Nota Geografi Tingkatan 3
Nota Geografi Tingkatan 3
Nota Geografi Tingkatan 3
BAHAGIAN A : KEMAHIRAN
Unit 1: Kedudukan
Unit 2: Arah
Unit 3: Skala Dan Jarak
Unit 4: Graf , Carta Dan Rajah
Unit 5: Peta
BAHAGIAN B : GEOGRAFI FIZIKAL DAN MANUSIA
TEMA 7 : SUMBER
1
UNIT 1 KEDUDUKAN
SUB TAJUK:
1.1 : Objektif
1.2 : Rujukan Grid
1.1.1 Rujukan Grid 4 Angka
1.1.2 Rujukan Grid 6 Angka
1.3 : Ketinggian
1.4 : Kontur Dan Keratan Rentas
1.5 : Rumusan
1.1 OBJEKTIF
Mengenalpasti kedudukan Garisan Timuran dan Garisan Utaraan berasaskan peta topografi
Menyatakan Rujukan Grid 4 angka dan 6 angka berasaskan ciri-ciri geografi yang diberikan
Menamakan ciri-ciri geografi berasaskan Rujukan Grid 4 angka dan 6 angka
Menunjuk cara penggunaan Rujukan Grid 4 angka dan 6 angka berasaskan ciri-ciri geografi
yang diberi
Membandingkan dan membezakan penggunaan Rujukan Grid 4 angka dan 6 angka
Menyatakan cara mengenal ketinggian dalam peta lakar yang berasaskan peta topografi
Menentukan ketinggian dalam peta lakar yang berasaskan peta topografi
Membandingkan dan membezakan simbol-simbol ketinggian dalam peta lakar yang berasaskan
peta topografi
Mengira ketinggian berpandukan selang kontur dalam peta lakar yang berasaskan peta topografi
Menamakan ciri-ciri bentuk muka bumi berdasarkan garisan kontur
Melukis keratan rentas berdasarkan garisan kontur yang diberi
Menjelaskan ciri-ciri bentuk muka bumi berdasarkan keratan rentas yang dilukis
Garisan grid digunakan bagi menunujukkan kedudukan sesuatu tempat di atas peta topografi.
Garisan grid yang dilukis melintang dinamakan garisan utaraan dan garisan grid yang dilukis
secara menegak dinamakan garisan timuran.
Kedudukan sesuatu tempat di atas peta topografi dapat ditentukan dengan menggunakan rujukan
grid. Rujukan grid merupakan titik persilangan antara garisan timuran dan utaraan.
2
Terdapat dua jenis rujukan grid :
Rujukan grid 4 Angka – digunakan bagi menunjukkan objek di dalam sesuatu
persegi grid.
Rujukan grid 6 angka – Digunakan bagi menunjukkan kedudukan sesuatu ciri
geografi dengan lebih tepat.
1.3 KETINGGIAN
Ketinggian sesuatu tempat dapat dinyatakan dengan menggunakan pelbagai kaedah seperti warna, simbol
dan garisan.
1. Warna
2. Simbol
Tanda Tinggi
Menunjukkan poin dan lokasi ketinggian sesuatu tempat.
Tanda Aras
Menunjukkan pion dan lokasi ketinggian sesuatu tempat dengan
lebih tepat seperti ketinggian jalan raya dan jalan keretapi.
Stesen Trigonometri
Menunjukkan ketinggian sesuatu tempat, biasanya puncak gunung
atau bukit.
3
1.4 KONTUR DAN KERATAN RENTAS
Kontur adalah kaedah yang lebih tepat bagi menentukan ketinggian dan menggambarkan bentuk
bumi sesuatu kawasan dalam peta topo.
Selang kontur adalah jarak antara 2 kontur. Selang kontur adalah sama. Contohnya 10m, 15m,
50m atau 100m.
Garisan kontur juga digunakan bagi menunjukkan bentuk muka bumi sesuatu kawasan dengan
menggunakan teknik keratan rentas.
Jenis-jenis cerun seperti cerun curam, landai dan bertangga dapat dilihat dengan jelas melalui
keratan rentas.
4
d) Lurah e) Dataran Tinggi f) Rabung Bukit
g) Tebing Tinggi
5
1.5 RUMUSAN
6
UNIT 2 ARAH
SUB TAJUK:
2.1 : Objektif
2.2 : Pengenalan
2.3 : Bearing Sudutan / Azimut
2.4 : Bearing Sukuan
2.5 : Rumusan
2.1 OBJEKTIF
Mengukur bearing sesuatu tempat dengan menggunakan jangka sudut di atas peta lakar
berasaskan peta topografi.
2.2 PENGENALAN
Arah merujuk kepada kedudukan sesuatu tempat dari satu tempat yang lain.
Arah dapat ditunjukkan dengan menggunakan arah mata angin. Arah yang menjadi rujukan utama
ialah utara.
