Teste de Linguas Ufpa
Teste de Linguas Ufpa
Teste de Linguas Ufpa
1. Jill Kennedy
I studied geography throughout school and then went on to study a BSc in Geography at
Queens University in Belfast. I studied both physical and human geography and the latter is
where my interest really lay. A big part of the attraction of a geography degree was the fieldtrips
and being already interested in travelling abroad, this appealed to me greatly. I also travelled
when I was in school and university to Kenya, America, India and Canada.
A good geographical knowledge is useful in my job to ensure trips are planned in a logistically
sensible way. My extensive experience of overseas geography and my resulting knowledge,
enthusiasm and passion for travel and different parts of the world is always appreciated by
clients. The love for travel and geography tend to go hand in hand and the organisational and
analytical skills you learn during a geography degree will certainly be put to good use in a career
in travel.
2. Rebecca Shewry
I had a particular interest and flair for weather, geomorphology and glaciology and so studied a
BSc Physical Geography course at the University of Reading. Throughout my course I
developed a real love for all things weather and climate and this lead me to do a Masters in
Applied Meteorology and Climatology at the University of Birmingham. I was very fortunate to
get my first job in weather at the Met Office where I worked as a Meteorologist for seven years
producing weather forecasts for a variety of customers. From here I moved to my current role as
a Weather Producer for Sky News.
My job requires me to analyse weather data from all over the world and produce forecasts that
can be broadcast on Sky television. I take complex weather information and make it accessible,
so that the viewing public know how the weather will affect their daily lives. This may be as
simple as reminding people to take an umbrella out in times of wet weather, but its particularly
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
important in times of severe weather. For example, when heavy snow is forecast, I warn people
of the risks, allowing them to make informed decisions as to whether journeys are completely
necessary, or whether the safest option is to stay at home.
Studying geography has given me a broad range of transferable skills, which I use every day. I
use observational and analytical skills to interpret weather data on both a local and global scale.
I then communicate that information to the general public ensuring it is at a suitable level for the
intended audience. Advice to someone thinking of taking geography further Geography will give
you a fantastic understanding of the world around you. It also provides a wide range of
transferable skills, such as team-working and problem-solving, which will make you very
desirable to a future employer.
Adaptado de
http://www.rgs.org/OurWork/Schools/Careers+and+Further+Study/Careers+with+geography/Tra
vel+tourism+and+leisure.htm
2. O que motivou a escolha de curso superior de cada uma dessas mulheres (1,0)?
b) Traduza uma frase do texto que descreve o quanto ela gosta do seu trabalho (0,5).
b) Descreva seu primeiro emprego (1,0) e sua funo em seu atual trabalho (1,0).
Para Jill, ter um bom conhecimento geogrfico foi til no seu trabalho para garantir que as
viagens fossem planejadas de uma forma logisticamente sensata. Sua experincia extensiva de
geografia ultramarina e seu conhecimento, entusiasmo e paixo para a viagem e as partes
diferentes do mundo sempre apreciada pelos clientes.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
[1] Innate differences in how the various parts of the brain talk to one another may help
explain why learning a second language is easier for some adults than other, according to a
new study published in The Journal of Neuroscience. The study was led by Chai Xiaoqian and
Denise Klein at the Montreal Neurological Institute and Hospital, The Neuro at McGill University,
Montreal, Canada.
[2] These findings have implications for predicting language learning success and failure, said
Xioaqian Chai. The various regions of our brains communicate with each other even when we
are resting and are not engaged in any specific tasks. The strength of these connections
called resting-state connectivityvaries from person to person, and differences have previously
been linked to differences in behavior including language ability.
[3] The study explored whether differences in resting-state connectivity relate to performance in
a second language. Researchers scanned the brains of 15 adult English speakers who were
about to begin an intensive 12-week French course, and then tested their language abilities
both before and after the French course.
[4] Using resting state functional magnetic resonance imaging (fMRI), the researchers
examined the connectivity within the subjects brains prior to the start of the French course.
They looked at the strength of connections between various areas in the brain and two specific
language regions: an area of the brain implicated in verbal fluency, the left anterior insula/frontal
operculum (AI/FO), and an area active in reading, the visual word form area (VWFA).
[5] The researchers tested the participants verbal fluency and reading speed both prior to the
course and after its completion. To test verbal fluency, the researchers gave subjects a prompt
and asked them to speak for two minutes in French. The researchers counted the number of
unique words that were used correctly. To test reading speed, the researchers had participants
read French passages aloud, and they calculated the number of words read per minute.
[6] Participants with stronger connections between the left AI/FO and an important region of the
brains language network called the left superior temporal gyrus showed greater
improvement in spoken word fluency. Participants with greater connectivity between the VWFA
and a different area of the left superior temporal gyrus (language area) in the left temporal lobe
showed greater improvement in reading speed by the end of the 12-week course.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
[7] However, that doesnt mean success at a second language is entirely predetermined by the
brains wiring. The brain is very plastic, meaning that it can be shaped by learning and
experience, says Xioaqian Chai. The study is a first step to understanding individual
differences in second language learning.
[8] The present study focuses on individual brain functional-connectivity patterns that predict
the good learning of a second language. This work introduces interesting ways to advance our
knowledge to identify biomarkers that predict learning success and failure and has wide-ranging
implications to help us to develop better methods for teaching in the classroom, said Dr. Denise
Klein, director of the Centre for Research on the Brain, Language and Music (CRBLM) at
McGill. This work also has interesting implications to help improve language training in a
number of clinical conditions, including adults who have suffered a stroke and children with
developmental learning problems.
QUESTES
I) RESPONDA AS PERGUNTAS DE 1 A 4 EM PORTUGUS, DE ACORDO COM AS INFORMAES
VEICULADAS NO TEXTO. (2,0 PONTOS CADA QUESTO)
1) Considere o pargrafo [2]. Explique por que as descobertas do estudo tm implicaes na previso
do sucesso e fracasso da aprendizagem de lnguas, de acordo com Xioaqian Chai.
4) Considere os pargrafos [5] e [6]. De acordo com o autor, os participantes foram testados antes e
depois de completarem o curso de francs, quanto fluncia e velocidade de leitura. De que maneira os
participantes foram testados? E que resultados foram obtidos?
1) Considere o pargrafo [2]. Explique por que as descobertas do estudo tm implicaes na previso
do sucesso e fracasso da aprendizagem de lnguas, de acordo com Xioaqian Chai.
As descobertas do estudo revelam que as vrias regies do nosso crebro se comunicam entre si mesmo
quando estamos descansando e no estamos engajados em nenhuma atividade especfica. A fora dessas
conexes chamada conectividade de descanso variam de pessoa para pessoa, e diferenas tem sido
previamente ligadas a diferenas no comportamento incluindo a habilidade da linguagem.
4) Considere os pargrafos [5] e [6]. De acordo com o autor, os participantes foram testados antes e
depois de completarem o curso de francs, quanto fluncia e velocidade de leitura. De que maneira os
participantes foram testados? E que resultados foram obtidos?
Para testar a fluncia verbal, os pesquisadores forneceram aos participantes uma espcie de roteiro e lhes
orientaram que falassem por dois minutos em francs. Os pesquisadores contaram o nmero de palavras
nicas que foram usados corretamente. Para testar a velocidade de leitura, os pesquisadores solicitaram
que os participantes lessem passagens em francs, em voz alta, para que fosse calculado o nmero de
palavras lidas por minuto.
Os participantes com conexes mais fortes entre o (AI / FO) esquerdo e a regio importante do crebro
responsvel pela linguagem, chamada giro temporal superior esquerdo, apresentou grande melhora com
relao fluncia na/em produo oral, j os participantes com maior conectividade entre a rea de
formao de palavras e uma rea diferente do gyrus temporal superior esquerdo no lobo temporal
esquerdo apresentaram grande melhora na velocidade de leitura ao final do curso de 12 semanas.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Tuberculosis (TB) in 2015 sickened an estimated 10.4 million people around the world, a
jump of 500,000 from 2014, and killed 1.4 millionmore than HIV. But the apparently alarming
rise mainly reflects improved surveillance in India, which accounts for 24% of the worlds cases,
says an annual tuberculosis report released this week by the World Health Organization (WHO).
The report also emphasizes that the world has made scant progress against multidrug-resistant
TB and that it doesnt spend enough on diagnosis and treatment for this curable disease.
Mario Raviglione, head of the TB program at WHO in Geneva, Switzerland, says India
long has been a major problem because it has 400 million people living in poverty. The poor
often share roomseasing the spread of the diseaseand have little access to health care.
Poorer people in India also sometimes depend on alternative treatments like Ayurvedic
medicine that keep them away from proven curesand official reporting of disease. One of the
reasons for the increased detection in India, Raviglione says, is that nongovernmental
organizations are linking traditional caregivers to the proper system that does evidence-based
detection and treatment.
Six nationsIndia, China, Indonesia, Nigeria, Pakistan, and South Africaaccount for
60% of the total TB cases in the world. The rate of progress in these countries will have a major
influence on whether or not public health experts reach 2020 goals for fighting the disease, the
report states. Those milestones include reducing the number of new cases and deaths in 2015
by 20% and 35%, respectively.
The report repeatedly refers to gaps. There are gaps in the number of cases reported to
WHO and the estimated true burden (6.1 million reported cases versus 10.4 million estimated
cases). Only 125,000 of the estimated 580,000 people eligible to receive treatment for
multidrug-resistant TB are enrolled in treatment programs. WHO recommendations call for
prophylaxis treatment of all HIV-infected people with the TB drug isoniazid, but just nine of the
30 countries that have the highest TB/HIV coinfection rates report any preventive treatment.
Perhaps the most critical gap is funding. The report says the world must increase its
2016 investment of $6.6 billion in fighting TB by $1.7 billion a year in low- and middle-income
countries to properly combat the disease. Raviglione notes that the many people developing TB
live in middle-income nations, including the so-called BRICS nations of Brazil, Russia, India,
China, and South Africa, and that these countries already cover 84% of their own TB
expenses. But they have trouble finding additional resources. We have a vicious cycle that
doesnt allow these countries to get more money domestically, and international money wont
come to them, he says. We have to find a different mechanism to support them.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Raviglione says ministers of health in these countries have tried to convince their
governments to invest more in TB, but its a hard sell. The ministers of health are not the right
people to talk toits the ministers of finance and prime ministers, he says. We have to
elevate the discussion.
http://www.sciencemag.org/news/2016/10/new-global-tuberculosis-numbers-paint-troubling-picture
1. Que informaes iniciais o relatrio anual de tuberculose, criado pela Organizao Mundial
da Sade, traz acerca do assunto?
2. Cite as razes que levam a ndia a ser um problema enorme e antigo com relao
tuberculose.
