Synod Revival Rawngbawlnain Kohhran A Nghawng Dan

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 6

Synod Revival Rawngbawlna leh Kalphung Sawihona

May 5, 2011: J.M. Lloyd’s Hall, Synod Office, Aizawl


Synod Revival Committee

SYNOD REVIVAL RAWNGBAWLNAIN KOHHRAN A NGHAWNG DAN

- Rosiamliana Tochhawng

Committee hran meuh nei khawpa harhna (revival) tuipui hi khawvelah hian
kohhran dang awm ve tak ang maw? Kan kohhran hian harhna hi kan duh a, kan
lawm a, chuvangin a committee hial kan din a ni. He rawngbawlna hian a chhe lam a
\ha lamin Kohhran a nghawng lian hle ang tih chu a rin theih a, a sawi chhuah dan
tak erawh chu thiam a harsa. Ngaihdan pawh a inpersan thei hle ang. Kum
sawmthum chuang zet chu Synod Revival Committee a lo ding ta a, a rawngbawlna
pawh hi zir chian tham a awm ngei ang.

Synod Revival Din Dan Leh Rawngbawl Dan Tlangpui: Kum1976 Synod-ah
Chhimphei Presbytery-in ‘Committee on Evangelism’ din a rawt chu SEC bawhzui
tura dah a ni a (Synod 1976 Gen 35). SEC-in a bawhzuinaah ‘Evangelism’ tih hi
ngaihsual palh theih a nih avangin a hmingah ‘Synod Revival Committee (Synod
Harhtharlehna Committee) tia vuahin a kalphung tur duan chu kum 1977 Synod
inkhawmpui chuan a pawm a (Synod 1977 Gen 35, appendix 18). 25.11.1978-ah
committee hmasa ber \huin, 1979-ah SEC hnuaia sub-committee a ni tih tihfiah a ni.

A din tirha a hnathawh tur sawi chu hetiang hi a ni:


1). Kan ram chhunga kan Kohhran harhthar zelna kawng zawn leh harthar dan ha
nia hriatte hrilhfiah
2). Kan kohhran thlawp zawng leh tichak zawnga harh tharna kaihhruai
3). Hmun hrang hrang a\anga campaign leh camping buatsaih duhte tan rawn theih
leh thurawn petu angin a ding ang a, kohhran pum pui mamhawh thlirin a \ul angin
rawngbawlna buatsaihtu a ni ang.
4). Thuhriltu \hahnemngai, mahnim puala thuhrila chhuakte hnathawh dan enpui
leh mumal nei thei zawnga kaihhruai
5). Thuhril rawngbawlna lama talent neite zawnchhuah leh hman \angkai dan
ngaihtuah
6) Thuhril mite tana Seminar neih leh Training \ul ang ang buatsaih
7). An rawngbawlna atana \ul a theih ang tawka ngaihtuahpui, entir nan kal man,
lehkhabu mamhaw leh thil \ul dang te.
Synod Revival-in kohhran rawngbawlna a nghawng dan pawh heng a\ang hian
ngaihtuah tur ni awm tak a ni.

Synod revival rawngbawl dan tlangpui chu, campaign, camping, seminar, training
leh revival meet buatsaihte hi an ni ber. A hun a zirin uar zawng leh kalpui dan
pawh a inthlak danglam ve zel a ni. Synod Revival rawngbawlna chanchin chu
chawhma lamah Kan Revival Director, Rev. R. Lalchangliana paper a\angin kan
ngaithla tawh bawk a, hetah chuan sawi sei lo ila, kohhran a nghawng dan lam hi a
point te tein tarlan tum ila.
2

Synod Revival Rawngbawlnain a |ha Zawnga Kohhran A Nghawng Dan:


1. Synod Revival Committee a din hma pawh khan kan ramah harhna a lo thleng
tawh \hin a, thuhriltu pawh engemaw zat awmin chungte chuan an mahni thiam
leh tui dan ang zawng zawngin rawng an bawl \hin; chu rawngbawlna \aidarh
chu Synod Revival hian a luankhawmtirin a \huikhawm a, hei hian kohhran leh
rawngbawltu a tipumkhatin, rawngbawltute pawh a tipumkhat a ni. Harhna
thuhriltute a ti kohhran a, harhnaah kohhran a tineitu a ni.

