Pancharatraprayoga PDF
Pancharatraprayoga PDF
Pancharatraprayoga PDF
Compiled By
U.Ve Paṇḍit Śrī Rāma Rāmānuja Ācāri
[email protected]
srimatham.com
03:10:2018
2
Contents
Pañcarātra pūrvāṅgam 4
Viśvaksena pūjā 5
Vāsudeva puṇyāha vācanam 8
Pratisarbandham 13
PālikaVidhānam/Aṅkūrarpaṇam 18
Bhagavad ārādhanam 21
Laghu bhūta śuddhi 22
Mānasika pūjā 22
Preparation of Holy Water 22
Pañcāsana kriya 24
Vaidika upacāra 31
Nitya Homa Vidhānam 36
Sudarśana Homa 42
Abhiṣeka prayogaḥ 45
Aṣṭha-daśa Kalaśa Snapanam 48
Cakrābja Maṇḍala Āvāhanam 51
Saṁskāra Bhāgaḥ
Nāndimukha Śrāddha 55
Dakṣina dāna and Āśirvādam 56
1. Garbha-dāna 57
2. Puṁsavana 58
3. Sīmantam 60
4. Viṣṇu-bali 61
5. Jātakarma 64
6. Nāma-karaṇa 66
7. Upaniśkramaṇam 68
8. Anna-prāśana 69
9. Cauḷa 70
Pujā Bhāga
Lakṣmī pūjā 72
Hayagrīva pūjā 78
Nṛsiṁha pūjā / Homa vidhiḥ 84
Rāma pūjā 90
Vāmana pūjā 92
Dhanvantari pūjā 94
Hanumān pūjā 101
Foreword
This prayoga is based on the Pañcarātra, it is not following the traditional format strictly
but has been adapted for modern conditions.
The Samskāras are briefly mentioned in the various Saṁhitas but details are not given –
just the outlines, so I have taken the liberty of filling in the blanks. Whereas the Vedic
Saṁskāras are meant only for dvijas the Pañcarātra Saṁskāras can be used for anyone.
It is assumed that the user will already have some experience of performing pūjā and so
some basic things are just mentioned and not elaborated upon.
For feedback and corrections please contact the author at [email protected].
PAÑCARĀTRA PŪRVĀṄGAM
General Preliminaries1
Sāttvika tyāgam
bhagavān eva sva-niyāmya sva-rūpa sthiti pravṛtti sva-śeṣataika rasena,
anena ātmanā kartrā svakiyaiś-copakaraṇaiḥ svārādhanaika prayojanāya,
parama-puruṣaḥ sarva śeṣī śrīyaḥ patiḥ svaśeṣa-bhūtam, idaṁ [ījya] ākhyaṁ
karma svasmai, svaprītaye svayam-eva kārayati ||
Bala mantra;
bhagavato balena, bhagavato vīryeṇa, bhagavatas tejasā, bhagavataḥ
karmanā, bhagavataḥ karma kariṣyāmi, bhagavato vāsudevasya ||
Dīpa Pūjā
bhaktyā dīpaṁ prayacchāmi devāya paramātmane |
trāhi māṁ timirāt ghorāt divya jyoti namo'stute ||
1
This preliminary is done before every Samskara or major ritual function.
5
Viśvaksena Pūja
dhyānam
viśvaksena sakala vibhuda prauḍu-senādi nātham
mudra cakra kara-kamala yuge śaṅkha-daṇḍau dadhānam |
megha-śyāmam sumaṇi mukuṭaṁ pīta-vastraṁ śubhāṅgam,
dhyāyed devaṁ vijaya kāmam sūtravatyai sametam ||
O
Vishvaksena,
Stalwart
Commander
in
chief
of
the
Spiritual
Forces;
with
cautioning
gesture,
brandishing
the
conch
&
discus
in
your
lotus-‐‑like
hands;
the
color
of
the
rain-‐‑cloud,
with
bejewelled
diadem,
garbed
in
yellow
silk,
of
comely
limbs,
I
meditate
upon
you
with
your
consort
Sutravati,
for
the
attainment
of
victory.
v Take the water and flower in the right hand and place it on top of the kūrca of
viśvaksena;
oṁ bhuḥ viśvaksenam āvāhayāmi !
oṁ bhuvaḥ viśvaksenam āvāhayāmi !
oṁ suvaḥ viśvaksenam āvāhayāmi !
oṁ bhur-bhuvas-suvaḥ viśvaksenam āvāhayāmi !
oṁ viśvaksenāya namaḥ āsanaṁ samarpayāmi | ārghyaṁ samarpayāmi |
pādyaṁ samarpayāmi | ācamaniyaṁ samarpayāmi | snānaṁ samarpayāmi |
6
vastraṁ samarpayāmi | uttarīyam samarpayāmi | upavītaṁ samarpayāmi |
alaṅkāra arthaṁ puṣpaṁ samarpayāmi | gandhaṁ dhārayāmi | puspaiḥ
pūjayāmi —
oṁ śri viśvaksenāya namaḥ | catur bāhave | śaṅkha-cakra-gadā-dharāya |
śrīmate | śrī sūtravati-nāthāya | gaja-aśva-mukha sevitāya | prasanna-
vadanāya | śāntāya | prabhākara-sama-prabhāya | vetra-pāṇaye | hṛīṣīkeśāya |
viśvā-rakṣa-parāyaṇāya | bhaktāntarāya | viddhvamsine | āryāya | amātyāya |
kṛpā-nidhaye | sakala vibudha-prauḍu-sainyādi-nāthāya | mudra-dharāya |
daṇḍa-dharāya | megha-śyāmāya | sumaṇī-makuṭāya | pīta-vastrāya |
śubhāṅgāya | devāya | dalita-danujāya | tarjani-hastāya | vighna-nāśakāya |
saparivārāya sūtravatyā sametāya śrīmate viśvaksenāya namaḥ ||
dhūpam | dīpam | naivedyam | phalam | tāmbūlam | karpūra-nirājanam ||
oṁ viśvaksenāya vidmahe, vetra hastāya dhīmahi, tanno senāni pracodayāt ||
yasya dviradha vaktrādya pariṣādya paraśatam |
vighnaṁ nighnanti satataṁ viśvaksenaṁ tamāśraye ||
divyākāraṁ sarojākṣaṁ śaṅkha-cakra gadā dharam |
sarva vighna vināśāya viśvaksenam upāsmahe ||
Viśvaksena Stotram
viśvaksena namaste'stu namo mṛtyu bhayāvaha |
namaḥ pārṣadeśāya dhuryāya jagatāṃ namaḥ || 1 ||
carācarānām ādis-tvaṃ janma nāśo na vidyate |
dhuram ādhāya lokānāṃ tvayyeva puruṣottamaḥ || 2 ||
yoga nidrā sukha vaśaś-śete śeṣe manohare |
ekāntināṃ tapo bhakti prakarṣa kṣīṇa-karmanām || 3 ||
bhagavat prāptaye dvāra dṛṣṭayas tvāṃ prabhūtaye |
brahmāṇām āhuḥ kalpādau pālane taṃ madhu-dviṣam || 4 ||
patiṃ paśūnāṃ saṃhāre jagatas-stuṣām-api |
pādena meninīṃ viśvaṃ madhyena paramam-paraṃ || 5 ||
nākaṃ mūrdhnā tvaṃ ākramya tiṣṭhasy-eko jagan-mayaḥ |
tvaṃ bhūmis-tvam apāṃ sthānaṃ tejasra tvaṃ samīraṇaḥ || 6 ||
ākāśas-tvaṃ tvāmīyante vibhūtir vyāpya tiṣṭhati |
tvam-eva bhāskaro bhūtvā viśvaṃ tapasi viṣṭapam || 7 ||
āhlādayasi tad bhūyaḥ somo bhūtvā kṛpā-nidhiḥ |
sattva-rūpasya te rūpe guṇāvanyo rajas tamaḥ || 8 ||
viṣṇu-rūpe yathā-rūpe śukla rūpasya vastunaḥ
7
Ghaṇṭā pūjā
v Offer sandal-paste and flowers to the bell:—
oṁ sarva vādyamayī ghaṇṭāyai namaḥ
In the bell — oṁ brahmaṇe namaḥ
In the body — oṁ cakra-rājāya namaḥ
In the threads — oṁ mahā-nāgebhyo namaḥ
In the clapper — oṁ sarasvatyai namaḥ
In the sound — oṁ prajāpataye namaḥ
v Ring the bell.
oṁ kṣrīṁ jagad dhvani mantre mātre svāhā ||
āgamartantu devānām nirgamarthan tu rākṣasām |
sarva bhūta hitārthāya ghaṇṭa nādam karmomyaham ||
In
order
to
invoke
the
divine
forces
and
to
dispel
the
anti-‐‑divine,
and
for
the
welfare
of
all
beings
I
now
ring
the
bell.
Dhūpa-pātra pūjā
v Offer sandal-paste and flowers to the dhūpa-pātra:—
oṁ hām anantāya kālāgni rūpāya jagad dhūma
sugandhine sarva-gandha-vahāya namaḥ svāhā |
oṁ dhyūṃ dhūmod-girāya namaḥ
gandhākṣata puṣpāṇi samarpayāmi |
Āsana pūjā
v Touch the seat:—
oṁ yogāsanāya namaḥ | oṁ siṁhāsanāya namaḥ |
oṁ padmāsanāya namaḥ | oṁ vimalāsanāya namaḥ |
oṁ anantāsanāya namaḥ | oṁ kūrmāsanāya namaḥ |
pṛthivi tvayā dhṛtāloka devī tvam viṣṇunā dhṛtā |
tvam ca dhāraya mām devī pavitram kuru cāsanam ||
O
Mother
Prithivi
the
world
is
supported
by
you
and
you
are
supported
by
Vishnu,
please
support
me
and
purify
my
seat.
Ātmā pūjā
v Place some sandalwood paste on the forehead and a flower on the head or behind the
right ear—
aham ātmā na deho'smi viṣṇu-śeṣo-parigrahaḥ |
tam-eva śaraṇaṁ prāptaṁ tat-kaiṅkarya cikīrṣayā ||
I
am
the
atman
and
not
the
body.
I
am
dependant
upon
Lord
Vishnu
and
exist
solely
for
Him.
I
have
no
possession
of
my
own.
I
have
taken
refuge
in
Him
with
the
desire
to
render
service
to
Him.
r
8
2
athātaḥ pravakṣyāmi puṇyāhasya vidhi kramam |
pukāraṁ pāpa nāśanaṁ syād ṇyakāraṁ deha śuddhidam ||
Now I shall declare the rite of sanctification (pu-nya-ha vacanam)
'Pu' indicates absolution of sins, 'nya' indicates physical purification
hakāraṁ sthāna-śuddhiḥ syāt puṇyāhaṁ tu vidhīyate |
sarva pāpaharaṁ caiva sarva siddhi pradāyakam ||
'ha' indicates sanctification of space, this is the meaning of punyaha,
It absolves one from all sins, and grants all success and prosperity.
nitye naimittike kāmye sthānabimbādi śuddhiṣu |
athavā maṅgale kārye puṇyāhaṁ tu samācaret ||
It should be performed at all obligatory, occasional and optional liturgies, Or else, on all auspicious
occasions it should be properly done.
9
oṁ vairāgyāya namaḥ
oṁ aiśvaryāya namaḥ
oṁ adharmāya namaḥ
oṁ ajñānāya namaḥ
oṁ avairāgyāya namaḥ
oṁ anaiśvaryāya namaḥ
In the centre oṁ sadā śivāya namaḥ
oṁ raṁ dharma-pradāya daśa-kalātmane agni-maṇḍalāya namaḥ
oṁ soṁ kāma-pradāya ṣoḍaśa-kalātmane soma- maṇḍalāya namaḥ
oṁ sāṁ artha-pradāya dvādaśa-kalātmane sūrya- maṇḍalāya namaḥ
oṁ paṁ padmāya namaḥ
oṁ bhadrāsanāya namaḥ
Invocation of sudarśana
śaṅkhaṁ cakraṁ ca cāpaṁ paraśuṁ asimiśuṁ śūla pāśāṁ kuśāṁśca |
bibhrānam vajra keṭaṁ hala musula gadā kuṇṭaṁ atyugra daṁṣṭraṁ ||
jvālā keśaṁ trinetraṁ jvaladānala nibhaṁ hāra keyūra bhūṣam |
dhyāyet śaṭkona saṁsthaṁ sakala ripu-kula prāṇa saṁhāra cakram ||
I
visualize
Sudarshana
the
eliminator
of
all
hostile
forces,
located
within
the
six-‐‑cornered
star,
bearing
the
conch,
discus,
bow,
axe,
sword,
trident,
noose,
goad,
the
diamond-‐‑shield,
plough,
cudgel,
mace,
spear,
with
aweful
sharp
fangs,
with
blazing
halo,
three
eyes,
the
intensity
of
a
raging
inferno,
adorned
with
garlands
and
anklets.
oṁ sahasrāra huṁ phaṭ
v Place flower and water on top of the kalaśa;
oṁ namaḥ sudarśanāya āgaccha āgaccha [3 times]
v offer āsanam then do nyāsa on the kalaśa.
oṁ ācakrāya svāhā jñānāya namaḥ [heart]
oṁ vicakrāya balāya svāhā [head]
oṁ sucakrāya vīryāya vaṣaṭ [sikhā]
oṁ sūrya cakrāya svāhā aiśvaryāya huṁ [shoulders]
oṁ jvāla-cakrāya svāhā tejase phaṭ [eyes]
oṁ mahā sudarśana cakrāya svāhā śaktyai vauṣaṭ.
v snap finges around the kalaśa and show cakra mudra, dhenu mudra and yoni mudra.
arghyam | pādyam | ācamaniyam | snānam | vastram | upavītam | ābharaṇam |
gandham | puṣpa-mālikāṁ | puṣpaiḥ pūjayāmi — oṁ śrī sudarśanāya namah
| cakra-rājāya | tejo-vyuhāya | mahā-dyutāya | sahasra-bāhave | dīptāṅgāya |
aruṇākṣāya | pratāpavate | anekāditya-saṅkāśāya | prordhva-jvala-
bhirañjitāya | saudāmaṇi-sahasrābhāya | maṇi-kuṇḍala-śobhitāya | pañca-
bhūta-mano-rūpāya | ṣaṭ-koṇāntara-saṁsthitāya | harānta-kāraṇodbhuta-roṣa-
bhīṣana-vigrahāya | hari-pāṇi-lasat-padma-vihāra-manoharāya ||
dhūpam | dīpam | naivedyam | tāmbūlam | phalam | karpūra nirājanam |
10
oṁ sudarśanāya vidmahe | heti-rājāya dhīmahi | tannas cakra pracodayāt ||
sudarśanaṁ mahā cakra govindasya karāyudha |
tīkṣṇa dhāra mahāvega sūrya koṭi samaprabhā ||
O
Sudarshana
great
discus
held
in
the
hand
of
Govinda,
you
are
exceedingly,
sharp,
very
swift
and
radiate
like
a
million
Suns.
v With the following declarations pour a little water on top of the kumbha.
ṛddhir-astu | samṛddhir-astu | puṇyāha-samṛddhir-astu | śāntir-astu | puṣṭir-
astu | tuṣṭir-asti | vṛddhir-astu | avighnam-astu | āyuṣyam-astu | ārogyam-astu
| oṁ śivam astu | oṁ śivaṁ karmāstu | oṁ karma samṛddhir-astu | oṁ
dharma samṛddhir-astu | oṁ veda samṛddhir-astu | oṁ śāstra samṛddhir-astu
| oṁ dhana-dhānya samṛddhir-astu | oṁ putra pautra saṁpad-astu | oṁ iṣṭa-
saṁpad-astu |
12
v pour a little water out in the nairṛi kona
oṁ sakala ariṣṭa nirasanam-astu | oṁ yat pāpaṁ rogaṁ śokam akalyāṇaṁ tat
dūre pratihatam-astu |
v Pour on top of the kumbha
sarva śobhanaṁ bhavatu | sarva sampadās santu |
oṁ śanno astu dvipade śaṁ catuṣpade || oṁ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ||
May
there
be
for
you
prosperity,
advancement,
sanctification,
peace,
nourishment,
satisfaction,
prosperity,
absence
of
impediments,
longevity,
health.
May
all
the
world
and
the
spiritual
aspirants
have
auspiciousness.
May
all
your
difficulties
be
eliminated.
May
you
be
absolved
of
all
your
sins,
may
all
glory
be
yours,
may
all
prosperity
be
yours.
Om
Peace,
Peace,
Peace.
PRATISARBANDHAM
v This is usually done prior to any ceremony lasting longer than one day.
v The rakṣa-sūtras are placed on the coconut used in the puṇyāha-vācana rite.
v Recite the following stotra while touching the sutras with a darbha-muṣṭi.
Sudarśana Kavacam
oṁ asya śrī sudarśana kavaca stotra mahā-mantrasya ahirbudhnyo ṛṣiḥ |
anuṣṭup chandaḥ | śrī sudarśana mahā śrī nṛsiṁho devatā | sahaśrām iti bījaṁ
| sudarśanaṁ iti śaktih | cakraṁ iti kīlakaṁ || mama sarva rakṣārthe śrī
sudarśana puruṣa śrī nṛsiṁha prītyārthe jape viniyogaḥ ||
Of
this
hymn
of
armour
of
Sudarsana,
which
is
a
great
mantra,
Ahirbudhnya
is
the
seer,
the
metre
is
anusthup,
Sudarsana
and
Nrsimha
are
the
two
deities,
the
seed
is
sahasram,
the
power
is
sudarsana,
the
peg
is
cakram
it
is
chanted
for
my
[your]
complete
protection
through
the
invocation
of
the
grace
of
Sudarsana
and
Nrsimha.