3. Quantos pases perfazem o total de 60% do total de casos de tuberculose no mundo? Quais
as metas estipuladas por especialistas em sade para o ano de 2020 com relao doena?
1. Que informaes iniciais o relatrio anual de tuberculose, criado pela Organizao Mundial
da Sade, traz acerca do assunto?
O relatrio anual de Tuberculose, criado pela WHO, afirma que em 2015, cerca de 10.4 milhes de
pessoas no mundo tinham a doena; a ndia detm 24% dos casos de tuberculose no mundo; o mundo tem
feito progressos muito limitados com relao tuberculose resistente mltiplas drogas; no gasta muito
no diagnstico e tratamento dessa doena que curvel.
2. Cite as razes que levam a ndia a ser um problema enorme e antigo com relao
tuberculose.
A ndia configura-se como um problema grande e antigo em relao Tuberculose, porque possui 400
milhes de pessoas vivendo na pobreza; eles dividem quartos (o que facilita a disseminao da doena) e
tem pouco acesso assistncia mdica; se valem de mtodos alternativos como a Ayurveda, que mascara
o nmero de doentes por no constar nos registros mdicos oficiais.
3. Quantos pases perfazem o total de 60% do total de casos de tuberculose no mundo? Quais
as metas estipuladas por especialistas em sade para o ano de 2020 com relao doena?
Seis pases perfazem o total de 60% do total de casos de tuberculose no mundo, so eles: ndia, China,
Indonsia, Nigria, Paquisto e frica do Sul. As metas estipuladas por especialistas em sade para o ano
de 2020 para reduzir o nmero de novos casos e mortes so de 20% em 2015 e de 35% em 2020.
Segundo o relatrio anual de Tuberculose h 6.1 milhes de casos relatados contra 10.4 milhes de casos
estimados. Apenas 125 mil dentre as 580 mil pessoas estimadas, aptas a receber o tratamento para a
tuberculose resistente mltiplas drogas, esto inscritas em programas de tratamento. A OMS recomenda
o tratamento profiltico de todos os pacientes com HIV e tuberculose utilizando a droga isoniazida, mas
apenas 9 de 30 pases que possuem as mais altas taxas de confeco relataram possuir um tratamento
preventivo.
De acordo com o relatrio, o mundo deve aumentar seu investimento em 2016 em 6.6 bilhes de dlares
no combate tuberculose em 1.7 bilhes por ano em pases de baixa e mdia renda. Muitos casos de
tuberculose esto em pases de mdia renda como os pases que compe o BRICS (Brasil, Rssia, ndia,
China e frica do Sul). Esses pases j cobrem 84% de suas despesas com a tuberculose, mas eles
enfrentam dificuldades para achar financiamentos adicionais. Esses pases no conseguem obter mais
dinheiros internamente, nem conseguem ajuda internacional. preciso que haja mecanismos diferentes
para dar apoio a esses pases.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
In the kingdom of Nepal where the cultivable and cropped areas are 2.64 and 3.27 million
hectares respectively suggesting a cropping intensity of 121%. The population of country is 19
million during 1991 census and increasing at the rate of 2.6% annually. On the other hand,
agriculture is the main occupation of the people of Nepal, as more than 90% of them are
engaged in farming. The contribution of agriculture to the national income and the foreign trade
is 65% and 75% respectively. In the year 1990, agriculture has contributed 60.9% to the GDP.
Moreover, Nepal is a country having many burning problems for the agriculture production. Soil
erosion, mountain desertification, environmental degradation, declining of soil fertility and crop
productivity, depletion of natural resources, increased compulsion of using fertilizer as a fuel in
rural areas etc. are the major problems. The need of the country is to be self-sufficient for food,
shelter and clothes. It is only possible if efforts from all sides go jointly by applying all possible
resources for the development of soil fertility and productivity of the country.
In the process of attaining higher levels of food production for matching the demand of
growing population during the past 4 decades, emphasis was laid on intensive agricultural
practices. With the increase in crop yields from modern farming techniques reaching a plateau
in most countries and the environmental problems due to excessive use of chemical fertilizers
and pesticides becoming a matter of concern, the need for sustainable agriculture is
increasingly being felt all over the world. In the view of resurgence of interest in alternative
methods in recent years, organic farming has been considered to be a sound and viable option
in most countries. In this direction, the recommendations of the Atlanta Conference of 1981 on
Organic Farming have acted as catalysts in triggering interest in the organic agricultural
systems across the world.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
When adverse use of agro chemicals takes place in modern farming by many developed
and developing countries, there are various adverse effect on soil, water, food and atmospheric
environment. Among the polluting effects of fertilizers, we have nitrate pollution. Overuse of N2
fertilizers leads, among other serious effects, to swindling of earthworms from a particular area.
Earthworms have always been considered farmer friends and their absence mean loss to the
soil fertility. Contamination of soil by heavy metal through fertilizers such as cadmium from
phosphoric fertilizers is also getting increasing attention from environmentalists. When it comes
to eutrophication of water, the excessive accumulation of dissolve nutrients such as
phosphorus, nitrogen, silicon, and other element in water leads to an excess production of algal
biomass. Nitrogen losses in the atmosphere can be particularly high from intensively cultivated
and fertilized land whether the fertilizer is from organic or inorganic origin. Nitrogen loss in the
atmosphere through denitrification may contribute to "greenhouse gases" in the atmosphere,
thereby, exacerbating the problems of breaking down of ozone layer. By the use of different
types of poisonous substances as pesticide, it contributes towards imbalances in the ecosystem
and environment pollution. Pesticides are now extremely used to control various pests which
are harmful to crops raised by man for food and fiber production. However, most chlorinated
pesticides are non-biodegradable and leave residue which are detrimental to human beings,
animals and the environment.
Fonte: http://www.forestrynepal.org/images/Organic%20Farming%20for%20Sustainable%20Agriculture.pdf
1. Cite as razes que fazem da agricultura um setor chave para a economia de pases em
desenvolvimento. (2,0 pts)
2. Qual o status atual da agricultura no Nepal? Cite cinto problemas que esse pas enfrenta nesse setor.
(2,0 pts)
3. Explique como se d o uso desequilibrado de fertilizantes e qual a consequncia desse uso para o
solo. (2,0 pts)
5. Por que o uso de pesticidas contribui para o desequilbrio no ecossistema e para a poluio
ambiental? (1,0 pt)
6. Por meio do processo de desnitrificao, o nitrognio liberado na atmosfera. O que pode ocasionar
essa perda de nitrognio na atmosfera? (1,0 pt)
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
1. Cite as razes que fazem da agricultura um setor chave para a economia de pases em
desenvolvimento. (2,0 pts)
R: A agricultura importante para obter alimentos, amenizar a pobreza e conservar os recursos naturais
vitais dos quais as geraes presentes e futuras dependero para sua sobrevivncia e bem-estar.
2. Qual o status atual da agricultura no Nepal? Cite cinto problemas que esse pas enfrenta nesse setor.
(2,0 pts)
3. Explique como se d o uso desequilibrado de fertilizantes e qual a consequncia desse uso para o
solo. (2,0 pts)
5. Por que o uso de pesticidas contribui para o desequilbrio no ecossistema e para a poluio
ambiental? (1,0 pt)
R: Porque a maioria dos pesticidas clorados no biodegradvel (0,5 pt) e deixa resduos que so
prejudiciais ao ser humano, aos animais e ao meio ambiente. (0.5 pt)
6. Por meio do processo de desnitrificao, o nitrognio liberado na atmosfera. O que pode ocasionar
essa perda de nitrognio na atmosfera? (1,0 pt)
R: A perda de nitrognio na atmosfera atravs da desnitrificao pode contribuir para "gases de efeito
estufa" na atmosfera (0,5 pt), aumentando, assim, os problemas de abertura de buracos na camada de
oznio. (0,5 pt).
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Imagine the Sahara Desert, but with grasslands, wetlands, eclectic wildlife, and an intricate
ecosystem lushly nestled around a large freshwater lake the size of Germany. Around 6,000
years ago, Lake Mega-Chad was the largest freshwater lake on Earth. In just a few hundred
years, it was reduced to a lake around a thousand times smaller, and what we know today as
Lake Chad is an example of significant change in water availability in response to natural
climate variability. In the Anthropocene Era (=a proposed epoch that began when human
activities started to have a significant global impact on Earths ecosystem), however, natural
variability is not the primary driver of the observed water stress and environmental degradation.
They are human driven, or anthropogenic.
In a recent article, we call this anthropogenic drought, which is water stress caused or
intensified by human activities, including increased demand, outdated water management,
climate change from anthropogenic greenhouse gas emissions, growing energy and food
production, intensive irrigation, diminished supplies, and land use change.
The environmental impacts of anthropogenic drought are seen around the world including in
developed and developing countries. There are many stressed lakes and wetlands around the
world affected by increasing water withdrawals and the resulting anthropogenic drought. For
example, Lake Urmia, in northwest Iran, was once the second largest saltwater lake on Earth;
however, over the past 40 years, the area of Lake Urmia has decreased by around 80%, most
of the change occurring between 2009-2015. But this lake has survived many extreme droughts
in the past. When extreme environmental conditions occur, questions often arise regarding the
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
potential role of human-caused or natural climate change. Both are important and deserve our
attention. But a question less often asked is, what is the impact of increased human water
demand in creating water stress? In the past 15 years, around 20 man-made dams started
operation in Lake Urmias basin, diverting the lakes freshwater inflow to irrigation and farming.
Lake Urmia is a hypersaline lake, and its dryness will increase the frequency of salt storms
generated from the exposed lakebed. In turn, salt storms will likely reduce productivity of the
surrounding agricultural lands, causing migration out of the region. Poor air, land, and water
quality all have serious health effects including birth defects, and chronic respiratory and eye
diseases. This is a classic case of anthropogenic drought and human-induced changes leading
to substantial environmental degradation.
The first victim of anthropogenic droughts is the natural ecosystem, evidenced by the
widespread environmental degradation we see around the world. Extensive research is
necessary to develop comprehensive frameworks for assessing anthropogenic drought impacts
on the natural ecosystem and wildlife. This is critical if we want to sustain both economic
prosperity and productive native ecosystems. A breakthrough in this area will not be possible
without close collaboration of policy-makers and an interdisciplinary team of scientists.
Source: Adapted from https://eos.org/editors-vox/anthopogenic-drought-how-humans-affect-the-global-ecosystem
5. Nos ltimos 15 anos, cerca de 20 barragens artificiais comearam a operar na bacia do Lago
Urmia, desviando o fluxo de gua doce do lago para irrigao e agricultura. Quais as
consequncias negativas dessas barragens? (2,0 pt)
Nos ltimos 40 anos, a rea do Lago Urmia diminuiu em cerca de 80%, tendo a maior parte da
mudana ocorrido entre 2009 e 2015.