Terdapat 3 jenis utara :
7
2.4 BEARING SUKUAN
Bearing sukuan pula diukur dari arah utara atau selatan ke arah timur atau barat mengikut sukuan
90°. Nilai bearing sukuan ialah dari 0° hingga 90°
Sudut diukur pada 4 sukuan.
1. Jika sudut berada di Sukuan 1 ukuran sudut bermula 0° Utara hingga 90° Timur.
2. Jika sudut berada di Sukuan 2 ukuran sudut bermula dari 0° Selatan hingga 90° Timur
3. Jika sudut berada di Sukuan 3 ukuran sudut bermula dari 0° Selatan hingga 90° Barat
4. Jika sudut berada di Sukuan 4 ukuran sudut bermula dari 0° Utara hingga 90° Barat
2.5 RUMUSAN
8
UNIT 3 SKALA
SUB TAJUK:
3.1 : Objektif
3.2 : Skala
3.3 : Jarak
3.4 : Keluasan
3.5 : Rumusan
3.1 OBJEKTIF
Menyatakan jenis-jenis skala, iaitu skala lurus, skala penyata, dan skala pecahan wakilan.
Mengukur jarak dengan menggunakan skala.
Mengira keluasan kawasan sekata berdasarkan skala peta.
Menukar dan menghubungkaitkan setiap skala, iaitu skala lurus, skala penyata, dan skala
pecahan wakilan.
3.2 SKALA
Skala ialah nisbah antara jarak yang dilukis dalam peta dengan jarak sebenar di atas permukaan bumi.
Skala membolehkan saiz kawasan tertentu dikecilkan supaya dapat dilukis pada peta.
Terdapat tiga jenis skala yang biasa digunakan dalam peta, iaitu skala lurus, skala penyata dan
pecahan wakilan.
1. Skala Lurus
Terdiri daripada satu garisan lurus yang dibahagikan kepada beberapa bahagian yang sama
jaraknya.
Terdapat dua jenis iaitu skala lurus mudah dan skala lurus penuh.
Keterangan
Keterangan
Terdiri daripada satu garisan lurus yang
Menunjukkan pecahan yang lebih lengkap
dibahagikan kepada beberapa pecahan.
dan jelas.
Setiap pecahan di atas garisan lurus
Berdasarkan rajah di atas, skala yang
mewakili jarak di atas peta.
ditunjukkan ialah 2 cm mewakili l km.
Nombor di atas setiap pecahan mewakili
Di sebelah kiri nombor 0 terdapat pecahan
jarak di atas permukaan bumi.
yang lebih kecil untuk mengukur jarak
Skala lurus mudah pada rajah di atas ialah 1
yang lebih kecil.
cm mewakili 1 km.
9
2. Skala Penyata
a) 1 cm mewakili 1 kilometer
b) 1cm mewakili 500 meter
c) 1 cm mewakili 100 meter
Skala penyata (a) di atas bermakna ukuran1 cm dalam peta mewakili jarak 1 km di atas
permukaan bumi.
Skala penyata (b) pula bermakna ukuran 1 cm dalam peta mewakili jarak 500 meter di atas
permukaan bumi.
Skala penyata (c) pula bermakna ukuran 1 cm dalam peta mewakili jarak 100 meter di atas
permukaan bumi.
Skala (a) di atas bermakna 1 cm dalam peta mewakili 50 000 cm atau 0.5 km di atas permukaan
bumi.
Skala (b) di atas pula bermakna 1 cm dalam peta mewakili 100 000 cm atau 1 km di atas
permukaan bumi.
Skala (b) di atas pula bermakna 1 cm dalam peta mewakili 200 000 cm atau 2 km di atas
permukaan bumi.
Skala lurus, skala penyata dan pecahan wakilan adalah saling berkaitan antara satu sama lain.
Setiap jenis skala itu boleh ditukar kepada jenis skala yang lain dengan mudah.
Contohnya skala lurus dapat ditukar kepada skala penyata atau pecahan wakilan dan sebaliknya.
10
3.3 JARAK
3.4 KELUASAN
Luas sesuatu kawasan dalam peta topografi boleh dianggarkan dengan merujuk kepada persegi
grid.
Keluasan permukaan bumi yang diwakili oleh setiap persegi grid bergantung kepada skala peta
tersebut.
Misalnya:
Langkah 1
Tentukan kawasan yang hendak diukur keluasannya.
Misalnya kawasan tanaman padi, getah, paya, tasik dan sebagainya.
Langkah 2
Sediakan pemidang grid di atas kertas surih.
Langkah 3
Letakkan pemidang grid di atas kawasan yang hendak diukur.
Langkah 4
Kira dan jumlahkan segiempat-segiempat yang merangkumi kawasan yang hendak diukur.
11
3.5 RUMUSAN
12
UNIT 4 GRAF, CARTA DAN RAJAH
SUB TAJUK:
4.1 : Objektif
4.2 : Kaedah Menyunsun Data Maklumat
4.3 : Graf Bar Majmuk
4.4 : Graf Gabungan
4.5 : Carta Pai
4.6 : Rajah Aliran
4.3 : Rumusan
4.1 OBJEKTIF
Jadual merupakan maklumat yang telah disusun dalam bentukyang kemas, ringkas dan mudah
difahami.
Jadual digunakan sebagai panduan untuk melukis graf dan carta.
Contoh :
Perhatikan maklumat yang diberikan dalam perenggan dibawah tentang perubahan jumlah penduduk
Malaysia mengikut kumpulan umur dari tahun 1998 hingga 2002.
Pada tahun 1998, jumlah penduduk Malaysia adalah seramai 22.1 juta orang.
Jumlah ini semakin meningkat dari setahun ke setahun, iaitu kepada 22.7 juta orang
pada tahun 1999, 23.2 juta orang pada tahun 2000, 23.8 juta orang pada tahun
2001 dan 24.3 juta orang pada tahun 2002. Jumlah penduduk dalam kumpulan
umur 0-14 tahun juga semakin bertambah daripada 7.5 juta orang pada tahun
1998 kepada 7.6 juta orang pada tahun 1999, 7.7 juta orang pada tahun 2000, 7.8
juta orang pada tahun 2001 dan 7.9 juta orang pada tahun 2002. Bagi kumpulan
umur 15-64 tahun, jumlah penduduk bertambah daripada 13.8 juta orang pada
tahun 1998 kepada 14.2 juta orang pada tahun 1999, 14.6 juta orang pada
tahun 2000,15.0 juta orang pada tahun 2001 dan 15.4 juta orang pada tahun
2002. Kumpulan umur 65 tahun dan ke atas juga menunjukkan pertambahan
daripada 0.8 juta orang pada tahun 1998 kepada 0.9 juta orang pada tahun 1999.
Jumlah penduduk dalam kumpulan umur ini tidak bertambah pada 2000, tetapi
menjadi 1.0 juta orang pada 2001 dan 2002.
Maklumat yang diberi di atas dapat diringkas dan dipermudahkan dengan menggunakan Jadual di
bawah.
Graf bar majmuk adalah graf yang mempunyai berbagai komponen dalam setiap bar. Kepentingan
komponen di wakili oleh ketinggian bar bagi komponen tersebut.
Cara Melukis
Di atas kertas graf lukis paksi
menegak dan mendatar
Daripada jadual lihat nilai
maksimum dan minimum.
Tentukan skala menegak. Contoh: 1
cm RM 1000 juta
Labelkan kedua-dia paksi
Tandakan nilai bagi setiap komponen
secara sistematik. Nilai yang lebih
besar di bawah.
Lorek atau warnakan komponen bagi
menunjukkan perbezaan .
Letakkan tajuk dan petunjuk.
Graf gabungan ialah graf yang menggabungkan dua jenis graf iaitu graf bar dan graf garisan bagi
menunjukkan dua unsur yang berlainan dalam satu graf. Contohnya graf yang menunjukkan jumlah hujan
dan suhu dalam satu graf.
Cara Melukis
Di atas kertas graf lukis paksi menegak
dan mendatar.
Ada dua paksi menegak. Paksi kanan
mengukur jumlah hujan dan di kiri pula
suhu.Paksi mendatar menunjukkan
bulan.
Tentukan nilai maksimum dan
minimum.
Pilih skala yang sesuai bai suhu dan
hujan.
Lukis ketinggian bagi semua bar dan
plot nilai suhu di bahagian tengah
setiap bar mengikut bulan.
Sambung semua titik yang diplot.
Lengkapkan dengan tajuk.
14
4.5 CARTA PAI
Carta pai ialah graf bulatan yang dibahagikan kepada beberapa sektor. Setiap sektor dapat menunjukkan
maklumat tertentu . Kepentingan setiap maklumat ini ditunjukkan oleh saiz sudut yang berbeza.
Cara Melukis
Daripada jadual kira peratus bagi semua
sektor. Contohnya penggiraan sektor
elektronik.
Rajah aliran merupakan rajah yang memberikan gambaran jelas mengenai sesuatu proses. Susunan rajah
adalah menurut urutan proses secara sistematik. Aliran proses biasanya ditunjukkan melalui anak panah.
Cara Mentafsir
Teliti tajuk, susunan
nombor, anak panah dan
penerangan ringkas.
Contohnya rajah Aliran
Rawatan Air Kumbahan
yang menerangkan secara
ringkas proses rawatan.
Anak panah pula
menunjukkan urutan
proses
4.7 RUMUSAN
15
UNIT 5 PETA
16
SUB TAJUK:
5.1 : Objektif
5.2 : Menyenaraikan Pandang Darat Fizikal Dan Budaya Berdasarkan Simbol
5.3 : Hubung Kait Antara Pandang Darat Fizikal Dan Budaya
5.4 : Mentafsirkan Peta Lakar
1.3 : Rumusan
.1 OBJEKTIF
Dalam unit ini, anda akan dapat:
Menyenaraikan pandang darat fizikal dan budaya berdasarkan simbol-simbol dalam peta lakar.
Menghubungkaitan pandang darat fizikal dan budaya dalam peta lakar.
Mentafsir peta lakar.
Peta lakar yang berasaskan peta topografi ialah peta yang dapat menunjukkan dua maklumat penting
iaitu:
1. Pandang darat fizikal
2. Pandang darat budaya
Jadual : Jenis-jenis simbol yang digunakan di dalam peta topografi untuk menunjukkan pandang darat
fizikal dan pandang darat budaya.
17
Pandang darat fizikal dan pandang darat budaya berhubung kait antara satu sama lain. Contohnya,
pandang darat fizikal seperti kawasan tanah pamah yang digunakan untuk tujuan pertanian akan
berubah menjadi pandang darat budaya, contohnya sawah padi, jalan raya dan sebagainya.
Jadual di bawah menunjukkan hubung kait antara pandang darat fizikal dengan budaya.
5.5 RUMUSAN
18
TEMA 7 : SUMBER
19
UNIT 6 SUMBER-SUMBER UTAMA
SUB TAJUK:
6.1 : Objektif
6.2 : Sumber-sumber Utama
6.3 : Jenis-jenis Sumber Utama
6.4 : Rumusan
6.1 OBJEKTIF
Sumber semulajadi terdiri sumber hutan, tanih, air, matahari, haiwan dan mineral.
Sumber semulajadi dapat di bahagikan kepada dua jenis iaitu:
20
Sumber Utama Keterangan
Tumbuh-tumbuhan dan hidupan liar
1. Sumber Hutan
Sumber yang boleh diperbaharui.
6.4 RUMUSAN
TEMA 7 : SUMBER
7.1 : Objektif
7.2 : Sumber Mineral
7.3 : Sumber Hutan
7.4 : Sumber Tenaga
7.5 : Sumber Tenaga Di Negara Lain
7.6 : Rumusan
7.1 OBJEKTIF
23
Kaki Banjanran Titiwangsa, Banjaran Keledang, Banjaran
Hutan Hujan Bintang dan Tahan di Semenanjung.
Tropika Sri Aman, Miri dan Limbang di Sarawak
Kaki Banjaran Crocker, pedalaman Sandakan dan Tawau di
Sabah.
24
Sumber tenaga elektrik.
Hidroelektrik Empangan Kenyir di Terengganu, Empangan Temenggor dan
Chenderoh di Perak, Empangan Pelagus dan Batang Ai di
Sarawak, dan Empangan Tenom Pangi di Sabah.
Sumber tenaga.
Tenaga Suria Aktiviti pengeringan perusahaan keropok, ikan kering dan batik.
Pengeluaran kuasa elektrik rendah bagi kegunaan telefon, radia
dan lampu isyarat di merata tempat di Malaysia.
1. Tenaga Suria Di Jepun
2. Tenaga Ombak Di Perancis
Kaedah:
Saluran terus : ombak diempang ke kawasan lebih tinggi dari laut dan dibiarkan mengalir ke
bawah bagi menggerakkan turbin.
25
Kolam berayun : udara diasak ke atas apabila ombak memasuki satu saluran tegak dari bawah.
Tekanan air di dalam jatuh dan menggerakkan turbin apabila ombak berundur.
Pelampun : tenaga kinetik dihasilkan bagi menggerakkan turbin apabila pergerakan pelampung
menggerakkan pam hidraulik piston.
Kegunaan:
Memutar roda pengisar bijirin yang terdapat di sepanjang pantai
Menjana kuasa elektrik
Menggerakkan pam air, gergaji, danmesin
Stesen tenaga ombak:
Sungai ranee, st. Malo
Mont saint michael
Arguenon
3. Tenaga Pasang Surut Di China
Kaedah:
Empangan : pintu empangan dibuka semasa air pasang. Air diempang sehingga paras tertinggi.
Apabila air surut, air yang diempang dilepaskan untuk memusingkan turbin.
Arus pasang surut; aliran arus yangkuat di kawasan laut cetek memusingkan turbin yang terletak
di dalam laut.
