manas.
136. Manasi. Sesa cittava.
137. Mana sira ura teja, raja oja vaya paya;
Yasa tapa vaca ceta, evamdi manogao.
138. Guavantu, si.
A napusaketi simhi savibhattissa ntussa a. Guava. Ntussa tte guavantni.
139. Yotoa pumeva. Eva gaccha.
140. Ahi.
Vtveva.
Yonanni napusakehti yona ni v. Ani. Jhatt yolope ah. Tathlapane.
141. Ahi, ahni, ah. Sesa aggva.
142. Da, si.
Aghatt rasso, dai. Yotoa pumeva.
143. yu ahva.
Napusakalig.
Pumitthiliga
144. Pumitthilig ghaa, kaa, yahi, muhi, sindhu, reuppabhutayo dvipada catuppada
jtivcino ca.
Yath ghao, paccaye-gha. Eso yahi, es yahiccdi.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 18 sur 35

Dvipadajtivcino yath khattiyo. paccaye- khattiy, samao, mhi-samaiccdi.


Catuppadajtivcino yath gajo, -gaj, byaggho, mhi - byagghiccdi.
Pumanapusakaliga
145. Pumanapusakalig dhamma, kamma, brahma, kusuma sagama, paduma, assama,
vihra, sarra, suvaa, vaa, kahpaa, bhavana, bhuvana, yobbana, bhusana, sana, sayana,
odana, ksa, upavsa, msa, divasa, rasa, thala, phala, raha ambu, madhvdayo.
Itthinapusakaliga
146. Itthinapusakalig nagara, accippamukh.
Sabbaliga
147. Sabbalig taa pua patta maala kalas dayo, nmkat, sabbanmni ca. Yath tao,
mhi ta, taamiccdi.
Nmkat yath devadatto, devadatt devadattamiccdi.
Sabbanma
148. Sabba, katara, katama, ubhaya, itara, aa, aatara, aatama, pubba, para, apara,
dakkhia, uttara, eka, ya, ta, eta, ima, amu, ki, tumha, amha-iti sabbanmni.
Sabbo buddhova. Aya viseso.
Yotveva.
Sabbanmakrate pahamo.
Sabbdnamakrato paro pahamo yo etta yti sabbe.
Tayo neva ca sabbanmehti nisedh sasmsminna ya e na honti. Sabbassa.
Sabbato na sasna.
Sabbdito naiccassa sasna honti.
Akro eitveva.
Sabbanmna namhi ca.
Namhi sabbdnamakrassa e hoti. Sabbesa, sabbesna.
149. Itthiya , sabb kava. Aya viseso. Vtveva.
Ghapato smisna sas.
Ghapasato sabbdito smisna sas v honti.
Sassvekavacanesu ceti sgamo.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 19 sur 35

Gho rassa.
Ekavacanasassu gho rassa yti. Sabbass, sabbya. Sabbsa, sabbsna. Sabbassa,
sabbya. Sabbsu.
Nethi smimyay.
Ghapahi sabbdhi smino ya y na honti.
150. Napusake sabba. Sabbni. Eva dutiy.
Sabbdayo napusake tatiydsu sakasakapumasam. Eva ya - saddant.
151. Pubbaparparehi tu smino yadanupapann niptan sijjhantti anitthiya e v. Pubbe,
pubbasmiiccdi.
Ekasaddo sakhytulyasahyattho. Yad sakhyattho, tadekavacano, aattha sabbavacano
ca.
Ydnamlapana natthi.
152. Ta, si.
Simhi sa anapusakassetveva.
Etatesa to.
Simhi anapusakna etataiccetesa takrassa sa hoti. So.
Tassa v natta sabbattha.
Tiligesu sabbdna takrassa no v hoti. Ne, te. Sesa sabbasama, nattava viseso.
153. Itthiya s, n, nyo, t, tyoiccdi.
Vtveva.
Tato sassa ssya.
Tetimhi sassa ssyo v hoti.
Sassvekavacanesu iitveva.
Tass v.
Ekavacanasassu tsaddassa itta v yti. Tissya, tiss, tass, tya. Tsa, tsna.
Tissa, tassa, tya. Tsu.
154. Napusake taiccdi.
155. Eso. Sesa sabbasama.
156. Itthiya es.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 20 sur 35

Sassvekavacanesvetveva.
Etimsami.
Ekavacanasassu etimnamantassa i hoti. Etissya, etis, etya. Etsa, etsna. Etissa,
etassa, etya. Etsu. Sesa sabbva.
157. Napusake eta iccdi.
158. Ima, si.
Anapusakassya simhti imassa aya. Silopo. Aya, ime. Ima, ime.
Animi nmhi ceti imassa ano, imi ca. Anena, imin.
Sabbassimasse vti sunahisu ev. Ehi, imehi. V smsasmisassvattantveva.
Imasaddassa ca.
Sasmsmisassu imassa atta v hoti. Assa, imassa. Esa, esna, imesa, imesna.
Asm, imamh, imasm. Ehi, imehi. Asmi, imamhi, imasmi. Esu, imesu.
Attapakkhe na timehi katkrehti smsminna mhmhi na sijjhante.
159. Itthiya aya. Sesa etva, sassvattava viseso.
160. Napusake savibhattissa vtveva.
Imassidamasisu napusaketi imassa ida v. Ida, ima ime, imni. Eva dutiy.
161. Amu, si.
V anapusakassa simhitveva.
Amussa mo sati massa so v, silopo. Asu.
Sabbato koti sabbanmato kgamo. Soti o, amuko, pakkhe amu. Am, amuyo.
Pubbeva yona vokro na. Amu. Am, amuyo. Sesa bhikkhva sabbdikriyatra.
162. Itthiya asu. Sesa ygusama. Visesoya amuss, amuy. Amsa, amsna.
Amussa, amuya. Amsu.
163. Napusake savibhattissa asisu napusaketveva.
Amussduti adu. Adu. Am, amni. Eva dutiy.
164. Sesesu ceti sabbattha kissa ko. Ko, k, ka iccdi. Ligattaye sabbasamo.
165. Tumha, si, amha, si.
Savibhattissa tumhamhnantyadhikro.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 21 sur 35

Tvamaha simhi ca.


Simhi savibhattna tumhamhna tva aha honti. Casaddena tumhassa tuva ca. Tva,
tuva, aha. Yo tumhe.
Maya yomhi pahameti amhassa maya hoti. Maya.
166. Tamamamhti amhi ta ma honti.
Tava mamaca navti amhi tava mamaca nav.
Tumhassa tuva tvamamhti tumhassa tuva, tvaca. Ta, tava, tuva, tva, ma,
mama.
kantveva.
V yoppahamoti dutiyyossa ka v. Tumhka, tumhe. Amhka, amhe.
167. Nmhi tay mayti nmhi tay may honti. Taytayna takro tvattavti tassa
tvo v. Tvay, tay, may. Tumhehi, amhehi.
168. Tava mama seti se tava mama honti.
Tuyha mayha ceti se tuyha mayhaca.
Sassati sassa a v.
Amhassa mama savibhattissa seti se amhassa mama ca. Tava, tuyha, tumha, mama,
mayha, amha, mama.
Tumhamhehi namkati navacanassa ka. Tumhka, amhka. Smnva.
169. Tumhmhna tayi mayti smimhi tayi mayi honti. Tve kate - tvayi, tayi, mayi,
tumhesu, amhesu. Ligattaye sama.
170. Navtveva.
Padato dutiy catutth chahsu vono.
Atthajjotak va pada, dutiy catutth chah bahuvacanesu paresu padasm paresa
savibhattna tumhmhna vonokr nav honti.
Rakkhatu vo, passatu no, dadti vo, dadhi no, saddh vo, satth no.
Navti ki, eso amhka satth.
171. Padatotyadhikro.
Temekavacanesu ceti catutthchahekavacanesu te me honti. Dadmi te, dadhi me, ida te,
aya me.
Naamhti amhi nisedho. Passetha ta, ajini ma.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 22 sur 35

V tatiye ceti tatiyekavacane te me v honti. Kata te tay v. Kata me may v.


Bahuvacanesu vonoti tatiybahuvacanesu vo no honti. Bahuvacane pahame yomhi ca.
Kata vo, kata no, gma vo gaccheyytha, gma no gaccheyyma.
Sakhy
172. Sakhy vuccate.
Ekasaddo sabbanmesu vutto.
173. Dvdayo ahrasant bahuvacanant.
Savibhattissa, itthipumanapusakasakhyanti cdhikro.
Yosu dvinna dve ceti dvissa dve hoti. Dve, dve, dvbhi, dvhi.
No ca dvdito namhi.
Namhi dvdito nakrgamo hoti. Dvinna, dvsu, ligattaye sama.
174. Ticatunna tisso catasso tayo cattro ti cattri.
Yosu itthipumanapusakesu savibhattna ticatunna tisso catasso dayo honti. Tayo, tayo,
tbhi, thi, tinna.
Iamianna thi sakhyhti tisaddato naiccassa ia ianna ca. Tia,
tianna, tsu.
175. Itthiya-tisso, tisso, tbhi, thi.
No cdo cakrena namhi ssagamo, vaggantetissana, tsu.
176. Napusake-ti, ti, thi.
177. Cattro.
Osare cetha cakrena yosu ussa uro. Tato yonamottha tukrena yona o. Caturo.
Eva dutiy. Cathi, catunna, catsu.
178. Itthiya, catasso, catasso, cathi. Pubbeva ssagamo. Yaddin ussa atta.
Catassanna, catsu.
179. Napusake, cattri, cattri.
180. Pacdna makroti yosu savibhattissa pacdyantassa atta. Paca, paca.
Pacdna mattati sunahisu pacdyantassa atta. Edghnamapavdoya. Pacahi,
pacanna, pacasu. Ligattaye sama.
181. Eva cha satta aha nava dasdayo ahrasant.
182. Vsatydayo navutiy itthilig ekavacanant, vsati rattva. Eva tisati.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 23 sur 35