5. Nos ltimos 15 anos, cerca de 20 barragens artificiais comearam a operar na bacia do Lago
Urmia, desviando o fluxo de gua doce do lago para irrigao e agricultura. Quais as
consequncias negativas dessas barragens? (2,0 pt)
O Lago Urmia um lago hipersalino, e sua aridez aumentar a frequncia de tempestades de sal
geradas no leito exposto do lago. As tempestades de sal, por sua vez, provavelmente reduziro a
produtividade das reas agrcolas circundantes, causando migrao da regio. A m qualidade do
ar, da terra e da gua tem srios efeitos na sade incluindo defeitos congnitos e doenas
respiratrias e oculares crnicas.
A primeira vtima das secas antropognicas o ecossistema natural, o que evidenciado pela
ampla degradao ambiental que ns vemos ao redor do mundo.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
TEXTO 1 QUESTES 1 a 3
Justine Canonne
Publi le 17/10/2016
Le don de son corps la science est un acte rare : il concerne 0,5 % des dcs. Quel processus
conduit certaines personnes recourir cette option et prendre leur carte de donateur ? Pour le
savoir, le sociologue Julien Bernard a tudi et interrog de futurs donateurs.
Premier constat de sa recherche: tablir un portrait type du donateur ne se rvle pas ais. Les
caractristiques gnrales du donateur, qui pourraient permettre dclairer les motivations, restent assez
floues. Tout au plus sait-on quil est relativement plus g que la moyenne de la population : les
aspirants ont un ge moyen de 70 ans lors de leur inscription sur la liste des donateurs. Le donateur
type est galement un peu moins croyant que la moyenne mais pas forcment athe.
Quant aux raisons profondes de ce don, elles sont multiples et, bien souvent, senchevtrent.
Ainsi, aux discours altruistes affichs sur lutilit du don ( Aider la science, aider la mdecine ,
expliquent nombre de personnes interroges) sajoutent dautres motifs, avancs de manire moins
directe. Il convient de nuancer lide dun don pur ou parfaitement dsintress , indique le
sociologue. Chez certains, le don du corps sapparente ainsi un choix par dfaut, plus simple , en
raison de lclatement gographique des proches ( Pour moi, la famille, a sest un peu disloqu ,
soulve une donatrice) ou dun isolement social marqu. Pour dautres, cette option traduit une
opposition la ritualit funraire ( Les honneurs, on en a besoin avant, mais aprs cest fini, cest du
temps perdu , exprime un donateur), et donc dune volont dviter la crmonie en elle-mme ou son
cot.
Julien Bernard, Pourquoi donner son corps la science ? Les donateurs et le rcit des motifs ,
tudes sur la mort, n 149, 2016/1.
Disponible sur <http://www.scienceshumaines.com/pourquoi-donner-son-corps-a-la-science_fr_36918.html>
Consult le 9 novembre 2016
TEXTO 2 QUESTES 4 a 7
Florine Galron
Publi le 17/10/2016
Keith Oatley, Fiction : Simulation of social worlds , Trends in Cognitive Sciences, vol. XX, n 8,
aot 2016.
Disponible sur <http://www.scienceshumaines.com/l-empathie-vient-en-lisant_fr_36916.html>
Consult le 8 novembre 2016
5. Em que consistiu uma das experimentaes realizadas por Keith Oatley? E a que resultado se
chegou com essa experimentao? (2,0)
GABARITO TEXTO 1
2. Qual foi a primeira constatao feita por Julien Bernard em sua pesquisa? Que caractersticas
apresentam os futurs donateurs que participaram da pesquisa? (1,5)
Resposta esperada
O autor constatou que no fcil estabelecer um perfil do doador. Suas caractersticas gerais so
ainda vagas/muito pouco precisas. Sabe-se, no mximo, que ele relativamente mais velho do que
a mdia da populao (os aspirantes a doador tm em mdia 70 anos quando se inscrevem na lista
de doadores) e que igualmente menos crente do que a mdia da populao, mas no
necessariamente ateu.
GABARITO TEXTO 2
5. Em que consistiu uma das experimentaes realizadas por Keith Oatley? E a que resultado se
chegou com essa experimentao? (2,0)
Resposta esperada
Uma das experincias realizadas por Keith Oatley consistiu em fazer os entrevistados adivinhar o
humor de uma pessoa com base unicamente em uma foto de seus olhos. O resultado foi o seguinte:
as pessoas que gostam de obras de fico chegavam mais facilmente a desvendar as emoes com
base na foto do que aqueles que no tm o hbito de ler. Assim explica o pesquisador: A fico
uma simulao da esfera social. Da mesma forma que algumas pessoas aperfeioam a capacidade
de pilotar por meio de um simulador, as pessoas que leem romances podem aperfeioar sua
competncia social.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Discours littraire
Le concept de discours littraire, tel quil a t introduit par le linguiste Dominique Maingueneau
dans les annes 1990 notamment dans Pragmatique pour le discours littraire , participe ce que ce
dernier a nomm un aggiornamento pistmologique. Cette notion est ne dans le cadre du
dveloppement de lanalyse du discours, qui avec dautres mouvements thoriques issus du reflux du
structuralisme entend concentrer [son] attention sur les conditions de la communication littraire et
sur linscription sociohistorique des uvres (MAINGUENEAU, 2004, p. 28). La perspective de
Maingueneau sinscrit ainsi dans la longue tradition qui, depuis la rhtorique antique, considre le
phnomne littraire en tant quacte dnonciation. Cette posture, un temps dlaisse, a connu, dans le
courant des annes 1970 et 1980, une vaste recrudescence, avec le dveloppement de la linguistique
textuelle, de la pragmatique et des thories de lnonciation:
effet ouvrir des perspectives vers une approche plus large de la littrature: une approche organique ,
ni textualiste, ni contextualiste.
Mobiliser la notion de discours littraire autrement dit, penser lnonciation littraire , cest
galement concevoir la littrature en change constant avec les autres formes de discours qui sont
attaches une socit. Dans une telle perspective pistmologique, il est impossible disoler les textes
littraires des textes non littraires: il sagit plutt denvisager le discours littraire au sein dune
configuration gnrale, variable historiquement, compose par lensemble de la production verbale
dune socit donne, un moment donn.
La production littraire ne soppose pas en bloc et radicalement lensemble des autres
productions, juges profanes: elle se nourrit de multiples genres dnoncs quelle dtourne, parasite.
Elle vit dchanges permanents avec la diversit des pratiques discursives, avec lesquelles elle ngocie
des modus vivendi spcifiques. Dans ses formes dominantes la littrature classique franaise, par
exemple, sappuyait sur les normes de la conversation raffine entre honntes gens ; cest cette
conversation qui servait dunivers verbal de rfrence, source des normes qui rgissaient toute parole
de qualit, littraire ou non (MAINGUENEAU, 2011, p. 19).
LORENT, Fanny. Discours littraire . In : GLINOER, Anthony ; SAINT-AMAND, Denis (dir.), Le lexique socius.
Disponible sur : < http://ressources-socius.info/index.php/lexique/21-lexique/198-discours-litteraire>.
Consult le 02 novembre 2016.
1. Identifique e explique a nova concepo do fenmeno literrio, que surge a partir dos anos 1970
e 1980, apontando os movimentos tericos que influenciaram essa viso. (2,5)
2. Descreva a maneira pela qual a Anlise do Discurso apreende e explica o fato literrio. (2,5)
3. A nova concepo de literatura implica uma reconfigurao das fronteiras entre texto e contexto.
Comente essa afirmao com base nas informaes textuais. (2,5)
1. Identifique e explique a nova concepo do fenmeno literrio, que surge a partir dos anos 1970
e 1980, apontando os movimentos tericos que influenciaram essa viso. (2,5)
Resposta esperada
A nova concepo do fenmeno literrio considera-o como um ato de enunciao. Na realidade, no se trata de uma
concepo to nova, visto que j existia desde a retrica antiga. Ressurge com o declnio do estruturalismo e o
desenvolvimento da anlise do discurso que, ao lado de outros movimentos tericos, volta sua ateno para as
condies da comunicao literria e a inscrio social e histrica das obras literrias.
As teorias da enunciao lingustica, as mltiplas correntes da pragmtica da anlise do discurso, o desenvolvimento no
domnio literrio de trabalhos que evocam M. Bakhtin, assim como estudos da retrica, da teoria da recepo, da
intertextualidade, da sociocrtica foram os movimentos tericos que influenciaram essa nova viso da literatura,
impondo progressivamente uma nova apreenso do fato literrio, na qual o dito e o dizer, o texto e seu contexto so
indissociveis.
2. Descreva a maneira pela qual a Anlise do Discurso apreende e explica o fato literrio. (2,5)
Resposta esperada
A anlise do discurso apreende o fato literrio enquanto discurso definindo-o como um modo de enunciao especfico.
Considera a literatura como atividade, e no apenas como um corpus de textos. A literatura passa a ser vista no mais
simplesmente como uma configurao textual cuja organizao interna deve ser compreendida, mas como uma
atividade social que implica determinadas condies de enunciao (o autor, o pblico, o suporte material etc.). Cada
texto mobiliza, assim, uma cenografia particular, ao mesmo tempo, condio e produto da obra, na qual se validam
os status de enunciador e de coenunciador, mas tambm o espao (topografia) e o tempo (cronografia) a partir dos quais
se desenvolve a enunciao.
3. A nova concepo de literatura implica uma reconfigurao das fronteiras entre texto e contexto.
Comente essa afirmao com base nas informaes textuais. (2,5)
Resposta esperada
A nova concepo da literatura implica uma reconfigurao das fronteiras entre texto e contexto: o contexto no
colocado fora da obra, em uma srie de camadas sucessivas, o texto visto como a prpria gesto de seu contexto. As
obras falam efetivamente do mundo, mas sua enunciao faz parte do mundo que elas deveriam representar. Assim, na
viso de Maingueneau, a anlise do discurso literrio vai de encontro ao movimento estruturalista e prope-se a dar aos
estudiosos da literatura novas ferramentas para apreender o conjunto do fato literrio, em seus aspectos sociais e
institucionais. Prximo das questes da sociocrtica, tal como apresentada por Claude Duchet, Maingueneau apresenta
perspectivas para uma abordagem mais ampla da literatura, ou seja, uma abordagem orgnica, nem textual, nem
contextual.
Resposta esperada
Mobilizar a noo de discurso literrio ou seja, pensar a enunciao literria significa conceber a literatura em uma
troca constante com outras formas de discurso arraigadas a uma sociedade. Nessa perspectiva epistemolgica,
impossvel isolar os textos literrios dos no literrios: trata-se antes de considerar o discurso literrio no seio de uma
configurao geral, varivel historicamente, composta pelo conjunto da produo verbal de uma dada sociedade, em um
dado momento.