2. Kan rama kohhran pawl hrang hrang lo dingte zingah harhna boruak a\anga
kohhran awmsa chhuahsana pawl din an tam hlein a hriat a, hei vang hian
harhna chanchin ziaktu tam takin harhna hi kohhran in\hendarhna thlentu
pakhatah an ngai hial a ni. Synod Revival rawngbawlna hian harhna hi kohhran
huangchhungah a awmtir lehzual niin a hriat a, chuvangin harhna boruaka
kohhran chhuahsan pawh an tlem sawt a tih theih.

3. Kan rama harhna chanchin zirtu hrang hrangten an sawi lar tak chu harhna
changtute leh kohhran/kohhran hruaitu inkara inhriatthiamlohna (tension) awm
chungchang hi a ni. Rev. Dr. Mangkhosat Kipgen, chuan hei hi saphoin an rawn
ken luh kalhmang fel tak vawn duhna (sense order) leh ‘thlarauin a thawh ang
zela zalen duhna rilru kan lo neih (spirit of freedom) insu niin a ngai a.1 Rev. Dr.
Lalsangkima Pachuau thung chuan kohhran hruaitu lawk, rilru fima ngaihtuah
pawha dik chin thlaraumina (rationally justifiable Christian spirituality) duh leh
harhna changtu mahni tawnhriat mila thlarau mi dan kalpuitu (experience-based
indigenous mode of spirituality) te inhriathhiamlohna niin a hre thung.2 Rev. Dr.
Vanlalchhuanawma chuan Khawthlang culture leh Mizo culture insu angin a
thlir thung3 Engpawh nise harhna changtute leh kohhran hruaitute inkarah
inrem zan lohna awm \hin chu a ni. Synod Revival rawngbawlna hian hei hi a
siam\ha thui hle. Hel rawngbawlna hian kohhran hruaitute leh harhna changtute
inkar awm \hin kha a tizimin, harhna boruak a tihimin a ti kohhran a ni.

4. Synod Revival rawngbawlna hian kan kohhran hi a tipung niin a hriat bawk.
Harhna lawm vak lo nia an hriat avanga kan kohhran chhuahsan leh chutiang
anga min sawi chu an awm \hin a. Mahse harhna hi kan duhin kan lawm a ni tih
an hriat hian mi tam tak chu kohhranah a hip lut leh a ni. Harhna duh, thlarau
duh inti tam takin kan kohhran an rawn pankhawm leh niin a hriat a, hei hi
Synod Revival rawngbawlna rah chhuah duhawm tak a ni.

5. Thuhriltu (Evangelist) zawng zawng (deuhthaw) in mahni thu thua awm aia
Synod Revival Speaker nih an duh hi a lawmawm hle. Synod Revival speaker nih

1
Mangkhosat Kipgen,. Christianity and Mizo Culture: The Encounter between Christianity and Zo Culture
in Mizoram (Aizawl: Mizo Theological Conference, 1997). 312
2
Lalsangkima Pachuau, Ethnic identity and Christianity: A Socio-Historical and Missiological Study of
Christianity in North East India with Special Reference to Mizoram, (Frankfur am Maim: Peter Lang, 2002.
174
3
Vanlalchhuanawma, Christianity and Subaltern Culture: Revival Movement as a Cultural Response to
Westernization in Mizoram (Delhi: ISPCK, 2006). 456ff
3

chu chanvo ropui takah ngaih a ni ta a, chuvangin thuhril mite pawhin kohhran
an zahin kohhran duhzawnga awm an tum a, hei hi thil \ha tak a ni. Evangelist
tih ai chuan Revival Speaker tih pawh kan hmang lar ta zawk a nih ber tawh hi!
A dik tak chuan Synod Revival speaker te rawngbawlna lo hi chu a daih rei loin
kohhranho pawhin rawih hi kan tim a, kohhran bel lo leh thawhpui lote tan
rawngbawl a har deuh deuh a ni.