Cattlsa pasa saddehi parsa sabbsa vibhattna sabbsamdotha disaddena


lopo, sahi vsat va. Eva sattati asti navuti.
Sata napusakamekavacananta. Eva sahassdi.
Koi vsatva.
183. Rsibhede tu sabbattha bahuvacanampi. Yath-dvevsatiyo buddhadant. Tisso vsatiyo
dinaghaik. Evamaatra.
Eseso etantippasiddhi, lokassa hoti yatthatthesu.
Thpumanapusaknityuccante, tnimni lokentth.
Aliga
184. Alig vuccante.
Kvaci to pacamyatthe.
Ligato pacamyatthe kvaci toppaccayo hoti.
Tvdayo vibhattisayoti toppabhutidnyantna vibhattisa. Tasm tadantnampi
vibhatyantatt padatta siddhanti na puna vibhatti. Corasm corato. Eva pitito, ettha pitdna
masimhi tyatrsimhiggahaena tomhi pitdna ussa i.
Imassi thandnihatodhesu ca.
Thadsu paresu imassa i hoti. Ito.
Sabbassetasskro vti tothesvetassa atta v, ato, etto. Pakkhe- saralopdin akralopo.
Tratothesu ceti kissa ku. Kuto.
Kvaci toti suttadvidhkaraena sattamyatthe ca to hoti, dismi, dito.
185. Tratha sattamiy sabbanmehti sattamyatthe trathappaccay honti. Sabbasmi,
sabbatra, sabbattha, dvitta. Eva atra, attha. Ettha tre niccanti pubbe etassa a. Kutra, kuttha.
Sesesu ceti kdese-kattha.
186. Kism vo ceti vappaccayo. Kissa ka veceti ko, kakrkralopo. Kva.
187. Hi ha hicananti kasm hi dipaccay. Ku hi hasu ceti kissa ku. Cakrena
hicana dcanasu ca. Kuhi, kuha, kuhicana.
188. Tamh ceti hiha. Tahi, taha.
189. Yato hiti hi. Yahi.
190. Imasm hadh ceti hadh. Iha, idha.
191. Sabbato dhti dhi. Sabbadhi.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 24 sur 35

192. Kletyadhikro.
Kisabbaekayakuhi ddcananti ki dito d, dcana ca. Kasmi kle kad,
kudcana.
Sabbassa so dmhi vti sabbassa so v. Sad, sabbad.
193. Tamh dni ceti dni, d ca. Tadni, tad.
194. Yaddin imasadd, samnparehi ca yathsakhya jja jjuppaccay, ima, samnna a,
s ca. Ajja, sajju, aparajju.
195. Imasm rahidhundni ceti rahydippaccay. Eta rahimhti imassa eto. Etarahi.
A dhunmhi ceti imassa a. Adhun, idni.
196. Lopa itveva.
Sabbsamvusopasagganiptdhi ca.
Etehi par sabb vibhatt lupyante. Tva vuso, tumhe vuso.
Upasagganipta
197. Upasagganipt vuccante.
Pa par ni n u du sa vi ava anu pari adhi abhi pati su ati api apa upa ete vsatyupasagg.
Ca na va v m hi dhi ci ku tu nu ce re he sve ve vo kho no to ya na ta ki handa kira eva
kva yva tva vata vatha atha aga igha taggha ma nma nna puna pana ha saha sakk labbh
heh r dr div nav vin nn addh mudh micch pacch vi sakkhi sacci sacchi bahi yadi iti
kinti atthi sotthi khalu nanu kimu assu yagghe sace have suve are pure namo tiro adho atho aho raho
hyo bhyo anto pto suda kalla eva dhuva ala hala saya sya sama sma kma
pra ora cira hura aha saha ucca nca saki saddhi, athav antar rak bhir
bahiddh yvat tvat samant smant mant sammukh carahi tarahi sampati yati upari yvade
tvade tiriya sanika sasakka ettvat parammukh kittvat etarahi aadatthu seyyathida
appevanma bhyosomattya iccdayo nipt.
198. Sadis ye tiligesu, sabbsu ca vibhattsu.
Vacanesu ca sabbesu, te niptti kittit.
Yath ucca rukkho, lat, ghara v, ucca rukkho. He rukkha, rukkha, rukkhena,
rukkhassa, rukkhasm, rukkhe v iccdi. Ucca rukkho, rukkh v iccdi. Eva lat, gharni.
199. Ubhayesu vibhatyatta Kriyadesa samaya disguatthehi;
Sabbpi yathyoga,
Vibhattiyoehi tuppaham.
Ta yath adhiantosaddehi sattam. Sayasadd tatiy, chah ca. Namosadd paham,
dutiy ca. Prasadd sattam. Divsadd paham, dutiy, sattam ca. Hehsadd sattam.
Uccasadd sabbpi. Pasadd ca casadd ca paham, hesadd lapane paham. Tathehipi.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 25 sur 35