Nyāsam
oṁ saṁ ācakrāya svāhā aṅguṣṭhābhyām namaḥ |
oṁ haṁ vicakrāya svāhā tarjanībhyām namaḥ |
oṁ śrām sucakrāya svāhā madhyamābhyām namaḥ |
oṁ raṁ sūrya cakrāya svāhā anāmikābhyām namaḥ |
oṁ huṁ jvālācakrāya svāhā kaniṣṭhikābhyām namaḥ |
oṁ sudarśana cakrāya svāhā kara-tala kara-
prṣṭhābhyām namaḥ |
oṁ saṁ ācakrāya svāhā hrdayāya namaḥ |
oṁ haṁ vicakrāya svāhā śirase svāhā |
oṁ śrām sucakrāya svāhā śikhāyai vasat |
oṁ raṁ sūrya cakrāya svāhā balāya kavacāya huṁ |
oṁ hum jvālācakrāya svāhā netrābhyāṁ vauṣaṭ |
oṁ phaṭ sudarśana cakrāya svāhā astrāya phaṭ |
oṁ bhūr bhuvas svaroṁ iti digbandhaḥ ||
Dhyānam
śankhaṁ cakraṁ ca cāpaṁ paraṣum iṣum-asim śūla pāśāṅkuśāmś ca |
bibhrānaṁ vajra-khetaṁ hala musala gadā kuntaṁ atyughra daṁṣṭraṁ |
jvālā-keśaṁ tri-netraṁ jvalada nalanibhaṁ hāra keyūra- bhūṣaṁ |
dhyāyet ṣat-kona saṁsthaṁ sakala ripu kula prāṇa saṁhāra cakraṁ |
oṁ namo bhagavate sudarśanāya | bho bho sudarśana duṣṭaṁ dāraya dāraya |
duritaṁ hana hana | pāpaṁ daha daha | rogaṁ mārdaya mārdaya | ārogyaṁ
kuru kuru | oṁ oṁ hrāṁ hrāṁ hrīṁ hrīṁ hrūṁ hrūṁ phaṭ phaṭ daha daha
hana hana bhīṣaya bhīṣaya svāhā ||
14
Stotram
mastakaṁ me sahaśrāraḥ phālaṁ pātu sudarśanaḥ |
bhruvau me cakrarāṭ pātu netre dve'rkendu locanaḥ || 1 ||
karṇau veda-stutaḥ pātu ghṛāṇaṁ me suvibhīṣanaḥ |
mahā-dīptaḥ kapālau me oṣṭhau rudra-vara-pradaḥ || 2 ||
dantān pātu jagad-vandyo rasanām mama sarvadā |
sarva-vidhyārṇavaḥ pātu giraṁ vāgīśvaro mama || 3 ||
vīra-siṁho mukhaṁ pātu cubukaṁ bhakta-vatsalaḥ |
sarvadā pātu kanṭhaṁ me megha-gambhīra niśvanaḥ || 4 ||
mama skandha yugaṁ pātu dharā-bhār-āpahārakaḥ |
bānāsura bhujāraṇya-dāvāgnih pātu me bhujau || 5 ||
kālanemi śiraśchettā pātu me kūrpara-dvayaṁ |
karau divyāyudhaḥ pātu nakhān vajra-nakhopamaḥ || 6 ||
kukṣim pātu mahā-sūrah stanau śatru-niṣūdanaḥ |
pātu me hṛdayaṁ bhakta-janānandaś ca sarvadā || 7 ||
sarva-śāstrārtha-ṣad-bhūti hetuh pātūdaraṁ mama |
vakṣaḥ pātu mahā-dhāro divi dānava mardanaḥ || 8 ||
pārśvau me pātu dīnārtaḥ śaranāgata-vatsala |
sarvadā prṣṭha-deśaṁ medevānām abhaya-pradaḥ || 9 ||
nābhim ṣaṭ-kona dhāmā me pātu ghantāravaḥ kaṭim |
ādi-mūlaḥ pumān pātu guhya-deśaṁ nirantaraṁ || 10 ||
urū pātu mahāśūro jānunī bhīma-vikramaḥ |
jaṅghe pātu mahā-vego gulphau pātu maḥā-balaḥ || 11 ||
pādau pātu sadā śrīdo brahmādyair abhivanditaḥ |
pātu pāda-tala dvandvaṁ viśva-bhāro nirantaram || 12 ||
sudarśana nṛsiṁho me śarīraṁ pātu sarvadā |
mama sarvāṅga-roṁāni jvāla-keśa sa rakṣatu || 13 ||
antar-bahiśca me pātu viśvātmā viśvato-ṁukhaḥ |
rakṣā-hīnaṁ yat sthānaṁ pracandas tatra rakṣatu || 14 ||
sarvato dikṣu me pātu jvālā ṣaṭa parīvṛtaḥ |
tri-nemiḥ pātu mat prānām bhrātrn pātvanala dhyutiḥ || 15 ||
bhāryām lakṣmī sakhā pātu putrān pātu sudarśanaḥ |
śrīkaro me śrīyaḥ pātu bandhūn pātu balādikaḥ || 16 ||
gopāṁśca paśūn pātu sahaśrāra dharas sadā |
kṣetraṁ viśvambharaḥ pātu mitraṁ pātvagha-nāśanaḥ || 17 ||
15
divā rātrau ca mām pātu ahirbudhnya vara-pradaḥ |
ṣodaṣottuṅga bāhustu pātu me rāja sammukham || 18 ||
airi dveśa saṅghe tu saṅgrāme śatru-sūdanaḥ |
avāntarā abādhāś ca trāsayet sārva kālikam || 19 ||
ādhi-vyādhi mahā-vyādhi madhye copadrave tathā |
apamṛtyu mahā-mṛtyū nāśayet cakra-nāyakaḥ || 20 ||
para prayukta mantrāṁś ca yantra tantra vibhañjanaḥ |
sudarśano'yaṁ asmākaṁ durdaśā duḥkha-nāśanaḥ || 21 ||
sarva saṁpat pradātā mām cakra-rājo nirantaram |
japaṁ pātu jagad-vandyo manasām-akṣaya-pradaḥ || 22 ||
pramādāṁś ca astra-dhāmāsau jñānaṁ rakṣatu sarvadā |
animādi mahaiśvaryaṁ pātu sāmrājya siddhidaḥ || 23 ||
tiryag jvālāgni rūpaśca naṣṭa rājyārthado mama |
rājyaṁ pātu sahaśrāraḥ pādātim pātu vā'cyutaḥ || 24 ||
caturaṅga balastoṁaṁ rakṣa mām cakra-bhāvana |
jyotir-mayaś cakra-rāja sarvān varuṇa rakṣaka || 25 ||
akhaṇḍha maṇḍhitaḥ pātu para-cakra apahārakaḥ |
tri-vikramaś cakra rājaḥ pātu dhairyaṁ sadā mama || 26 ||
namo daśa-diśa-vyāpti kīrtiṁ pātu sudarśanaḥ |
āyur balaṁ dhṛtiṁ pātu loka-traya-bhayāpahaḥ || 27 ||
sudhāma maṇḍala saṁviṣṭo māyā pañca suṣītalaḥ |
rāja dvāre sabhā-madhye pātu mām candha-vikramaḥ || 28 ||
pūrve sudarśanaḥ pātu āgneye pātu cakrarāṭ |
yāmye rathāṅgakaḥ pātu trinemiḥ pātu naiṛṛte || 29 ||
loka-traya prabhākāra jvālo rakṣatu paścime |
ṣat-konaḥ pātu vāyavye hyastra-rājottarām diśam || 30 ||
aiśānyāṁ cakrarāṭ pātu madhye bhū-cakra cakriṇaḥ |
anantāditya saṅkāśaḥ āntarikṣau ca pātu me || 31 ||
sarvato dikṣu me pātu jvālā sāhaśra samvṛtaḥ |
evaṁ sarvatra saṁrakṣa sarvadā sarva-rūpavān || 32 ||
sa-kāraḥ prthivī jñeyo ha-kāraḥ apa ucyate |
śrā-kāro vāyur uktaś ca ra-kāro'mbara ucyate || 33 ||
huṁ-kāraṁ agnir ityāhuḥ phaṭ-kāra sūrya rūpakam |
svāhā-kāraṁ nyasen mūrdhni pīta rakta suvarṇakam || 34 ||
16
sa-kāraṁ nāsikāyām tu ha-kāraṁ vadane nyaset |
śrā-kāraṁ hṛdaye caiva śrṣṭi-saṁhāra kāranaṁ || 35 ||
ra-kāraṁ vinyased guhye huṁ-kāraṁ jānu-deśike |
pha-kāraṁ gulpha-deśe tu ta-kāraṁ pādayor nyaset || 36 ||
sarvāni caiva varṇāni japyān yaṅguli parvasu |
kṣipraṁ saudarśanaṁ cakraṁ jvālā mālātibhīṣanaṁ || 37 ||
sarva daitya praśaṁanaṁ kuru deva varācyuta |
sudarśanaṁ mahā-jvāla chindhi chindhi suvedanaṁ || 38 ||
para-yantraṁ ca tantraṁ ca chindhi mantroṣadhādikaṁ |
sudarśana mahā-cakra govinda te karāyudha || 39 ||
sūmādhāra mahā-vega chindhi chindhi su-bhairava |
chindhi pātaṁ ca lūtaṁ ca chindhi ghoraṁ mahā-dviṣam || 40 ||
Phala śrutiḥ
iti saudarśanaṁ divyaṁ kavacaṁ sarva-kāmadam |
sarva bādhā praśamanaṁ sarva vyādhi vināśanam || 1 ||
sarva śatru kṣaya-karaṁ sarva maṅgala dāyakam |
tri-sandhyaṁ paṭhatām nṛnām sarvadā vijaya pradam || 2 ||
sarva pāpa praśaṁanaṁ bhoga mokṣeka sādhakam |
prātar utthāya yo bhaktyā paṭhed etat sadā naraḥ || 3 ||
ite sarveṣu kāleṣu vighnaḥ kvāpi na jāyate |
yakṣa rākṣasa vetāla bhairavāś ca vināyakaḥ || 4 ||
śākinī ḍākinī jyeṣṭhā nidrā bāla-grahādayaḥ |
bhūta preta piśācādyā anye duṣṭa grahān api || 5 ||
kavaca te japtāraṁ dṛṣṭa-mātreṇa te'khilāh |
palāyante yathā nāgāḥ pakṣi-rāja te darśanam || 6 ||
asyāyutaṁ puraścaryaṁ daśāmśaṁ tila-tarpaṇam |
havan tarpaṇaṁ caiva tarpaṇaṁ gandha-vārinā || 7 ||
puṣpānjalir daśāmśaṁ ca miṣṭānnaṁ saghṛta plutam |
catur-vimśad dvijā bhojā vaiṣnavā veda-pāragāh |
pañca-saṁskāra sampannās tat tat karyāṇi sādhayet || 8 ||
vinyate aṅgeṣu idaṁ dhīro yuddhārthaṁ yo'bhigacchati |
raṇe jitva akhilān śatrūn vijayī bhavati dhruvam || 9 ||
mantrit-āmbu tri-vāraṁ vā pibet sapta dināvadhi |
vyādhayaḥ pra-vinaśyanti sakalāh kukṣi-sambhavāh || 10 ||
mukha prakṣālane netra nāsikā roga nāśanam |
bhītānām abhiśekaṁ ca mahā bhaya nivāraṇam || 11 ||
saptābhi mantritena tulasī mūla mṛttikā |
lepān naśyanti te rogāḥ sadyaḥ kuṣṭhādayo'khilāh || 12 ||
lalāte tilakaṁ strīnām mohanaṁ sarva vaśya-kṛt |
pareśām mantra yantrāni tantrānyapi vināśa-kṛt || 13 ||
17
vyāla sarpādi sarveśām viṣa apaharaṇam param |
sauvarne rajate vāpi bhūrje tāmrādike'pi vā || 14 ||
likhitvā tvarcayed bhaktyā sa śrīmān bhavati dhruvam |
bahunā kim ihoktena yad yad vānchitī yo naraḥ |
sakalaṁ prāpnuyāt te kavaca te praśādataḥ || 15 ||
iti vihagendra saṁhitāyām tantra rahasye sudarśana kavacaṁ samāptam
v As an alternative you can chant the aparājita mantra.
Aparājita mantra
oṁ namo bhagavate anantāya | sahasra śīraṣāya sugandha kṣīrārṇava śāyine |
śeṣa bhoga paryaṅkāya garuḍa-vāhanāya vāsudevāya namaḥ | pīta vāsase
saṅkarśaṇa | pradyumna aniruddha hayaśīrṣa, vārāha nārasiṁha vāmana,
trivikrama rāma rāma rāma kṛṣṇa para-brahma namos 'tu te ||
asura daitya yakṣa rākṣasa bhūta piśāca, siddhi yogini ḍākini brahma-rākṣasa
vināyaka, pūtanā revatī skanda pūrvogama graha nakṣatra gṛhāṇa gṛhāṇa |
mahā graha gṛhāṇa | haṇa haṇa | daha daha | paccha paccha | mada mada |
pātaya pātaya | akhyāta akhyāta | gṛhāṇa gṛhāṇa | āviśa āviśa | dhvaṁsi
dhvaṁsi | trāsaya trāsaya | drahya drahya cakreṇa gadāyā vakreṇa bhasma
kuru ||
sahasrāra sarvaṁ mukhya praharaṇāyudha, bāho jaya jaya vijaya vijaya,
ananta aparājita aparihata, sahasra netra prajvala prajvala, jvala jvala,
viśvarūpa madhusūdana mahāpuruṣa vaikuṇṭa nārāyaṇa, padmanābha
hṛṣīkeśa sarva bhūta vaśaṅkara | śaṅkha cakra gadā dhara | sarva bhūta
namaskṛta | sarva nāga pramardana, sarvāsuro utsādhana janārdana namos 'tu
te ||
v Tie the rakṣa-sūtra around the right wrists of the male participants and the left wrist of
the females while they hold the coconut in their cupped palms.
jitan te puṇḍarīkākṣa namaste viśva-bhāvana |
namaste 'stu hṛṣīkeśa mahā-puruṣa pūrvaja ||
Victory
to
You
O
Lotus-‐‑eyed
One,
obeisance
to
the
Universal
object
of
meditation,
Obeisance
to
You
Master-‐‑of-‐‑the-‐‑senses,
the
Great
Being
that
was
first
manifest.
r
18
PĀLIKA VIDHĀNAM
3
AṄKŪRĀRPAṆAM
v This is done in all major yāgas and especially those that last longer than one day.
v The acarya goes to aṅkūr-arpaṇa vedi and sits facing east, take the puṇyāha kumbha
and sprinkle the 5 pālikas that have been arranged on the vedi.
Invocation of Deities.
Centre oṁ bhūḥ brahmāṇaṁ āvāhayāmi!
oṁ bhuvaḥ prajāpatim āvāhayāmi!
oguṁ suvaḥ hiraṇyagarbham āvāhayāmi!
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ caturmukham āvāhayāmi!
brahmaṇe idam āsanam!
East oṁ bhūḥ indram āvāhayāmi!
oṁ bhuvaḥ vajriṇam āvāhayāmi!
oguṁ suvaḥ śatakṛatu āvāhayāmi!
3
amaṅgalāṅkuro yāgo niṣphalaḥ syānna saṁśayaḥ | tasmādyatnena vai
kuryānmaṅgalāṅkūrarpaṇam || sanatkumāre śi. rā. 9;33;
Without the sprouts the yāga is doubtlessly unproductive, therefore make every effort to do the
aṅkūrārpaṇa rite.
19
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ śacipatim āvāhayāmi!
Indrāya idam āsanam!
South oṁ bhūḥ yama āvāhayāmi!
oṁ bhuvaḥ vaivasvatam āvāhayāmi!
oguṁ suvaḥ pitr-patim āvāhayāmi!
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ dharmarājam āvāhayāmi!
yamāya idam āsanam!
West oṁ bhūḥ varuṇam āvāhayāmi!
oṁ bhuvaḥ pracetasam āvāhayāmi!
oguṁ suvaḥ surūpiṇam āvāhayāmi!
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ apām patim āvāhayāmi!
varuṇāya idam āsanam!
North oṁ bhūḥ somam āvāhayāmi!
oṁ bhuvaḥ indum āvāhayāmi!
oguṁ suvaḥ niśākaram āvāhayāmi!
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ oṣadhīsam āvāhayāmi!
somāya idam āsanam!
Upacāra;
brahmādibhyo namaḥ || pādyaṁ | arghyaṁ | ācamaniyaṁ | samastopacārān
samarpayāmi || brahmaṇe namaḥ | indrāya | agnaye | yamāya | nirṛtaye |
varuṇāya | vāyave | somāya | īśānāya ||
v Take the vessel with the 5, 7 or 9 seeds & mix in some milk;
diśām patīn namasyāmi sarva kāma phala pradān |
kurvantu saphalaṁ karma satatam śubham ||
Soma Āvāhanam
v Invoke Soma in the kumbha
somo̍ dhe̱nuguṁ somo̱ arvanta̍m ā̱śum |
somo̍ vī̱raṁ ka̍rma̱ṇya̍ṁ dadhātu |
sādhanya̍ṁ vida̱thyagu̍ṁ sa̱bheyaṁ̎ |
pi̱tu̱ś śrava̍ṇa̱ṁ yo dadā̍śadasmai ||
v Do aṅganyāsah using the bīja sāṁ
v Offer 16 upacāras.
v Invite four brahmins to chant "oṣadhi sūktam"
yā jā̱tā oṣa̍dhayo de̱vebhya̍s triyu̱guṁ pu̱rā |
mandhā̍mi ba̱bhrūṇā̍ mahāguṁ śa̱tan dhāmā̍ni sa̱pta ca ||
The
plants
born
three
generations
before
the
gods;
of
the
seven
brown
ones;
I
celebrate
the
hundred
&
seven
abodes.
yā̱ḥ pha̱linī̱r yā a̍pha̱lā a̍pu̱ṣpā yāśca̍ pu̱ṣpaṇī̎ḥ |
bṛha̱spa̍ti prasūtā̱ stā no̍ muñca̱tvaguṁ ha̍saḥ ||
20
The
fruitful,
the
fruitless,
the
flowering
and
the
flowerless
herbs;
Impelled
by
Brihaspati,
may
they
all
free
us
from
tribulation.
oṣa̍dhaya̱ḥ saṁ va̍dante̱ some̍na sa̱ha rājñā̎ |
yasmai̍ ka̱roti̍ brāhma̱ṇ staguṁ rājan pārayāmasi ||
The
herbs
hold
converse
with
Soma
their
king
saying;
“The
one
for
whom
the
brahmana
prepares
us,
we,
O
King
shall
we
liberate”
v Then with the following mantras married women place the seeds in the 5 palikas.
Centre
brahmā catur-mukhopetaḥ catur-dordaṇḍa maṇḍitaḥ |
srag daṇḍākṣa kuśopetaḥ kirīṭī haṃsa-vāhanaḥ ||
oṁ brahmaṇe namaḥ | ayaṁ bīja avāpaḥ ||
East
daitya-darpa vināśāya sahasrākṣāya dhīmate |
kuliśavya grahastāya namaste'stu śatakrato || 1 ||
oṁ indrāya namaḥ | ayaṁ bīja avāpaḥ ||
South
yena saṃhriyate sarvaṃ yena dharmaśca rakṣyate |
yasmād bibheti loko'yaṃ preta-nātha namo'stu te || 3 ||
oṁ yamāya naṁaḥ | ayaṁ bīja avāpaḥ ||
West
yena saṃrakṣyate sarvaṃ yasmin sarvaṃ pralīyate |
amogha-pāśa-hastāya tadapāṃ pataye namah || 5 ||
oṁ varuṇāya namaḥ | ayaṁ bīja avāpaḥ ||
North
yat prasādāj-jagat sarvaṃ dhanena paripūryate |
yakṣa-guhyaka-nātha ca dhana-nātha namo'stu te || 7 ||
oṁ somāya namaḥ | ayaṁ bīja avāpaḥ ||
r
21
BHAGAVAD ĀRĀDHANAM
MĀNASIKA PŪJĀ
v Fill the Tiru-kāveri (pot) with water and add some parimala-dravya.
v Show surabhi mudra —
oṁ surabhi mudrāyai namaḥ oṁ vaṁ
Pavitra mantra — Purification
bhagavan pavitraṁ, vāsudeva pavitraṁ, tat pādau pavitraṁ, tat pādodakaṁ
pavitraṁ, śata dhāraṁ, sahasra dhāraṁ, aparimita dhāraṁ, acchidraṁ,
anantaṁ aparimita ariṣṭhaṁ, acyutan, akṣayaṁ, paramaṁ pavitraṁ,
bhagavan vāsudevaḥ punātu ||
23
The
Supreme
All
pervading
Lord
is
pure,
His
feet
are
pure,
the
water
from
His
feet
is
pure,
an
hundred
streams,
a
thousand
streams,
immeasurable
streams,
unbroken,
imperishable,
undiminishing,
by
these
supremely
purifying
forces
may
the
Supreme
Godhead
purify.
Pīṭha Pūjā
1. Mantra āsanam
v Take a flower and tulasi in the uddharini with the left hand and cover it with the right
hand. Touch it to the forehead and meditate upon the refulgent form of the Lord
within the heart and repeat –
Dhyānam
savyaṁ pādaṁ prasārya śrita durita haraṁ dakṣiṇaṁ kuñcayitvā |
jānunyādāya savyetaram itara bhujaṁ nāga bhoge nidhāya ||
paścād bāhu-dvayena prati-bhaṭa-śamane, dhārayan śaṅkha-cakre |
devī bhūṣādi juṣṭo janayatu, jagatāṁ śarma vaikuṇṭha-nāthaḥ ||
The
Lord
of
Vaikunta
is
seated
on
the
Serpent
Throne,
with
His
left
leg
hanging
down,
with
His
right
which
removes
the
distress
of
those
who
take
refuge,
bent
and
kept
upon
the
throne,
with
His
right
arm
hanging
over
His
right
knee,
and
the
left
hand
braced
upon
the
throne,
He
holds
in
His
rear
hands
the
conch
and
discus
which
are
used
for
quelling
enemies,
He
sits
in
the
company
of
His
consorts
and
is
well
adorned;
May
He
grant
peace
to
the
entire
world.
Āvāhanam — Invocation
oṁ oṁ oṁ parama dhāma avasthita mad anugraha kāmyayodhyat āvatāra
ihābhīmata siddhida mantra śarīroṁ namo namaḥ ||
Lord
seated
in
the
Highest
Realm,
out
of
compassion
for
me
please
deign
to
be
present
here
in
the
form
of
Your
Sound
Vibration,
salutations
again
and
again
to
You.
v Offer the flower and tulasi on the head of the Icon display the 5 invocatory mudras.
om āvāhito bhava | sthāpito bhava | sannidho bhava | sanniruddho bhava |
sannihito bhava | avaguṇṭhito bhava | suprīto bhava ||
he bhagavan vāsudeva sumukho bhava | summukho bhava | yāvad
ārādhanaṁ kariṣye tāvat-sānnidhyaṁ kuruṣva ||
Lord
Vasudeva
please
be
present
here,
please
interface
with
me!
Please
be
present
here
for
the
duration
of
the
worship
!
Svāgatam — Welcoming
svāgataṁ deva deveśa sannidhiṁ bhava me'cyuta |
prabuddha tvaṁ jagan-nātha lokānugraha kāmyayā |
Welcome
O
God
of
gods!
Please
be
present
for
me
O
Acyuta!
O
Lord
of
the
Universe
out
of
compassion
for
the
world
manifest
Yourself.
25
v Show the mudra of welcome then offer obeisance —
jitante puṇḍarīkākṣa namaste viśvabhāvana |
namaste'stu hṛṣīkeśa mahā-puruṣa pūrvaja ||
Victory
to
you
O
Lotus-‐‑eyed-‐‑one,
salutations
to
you
O
Saviour
of
the
World
Obeisance
to
you
O
Lord-‐‑of-‐‑
the-‐‑senses,
Supreme
Person,
Primeval
Being.
