Teksto (1) 2
Teksto (1) 2
Teksto (1) 2
Tulad ng Amerika, ang Pilipinas may mga sikat na mga tao rin. Sa totoo lang,
pakiramdam ko ay mas sikat pa itong mga tao sa ibang mga artista ng
Amerika. Ang unang taong ipagyayabang ko ay si Manny “Pacman” Pacquiao.
Siguradong kilala niyo na siya dahil siya ay isang “world class” na boxingero.
Siya ay ang pinakamahusay na boxingero sa buong mundo. Isa pang taong
ipagyayabang ko ay si Lea Salonga. Si Lea Salonga ay kilala sa mga dula. Siya
ay naging mang-aawit at aktress ng isang napakasikat na dula tawag na “Miss
Saigon”. Sa mga kabataan ngayon, hindi niyo na siya masyadong kilala dahil
noon pa ginanap ang “ Miss Saigon”. Pero, kung tinanong niyo ang iyong mga
magulang, kilalang kilala nila si Lea Salonga. Ang huling taong ipagyayabang ko
ay si Charice Pempengco. Ngayon, sigurado na ako na kilala ito ng mga
kabataan ngayon. Si Charice ay isang napakahusay na mang-aawit. Sinasabi ng
iba ay siya na ngayon ang pinakamagaling na mang-aawit sa buong mundo. Sa
mga magulang na hindi pa kilala si Charice, tanungin niyo na ang inyong mga
anak. Mamamangha kayo sa mga sasabihin ng anak niyo sa inyo.
Ano ngayon ang iniisip mo tungkol sa kagandahan ng Pilipinas? Kung iniisip niyo
na “tao lang naman pala’. Nagkakamali kayo. Marami rin mga ibang klaseng
hayop ang Pilipinas. Isang halimbawa ay ang Tarsier. Ang Tarsier ay isang
maliit na hayop na may malaking mata. Nakakita na ba kayo ng isang hayop na
ang tawag ay Tarsier? Kung hindi, pumunta na ng Bohol sa Pilipinas.
Hayop at tao, iyan lamang ba? Teka lang, marami-rami pa. Ang susunod na
ipagyayabang ko ay ang mga masasarap at malasa na pagkain ng Pilipinas.
Isang halimbawa ng masarap na masarap na pagkain ay ang sisig. Ito ay
nilalaman ng mga laman ng baboy na idinurog at nilagay sa isang “sizzling
plate” upang maging mainit at masarap siya habang kinakain mo. Hindi lamang
sisig ang mayroon ang Pilipinas. Mayroon pang lechon. Ito ay isang buong
baboy na niluto. Napakasarap nito dahil napaka-crispy na balat at napaka-
”juicy” na laman. Pagkatapos naman kumain ng sisig, lechon at kanin, may mga
masasarap na “dessert” tulad ng puto, sapin-sapin, bibingka at marami pa!
Matatamis itong lahat kaya siguradong magugustohan mo. Subukan na ang mga
pagkaing PilipinoHayop at tao, iyan lamang ba? Teka lang, marami-rami pa. Ang
susunod na ipagyayabang ko ay ang mga masasarap at malasa na pagkain ng
Pilipinas. Isang halimbawa ng masarap na masarap na pagkain ay ang sisig. Ito
ay nilalaman ng mga laman ng baboy na idinurog at nilagay sa isang “sizzling
plate” upang maging mainit at masarap siya habang kinakain mo. Hindi lamang
sisig ang mayroon ang Pilipinas. Mayroon pang lechon. Ito ay isang buong
baboy na niluto. Napakasarap nito dahil napaka-crispy na balat at napaka-
”juicy” na laman. Pagkatapos naman kumain ng sisig, lechon at kanin, may mga
masasarap na “dessert” tulad ng puto, sapin-sapin, bibingka at marami pa!
Matatamis itong lahat kaya siguradong magugustohan mo. Subukan na ang mga
pagkaing Pilipino!
Siguro sinasabi niyo na mayabang ako, pero iyan talaga ang ilan sa mga
talagang puwedeng ipagyabang. Kaso lang, iyan mga bagay, tao, hayop at mga
tabing dagat ay maaring malikha o magawa sa ibang bansa. Kaya para sa akin,
ang talagang puwedeng ipagyabang ng mga Pilipino sa ibang mga bansa ay ang
kasaysayan ng Pilipinas. Marami pinagdaanan ang Pilipinas noon, mga away,
gera, digmaan at mga iba’t ibang bansa na gusto silang kolonisahan.