200. Upasagg sabbepi saddantarena saha payujjante. Nipt tu keci visumpi. Yath pahro,
paharati, s ca so ca bhsati v karoti v, sotthitydi.
201. Ekekaliga dviliga, tiliga cpyaligika.
Catudheti nma nma, namatyatthanti kittita.
Nmika.

3. Samsakaa
Samsalakkhadi
202. Nmna samso yuttatthotyadhikro. Samsoti bhinnatthna padna mekatthat.
Yuttatthoti aamaasambandhattho.
Vibhstyadhiktabba vkyattha.
Kammadhrayasamsa
203. Mahanto ca so vro cti vkye
Dvipade tulydhikarae kammadhrayo.
Bhinnappavattinimitt sadd ekasmi vatthuni pavatt tulydhikara, visesanavisesassabht
samndhikara dve pad yad samasyante, tad so samso kammadhrayo
Nma, idha v samsasuttni sadvrena samsavidhyakni.
Aggahitavisesan buddhi visessamhi na uppajjatti visesana pubba hoti, samseneva
tulydhikaraattassa vuttatt tappaksanattha payutt samsato atiritt ca so iccete
vuttahnamappayogoti y nappayujjante. Evamaatra.
Tesa vibhattiyo lop ca.
Tesa yuttatthna samsna pubbuttarapadna vibhatt lupyante, cakrena kvaci na.
Tato mahanta vra iti ca rpappasage
Pakati cassa sarantassa.
Vibhattsu luttsu sarantassa pubbabhtassa, parabhtassa ca assa samsapadassa pakati hottha
luttkr punnyante.
Tato mahanta vraiti hite
Mahata mah tulydhikarae padeti mahantassa mah.
Taddhita samsa kitak nmavtavetundsu ca.
Taddhitdayo nma iva dahabb taveppabhutipaccaye vajjetv.
Tato vatticchya sydi. Mahvro, mahvriccdi.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 26 sur 35

204. Kammadhrayo dvando ca, tappuriso ca lbhino.


Tayo parapade liga, bahubbhi padantare.
205. Ratt ca s pa cti rattapa, mahant ca s saddh cti mahsaddh. Ettha
kammadhrayasae ceti pubbapade pumeva kate paccayna nivutti.
206. Nlaca ta uppalacti nluppala, satthva satthi, satthi ca s sm cti satthism.
Mukhameva cando mukhacando.
Visesanavisessna yathecchatt kvaci visesana para hoti, khattiyabhtoiccdi, icch ca
yathtanti.
Ubhe tappurisa samsa
207. Nasadd si, tassa lopo. Na suro asuro.
Ettha kammadhraye kate ubhe tappuristi tappurisasa. Attannassa tappuriseti nassa
a. Na asso anasso. Ettha sare anati nassa ana.
208. Nmna samsoti sutte dvidhkate ayuttatthnampi kvaci samso. Na puna geyy
apunageyy gthetydi. Ettha geyyena sambandho na-saddo ayuttatthenpi punena yogavibhgabal
samasyate.
Digusamsa
209. Tayo lok samha tiloka.
Ettha sakhypubbo digti kammadhrayassa digusa. Digussekattati ekatta,
napusakattaca.
Suddhatappurisasamsa
210. Tappuris tveva.
Amdayo parapadehi.
Dutiyantdayo parapadehi nmehi yad samasyante, tad so samso tappuriso nma.
Gma gato gmagato.
Passa vsiha gma, gato tisso svatthitya tryuttatthatya na samso. Tath atra
eyya.
211. Ra hato rjahato.
Kiccantehi bhyo adhikatthavacane.
Tabba, anya, ya, teyya, riccappaccay kicc. Thutinindatthamajjhropitattha vacana
adhikatthavacana. Soaleyyo kpoiccdi. Soehi yath liyhate, tath puatt thuti. Tehi
ucchihatt nind ca.
Dadhin upasitta bhojana dadhibhojana, samsapadeneva upasittakriyya kathan
natthetthyuttatthat. Upasittasaddppayogo pubbeva.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 27 sur 35