Assim, a produo literria no se ope em bloco e radicalmente ao conjunto de outras produes, julgadas profanas,
porque se nutre de mltiplos gneros de enunciados que ela distorce, parasita. Na verdade, a produo literria vive de
trocas permanentes com a diversidade das prticas discursivas, com as quais negocia modus vivendi especficos. Em
suas formas dominantes, a literatura clssica francesa, por exemplo, apoiava-se sobre as normas de conversao
refinadas entre pessoas honestas; e era justamente essa conversao que servia de universo verbal de referncia e de
fonte das normas que regiam toda ou qualquer palavra de qualidade literria ou no.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Thomas Pradeu
Les globules blancs reconnaissent le virus et l'attaquent. Mais par quels mcanismes le
systme immunitaire tolre-t-il les microorganismes dont est form son microbiote? Que
changent, concernant l'immunit, les dcouvertes rcentes sur le microbiote? On sait
aujourd'hui que certains microbes jouent un rle important, voire indispensable, dans la
physiologie de l'hte, mais quelle est la nature des interactions de ces microorganismes avec le
systme immunitaire de l'hte? Comment le systme immunitaire les voit-il et y ragit-il, et,
rciproquement, quels sont leurs effets sur le systme immunitaire lui-mme?
On a gnralement compris le systme immunitaire comme un systme de dfense
tourn
vers le non-soi l'ensemble des entits trangres l'organisme. Or cette dfinition
se trouve aujourd'hui remise en question. D'une part, le systme immunitaire, en plus de
dfendre l'organisme contre certains microbes, en tolre d'autres souvent ceux, prcisment,
qui sont utiles l'hte. D'autre part, ce n'est pas l'tranger en tant que tel qui dclenche une
rponse immunitaire de rejet, puisque certains motifs molculaires trangers conduisent plutt
une raction de tolrance, tandis que d'autres dclenchent une limination. Ainsi, le systme
immunitaire semble capable de reconnatre divers motifs et d'y rpondre de manire
diffrencie, s'orientant soit vers une acceptation active (c'est--dire non pas une ignorance
immunitaire, mais le dclenchement de mcanismes immunorgulateurs), soit vers un rejet des
microbes identifis. Par ailleurs, on sait aujourd'hui que le systme immunitaire d'un animal
dnu de microbiote est immature et dysfonctionnel.
Les biologistes ont exprim des points de vue diffrents, voire opposs, quant la
meilleure faon de comprendre les interactions du systme immunitaire avec le microbiote. un
ple de ce dbat, certains, comme Lora Hooper de l'universit du Texas, considrent que les
interfaces auxquelles se produisent ces interactions (l'intestin, la peau, le poumon, etc.) sont
extrieures l'organisme et que le systme immunitaire s'efforce de maintenir distance
les microbes, dans une stratgie d'endiguement. Au ple oppos, d'autres, comme Jeffrey
Gordon, de l'universit Washington Saint-Louis, ou Grard Eberl, de l'institut Pasteur Paris,
ont soutenu que le microbiote doit tre vu comme faisant partie de l'organisme, au mme titre
que nos organes ou cellules, si bien que le systme immunitaire doit tolrer les constituants du
microbiote de la mme manire ou presque qu'il tolre ses propres constituants d'o la
proposition de concepts comme ceux de superorganisme , mtaorganisme ,
holobionte ou encore soi tendu pour dcrire l'entit constitue collectivement par l'hte
et son microbiote.
Ces rflexions ont une influence concrte sur les pratiques des chercheurs, car elles
orientent les questions qu'ils posent et les expriences qu'ils mettent en uvre. Les partisans
de l'endiguement du microbiote recherchent ainsi des mcanismes qui empchent les
bactries de pntrer le mucus intestinal, par exemple. Quant ceux de la tolrance, ils tentent
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
2. Como se definia antes o sistema imunolgico? Por que essa definio foi questionada?
(3,0)
3. Quais so, no mbito dos estudos em biologia, os diferentes pontos de vista sobre as
interaes entre o sistema imunolgico e a microbiota? (3,0)
2. Como se definia antes o sistema imunolgico? Por que essa definio foi questionada?
(3,0)
Resposta esperada
Concebia-se o sistema imunolgico como um sistema de defesa voltado para o no eu um conjunto de entidades
estranhas ao organismo. Essa definio foi questionada. Por um lado, porque o sistema imunolgico, alm de defender
o organismo contra certos micrbios, tolera outros, frequentemente aqueles que so teis ao hospedeiro. Por outro
lado, porque no o elemento estranho que provoca uma resposta imunolgica de rejeio, visto que alguns deles
provocam uma reao de tolerncia, enquanto outros provocam uma reao de eliminao. Desse modo, o sistema
imunolgico parece ser capaz de reconhecer diversos elementos estranhos e responder a eles de modo diferenciado,
seja por uma aceitao ativa (no uma ignorncia imunolgica, mas por meio da ao de mecanismos
imunoreguladores), seja por uma rejeio dos micrbios identificados. Alm disso, sabe-se hoje que o sistema
imunolgico de um animal desprovido de microbiota imaturo e disfuncional.
3. Quais so, no mbito dos estudos em biologia, os diferentes pontos de vista sobre as
interaes entre o sistema imunolgico e a microbiota? (3,0)
Resposta esperada
H trs pontos de vista diferentes a respeito das interaes entre o sistema imunolgico e a microbiota: (i) bilogos,
como Lora Hooper, da Universidade do Texas, consideram que as interfaces nas quais se produzem essas interaes
(o intestino, a pele, o pulmo, etc.) so exteriores ao organismo e que o sistema imunolgico se esfora para manter,
a distncia, os micrbios em uma estratgia de conteno; (ii) no polo oposto, outros bilogos, como Jeffrey Gordon,
da Universidade de Washington Saint-Louis, ou Grard Eberl, do Instituto Pasteur em Paris, sustentam que a
microbiota deve ser vista como parte do organismo, da mesma forma que os rgos e as clulas, por isso, o sistema
imunolgico deve tolerar os constituintes da microbiota da mesma maneira, ou quase, que tolera seus prprios
constituintes da a proposta de conceitos como os de superorganismo, metaorganismo, holobionte ou ainda
eu estendido para descrever a entidade constituda coletivamente pelo hospedeiro e sua microbiota; (iii) h ainda as
posies intermedirias; por exemplo, a ideia de uma perfeita harmonia entre o hospedeiro e a microbiota foi
prejudicada pela demonstrao de que, quando algumas mudanas ocorrem no hospedeiro, sobretudo em indivduos
imunodeprimidos, os mesmos micrbios, que antes eram benficos para o hospedeiro, podem tornar-se patgenos e
desencadear uma resposta de eliminao por parte do sistema imunolgico.
2. Que comparaes faz o autor entre a produo agrcola e a superfcie agrcola til da Frana e a
da Rssia? (2,0)
4. Para o autor, o percentual da populao ativa francesa que trabalha no setor agrcola mais
uma prova da grande produtividade da agricultura da Frana, em relao a pases de tradio
agrcola como a Rssia e a China. Por qu? (2,5)
5. Por que a Unio Europeia considerada a terceira potncia agrcola mundial? (3,0)
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
2. Que comparaes faz o autor entre a produo agrcola e a superfcie agrcola til da Frana e a
da Rssia? (2,0)
Resposta esperada
O autor considera que, em termos comparativos, a agricultura francesa encontra-se no mesmo
patamar da agricultura russa, tendo em vista que, com uma superfcie de 670 milhares de km2, a
Frana responsvel por 1,7% da produo agrcola mundial, aproximadamente o mesmo que a
Rssia, que tem um territrio 25 vezes maior. Alm disso, a Frana conta com 325 milhares de
km2 de superfcie agrcola til (SAU), enquanto na Rssia a SAU sete vezes maior que a da
Frana.
4. Para o autor, o percentual da populao ativa francesa que trabalha no setor agrcola mais
uma prova da grande produtividade da agricultura da Frana, em relao a pases de tradio
agrcola como a Rssia e a China. Por qu? (2,5)
Resposta esperada
A Frana emprega 1,8% da populao no setor agrcola, a China, 60% (embora sua produo
agrcola seja perto de 25%) e a Rssia, 7,5%. Ora a diferena bem flagrante: a Frana, com um
nmero bem menor de trabalhadores da agricultura, produz tanto quanto a Rssia. Esse dado ,
portanto, mais uma prova da grande produtividade da agricultura da Frana.
5. Por que a Unio Europeia considerada a terceira potncia agrcola mundial? (3,0)
Resposta esperada
A Unio Europeia (UE) responsvel por 10% da produo agrcola mundial. Esse desempenho
est associado a uma fraca participao da populao ativa no setor agrcola, j que apenas 4% da
populao economicamente ativa da UE encontram-se nesse setor. Esse nvel fraco, se
comparado ndia e China, mas relativamente elevado em relao aos EUA (aproximadamente
1,4%) ou mesmo Frana tomada isoladamente. Isso decorre do fato de que, em certos pases
europeus, grande parte da populao trabalha ainda no setor agrcola (Estnia 8%, Grcia 10%,
Hungria 6%, Letnia 8,5%, Litunia 7%, Polnia 15,8%, Portugal 8,6%, Romnia 7,9% e
Eslovquia 6,5%).
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
MOIRA MACDONALD
3. Que dados revelou o relatrio do PISA/OCDE em relao aos estudantes canadenses? (1,0)
4. Como se tem explicado os resultados apresentados pelo PISA/OCDE? Por qu? (2,0)
3. Que dados revelou o relatrio do PISA/OCDE em relao aos estudantes canadenses? (1,0)
Resposta esperada
O PISA/OCDE revelou que, apesar de os estudantes canadenses classificarem-se sempre acima da mdia em matemtica,
o Canad - dentre 65 pases - no se encontra mais entre os dez primeiros. Revelou ainda que os adultos esto abaixo da
mdia em relao s competncias em matemtica.
4. Como se tem explicado os resultados apresentados pelo PISA/OCDE? Por qu? (2,0)
Resposta esperada
Algumas pessoas acreditam que os resultados desfavorveis apresentados pelo PISA/OCDE, em relao ao desempenho
em matemtica, esto relacionados aos mtodos de aprendizagem baseados na descoberta, utilizados desde o maternal at
ao dcimo segundo ano. Alguns pesquisadores em matemtica afirmam que a predominncia desse tipo de ensino no
permite dominar conceitos matemticos fundamentais, tornando mais difcil para os estudantes memorizar os princpios
matemticos ou utilizar os algoritmos que esto na base de conceitos mais complexos.