6. Synod Revival rawngbawlna hi awm lo ta se chuan khawvel zau zawk leh India
ram chhung hmun danga kohhran hlun te ang bawkin Pentecostal/Charismatic
movement hian min la hek khawp ang. Pentecostal/charismatic movement hian
khawvel hmun dangah chuan kohhran hlun a lawite a la hek em em a, mi tam
takin kohhran chhuahsanin emaw chhuahsan chiah lo pawhin heng pawl hi an
zawm nasa em em a, kan ramah pawh hetiang chi hi a lo lang deuh ruau ruau
\hin a. Mahse harhna hi Synod Revival rawngbawlna hmangin kohhran
huangchhungah kan kalpui tlat a, chuvang chuan harhna duha kohhrana a\anga
peng tur a veng a ni.

7. Zirtirna dik lo laka kohhran mipuite an him nan lehkhabu thehlep, Hruaina Eng
(Revival series), chhuah \hin a ni a.4 Hei hian kohhran chhung leh pawna mi rilru
tibuaia hruai peng thei lakah kohhran mipuite a humin mipui tithlabar zawnga
sawi \hin tam tak lakah kohhran mipuite zirtina dik a pe a ni. Hei hi Synod
Revival rawngbawlna pawimawh tak \hin, kum sawm zet kan chhunzawm tak
loh a ni.

8. Synod Revival rawngbawlna hian kohhran a tihlimin a tichak a ni. Hei hi sawi
tam ngai loa hretute kan ni awm e. A hming ‘Revival’ (harhtharlehna) a ni ang
tak hian kohhran nun a tihlim a, Thlarau Thianghlima harhna thlenin mite
Pathian lamah a hnuk hnai a. Chhungkua, kohhran leh khawtlang pawhin tih
ngaihna kan hriat tawh loh ten Pathian chhandamna an chang a, ringtu
hnungtawlh tawh ten chakna thar an dawng leh a, rawngbawltute pawhin
Thlarau lam tuihna thar dawngin kohhranah hlimna a thlen a, kohhran a tinung
a ni. Tunlai hian kan hlimna te pawh hian a daih rei lehzual te pawhin a hriat a, a
lawmawm ngawt mai. Tawi tein kan sawi naa a tak chu nasa tak a ni.

4
Hruaina Eng series hi Vol 12 thleng a chhuak tawh a. Chungte chu –Enremna- A Sahal Khai-Upa C.
Sangzuala (1974), Hruaina Eng II -Rev. Lalbiaktluanga (1981), Hruaina Eng III-Thupui Paruk-Synod
Revival No 2 (1982), Hruaina Eng IV-Zawhna leh Chhanna SRS No.3 (1982), (Counselling) Hruaina Eng
V-Chhandamna zawngtute Buatsaihna Thurawn Panga, (1983 reprinted in 1993), Hruaina Eng VI (1985),
Hruaina Eng VII-Thupui Thlanchhuah Paruk SRS No 8 – (1985), Hruaina Eng VIII –(Thlarau Thianghlim
Chungchang-SRS No 9 (1986), Hruaina Eng-IX-Thurin leh Counselling-(revival Seminar Paper) (1989);
Hruaina Eng X Revival Seminar Papers (1990); Hruaina Eng XI –Upa C. Sangzuala (1995). Hruasina Eng
bute hi Revival Series-a sawi a ni a [Rev. F. Lalrinnunga, ‘Synod Revival Committee Report’
Harhna:Mizoram Revival Centenary Siouvenir, Aizawl: Synod Revival Committee, 2006), p. 708; Rev.
Prof. Vanlalchhuanawma, ‘Synod Revival Department’ Mizoram Presbyuterian Church- A History of
Departments: ATC Centenary Project II, Edited by Rev. Prof. Vanlalchhuanawma et al. Aizawl: ATC,
2007), pp 193f] mahse a then hi chu SEC chhuah a ni a, a thenah Synod Revival Series tih a inziak a, a
thenah chuan a awm bawk si lo a, revival series ang veka ngaih chu a harsa deuh.
4