212. Karae tu-asin kalaho asikalaho.


213. Buddhassa deyya buddhaddeyya, parassapada, ettha vibhatyalopo. Eva
attanopadamiccdi.
214. Corasm bhaya corabhaya. Eva baddhanamuttoccdi.
215. Rao putto rjaputto.
Brhmaassa kah dant iccatra dantpekkh chahti kahena sambandhbhv na
samso. Yad tu kah ca te dant ceti kammadhrayo, tad chah kahadantpekkhti
brhmaakahadantti samso hoteva.
216. Rao mgadhassa dhana ntyatra raoti chah dhana mapekkhate, na mgadha.
Rj eva mgadhasaddena vuccateti bhedbhv sambandhbhvoti tulydhikaraena mgadhena
saha rj na samasyate. Dviho hi sambandho.
Rao asso puriso ce tya tra rao asso, rao puriso ti ca pacceka sambandhato spekkhat
atthti na samso. Asso ca puriso cti dvande kate tu rjassapuristi hoteva, anapekkhatt.
Rao garuputto iccatra rjpekkhinopi garuno
Puttena saha samso, gamakatt. Gamakattampi samsassa nibandhana. Tattha garuno puttoti
viggaho, evamaatra.
217. Rpe sa rpasa.
Kvaci nindya - kpe mako viya kpamako. Eva nagarakko iccdi. Atropamya
nind gamyate.
Antevsiko tydo vibhattyalopo.
Bahubbhisamsa
218. Aapadatthesu bahubbhi.
Appahamantna maesa padna atthesu dve v bahni v nmni yad samasyante, tad
so samso bahubbhi nma.
gat sama ya s gatasamao, vihro.
219. Jitni indriyni yena so jitindriyo, bhagav. hito aggi yena so hitaggi. Agyhito vtydo
yatheccha visesanassa parat.
220. Karae tu-chinno rukkho yena so chinnarukkho, pharasu.
221. Dinno suko yassa so dinnasuko, rj.
222. Niggat jan yasm so niggatajano, gmo.
223. Dasa balni yassa so dasabalo, bhagav. Natthi samo yassa so asamo. Ettha attannassti
yogavibhgena nassa a.
Paht jivh yassa so pahtajivho, mahant pa yassa so mahpao. Dvsu

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 28 sur 35

itthiyambhsitapumitthpumva ceti pumbhvtides pubbuttarapadesu


ppaccaynamabhvo.
224. Kvaci samsantagatnamakrantoti antassa atta. Kraggahaena i ca.
Itthiyamivaant, tvantehi ca kappaccayopi. Yath - visla akkhi yassa so vislakkho,
paccakkhadhamm, silopo. Sobhano gandho yassa so sugandhi. Bahukantiko, bahunadiko, samuddo.
Ettha yaddin rasso. Bahukattuko. Matt bahavo mtag yasmi ta mattabahumtaga,
vana.
Tulydhikarao.
225. Suvaassa viya vao yassa so suvaavao. Vajira pimhi yassa so vajirapi.
Urasi lomni yassa so urasilomo. Ettha vibhatyalopo.
Atthesti bahuttaggahaena kvaci pahamantnampi. Saha hetun yo vattate so sahetuko,
yad din sahassa so.
226. Satta v aha v sattaha, ms, etthaapadattho v saddassattho. Dakkhiass ca
pubbass ca disya ya antarla, s dakkhiapubb, dis.
Bhinndhikarao.
Appahamantnanti ki, desito buddhena yo dhammo.
Dvandasamsa
227. Nmna samuccayo dvando.
Samuccayo, ti pikaraa ekavibhattikna nmna yo samuccayo, so dvando nma, ida
sutta bahuvacanavisaya.
Cando ca sriyo ca candasriy. Tihanti tydiKriysambandhasmaato atthetthpekatthat, eva naranriyo, akkharapadni.
228. Tath dvande pi turiya yogga senaga khuddajantuka vividha viruddha
visabhgatthdnaca.
Vividhenkrena viruddh vividhaviruddh, sabhg sadis, vividh ca te sabhg ceti
visabhg. Yath digusamse, tath dvande pyagatthdna ekatta, napusakattaca hoti.
Cakkhusota, gtavdita, yuganagala, hatthassa, asicamma, asamakasa,
koklka.
Nmarpa, nma namanalakkhaa, rpa ruppanalakkhaa. Evamete dhamm
lakkhaato vividh, paramatthato sabhg ca.
disaddenatthpi. Yath - bhinnaligna - itthipuma. Yaddin rasso, dsidsa,
pattacvara. Gagsoa.
Sakhyparimna - tikacatukka.
Sippna - vearathakra.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 29 sur 35

Luddakna - skuntika mgavika.


Appijtna - rasatthi.
Ekajjhyanabrhmana - kahaklpa iccdi.
229. Vibhs rukkha tia pasu dhana dhaa janapaddnaca.
Dvande rukkhdna ekatta napusakattaca v hoti.
Dhavakhadira, dhavakhadir, mujapabbaja, mujapabbaj, ajeaka, ajeak,
hiraasuvaa, hiraasuvani, sliyava, sliyav.
Ksikosala ksikosal.
disaddena aesupi v. Yath niccavirodhnamaddabbna - kusalkusala,
kusalkusalni.
Sakuna - bakabalka, bakabalk.
Byajanna - dadhighata, dadhighatni.
Disna - pubbpara, pubbpar iccdi.
Abyaybhvasamsa
230. Adhisadd smi, tassa lopo. Adhisaddena tulydhikaraatt itthisaddpismi.
Niccasamsatt dhrabhtyamitthiyanti padantarena viggaho. Adhi itthiyanti hite
Upasagganiptapubbako abyaybhvo.
Upasaggdipubbako saddo vibhatyatthdsu samso hoti, abyaybhvasao ca.
So napusakaligoti abyaybhvo napusakaligo, yaddin ekavacano ca.
Saro rasso napusaketi rasso.
Aasm lopo ca.
Anakrant abyaybhv par sabb vibhatt lujjare. Adhitthi, vibhattnamattho dhrdi.
Idhdhisaddo dhrevattate, adhitthiicceta pada itthiya miccetamattha vadati.
Sampa nagarassa upanagara. Avibhattnamakrantabyaybhvti vibhattna kvaci
a.
Kvacti ki. Upanagare.
Abhvo makkhikna nimmakkhika rasso. Anupubbo therna anuthera, anatikkamma
satti yathsatti.
Ye ye buh yathbuha, vicchya.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 30 sur 35

Yattako paricchedo jvassa yvajva, avadhrae.


pabbat khetta pabbata khetta, mariydya, vajjamn sm mariyd, pabbata
vintyattho.
jalant sta jalanta sta, abhividhimhi, gayhamn sm abhividhi, jalantena
sahetyattho.
saddayoge dhtunmdin apdnavidhneneva vkyampi siddha. Tathatra.
231. Uttamo vro pavro iccdo pana pubbapadatthappadhnattbhvbyaybhvbhvo
kammadhrayoeva. Eva visiho dhammo abhidhammo. Kucchita anna kadanna. Etttha
kada kussti sare kussa kaddeso.
Appaka lavaa klavaa, ettha kppatthesu cti kussa k, bahuvacanenatrpi kvaci.
Kucchito puriso kpuriso, kupuriso v, evamasurdi.
Pubbaparbhayamaapadattha - ppadhnbyaybhva samso;
Kammadhrayaka tappuris dve, dvendo ca bahubbhi ca eyy.
Samso.

4. Taddhitakaa
Apaccataddhita
232. Vapacce.
Chahant sadd tasspaccamiccasmi atthe o v hoti. Vti vkyattha.
enevpaccatthassa vuttatt apaccasaddppayogo.
Tesa vibhaty do tesagahaena vibhattilopo. Tathottaratra.
Tesa o lopati paccayna assa lopo.
Vuddhdisarassa v sayogantassa sae ceti saakre pare asayogantassdisarassa vuddhi.
Tasspaniyame
Ayuvanacyo vuddhi.
Akrivauvana eovuddhiyo honti, casaddena kvaci na.
Saralopdi, taddhitatt nmamiva kate sydi.
Taddhitbhidheyyaligavibhattivacan siyu.
Samhabhvaj bhyo, sakatthe yo napusake.
T tutthiya nipt te, dhmithapaccayantak.
Vasihasspacca poso vsiho, itth vsih, napusaka vsiha. Vikappavidhnato
taddhitena samsassccanta bdhy bhv vasih paccantipi hoti.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 31 sur 35

Napusakena vpti, saddasatthavid vidu.


233. V apacceti cdhikro.
yana na vacchdito.
Vacchdito gottagaato yano no ca v hoti.
Apacca paputtappabhuti gotta. Kaccasspacca kaccyano, kaccno v. Sayogantatt na
vuddhi.
234. eyyo kattikdhti eyyo, vinatya apacca venateyyo vinateyyo v. Na pakkhe
vuddhi, eyyoti yogavibhgena tassa dyate tyatthepi eyyo, dakkhi dyate yassa so
dakkhieyyo.
235. Ato i v.
Akrantato apacce i v hoti, puna vsaddena iko, akrant anakrant ca bopi.
Dakkhi, sakyaputtiko, maabbo, bhtubbo. Dvitta.
236. avo pagvdh ti avo. Manuno apacca mavo.
237. era vidhavditoti ero, smaero.
Sasahdianekatthataddhita
238. Yena v sasaha tarati carati vahati ikoti iko. Vkrena nekatthenekapaccay ca.
Ghatena sasaho ghtiko, odano. Upena taratti opiko, upiko v, na pakkhe vuddhi.
Sakaena caratti skaiko. Ssena vahatti ssiko, na vuddhi.
Itthiligato eyyako, ako ca. Campya jto campeyyako. Eva braseyyako. ako
kusinrya vasatti kosinrako. Janapadato ako ca magadhesu vasati, tesa issaro v
mgadhako.
Tajjtiy visihatthe jnyo. Assajtiy visiho assjnyo. o - agganti jnitabba
aggaa, dvitta.
239. Tamadhte tena katdisannidhnaniyogasippabhaa jvikatthesu ca.
Ta adhte iccdsvatthesu disaddena hatdsu ca iko v hoti. Abhidhammamadhteti
bhidhammiko, abhidhammiko v, na pakkhe vuddhi. Vacas kata kamma vcasika. Eva
mnasika, ettha
Sa sare vgamothnuvattitdisaddena sgamo.
Sarre sannidhn vedan srrik. Dvre niyutto dovriko, ettha- mynamgamo hneti
vakrato pubbe okrgamo.
Sippanti gtdikal, v assa sippanti veiko, atra veti vvdana. Gandho assa bhaanti
gandhiko, mage hantv jvatti mgaviko, vakrgamo. Jlena hato jliko, suttena baddho suttiko,
cpo assa yudhanti cpiko, vto assa bdho atthti v vtiko, buddhe pasanno buddhiko, vatthena
kta bhaa vatthika.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 32 sur 35

Kumbho assa parima, ta marahati, tesa rsi v kumbhiko. Akkhena dibbatti akkhiko,
magadhesu vasati, jtoti v mgadhiko iccdi.
240. a rg tena ratta tassedamaatthesu ca.
Tena ratta tydyatthesu o v hoti. Kasvena ratta ksva.
Eva nla ptamiccdi. Na vuddhi, mahisassa ida mhisa, siga.
Eva rjaporisa, ettha ayuvanac do puna vuddhiggahaena uttarapadassa vuddhi.
Magadhehi gato, tatra jto, tesa issaro, te assa nivsoti v mgadho, kattikdhi yutto kattiko,
mso.
Buddho assa devatti buddho. Bykaraa avecca adhteti veyykarao. Ettha
mynamdin yakrato pubbe e gamo, yassa dvitta. Sagarehi nibbatto sgaroiccdi.
241. Jtdnamimiy ca.
Jtdsu imo iyo ca hoti, casaddena kiyo ca. Pacch jto pacchimo, manussajtiy jto
manussajtiyo. Ante niyutto antimo, antiyo.
Eva andhakiyo. Putto assa atthti puttimo, puttiyo. Eva kappiyo.
242. Tadassahnamyo ceti yo, cakrena hitdyatthepi, bandhanassa hna bandhanya,
cakamanassa hita cakamanya.
243. lu tabbahuleti lu. Abhijjhbahulo abhijjhlu.
Visesataddhita
244. Visese taratamissikiyih.
Atisayatthe tardayo honti.
Ayametesa atisayena ppoti ppataro, ppatamo, ppissiko, ppiyo, ppiho v.
Vuddhassa jo iyihesti vuddhassa jdese saralopdo pakatiggahaena pakatyabhv
issa e. Jeyyo, jeho.
Eva pasatthassa so ceti sdese seyyo, seho.
Assatthitaddhita
245. Tadassatthti v ceti v. Medh assa atthti medhv.
246. Eva tapdito sti s, dvitta, tapass.
247. Dadito ika ti iko, ca. Daiko, da.
248. Gudito vantti vantu. Guav, paav. Yaddin rasso.
249. Satydhi mantti mantu. Satim, bhnum.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 33 sur 35

250. yussukrsmantumhti ussa asa. yasm.