Introduccin
Una tarde muy fra de invierno, el 26 de junio de 1980, la ltima dictadura militar en Argentina quem 18
millones de libros del Centro Editor de Amrica Latina (CEAL). El combustible no alcanzaba para hacer
arder las veinticuatro toneladas y media de papel, segn el informe de los servicios de
inteligencia. Esa hoguera delirante se ha convertido en un smbolo de la destruccin sistemtica de la
cultura que, sin embargo, no comenzaba con el autodenominado Proceso de Reorganizacin
Nacional (1976-1983). La censura de libros y producciones culturales en Argentina tiene una larga y
recurrente historia. Probablemente tan larga y recurrente como los seis golpes militares que asolaron el
pas entre 1930 y 1983. Sin embargo, esa historia qued eclipsada por el paroxismo de la ltima
dictadura militar que no slo censur libros, prohibi ideas, proscribi colores, formas y sonidos, sino
tambin, en el lmite, desapareci a sus creadores. La persecucin y censura sobre el campo cultural
era slo un aspecto de la cruzada contra el "enemigo interno: el movimiento obrero, el movimiento
estudiantil, los jvenes, los partidos polticos, los religiosos que tomaban la opcin por los pobres. Ya
est bastante estudiado que la capacidad militar de las organizaciones armadas revolucionarias de los
aos setenta, estaba vencida en marzo de 1976. Es decir: otros planes acompaaba esa lucha contra
la subversin. O, quizs uno slo con varias aristas: "disciplinar los movimientos sociales, "normalizar
la economa para adaptarla a la acumulacin de ciertos sectores, infantilizar a la sociedad a travs del
miedo, clausurar su capacidad creativa e intelectual.
Durante la ltima dictadura militar (1980) mientras el estado terrorista desapareca, torturaba y se
apropiaba de bebs nacidos en cautiverio, la polica bonaerense consider que cumpla 400 aos. Y se
decida a celebrarlo con una publicacin. Con ese motivo encarg una historia prologada por el General
de Brigada Ovidio Pablo Riccheri quien afirmaba:
Amrica Latina bajo sospecha: de la cancin popular a las ciencias sociales, El disco guerrilla
Son varios cientos de folios en varios legajos. Los informes son anlisis elaborados sobre libros,
revistas y discos. Constan de tres partes. En la primera se realiza una descripcin externa del soporte
(sea ste libro, apuntes mecanografiados, discos, afiches). Ese material tuvo dos orgenes: la mayora
proviene de la Aduana y fue inacautado en el Correo. El otro es probable que sea producto de
allanamientos y secuestro de material en domicilios de particulares o de instituciones.
Un Informe especial sobre discografa elaborado por la SIDE en octubre de 1977 plantea la visin
orgnico-funcionalista dominante del pensamiento autoritario: la sobre determinacin del grupo sobre el
individuo. La msica tiene una gran incidencia personal "como consecuencia de la existencia de
componentes sugestivos, persuasivos y obligantes en la misma. El argumento se desliza de lo
individual a lo colectivo ya que el instinto gregario permanece en el grupo y los efectos de una
experiencia musical son contagiosos. Contagio, enfermedad, virus comunista. De all que mientras
ciertas msicas provocan en el grupo una conducta armnica y ordenada, otras inducen a una falta de
dominio general y al desorden.
El discurso autoritario supona una aceptacin acrtica de los mensajes disolventes por parte de sus
receptores. Supuesto bastante primario que los estudios sobre comunicacin suelen denominar teora
hipodrmica: segn ella, los mensajes entran al sujeto receptor como por una inyeccin; se imprimen en
una conciencia desguarnecida, tabula rasa sobre la que, luciferinamente, se modela una visin del
mundo.
El Ensayo y las Ciencias Sociales latinoamericanas: Las Venas Abiertas de Amrica Latina
El ensayo ha sido una forma privilegiada de expresin en Amrica Latina. Probablemente uno de los
ms exitosos en trminos de difusin fue Las Venas Abiertas de Amrica Latina, del uruguayo Eduardo
Galeano, texto emblemtico de los aos setenta, que, desde su primera edicin, en 1971, no ha dejado
reimprimirse. Este best seller ha sido a la vez uno de los libros ms reimpresos de la historia de la
ensaystica (probablemente las reimpresiones superen el centenar entre legales e ilegales) y tambin
uno de los ms prohibidos. Texto manifiestamente escrito para conversar con la gente, de inexcusable
factura poltica y potica, Las Venas Abiertas fue uno de los tantos libros sometidos al anlisis de los
servicios de inteligencia argentinos. Conforme a la estructura antes nombrada, el libro Propicia la
difusin de ideologas, doctrinas o sistemas polticos, econmicos e o sociales marxistas tendientes a
derogar los principios sustentados por nuestra Constitucin Nacional.
La produccin sobre la regin por parte de los cientistas sociales en la dcada de 1960 describe un
doble movimiento: por un lado, la profesionalizacin de las ciencias sociales, sobre todo la sociologa, a
partir de la creacin de carreras universitarias, centros de investigacin, espacios de intercambio
acadmico, revistas culturales y cientficas. Por otro, las condiciones sociohistricas latinoamericanas
(la Revolucin Cubana, el foquismo, el compromiso social de los intelectuales con la revolucin, el
boom de la narrativa latinoamericana) llev a los cientistas sociales a plantear temas fundacionales: el
populismo, los lmites del desarrollismo, la teora de la dependencia (en su versin
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Cualquier libro ligado al campo de la llamada Teora de la Dependencia fue prohibido, incautado,
quemado, retirado de las bibliotecas. Muchas pginas de estos legajos que estamos analizando en esta
primera instancia de la investigacin lo demuestran. Un ejemplo: el artculo Ciencia y conciencia
social de Fernando Henrique Cardoso y Francisco Weffort, incluido en el libro Amrica Latina:
dependencia y subdesarrollo. Segn los asesores literarios de la SIDE, dos sealamientos de la obra,
nos parecen representativos de la mayora de las fundamentaciones para su prohibicin.
An hoy no sabemos bien dnde quedaron todos los libros arrancados de los estantes de la gran
Biblioteca de Sociologa de los aos 60 y 70 y nos cuesta un enorme esfuerzo reconstruir la historia.
Como efecto de esa tierra arrasada se hundi en el olvido y la confusin toda la historia fundacional de
nuestra Carrera, incluido Germani. Sin embargo no pudieron con nosotros, ni siquiera dos dictaduras.
Por lo cual yo dira que Germani, el 'tano', gan. Su obcecacin nos ense a investigar, a ser
rigurosos, a fundamentar con datos nuestras afirmaciones, y la realidad, no l, nos oblig a ser menos
intolerantes. Y si hemos aprendido que no podemos hacer la revolucin con la sociologa, tambin
sabemos hoy que no hay nada ms revolucionario que el conocimiento verdadero.
01. Aponte segundo o texto quantos golpes militares a Argentina sofreu? (2,0 pontos)
05. Qual foi o smbolo da destruio da cultura no chamado Proceso de Reorganizacin Nacional (1976
1983)? (2,0 pontos)
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
01. Aponte segundo o texto quantos golpes militares a Argentina sofreu? (2,0 pontos)
Resposta: A opresso era tanta, que no apenas destruram as obras, mas seus autores tambm.
Resposta: Eram os movimentos trabalhistas, estudantis, jove3ns, partidos polticos e os religiosos que
tinham opo pelos pobres
Resposta: Alm de desarticular a capacidade militar das organizaes armadas dos anos 70, mas tambm
disciplinar os movimentos sociais, normalizar a economia e infantilizar a sociedade atravs do medo.
05. Qual foi o smbolo da destruio da cultura no chamado Proceso de Reorganizacin Nacional (1976
1983)? (2,0 pontos)
intervienen sujetos e instituciones y para ello se debe reflexionar sobre las narraciones que estn en
discusin y su relacin con el poder. Entonces, se debe considerar que la memoria tiene
primordialmente una representacin discursiva pero que esta es parte de un ejercicio colectivo mayor
que incluye manifestaciones no lingsticas y que tiene como actores participantes a entidades,
individuos y al estado. Este tipo de memoria que se analiza es el que pertenece a la cosa pblica y a
la historia reciente. En la memoria colectiva se constituye un imaginario y una cultura colectiva que
privilegia unas cosas sobre otras; la poltica de memoria es parte de una poltica cultural que constituye
un lugar a todo el ejercicio de no olvidar. En este trabajo reconstructivo, la palabra (a travs de los
escritos acadmicos, entrevistas, testimonios, producciones artsticas y literarias) ocupa el lugar
prioritario ya que el pasado se evoca y reconstruye desde el lenguaje y el discurso permite con esta
reconstruccin hacer aceptable el presente.
6Los relatos, historias de vida, testimonios se dividen a su vez no slo por la clase textual sino
tambin por quien lo enuncia, es decir sobrevivientes, familiares, investigadores, periodistas,
organizaciones sociales, organismos del estado o militantes. Lo que marca una diferencia en la
perspectiva y lo que se focaliza en el discurso; as esta temtica est cargada de significados
contextuales e ideolgicos que aportan los usuarios o hablantes ya que ese peso se remarca desde la
construccin discursiva, por ejemplo, si el que inscribe el relato es un profesional en la escritura o un
sobreviviente o un investigador social que se acerca la temtica ya que adems de tener una formacin
cultural determinada manifiesta una posicin ideolgica.
7Existen cientos de textos que en los ltimos 30 aos toman el tema de la memoria, la violencia
armada de los setenta y la dictadura de 1976. Entre ellos, el informe de la CONADEP el Nunca Ms es
un texto fundante del relato de la memoria que formaliza la teora de los dos demonios en pugna con la
de los responsables de la represin y con los sectores vinculados al rescate de la historia militante de
las vctimas.
8Hugo Vezzetti (2009) en el libro Sobre la violencia revolucionaria. Memoria y olvido analiza las
polticas de memoria y como han sufrido transformaciones los relatos y como stas estn relacionados
a cambios sociales y polticos sobre la necesidad de un reconocimiento de la violencia estatal y de las
organizaciones guerrilleras como condicin determinante para poder iniciar una conciliacin en trminos
de nacin.
9Sobre este punto advierte que en Argentina las causas fueron iniciadas por los organismos de
derechos humanos an durante el ltimo perodo de la dictadura y que las denuncias presentaban la
figura del desaparecido como vctima y sobre la que se acentuaba el carcter de vctima para silenciar
el de militante. El contexto de la represin condicionaba esa consideracin universal de vctima y los
informes y denuncias de los organismos recalcarn esa condicin posteriormente formalizadas por la
CONADEP como vctimas a los que sufrieron todo tipo de vejmenes y secuestros y a la sociedad como
inocente y ajena al terror.