Pinagdaanan natin lahat niyan ng katapangan kaya ngayon, marami tayong iba’t
ibang kultura. Ngayon, malaya na tayo. Tayo ay isang bansa, isang kommunidad
at isang pamilya.
Anong uri ng lipunan ang inyong ginagalawan kung walang pamahalaang may
kakayahang magpanatili ng kapayapaan at kaayusan? Kung ang lipunan ay
punung-puno ng kapangyarihang walang iniisip kundi ang pansariling interes.
Mahalaga ang pamahalaan, sila ang nagbibigay ng proteksyon sa mga
karapatan ng tao at nagpapataw ng parusa sa mga lumalabag sa karapatan
ng tao.
Noong unang panahon,sa isang isla sa gitnang pasipiko ay may isang uri
ng hampas ng alon ang nagbibigay ng takot at pangamba sa mga tao doon,
tinawag nila itong si Haring Alon dahil sa naglalakihang hampas ng alon nito.
Si Maria ay isang anak ng isang mangingisda na namatay sa gitna ng
pasipiko dahil sa hampas ng mga alon, simula noon ay lagi na siyang
pumupunta sa dalampasigan ng mag-isa at kumakanta at sa tuwing siya ay
kumakanta ay tila tumatahimik ang paligid at nawawala ang mga hampas ng
alon, napansin ito ng matandang nakikinig sa kanya. Sinabi ng matanda, na
may kapang yarihan ang ginintuang tinig ni Maria. Nagalit ang Haring Alon
sa kaniyang pagkahinto sa paghampas sa lupain ng isla dahil sa tinig ni
Maria.
Biag ni Lam-Ang
Noong unang panahon, may mag-asawang nag ngangalang Juan at Namongan. Ang
mag asawa ay nakatira sa baryo ng Nalbuan. Noong magbuntis si Namongan ay umalis
ang asawang si Juan upang parusahan ang isang grupo ng igorot. Habang wala si Juan
ay isinilang ni Namongan ang kanilang anak na lalake. Lubos na kahanga hanga ang
sanggol sapagkat pagkapanganak pa lamang ay marunong na itong magsalita. Ang
pangalang "Lam-ang" ay sya mismo ang pumili. Maging ang mga ninong at ninang ay
sya ring nagtalaga. Isang araw, nagtanong si Lam-ang kung nasaan ang kanyang
ama."Nasa bundok ito upang parusahan ang mga igorot" na saad naman ng ina.
Nalungkot si Lam-ang sapagkat matagal na nyang di nakikita ang ama buhat ng sya ay
isilang. Isang araw ay nanaginip si Lam-ang na ang kanyang ama ay pinatay ng mga
igorot. Sa galit nito ay nagpunta sya sa kabundukan at pinatay lahat ng igorot doon.
Ang batang si Lam-ang ay syam na taong gulang pa lamang noon.
Sa kanyang paguwi sa kanilang lugar sa Nalbuan ay napadaan si Lam-ang sa ilog ng
Amburayan. Doon ay pinaliguan sya ng mga kabigang babae. Ang mga dumi at dugo sa
katawan ni Lam-ang ay naging tila lason na pumatay sa mga isdang nasa ilog.
Nang nasa wastong gulang na si Lam-ang ay nakilala nya si Ines Kannoyan. Sya ay
umibig dito. Nagpasyang manligaw si Lam-ang sa magandang si Ines. Dala ang
kanyang tandang at paboritong aso. Lubos na nainis si Lam-ang nang makitang
maraming nakapalibot na manliligaw sa bahay ni Ines kaya't inutusan nya ang
kanyang tandang na tumilaok. Sa tinalok ng manok ay agad na nasira ang bahay ni
Ines at namatay ang lahat ng manliligaw.
Agad namang inutusan ni Lam-ang na kumahol ang aso at tumahol nga ito. Sa tahol
naman ng kanyang aso ay tila himalang bumalik sa dati ang gumuhong bahay ni Ines.
Lumabas si Ines at ang magulang nito upang harapin si Lam-ang. Hiningi ni Lam-ang
ang kamay ni Ines upang pakasalan. Hindi naman tumanggi ang mga magulang ni Ines
sa isang kondisyon. Tapatan lamang ang kanilang kayamanan. Hindi naman ito naging
hadlang kay Lam-ang. Umuwi si Lam-ang at bumalik na may dalang bangka na puno ng
ginto. At kalaunay ikinasal din sila ni Ines. Lumipas ang maraming taon ay dumating
ang pagkakataon upang manghuli si Lam-ang ng isdang "Rarang". Isang obligasyon sa
mga lalaking may asawa ang humuli nito. Ngunit may pangitain na si Lam-ang na
mapapatay sya ng isdang "Berkahan". Ito ay isang isda na kalahi ng mga pating. Sa
kabila nito ay di pa rin nagbago ang isip ni Lam-ang na hulihin ang isdang Rarang.