9. Synod Revival rawngbawlna hian chhandamna hlimna mai ni loin hun puma
Pathian tana rawngbawl tutra inpe pawh tam tak a hring chhuak a ni. Kan Pastor
leh missionary tam tak te hi harhnain a nuai tawh leh chumi a\anga rawngbawl
tura lo pen chhuak te an ni hlawm. Harhna hian rawngbawltu inpe a tipung a ni.
Tun hma deuh khan kan kohhran Pastor zingah Mizoram khawchhak lam mi an
\hahnem hle a, harhna hi a chhan lian tak zinga mi a ni ngei ang. Kum 1990 vel
a\anga Pathian thu zir duh lo pung ta te hi harhna avang a ni thui khawp ang.
Harhna hi Synod Revival rawngbawlna avang vek chu a ni lo, mahse a kulpui a
nih avangin harhna rah hi Synod Revival rawngbawlna rah angin a sawi theih
thui khawp mai.

10. Revival rawngbawlna hian kohhran kohhran chhunga innghirnghona hrang


hrang a tihreh pawh a tam mai. Thlarau Thianghlima harhna chuan inremlote a
inremtir a, daidanna bang a \hiat a kohhran chhungah leh pawn lamah pawh
inremna a thlen \hin.

11. Kohhran a hlim chuan Pathian ram thilpek pawh a lo pung \hin. Harhna hian
kawng hrang hrangin Pathian leh kohhran tana inpekna a siam a, chu chuan
thilpek rawngbawlnaah pawh hma min sawn tir a ni lo’m ni? Zirchianna
(research) hmanga chhui ni chiah lo mahse harhna avangin thilpek a lo pun hi
chu a taka kan tawn a ni.

12. Engemaw chenah chuan Synod Revival rawngbawlna hian kohhran, hmun
hrang hranga awmte min hrut rual a ni. Rawngbawltu duhzawngte hi nei \hin
mah ila, kohhran tam tak chuan Synod Revival lam hotute rawn tirh ang ang
rawih mai kan duh a, hei hian kohhran te leh lian te, khawpui leh thingtlang
kohhran te min khairual / hrut rual a ni.

Heng lo pawh hi sawi tur a la tam ang, \henkhat phei chuan kohhrana thil \ha kan chan
zawng zawng hi revival rawngbawlna rah ang hial pawhin an sawi duh awm e. Kan han
sawi tak te pawh chipchiar takin kan sawi hman lo a, a tlangpui kan han sawi thuak
thuak chauh a ni.

Synod Revival Rawngbawlnain Kohhran a Nghawng dan Duhawm lo Lam: Thil \ha
karah pawh hian a \ha lo a lo tel ve \hin a, \hat famkim a har a, chuvangin a chunga kan
sawi zawng zawng hre chung siin Synod Revival rawngbawlnain a \ha lo zawnga
Kohhran a nghawng dan pawh sawi tur a awm ang.

1. Naupan tet a\anga nun \ha leh rinna kan zirtir leh Pathian rinna kawnga
naupang kan kaihhruaina hi Revival rawngbawlna hian a hlutna ti tlahniamin a
hriat a ni. Kan revival speaker te thu ken ber chu vawiin thlengin ‘piantharna’ a
la ni reng a, ‘piantharna’ kan tih ber pawh hi chhandamna nih inhriatna hi a ni
ber mai bawk. Hei hian tet te a\anga Pathian thu inzirtira rinna kawnga \hang zel
tura kan inkaihhruaina aiin sual fe hnua engemaw ti taka danglama pianthar hi
kawng dik zawk angin a lantir a, hei hian Kristian nun inzirtirna a khawih buai a
ni. Tet te a\anga nu leh pate kaihhruaina anga \ha taka nung te chu ‘\ha tlawn’
5

tiin tawnhriat engemaw tak an neih loh chuan piangthar lo angah a rawn chhuah
a, chu chuan rinna kawnga inkaihhruai kawngah harsatna min siam a ni.