10En la dcada de los 90 hay una recuperacin del desaparecido como militante y comienzan a
debatirse los grados de responsabilidad de los otros sectores sociales adems del castrense; comienza
una tmida autocrtica , en los ltimos aos a raz de las investigaciones sobre las vctimas de la guerrilla
Vezzetti cree ver por un lado el punto de inicio si son reconocidas las vctimas de ambos lados y si se
reconoce a la violencia de las agrupaciones guerrilleras como factor originario del Terrorismo de Estado-
para una conciliacin sincera (lejos de las reconciliaciones forzadas que impulsaron distintos sectores,
entre ellos la Iglesia) , y por otro, que las polticas de estado impulsadas por los dos ltimos gobiernos
(Kirchner y Cristina Fernndez) amn de considerar positiva la reapertura de las causas judiciales, son
casi retrgradas (entindase la creacin de la Secretara de Derechos Humanos) al legitimar un
discurso de memoria y reclamo y silenciar las vctimas de la guerrilla basado en la impugnacin de la
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
teora de los demonios.(Informe de la CONADEP) Adems de tarda, parece intil y confirma que las
decisiones de ese tipo , que pretenden imponerse sobre la experiencia social, siempre llegan tarde.
11La memoria reciente es adems sobre un hecho traumtico de caractersticas sociales y
colectivas cuyas huellas materiales y testigos estn presentes y traen la dolorosa experiencia, en la
medida que se avanza sobre este tema, de reconocer que los alcances del horror slo pudieron
extenderse por una indiferente anuencia de la sociedad, cuando no en la consciente participacin y
aceptacin del sistema de terror institucionalizado. As, el relato adquiere caractersticas ticas porque
se autoimpone la memoria como deber desde el presente hacia el futuro con el imperativo del nunca
ms sin embargo para llegar a ello cada uno de los pliegues del tejido social as como deben ser
reconstruidos tambin deben ser analizados si se quiere cumplir con ese mandato.
12Las luchas de la memoria son las de la identidad; la identidad puede ser considerada como un
espacio de interrogacin o de apertura y reconocimiento y puede, adems ser parte de una accin
renovadora del pasado. La historia oficialista que se construy desde el gobierno ilegtimo sobre este
pasado reciente as como lo haba hecho el discurso institucional sobre los acontecimientos
fundacionales de nuestro pas impuso una narracin de nuestro pasado que deja espacios oscuros y
grietas no resueltas muchas nacidas en la violencia poltica. Esta historia es la que se pretende
modificar echando luz desde el discurso de los sectores y grupos que fueron silenciados y perseguidos
y que tambin dice quines y cmo somos, en sntesis lo que somos. Dentro de los diversos soportes a
los que recurren los discursos pblicos e institucionalizados por el estado los monumentos, actos, las
placas y espacios pblicos como las plazas pueden tanto reproducir como congelar una parte de
nuestra identidad. Los manuales escolares legitiman ese relato y lo reproducen pero tambin los grupos
que sostienen estas memorias estn en lucha porque imponer una de ellas tambin define nuestra
identidad.
Disponvel em: http://conti.derhuman.jus.gov.ar/2010/10/mesa-01/torres_mesa_1.pdf
Acesso em: 05 nov. de 2016
01. Explicite os aspectos apresentados pela autora em defesa de ...no permitir que el silencio cubra
con el olvido a los vencidos y a los oprimidos (primeiro pargrafo).(2,0)
02. Esclarea as estrategias discutidas pela autora para evitar la imagen del pasado que amenaza
desaparecer con cada presente que no se reconozca mentado en ella (terceiro pargrafo) (2,0)
03. Explique com base no texto a seguinte assertiva Lo que marca una diferencia en la perspectiva
y lo que se focaliza en el discurso;(sexto pargrafo) (2,0)
04. Segundo o texto, como a histria pode impactar na formao da identidade? (2,0)
01. Explicite os aspectos apresentados pela autora em defesa de ...no permitir que el silencio cubra
con el olvido a los vencidos y a los oprimidos (primeiro pargrafo).(2,0)
RESPOSTAS: A autora elabora a sua argumentao a partir das ideias dos autores Benjamim e Halbwachs,
destacando o conceito de memria social, bem como a discusso sobre a tentativa de recuperar e construir
coletivamente a memria, utilizando fragmentos pessoais, assim como discusses e debates com vista a definir pontos
definidores da sua argumentao: o que recordar, quem recordar e como faz-lo, esse recordar no pode perder de
vista a reunio entre o os protagonistas do passado recente, as geraes argentinas mais jovens e as futuras.
02. Esclarea as estrategias discutidas pela autora para evitar la imagen del pasado que amenaza
desaparecer con cada presente que no se reconozca mentado en ella (terceiro pargrafo) (2,0)
RESPOSTAS: Entre as estratgias discutidas para evitar o esquecimento est a luta de vrios grupos e dos
organismos de direitos humanos, esforo que no garante a ausncia do esquecimento mas permite a inscrio de
diferentes setores da sociedade e dessa forma dar ateno aos rostos at ento desconhecidos.
A outra estratgia utilizada pela autora se apoia nos argumentos de Benjamim, quando destaca a ateno que o
historiador dever ter na organizao de seus relatos de maneira a evitar um mero acmulo de datas, fatos e
tornando-se um mero ritual. O texto destaca tambm a necessidade de lutar contra a continuidade do silenciamento
de outras vozes.
03. Explique com base no texto a seguinte assertiva Lo que marca una diferencia en la perspectiva
y lo que se focaliza en el discurso;(sexto pargrafo) (2,0)
RESPOSTAS: Conforme o texto, as diferentes perspectivas e focos do discurso devem ser considerados a partir da
forma de expresso e pelo enunciador. Os relatos, histrias de vida e testemunhos esto divido, por sua vez, no
somente pela classificao textual, mas tambm por quem o enuncia, ou seja, sobreviventes, familiares,
pesquisadores, jornalistas, movimentos sociais, organismos do estado ou militantes.
04. Segundo o texto, como a histria pode impactar na formao da identidade? (2,0)
RESPOSTAS:
A autora coloca a memria e a identidade enfrentando desafios muito parecidos, mas, principalmente, aproxima as
duas a partir da capacidade renovadora do passado. A histria oficial e institucionalizada a principal responsvel
pela narrativa do passado argentino, permeado de silenciamentos e interrogaes ainda sem respostas em funo da
violncia poltica. Este cenrio da histria pretende ser refletido e modificado ao enfocar discursos de setores e
grupos que foram eclipsados e perseguidos, possibilitando entender quem e o que somos. Outro aspecto destacado no
texto, que mostra o impacto da histria na identidade, a forma como o estado reproduz os traos identitrios por
meio de monumentos, atos, placas, espaos pblicos, assim como nos livros didticos que legitimam esses relatos e os
reproduzem.
Introduccin
No cabe duda de que la existencia o no de alteraciones de la salud mental de la mujer secundarias al
aborto es un tema que suscita en el momento actual un amplio debate mdico, sociolgico e incluso
antropolgico. En relacin con ello, se constata que hay un numeroso grupo de autores que afirman la
existencia de tales alteraciones, mientras que otros opinan lo contrario. Cules pueden ser las razones
para que se den resultados tan dispares?
Resultados
Con esta finalidad se han evaluado revisiones y algunos de los ltimos trabajos sobre este tema.
La que el Council of Representatives de la American Psychological Association (APA) encarg a la Task
Force on Mental Health and Abortion, publicada en 2008 incluyen todos los artculos escritos en lengua
inglesa desde 1989 que evalan la salud mental de las mujeres que han sufrido un aborto inducido.
El objetivo principal de esta revisin era "recoger, examinar y resumir la investigacin cientfica hasta
ese momento publicada en la que se relacionara el aborto con problemas de salud mental de las
mujeres", fijndose especialmente en los siguientes aspectos: a) causa el aborto algn dao sobre la
salud mental de la mujer que ha abortado? b) Cul es la prevalencia de problemas de salud mental
entre las mujeres de Estados Unidos que han abortado? c) Cul es el riesgo relativo de padecer
problemas de salud mental secundarios al aborto comparado con el de aquellas mujeres que han
terminado su embarazo por otro procedimiento? d) Se puede predecir las alteraciones psicolgicas
secundarias al aborto?
La principal conclusin de esta revisin sistemtica es que el riesgo relativo de padecer trastornos de
salud mental, tras un nico aborto legal del primer trimestre de un embarazo no deseado y no realizado
por razones teraputicas, no es mayor que el que puede darse en las mujeres que dan a luz por va
natural tras un embarazo, asimismo no deseado, aunque, igualmente, se indica que en algunas mujeres
que han abortado se detectan situaciones de tristeza, pena, soledad y tambin depresin o ansiedad,
pero estiman que no existe evidencia suficiente para demostrar una asociacin directa entre aborto y
problemas de salud mental, si no se excluyen otros factores de confusin.
Discusin
Al evaluar la posible relacin entre aborto y trastornos de la salud mental de las mujeres, destaca en
primer lugar el gran nmero de trabajos existentes sobre el tema, aunque, a nuestro juicio, muchos de
ellos son de escasa calidad y muestran limitaciones metodolgicas significativas.
La primera conclusin que creemos se puede obtener es que no se puede afirmar que exista un
sndrome posaborto, pero s se detecta en las mujeres que han abortado un aumento de problemas
psicolgicos especialmente si han padecido abortos repetidos, aunque en otros trabajos se concluye
que el aborto ha significado un alivio para las mujeres que han abortado. Que existan resultados tan
contradictorios puede, a nuestro juicio, deberse a la existencia de factores de confusin que no siempre
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
se han evaluado convenientemente, entre los que cabra considerar: a) la heterogeneidad de los grupos
de mujeres que se comparan; b) los sesgos que las muestras puedan tener; c) la inadecuada valoracin
de la historia mdica de las mujeres, especialmente en lo que se refiere a sus circunstancias
reproductivas y a su salud mental; d) el distinto contexto en que el aborto se haya realizado, y e) incluso
posibles sesgos en la interpretacin de los datos, especialmente condicionados por las caractersticas
ideolgicas de las personas o instituciones que hayan realizado el estudio.
Conclusiones
1. Para definir una posible relacin entre aborto y salud mental de las mujeres, no nos parece adecuado
utilizar datos personales, derivados de la atencin directa de los especialistas a mujeres que han
abortado.
2. Para acercarse con objetividad a este problema, creemos que hay que utilizar exclusivamente datos
contrastados de la literatura mdica, pues, si as no se hace, siempre se encontrarn argumentos a
favor o en contra de la existencia de trastornos psicolgicos secundarios al aborto.
3. El sentimiento de culpabilidad que la mujer pueda tener por haber abortado puede ser un factor
importante, si no decisivo, para que esta padezca trastornos psicolgicos tras el acto abortivo.
4. En definitiva, nuestra opinin es que no se puede afirmar que exista un sndrome posaborto, pero s
que, tras el aborto, en muchas mujeres se pueden presentar objetivos trastornos psicolgicos.
Adaptado de:http://www.scielo.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1726-
569X2014000200006&lng=es&nrm=iso
05. Aponte a posio dos autores sobre o tema do trabalho. (2,0 pontos)
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
05. Aponte a posio dos autores sobre o tema do trabalho. (2,0 pontos)
Resposta: No se pode afirmar que exista uma sndrome ps aborto mas que, aps um aborto, muitas
mulheres podem apresentar transtornos psicolgicos
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
1
Director General de la Confederacin de Cooperativas Agrarias de Espaa.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Las cooperativas, por lo tanto pueden estar en mejores condiciones que otros tipos de
operadores para realizar un seguimiento integral de todo el proceso productivo y comercial, lo que
facilita la implantacin de sistemas de trazabilidad, herramienta bsica para el control adecuado de la
seguridad alimentaria. Estas circunstancias representan para las cooperativas un reto, pero tambin una
oportunidad de convertirse en proveedores de alimentos y materias primas garantizadas y certificadas.
En CCAE entendemos que las estructuras cooperativas estn perfectamente posicionadas y
dotadas tcnicamente para ser el instrumento vlido por el que la produccin primaria se implique en las
labores de control e inspeccin. El desarrollo de la Produccin Integrada en los ltimos aos as lo
constata.
De igual manera, debido a nuestro carcter representativo, hemos tenido acceso a la
participacin en los Comits de Certificacin de numerosas Entidades, lo que supone un aval para el
sector al ejercer una supervisin objetiva e imparcial sobre sus actuaciones.
Por todo lo anterior desde CCAE entendemos justificada la necesidad de fomentar estructuras
de calidad en sentido amplio en el seno del tejido cooperativo y por lo tanto vinculadas al medio rural
que permitan una vez implantadas garantizar la tan demandada seguridad alimentaria.
y la Administracin Central, para conseguir entre todos que la ganadera y la agricultura sean un eje
fundamental de la estructuracin del medio rural espaol.
En este sentido, creemos que en el futuro se deben tener presentes a las cooperativas agrarias
en cualquier poltica agraria, nacional o comunitaria: La importancia de las cooperativas agrarias, tanto
en su vertiente econmica (como empresas que producen riqueza en y para el medio rural), como en su
vertiente social (generando empleo y fortaleciendo el tejido rural), justifica que sean tomadas muy en
cuenta por los poderes pblicos como un instrumento eficaz para satisfacer por un lado las necesidades
de los agricultores y ganaderos y por otro lado las demandas que la sociedad europea hace a la
agricultura.
CCAE est convencida de que apoyar al cooperativismo es hacer una buena poltica agraria,
pero para ello creemos que deben establecerse nuevas frmulas de apoyo a las cooperativas y a sus
socios, creando lneas de discriminacin positiva hacia las mismas. Al mismo tiempo, se deben
fomentar medidas que incentiven el asociacionismo agrario y que faciliten la organizacin de los
productores agrarios. Para lograr que los agricultores y ganaderos se adapten a las nuevas normativas
y a las nuevas condiciones de mercado, se deben impulsar acciones de asistencia tcnica ambiciosas.
Por ltimo se debe fomentar la integracin de las cooperativas ya existentes y la intercooperacin, en
aras de fortalecer las estructuras de los agricultores y ganaderos espaoles, frente a un mercado cada
da ms concentrado y competitivo, slo as estaremos en condiciones de acometer las inversiones
necesarias para asegurar la presencia de nuestros productos en el mercado y captar valor aadido.
Para llevar a cabo estas acciones el pasado ao firmamos un Convenio Marco de colaboracin
con el Ministerio de Agricultura para el fortalecimiento del cooperativismo agrario.
Texto de
http://www.mapama.gob.es/ministerio/pags/biblioteca/revistas/pdf_Agri/Agri_2004_862_412_415.pdf
1) Por que, h 14 anos, se formou a CCAE? Que objetivos tem essa cooperativa? (2,0)
2) Por que Eduardo Baamonde acha que importante que agricultores e pecuaristas se unam em
uma cooperativa? (2,0)
3) Uma cooperativa atua no meio rural, mas os resultados so apenas para o meio rural? (2,0)
4) A CCAE est propondo um Livro Branco e nele esto algumas ideias para o futuro. Quais?
(2,0)
5) Eduardo Baamonde no est nada contente com a situao agraria na Espanha. Como
sabemos de seu posicionamento? (2,0)
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
1) Por que, h 14 anos, se formou a CCAE? Que objetivos tem essa cooperativa? (2,0)
A resposta deve conter que a cooperativa nasce com o objetivo de reunir esforos para a defesa e
impulso do cooperativismo agrrio na medida em que isto permite que o agricultor e pecuarista
participem do lucro de seu produto e contribuam para que a comunidade rural se mantenha no seu
territrio.
2) Por que Eduardo Baamonde acha que importante que agricultores e pecuaristas se unam em
uma cooperativa? (2,0
A resposta deve conter que cooperativas so constitudas por pessoas que se associam para a realizao
de atividades empresariais, para satisfazer necessidades e aspiraes econmicas e sociais, com estrutura
e funcionamento democrtico. Na Espanha, isso fundamental porque ao estarem em uma cooperativa,
agricultores e pecuaristas podem melhorar seu poder de negociao e melhorar a competitividade num
mercado cada dia mais competitivo.
3) Uma cooperativa atua no meio rural, mas os resultados so apenas para o meio rural? (2,0)
A resposta deve conter que os resultados obtidos por uma cooperativa vo mais alm do previsto. Uma
vez que cooperativas so empresas situadas em zonas rurais e geram muito mais atividade econmica do
que aquelas resultantes a scios e assalariados. As aes de uma cooperativa atuam tambm na melhoria
de qualidade de vida no meio rural, ao facilitar a execuo de tarefas cotidianas. E mais, os jovens
tambm se incorporam atividade rural.
4) A CCAE est propondo um Livro Branco e nele esto algumas ideias para o futuro. Quais?
(2,0)
A resposta deve conter que o livro foi criado como forma de que a CCAE apresente alternativas de
adaptao entre a PAC e o que querem agricultores e pecuaristas espanhis. Uma das ideias introduzir
medidas que assegurem uma atividade agraria sustentveis a mdio e longo prazo; a outra a defesa de
que a atividade agraria e deve continuar sendo o motor fundamental da manuteno da sociedade
rural.
5) Eduardo Baamonde no est nada contente com a situao agraria na Espanha. Como
sabemos de seu posicionamento? (2,0)
A resposta deve conter que a CCAE esta propondo Comisso (Europeia, com sede em Bruxelas) a
distribuio de ajuda ao meio rural. Enquanto a Comisso repassa 1/3 da renda, ele questiona os 2/3
restantes, dizendo que com isso o mercado interno abandonado a sua prpria sorte. A Poltica Agraria
Comum, diz ele, e cada vez menos comum e que se deixe em Bruxelas o que da Comisso e que se
apoie mais a agricultura e a criao de gado espanhol. O setor agrcola deveria ser objeto de maior
interesse de polticos e governantes.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
Dominio que tienen los futuros profesores del conocimiento matemtico cuando este es objeto
de un proceso de enseanza/aprendizaje
Admitimos que el titulado en Matemticas, an dominando el contenido desde el punto de vista
tcnico, tiene deficiencias en cuanto a su comprensin cuando ese contenido es objeto de un proceso
de enseanza/aprendizaje, o dicho de otro modo, cuando ese contenido forma parte de las matemticas
escolares. Tenemos un ejemplo claro de esto en las magnitudes y su medida.
Este salto entre la matemtica superior y la matemtica escolar no es un problema reciente, ya
ha sido detectado hace aos. Por ejemplo, es suficientemente conocido que Felix Klein se interes
especialmente por la formacin de profesores de enseanza en secundaria en su pas y por la reforma
de los estudios de matemtica. Ejerci influencia con su obra Matemtica elemental desde un punto de
vista superior (1908), incluso en Espaa a travs de las traducciones de Rey Pastor y posteriormente,
con las obras de Pedro Puig Adam para la enseanza en Educacin Secundaria.
Considerando obvio sugerir que las matemticas es una parte integral de la formacin inicial del
profesor de matemticas, Cooney y Wiegel (2003) analizan el papel de las matemticas en la formacin
de los profesores de matemticas y advierten que la palabra matemticas tiene muchos significados e
interpretaciones. Identifican tres principios que deben estar presentes en la formacin inicial. El segundo
2
Profesora Titular de la Universidad de Almera, Espaa. rea de conocimiento: Didctica de la Matemtica.
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
de esos principios es: los profesores en formacin deberan comprender y reflexionar sobre las
matemticas escolares.
A lo largo del proceso de formacin, el profesor se va enfrentando a un proceso de reelaboracin
de su dominio del conocimiento matemtico. Davis (1999) identifica la siguiente respuesta como tpica
de la visin de los profesores acerca de qu son matemticas: Cuando comenzamos, yo saba lo que
eran las Matemticas, y no entenda porqu usted nos preguntaba sobre ello. Ahora me doy cuenta de
que no conozco la respuesta. Lo extrao (irnico) es que tambin me doy cuenta de que no conocer la
respuesta me har un mejor profesor de Matemticas (p. 43).
Podemos admitir que la consideracin social y cultural de la matemtica ha contribuido a la
reconceptualizacin actual de la matemtica escolar (Rico, 1997). Estas caractersticas de la
matemtica escolar no siempre han sido experimentadas por los profesores en formacin durante sus
etapas de escolarizacin obligatoria.
La estructura de los estudios universitarios tampoco les ha dado oportunidad de reflexionar
sobre ellas. Por tanto, una parte importante de su formacin inicial debe suplir este dficit,
proporcionndoles la oportunidad de enriquecer su dominio del contenido matemtico y ampliar su
conocimiento sobre el mismo desde el punto de vista que debe ser enseado y aprendido. En el
apartado siguiente se aportan pinceladas sobre un modo concreto de abordar este problema desde la
Educacin Matemtica.
Tiene en cuenta tres tipos de significados: la estructura conceptual, los sistemas de representacin y la
fenomenologa (Gmez, 2002). Si observamos esto desde el punto de vista del carcter local de la
planificacin, las decisiones que tome el profesor, al disear y desarrollar su tarea, estarn
condicionadas por las creencias y posicionamientos que mantenga frente a qu son las matemticas y
qu es aprender.