251. Saddhdito a iti o. Saddho.
252. Tappakativacane mayoti mayo. Suvaena pakata sovaamaya, suvaamaya
v. Pakkhe - yaddin vuddhi.
Etesamo lope.
Vibhattilope mandnamantassa o hoti. Manomaya.
Sakhytaddhita
253. Sakhyprae tyadhikro.
Dvithi tiyoti tiyo, tiye dutpi ceti dvitna dut. Dvinna prao dutiyo, eva tatiyo.
254. Catucchehi thahti thah. Catuttho, chaho.
255. Tesamahpapadena ahuha divaha diyahhatiy.
Catuttha dutiya tatiyna ahpapadena saha ahuha divaha diyahhatiy honti.
Ahena catuttho ahuho, ahena dutiyo divaho, diyaho v, ahena tatiyo
ahatiyo.
256. Sakhyprae moti mo, pacamo. Itthiya pacanna pra pacam.
Eko ca dasa cti dvande kate
Dvekahnamkro v.
Sakhyne uttarapade dviekaahaiccetesa mantassa v hoti. Ekdasa pacva. Eva dvdasa.
Yaddin tissa tedese ekdito dassa ra sakhyneti dasasadde dassa ro. Terasa.
257. Catpapadassa lopo tuttarapaddicassa cucopi navti catusadde tussa lopo cassa cu ca.
Cuddasa.
Dase so niccaceti chassa sodese a darnati dasasadde dassa o. Soasa, ahrasa.
258. Vsati dasesu b dvissa tti dvissa b. Bvsati, ekdasanna prao ekdasamo.
259. Ekdito dasassti itthiya . Ekdas iccdi.
Dvdito konekatthe ceti ko, dve parimni asseti dvika. Eva tikdi.
260. Samhatthe kati kaa ca, o ca. Manussna samho mnussako, mnusso v.
e kate jhalnamiyuv sare v tha vkrena issa aydese dvaya, taya. Eva
gmajanabandhusahydhi tti t. Gmat, ngarat.
Bhvataddhita

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 34 sur 35

261. yattat bhve tu.


Bhvatthe yattat honti. Tusaddena ttano ca. Sakatthdsupi yo, sakatthe t ca.
262. Hontyasm saddani,
Bhvo s saddavuttiy;
Nimittabhta nmaca,
Jti dabba kriy guo.
263. Yath candassa bhvo candatta. Iha nmavas candasaddo candaddabbe vattate,
nimittassa rpnugataca a. Eva manussattanti manussajtivas. Yaddin ssa rasse
daittanti daaddabbasambandh. Pcakattanti pacanakriysambandh. Nlattanti nlaguavas.
Eva ydsupi yathyoga eyya. yo.
Avao ye lopaca.
Ye pare avao lupyate, cakrena ikropi.
Yavata talaadakrna byajanni calaa jakrattanti yakrayuttna tdna cdayo,
kraggahaena sakapabhamdito parayakrassa pubbena saha kvaci pubbarpaca, dvitta.
Paicca, kosalla, smaa, sohajja, porissa, nepakka, sruppa, osabbha, opamma.
ttaca.
Iuiccetesa hoti, rikrgamo ca hne.
Saralopdin ilopo. Isino bhvo.
rissa. Eva mudut, arahat, ntassa yaddin lopo.
Puthujjanattana, akicanameva kicaa, kuaniy apacca koao, ettha vuddhdo
vkrena sayogantasspi vuddhi.
Padya hita pajja, dhanya savattanika dhaa, satito sambhta sacca, ilopo, tsu
na vuddhi. Devo eva devat.
264. a visamdhti bhve o. Vesama. Ujuno bhvo ajjava. Ettha ussa tte parkrassa
yaddin avo.
265. Ramaydito kati kaa. Mnaaka.
Abyayataddhita
266. Vibhge dh ceti dh, cakrena soppaccayo ca. Ekena vibhgena ekadh, niptatt
silopo. Padavibhgena padaso.
267. Sabbanmehi pakravacane tu thti th. Tukrena thatt ca. Sabbo pakro, sabbena
pakrena v sabbath. Eva aathatt.
268. Kimimehi thanti tha, kdese-katha. Idese-ittha, thanti yogavibhgena thabahuttha.
269. Amalina malina karottydyatthe-abhtatabbhve gamyamne karabhyoge sati

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

Page 35 sur 35

nmato yaddin ppaccayo, malinkaroti seta. Abhasmano bhasmano karaanti


bhasmkaraa kahassa. Amalino malino bhavatti malinbhavati seto. ppaccayantopi nipto.
Abhtatabbhveti ki, ghaa karoti, ghao bhavati.
Karabhyogeti ki, amalino malino jyate.
Avatthvatovatthay, bhtassaya vatthuno.
Tyvatthya bhavana, abhtatabbhava vidu.
Taddhito.

www.tipitaka.org

Vipassana Research Institute

You might also like