Ngunit nangyari nga ang pangitain ni Lam-ang at sya ay napatay ng Berkahan.
Lubhang nagtangis si Ines at agad na umupa ng mga maninisid upang makuha ang mga
buto ni Lam-ang. Agad namang nakuha ang mga buto ni Lam-ang.
Kasama ni Ines ang tandang at aso ni Lam-ang, kanilang dinasalan gabi-gabi ang mga
buto ng asawa. Hanggang sa isang araw, si Lam-ang ay muling nabuhay. Mula noon ay
namuhay sila ng masaya.
Tekstong Argumentatibo
Maraming paraan, ang mga tao na sumulat ng mga kanta na iyon ay may
katangiang pagkamalikhain para magawa yun. Ang mga awit na ito ay nasa
kanilang isipan. Hindi droga ang gumawa ng kanta. Ito ay dahil sa malikhaing
mga tao, at ang mga awiting ito ay umusbong parito at pariyan. Dinadala ng
illegal na droga ang isang tao sa mundo kung saan nagagawa nila ang mga bagay
na sa tingin nila ay imposible kung hindi sila nasa ilalim ng pinagbabawal na
drogang ito. Bakit hindi nalang limitahan? Mayroon tayong literal na bilyong
bagay na maaaring gawin sa mundong ito, at mayroon lang tayong humigit
kumulang 35 na taon na maranasan yung mga bagay na yun sa ating pagtanda.
Sa sobrang daming pagpipilian sa mga dapat gawin, bakit hindi nalang piliin
yung mga bagay na hindi makakasira ng kalusugan at makakapagpahamak sa
tao. Hindi delikado ang droga. Bawat report tungkol sa droga tulad ng
marijuana na nagsasabi na ito ay hindi nagtatagal at hindi ito nakakaadik. Mga
bagay na sadyang nagpapatunay na ito ay walang masamang epekto. Sa bawat
patunay na ito ay hindi delikado, mas madami ang sumusulpot na nagsasabing
ito ay delikado. Ang mga pag-aaral na lumalabas ay sapat na para patunayang
delikado nga ito. Pero gagamitin mo ba ang illegal na dorga para ma”high” ka
habangbuhay? Bakit hindi mo paniwalaan na ang droga ay wala naman sadyan
masamang epekto. Oo, marahil magulo at may mga positibo at negatibong
ebidensya pero ang totoong dahilan lang naman kung bakit ito nakakaadik at
nakakasira ng buhay ay ang sarap na naidudulot nito sa gumagamit. Lahat ng
masarap ay nakakaadik at kaya sila gumagamit kasi kailangan nila ito.
Gawing legal ang droga at mawawalan ng krimen. Marami ang nakukulong dahil
sa mga bagay na kaugnay ang pinagbabawal na droga. Kahit yung mga taong
nakulong dahil sa pagnanakaw at iba pa ay kaugnay pa din sa paggamit ng
droga. Gawing legal ito at mawawala ang krimen. Hindi kaya sugpuin ng apoy
ang kapwa apoy. Gumawa ng ibang paraan. Ang lohika sa kabila ng legalisasyon
nito ay terible at mahirap isagawa itong ‘reverse psychology’ na ito. Maikli
lang ang buhay ng tao at nais nala abutin ang estado kung saan di nila alam ang
buhay. Bilyun-bilyong bagay ang maaaring gawin, wala naman sigurong gustong
mabuhay na hindi ito nagagawa. Hayaang malaman ng tao ang sarili nilang
pagkakamali.
Tekstong Argumentatibo
Inlove or Not?
Mabigat. Mahirap ngunit kapag alam nating tayo ay tapat at seryoso, masasabi
nating masarap ang magmahal at ang mahalin. May mga pagkakataon sa ating buhay
na naranasan na nating magmahal at masaktan kapag tayo ay “inlove” sa isang tao.