A continuacin resumimos, en un caso concreto, cmo se organiza el trabajo para proporcionar a
los profesores en formacin el paso de la matemtica formal a la matemtica escolar.
de los ttulos de los temas aparecen explcitamente los organizadores, pero se trabajan dentro de ellos.
Los organizadores del currculo son nociones de la Didctica de la Matemtica (por ejemplo, los
sistemas de representacin, la fenomenologa didctica o los errores y dificultades) que permiten al
profesor abordar la complejidad de las matemticas escolares (Rico, 1997). De este modo, en la
Universidad de Almera se trabajan los organizadores del currculo pero sin la estructuracin posterior
del concepto de anlisis didctico.
A continuacin describimos cmo se tratan los organizadores y se analiza el contenido
matemtico de las actividades que se pueden proponer en el aula de Educacin Secundaria.
Nuestra metodologa intenta que las actividades propuestas permitan que los estudiantes para
profesor elaboren su conocimiento y lo maticen y precisen a partir de la interaccin con los compaeros,
el profesor y los documentos manejados en la comunidad de educadores matemticos. Una de las
actividades consiste en disear, al principio del curso, una planificacin para el aula acerca de un
contenido matemtico. A lo largo del curso y a medida que se trabajan las diferentes nociones tericas,
por ejemplo los organizadores, los estudiantes las van concretando en el contenido matemtico
escogido.
Al trmino del cuatrimestre, vuelven a aportar una nueva planificacin donde se integra todo el
conocimiento didctico que han asimilado a lo largo del curso. Ellos mismos, y por supuesto el profesor,
valoran y analizan la evolucin experimentada. Para el trabajo con cada uno de los organizadores, una
vez presentado, la tarea de los estudiantes consiste en particularizarlo en el contenido matemtico
escogido, integrando el trabajo individual y de grupo mediante pautas. Previsiblemente esta reflexin les
debe conducir a disear, y poder justificar junto con objetivos, metodologa y evaluacin, una
planificacin con una gama ms amplia de actividades.
Aparte de las competencias relacionadas con el saber y el saber hacer, nosotros tambin
estamos interesados en el ser. El aspecto actitudinal es importante y consideramos que la evolucin
que tienen los estudiantes para profesor en este campo se manifiesta, no slo en sus producciones,
sino en los argumentos que utilizan en los debates, en las creencias que manifiestan, en las reflexiones
que proporcionan por escrito, en las crticas a actitudes consideradas ms tradicionales, etc.
Es ms, nuestro inters est, fundamentalmente, no en cambiarles su actitud frente al proceso
de enseanza y aprendizaje de las matemticas, sino en que hagan suya la necesidad de adoptar,
como profesores, posiciones fundamentadas, sean las que sean. Estos procesos de reflexin, unidos a
la aportacin de nueva informacin desconocida para casi todos los estudiantes, provocan
generalmente el inters y la motivacin por los nuevos planteamientos de los procesos de aprendizaje y
enseanza de las matemticas en Educacin Secundaria, integrando en ellos el conocimiento didctico
aportado a lo largo del curso.
matemtica (mathematical literacy) de los estudiantes, esto es, la capacidad de los escolares para
utilizar sus competencias matemticas con el propsito de afrontar los desafos del futuro.
Esta nocin se define como (OCDE, 2004, p. 37): la capacidad del individuo para identificar y
entender la funcin que desempean las matemticas en el mundo, emitir juicios bien fundados y utilizar
y relacionarse con las matemticas de forma que se puedan satisfacer las necesidades de la vida de
estos individuos como ciudadanos constructivos, responsables y reflexivos.
Hemos tenido oportunidad de comprobar (Moreno, 2005) que no siempre los profesores en
formacin alcanzan el grado de dominio que en un principio cabra suponerles al resolver cuestiones
propuestas en el estudio PISA. La pregunta surge de manera inmediata: Cmo formar a los profesores
de matemticas para que sean competentes en promover la alfabetizacin de los estudiantes? La
respuesta no es fcil. Contestar a esta pregunta es un reto que ha dado para elaborar un proyecto de
investigacin recientemente aprobado (Rico, 2005).
Texto adaptado de
https://dialnet.unirioja.es/buscar/documentos?querysDismax.DOCUMENTAL_TODO=matematica
3) O professor de matemtica deve, segundo Maria Moreno, fazer uma analise de seu trabalho
pondo em prtica atividades de ensino e aprendizagem. Que deve fazer esse professor? (2,0)
3) O professor de matemtica deve, segundo Maria Moreno, fazer uma analise de seu trabalho
pondo em prtica atividades de ensino e aprendizagem. Que deve fazer esse professor? (2,0)
A resposta deve conter que o contedo de ensino nas faculdades desde um tempo, se faz observando os processos de
ensino e aprendizagem. Segundo Gmez (2002) a anlise didtica um procedimento que implica quatro tipos de
anlise: de contedo, de cognio, de instruo e de atuao. Parte do conhecimento matemtico que o professor tem
e que objetivos quer alcanar.
Manfred Geier, Prof. Dr. phil., geboren 1943, ist seit 1982 als Sprach- und Literaturwissenschaftler
an der Universitt Hannover ttig. Sein 205 Seiten umfassendes Buch richtet sich an
orientierungssuchende Schler, Studenten und andere sprachwissenschaftlich Interessierte in einer
angenehm allgemeinverstndlichen Weise, indem er seine Kapitel durch Zitate diverser Linguisten
und Philosophen einleitet und selbstaufgeworfene Fragen schrittweise gut nachvollziehbar erlutert
und zu klren versucht.
... Leitgedanke dieses Buches ist die Frage nach Sinn und Zweck von Sprache: Was ist Sprache,
was kann sie, was will sie?
Im ersten Kapitel stellt Geier die Spektren der Sprache wie Phonologie, Morphologie, Syntax,
Semantik u.a. in einem kurzen Abriss vor, weiter die unglaubliche Funktionalitt des menschlichen
Sprechapparats, durch den es uns mglich ist, bedeutungsvolle Zeichen hervorzubringen bis zur
Entstehung ganzer Aussagen. Abschlieend beschreibt Geier die geschichtliche Entwicklung von
Sprachwissenschaft und die Bedeutung von Linguistik heute in Bildung, Ausbildung und Studium.
Ein Zitat des Sprachwissenschaftlers Ferdinand de Saussure leitet das zweite Kapitel ein, das sich
eben mit de Saussure und dessen wissenschaftlichen Erkenntnissen, niedergeschrieben im "Cours
de linguistique gnrale" (1916 posthum verffentlicht ), befasst. Die wichtigsten Begriffe de
Saussures ( facult de langage - langue - parole / das bilaterale Zeichenmodell / Synchronie und
Diachronie / syntagmatisch versus paradigmatisch) werden detailliert erklrt und an konkreten
Beispielen festgemacht.
Im dritten Kapitel fhrt Geier den Leser in einige Gegenstnde der Sprachwissenschaft ein. Er nennt
z.B. aphasische Strungen, umreit die sprachliche Konstruktion des berstrukturierten Poetischen
und beschreibt beispielhaft den strukturellen Aufbau normaler Sprache, indem er den
amerikanischen Linguisten Noam Chomsky und dessen Studien zu syntaktischen Strukturen mit
den Begriffen Phonem und Morphem und deren Bedeutung fr "unendliche[n] Gebrauch von
unendlichen Mitteln" (S.63) anfhrt. Weitere Gegenstnde ergeben sich u.a. aus Problemen mit
Personalpronomen, Negationen, anderen Sprachen/ anderem Denken, Versprechern, Metaphern
und Computerlinguistik. Auch in diesen Fllen zeigt Geier passende Beispiele auf, die das
Verstndnis erleichtern.
Im vierten Kapitel errtert er die Differenz zwischen "linguistischer Unkenntnis" (S.108) und dem,
"was der Sprecher wirklich kennt" (ebd.), das heit, der Sprecher kann durch Sprache
kommunizieren, wei jedoch nicht zu beschreiben, wie seine Sprache funktioniert. Er kann sich also
SERVIO PBLICO FEDERAL
UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAR
INSTITUTO DE LETRAS E COMUNICAO - ILC
FACULDADE DE LETRAS ESTRANGEIRAS MODERNAS - FALEM
PROFICINCIA EM LEITURA EM LNGUAS ESTRANGEIRAS -PROFILE
Fone: (91) 3201-8779 E-Mail: [email protected] Site: http://www.ufpa.br/profile
SESSO DE OUTUBRO/2016
bewusst von jemandem unterscheiden, der unter einer sprachlichen Strung leidet, kann jedoch
nicht definieren, weshalb. Hier setzt die Sprachwissenschaft an: "sie will augenscheinlich machen,
worber ein Sprecher nur verdeckt, unbewusst oder intuitiv Bescheid wei" (S.108) und will
Unbewusstes bewusst machen. Dazu stellt Geier die Lsungsanstze verschiedener
Sprachwissenschaftler vor, mit der Erkenntnis, dass es keine allgemeingltige Methode zur Lsung
des Problems gibt.
Im fnften Kapitel umreit Geier die "Hauptstrmungen der Sprachwissenschaft" (S.121) im
historischen Wandel, Forschungsprogramme und Paradigmenwechsel, verweist auf
wissenschaftliche Gren wie Humboldt, Kuhn, Chomsky und de Saussure in den Erluterungen
ber die traditionelle Grammatik, den europischen Strukturalismus bzw. die amerikanische
Linguistik. Des weiteren stellt Geier die kulturhistorische Entwicklungstheorie und die
interdisziplinre Linguistik dar, die man hier in sechs verschiedenen Untergruppen finden kann.
Doch trotz aller dargestellten Anstze, Disziplinen und Formen der Linguistik kommt Geier
letztendlich betreffend der vorangestellten Leitfrage - was ist Sprache, was kann sie, was will sie -
zu folgendem Schluss, den er in seinem Nachwort beschreibt: es gibt nicht die Sprachwissenschaft,
sondern viele Anstze und Theorien, die von Fall zu Fall variieren knnen und sich am Konkreten
orientieren.
...
Rezension aus dem Essener Grundkurs Sprachwissenschaft.
Rezensiert von Nicoline Westermann. Jahr: 2000
Glossrio: ebd. ohne Seitenzahl = auf der gleichen Seite (na mesma pgina)
2- No terceiro captulo do livro Orientierung Linguistik. Was sie kann, was sie will, o
autor introduz ao leitor, assuntos, objetos, especficos da cincia da lngua, da
linguagem. Cite trs destes assuntos / objetos de pesquisa.
3- O que o autor quer dizer com a diferena entre desconhecimento lingustico e o que o
falante realmente conhece?