Kegunaan:
Menggerakkan turbin bagi menghasilkan tenaga elektrik yang digunakan untuk
Lampu rumah
Kilang kecil
Kawasan kebun kecil
Stesen tenaga pasang surut terdapat di
1. Zhejiang
2. Jiangxia
3. Baishakou
4. Guozishan
5. Xingfuyang
4. Tenaga Angin Di Belanda
Kaedah:
Tenaga angin memutarkan turbin angin dan menggerakkan generator yang an menggerakkan
generator pam dipasang di dalamnya
26
Generator menghasilkan kuasa elektrik yang dibekalkan ke rumah, pejabat, dan kilang kecil serta
penduduk di kawasan luar bandar
Lokasi pemasangan turbin angin:
Tepi pantai
Tengah laut
5. Tenaga Biomas Di India
Sumber:
Sisa ladang
Sisa tanaman
Sisa habuk kayu gergaji
Najis haiwan/najis ternakan
Kegiatan pertanian dan penternakan yang luas dijalankan membekalkan bahan yang banyak untuk
menghasilkan tenaga biomas. Hampir 15% tenaga biomas digunakan oleh penduduk bandar dan
85% digunakan oleh penduduk luar bandar.
Kegunaan:
Kayu api, jerami padi, dan rumput kering digunakan sebagai bahan bakar dalam industri kecil
Haba yang dihasilkan daripada pembakaran biomas digunakan untuk memasak, memanaskan air,
dan menerangkan rumah
Biogas dihasilkan melalui pemprosesan bahan kumuh haiwan
Gas metana dan etana digunakan untuk memasak air dan menyalakan lampu
Biomas dibakar untuk mendidihkan air bagi mengeluarkan wap untuk memutarkan
turbin generator bagi menghasilkan tenaga elektrik
6. Tenaga Geoterma Di Iceland
Kegunaan lain:
Mencairkan salji Kawasan pengeluaran tenaga geoterma:
Memanaskan kolam renang Reykir
Memanaskan rumah hijau Hengill
Nasjavellir
Krisuvile
7.7 RUMUSAN
27
TEMA 7 : SUMBER
28
UNIT 8 KEPENTINGAN PELBAGAI SUMBER
SUB TAJUK:
8.1 : Objektif
8.2 : Kepentingan Penerokaan Pelbagai Sumber
8.3 : Rumusan
8.1 OBJEKTIF
Kebanyakan sumber semula jadi negara kita digunakan sebagai bahan mentah dan juga bahan asas
untuk industri hiliran (Industri membuat barangan pengguna berasaskan bahan mentah separuh
siap).
Sumber hutan seperti kayu balak akan diproses menjadi kayu gergaji dan seterusnya dijadikan
bahan asas untuk membuat rumah. Sumber hutan yang lain seperti rotan dan buluh dijadikan
sumber asas bagi membuat kraf tangan dan perabot. Tumbuhan hutan seperti kuinin dan kayu
putih digunakan untuk membuat ubat tradisional.
Petroleum merupakan sejenis sumber mineral yang ditapis untuk mendapatkan pelbagai bahan
bakar. Minyak digunakan untuk menghasilkan pelbagai bahan lain dalam industri petrokimia.
Petroleum dan gas juga digunakan sebagai bahan untuk menghasilkan tenaga elektrik terma dan
bahan api yang terpenting di Malaysia.
Mineral lain seperti kaolin pula digunakan untuk membuat barangan seramik seperti jubin salur
pembetung longkang, tembikar, dan pasu bunga. Bauksit digunakan sebagai bahan mentah asas
aluminium untuk membuat periuk, badan kenderaan seperti kapal terbang, kereta, kapal, dan
kereta api.
Sumber hutan seperti kayu balak menyediakan peluang pekerjaan bermula daripada proses
membalak hingga kepada pemasaran. Antara contoh pekerjaan adalah sebagai pembalak,
pengurus, dan pekerja dalam pemasaran dan pengangkutan kayu balak dari hutan kepada
pengguna. Sebilangan penduduk bekerja di sektor kerajaan dalam pelbagai jabatan yang berkaitan
dengan pengurusan hutan seperti Jabatan Perhutanan dan PERHILITAN.
Sumber tanah memberi peluang kepada penduduk negara kita bekerja dalam bidang pertanian
sebagai petani. Sektor perladangan menyediakan banyak peluang pekerjaan kepada penduduk.
Antaranya ialah buruh ladang, pengurus, pekerja dalam bidang pemasaran, pengeksport, dan
sebagainya. Selain itu, terdapat juga tenaga profesional yang terlibat dalam sektor ini seperti
saintis dan penyelidik yang berusaha untuk mempertingkat mutu dan hasil tanaman. Sektor ini
menyumbangkan 12% daripada keseluruhan guna tenaga di negara kita.
Sektor perlombongan juga menyediakan banyak peluang pekerjaan kepada penduduk. Pada
tahun 2002, seramai 27 500 orang bekerja secara langsung dalam bidang perlombongan, termasuk
mineral tenaga dan mineral bahan mentah. Mereka bekerja sebagai jurutera lombong, ahli geologi,
pekerja am lombong, kakitangan pengurusan lombong, dan pekerja yang terlibat dalam
29
pengangkutan dan pemasaran hasil lombong. Selain itu, seramai 50 600 penduduk negara ini
bekerja dalam sektor yang mengeluarkan dan memasarkan sumber tenaga seperti gas dan elektrik.
Mereka bekerja sebagai juruteknik, jurutera, pegawai pemasaran, dan kerani
3. Menambahkan Pendapatan Negara
7.7 RUMUSAN
30
31
TEMA 7 : SUMBER
SUB TAJUK:
9.1 : Objektif
9.2 : Kesan Penerokaan Sumber Terhadap Alam Sekitar
9.3 : Rumusan
9.1 OBJEKTIF
Penerokaan sumber semulajadi seperti mineral,sumber hutan dan sumber tenaga telah mendatang kesan
terhadap alam sekitar. Kesan-kesan tersebut ialah:
Kesan Huraian
6.3 RUMUSAN
TEMA 7 : SUMBER
33
UNIT 10 PENGURUSAN SUMBER
SUB TAJUK:
10.1 : Objektif
10.2 : Kepentingan Pengurusan Sumber
10.3 : Langkah-langkah Pengurusan Sumber
10.4 : Pengurusan Sumber Air Di Jepun
10.4 : Rumusan
10.1 OBJEKTIF
Pengurusan sumber ialah proses membuat keputusan mengenai dasar-dasar penerokaan sumber. Objektif
pengurusan sumber ialah:
Menggelak kepupusan
Menjamin bekalan sumber beterusan
Mengekalkan keseimbangan ekosistem
34
Terdapat tiga aspek pengurusan sumber:
Pengurusan Sumber
Pemeliharaan dan Penggunaan sumber Alternatif.
Pemuliharaan Menggunakan kayu getah, rotan, buluh bagi
menggantikan kayu keras.
Menggunakan tenaga alternatif seperti tenaga
suria, biomas dan hidroelektrik menggantikan
tenaga fosil
Program Kitar Semula
Mengamalkan konsep 3R – Reduce, Reuse dan
Recycle.
Kitar semula bahan seperti kertas dan logam.
Penghutanan Semula
Menanam semula spesies-spesies pokok bermutu
tinggi dan cepat matang
Contoh akasia, yemane dan batai.
Ladang Hutan
Kayu bermutu seperti akasia, yemane dan batai di
tanam secara ladang.
Rawatan Sivilkultur
Pokok bermutu akan di bantu dan diberi bantuan
untuk hidup dan bersaing
Penebangan Terpilih
Membuat pemantauan supaya pokok yang betul-
betul matang dan berdiameter sekurang-kurang
45cm boleh ditebang.
Pengurusan Air
Membina empangan pelbagai guna
Membina empangan kecil di kawasan terpencil
Pengurusan Sungai
Melebar dan mendalamkan dasar sungai
Membina laluan banjir (floodways)
Membina sistem pebetungan
Membersihkan tasik-tasik
Pengurusan Tasik
Mengawal pembiakan rumpai
Mendalamkan tasik
Undang-undang Kawalan Kualiti Air
Undang-undang Kawalan Buangan Industri 1958
Kawalan Undang-undang
Undang-undang asas Bagi Kawalan Pencemaran
Alam Sekitar
10.5 RUMUSAN
36
TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI
37
UNIT 11 KEGIATAN EKONOMI UTAMA
SUB TAJUK:
11.1 : Objektif
11.2 : Kegiatan Ekonomi Utama Negara Malaysia
11.3 : Rumusan
11.1 OBJEKTIF
1. Sektor primer
Sektor ini berkaitan dengan aktiviti manusia yang meneroka alam semula jadi untuk
meningkatkan pendapatan.
Contoh : Perikanan, perlombongan, pertanian, dan pembalakan.
2. Sektor sekunder
Sektor ini berkaitan dengan aktiviti memproses bahan mentah ke barang siap.
Contoh : Perkilangan dan perindustrian.
3. Sektor tertier
Sektor ini berkaitan dengan aktiviti manusia yang memberi kemudahan perkhidmatan untuk
mendapat keuntungan.
Contoh : Perdagangan, perkapalan, perniagaan, kewangan, perhotelan, pelancongan,
pengangkutan, insurans, dan pentadbiran.
SEKTOR PRIMER
Pertanian Tanaman Makanan seperti padi sawah dan padi huma. Kawasan
38
tanaman padi sawah termasuklah di Dataran Kedah Perlis, dataran
Kerian, Trans Perak, Changkat Jong dan dataran Kelantan.
Tanaman jualan
o Kelapa sawit - di Teluk Intan, Slim River, Kuala Langat,
Kluang dan Rompin.
o Getah – antara kawasan getah ialah di Kulim, Setiawan, Kuala
Lipis, Setiu dan Kuala Krai.
o Koko - di Jerantut, Raub , Kuala Terengganu dan Keningau.
o Nenas – Kluang, Labis, Pontian Kecil
o Teh – Tanah Tinggi Cameron dan Kundasang
o Lada hitam – Kucing, Simunjang dan Sri Aman
o Sayur-sayuran dan bunga-bungaan - Tanah Tinggi Cameron
dan Kundasang
Pembalakan Pembalakan kayu keras seperti meranti, seraya putih, keruing, merbau,
kempas, jelutong.
39
Industri berasaskan sumber - industri yang menghasilkan barangan denganmenggunakan
sumber seperti kayu balak, getah, kelapa sawit, petroleum, dan mineral lain.
Industri Mengeluarkan perabot, venir, kayu gergaji dan papan lapis.
Berasaskan Terletak di Olak Lempit, Pagoh, Parit Jamil, Batu Pahat, Muar, Bukit
Hasil Hutan Rambai, dan Sandakan.
Industri Mengeluarkan makanan seperti biskut, kek, makanan laut, produk koko,
Makanan dan rempah, dan Makanan beku.
Minuman Mengeluarkan minuman seperti minuman berkarbonat, minuinan tidak
berkarbonat, dan air mineral
Terletak di kawasan perindustrian Bukit Minyak, Shah Alam, dan
Menglembu.
Menapis Menghasilkan petrol, gas, minyak diesel, minyak pelincir, dan minyak tar
Petroleum Terletak di Port Dickson, Kerteh, Miri, Lutong, dan Bintulu.
dan Mencair
Gas Asli
Industri Terletak di Tasek, Chuping, Rawang, Teluk Ewa, dan Petaling Jaya
Membuat
Simen
40
Industri bukan berasaskan sumber ialah industri yang menggunakan barang separuh siap
atau komponen-komponen untuk membuat barang lain.
Industri Diusahakan oleh Perusahaan Otomobil Nasional (Proton), Perusahaan
Membuat Otomobil Kedua (Perodua), serta Motosikal Dan Enjin Nasional
Kereta dan (MODENAS).
Motosikal Kilang Proton terletak di Shah Alam dan Tanjung Malim manakala kilang
Perodua terletak di Serendah.
Kilang MODENAS pula terletak di Gurun.
Malaysiajuga merupakan pengeluar komponen, alat ganti, dan aksesori
automatif yang mencapai piawaian dunia
Industri Mengeluarkan penyaman udara, mesin basuh, penyedut harripa gas, kipas
Elektrik dan angin, periuk nasi elektrik, pengisar elektrik, lampu, wayar, kabel,
Elektronik peralatan elektrik industri, bateri, semikonduktor, peralatan transmisi
digital, komputer peribadi, dan kamera.
Terletak di Bayan Lepas, Bandar Baru Bahgi, Shah Alam, Sri Gading, dan
Perai.
Industri Menghasilkan kain dan pakaian. Terletak di Kamunting, Larkin, Tampoi,
Tekstil Kota Bharu, dan Kuala Terengganu.
SEKTOR TERTIER
Pelancong Eko Pelancongan – melancong ke kawasan semula jadi seperti Taman
Negara Pahang, Kinabalu, Gua Niah, Tasik Chini dan lain-lain.
Agropelancongan – melawat kawasan pertanian seperti Taman Herba
Pagoh, Tanah Tinggi Cameron, Gunung Keriang, Bacok.
Pelancongan Kesihatan – mendapat rawatan perubatan seperti Hospital
dan Institut Jantung Negara
Pelancongan Pelajaran – melancong di kalangan pelajar Institusi
Pengajian Tinggi seperti Universiti Islam Antarabangsa
Pelancongan Budaya – melihat keunikan budaya seperti di Muzium-
muzium dan tempat bersejarah
Acara Bertema – acara kebudayaan dan perayaan seperti Citrawarna
Malaysia, Pesta Air
Sukan dan Rekreasi seperti Pameran Maritim Udara Langkawi, Le Tour
de Langkawi, Pesta Layang-layang Antarabangsa Johor.
41
11.3 RUMUSAN
42
UNIT 12 FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KEGIATAN
EKONOMI
SUB TAJUK:
12.1 : Objektif
12.2 : Faktor-faktor Yang Mempempengaruhi Kegiatan Ekonomi
12.3 : Rumusan
12.1 OBJEKTIF
Faktor Fizikal
Tanih
Aluvium: Padi sawah dan lain-lain pertanian.
Laterit: Kelapa sawit dan getah
Pasir: Kelapa
Gambut: Nanas
Iklim
Panas dan lembap sepanjang tahun menggalakkan pelbagai kegiatan
Ekonomi
Suhu yang sederhana di tanah tinggi sesuai untuk penanaman teh dan
pelancongan
Monsun Timur Laut menghalang kegiatan perikanan
Bahan Mentah
Sumber seperti kayu balak untuk membuat perabot, kelapa sawit bagi kilang minyak
masak, sabun dan lilin, getah bagi kilang sarung tangan dan tayar, petroleum bagi
kilang penapis dan petrokimia, gas, kaolin bagi industri tembikar, dan batu kapur
bagi industri simen dan jubin.
Faktor Kemanusiaan
Teknologi
43
Penggunaan teknologi bagi meningkatkan produktiviti dan kualiti serta menjimatkan
kos dan masa pengeluaran.
Contoh teknologi robotik, Mekatronik, Seramik, Nanoteknologi, Polimer dan lain-
lain.
Dasar Kerajaan
Penyediaan pelbagai kemudahan pemasaran, penyeiidikan, kredit, dan khidmat
sokongan.
Penubuhan agensi kerajaan seperti Mardi, Felda, Felcra dan Fama.
MITI menubuhkan Matrade dan Mida.
Pasaran
Permintaan yang tinggi dari dalam negara dan luar negara
Program promosi oleh agensi kerajaan seperti Matrade dan Fama.
Modal
Modal digunakan bagi membiayai kegiatan ekonomi
Modal diperoleh dari dalam negara dan luar negara.
Modal dalam negara didapati dari agensi seperti Permodalan Nasional Berhad
Lembaga Tabung Haji dan Kumpulan Wang Simpanan Pekerja.
Modal luar pula dari pelaburan langsung asing.
Infrastruktur
Jaringan pengangkutan, bekalan elektrik dan air, dan jaringan komumkasi melicinkan
kegiatan ekonomi
Terdapat jalan raya, lebuh raya, lapangan terbang dan pelabuhan yang moden Seperti
KLIA, Pelabuhan Tanjung Pelepas dan sebagainya.
Buruh
Terdapat banyak buruh tempatan berpendidikan dan produktif
Mengupah buruh mahir dan kurang mahir dari luar negara
Terdapat pusat-pusat latihan dan institusi kemahiran bagi melatih tenaga kerja yang
berkualiti. Contohnya Institut Kemahiran MARA, Institut Latihan Perindustrian,
Institut Pertanian dan Politeknik.
12.3 RUMUSAN
44
TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI
45
UNIT 13 SUMBANGAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP
PEMBANGUNAN NEGARA
SUB TAJUK:
13.1 : Objektif
13.2 : Sumbangan Kegiatan Ekonomi Terhadap Pembangunan Negara
13.3 : Rumusan
13.1 OBJEKTIF
46
Kemudahan pelabuhan dipermodenkan seperti di North Port,
Pelabuhan Klang, Pelabuhan Tanjung Pelepas dan Pelabuhan
Kuantan.
13.3 RUMUSAN
47
TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI
48
UNIT 14
KESAN KEGIATAN EKONOMI TERHADAP ALAM SEKITAR
SUB TAJUK:
12.1 : Objektif
12.2 : Kegiatan Ekonomi Utama Negara Malaysia
12.1 OBJEKTIF
49
Kegiatan ekonomi menyebabkan perubahan lanskap. Contohnya
perlombongan bijih timah meninggalkan longgokan pasir dan
tasik- serta kolam buatan manusia.
Di kawasan kuari pula bukit diratakan bagi mendapatkan granit
dan marmar.
Perubahan Penerokaan petroleum menyebabkan perubahan lanskap di Kerteh
Pandang dan Bintulu dipenuhi oleh tangki-tangki , paip dan serombong
Darat aktiviti perlombongan.
Pembukaan kawasan Felda menyebabkan kawasan hutan berubah
menjadi petempatan terancang.
Pembalakan pula menyebabkan kawasan hutan berubah wajah
menjadi belukar dan lalang.
Pelancongan pula menyebabkan kemunculan hotel di kawasan
pantai seperti Batu Feringgi dan Port Dickson.
SUB TAJUK:
15.1 : Objektif
15.2 : Langkah-langkah Mengurangkan Kesan Kegiatan Ekonomi Terhadap
Alam Sekitar
15.3 : Langkah-langkah Mengurangkan Kesan Kegiatan Ekonomi Terhadap
Alam Sekitar Di Negara-negara Lain.
15.4 : Rumusan
15.1 OBJEKTIF
15.4 RUMUSAN
53
TEMA 8 : KEGIATAN EKONOMI
54
UNIT 16 KEPENTINGAN KERJASAMA EKONOMI ANTARABANGSA
SUB TAJUK:
16.1 : Objektif
16.2 : Kepentingan Kerjasama Ekonomi Antarabangsa
16.3 : Rumusan
16.1 OBJEKTIF
16.3 RUMUSAN
56
57