2. Sunday School rawngbawlna pawh hi Synod Revival rawngbawlna hian a hlu lo


zo ta em? Baptist kohhranten naupan laiin nausen an hlan a, dan zawhkim an
nih dawnah pianthar tir tuma an bei vak zia ang hi keini pawhin kan kai \an ta.
Naupang baptisma chantir \hin kohhran kan nihnain a ken, tet te a\anga
naupangte Pathian ram mi nia ngaihna leh rinna kawnga \hang lian tura
naupang Pathian thu zirtir ngai pawimawh kohhran kan nihna kan hloh mek.
Sunday School rawngbawlna hi chhandamna khawp ni loa ngaihna a lian chho
mek niin a lang a, hemi kawnga mawhphurtu lian tak chu kan revival
rawngbawlna hi a ni.

3. He rawngbawlna hian min hlim tir a tum ber niin a hriat a, chuvangin kohhran te
hi ‘hlimah’ hian kan tawp ta deuh \hup emaw tih tur a ni. Krismas leh kumthar
hman nawm nan te, khawmpui thlen dawn avang te, Jubilee lawm dawn
avangtein ‘hlim’ nan campaign leh camping kan buatsaih a, thlarau bo
hmangaihna aiin hlim chakna hian kan rilru a kaihruai tawh zawk em? Synod
Revival rawngbawlna ngei pawh hian ‘hlim’ hi min tinzawn pui ber em aw a tih
theih. ‘Hlim’ kan chak luat avang hian kan hlim loh deuh chuan chauah kan
innngai a, nunphung pangngaia awm kan thiam lo a, kan nun a ngelnghet lo a,
kan tuar a zuau em em niin a hriat.

4. ‘Lam’ hi engkim chinfelna ang lek lekin kan ngai ta em? ‘Lam’hi Kristian nun
tehna pawimawh takah kan sawi ta mai em ni? |henkhat phei chuan sual
ngaihdamna leh thlarau mina vawrtawp ang lek lekin kan ngai ta hial niin a
hriat. Tin, ‘Halleluiah’ ‘Amen,’ ‘Isua Krista chu lalber a ni’ tih ang chi hi thlarau
lam thil thuk takah ngaiin kan uar ta lutuk em?, hetianga phurna chawhthawh
leh lantir tumnaah kan revival rawngbawlna hian min hruai ta a ni lawm ni?

5. Revival rawngbawlna hian Pathian thu ngun taka zirna leh \hanlenna kawngah
min ti\han\hu a ni em aw a tih theih. Chhandamna thuah bawk kan let kual tlut
tlut mai a, mawhphurhna lam inzirtirna leh \hanlenna kawng min hawipui meuh
lo a tih theih. Hriatthiam tuma chik taka Pathian thu zirna tumna lam hi kan hmu
thlarau hlei thei lo. Pathian thu, Biblea kan hmuh leh kum za tam Kohhranin a lo
inzirtir \hin dan aiin mimalin a dawn dan emaw tawn hriat dan (experience) hi
kan dah sangin kan dah lal tawlh tawlh niin a hriat a. Hei hi kawng lehlamah
chuan Pathian thu (Bible) leh kohhran inzirtirna aia mimal tawn hriat (personal
spiritual experience) dah lalna a ni a, hei hi Presbyterian kohhran zepui a ni lo,
Pathian thu dah lal berna hi kan nihphung bulpui zawk chu a ni.

6. Revival rawngbawlna hian tualchhunga rawngbawltu, Pastor, upa leh kohhran


rawngbawltu dangte ngaihsan lohna leh inthlahdahna a thlen niin a hriat bawk.
Revival speaker te hian anmahni thudawn bik, sermon ngai vawi tam tak an sawi
nawn \hin a, an bel em em a, a sawi pawh an sawi thiam a, Pathianin hun bik
atana a hman pawh a ni. Mahse hei hian tualchhunga mite thuhril rawngbawlna,
thiam leh thiam loa an lo tih ve \hinte ngaihsan lohnaah min hruai thei. Hemi
6

avang hian kohhran chawmna lam sermon (pastoral preaching) a titlahniam.


Kohhran mamawh tur lam sawi ai chuan kan thiam zawng leh tui zawng lam
sawi kan uar tawlh tawlh a, mite mamawh tur lam aiin a sawitu sawi chak zawng
kan dah pawimawh a, thusawi thiam nih chakna rilru a lian. Chubakah
tualchhunga rawngbawltute pawh hian mahni indah awla pawn lam mi rawih
mai hi kan awlsamin a tur reng emaw kan ti tawh mai em aw! ‘Ngangmahniin ei
tur pe rawh u’ tih nimahse keini chuan hla taka mi, an nungchang kipkawi kan
hriat lohte min tihharh turah kan inngai ta tlat mai

7. Kohhrana kan duhtuina te pawh Revival rawngbawlna hian a \hiat thui hle.
Revival Centenary kan lawm \uma kohhranin a thununte rualkhai lo taka kan
han lalut mai te khan sual ngaihdamna nge a thlen ang sual ngaihzamna? Thil la
zam ngam leh la zam thiam apiang hi kan hmu thlarau miin kan duhzawng an ni
ta mai em ni? Kohhran inkaihhruaina leh nun duhtuina lo thlahniam zel hi
Revivalin a hrin a ni thei em?

8. Revival speaker leh team hrang hrang te hian uar zawng an nei a, mahni uar
zawng lam uar lutuk leh engemaw ti zawng riau danglam bik chakna a awm thei.
Hlawhchham hi kan hreh em em vek a, mihring taka innawr vak a awm thei
bawk.

9. Thlarau Thianghlim hnathawh dan tur nia kan hriat leh kalpui dan pawh hi
ramhuai man kan tih ang deuhin ‘thlarau man’ tur angin kan ngai em? Mihring
nihphung pangngai leh rilru fim pangngai khuahkhirh emaw hnehlaka kan
duhna leh tum dan piah lama min nawrtu ang zawngin ngai em aw? Kan thurin
chuan Thlarau thianghlim hnathawh a sawi chu mihring rilru/duhna tihthar a,
chumi hmanga Pathian hnen pantir lam hi min hawipui zawk a ni.

Heng bakah pawh hian sawi tur dang a la awm thei ang a, kan sawi tak te pawh hi
sawiho tur sawihawnna rilrua ziah a nih avangin a tawi thei ang sawi an ni a, sawi
zau theih tak an ni hlawm. Sound system hman dan te, thusawi rei zawng te, team
inenkawl dan te, sum leh pai chungchang te, kohhrana hlahriltu (hla changtu an tih
bawk) lo awm tak dan leh thjil dang pawh sawi tur a la awm thei ang. A chhe lam a
\ha lama kan han sawi tak te khi ngaihdan leh hmuh dan a in ang lo ang tih a hriat a,
engpawhnise kan Synod Revival; rawngbawl leh kohhran a nghawng dan hi uluk
taka sawiho tham a ni e.

Sawiho Tur:
1) Synod Revival rawngbawlnain kohhran a nghawng \ha leh \ha lo kan sawi tak te
khi sawi zaua, sawi belh ngai nia kan hriat apiang sawi belh nise. Kan ngaihdan
leh hmuh dan ni lo lai te sawi tlan nise.
2) Synod Revival rawngbawl danah hian siam\hat ngai awmin kan hria em? Hria ni
ta ila engtia siam\hat tur nge ni ang?
3) Tun hma lam khan Synod Revival speaker retreat-ah hian Pathian thu leh
rawngbawlnaa \angkai tur zawng zirhoin chungte chu a buin an siam \hin a,
tunah hian chutianga thupui zirho chu awm bawk mahse speaker neia sermon
ngaihthlak lam hi a langsar ta zawk a, a khawi nge hklawkpuiawm zawk ang?

You might also like