Minsan pa nga’y kapag masyado tayong nasaktan o na-heartbroken ay halos isumpa
na natin ang mismong taong nanakit sa atin. Ngunit lagi nating tandaan na kapag
dumating ang panahong maranasan natin ang bagay na iyon, ito ay para sa ikabubuti
natin, plano ng Diyos dahil alam niya kung sino talaga ang nararapat sa pagmamahal
na ibinibigay natin. Madaling malaman kapag ang isang tao ay “inlove”, andyan ‘yong
tinutubuan ka ng madaming pimples dahil hindi ka matulog tuwing gabi dahil sa
kakaisip o baka naman kasi katext mo siya, ‘yong pakiramdam na nababanggit mo
‘yong pangalan niya kahit di mo naman siya kasama o kausap, napapangiti ka ng
walang dahilan kaya minsan napagkakamalan ka ng baliw o wala sa katinuan, ‘yong
pakiramdam na abot hanggang tainga ang ngiti mo kapag nababasa mo ‘yong pangalan
niya sa inbox mo at syempre ‘yong pakiramdam na nagkakatinginan kayo sa isa’t-isa,
kunwari ka pang lilihis ng tingin pero maya-maya ay sumusulyap ka ulit. Totoong
masarap ang mainlove sa isang tao lalo na kung alam mong may pagtingin din siya
sayo, sabi nga ng iba “Cloud999999” dahil pakiramdam mo daw ay nasa langit ka,
ngunit sa kabilang banda, mabigat ang kapalit nito kapag tayo naman ay nasaktan.
Iba-iba kasi ang pag-uugali ng tao, mayroong mga taong grabe kung magmahal, ‘yong
tipong sa iisang tao lang umiikot ang kanyang mundo, mayroon din namang ginagawa
lang laro ang pagmamahal, at mayroon din namang seryosohan at ginagawa lang
inspirasyon ang pagmamahal. Sabi nila, mas matindi daw mainlove ang mga lalaki
kaysa sa mga babae. Ang mga babae kasi pag nainlove ay halos tumalon na sa
sobrang kilig, hampas ng katabi, at “pabebe-effect” o parang sanggol kung umarte
samantalang ang mga lalaki naman daw ay tahimik lang pero grabe kung mainlove,
tuwang tuwa daw sila kaso ayaw nilang ipahalata baka daw kasi kung anong isipin ng
iba kung magsisitalon din sila. Ang pagkakaroon ng boyfriend/girlfriend ay hindi
naman masama basta’t alam natin ang limitasyon ng isa’t-isa. Sapat na ang isa
hanggang dalawang pagkikita sa isang linggo kung maaari at dapat kayo ay “legal” sa
inyong mga magulang. Lahat ng ito’y nagsisimula sa pagiging inlove natin sa isang tao,
‘yong tipong nagpapapansin tayo sa kanila kahit di man lang nila tayo napapansin
halimbawa na lang diyan iyong dadaan ka sa harap nila pero wala namang nangyayari,
nagpapaimpress kahit di naman sila naiimpress, at minsan, dahil baliktad na ang
mundo ngayon, babae na ang mismong lumalapit sa mga lalaki.
Hindi naman masama ang mainlove, sa katunayan pa nga, kapag tayo ay inlove ay
mas lalo tayong nagiging blooming at naiinspired gumawa ng mga magagandang bagay.
Lagi lang nating tandaan na lahat ng bagay ay may limitasyon. Pagdating sa
pagmamahal, dapat tanggap niyo ang isa’t-isa kung anumang pangit sa kanya ay dapat
tanggap mo kung totoong mahal mo siya .Sa pag-ibig, di mahalaga ang nakaraan kundi
ang kasalukuyan. Mas matimbang ang karanasan kaysa sa sakit na pinagdaanan. Ang
tanging magpapatatag dito ay kapatawaran at hindi ang pagsumbat sa kasalanan.
Tekstong Prosidyural
Mga Kailangan:
> 10 patpat ng kawayan
- ¼ pulgada ang lapad at
- 10 pulgada ang haba
> 4 na patpat ng kawayan
- ¼ pulgada ang lapad at
- 3 ½ pulgada ang haba.
> papel de hapon o cellophane
> tali
Paraan ng Paggawa:
Ikalawang Hakbang: Pagkabitin ang mga dulo ng kawayan gamit ang mga
inihandang tali.
Mga Sangkap:
Sibuyas
Kamatis
Sili na berde
Petchay
Gabi na malagkit
Karne ng baboy
Asin
Sampalok o Sinigang sa sampalok powder
Magic Sarap o iba pang pampalasa na nais mong ilagay
Paraan ng Pagluluto: