Bab 7 An Pengeluaran
Bab 7 An Pengeluaran
Bab 7 An Pengeluaran
BAB 7
Memahami latar belakang pengurusan pengeluaran dan kepentingan pengurusan pengeluaran serta kaedah- kaedah operasi pengeluaran. Memahami jenis- jenis Proses Pengeluaran Menganalisis perancangan rekabentuk, lokasi tapak dan penjadualan pengeluaran Memahami Konsep Kawalan Inventori Mengaplikasi Kaedah Pengurusan Inventori Memahami Konsep dan Kawalan Secara Statistik. Proses Kawalan serta
PENGENALAN
Pengeluaran merupakan salah satu fungsi perniagaan.
Pengeluaran pemasaran kewangan sumber manusia
7.1
OPERASI PENGELUARAN Merujuk kepada aktiviti-aktiviti harian sesuatu organisasi untuk menukarkan input kepada output. Contoh : pemasangan kereta. PENGURUSAN PENGELUARAN Pengurusan pengeluaran juga dikenali sebagai pengurusan operasi yg meliputi :
- Perancangan Perancangan bahan mentah,perancangan sumber manusia,perancangan mesin. - Penyusunan Penyusunan lokasi - Pengarahan - Pengawalan Kawalan inventori dan kawalan kualiti
segala aktiviti berkaitan dengan penghasilan barangan @ perkhidmatan melalui satu proses transformasi input (bahan mentah, buruh,mesin dll) kepada output (barangan @ perkhidmatan) yg lebih bernilai.
2.
3. 4.
5.
b.
KAEDAH- KAEDAH PENGELUARAN - proses pengeluaran merupakan sistem transformasi yg menukarkan input kpd output. - melibatkan semua aspek pengeluaran. seperti buruh, kewangan , bahan mentah dll. - terbahagi kepada 3 jenis iaitu Massa, Kelompok & Selanjar.
1.
Massa - Fokus kpd firma pembuatan utk pengeluaran. - pengeluaran yang besar, serupa dan keperluan pengguna. - produk mempunyai permintaan tinggi, stabil dan dapat diramal. - syarikat akan menyimpan stok untuk penghantaran segera dan masa akan cuba diminimumkan sewaktu penghantaran. cth : Surat khabar, komponen elektrik.
2.
3.
SELANJAR (Berterusan)
kaedah pengeluaran berterusan,berulangkali, besar dan sama. -menggunakan peralatan yg sama dlm jangka masa yang lama. -produk pengeluaran mempunyai permintaan tinggi. Cth : TV, kertas
kelompok Pengeluaran produk mengikut spesifikasi pelanggan Berbeza (mengikut tempahan) Bermusim,fleksibel
selanjar Satu jenis produk tanpa henti. Contoh minyak kelapa sawit, getah Satu produk
Jenis
sama
Permintaan
Stabil,dapat diramal
semasa
tiada
Ada/tiada
Lini pengeluaran
7.2
1.
PERCANTUMAN - memasang beberapa komponen siap atau separuh siap menjadi satu produk lain. Contoh: pemasangan kereta, komputer. TRANSFORMASI - proses mengubah bahan mentah kepada barang siap. - menggunakan proses seperti : Proses kimia pengeluaran baja, sabun mandi. Proses fabrikasi pengeluaran benang kapas. Proses pemasangan kereta Proses pengkeranian laporan, berita Proses pengangkutan - petroleum
2.
3.
SINTETIK bahan mentah digabungkan dengan beberapa bahan mentah yang lain untuk hasilkan barang siap. Cth: sos, kicap, pengeluaran roti
4.
ANALITIK (Pengasingan) bahan mentah dipecah-pecahkan @ diasingkan kpd komponen tertentu untuk menjadi barang siap yang berguna dan boleh dijual atau yang tidak berguna dijadikan sisa. Cth : Petroleum = Gas, petrol, disel, bintumen Ayam, buah oren.
7.3
PERANCANGAN PENGELUARAN
1. Penyusunan Proses
Dikenali sebagai susun atur fungsi. Aktiviti pengeluaran disusun dgn mengumpulkan manusia, peralatan @ jentera mengikut sesuatu fungsi bagi memudahkan pelaksanaan sesuatu tugas. kemudahan/peralatan yg digunakan tidak terhad utk satu jenis produk tetapi pelbagai produk yg dikeluarkan oleh organisasi. Peralatan mempunyai ciri-ciri am bagi tujuan tersebut. Produk akan bergerak dari satu bahagiankerja ke bahagian lain untuk disiapkan.
MAKMAL
PENDAFTARAN
FARMASI
JABATAN A
PRODUK SIAP
PESAKIT KELUAR
BILIK X-RAY
a. Bentuk I
BHN MTH
JABATAN P NERIMAAN Jongkong timah dibawa masuk ke kilang JABATAN PCAIRAN Jongkong dicairkan JABATAN PENEKANAN Jongkong timah dijadikan Kepingan JABATAN PEMERIKSAAN Kepingan logam yg tlh siap diperiksa PRODUK SIAP
c. Bentuk L
BHN MTH
JABTN PNERIMAAN JABTN PNERIMAAN JABATAN PBUNGKUSN JABATAN PCAIRN JABATAN PENEKANAN
PRODUK SIAP
JABATAN PENCAIRAN
JABATAN PENEKANAN
JABATAN PMERIKSAN
3. Penyusunan Tetap
mengumpulkan aktiviti pengeluaran spt sumber manusia, bhn mth dan peralatan di lokasi di mana pengeluaran hdk dibuat. sesuai utk pengeluaran produk yg bersaiz besar & berat. Kedudukan produk yg dihasilkan tetap manakala sumber2 pengeluaran dibawa ke lokasi. Cth : mbina bangunan/rumah,empangan, jambatan
PEKERJA
BAHAN MENTAH
BAHAN MENTAH
Faktor Yang Perlu Diambilkira: - Hampir dgn tempat atau pihak berkepentingan persekitaran tugas : pekerja, pengguna, pesaing, pembekal dan persekitaran umum : teknologi, budaya, ekonomi, politik dan undang-undang) - Sistem pengangkutan & perhubungan mudah dan murah. - Kemudahan bekalan air , elektrik , telefon serta sumber bahan mentah. - Persekitaran yang sesuai ( Cuaca, budaya, kualiti hidup, taraf kesihatan dll) - Ciri-ciri sosial (Pendapatan penduduk, Kebajikan sosial) - Perkhidmatan subkontraktor. - Mudah utk dapatkan tenaga kerja.
c. PENJADUALAN PENGELUARAN
- terdpt 2 kaedah yg digunakan dalam penjadualan pengeluaran iaitu:
1. CARTA GANTT - Diasaskan oleh Henry L. Gantt dan merupakan kaedah yg tertua . (awal 1900an) - Carta gantt mudah dibina, sesuai utk projek yg tdk rumit dan mempunyai sedikit aktiviti. - Aktiviti dpt dirangka/dikawal dgn cara mbandingkn antara perancangan dengan pencapaian sebenar. Langkah untuk membina Carta Gantt 1. Bentuk kumpulan kerja terdiri dari 4-6 orang. 2. Kenalpasti semua kegiatan yang terlibat. 3. Bina carta yg mgandungi aktiviti pd lajur pertama. Aktiviti pertama diletakkan di atas sekali hinggalah aktiviti terakhir. 4. Baris pertama menentukan unit masa yang menunjukkan samada dlm hari/minggu/bulan. 5. Semasa pelaksanaan, anggota projek perlu sentiasa berjumpa utk kemaskinikan status setiap aktiviti. 6. Tindakan & keputusan perlu dibuat sekiranya b laku masalah.
10
12
14
2.
CARTA PERT/CPM CPM = Critical Path Method/Cara Laluan Genting - Dibangunkan oleh E.I du Pont de Nemour & Company pd 1957 di A.S utk mengurus projek pembinaan. PERT = Program Evaluation and Review - Technique/teknik menilai dan menyemak program. - Dibangunkan pd tahun 1958 oleh Angkatan Tentera Laut ASuntuk membina peluru berpandu Polaris. CPM/PERT teknik perancangan dan kawalan secara grafik perkaitan pelbagai aktiviti dalam sesuatu projek. Jaringan @ gambar rajah anak panah menunjukkan hubungan serta turutan berlakunya kegiatan. Penggunaan = membina jambatan, jalan raya.
2.
2.
Kod Kegiatan
KETERANGAN
A dan B = Blaku serentak C = bmula slps A siap. D = bmula slps B & C siap. E = bmula slps D siap.
A B C D E
A2 1 MULA B7 2
A B,C D
C3 3
2 7 3 2 1
D2 4
E1
SIAP
Kod Kegiatan
Kegiatan Pendahulu
Bdasarkan maklumat yg diberikan tentukan perkara-perkara berikut:a. Lukis carta PERT/CPM bg jadual tersebut. b. Masa bagi setiap laluan. c. Laluan kritis d. Masa dianggarkan bg myiapkn projek. e. Jumlah masa slak utk tiap-tiap laluan. Nota A. LALUAN KRITIS - laluan/aktiviti yg mpunyai masa yg pjg. - mpengaruhi masa/tempoh menyiapkan projek. - mempunyai masa slak kosong B. SLAK - perbezaan antara laluan kritis dgn laluan-laluan lain.
A B C D E F G
A A C B D,E, F
5 3 2 4 4 7 2
Kod Kegiatan
Kegiatan Pendahulu
A B C D E F G
A A C B D,E, F
5 3 2 4 4 7 2
C2
2
E4 G2
6
A5 D4
MULA 5 SIAP
F7 B3
4
b. Masa bagi setiap laluan i. A C E G =5 + 2 + 4 + 2 = 13 mggu ii. A D G =5 + 4 + 2 = 11 minggu iii. B F G =3 + 7 + 2= 12 minggu c. Laluan kritis A C E G d. Masa yang dianggarkan boleh menyiapkan projek ini. =13 mggu (masa laluan kritis) e. Jumlah masa slak utk tiap-tiap laluan Laluan i Laluan ii Laluan iii 13-13= 0 13-11= 2 13- 12= 1
yg menguruskan penerimaan, menyimpanan, pengendalian, pembekalan bhn mentah, brg separuh siap/kerja dalam proses (WIP) atau barang siap untuk memastikan pengaliran kerja diselenggara dengan baik. Utk mengendalikan kuantiti stok pd aras optimum mgikut kriteria tertentu iaitu kos, keuntungan dan mutu layanan.
Objektif
1. Utk mgenalpasti jumlah pesanan bahan/barangan yg paling menjimatkan spy kos jimat pd sesuatu tempoh perancangan. 2. Mengurangkan masa tundaan proses pengeluaran. 3. Sebagai langkah keselamatan melindungi drpd ketidaktentuan permintaan pd sesuatu masa/elak berlaku lebihan penawaran. 4. Meningkatkan kuantiti pengeluaran.
7.5
1.
1.
Q
Penerimaan Pesanan
0
1 Kitaran
MASA
1.
Kos Pesanan
Dimana:EOQ meningkat apabila kos pesanan meningkat. EOQ meningkat jika permintaan meningkat. EOQ menyusut bila kos pegangan meningkat.
1.
1.
FORMULA EOQ
Purata Inventori Kitaran = Saiz Pesanan = Q 2
2.
Kos pegangan = Purata inventori x Kos pegangan = Q x h tahunan kitaran seunit 2 Kos pesanan tahunan = Bil. Pesanan setahun x Kos pesanan = D x S Q Jumlah kos inventori =Kos pegangan + Kos pesanan= (hQ) + (SD) tahunan (TC) tahunan tahunan 2 Q ROP = Permintaan harian x bil. hari masa menunggu bg satu pesanan baru EOQ =
3. 4. 5. 6.
2DS h
Dimana, Q = saiz pesanan (unit) h = Kos pegangan seunit S = Kos memesan utk sekali pesanan D = permintaan tahunan (unit)
2.
SISTEM TEPAT PADA WAKTU (JUST IN TIME -JIT) - Dikenali sebagai inventori sifar. - Tlh lama diamalkan di Jepun, dipelopori olehTaiichi Ohno & Toyota Motor Company. Pelaksanaan -Pembekal diminta hantar bekalan tpt pd masa dgn saiz inventori seminimum mungkin. Objektif Meningkatkan produktiviti. Mengelakkan pembaziran. Meminumkan inventori. Mengurangkan masa dan kekerapan penyediaan. Menambahbaikan sistem proses pengeluran secara berterusan. - Menjadikan proses pengeluaran lebih anjal.
2. SISTEM TEPAT PADA WAKTU (JUST IN TIME -JIT)-samb CIRI 1 2 Pgamalan sistem tarik thdp bhn-bhn. Pgekalan kualiti tinggi secara konsisten. HURAIAN Bila perlukan bhn, syk akan minta drp p geluar. Ia bergantung kpd permintaan pelanggan. Stp pekerja mesti bertanggungjawab thdp hasil kualiti kerja mrk. Elakkan skrap dan kos pembaikan. Mengurangkan kitaran inventori iaitu tiada lebihan. Jimatkan ruang, elak kecurian dan kerosakan. Masa utk menerima brg sedikit akan mengurangkan kos operasi.
3 4 5
Beban stesen kerja yang Pengagihan yg seragam. Jenis dan kuantiti sama setiap hari. sama. Pekerja mempunyai beban kerja yg sama.
2. SISTEM TEPAT PADA WAKTU (JUST IN TIME -JIT)-samb CIRI 6 7 Komponen & kaedah kerja yang sama. Hubungan rapat dengan pembekal. Keanjalan tenaga kerja HURAIAN Pekerja mahir dgn kerja yang berulangan seterusnya meningkatkan produktiviti. Memastikan aliran bhn-bhn mentah b jln lancar spt bhn yg berkualiti & masa penghantaran yg tepat. Kemahiran pekerja melakukan lebih dr satu kerja. Kemahiran yg plbgai mbolehkan pkrja dipinjampinjamkan. Dapat menggunakan robot dan computer. Kos pengeluaran dpt direndahkan. Mesin perlu dijaga dan diselenggara sebab kerosakan menyebabkan segala proses pengeluaran tergendala.
Susun atur proses pgeluaran mgikut produk Penjagaan mesin dan peralatan secara baik
10
7.6 a.
Kesan kualiti terhadap: i. Kos ii. Syer pasaran dan reputasi syarikat iii. Liabiliti bagi produk iv. Implikasi antarabangsa Kawalan Kualiti - Aktiviti organisasi yg dilakukan utk memastikan produk menepati piawaian kualiti yg ditetapkan. - Kaw. Kualiti bmula drpd proses pbelian bhn mth sehingga ke peringkat terakhir pengedaran kpd pelanggan. PEMBELIAN BHN MTH PENERIMAAN INVENTORI KAWALAN MUTU PROSES PGELUARAN BRG SIAP INVENTORI BRG SIAP
-Organisasi: Jabatan kualiti -Kerajaan: SIRIM & JAKIM -Alat digunakan: kawalan proses secara statistik, TQM,
b.
MENGUKUR PENCAPAIAN
-tentukan apa hendak diukur, sekerap mana dan kaedah pengukuran.
MENGENALPASTI PERBEZAAN
-tentukan samada wujud pbezaan ant. piawai dgn hasil sebenar. -kesan penyelewengan
Statistical Process
- teknik statistik mengawal sesuatu proses pengeluaran. - Kawalan tertumpu pd aktiviti-akitviti penting krn jika tdk dikawal akan myebabkan kecacatan @ kerosakan pd produk. - Titik-titik kawalan akan menyediakan maklumbalas tentang prestasi proses kerja tersebut. Fungsi: memantau piawaian, membuat pengukuran dan mengambil tindakan pembetulan. Menunjukkan perbezaan kualiti antara sampel dgn spesifikasi yg ditetapkan. Alat digunakan: Carta Kawalan - kaedah grafik utk menilai samada sst proses itu berada dibawah kawalan secara statistic @ tidak.
Bagaimana mgenalpasti: - Periksa sample dari proses transformasi. - Jika berada dlm had yang diterima, teruskan proses. - Jika sebaliknya, hentikan proses dan cari penyebab serta buat pembetulan. Sebab Carta Kawalan Digunakan. - mewujudkan suatu program yg sistematik utk tujuan ujian & sukatan. - mmaparkan sejarah kualiti sesuatu proses secara grafik. - mbekalkan maklumat diagnosis yg membolehkan masalah sebenar dikenalpasti & tindakan pembetulan diambil. - merekod kelakuan proses akibat drpd sst perubahan.
SIX SIGMA
Merupakan satu cara berlandaskan data statistik bagi proses kawalan kualiti bagi penambahbaikan produk, proses dan perkhidmatan Merujuk kepada penilaian statistikal yang menunjukkan kadar kesalahan 3.4 bagi setiap 1 juta produk. Sangat bergantung kepada fakta yang lengkap dan analisis data. Bermula 20 tahun lalu sebagai alat untuk meningkatkan keefisienan pengeluaran. Terdiri dari 5 aktiviti asas :Mengenalpasti (Define) Mengukur Menganalisis Memperbaiki Mengawal (Measure) ( Analyze) ( Improve) (Control)
Memastikan penambahbaikan dikekalkan Matlamat utk meminimakan jurang dan mengurangkan kesalahan spy kualiti produk, proses dan perkhidmatan menyamai Six Sigma statistik
D. PENGURUSAN KUALITI SECARA MENYELURUH (TQM) Definisi: Satu proses pengurusan kualiti berasaskan kepada: -Kualiti berorentasikan pelanggan, -Penambahbaikan secara berterusan, -Penglibatan semua orang, bahagian dan proses & -Penyelesaian masalah secara berpasukan. Kebaikan/Kepentingan a. Peningkatan kualiti produk yang berterusan. b. Meningkatkan kepuasan pelanggan. c. Komunikasi lebih berkesan antara pihak pengurusan dgn pekerja lain. d. Mengurangkan kesalahan dan pembaziran. e. Komitmen yang tinggi setiap pekerja. f. Meningkat persaingan dengan organisasi lain.
mhasilkan o/put yang memenuhi kehendak dan citarasa mereka melalui: - Kualiti yang baik & sempurna diluar jangkaan pelanggan. - Memberikan penekanan kpd penambahbaikan secara berterusan terhadap sistem proses pengeluaran supaya aktiviti berjalan lancar.
Prinsip -
Prinsip TQM
Merangkumi produk, perkhidmatan dan seluruh operasi/urusan dlm organisasi. Satu proses yang tiada titik tamat dan mlibatkan seluruh organisasi: Pekerja Pihak pengurusan Pembekal Pelanggan Memberikan tumpuan kepada pelanggan. Kenalpasti kehendak dan keperluan pelanggan. Pendekatan kerja berpasukan. Menekankan pencegahan dan penambahbaikan secara berterusan.
E.
JAMINAN KUALITI
3. ISO
Definisi - Satu gelaran International Organizatioan For Standardization . - Merupakan satu badan bersekutu yang terdiri banyak organisasi dari seluruh negara dan bertanggungjawab mewujudkan standard/tahap masing-masing . Tujuan 1. Membolehkan satu standard antarabangsa dibentuk. 2. Badan ini menetapkan elemen-elemen asas yang perlu ada dlm sistem kualiti sesebuah organisasi bg membolehkan pengeluaran produk @ perkhidmatan menepati spefikasi yg ditetapkan.
3.
1
ISO 9000
Prinsip-prinsip Merupakan standard kpd sistem kualiti yg diamalkan oleh sesebuah organisasi dan bukan standard bagi produk @ perkhidmatan yg dihasilkan oleh organisasi tersebut. Memerlukan organisasi mendokumentasikan segala proses kerja kritikalnya, melakukan apa yg didokumenkan dan membuktikan kepatuhan kpdnya. -Memberikan penekanan kdp pencegahan msalah drp berlaku dan bukan mengatasi masalah selepas ia berlaku. -Menekankan penambahbaikan secara berterusan. -Satu standard umum yg blh digunakan oleh semua jenis organisasi. -Standard hanya menggariskan elemen-elemen asas yg perlu ada dalam sistem kualiti sesebuah organisasi. -Tetapi tdk mberitahu cara-cara melakukannya secara terperinci.
- Siri ISO: terdapat 5 standard iaitu: 1 ISO 9000 Garis panduan yg mperkenalkan standard2 yg lain dlm ISO 9000. Memberikan definisi istilah dan konsep berkaitan kualiti. Model kepastian kualiti reka bentuk, pembangunan, pengeluaran, pemasangan dan perkhidmatan. Model kepastian kualiti utk pengeluaran,pemasangan dan perkhidmatan. Model kepastian kualiti untuk pemeriksaan akhir dan pengujian. Garis panduan bagi melaksanakan elemen sistem pengurusan kualiti .
ISO 14000
Satu siri standard yang direka untuk melindungi isu- isu berkenaan alam sekitar bagi organisasi di pasaran antarabangsa Meliputi :Sistem Pengurusan Alam Sekitar Pengauditan Alam Sekitar Penilaian Persembahan Alam Sekitar Pelabelan Alam Sekitar Life Sycle Assessments Aspek Alam Sekitar didlm Standard Produk Membawa kepada tumpuan antarabangbangsa berkenaan alam sekitar, Merangsang dunia yang lebih bersih, selamat dan sihat.
2 3 4
5 6 7
ISO 14024
Pelabelan Alam Sekitar- Practitioners Program Garis Panduan Prinsip, Praktis dan Prosedur Pensijilan bagi Program Berbagai Kriteria. Garis panduan bagi Penilaian Persembahan Alam Sekitar Penilaian Kitaran Hidup- Prinsipal dan Praktis Asas Glossary Garis panduan Aspek Alam Sekitar dalam Standard Produk
9 1 0
ISO 15000
Satu standard untuk organisasi dari berbagai lapangan industri , kecil atau besar , di mana- mana negara bagi menjalankan perniagaan berkaitan dengan bidang perubatan 1 ISO 15001 Anaesthetic and respiratory equipment. Compatibility with oxygen. Ophthalmic instruments. Fundamentaql requirements and test methods Road vehicles. Ergonomic aspects of transport information and control systems. Dialogue managements principles and compliance procedures. Road vehicles. Measurement of driver visual behavior with respects to transport information and control syswtems. Definition and parameters. Soil Quality. Gas chromatographic determination of the content of volatile aronmatic hydrocarbons, naphthalene and volatile halogenated hydrocarbons.
2 3
ISO 15007
ISO 15009
- Siri ISO: terdapat 5 standard iaitu: 1 ISO 9000 Garis panduan yg mperkenalkan standard2 yg lain dlm ISO 9000. Memberikan definisi istilah dan konsep berkaitan kualiti. Model kepastian kualiti reka bentuk, pembangunan, pengeluaran, pemasangan dan perkhidmatan. Model kepastian kualiti utk pengeluaran,pemasangan dan perkhidmatan. Model kepastian kualiti untuk pemeriksaan akhir dan pengujian. Garis panduan bagi melaksanakan elemen sistem pengurusan kualiti .
WHATS UP