2. Snānāsanam
v Offer flower and tulsi —
oṁ snānāsanāya namaḥ
sphuṭi kṛtam mayā deva snānāsanam idam mahat |
āsādayāsu snānārtham lokānugraha kāmyayā ||
A
separate
seat
have
I
prepared
for
your
ablution,
please
be
seated
here
for
your
bath,
with
a
view
to
bestowing
your
compassion
on
the
world.
v Offer water
oṁ namo nārāyaṇāya pādyam samarpayāmi | (x2)
oṁ namo nārāyaṇāya ācamaniyam samarpayāmi | (x3).
v Sprinkle the food while reciting the gāyatri or the mūla mantra.
v Do rakṣa with — oṁ vīrya astrāya phaṭ |
v Ring the bell and recite —
oṁ namo nārāyaṇāya anna sūpa vyañjana rasādi bhakṣya vastūni dadhi takra
pāniyāni sarvaṁ naivedayāmi ||
Lord
I
offer
you,
grain,
soups,
victuals
and
other
edibles
like
curds,
butter-‐‑milk,
and
fruit
juices.
v Pour water around the platter —
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ | satyam tvartena parisiñcāmi |
v Offer one spoon of water —
oṁ amṛto-pastaraṇam-asi
v Show the five prāna mudras —
prāṇāya svāhā | apānāya svāhā | vyānāya svāhā | udānāya svāhā | samānāya
svāhā | śrī govindāya svāhā ||
v Offer one spoon of water —
oṁ amṛtāpidhānam-asi | madhye madhye pāniyaṁ samarpayāmi | hasta
prakṣālaṇaṁ samarpayāmi | mukha prakṣālaṇaṁ samarpayāmi ||
5. Punaḥ Mantrāsanam
v Offer flower and tulsi —
oṁ mantrāsanāya namaḥ |
mantrāsanam idam tubhyam mayā dattam anuttamam |
kūrcena śodhitam viṣṇoḥ punar-āsādaya prabho ||
O
Lord
Vishnu
I
offer
you
the
second
Throne
of
Sonic
Power,
an
exceptional
seat
purified
by
the
sacred
grass,
please
be
seated
once
again.
28
v Offer flower and tulsi —
oṁ namo nārāyaṇāya punar mantrāsanaṁ samarpayāmi |
v Offer water —
oṁ namo nārāyaṇāya arghyam samarpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya pādyam samarpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya ācamaniyam samarpayāmi |
v Offer fruit —
oṁ namo nārāyaṇāya nānā vidhāni phalāni samarpayāmi |
v Offer betel —
pūgi-phalaiśca karpūraiḥ nāgavalli-dalair-yutam |
muktācūrṇa samāyuktaṁ tāmbūlaṁ pratigṛhyatām |
Please
accept
this
betel
nut
O
Lord
scented
with
camphor,
together
with
betel
leaves
and
powdered
pearls.
oṁ namo nārāyaṇāya tāmbūlaṁ samarpayāmi |
v Offer karpūra hārati —
tad viṣṇo̎ḥ para̱maṁ pa̱daguṁ sadā̍ paśyanti sū̱rayaḥ |
di̱vī̍va cakṣu̱rāta̍tam || tad viprā̍so vipa̱nyavo̍ jāgṛ̱vāguṁ
sas sami̍ndhate | viṣṇo̱r yat pa̍ra̱mam pa̱dam ||
The
nitya
suris
evermore
behold
that
loftiest
place
where
Vishnu
is,
established
as
it
were,
like
an
eye
in
heaven.
Through
all
this
world
strode
Vishnu;
thrice
His
foot
he
planted,
and
the
whole
was
gathered
in
His
footstep's
dust.
Universal Prayers
svasti prajābhyāḥ paripālayantām nyāyena margeṇa mahīm mahīśāḥ |
go brāhmaṇebhyaś śubham astu nityaṁ lokāḥ samastā sukhino bhavantu ||
May
all
the
citizens
enjoy
wellbeing,
may
the
administrators
protect
them
and
walk
in
the
path
of
justice,
may
the
whole
universe
and
all
spiritual
aspirants
have
perpetual
auspiciousness,
may
all
the
worlds
be
happy.
r
31
VAIDIKA UPACĀRAḤ
1. dhyānam
ṛ̱taguṁ sa̱tyaṁ pa̍raṁ bra̱hma̱ pu̱ruṣa̍ṁ kṛṣṇa̱ piṅga̍lam |
ū̱rdhvare̍taṁ vi̍rūpā̱kṣa̱ṁ vi̱śvarū̍pāya̱ vai namo̱ nama̍ḥ ||
padma̍-priye padmini padma̱-haste padmā̍laye padma-dalāya̍tākṣi |
viśva̍-priye̱ viṣṇu mano̍’nukū̱le tvat pā̍da pa̱dmam mayi̱
sanni̍dhatsva ||
2. āvāhanam
sa̱ha̍sra śīrṣā̱ puru̍ṣaḥ | sa̱hasrā̱kṣaḥ sa̱hasra̍ pāt |
sa bhūmi̍ṁ vi̱śvato̍ vṛ̱tvā | atya̍tiṣṭhad daśāṅgu̱lam ||
hira̍ṇyavarṇā̱ṁ hari̍ṇīṁ suva̱rṇa ra̍jata̱-sra̍jām |
ca̱ndrāṁ hi̱raṇma̍yīṁ la̱kṣmīṁ jāta̍vedo ma̱ āva̍ha ||
3. āsanam
puru̍ṣa e̱vedaguṁ sarvaṁ̎ | yad bhū̱taṁ yac ca bhavyam̎ |
u̱tāmṛ̍ta̱tva syeśā̍naḥ | ya̱d anne̍nā ti̱roha̍ti ||
tāṁ ma̱ āva̍ha̱ jāta̍vedo la̱kṣmīm ana̍pagā̱minī̎m |
yasyā̱ṁ hira̍ṇyaṁ vi̱ndeya̱ṁ gāmaśva̱ṁ puru̍ṣān a̱ham ||
5. pādyam
etāvā̍n asya mahimā | ato jyāyāgu̍ś ca pūru̍ṣaḥ |
pādo̎’sya viśvā̍ bhū̱tāni̍ | tri̱pād a̍syā̱m ṛta̍m di̱vi ||
a̱śva̱pū̱rvāṁ ra̍tha-ma̱dhyā̱ṁ ha̱stinā̍da pra̱bodhi̍nīm |
śrīya̍ṁ de̱vīm upa̍hvaye̱ śrīrmā̍ de̱vī ju̍ṣatām ||
6. arghyaṁ
tri̱pād ū̱rdhva udai̱t puru̍ṣaḥ | pādo̎’sye̱hā’’bha̍vā̱t puna̍ḥ |
tato̱ viśva̱ṅ vya̍krāmat | sā̱śa̱nā̱na̱śa̱ne a̱bhi ||
kā̱ṁ so̎smi̱tāṁ hira̍ṇya prā̱kārā̍m ā̱rdrāṁ jvala̍ntīṁ tṛ̱ptāṁ
ta̱rpaya̍ntīm | pa̱dme̱ sthi̱tāṁ pa̱dma-va̍rṇā̱ṁ tām i̱hopa̍hvaye̱ śrīyam
7. ācamanam
tasmā̎d vi̱rāḍ a̍jāyata | vi̱rājo̱ adhi̱ pūru̍ṣaḥ |
sa jā̱to atya̍ricyata | pa̱ścād bhūmi̱m atho̍ pu̱raḥ ||
ca̱ndrāṁ pra̍bhā̱sāṁ ya̱śasā̱ jvala̍ntī̱ṁ śriya̍ṁ lo̱ke de̱va ju̍ṣṭām
udā̱rām tāṁ pa̱dminīmī̱ṁ śara̍ṇam a̱haṁ prapa̍dye'lakṣmīr me̍
naśyatā̱ṁ tvāṁ vṛ̍ṇe ||
8. snānaṁ
yat puru̍ṣeṇa ha̱viṣā̎ | de̱vā ya̱jñam ata̍nvata |
va̱sa̱nto a̍syāsī̱d ājyam̎ | grī̱ṣma i̱dhmaś śa̱rad-ha̱viḥ ||
ā̱di̱tya va̍rṇe̱ tapa̱so'dhi̍jā̱to vana̱spati̱s tava̍ vṛ̱kṣo'tha bi̱lvaḥ |
tasya̱ phalā̍ni̱ tapa̱sā nu̍dantu mā̱yānta̍rā̱ yāśca̍ bā̱hyā a̍la̱kṣmīḥ ||
32
9. vastra yugmam
sa̱ptāsyā̍san pari̱dhāya̍ḥ | triḥ sa̱pta sa̱midha̍ḥ kṛ̱tāḥ |
de̱vā yad ya̱jñam ta̍nvā̱nāḥ | aba̍dhna̱n puru̍ṣam pa̱śum ||
upai̍tu̱ māṁ de̍va-sa̱khaḥ kī̱rtiśca̱ maṇi̍nā sa̱ha |
prā̱du̱rbhū̱to’smi̍ rāṣṭre̱'smin kī̱rtim ṛ̱ddhiṁ da̱dātu me ||
10. upavītaṁ
tam ya̱jñam ba̱rhiṣi̱ praukṣa̍n | puru̍ṣam jā̱tam a̍gra̱taḥ |
tena̍ de̱vā aya̍janta | sā̱dhyā ṛṣa̍yaś ca̱ ye ||
kṣut-pi̍pā̱sāṁ ma̍lāṁ jye̱ṣṭhām a̍la̱kṣmīṁ nā̍śayā̱myaham |
abhū̍ti̱m asa̍mṛddhi̱ṁ ca sarvā̱n nirṇu̍da me̱ gṛhā̎t ||
11. gandham
tasmā̎d ya̱jñāt sa̍rva̱ huta̍ḥ | sambhṛ̍taṁ pṛṣad ā̱jyam |
pa̱ṣūguṁs tāggaś ca̍kre vāya̱vyān̍ | ā̱ra̱ṇyān grā̱myāśca̱ ye ||
ga̱ndha̱-dvā̱rāṁ du̍rādha̱rṣā̱ṁ ni̱tya pu̍ṣṭāṁ karī̱ṣiṇī̎m |
ī̱śvarīgu̍ṁ sarva̍ bhūtā̱nā̱ṁ tām i̱hopa̍hvaye̱ śriyam ||
12. puṣpam
tasmā̎d ya̱jñāt sa̍rva̱ hu̱taḥ | ṛca̱ḥ sāmā̍ni jajñire |
chandāgu̍ṁsi jajñire̱ tasmā̎t | yaju̱s tasmā̍d ajāyata ||
mana̍sa̱ḥ kāma̱m ākū̍tiṁ vā̱cas sa̱tyam a̍śīmahi |
pa̱śū̱nāguṁ rū̱pam-a̍nnasya̱ mayi̱ śrīḥ śra̍yatā̱ṁ yaśa̍ḥ ||
Viṣṇu nāmavalli — oṁ keśavāya namaḥ | nārāyaṇāya | mādhavāya |
govindāya | viṣṇave | madhusūdanāya | trivikramāya | vāmanāya | śrīdharāya
| hṛṣikeśāya | padmanābhāya | dāmodarāya | saṅkarṣaṇāya | vāsudevāya |
pradyumnāya | aniruddhāya | puruṣottamāya | adhokṣajāya | nārasiṁhāya |
acyutāya | janārdanāya | upendrāya | haraye | kṛṣṇāya ||
Śrī devi nāmavalli — oṁ śrīyai namaḥ | amṛtodbhavāyai | kamalāyai |
candra-sodaryai | viṣṇu-priyāyai | vaiṣṇavyai | varārohāyai | hari-vallabhāyai
| śārṅginyai | deva-devīkāyai | sura-sundaryai | sarva abhiṣṭa-phala-pradāyai
namah ||
Bhū Devī nāmavalli — oṁ bhūmyai namaḥ | mahīṣyai | pṛthivyai |
vasundharāyai | vasudhāyai | vāsavyai | hiraṇya-garbhiṇyai | samudravatyai |
mahī- dharaṇyai | viṣṇu-patnyai | vyāpinyai | dharāyai namaḥ ||
13. dhūpaṁ
tasmā̱d aśva̍ ayājanta | ye ke co̍bha̱yāda̍taḥ |
gavo̍ ha jajñire̱ tasmā̎t | tasmā̎j jā̱tā a̍jā̱ vaya̍ḥ ||
ka̱rdame̍na pra̍jābhū̱tā ma̱yi̱ saṁbha̍va ka̱rdama |
śriya̍ṁ vā̱saya̍ me ku̱le mā̱tara̍ṁ padma̱ māli̍nīm ||
33
14. dīpaṁ
yat puru̍ṣaṁ vya̍dadhuḥ | ka̱ti̱dhā vya̍kalpayan |
mukha̱ṁ kim a̍sya kau bā̱hū | kā vū̱rū pādā̍ vucyete ||
āpa̍ḥ sṛ̱jantu̍ sni̱gdhā̱ni̱ ci̱klī̱ta va̍sa me̱ gṛhe |
nica̍ de̱vīṁ mā̱tara̱ggaś śriya̍ṁ vā̱saya̍ me ku̱le ||
15. naivedyaṁ
brā̱hma̱ṇo̎’sya̱ mukha̍m āsīt | bā̱hū rā̍ja̱nya̍ḥ kṛ̱taḥ |
ū̱rū tad a̍sya yad vaiśya̍ḥ | pa̱dbhyāguṁ śū̱dro a̍jāyata ||
ā̱rdrāṁ pu̱ṣkari̍ṇīṁ pu̱ṣṭi̱ṁ su̱va̱rṇāṁ he̍ma mā̱linīm |
sū̱ryāṁ hi̱raṇmayīṁ lakṣmīṁ jāta̍vedo ma̱ āva̍ha ||
madhu̱vātā̍ ṛtāya̱te madhu̍ kṣaranti̱ sindha̍vaḥ |
mādhvīrnas-sa̱ntvoṣa̍dhīḥ ||
madhu̱ nakta̍ṁ u̱toṣasi̱ madhu̍ma̱t pārthi̍va̱guṁ raja̍ḥ |
madhu̱ dyaur a̍stu nah pi̱tā ||
madhu̍ mānno̱ vana̱spati̱r madhu̍māguṁ astu̱ sūrya̍ḥ |
mādhvī̱r gāvo̍ bhavantu || RV.1.90.6
TS.4.2.9.7
ghṛta pakvaṁ haviṣyannaṁ pāyasaṁ ca saśarkaram |
nāna vidhaṁ ca naivedyaṁ viṣṇo pratigṛhyatām ||
16. tāmbūlaṁ
pūgī-phalaṁ samāyuktam nāga-valli dalairyutam |
elā-lavaṅga sanyuktam tāmbūlam pratigṛhyatām ||
17. nirājanam
ca̱ndramā̱ mana̍so jā̱taḥ | cakṣo̱s-sūryo ajāyata |
mukhā̱d indra̍ś cā̱gniś ca̍ | prā̱ṇād vā̱yur a̍jāyata ||
ā̱rdrāṁ ya̱ḥ kari̍ṇīṁ ya̱ṣṭiṁ pi̱ṅgalāṁ pa̍dma mā̱linīm |
ca̱ndrāṁ hi̱raṇma̍yīṁ lakṣmīṁ jāta̍vedo ma̱ āva̍ha ||
tad viṣṇo̎ḥ para̱maṁ pa̱daguṁ sadā̍ paśyanti sū̱rayaḥ | di̱vī̍va
cakṣu̱rāta̍tam || tad viprā̍so vipa̱nyavo̍ jāgṛ̱vāguṁ sas sami̍ndhate |
viṣṇo̱r yat pa̍ra̱mam pa̱dam ||
18. namaskāran
nābhyā̍ āsīd a̱ntari̍kṣam | śī̱rṣṇo dyauḥ sama̍vartata |
pa̱dbhyāṁ bhūmi̱r diśa̱ś śrotrā̎t | tathā̍ lo̱kāguṁ a̍kalpayan ||
tāṁ ma̱ āva̍ha̱ jāta̍vedo la̱kṣmīm a̍napagā̱minī̎m | yasyā̱ṁ hi̍raṇya̱ṁ
prabhū̍ta̱ṁ gāvo̍ dā̱syo'śvā̎n vi̱ndeya̱ṁ puru̍ṣān a̱ham ||
vedā̱ham e̱taṁ puru̍ṣaṁ ma̱hāntam̎ | ā̱di̱tya va̍rṇa̱ṁ tama̍sa̱s tu pā̱re
sarvā̍ṇi rū̱pāṇi̍ vi̱citya̱ dhīra̍ḥ | nāmā̍ni kṛ̱tvā’bhi̱vada̱n yadāste̎ ||
19. Mantra Puṣpam
yo̍'pām puṣpa̱m veda̍ | puṣpa̍vān pra̱jāvā̎n paśu̱mān bha̍vati |
34
o̎ṁ tad bra̱hma | o̎ṁ tad vā̱yuḥ | o̎ṁ tad ā̱tmā | o̎ṁ tat sa̱tyaṁ | o̎ṁ
tat sarvaṃ̎ | o̎ṁ tat puro̱r namaḥ | antaścarati̍ bhūte̱ṣu guhāyāṁ
vi̍śva-mū̱rtiṣu | tvaṁ yajñas tvaṁ vaṣaṭkāras tvaṁ indras tvaguṁ
rudras tvaṁ viṣṇus tvaṁ brahma tva̍ṁ prajā̱patiḥ | tvam ta̍d āpa̱ āpo̱
jyoti̱r raso̱-mṛta̱ṁ brahma bhūr bhuva̱s suvar o̱ṁ ||
Om
that
is
Brahman.
Om
that
is
Vayu.
Om
that
is
the
Self.
Om
that
is
the
Truth.
Om
that
is
everything.
Om
that
is
the
multitude
of
recepticles
(physical
bodies
of
sentient
beings).
Salutation
to
That
Supreme
Being
who
moves
inside
the
hearts
of
all
created
beings
of
manifold
forms.
O
Supreme
being!
You
are
the
sacrifice,
You
are
the
sacrificial
chants,
You
are
the
Indra,
You
are
the
Rudra,
You
are
the
Brahma,
You
are
the
Lord
of
all
beings,
You
are
the
That,
You
are
the
water
in
the
rivers
and
the
ocean,
You
are
the
Sun,
You
are
the
essence
of
life,
You
are
the
necter
of
immortality,
You
are
the
Vedas,
You
are
the
triple
universe
You
are
the
AUM.
v On the base of the kuṇḍa draw three horizontal lines and bisect them by three
perpendicular lines while reciting the mūla- mantra. Sprinkle water on them.
Pradhāna Homam
v On that agni- pīṭham invoke Lord Vāsudeva and offer all the upacāras from arghyā to
naivedyām by oblations of ghee.
v Fill the sruk with water from the prokṣani-pātra and pour it out around the kuṇḍa
in a pradakṣiṇa manner the remaining water is scattered on the head.
v Worship agni with gandha and flowers and take ash to make tilaka.
bhaktyā yadagnau vihitaṁ yathā śakti yathā vidhi |
ārādhanaṁ tavaivedaṁ gṛhāṇa parameśvara ||
42
SUDARŚANA HOMA
Dhyānam
śaṅkhaṁ cakraṁ ca cāpaṁ paraśuṁ asimiśuṁ śūla pāśāṁ kuśāṁśca |
bibhrānam vajra keṭaṁ hala musula gadā kuṇṭaṁ atyugra daṁṣṭraṁ ||
jvālā keśaṁ trinetraṁ jvaladānala nibhaṁ hāra keyūra bhūṣam |
dhyāyet śaṭkona saṁsthaṁ sakala ripu-kula prāṇa saṁhāra cakram ||
oṁ sahasrāra huṁ phaṭ
v Place flower and water on top of the kalaśa;
oṁ namaḥ sudarśanāya āgaccha āgaccha [3 times]
v offer āsanam then do nyāsa on the kalaśa.
oṁ ācakrāya svāhā jñānāya namaḥ [heart]
oṁ vicakrāya balāya svāhā [head]
oṁ sucakrāya vīryāya vaṣaṭ [sikhā]
oṁ sūrya cakrāya svāhā aiśvaryāya huṁ [shoulders]
oṁ jvāla-cakrāya svāhā tejase phaṭ [eyes]
oṁ mahā sudarśana cakrāya svāhā śaktyai vauṣaṭ.
v snap finges around the kalaśa and show cakra mudra, dhenu mudra and yoni mudra.
arghyam | pādyam | ācamaniyam | snānam | vastram | upavītam | gandham |
puṣpa-mālikāṁ | puṣpaiḥ pūjayāmi — oṁ śrī sudarśanāya namah | cakra-
rājāya | tejo-vyuhāya | mahā-dyutāya | sahasra-bāhave | dīptāṅgāya |
aruṇākṣāya | pratāpavate | anekāditya-saṅkāśāya | prordhva-jvala-
bhirañjitāya | saudāmaṇi-sahasrābhāya | maṇi-kuṇḍala-śobhitāya | pañca-
43
bhūta-mano-rūpāya | ṣaṭ-koṇāntara-saṁsthitāya | harānta-kāraṇodbhuta-roṣa-
bhīṣana-vigrahāya | hari-pāṇi-lasat-padma-vihāra-manoharāya ||
dhūpam | dīpam | naivedyam | tāmbūlam | phalam | karpūra nirājanam |
oṁ sudarśanāya vidmahe | heti-rājāya dhīmahi | tannas cakra pracodayāt ||
sudarśanaṁ mahā cakra govindasya karāyudha |
tīkṣṇa dhāra mahāvega sūrya koṭi samaprabhā ||
v Perform all the rites of agni mukhaṁ up to āghāram and ājyabhāgam as per Vadika
vidhi or Pañcarātrika Nitya Homa vidhi and then perform pradhāna homa with the
following mantras adding svāhā to the end. One may use all the mantras according to
time and place, or one may just use the mūla mantra and māla mantra. Homa may
also be performed with the Sudarśana Kavacam - adding svāhā to the end of each
verse.
1. mūla mantra
oṁ sahasrāra huṁ phaṭ svāhā ||
2. māla mantra
oṁ kliṁ kṛṣṇāya govindāya gopijanavallabhāya parāya parama puruṣāya
paramātmane, para-karma mantra yantra tantra auṣadhayaḥ astra śastrāṇi
saṁhara saṁhara, mṛtyor mokṣaya mokṣaya, oṁ namo bhagavate mahā-
sudarśanāya dīptre jvāla parītāya, sarva-dik kṣobhaṇa-karāya, huṁ phaṭ
brahmaṇe parama jyotiṣe svāhā ||
3. gāyatri 1
oṁ sudarśanāya vidmahe | hetirājāya dhīmahi | tannas cakra pracodayāt ||
4. gāyatri 2.
vāṁ suṁ cakrāya ca svāhā |
oṁ haṁ namaḥ | oṁ haṁ svāhā |
oṁ hiṁ vaṣaṭ haṁsāya namaḥ | hṛaṁ mahā-sudarśanāya cakrāya svāhā |
oṁ huṁ oṁ vauṣaṭ oṁ phaṭ namas cakrāya vidmahe | sahasra jvālāya
dhīmahi | tannas cakra pracodayāt svāhā
ABHIṢEKA PRAYOGAḤ
v This term refers to the ritual bath that is given to the Lord who is invoked into an
icon especially reserved for this purpose in a Pañcaratrika temple. This icon is called
the 'Snapana Bera'. The Abhisekam can range from the most simple which is with 5
jars [panca-kalasa] to the thousand jar ritual [sahasra kalaśa abhiṣekam]. In can be
used for the household icons — the basic format is the same.
Prayogaḥ
1. Viśvaksena pūjā
2. Saṅkalpam — Statement of intent.
3. Vāsudeva Puṇyāha vācanam.
4. Kumbhe āvāhaṇam
v Invoke the following deities into the kalaśas;
1. Yoghurt oṁ namo bhagavate viṣṇave āgacchāgaccha
2. Milk oṁ namo bhagavate madhusūdanāya āgacchāgaccha
3. Honey oṁ namo bhagavate trivikramāya āgacchāgaccha
4. Sugar oṁ namo bhagavate vāmanāya āgacchāgaccha
5. Ghee oṁ namo bhagavate vāsudevāya āgacchāgaccha
v Offer upacaras
oṁ āvāhitābhyo sarvābhyo devatābhyo namo namāḥ ||
āsanaṁ samarpayāmi | ārghyaṁ samarpayāmi | pādyaṁ samarpayāmi |
ācamaniyaṁ samarpayāmi | snānaṁ samarpayāmi | vastraṁ samarpayāmi |
uttarīyam samarpayāmi | upavītaṁ samarpayāmi | alaṅkāra arthaṁ puṣpaṁ
samarpayāmi | gandhaṁ dhārayāmi | puspaiḥ pūjayāmi —
oṁ keśavāya namaḥ | nārāyaṇāya | madhavāya | govindāya | viṣṇave |
madhusūdanāya | trivikramāya | vāmaṇaya | śrīdharāya | hṛṣikeśāya |
padmanabhāya | dāmodarāya | saṅkarṣaṇāya | vāsudevāya | pradyumnāya |
aniruddhāya | puruṣottamāya | adhokṣajāya | nārasiṁhāya | acyutāya |
janārdanāya | upendrāya | haraye | oṁ śrī kṛṣṇāya namaḥ ||
dhūpam | dīpam | naivedyam | phalam | tāmbūlam | karpūra-nirājanam ||
46
6. Homa with Puruṣa sūkta etc.
7. Invocation of the main deity
v Take a flower and tulasi in the uddharini with the left hand and cover it with the right
hand. Touch it to the forehead and meditate upon the refulgent form of the Lord
within the heart and repeat –
Dhyānam
savyaṁ pādaṁ prasārya śrita durita haraṁ dakṣiṇaṁ kuñcayitvā |
jānunyādāya savyetaram itara bhujaṁ nāga bhoge nidhāya ||
paścād bāhu-dvayena prati-bhaṭa-śamane, dhārayan śaṅkha-cakre |
devī bhūṣādi juṣṭo janayatu, jagatāṁ śarma vaikuṇṭha-nāthaḥ ||
Āvāhanam — Invocation
oṁ oṁ oṁ parama dhāma avasthita mad anugraha kāmyayodhyat āvatāra
ihābhīmata siddhida mantra śarīroṁ namo namaḥ ||
v Offer the flower and tulasi on the head of the Icon display the 5 invocatory mudras.
om āvāhito bhava | sthāpito bhava | sannidho bhava | sanniruddho bhava |
sannihito bhava | avaguṇṭhito bhava |
he bhagavan vāsudeva sumukho bhava | summukho bhava | yāvad
ārādhanaṁ kariṣye tāvat-sānnidhyaṁ kuruṣva ||
Svāgatam — Welcoming
svāgataṁ deva deveśa sannidhiṁ bhava me'cyuta |
prabuddha tvaṁ jagan-nātha lokānugraha kāmyayā |
v Show the mudra of welcome then offer obeisance —
jitante puṇḍarīkākṣa namaste viśvabhāvana |
namaste'stu hṛṣīkeśa mahā-puruṣa pūrvaja ||
oṁ namo nārāyaṇāya mantrāsanam samarpayami |
oṁ namo nārāyaṇāya arghyam samarpayāmi | (x1)
oṁ namo nārāyaṇāya pādyam samarpayāmi | (x2)
oṁ namo nārāyaṇāya ācamaniyam samarpayāmi | (x3).
v Wipe the Lord's face and right hand with the plota-vastra.
2. Snānāsanam
oṁ snānāsanāya namaḥ
sphuṭi kṛtam mayā deva snānāsanam idam mahat |
āsādayāsu snānārtham lokānugraha kāmyayā ||
A
separate
seat
have
I
prepared
for
your
ablution,
please
be
seated
here
for
your
bath,
with
a
view
to
bestowing
your
compassion
on
the
world.
v Take flower and tulsi & offer at feet of the Lord —
oṁ namo nārāyaṇāya — snānāsanaṁ samarpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya pādyam samarpayāmi | (x2)
oṁ namo nārāyaṇāya ācamaniyam samarpayāmi | (x3).
47
v Recite the puruṣa sūkta while bathing the Lord. If the puruṣa sūkta is not known then
one can chant the mūla mantra 28 times.
v Dry the Lord with the plota-vastra and place Him on a clean place.
v Empty the pañca-pātra into the phela.
v Repeat the pātra-kalpanam.
v Recite —
oṁ bhagavān pavitraṁ vāsudevaḥ pavitraṁ tat pādau pavitraṁ tat
pādodakaṁ pavitraṁ śatadhāraṁ sahasradhāraṁ aparimita dhāraṁ
acchidraṁ ariṣṭam akṣayyam anantam aparimitaṁ paramaṁ pavitraṁ
bhagavān vāsudevaḥ punātu ||
v Do raksanam with cakra mudra and proceed to bathe the Lord while reciting the
following mantras.
Milk āpyā̍yasva̱ same̍tu te vi̱śvata̍s-soma̱ vṛṣṇi̍yam |
bhavā̱ vāja̍sya saṅga̱the ||
Yoghurt da̱dhi̱ krāviṇṇo̍ ākāriṣaṁ ji̱ṣṇor aśva̍sya vā̱jina̍ḥ |
su̱ra̱bhi no̱ mukhā̍ kara̱t praṇa̱ āyūguṁṣi tāriṣat ||
Ghee śu̱kram a̍si̱ jyoti̍r asi̱ tejo̍si de̱vo va̍s-savi̱tot-
pu̍nā̱tvacchi̍dreṇa pa̱vitre̍ṇa vaso̱ sūrya̍sya ra̱śmibhi̍ḥ ||
Honey madhu̱vātā̍ ṛtāya̱te madhu̍ kṣaranti̱ sindha̍vaḥ |
mādhvīrnas-sa̱ntvoṣa̍dhīḥ ||
madhu̱ nakta̍ṁ u̱toṣasi̱ madhu̍ma̱t pārthi̍va̱guṁ raja̍ḥ |
madhu̱ dyaur a̍stu nah pi̱tā ||
madhu̍ mānno̱ vana̱spati̱r madhu̍māguṁ astu̱ sūrya̍ḥ |
mādhvī̱r gāvo̍ bhavantu ||
Sugar tāś-śarkarā abhavan | taccharkarāṇāguṁ śarkara-tvam |
vrjovai śarkarāḥ | paśur-agniḥ | yaccharkarābhir-agniṁ
parimiṇoti | vajreṇai vā smai paśūn parigṛhṇāti ||
v Continue with the actual bathing ceremony with the pots after each substance pour 2
pots of plain water
8. alaṅkāram — decoration, incense, lamps flower offerings
9. naivedyam — food offering
10. nirājanam — offering of various ārati lamps.
11. Puṣpāñjali — final flower offering.
Kṣamā yācana śloka
prāyaścitta anya śeṣāṇi tapaḥ karmātma kāni vai |
yāni teṣām aśeṣāṇāṁ kṛṣṇa anusmaraṇaṁ param ||
pramādāt kurvatāṁ karma pracyavetādhvareṣu yat |
smaraṇād eva tad viṣṇoḥ sampūraṇam syād iti śrutiḥ ||
yasya smṛtyā ca nāmoktyā tapo yajña kriyādiṣu |
nyūnam sampūrṇatām yāti sado vande tam acyutam ||
48
Preparation for Nava-kalaśa-snapanam
v Clean the bimbas and establish 18 kalasas in front of them, prepare tailabhyanjana,
amalakodaka, masa-mudga-haridra-curna uddhartana. usnavari, dugdam, dadhna,
sarpisa, madhu, sarkara, phalodaka, puspodaka, lohodaka, aksatambuna, yavodaka,
gandhodaka, haridra, ratnodaka, narikelodaka.
v Bathe the Bimbas with the following mantras;
1. kesareṣu
oṁ jīva tatvātmane namaḥ | oṁ prāṇa tatvātmane namaḥ |
oṁ buddhi tatvātmane namaḥ | oṁ ahaṅkāra tatvātmane namaḥ |
oṁ śabda tanmātrātmane namaḥ | oṁ sparśa tanmātrātmane namaḥ |
oṁ rūpa tanmātrātmane namaḥ | oṁ rasa tanmātrātmane namaḥ |
oṁ gandha tanmātrātmane namaḥ | oṁ śrotrendriyātmane namaḥ |
oṁ tvag-indriyātmane namaḥ | oṁ cakṣur-indriyātmane namaḥ |
oṁ jihvendriyātmane namaḥ | oṁ ghrāṇendriyātmane namaḥ |
oṁ vāg-indriyātmane namaḥ | oṁ pāṇīndriyātmane namaḥ |
oṁ pādendriyātmane namaḥ | oṁ pāyvindriyātmane namaḥ |
oṁ upasthendriyātmane namaḥ | oṁ pṛthvī tatvātmane namaḥ |
oṁ ap tatvātmane namaḥ | oṁ teja tatvātmane namaḥ |
oṁ vāyu tatvātmane namaḥ | oṁ ākāśa tatvātmane namaḥ |
oṁ aryamne namaḥ | oṁ dhātre namaḥ | oṁ bhagāya namaḥ | oṁ vaivasvate
namah | oṁ tūṣṇe namaḥ | savitre | ravaye | tvaṣṭre | viṣṇave | vīra-bhadrāya |
saṁbhave | girīśāya | śarvāya umā-pataye | īśāya | haraye | sthāṇave |
bhavāya | śivāya | śūlāya |
2. Daḷeṣu — varṇādhva pūjanam
oṁ kaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ khaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ gaṁ oṁ
ghaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ ṅaṁ namaḥ parāya namaḥ |
oṁ caṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ chaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ jaṁ
namaḥ parāya namaḥ | oṁ jhaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ ñaṁ namaḥ
parāya namaḥ |
oṁ ṭaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ ṭhaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ ḍaṁ
namaḥ parāya namaḥ | oṁ ḍhaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ ṇam namaḥ
parāya namaḥ |
oṁ taṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ thaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ daṁ
namaḥ parāya namaḥ | oṁ dhaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ naṁ namaḥ
parāya namaḥ |
oṁ paṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ phaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ baṁ
namaḥ parāya namaḥ | oṁ bhaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ maṁ namaḥ
parāya namaḥ |
oṁ raṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ yaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ laṁ
53
namaḥ parāya namaḥ | oṁ vaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ śaṁ namaḥ
parāya namaḥ |
oṁ ṣaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ saṁ namaḥ parāya namaḥ |
oṁ haṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ ḷaṁ namaḥ parāya namaḥ | oṁ kṣaṁ
namaḥ parāya namaḥ |
3. nābhi bāgepadhvāṇam
oṁ keśavāya namaḥ | oṁ nārāyaṇāya | oṁ mādhavāya | oṁ govindāya | oṁ
viṣṇave | oṁ madhusūdanāya | oṁ trivikramāya | oṁ vāmanāya | oṁ
śrīdharāya | oṁ hṛṣīkeśāya | oṁ padmanābhāya | oṁ damodharāya ||
METHOD 2.
karṇika
oṁ keśavāya namaḥ | oṁ nārāyaṇāya | oṁ mādhavāya | oṁ govindāya | oṁ
viṣṇave | oṁ madhusūdanāya | oṁ trivikramāya | oṁ vāmanāya | oṁ
śrīdharāya | oṁ hṛṣīkeśāya | oṁ padmanābhāya | oṁ damodharāya ||
keśara
oṁ oṁ-kārāya namaḥ | oṁ naṁ-kārāya | oṁ moṁ-kārāya | oṁ naṁ-kārāya |
oṁ raṁ-kārāya | oṁ yaṁ-kārāya | oṁ naṁ-kārāya | oṁ yaṁ-kārāya ||
ḍaleṣu
oṁ śrīyai namaḥ | oṁ bhuvai | oṁ sarasvatyai | oṁ prītyai | oṁ kīrtyai | oṁ
satyai | oṁ tuṣṭyai | oṁ puṣṭyai ||
nābhi
oṁ viṣṇave namaḥ | oṁ brahmaṇe | oṁ śivāya ||
54
arakṣetre
oṁ keśavāya namaḥ | oṁ nārāyaṇāya | oṁ mādhavāya | oṁ govindāya | oṁ
viṣṇave | oṁ madhusūdanāya | oṁ trivikramāya | oṁ vāmanāya | oṁ
śrīdharāya | oṁ hṛṣīkeśāya | oṁ padmanābhāya | oṁ damodharāya
arantavalli
oṁ mīnāya | oṁ kurmāya | oṁ nṛṣiṁhāya | oṁ vāmanāya | oṁ paraśurāmāya
| oṁ rāmacandrāya | oṁ kṛṣṇāya | oṁ buddhāya | oṁ kalkyai |
nemibhūmi
oṁ śaṅkhāya | oṁ cakrāya | oṁ padmāyai | oṁ gadāyai |
pītha koṇeṣu
agni oṁ varāhāya | naiṛṛti oṁ nṛṣiṁhāya |
vāyu oṁ anantāya | īṣāna oṁ hayagrīvāya |
vīthika
oṁ indrāya | oṁ agnaye | oṁ yamāya | oṁ naiṛrtaye | oṁ varuṇāya | oṁ
vāyave | oṁ kuberāya | oṁ īśānāya | oṁ brahmaṇe | oṁ anantāya |
dvārasthāne
East oṁ dhātāya | — oṁ vidhātāya |
South oṁ bhadrāya | — oṁ subhadrāya |
West oṁ jayāya | — oṁ vijayāya |
North oṁ caṇḍāya | — oṁ pracaṇḍāya |
55
SAMSKĀRA-BHĀGAḤ
DAKṢINA DĀNAM
v Every samskāra comes to an end with the dakṣina-dānam and then the āśirvādam
govinda pratigṛhṇāti govindāya dadāti ca |
govinda dhārikā dvābhyāṃ govindāya namo namaḥ ||
Govinda
is
the
giver
and
the
receiver,
Govinda
is
the
supporter
of
both
donor
and
receiver
therefore
I
pay
my
obeisance
to
Govinda.
hiraṇya garbha garbhastham hema bīja vibhāvasoḥ |
ananta puṇya phaladam atha śāntiṃ prayaccha me ||
Yajamāna:— etat karma pratiṣthārtham, śrī lakṣmī-nārāyaṇa prītyartham,
sampūrṇa phala siddhyartham pūrva pūjita brahmaṇāya tubyam idam
dakṣina saṁpradade ||
In
order
to
confirm
this
ritual,
to
please
Lakshmi-‐‑Narayana
and
to
obtain
the
fruit
of
this
rite
I
give
this
honorarium
to
the
duly
honoured
priest.
ĀŚIRVĀDAM
r
58
1. GARBHADĀNA SAṀSKĀRA
r
60
2. PUMSAVANA SAṀSKĀRA
v Have a shoot of the banyan tree5 ground by two young girls and insert the juice into
the wife's right nostril while reciting the dvadasākṣari.
v OR
v Place two grains of urad dahl and one barley grain in curd and give to the wife to
drink; and asks her three times;-
bhadre kiṁ tvaṁ pibasi ?
She answers;— hrīṁ puṁ-savanam
v She then sits to his right for the caru (boiled rice) homa
v offer 12 oblations of caru with the following mantra:—
oṁ hrīṁ huṁ ye garbha vighna-kartāro ye ca garbha vināśakāḥ | bhūtāḥ
pretāḥ piśācāśca vetālā bāla-ghātakāḥ || tān sarvān nāśaya nāśaya garbha
rakṣām kuru svāhā || rudra prajāpataye idam na mama ||
v Offer 5 oblations of ghee; —
hrīm candramase svāhā || candramase idam na mama ||
v Touch the wife's heart and recite 100 times — oṃ hrīṁ śrīṁ
v ācārya sambhāvanam
v visarjanam and āśirvādam
4
oṁ namo bhagavate vāsudevāya svāhā ||
5
Ficus benghalensis
62
3. SĪMANTAM
v Viśvaksena pūjā & Puṇyāha (if done in conjunction with pumsavana there is no need
to repeat these.)
Agni-mukham
oṁ bhūr-bhuvas-suvaḥ maṅgala nāma agnim āvāhayāmi sthāpayāmi |
oṁ maṅgala nāma agnaye namaḥ | supratiṣṭho varado bhava ||
v Offer 100 ājya (ghee) ahutis with the praṇava.
v Offer 8 kṛsāra6 ahutis with the aṣṭākṣara mantra.
v Offer three āhutis with the vyāhrtis.
v With the following mantra take the porcupine quill (with three white dots on it) in a
bunch of mango leaves and trace a line from the wife's navel over her head three
times and then discard it behind her.
r
6
kṛsārannam : equal parts of milk, ghee, rice and sesame.
63
Agni-mukham
oṁ bhūr-bhuvas-suvaḥ maṅgala nāma agnim āvāhayāmi sthāpayāmi |
oṁ maṅgala nāma agnaye namaḥ | supratiṣṭho varado bhava ||
v Visṇu sūkta homa or Viṣṇu Stotra with pāyasam7 or caru.
namāmi sarvaṃ sarveśam anantam ajam avyayam |
loka dhāma dharādhāram aprakāśam abhedinam || 1 ||
oṁ viṣṇave svāhā || viṣṇave idam na mama ||
"We
glorify
him
who
is
all
things;
the
lord
supreme
over
all;
unborn,
imperishable;
the
protector
of
the
mighty
ones
of
creation;
the
unperceived,
nārāyaṇam aṇīyāṃsam aśeṣaṇām aṇīyasām |
samastānāṃ gariṣṭhaṃ ca bhūtādīnāṃ garīyasām || 2 ||
Indivisible
is
Nārāyaṇa;
the
smallest
of
the
smallest,
the
largest
of
the
largest
of
all
the
elements;
yatra sarvaṃ yataḥ sarvam utpannaṃ mat puraḥ-saram |
sarva bhūtaś ca yo devaḥ parāṇām api yaḥ paraḥ || 3 ||
In
whom
are
all
things,
from
whom
all
things
arise;
who
was
there
before
existence;
the
god
who
is
all
beings;
7
payasānnam (pāyasaṃ): 3 parts of milk to 1 part of rice.
64
paraḥ parasmāt puruṣāt paramātma svarūpa-dhṛk |
yogibhiś-cintyate yo 'sau mukti hetor mumukṣubhiḥ || 4 ||
He
who
is
the
end
of
ultimate
objects;
who
is
beyond
all
and
is
identified
with
the
Cosmic
consciousness;
who
is
contemplated
as
the
cause
of
final
liberation
by
Yogis
anxious
to
be
free.
sattādayo na santīśe yatra ca prākṛtā guṇāḥ |
sa śuddhaḥ sarva śuddhebhyaḥ pumān ādyaḥ prasīdatu || 5 ||
He
is
beyond
all
the
three
guṇas
that
belong
to
undeveloped
nature.
May
that
purest
of
all
pure
spirits
this
day
be
bestow
his
compassion
on
us.
kalā kāṣṭhā nimeṣādi kāla sūtrasya gocare |
yasya śaktir na śuddhasya prasīdat sa no hariḥ || 6 ||
May
that
Hari
be
propitious
to
us,
whose
inherent
might
is
not
an
object
of
the
progressive
chain
of
moments
or
of
days
that
make
up
time.
procyate parameśo hi yaḥ śuddho 'pyupacārataḥ |
prasīdatu sa no viṣṇurātmā yaḥ sarva dehinām || 7 ||
May
he
who
is
called
the
supreme
God
Vishnu,
who
is
not
in
need
of
any
assistance,
Hari,
the
over-‐‑self
of
all
embodied
substance,
be
favourable
unto
us.
yaḥ kāraṇaṃ ca kāryaś ca kāraṇasyāpi kāraṇam |
kārya syāpi ca yaḥ kāryaṃ prasīdatu sa no hariḥ || 8 ||
May
that
Hari,
who
is
both
cause
and
effect;
who
is
the
cause
of
cause,
the
effect
of
effect;
he
who
is
the
effect
of
successive
effect;
kārya kāryasya yat kāryaṃ tat kāryasyāpi yaḥ svayam |
tat kārya kāryabhūto yas tataś ca praṇatā sma tam || 9 ||
He
who
is
the
effect
of
the
effect
of
the
effect
himself;
the
product
of
the
effect
of
the
effect
of
the
effect,
or
elemental
substance;
to
him
I
bow.
kāraṇaṃ kāraṇasyāpi tasya kāraṇa-kāraṇam |
tat kāraṇānāṃ hetuṃ tvāṃ praṇatā sma sureśvaram || 10 ||
The
cause
of
the
cause;
the
cause
of
the
cause
of
the
cause;
the
cause
of
them
all;
to
him
the
God
of
all
gods
I
bow.
bhoktāraṃ bhojya bhūtaṃ ca sraṣṭāraṃ sṛjyam eva ca |
kārya karma svarūpaṃ taṃ praṇatā sma paraṃ padam || 11 ||
To
him
who
is
the
enjoyer
and
thing
to
be
enjoyed;
the
creator
and
thing
to
be
created;
who
is
the
agent
and
the
effect;
to
that
Supreme
Being
I
bow.
viśuddhaṁ bodhanaṁ nityam ajam akṣayam avyayam |
avyaktam avikāraṃ yat tad viṣṇoḥ paramaṃ padam || 12 ||
That
is
the
highest
state
of
Viṣṇu
which
is
pure,
intelligent,
perpetual,
unborn,
undecayable,
inexhaustible,
inscrutable,
immutable;
na sthulaṃ na ca sūkṣmaṃ yanna viśeṣaṇa gocaram |
tat padaṃ paramaṃ viṣṇoḥ praṇamāma sadāmalam || 13 ||
It
is
neither
gross
nor
subtle,
nor
capable
of
being
defined
devoid
of
all
particularities:
to
that
ever
immaculate
state
of
Viṣṇu
I
bow.
yasyā yutāyutāṃśāṃśe viśva śaktir iyaṃ sthitā |
para-brahma svarūpaṃ yat praṇamāmas tam avyayam || 14 ||
65
To
him
whose
faculty
to
create
the
universe
abides
in
but
a
tiny
part
of
the
ten-‐‑millionth
part
of
him;
to
him
who
is
one
with
the
inexhaustible
Supreme
Being,
I
bow.
viṣṇo̱r nuka̍ṁ vī̱ryā̍ṇi pravo̍ca̱ṁ yaḥ pārthi̍vāni vima̱me rajā̍gm̐ si yo
aska̍bhāya̱d utta̍ragm̐ sa̱dhastha̍ṁ vicakramā̱ṇas tre̱dho ru̍gā̱yo viṣṇo̍ ra̱rāṭa̍masi̱
viṣṇo̎ḥ pṛṣṭhama̍si̱ viṣṇo̱ḥ śñaptrestho̱ viṣṇo̱s yūra̍si viṣṇo dhru̱vam a̍si
vaiṣṇa̱vam a̍si̱ viṣṇa̍ve tvā svāhā || 1 ||
tad a̍sya pri̱yam a̱bhipātho̍ aśyām | naro̱ yatra̍ deva̱yavo̱ mada̍nti |
u̱ru̱kra̱m asya̱ sa hi bandhu̍r i̱tthā viṣṇō̎ḥ pa̱do pa̍ra̱me madhva̱ uthsa̍ḥ svāhā || 2
pratad viṣṇu̍s tavate vī̱ryā̍ya | mṟgo na bhī̱maḥ ku̍ca̱ro gi̍ri̱ṣṭhāḥ | yosyo̱ruṣu̍
tri̱ṣu vi̱krama̍ṇeṣu | adhi̍kṣi̱yanti̱ bhuva̍nāni̱ viśvā̎ svāhā || 3 ||
pa̱ro mātra̍yā ta̱nuvā̍ vṛdhāna | na te̍ mahi̱tvam anva̍śnuvanti |
u̱bhe te̍ vidma̱ raja̍si pṛthi̱vyā | viṣṇo̍ deva̱tvam pa̱ra̱masya̍ vitse svāhā || 4
vica̍krame pṛthi̱vīm e̱ṣa e̱tām | kṣetrā̍ya̱ viṣṇu̱r manu̍ṣe daśa̱syan |
dhru̱vāso̍ asya kī̱rayo̱ janā̍saḥ | u̱ru̱kṣi̱tagm̐ su̱jani̍m ācakāra svāhā || 5 ||
trir de̱vaḥ pṟthi̱vīm e̱ṣa e̱tām | vica̍krame śa̱rta̍casaṁ mahi̱tvā | pra-viṣṇu̍r astu
ta̱vasa̱stavī̍yān | tve̱ṣagm̐ hya̍sya̱ sthavi̍rasya̱ nāma̍ svāhā || 6 ||
v Uttarāṅgam
v Offer 8 balis of handfuls of puffed rice around the kuṇḍa
oṃ viṣṇave namaḥ idaṃ te baliṃ
v Recite jitan te stotra (pg 96) while touching the abdomen of the wife.
v ācārya sambhāvanam
v visarjanam
v āśirvādam
r
66
5. JĀTAKARMA SAṀSKĀRA
Usually done on the 10th day after the birth or together with the nāmakaraṇa on an
auspicious day.
v The mother bathes wears a new cloth and sits in front of the fire-pit facing east with
the child on her lap. The husband sits to her left.
Saṅkalpa — hari oṃ tat sat govinda x 3 ........... bhagavad ājñayā bhagavad
kaiṅkarya rūpeṇa, _________dāsa nāmaham _________ dāsī nāmnīm mama
dharma-patnī sameta mama jātasya kumaryāh/kumārasya garbha-amba-pāna
janita samasta doṣa parihārārthaṃ āyur medhā abhivṛddhyarthaṃ bīja garbha
samudbhavaino nirbarhaṇa dvārā lakṣmī-nārāyaṇa prītyarthaṃ jāta-karma
ākhyaṃ saṁskarañca kariṣye ||
On
this
auspicius
day
in
order
to
purify
my
baby
from
impurities
consumed
during
birth
and
for
the
propagation
of
longevity
and
health
and
the
generation
of
intelligence
and
in
order
to
please
lakshmi-‐‑Narayana
I
will
perform
this
birth
sacrament.
Agni-mukham
oṁ bhūr-bhuvas-suvaḥ sūtika nāma agnim āvāhayāmi sthāpayāmi |
oṁ sūtika nāma agnaye namaḥ | supratiṣṭho varado bhava ||
Saṅkalpam — evam guna viśeṣeṇa, visiṣṭāyām asyām śubha tithau
bhagavad ājñayā bhagavad kaiṅkarya rūpeṇa, mama kumarasya āyuṣya
abhivṛddhyartham bala sūtikayoḥ caṇḍālādi piśācebhya saṃrakṣanārtham
phali-karaṇa homam kariṣye ||
r
69
6. NĀMAKARAṆA
v copper plate keep rice, write the name of the child and offer upacāras.
oṃ nāma-karaṇa devatābhyo namaḥ | 16 sampūjya ||
v The father recites the name of the child into his right ear three times and then
announces it to the assembled devotees.
putra
aṅgādaṅgāt sambhavasi hṛdayād adhijāyase |
ātmā vai putranāmāsi sa jīva śaradaḥ śatam ||
aśmā bhava paraśur bhava hiraṇyam astṛtaṁ bhava |
tejo vai putranāmāsi sa jīva śaradaḥ śatam ||
____________________ devatā bhakto'si ||
Out
of
my
limbs
your
birth,
from
my
heart
your
origin,
you
are
truly
myself
O
son.
Be
as
firm
as
a
stone,
as
sharp
as
an
axe
as
compact
as
gold,
truly
O
son
you
are
my
splendour.
So
live
long
for
an
hundred
autumns.
putri
angād angād ca sambhūtā rupād rupāśca sambhavā |
dīrgha jīvit cudārāca putri vamsa hitā bhavaḥ |
____________________ devatā bhakto'si ||
agniriva śuci bhava | adityaiva tejo bhava | visnur iva śrīmān bhava |
lakṣṃīr-iva dayālū bhava | āyuṣmān bhava | brahmāyur āyur bhava ||
r
70
7. UPANIṢKRAMAṆAM
v Perform pūrvāṅgam
Sanatkumāra samhita diśa prārthana
jagan nirmāna saṁhāra sthityanugraha kārine |
devānām pataye tasmai puruṣāya namo namaḥ || 1 ||
yena taptam tapaścogram yena namrī kṛto hariḥ |
dharma prabhava deveśa namastasmai namo namaḥ || 2 ||
brahmā yasya prasādena sr̥ṣṭi vahati śāśvatīm |
muktikāmo namaste'stu satyāyāmita tejase || 3 ||
yena taptaṁ tapo ghoraṁ ciraṁ badarikāśrame |
yad adhīnaṁ jagat tasmai namo nārāyaṇāya te || 4 ||
yena bimbam idaṁ prāptaṁ yasmin viśvam idam vrajet |
tasmai nyasta samastāya acyutāya namo namaḥ || 5 ||
kṛtā dhairya sthitir yena daitya viprakṛtāya vai |
purā padmodbhavāyātha tasmai te haraye namaḥ || 6 ||
ānandam paramaṁ yogī pauruṣaṁ yena nīyate |
bīja bhūtāya jagatām aniruddha namo'stu te || 7 ||
yat prasādaj jagat sarvaṁ sadā ca parivardhitam |
dharma sthitiḥ kṛtā yena tasmai kṛṣṇāya te namaḥ || 8 ||
v Take the baby outside and the sun is shown with the following mantra;
v take the child to the temple and present him to the local deity.
v In the evening show him the moon.
someśvarāya somāya tathā somodbhavāya ca |
somasya pataye nityam tubhyam somāya vai namaḥ ||
atri-netra samudbhūta kṣīrodāraṇava saṁbhava |
rohiṇīśa namastubhyam ramābhrātar manaḥ pate ||
O
Lord
of
Soma,
emerged
from
Soma
and
eternal
lord
of
Soma
salutations
to
you.
You
were
born
from
the
eye
of
Atri
and
arose
during
the
churning
of
the
ocean,
Salutations
to
you
husband
of
Rohini
and
brother
of
Lakshmi,
the
master
of
the
mind.
r
72
8. ANNAPRĀŚANA SAṀSKĀRA
v ācārya sambhāvanam
v visarjanam & āśirvādam
r
73
9. CAULA SAṀSKĀRA
v ācārya sambhāvanam
v visarjanam
v āśirvādam
v Enfold the hair in the dough and bury somewhere safe.
r
75
PŪJĀ BHĀGAḤ
Saṅkalpam
hariḥ oṁ tat sat | govinda govinda govinda | bhagavad ājñayā
bhagavad kaiṅkarya rūpeṇa | śrī mahā-lakṣmī prītyarthaṁ, yathā śaktyā
yathā milita upacāra dravyaiḥ, vaidika tathā purāṇokta mantraiśca dhyāna
āvāhanādi ṣoḍaśa upacāraiḥ mahālakṣmī pūjanaṁ kariṣye ||
Dhyānam
yā sā padmāsanasthā vipula kaṭi taṭī padma patrāyatākṣī |
gambhīrā vartanābhiḥ stana-bhara namitā śubhra vastrottarīya ||
lakṣmīr-divyair-gajendrair-maṇi-gaṇa khacitais-snāpitā hema-
kumbhaiḥ |
nityaṁ sā padma-hastā mama vasatu gṛhe sarva māṅgalya yuktā ||
padmāsanasthāṁ padma-karāṁ padma mālā-vibhūṣitām |
kṣīra-sāgara saṁbhūtām kṣīra-varṇa sama-prabhām ||
kṣīra-varṇa samaṁ vastram dadhānāṁ hari-vallabhām |
bhāvaye bhakti-yogena kalaśe-smin manohare ||
I
meditate
upon
you
in
this
vessel,
through
the
Yoga
of
devotion,
O
beloved
of
Hari.
Seated
upon
a
lotus,
holding
two
lotuses
in
your
hands
and
wearing
a
lotus
garland.
Born
from
the
Milky-‐‑ocean,
as
brilliant
in
radiance
as
milk,
wearing
milk-‐‑white
raiment.
2. āsanam - Enthronement
tāṁ ma āvaha jātavedo lakṣmīm anapagāminīm |
yasyāṁ hiraṇyaṁ vindeyaṁ gāmaśvaṁ puruṣān aham || 2 ||
aneka ratna khacitaṁ kṣīra-sāgara saṁbhave |
suvarṇa siṁhāsanaṁ devī svīkuruṣva hari-priye ||
O
Goddess
born
of
the
Milky
ocean,
please
accept
this
golden
lion
throne,
made
of
embossed
76
gold
and
embedded
with
various
gems.
9. Vastram - raiment
upaitu māṁ deva-sakhaḥ kīrtiśca maṇinā saha |
prādur-bhūto'smi rāṣṭre'smin kīrtim-ṛddhiṁ dadātu me ||
divyāmbara-yugaṁ sūkṣmaṁ kañcukam ca manoharam |
mahā-lakṣmī mahā-devi gṛhāṇedaṁ mayārpitam ||
O
Great
Lakshmi,
Great
Goddess,
please
accept
this
set
of
clothing,
that
I
offer
to
you,
subtle,
divine
and
pleasing,
a
sari
together
with
a
bodice.
Aṅga Pūjā
vara-lakṣmyai namaḥ pādau pūjayāmi
mahā-lakṣmyai namaḥ gulphau pūjayāmi
indirāyai namaḥ jaṅghe pūjayāmi
78
caṇḍikāyai namaḥ jānunī pūjayāmi
kṣīrābdhi-tanayāyai namaḥ ūrū pūjayāmi
pītāṁbara-dhāriṇyai namaḥ kaṭiṁ pūjayāmi
sāgara-saṁbhavāyai namaḥ guhyaṁ pūjayāmi
nārāyaṇa-priyāyai namaḥ nābhim pūjayāmi
jagat-kukṣyai namaḥ kukṣiṁ pūjayāmi
viśva-jananyai namaḥ vakṣaḥ pūjayāmi
sustanyai namaḥ stanau pūjayāmi
kaṁbu-kaṇṭhyai namaḥ kaṇṭhaṁ pūjayāmi
sundaryai namaḥ skandhau pūjayāmi
padma-hastāyai namaḥ hastān pūjayāmi
bahu-pradāyai namaḥ bāhūn pūjayāmi
candra-vadanāyai namaḥ vaktram pūjayāmi
cañcalāyai namaḥ cubukaṁ pūjayāmi
biṁboṣṭhyai namaḥ oṣṭhaṁ pūjayāmi
anaghāyai namaḥ adharam pūjayāmi
sukapolāyai namaḥ kapolau pūjayāmi
phala-pradāyai namaḥ phālam pūjayāmi
nīlālakāyai namaḥ alakān pūjayāmi
śivāyai namaḥ śiraḥ pūjayāmi
sarva-maṅgalāyai namaḥ sarvāṇyāṅgāni pūjayāmi
Dhyānam - Visualisations
v Perform sosana, dahana, plavana.
v Perform nyāsa on oneself with mūla mantra
oṁ kṣrauṁ hrdyāya namah
oṁ hṛīṁ śirase svāhā
oṁ kṣrūṁ śikhāyai vaṣaṭ
oṁ kṣraiṁ kavacāya huṁ
oṁ kṣrauṁ netrabhyām vausat
oṁ hah astrāya phaṭ.
v Create a mental egg with the bija mantras;
yaṁ kṣauṁ raṁ laṁ
v Split it with the oṁkāra.
v Visualize hayagriva seated upon a throne inside the egg
vande pūrita candra maṇḍala-gataṁ śvetāravindāsanam |
mandākinyamṛtāṁśuk kunda kumudaṣīrendu hāsānanam ||
mudrā pustaka śaṅkha cakra vidhṛta śrīmad bhujā maṇḍalam |
niryan-nirmala bhāratī parimalam viśveśam aśvānanam ||
vande turaṅga vadanaṁ śaśi-bimba saṁstam,
candra vadātam amṛtātma karais samantāt |
aṇdāntaraṁ bahir api pratibhāsa yutam,
śakhākṣa pustaka subodha yutābja bāhum ||
vande lakṣmī-patim devaṁ śaṅkha cakra gadā-dharam |
vidyā mūrtiṁ hayagrīvaṁ śabdārtha jñāna labdhaye ||
amṛtādhmāta meghābhaṁ amṛtā-haraṇaṁ vibhum |
pāñca-rātrāgamārcāya vande vaikuṇṭha bhūpatim ||
jñānānanda-mayam devaṁ nirmalam sphaṭhikākṛtim |
ādhāram sarva vidyānām hayagrīvam upāsmahe ||
v Show sankha, padma, gadā & cakra mudras.
v Offer upacāras using mūla mantra, hayagrīva gāyatri, puruṣa-sūktam etc.
82
Hayagrīva Stotram
oṁ namo haya-śirase vidyādhyakṣāya vai namaḥ |
namo vidyā-svarūpāya vidyā-dātre namo namaḥ |
namaḥ śāntāya devāya triguṇāyātmane namaḥ || 1 ||
surāsurā nihantre ca sarva duṣṭa-vināśine |
sarva-lokādhipataye brahma-rūpāya vai namaḥ || 2 ||
namaśceśvara-vandyāya śaṅkha-cakra-dharāya ca |
nama ādyāya dāntāya sarva sattva-hitāya ca || 3 ||
triguṇāyāguṇāyaiva brahma viṣṇu svarūpiṇe |
kartre hartre sureśāya sarvagāya namo namaḥ || 4 ||
aṅga nyāsam
kṣrāṁ hṛdayāya namaḥ touch the heart with the fist
kṣrīṁ śirase svāhā touch the head
kṣrūṁ śikhāyai vaṣaṭ touch the śikha with the thumb
kṣraiṁ kavacāya huṁ touch both shoulders with the fist
kṣrauṁ netrābhyāṁ vauṣaṭ touch both eyes
kṣraḥ astrāya phaṭ clap the hands and snap the fingers
oṁ bhūrbhuvassuvaḥ iti dig bandhaḥ
Lakṣmī-nṛsiṁha Dhyānam
satya jñāna sukha svarūpam amalaṁ kṣīrābdhi madhya-sthitaṁ
yogārūḍam ati-prasanna vadanaṁ bhūṣā sahasrojvalam |
tryakṣaṁ cakra-pināka-sābhaya-karaṁ bibhrāṇam arkac-chaviṁ
chatrī-bhūta phaṇīndram indu-dhavalaṁ lakṣmī-nṛsiṁhaṁ bhaje ||
yoga-nṛsiṁha dhyānam
śaṅkha-cakra dharaṁ caiva sarvābharaṇa bhūṣitam |
sarvā vayava saṁpūrṇas sarva siddha karaś śubhaḥ ||
cakraṁ ca dakṣiṇa-haste śaṅkhaṁ vāme nyasad budhaḥ |
yogapaṭṭa samāyuktam asīnaṁ samyag āsane ||
hastayoḥ kūrparaṁ nyasya pādajānū tu saṁsthitaḥ |
śrī bhūmibhyāṁ samopetaṁ brahma-śaṅkara saṁyutam ||
v Pour the water and flower into the right hand and place it on top of the kalasa.
oṁ hoṁ namo bhagavate nārasiṁhāya namaḥ āgaccha āgaccha | x 3
oṁ kṣrauṁ narasiṁhāya namaḥ - āvāhayāmi sthāpayāmi āsanaṁ
samarpayāmi | arghyam | pādyam | ācamaniyam | snānam | vastram |
upavītam | gandham | puṣpamālikāṁ | puṣpai pūjayāmi —
oṁ śrī narasiṁhāya | mahāsiṁhāya | divyasiṁhāya | mahābalāya |
ugrasiṁhāya | mahādevāya | upendrāya | āgnilocanāya | raudrāya | śauraye |
mahāvīrāya | suvikramāya | parākramāya | haraye | kolāhalāya | cakraye |
vijayāya | jayāya | vyayāya | śrī lakṣmī-nṛsiṁhāya namaḥ ||
Narasiṁha aṣṭhottara śata nāmavalli
narasiṁhāya | mahāsiṁhāya | divyasiṁhāya | mahābalāya | ugrasiṁhāya |
mahādevāya | upendrāya | agnilocanāya | raudrāya | śauraye || 10 ||
mahāvīrāya | suvikrama parākramāya | hari-kolāhalāya | cakriṇe | vijayāya |
jayāya | avyayāya | daityāntakāya | para-brahmaṇe | aghorāya || 20 ||
ghora-vikramāya | jvāla-mukhāya | jvāla-māline | mahā-jvālāya | mahā-
88
prabhave | niṭilākṣāya | sahasrākṣāya | dur-nirīkṣayāya | pratāpanāya | mahā-
daṁṣtrāyudāya || 30 ||
prājñāya | hiraṇyaka-niṣūdanāya | caṇḍakopine | surārighnāya | sadārthi-
ghnāya | sadāśivāya | guṇabhadrāya | mahā-bhadrāya | bala-bhadrāya |
subhadrakāya || 40 ||
karālāya | vikarālāya | gatāyuṣāya | sarva kartṛkāya | bhairavā-ḍaṁbharāya |
divyāya | agamyāya | sarva śatrujite | amoghāstrāya | śastra-dharāya || 50 ||
savyacūḍāya | sureśvarāya | sahasra-bāhave | vajra-nakhāya | sarva-siddhaye
| janāradanāya | anantāya | bhagavate | sthūlāya | agamyāya || 60 ||
parāvarāya | sarva mantraika rūpāya | sarva yantra vidhāranāya | avyayāya |
paramānandāya | kālajite | khaga-vāhanāya | bhaktāti-vatsalāya | avyaktāya |
suvyaktāya || 70 ||
sulabhāya | śucaye | lokaika-nāyakāya | sarvāya | śaraṇāgata- vatsalāya |
dhīrāya | dharāya | sarvajñāya | bhīmāya | bhīma-parākramāya || 80 ||
veda-priyāya | nutāya | pūjyāya | bhava-hṛte | parameśvarāya | śrīvatsa-
vakṣase | śrīvāsāya | vibhave | saṅkarṣaṇāya | prabhave || 90 ||
tri-vikramāya | tri-lokātmāya | kālāya | sarveśvar-eśvarāya | viśvambharāya |
sthirābhāya | ācyutāya | puruṣottamāya | adhokṣajāya | akṣayāya || 100 ||
sevyāya | vanamāline | prakaṁpanāya | gurave | loka-gurave | sṛṣṭhre | paraṁ-
jyotiṣe | parāyaṇāya || 108 ||
dhūpam | dīpam | naivedyam | tāmbūlam | phalam | karpūra nirājanam |
oṁ vajra-nakhāya vidmahe, tīkṣna-daṁṣṭrāya dhīmahi, tanno nārasiṁha
pracodayāt ||
sarvābharaṇabhūṣāṅgaṁ tri-netraṁ saumya vigraham |
śrī-bhū-nīlādhipaṁ devaṁ nārasiṁham upāsmahe ||
Homaḥ Mantrāḥ
1. nṛsiṁha mūla mantra
oṁ kṣrauṁ namo bhagavate nārasiṁhāya svāhā ||
2. abhaya narasiṁha mantra
oṁ namo bhagavate narasiṁhāya, namas tejas-tejase, āvir āvir bhava, vajra
nakha vajra daṁṣṭra, karmāśayān randhaya randhaya, tamo grasa grasa
svāhā, abhayam ātmani bhūyiṣṭhā oṁ kṣrauṁ svāhā ||
Ahobila Narasiṁha Stotra
lakṣmī kaṭākṣa sarasī ruha rāja haṁsam
pakṣīndra śaila bhavanam bhava nāśam īśam |
gokṣīra sāra ghaṇa sāra patīra varṇam
89
vande kṛpā nidhim ahobala nārasiṁham || 1 ||
ādyānta śūnyam ajam avyayam aprameyam
āditya candra śikhi locanam ādi devam |
abjā mukhābja mada lolupa matta bhṛṅga
vande kṛpā nidhim ahobala nārasiṁham || 2 ||
koṭīra koṭi ghaṭitojjvala kānti kāntam
keyūra hāra maṇi kuṇḍala manditāṅgam |
cūdāgra rañjita sudhākara pūrṇa bimbam
vande kṛpā nidhim ahobala nārasiṁham || 3 ||
vārāha vāmana nṛsiṁha subhāgyam īśam
krīḍā vilola hṛdyam vibudhendra vandyam |
haṁsātmakaṁ paramahaṁsa mano vihāram
vande kṛpā nidhim ahobala nārasiṁham || 4 ||
maṇḍākinī janana hetu padāravindam
vṛndāra kālaya vinodanam ujjvalāṅgam |
mandāra puṣpa tulasī racitāṅghri padmam
vande kṛpā nidhim ahobala nārasiṁham || 5 ||
tāruṇya kṛṣṇa tulasī dala dhāmarabhyam
dhātrī ramābhi ramaṇam mahanīya rūpam |
mantrādhi rāja matha dānava māna bhaṅgam
vande kṛpā nidhim ahobala nārasiṁham || 6 ||
|| iti ahobala nārasiṁha stotram sampūrṇam ||
Rāma Dhyānam
vāme bhūmisutā puraśca hanumān paścāt sumitrā-sutaḥ |
śatrughno bharataśca pārśva-daḷayor vāyavyādi koṇeṣu ca ||
sugrīvaśca vibhīṣaṇaśca yuvarāṭ tārā-suto jāmbhavān |
madhye nīla saroja komaḷa ruciṁ rāmaṁ bhaje śyāmaḷam ||
r
95
Dhyānam
hṛasva pādaṁ hṛasva kāyaṁ mahā śira samarbhakam |
pāni pādodara kṛṣaṁ hṛasva jaṅgoru kesaram ||
maunjya mekhalayā vītaṁ upavita jinottaram |
jaṭilaṁ vāmaṇaṁ vipraṁ māyā māṇavakaṁ harim ||
atasi puṣpa saṁkāsaṁ tila kṛṣṇājinopari |
kurukṣetre pratiṣṭhāpya vāmanaṁ sthāpayāmyaham ||
brahmāṇḍaṁ udare yasya mahad bhūtair adhiṣṭhitam |
māyāvī vāmanaḥ śrīso samāyātu jagat-patiḥ ||
oṁ mano jūtir juṣatāṁ ājyasva brahṁaṇaspatir yajñaṁ iman tano tvariṣṭhaṁ
yajña guṁ saṁ imaṁ dadhātu visvedevās iḥā mādayantaṁ oṁ pratiṣṭha ||
oṁ sāngaṁ sāyudhaṁ saparivāraṁ bhagavan śrī vāmaṇa iha gaccha iha
tiṣṭha supratiṣṭho bhava ||
idaṁ dhyāna puṣpaṁ śrivāmanāya namaḥ |
v offer 16 upacāras.
Aṅga pūjā
matsyāya namaḥ pādau pūjyāmi!
kurmāya namaḥ kaṭiṁ pūjyāmi!
vārāhāya namaḥ janghe pūjyāmi!
nṛsiṁhāya namaḥ urū pūjyāmi!
vāmanāya namaḥ kaṇṭaṁ pūjyāmi!
rāma-dvayāya namaḥ bhujau pūjyāmi!
kṛṣṇāya namaḥ mukhaṁ pūjyāmi!
baudhāya namaḥ śirā pūjyāmi!
kalkine namaḥ keśān pūjyāmi!
vāmanāya namaḥ sarvāngaṁ pūjyāmi!
yajñeśāya | yajña-puruṣāya | acyutāya | tīrtha-pādāya | tīrtha-śravāya |
śravaṇa maṅgala nāmadheyāya | kṛdhīśāya | bhagavate | dīna-nāthāya |
viśvāya | viśvabhavanāya | sthiti-saṁyamāya | puruṣāya | śakti-guṇāya |
bhūmne | svasthāya śaśvad-upabṛṁhitāya | pūrṇa-bodha-vyāpāditātmane |
tamase | haraye | deva-deveśāya | sarva-vyāpine | janārdanāya | sattvādi-
guṇa-bhedena loka-vyāpārakāriṇe | bahu-rūpāya | arūpāya | sarvaikādbhuta-
rūpāya | nirguṇāya | guṇātmane | loka-nāthāya | parama-jñāna-rūpiṇe | sad
96
bhakta jana vātsalyaśīline | maṅgalātmane | yasyāvatāra-rūpāṇi hyarjayanti
munīśvarāya | ādi-puruṣāya | devāya | iṣṭārtha-siddhaye | jagaddhetave |
māyine | jagad-rūpāya | jagat-pālāya | padma-jādhavāya | śāntāya |
karuṇārṇavāya | saṅga-varjitāya | sarva-vanditāya | yajñeśvarāya | yajña-
bhujāya | yajña-karmasu niṣṭhitāya | yajña-phaladāya | yajña-karma-
prabodhakāya | prāptavān-paramaṁ dhāmāya | loka-sākṣiṇe | sarva-nāyakāya
| hṛt-padma-nilayāya | jñāna-sākṣiṇe ||
v dhūpa + dīpa + naivedyam.
Puṣpāñjali
oṁ namo vāmana rūpāya namaste'stu trivikṛama |
namaste bali bandhanāya vāsudeva namo’stu te ||
HOMA
v homa is performed using the following Vedic mantra;
oṁ i̱daṁ viṣṇu̱r vica̍krame tre̱dha nida̍dhe pa̱dam |
samū̍ḍham asya pāgm̐ su̱re svāhā̎ ||
Through
all
this
world
strode
Vishnu;
thrice
His
foot
he
planted,
and
the
whole
was
gathered
in
His
footstep's
dust.
v Visarjanam
v The following morning take bath
v perform 5 upacara puja
v offer puṣpānjali with the following mantra;
namo namaste govinda budha śravaṇa saṁjñakaḥ |
aghaugha saṁkṣayaṁ kṛtvā sarva saukhya karo bhava ||
yāntu devaganāh sarve pūjāṁ ādāya māmakim |
iṣṭa kāma prasidhyarthaṁ punar āgamanāya ca ||
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ sāngaṁ sāyudhaṁ saparivāraṁ bhagavan śrī vāmana
pujito'si prasīda kṣamasva svasthānaṁ gaccha !
Dakṣina dānam
adya kṛtat etat śrī vāmana pūjanaṁ tat kathā śravaṇa karma pratiṣṭa arthaṁ
etāvad dravya mūlyaka hiraṇyaṁ agni daivataṁ yathā _______gotrāya,
____ nāma brahmaṇāya dakṣiṇaṁ ahaṁ saṁpradade ||
r
97
Personal
pūrva ukta guṇa viśeṣaṇa visiṣṭāyām asyām śubha tithau ________ nakṣatre
jātāyāḥ (f) jātasya (m) ________ nāmadheya apa-mṛtyu doṣa parihārārtham
sarva ariṣṭha śāntyartham sarva abhiṣṭha siddhyartham sarva roga parihāra
dvāra śrī dhanvantari prasāda siddhyartham śrī dhanvantari pūjām kariṣye ||
Dhyāna śloka
śaṅkham cakram jalaukam dadhad amṛta ghaṭam cāru dorbhis chaturbhiḥ |
sūkṣma svachhan hṛdayaṁśuka parivilasan maulim ambhoja netram ||
kālam bhodoj-jvalāṅgam kaṭi taṭa vilasac cāru pitāmbarāḍyam |
vande dhanvantarim tam nikhila gada vana prauḍa dāvāgni nīlām
Salutations
to
Dhanvantari,
who
holds
with
his
four
arms
a
conch
(success),
a
wheel
or
disk
of
energy
(freedom),
a
leech
(purity)
and
a
pot
celestial
ambrosia
(happy,
long
and
fulfilled
life),
in
whose
heart
shines
a
very
subtle,
clear,
gentle
and
pleasing
blaze
of
light,
this
light
also
shines
all
around
his
head
and
lotus
eyes,
who
by
his
mere
play
destroys
all
diseases
like
a
mighty
forest
fire.
mālā mantra
1. oṁ hrāṁ hrīṁ hrūṁ dhaṁ dhanvantaraye namaḥ svāhā
2. bhūmau skhalita pādānāṁ bhūmir eva avalambanaṁ |
tvayi jātāparādhānāṁ tvaṁ eva śaraṇaṁ mama ||
oṁ namo bhagavan vāsudeva dhanvantare, mahā-viṣṇu nārāyaṇa vaikuṇṭa,
ārogyaṁ dehi dehi, dirghāyuṣyaṁ dehi dehi, śrī mūrtaye namas-svāhā
3. vāsudevāya dhanvantraye amṛta kalaśa hastāya sarva āmaya nāśanāya
trailokya nāthāya śri mahā viṣṇave namaḥ
104
3. Viśvaksena ārādhanam.
divyākāraṁ sarojākṣaṁ śaṅkha-cakra gadā-dharam |
sarva vighna vināśāya viśvaksenam upāsmahe ||
oṁ bhūḥ viśvaksenam āvāhayāmi |
oṁ bhuvaḥ senāpatim āvāhayāmi |
oṁ suvah sūtravatī-nātham āvāhayāmi |
oṁ bhūr bhuvas suvaḥ vighnopaśamanam āvāhayāmi |
oṁ viśvaksenāya namaḥ dhyāyami, āvāhayāmi | āsanam | arghyam | etc.
Prārthana;
deva sūtravati-natha sarva deva namaskṛta |
upakrānto mayā heḍya vāsudeva mahotsava ||
nirvighna siddhaye tasya vāsudeva 'bhyahyanujñayā |
śrīnātha bhavā nadya utsaṅgara na karmaṇaḥ ||
āgacchantu harer dhāma mahya anujñārtham jagat prabhoḥ ||
v Offer arghyam
4. Pradhāna Saṅkalpaḥ
hariḥ om tat sat. govinda govinda govinda, asya śrī bhagavato mahā
puruṣasya, śrī viṣṇoḥ ājñayā pravarta mānasya, ādya brahmaṇo dvitīya
parārdhe, śrī śveta varāha kalpe, vaivasvata manvantare, kali yuge, prathama
pāde, jāmudvīpe meroḥ āgneya dik bhāge, ___________ deśe ___________
108
mahānagari antargate asmin vartamānām vyavahārikānām prabhavādi ṣaṣṭi
saṁvatsarānām madhye, ___________ nāma saṁvatsare, ___________
ayane, ___________ ṛtau, ___________ māse, ___________ pakṣe,
___________ tithau, ___________ vāsare, ___________ nakṣatra yuktāyāṁ,
śrī viṣṇu yoga, śrī viṣṇu karaṇe, śubha yoga śubha karaṇa evaṁ guṇa
viśeṣaṇa visiṣṭhāyāṁ, asyāṁ śubha tithau; bhagavad ājñayā bhagavad
kaiṅkarya rūpeṇa devadevottamasya akhilāṇḍa koṭi brahmāṇḍanāyaka śrī
vaikuṇṭa-nātha kṛpā kaṭākṣa sidhyarthaṁ ___________ nakṣatra
___________ nāmadheyasya yajamāna, bhakti jñāna vairāgya siddhyartham,
prabhūta bhagavad kaiṅkarya prāptyartham, bhagavad pade nirantara
anusmaraṇa siddhyartham, asmin nagare sthitānām sarveṣām mahājanānāṁ
saha kuṭumbānām sa-parivārāṇāṁ prajānāṁ kṣema sthairya dhairya vijaya
āyur ārogya aiśvarya siddhyartham etc. sarva bhūta hitārthāya, samasta
sanmaṅgalāni uttarottara abhivṛddhyartham kalyāṇa mahotsavaṁ kariṣye
tat karmāṅgam ācārya, ritvik, bhūmi, yāga, maṇṭapa, kuṇḍa, kumbha, aṅkūra
bīja, snapana dravya śuddhyartham ṛdhyartham, śāntyartham,
abhyudayārthaṁ ca mahājane saha svasti vāsudeva puṇyāha vācanam
kariṣye ||
v The yajamana takes a coconut and tāmbūlam & gold coin in his hand and his wife
holds a giṇḍi with water.
v The wife of the yajamana pours water over the coconut which is then placed at the
feet of the Lord.
v Then offer puṣpāñjali at feet of lord.
lakṣmīṁ kṣīrābdhi tanayāṁ mānimīṁ janakātmajām |
dāsyāmi lokanāthāya āravindālayām imām ||
viśvāmbharāṁ vasumatīṁ balāṁ sarvasahām imām |
aprameyāya dāsyāmi bhūmīṁ bhadra-guṇānvitām ||
kaṇyāṁ kaṇaka sampannāṁ sarvābharaṇa bhūṣitāṁ |
dāsyāmi viṣṇave tubhyaṁ loka sangraha jigīśayā ||
ayam deva devasya kalyāṇa mahotsava muhūrto sumuhurto astu.
v Sprinkle akṣata on the deities
112
11. Maṅgala Sūtra Dhāraṇam
v Place māṅgalyam on a coconut on a tray of rice
v Invoke lakshmi in maṅgala sūtra and offer worship
v Chant Sri Suktam and then show to all to receive their blessings
v Touch the māṅgalyam to the right hand of the Lord and then tie around the necks of
the Devis;
māṅgalyaṁ tantunānena jagajjanana hetuna |
kaṇṭhe badhnāmi subhage bhaktānāṁ maṅgalaṁ kuru ||
12. Mala Dhāraṇam
v Exchange garlands while chant the following sūkta:—
ā tvā̍'harṣam a̱ntare̍dhi dhru̱vās ti̱ṣṭhā vi̍cācaliḥ |
viśa̍stvā̱ sarvā̍ vāñchantu̱ mā tvad rā̱ṣṭramadhi̍ bhraśata || 1 ||
BE
with
us;
I
have
chosen
you:
stand
steadfast
and
immovable.
Let
all
the
people
wish
for
you
let
not
your
kingship
fall
away.
i̱haivaidhi̱ māpa̍ cyoṣṭhā̱ḥ parva̍ta i̱vā vicācaliḥ |
indra̍ ive̱ha dhru̱vas ti̍ṣṭhe̱ha rā̱ṣṭraṁ u̍ dhāraya || 2 ||
Be
even
here;
fall
not
away
be
like
a
mountain
unremoved.
Stand
steadfast
here
like
Indra's
self,
and
hold
the
kingship
in
the
grasp.
i̱mam indro̍ adīdharat dhru̱vaṁ dhru̱veṇa̍ ha̱viṣā̎ |
tasma̱i somo̱ adhi̍ brava̱t tasmā̍ u̱ brahma̍ṇa̱spati̍ḥ || 3 ||
This
man
has
Indra
established,
made
secure
by
strong
oblation's
power.
May
Soma
and
Brahmanaspati
pronounce
a
benediction
on
him.
dhru̱vā dyaur dhru̱vā pṛ̍thi̱vī dhru̱vāsa̱ḥ parva̍tā i̱me |
dhru̱vaṁ viśva̍m i̱daṁ jaga̍d dhru̱vo rājā̍ vi̱śāma̱yam || 4 ||
Firm
is
the
sky
and
firm
the
earth,
and
steadfast
also
are
these
hills.
Steadfast
is
all
this
living
world,
and
steadfast
is
this
King
of
men.
dhru̱vaṁ te̱ rājā̱ varu̍ṇo dhru̱vaṁ de̱vo bṛha̱spati̍ḥ |
dhru̱vaṁ ta̱ indra̍ścā̱gniśca̍ rā̱ṣṭraṁ dhā̍rayatāṁ dhru̱vam || 5 ||
Steadfast,
may
Varuna
the
King,
steadfast,
the
God
Brhaspati,
Steadfast,
may
Indra,
steadfast
too,
may
Agni
keep
your
steadfast
reign.
13. Akṣatāropaṇam
Saṅkalpaḥ — pūrvokta guṇa viśeṣaṇa visiṣṭhāyām asyām śubha tithau asya
devi devayoḥ akṣatāropaṇa maṅgalam kariṣye ||
v Pour akṣata from your cupped hands three times in front of each of the icons.
śrīkāntā kuca-kumbha maṅgala-parirambho guṇānām nidhi
pūrvācārya kadamba sevita-padaś śrī pāñcarātrāgamaḥ |
viṣvaksena vibhīṣaṇa prabhṛtibhir bhaktais sadā sevitaḥ
pāyanno bhagavān purāṇa puruṣaḥ kuryāt sadā maṅgalam || 1 ||
113
lakṣmīr yasya parigraha kamalabhūs sūnu garutmān rathaḥ
pautras-candra vibhīṣaṇa sura-guruś śeṣaśca śayyāsanaḥ |
brahmāṇḍa varamendiraṁ sura-gaṇā yasya prabho sevakāḥ
sa trailokya kuṭumba pālana-paraḥ kuryāt sadā maṅgalam || 2 ||
śrī lakṣmī kamalālayā vasumatī rāmā jagad-rakṣiṇī
kalyāṇī sakaleśvarī sarasijā bhāgyānusandhāyinī |
śobhāṅgī vimalekṣaṇī vimalinī nārāyaṇī śrīkarī
pāyānnas sakaleṣṭadā bhagavatī kuryāt sadā maṅgalam || 3 ||
prāsāda dhvaja daṇḍa maṇṭapa mahā sauvarṇa pīṭhollasat
prākārāntara hema-ratna rucibhir jvalayamāno hariḥ |
nityaṁ nitya-mahotsavaṁ bahu-vidhaṁ māsotsavaṁ pālayan
pāyanno bhagavān purāṇa puruṣa kuryāt sadā maṅgalam || 4 ||
śrī-raṅge garuḍācale'ñjana-girau siṁhācale mandire
vaikuṇṭhe kanakācale yadu-girau nārāyaṇākhyācale |
lokāloka mahācale ca niṣadhau puṇyācaleṣvāśrita
pāyānno bhagavān purāṇa puruṣa kuryāt sadā maṅgalam || 5 ||
mīna kacchapa sūkarau nara-mṛga kubjo mahābhārgava
rāmo yādava-nāyako hala-dharaḥ kṛṣṇaśca kalkyāhvayaḥ |
lokānāṁ pari-pālanāya janito devo jagad-rakṣakaḥ
pāyānno bhagavān purāṇa puruṣa kuryāt sadā maṅgalam || 6 ||
veda-vyāsa parāśarau śuka-muniḥ prahlāda rukmāṅgadau
viṣvaksena vibhīṣaṇaśca hanumān śrī vainateyādayaḥ |
etair bhagavatottamair anudinaṁ saṁsevyamāno hariḥ
pāyānno bhagavān purāṇa puruṣa kuryāt sadā maṅgalam || 7 ||
śrī rāmānuja bhaṭṭavarya śaṭakopānanta saṅkarṣaṇaiḥ
śrī śāstrośa supāñcajanya bharatācāryair mahā-vaiṣṇavaiḥ |
vedaiśśāstra purāṇa vaiṣṇava kathālāpaiḥ samā sevitaḥ
pāyānno bhagavān purāṇa puruṣa kuryāt sadā maṅgalam || 8 ||
v Offer neivedyam and nirājanam
15. Maṅgalam
v Roll coconuts while chanting vāraṇam āyirum or the Maṅgala Stotram
Vāraṇam āyiram
vāraṇam āyiram, śūzha valañ śeydu, nāraṇan nambi, naḍakiṅṛān enṛedir,
pūraṇa poṛkuḍam, vaittup puṛam eṅgum, tōraṇam nāṭtak-kanā kaṇḍēn tōzhī nān. 1.
nāḷai vaduvai, maṇam enṛu nāḷ iṭṭu, pāḷaik kamuga, pariśuḍaip pandal kīzh,
kōḷari mādavan, govindan enpān ōr, kāḷai pugudak-kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān 2.
indiran uḷḷiṭṭa, dēvar-kuzhām ellām vandirundennai, magaṭ pēśi mandirittu,
mandira kōḍiyuḍutti, maṇa-mālai, andari śūṭṭak-kanā kaṇḍēṅ tôzhī nān 3.
nāl diśai tīrttaṅkoṇarndu, nani nalhi, pārppana śiṭṭarkaḷ, pallār eḍuttētti
pū-punai kaṇṇi, punidanôḍen tannai, kāppu nān kaṭṭak-kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān 4.
kadir oḷi dīpam, kalaśam uḍanēndi, śadiriḷa maṅgaiyar tām vandedir koḷḷa,
maduraiyār mannan, aḍi nilai toṭṭeṅgum, adira pugudak-kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān 5.
madaḷam koṭṭa, vari śaṅgam ninṛūda muttuḍait tāmam, nirai tāzhnda pandal kīzh,
maittunan nambi, madusūdan vandennay kaittalam paṛṛak-kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān 6.
vāy nallār, nalla maṛay odi mandirattāl, pāśilai nāṇal paḍuttu, paridi vaittu,
kāy śina māgaḷiṛu annān, en kaipaṛṛi, tī valañ śeyya, kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān 7.
variśilai vāḷ mugattu, ennaimār tām vandiṭṭu, erimugam pārittu, ennai munnē niṛutti,
arimugan acyutan, kaimēl en kai vaittu, pori mugandaṭṭa, kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān 9.
kuṅkumam appi, kuḷir śāntam maṭṭittu, maṅgala vīdi, valañ śeydu mā maṇa nīr,
aṅgu avanōḍum, uḍanñ śenṛu aṅgu ānai mēl, mañjanam āṭṭak, kanā kaṇḍēṅ tōzhī nān.
āyanukkāha, tān kaṇḍa kanāvinai. vēyar pugazh, villiputtūrkkōn godai śolu.
tūya tamizh mālai, īraindum vallavar, vāyunan makkaḷai peṛṛu, magizhvarē. 11.
115
Āśīrvādaḥ
Oṁ mahadbhyo namaḥ svāminaḥ bhavantas sarve śṛṇvantu ||
svasti mantrārthāḥ satyās saphalās santu iti bhavanto mahānto anugṛhṇantu
r
116
APPENDICES
STOTRAS
JITANTE STOTRAM
jitan te puṇḍarīkākṣa namaste viśva-bhāvana |
namaste 'stu hṛṣīkeśa mahā-puruṣa pūrvaja || 1 ||
Victory
to
You
O
Lotus-‐‑eyed
One,
obeisance
to
the
Universal
object
of
meditation,
Obeisance
to
You
Master-‐‑of-‐‑the-‐‑senses,
the
Great
Being
that
was
first
manifest.
namaste vāsudevāya śāntānānta cid-ātmane |
ajitāya namas-tubhyaṃ ṣāḍ-guṇyā-nidhaye namaḥ || 2 ||
Salutations
to
the
All-‐‑pervading
One,
Peaceful,
Eternal,
the
Form
of
Consciousness.
O
Invincible
One
salutations
to
You,
the
substratum
of
the
six
qualities.
mahā-vibhūti saṃsthāya namaste puruṣottama |
sahasra-śīrase nityaṃ sahasra-caraṇāya te || 3 ||
O
source
of
the
Great
Energy,
the
Best
Person,
to
You
salutations.
To
You
of
a
Thousand-‐‑heads
and
a
thousand
feet,
eternal
homage
be.
sahasra-bāhave tubhyaṃ sahasra-nayanāya te |
amṛtāya namas-tubhyaṃ eka mūrtaye te namaḥ || 4 ||
To
You
of
countless
arms,
to
You
of
countless
eyes,
To
You
who
are
immortal,
to
You
who
are
One
only,
salutations
be.
aneka mūrtaye tubhyaṃ akṣarāya ca te namaḥ |
vyāpine veda-vedyāya namaste paramātmane || 5 ||
Salutations
to
You
of
innumerable
forms,
who
are
imperishable,
All-‐‑pervading
the
source
of
revelation,
salutations
to
the
Supreme
Soul.
cin-mātra rūpiṇe tubhyaṃ namaste mantra-mūrtaye |
aṇiṣṭhāya sthaviṣṭhāya mahiṣṭhāya ca te namaḥ || 6 ||
Homage
to
You
who
are
the
form
of
Pure
Consciousness,
and
manifest
in
the
mantra.
Salutations
to
You
of
Minute
Form,
of
Expansive
Form,
and
of
Mighty
Form.
nediṣṭhāya daviṣṭhāya kṣepiṣṭhāya namo namaḥ |
varṣiṣṭhāya yaviṣṭhāya kaniṣṭhāya namo namaḥ || 7 ||
To
You
who
are
the
closest,
the
Farthest,
Swiftest
salutations
again
&
again.
To
You
who
are
the
best,
the
Smallest,
the
Youngest,
salutations
again
&
again.
pañcātmane namas-tubhyaṃ sarvāntaryāmiṇe namaḥ |
kalpanā-kroḍa-rūpāya sṛṣṭi-sthityanta hetave || 8 ||
117
Homage
to
You
who
manifests
in
five
forms,
who
is
the
Indweller
of
all
beings.
Manifest
as
a
Boar
in
the
beginning
of
time,
the
Cause
of
creation,
preservation
and
dissolution.
namaste guṇa-rūpāya guṇa-rūpāti vartine |
ādi-madhyānta śūnyāya tattva-devā namo namaḥ || 9 ||
Salutations
to
You
who
are
the
form
of
the
Gunas,
and
the
force
behind
them,
to
You
who
are
the
First,
the
Middle
and
the
Last,
the
Void
and
the
Lord
of
the
elements.
praṇava pratipādyāya namaḥ praṇava-rūpiṇe |
vyastāya ca samastāya samasta vyasta-rūpiṇe || 10 ||
You
are
the
source
of
the
primordial
sonar
vibration,
salutations
to
You
as
such.
You
are
the
parts
as
well
as
the
whole,
Your
forms
are
all
the
divisions.
loka-yātrā prasiddhyarthaṃ sṛṣṭa brahmādi rūpiṇe |
namas-tubhyaṃ nṛsiṃhādi mūrti-bhedāya viṣṇave || 11 ||
In
order
to
create
the
universe
You
manifested
Yourself
as
Brahma
and
the
others.
Salutations
to
You
O
Vishnu
who
took
the
form
of
Narasimha
and
others.
vipākaiḥ karmabhiḥ kleśair aspṛṣṭa vapuṣe namaḥ |
namo brahmaṇya-rūpāya tejasāṃ nidhaye namaḥ || 12 ||
Salutations
to
You
who
are
not
affected
by
the
sorrowfull
results
of
actions,
Obeisance
to
the
Lord
of
the
Brahmins,
to
the
Source
of
all
Glory
salutations.
nitya sādhāraṇāneka loka rakṣāparicchadā |
sac-cid-ānanda-rūpāya vareṇyāya namo namaḥ || 13 ||
You
are
the
eternal
determined
protector
of
the
innumerable
galaxies.
Obeisance
to
You
the
most
Venerable,
having
the
form
of
Truth,
Consciousness
&
Bliss
absolute.
yajamānāya yajñāya yaṣṭavyāya namo namaḥ |
ijyā-phalātmane tubhyaṃ namaḥ svārthāya śāline || 14 ||
Obeisance
again
&
again
to
the
Initiator
of
sacrifice,
to
Sacrifice
itself
and
to
the
Objects
of
Sacrifice,
You
are
the
Fruit
of
Sacrifice,
salutations
to
You
who
are
Your
own
determiner.
namaḥ parama-haṃsāya namaḥ sattva-guṇāya te |
sthitāya parama vyomni bhūyo bhūyo namo namaḥ || 15 ||
Salutations
to
the
Supreme
Swan,
obeisance
to
You
who
are
the
embodiment
of
Goodness,
Salutations
again
and
again
to
You
who
are
situated
in
the
Transcendental
Realm.
namaste nistaraṅgāya namaste sarva-sākṣiṇe |
saṃsāra sāgarottāra kāraṇāya ca te namaḥ || 16 ||
Salutations
to
the
Redeemer,
obeisance
to
the
Universal
Witness
Salutations
to
You
who
are
the
Saviour
from
the
ocean
of
rebirth.
sarva loka śaraṇyāya lakṣmīśāya ca te namaḥ |
niyantre śeṣiṇe tubhyaṃ namaste mantra mūrtaye || 17 ||
Salutations
to
You
O
Lord
of
Lakshmi,
the
suitable
refuge
of
the
entire
universe,
To
You,
O
Controller
and
Substantive
salutations,
obeisance
to
the
externalization
of
Sonic
Vibration.
118
saṃsāra sāgare ghore viṣayā varta-saṅgkule |
apāre dustare 'gādhe patitaṃ karmabhiḥ svakaiḥ || 18 ||
We
have
fallen
by
the
results
of
our
own
actions,
being
confused
by
material
involvements,
into
into
this
awful
ocean
of
transmigration,
which
is
deep,
shoreless,
unfathomable,
hard
to
cross.
anātham agatiṃ bhīruṃ dayayā parayā hare |
mām uddhara dayā-sindho sindhor asmāt sudustarāt || 19 ||
O
Lord
save
me,
out
of
compassion,
from
this
dreadful
ocean,
hard
to
transcend,
which
I
greatly
fear.
I
am
helpless
and
have
no
other
refuge
but
You
who
are
an
Ocean
of
Compassion.
mantra hāniṃ kriyā hāniṃ hāniṃ vā 'nyāṃ tvad arcane |
kṣamasva mama deva tvaṃ aparādha saho hyasi || 20 ||
I
am
devoid
of
knowledge
of
the
sacred
formulae,
of
ritual
methadology,
&
devoid
of
means
to
worship
You.
Forgive
my
dereliction
O
my
Lord!
Have
patience
with
me!
bhūmau skhalita pādānāṃ bhūmir evāvalambanam |
tvayi jātāparādhānāṃ tvam eva śaraṇaṃ mama || 21 ||
I
have
fallen
into
materialism
and
taken
it
as
my
support,
I
have
neglected
my
duty
to
You,
who
alone
are
my
Refuge.
so 'hante deva deveśa nārcanādau stutena ca |
sāmarthyavān kṛpā mātram anovṛtti prasīda me || 22 ||
I
have
not
worshipped
You
or
hymned
Your
praises,
You
have
the
capacity
and
the
disposition
to
forgive
me.
apacārāpadeśena kṛtān aharahar mayā |
apacārānimān sarvān kṣamasva puruṣottama || 23 ||
The
misdeeds
which
I
have
done
daily
on
various
pretexts,
I
beg
You
to
forgive
them
all,
O
Supreme
Person.
jñānato 'jñānato vā'pi yathoktaṃ na kṛtaṃ mayā |
tat sarvaṃ pūrṇam evāstu su-tṛpto bhava sarvadā || 24 ||
Whatever
I
may
have
done
knowingly
or
unknowingly,
or
actions
not
done
which
I
promised
to
do,
may
all
that
be
fulfilled
by
You,
and
may
You
be
satisfied
thereby.
oṁ acyuta jagan-nātha mantra-mūrte janārdana |
rakṣa māṃ puṇḍarīkākṣa kṣamasvāja prasīda oṁ || 25 ||
O
Inviolable
Lord
of
the
Universe,
the
Externalization
of
Sonic
Vibration,
Lord
of
Beings,
Save
me.
O
Lotus-‐‑eyed
Lord!
Forgive
me!
Have
compassion
upon
me!
r
119
SVASTI-VĀCANAM
(sanatkumāre ṛṣirātre 6;40-49)
svastaye'stu sadā-viṣṇuḥ svastaye'stu catur-mukhaḥ |
svastaye'stu sadā vahniḥ svastaye'stu yamas sadā || 1 ||
svastaye'stu niṛrtyākhyaḥ svastaye varuṇo'stu naḥ |
svastaye'stu sadā vāyuḥ svastaye'stu dhaneśvaraḥ || 2 ||
svastaye'stu sadeśānaḥ svastaye'stu marud-gaṇaḥ |
svastaye santu vasavo rudrāśca svastaye tathā || 3 ||
ādityās svastaye santu munayas-svastaye tathā |
gandharvās svastaye santu svastaye santu kinnaraḥ || 4 ||
svastaye santu nāgāśca svastaye santu pannagāḥ |
svastaye santu viśveśāḥ svastaye'psarasas sadā || 5 ||
svastaye santu nadyaśca svastaye santu sāgarāḥ |
svastaye santu śailaśca vedāśca svastaye tathā || 6 ||
svastaye mātaras santu pitaras svastaye tathā |
deva-pāriṣadās sarve svastaye santu nas- sadā || 7 ||
svasti bhāgavatānām tu svasti cāpyagra-janmanām |
svasti vaiṣṇavānāṁ tu svasti caiva gavāmapi || 8 ||
svasti vai sthāvarāṇāṁ tu jaṅgamānāṁ tathaiva ca |
svasti caivātha mantrāṇāṁ svasti vai karmaṇām api || 9 ||
MANGALA STOTRAM
(Viṣṇu Samhita)
GARUḌA STOTRAM
vāhanāya mahā-viṣṇu tārkṣāya amita tejase |
garuḍāya namas-tubhyam sarva sarvendra mṛtsave || 1 ||
namo namaste pakṣindra svādhyāya vapuṣe namaḥ |
vihagendra namaste 'stu samuttpātika kalpaka || 2 ||
āhṛtāmṛta kumbhāya janani dāsya yocate |
surā surendra jayane nāgendra ābharaṇāya te || 3 ||
yadādhāram idam sarvaṃ tadā ādhāraṃ te namaḥ |
pakṣo yasya bṛhat-sāma rathantaram api dvayam || 4 ||
akṣiṇī cā 'pi gāyatrī trī bṛhat-sāma śiras-kṛtam |
somā 'tma namas tasmai vāma devyaṅga sampade || 5 ||
nama prāṇādi vāyunām īśāya garuḍātmane |
doṣān nayan ākhaṇḍān guṇāṛnava sarvataḥ |
vighnān jahi sarvāṇi asmat sātkuru mām api || 6 ||
121
r
122
Puṣpāñjali
vande viśvāsanaṁ devaṁ viśvākhyaṁ viśvato mukhaṁ |
viśvataḥ śruti mūlyaṁ ca viśva-rūpaṁ namāmyahaṁ || 1 ||
nārāyaṇa namaste'stu lakṣmī nārāyaṇa prabho |
viṣṇu nārāyaṇaḥ sākṣāt rudro nārāyaṇaḥ svayam || 2 ||
brahmādityaśca vāyuśca hari nārāyaṇas tathā |
nārāyaṇaśca bhūtāni vahnir nārāyaṇaḥ paraḥ || 3 ||
sarvaṁ nārāyaṇo devo nārāyaṇa namo 'stu te |
nārāyaṇas tvam evaikaḥ sarvaṁ vyāpya vyavasthitaḥ || 4 ||
antar-bahiśca bhūtānāṁ nityo gamyo na kenacit |
sarveṣāṁ kāraṇaṁ pūrvaṁ vāgbhir vācyo na kasyacit || 5 ||
bhūta bhavya bhavad yacca viśvaṁ sarvaṁ tvayi sthitam |
udbodhakaśca śaktināṁ tathāpi tvaṁ na gamyase || 6 ||
svarūpaṁ naiva cākāro nālāṅkāras tvayi prabho |
evaṁ cedapi bhaktānāṁ kāryārthaṁ rūpam uddhṛtam || 7 ||
127
rūpeṇānena deveśa mām uddhara bhavārṇavāt |
yogināṁ siddha rūpo'si jñānināṁ jñaṁ prakāśase || 8 ||
yathā ye cintayante'ṅghri tat tad bhavati niścitam |
jñātvaivaṁ cintyate bhumaṁs tat kuruṣva dayā-nidhe || 9 ||
kāmaye tava pādābjaṁ sarva kāma prapūrakam || 10 ||
Agnir-nāmāni
Names of the fires.
Kriya Agni Kriya Agni
vivāha yojaka śānti kriya mṛḍā
caturthi śikhi puṣṭi kriya varadā baladā
garbhadāna marutaḥ abhicāra krodha
puṁsavana candra vaśi kriya kāmadā
pavamāna
sīmanta maṅgala koṭi homa mahāśanaḥ
jātakarma pragalbha vara-dāna kāmadā
prabalaḥ
nāmakaraṇa pārthiva lakṣa homa abhiṣṭāda
annaprāśana śuciḥ laukika kriya pāvakaḥ
cauḷa sabhya dīkṣa samudbhava
godāna sūrya vaiśvadeva pāvaka
visarga vaiśvānara prāyaścitte viṭ
samavartana kṣaya devānām havya-vāhana
pākayajña pāvakaḥ pitṛnām kavya-vāhana
vṛṣotsarga adhvaro
129
DHYĀNA ŚLOKAS
Vaikuntha natha
savyaṃ pādaṃ prasārya śrita durita haram dakṣiṇaṃ kuñcayitvā |
jānunyādāya savyetaram itara bhujam nāga-bhoge nidhāya ||
paścād bāhu-dvayena prati-bhaṭa-śamane dhārayan śaṅkha cakre |
devī bhūṣādi juṣṭo janayatu jagatāṃ śarma vaikuṇṭha-nāthaḥ ||
The Lord of Vaikunta is seated on the Serpent Throne, with His left leg hanging down, with His
right which removes the distress of those who take refuge in it, bent and kept upon the throne,
with His right arm hanging over His right knee, and the left hand braced upon the throne, He
holds in His back hands the conch and discus which are used for quelling the enemies, He sits in
the company of His consorts and is well adorned; May He give happiness to the entire world.
Kṛṣṇa dhyānam
chāyāyāṃ pārijātasya hema-siṃhāsanopari |
āsīnam ambudaśyāmam āyatākṣam alaṅkṛtam ||
candrānamaṃ caturbāhuṃ śrīvatsāṅkita vakṣasam |
rukmiṇī satyabhāmābhyāṃ sahitaṃ kṛṣṇam āśraye ||
Upon
a
golden
throne
under
the
shade
of
the
heavenly
Parijata
tree,
is
seated
the
adorned
cloud-‐‑hued
one,
with
wide
eyes
and
a
moon
like
countenance,
four-‐‑armed,
with
the
mark
of
Srivatsa
upon
his
chest,
I
take
refuge
in
Krishna,
along
with
Rukmini
and
Satyabhama.
131
kastūri tilakam lalāṭa paṭale vakṣasthale kaustubham |
nāsāgre nava mauktikam karatale veṇum kare kaṇkaṇam |
sarvāṅge haricandanaṁ sulalitam kaṇṭe ca muktāvaḷim |
gopāstrī pariveṣṭhito vijaya te gopāla-cūḍāmaṇi ||
Raṅga nātha
ārtāpāśrayam arthi-kalpakaṁ asahyāgaska rakṣmātalam
sadyas saṁśrita kāmadhenum abhiyat sarvasvam asmad dhanam |
śrī raṅgeśa ramāśrayam kamalāca kṣurmahi jīvitam |
śrī raṅgeśa sukhā karotu suciraṁ dāsyaṁ ca dhattāṁ mayi |
caitre revati sañjātaṁ saumya jāmātaraṁ prabhum |
vande vātsalya nilayaṁ kalyāṇa-guṇa sāgaram |
lakṣmī kalpalatottus tanyāstabhaka cañcala |
śrī raṅga-rāja bhṛṅgo me ramatāṁ manasaṁ bhaje ||
śrī raṅga-nāyakī tāyār dhyānam
caturbhujāṁ mahālakṣmīṁ dvinetraṁ cār kuṇḍalām |
śveta mālyāṁ baradharāṁ hārakeyūra bhūṣitām |
sarva lakṣaṇa saṁpannāṁ pīnonnata payodharām |
praphullotpala vistīrṇa locanāṁ susmitānanām |
lasal-lalāṭa tilakāṁ vidṛumādhara pallavāṁ |
kṛṣṇa kuñcita keśāntāṁ vaṁśa muktāphala dviṣām |
padma garbhod bhavam ākārāṁ sumukhīṁ bhāvayet sadā ||
Nīḷā devī
śrīmat tuḷasī-rūpāṁ viṣṇu-patnīm hari-pryāṁ |
sarvābharaṇa saṁyuktāṁ nīḷādevīm aham bhaje ||
133
GĀYATRĪ MANTRAS
Gaṇeśa
oṁ ekadantāya vidmahe | vakratuṇḍāya dhīmahi | tanno danti pracodayāt ||
Brahma Gāyatri
oṁ vedātmanāya vidmahe | hiraṇya-garbhāya dhīmahi | tanno brahma prac ||
Viṣṇu Gāyatri
oṁ nārāyaṇāya vidmahe | vāsudevāya dhīmahi | tanno viṣṇu pracodayāt ||
Śiva
oṁ tat puruṣāya vidmahe | mahā-devāya dhīmahi | tanno rudra pracodayāt |
Lakṣmī
oṁ mahādevyai ca vidmahe | viṣṇu patnyai ca dhīmahi | tanno lakṣmī prac. ||
Bhū Devī
Oṁ dhanur-dharāya vidmahe | sarva siddhyai ca dhīmahi | tanno dharā pra ||
Sarasvati
oṁ vāgdevyai ca vidmahe | brahma-patnyai ca dhīmahi | tanno vāṇī
pracodayāt ||
Krṣṇa
oṁ govindāya vidmahe | vāsudevāya dhīmahi | tannaḥ kṛṣṇaḥ pracodayāt ||
Hayagrīva
oṁ vāgīśvarāya vidmahe | hayagrīvāya dhīmahi | tanno haṁsaḥ pracodayāt |
Paraśurāma
oṁ jamadagnyāya vidmahe | mahāvīrāya dhīmahi | tannaḥ paraśurāmaḥ pra ||
Rāma
oṁ dāśarathaye vidmahe | sīta-vallabhāya dhīmahi | tanno rāmaḥ pracod ||
Lakṣmaṇa
oṁ dāśarathaye vidmahe | alabelāya dhīmahi | tanno lakṣmaṇaḥ pracodayāt ||
Sītā
oṁ janakātmajāyai vidmahe | rāma-priyāyai dhīmahi | tannaḥ sītā pracod ||
Hanumān
oṁ āñjaneyāya vidmahe | vāyu-putrāya dhīmahi | tanno hanumān pracod ||
Vāstu
oṁ vāstu puruṣāya vidmahe | bhūmī-putrāya dhīmahi | tanno vāstu
pracodayāt ||
Avatāra Gāyatrīs
1. Matsya avatāra
oṁ tīkṣna-daṃṣṭrāya vidmahe | jvāla-cakrāya dhīmahi | tanno matsya prac. ||
2. Kūrma
oṁ dīrgha-kaṇṭhāya vidmahe | mahī-dharāya dhīmahi | tannaḥ kūrma prac. ||
oṁ kacchapeśāya vidmahe | mahābalāya dhīmahi | tannaḥ kūrmaḥ
pracodayāt ||
134
oṁ lokādhyakṣāya vidmahe | dhārādhyakṣāya dhīmahi | tanna kūrmaḥ prac.||
3. Varāha
oṁ bhūvarāhāya vidmahe | kroḍha rūpāya dhīmahi | tannaḥ śrīśaḥ
pracodayāt ||
oṁ bhūvarāhāya vidmahe | hiraṇya garbhāya dhīmahi | tanno kroṣaḥ
pracodayāt ||
4. Narasiṃha
oṁ nārasiṁhāya vidmahe | vajra-nakhāya dhīmahi | tannas siṁha pracod ||
oṁ vajra-nakhāya vidmahe | tīkṣna-daṃṣṭrāya dhīmahi | tanno nrsiṃha pr ||
oṁ ugra-siṃhāya vidmahe | vajra-nakhāya dhīmahi | tanno narasiṃha prac. ||
oṁ narasiṃhāya vidmahe | vajra-nakhāya dhīmahi | tanno viṣṇuḥ pracod ||
5. Vāmana
oṁ para-brahmaṇe vidmahe | vāmanāya dhīmahi | tannaḥ brahman
pracodayāt ||
oṁ traivikramāya vidmahe | viśva-rūpāya dhīmahi | tannaḥ viśvaṁ
pracodayāt ||
6. paraśurāma
oṁ jamadagnyāya vidmahe | mahāvīrāya dhīmahi | tannaḥ paraśurāmaḥ
prac. ||
7. Rāma
oṁ dāśarathāya vidmahe | rāmacandrāya dhīmahi | tanno rāma pracodayāt ||
8. kṛṣṇa
oṁ gopījanāya vidmahe | jagan-mohanāya dhīmahi | tannaḥ kṛṣna
pracodayāt ||
9. bala-rāma
oṁ śveta-varṇāya vidmahe | bala-rāmāya dhīmahi | tannas śeṣaṁ pracod ||
Navagraha Gāyatrīs
1. oṁ bhāskarāya vidmahe | mahā-dyuti-karāya dhīmahi | tanno āditya pra ||
2. oṁ niśā-karāya vidmahe | kalā-nāthāya dhīmahi | tannaś-candra prac. ||
3. oṁ aṅgārakāya vidmahe | bhūmi-putrāya dhīmahi | tanna kuja
pracodayāt ||
4. oṁ saumya-karāya vidmahe | soma-sutāya dhīmahi | tanno budha prac. ||
5. oṁ surācāryāya vidmahe | sura-śreṣṭhāya dhīmahi | tanno guru
pracodayāt ||
6. oṁ bhārgavāya vidmahe | bhṛgu-sutāya dhīmahi | tannaś-śukra
pracodayāt ||
7. oṁ paṅgu-pādāya vidmahe | kāka-dhvajāya dhīmahi | tannaś-śanaiścara
pra. ||
8. oṁ nāga-rūpāya vidmahe | siṁhi-putrāya dhīmahi | tanno rāhu
pracodayāt ||
9. oṁ citra-varṇāya vidmahe | citra-guptāya dhīmahi | tanno ketu
135
pracodayāt ||
Aṣṭa-dikpālaka Gāyatrīs
1. oṁ tat puruṣāya vidmahe | sahasrākṣāya dhīmahi | tanna indraḥ
pracodayāt ||
2. oṁ mahā jvālāya vidmahe | agnim-aghnyāya dhīmahi | tannogniḥ prac. ||
3. oṁ tat-puruṣāya vidmahe | dharma-rājāya dhīmahi | tanno yamaḥ prac. ||
4. oṁ tat-puruṣāya vidmahe | preta-rājāya dhīmahi | tannaḥ niṛṛti
pracodayāt ||
5. oṁ jala-bimbāya vidmahe | nīla-puruṣāya dhīmahi | tanno varuṇa prac. ||
6. oṁ pavana puruṣāya vidmahe | sahasra mūrtaye ca dhīmahi | tanno
vāyuḥ pra.
7. oṁ tat-puruṣāya vidmahe | dhana-rājāya dhīmahi | tanno kubera
pracodayāt ||
8. oṁ tat-puruṣāya vidmahe | mahādevāya dhīmahi | tanno īśānaḥ
pracodayāt ||
136
PURIFICATION OF CORPSE
v Establish clay pot on a bed of rice and invoke Sudarśana.
Aṅga-Nyāsaḥ
v Using the mūla mantra — oṁ namo bhagavate narasimhāya — perform
ṣaḍanga-nyāsa on the śava with a kurca of darbha grass.
139
Saṃhāra Kramam
oṁ lāṃ namaḥ parāya sarvātmane nārāyaṇāya namaḥ |
pṛthivī gandha tanmātre vilāpayāmi - gandha tanmātram apsu vilāpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 1 ||
oṁ vāṃ namaḥ parāya nivṛttyātmane aniruddhāya namaḥ |
apo rasa tanmātre vilāpayāmi - rasa tanmātram tejasi vilāpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 2 ||
oṁ rāṃ namaḥ parāya viśvātmane pradyumnāya namaḥ |
tejo rūpa tanmātre vilāpayāmi - rūpa tanmātram vāyau vilāpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 3 ||
oṁ yāṃ namaḥ parāya puruṣātmane sankarṣaṇāya namaḥ |
vāyu sparśa tanmātre vilāpayāmi - sparśa tanmātram ākāśe vilāpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 4 ||
oṁ ṣāṃ namaḥ parāya parameṣṭhyātmane vāsudevāya namaḥ |
ākāśe śabda tanmātre vilāpayāmi - śabda tanmātram ahaṃkāre vilāpayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 5 ||
ghrāṇa rasana cakṣus tvak śrotrāṇi jñānendriyāni, pāyūpastha pāda pāṇi vāg
rūpaṃ ca karmendriyāṇi, manaś ca ahaṃkāre vilāpayāmi - ahaṃkāram
mahati vilāpayāmi - mahāntaṃ prakṛtau vilāpayāmi - tama pare deve
ekībhāvayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 6 ||
oṁ yaṃ vāyave namaḥ |
etan mantrodbhūta caṇḍha vāyvāpyāyita nābhi-deśastha vāyunā tat tat
samaṣṭi pralīnaṃ sarva kilbiṣa sarvājñāna tad vāsana sahitaṃ śarīram antar
140
bahiśca tattva krameṇa śoṣayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 7 ||
oṁ raṃ agnaye namaḥ |
etan mantrodbhūta cakrāgni jvālopa-bṛṃhita jāṭharāgninā tat tat samaṣṭi
pralīnaṃ sarva kilbiṣa sarvājñāna tad vāsana sahitaṃ śarīram antar bahiśca
tattva krameṇa dāhayāmi ||
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 8 ||
oṁ vaṃ amṛtāya namaḥ |
etan mantrodbhūta bhagavad vāma pādāṃguṣṭha nakha śītāṃśu maṇḍala
galad divyāmṛta dhārayā ātmānaṃ sāttvika bhasma ca abhiṣecayāmi |
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 9 ||
paramātma prasādena tenāmṛta jalena tad anaghaṃ
ghanatāṃ gatvā vapur asyopajayate ||
oṁ namo nārāyaṇāya svāhā || nārāyaṇāyedaṃ || 10 ||
v Offer pūrnāhuti with mūla mantra and idaṃ viṣṇor vicakrame
v Go to the head of the corpse.
v Invoke the preta;
boṁ vaṣaṭ āgaccha _______________ nāma dāsa
v Sprinkle the corpse with the sampāt ājyam
v Offer arghyam and flowers at the head of the corpse.
boṁ _______________ nāma dāsāya idam arghyaṃ idaṃ puṣpam
v Perform saṃhāra nyāsaṃ to the corpse using sampāt ājyam and a kūrca.
Samhāra Nyāsam
v Stroke the corpse from the feet to the knees
oṁ lāṃ namaḥ parāya sarvātmane nārāyaṇāya namaḥ |
oṁ namo nārāyaṇāya ||
pṛthivī gandha tanmātre vilāpayāmi - gandha tanmātram apsu vilāpayāmi |
v Stroke from the knees to the navel
oṁ vāṃ namaḥ parāya nivṛttyātmane aniruddhāya namaḥ |
oṁ namo nārāyaṇāya ||
apo rasa tanmātre vilāpayāmi - rasa tanmātram tejasi vilāpayāmi |
v Stroke from the navel to the throat
oṁ rāṃ namaḥ parāya viśvātmane pradyumnāya namaḥ |
oṁ namo nārāyaṇāya ||
tejo rūpa tanmātre vilāpayāmi - rūpa tanmātram vāyau vilāpayāmi |
v Touch the nose
oṁ yāṃ namaḥ parāya puruṣātmane sankarṣaṇāya namaḥ |
141
oṁ namo nārāyaṇāya ||
vāyu sparśa tanmātre vilāpayāmi - sparśa tanmātram ākāśe vilāpayāmi |
v Touch the crown of the head
oṁ ṣāṃ namaḥ parāya parameṣṭhyātmane vāsudevāya namaḥ |
oṁ namo nārāyaṇāya ||
ākāśe śabda tanmātre vilāpayāmi - śabda tanmātram ahaṅkāre vilāpayāmi |
ghrāṇa rasana cakṣus tvak śrotrāṇi jñānendriyāni, pāyūpastha pāda pāṇi vāg
rūpaṃ ca karmendriyāṇi, manaś ca ahaṅkāre vilāpayāmi - ahaṅkāram mahati
vilāpayāmi - mahāntaṃ prakṛtau vilāpayāmi - tama pare deve ekībhāvayāmi |
v Touch the nose
oṁ yaṃ vāyave namaḥ | oṁ namo nārāyaṇāya ||
etan mantrodbhūta caṇḍha vāyvāpyāyita nābhi-deśastha vāyunā tat tat samaṣṭi
pralīnaṃ sarva kilbiṣa sarvājñāna tad vāsana sahitaṃ, śarīram antar bahiśca
tattva krameṇa śoṣayāmi |
v Touch the abdomen
oṁ raṃ agnaye namaḥ | oṁ namo nārāyaṇāya ||
etan mantrodbhūta cakrāgni jvālopabhṛṃhita jāṭharāgninā tat tat samaṣṭi
pralīnaṃ sarva kilbiṣa sarvājñāna tad vāsana sahitaṃ śarīram, antar bahiśca
tattva krameṇa dāhayāmi |
v Touch the genitals
oṁ vaṃ amṛtāya namaḥ | oṁ namo nārāyaṇāya ||
etan mantrodbhūta bhagavad vāma pādāṃguṣṭha nakha śītāṃśu maṇḍala galad
divyāmṛta dhārayā ātmānaṃ sāṭtvika bhasma ca abhiṣecayāmi |
paramātma prasādena tenāmṛta jalena tad anaghaṃ ghanatāṃ gatvā vapur
asyopajāyate
CITTA SAMSKĀRA
v Upon arrival at the crematorium sprinkle mustard seeds for the banishment of elementals
where the coffin is to be placed.
apasarpantu te bhūta ye bhūta bhuvi samsthitāḥ |
ye bhūta vighnakāras te gacchantvājñayā hareḥ ||
v Position the coffin with the feet to the south.
v Read from the Second Chapter of the Gītā or Garuḍa Purāṇa (see appendix)
Śraddhāñjali
v All the mourners now circumambulate the coffin in an anti-clockwise direction 3 times if
possible or just once and offer handful of flowers.
v The celebrant can chant one of the stotras.
Mrtyvaṣṭakam
Gāruḍa purāṇā 1.233.
dāmodaram prapanno'smi kinno mṛtyuḥ kariśyati || 1 ||
śankha cakra dharaṃ devaṃ vyaktarūpiṇamavyayam |
adhokṣajaṃ prapanno'smi kinno mṛtyuḥ kariśyati || 2 ||
I
surrender
myself
to
the
Lord,
who
contains
who
entire
universe
in
His
belly,
what
can
Death
do
unto
me?
I
take
refuge
in
the
Wielder
of
the
Conch
and
Discus,
the
manifest
immutable
Lord,
the
One
who
is
never
diminished;
what
can
Death
do
unto
me?
varāhaṃ vāmanaṃ viṣṇuṃ nārasiṃhaṃ janārdanam |
mādhavaṃ ca prapanno'smi kinno mṛtyuḥ kariṣyati || 3 ||
I
take
refuge
in
the
All-‐‑pervading
Lord
who
incarnates
as
Varaha,
Vamana
and
Narasimha,
He
is
the
Destroyer
of
evil,
the
Consort
of
Lakshmi;
what
can
Death
do
unto
me?
puruṣaṃ puṣkara-kṣetrabījaṃ puṇyaṃ jagat-patim |
lokanāthaṃ prapanno'smi kinno mṛtyuḥ kariṣyati || 4 ||
I
take
refuge
in
the
Supreme
Being
who
is
the
Creator
of
the
Cosmos.
The
Holy
Lord
of
the
universe,
the
Master
of
all;
what
can
Death
do
unto
me?
sahasra-śirasaṃ devaṃ vyaktāvyaktaṃ sanātanam |
mahā-yogaṃ prapanno'smi kinno mṛtyuḥ kariṣyati || 5 ||
I
take
refuge
in
the
un-‐‑limitable
Lord,
who
is
both
manifest
and
unmanifest,
the
Eternal
One
and
the
Great
Yogi;
what
can
Death
do
unto
me?
bhūtātmānaṃ mahātmānaṃ yajña-yoniṃ ayonijam |
viśva-rūpaṃ prapanno'smi kinno mṛtyuḥ kariṣyati || 6 ||
I
take
refuge
in
the
Lord
who
is
the
Inner
Soul
of
all
living
beings,
the
Supreme
Soul,
the
source
of
all
sacrifices,
the
unborn
Lord
who
has
the
universe
as
His
body;
what
can
Death
do
unto
me.?
mṛtyavaṣṭakam idaṃ puṇyaṃ mṛtyu-praśamanaṃ śubham |
mārkaṇḍeya hitārthāya svayaṃ viṣṇur uvāca ha || 7 ||
143
This
auspicious
hymn
which
removes
the
fear
of
death
was
taught
to
Markandeya
for
his
own
benefit
by
Vishnu
himself.
Jñānāmṛta Stotram
(A hymn of Lord Siva — Garuda Purana 1.232)
Ghaṭa Kriya
v Taking the clay pot with water, the karta or the wife carrying it on the left shoulder
walks three times around the coffin anticlockwise allowing the water to escape
through a hole that has been made in the side of the pot.
āpas sumitriyās santu bhavantvoṣadhayo tava |
āpo rakṣantu tvāṁ nityam-āpo nārāyaṇas svayam || 1 ||
May
these
waters
be
friendly
to
you
and
may
they
be
a
healing
balm
for
your
grief,
may
they
protect
you
always,
the
waters
are
Narayana.
imā āpo madhumatyo asmins te loka upapadyantām |
May
sweet
water
reach
you
in
this
(earthly)
world
pūtā brahma pavitreṇa pūta sūryasya raśmibhiḥ |
sarva tīrtha jalam puṇyaṁ pāvanaṁ sarva kāraṇaṁ || 2 ||
May
Lord
Brahma
purify
you
with
his
purity
and
the
Sun
with
his
rays,
all
the
waters
of
the
fords
are
sacred,
they
are
the
cause
of
all
purification.
imā āpo madhumatyo antarikṣe te loka upapadyantām |
May
sweet
water
reach
you
in
the
intermediary
realm
svapnendra-jāla sadṛśaḥ khalo 'sya jīva-lokaḥ |
prati-kṣaṇaṁ kṣaraty-etad āyurāraṭṭa-ghaṭāmbuvat || 3 ||
The
mortal
world
is
like
a
dream
and
a
magical
show.
The
days
of
our
lives
are
like
water
kept
in
an
cracked
pot
—
ebbing
away
each
moment.
imā āpo madhumatyo svargo te loka upapadyantām |
May
sweet
water
reach
you
in
the
highere
realm.
v Exit the chapel, the pot is then cast backwards to the South without turning around.
Insertion
v Empty the ashes from the fire on top of the coffin.
v Some places allow a small fire to be lit on top of the coffin prior to incineration.
v Light some camphor and wood on top of the coffin and invoke Kravya Agni.
oṁ kravyāda nāma agnaye namaḥ ||
kravyāda nāma agniṁ āvāhayāmi, sthāpayāmi ||
āgaccha bhagavan agne śmaśānau sannidho bhava ||
Pūjā — eṣa gandhaḥ kravyādāgnaye namaḥ | ete akṣatāḥ kravyādāgnaye
namaḥ | imāni puṣpāṇi kravyādāgnaye namaḥ | eṣa dhūpa kravyādāgnaye
namaḥ | eṣa dīpa kravyādāgnaye namaḥ ||
v Insertion occurs.
Sudarśana Stotram
namaḥ sudarśanāyaiva sahasrāditya varcase |
jvālā-mālā pradīptāya sahasrārāya cakṣuṣe || 1 ||
Obeisance
unto
Sudarshana
as
brilliant
as
a
thousand
suns.
A
Radiant
flaming
garland
with
a
thousand
spokes
and
eyes.
sarva duṣṭa vināśāya sarva pātaka mardine |
sucakrāya vicakrāya sarva mantra vibhedine || 2 ||
Obeisance
unto
him
who
destroys
evil
and
removes
sins.
Obeisance
unto
Suchakra
and
Vichakra
the
piercer
of
all
mantras.
prasavitre jagad-dhātre jagad vidhvaṃsine namaḥ |
pālanārthāya lokānāṃ duṣṭāsura vināśine || 3 ||
Obeisance
unto
the
Protector
&
Destroyer
of
the
universe.
In
order
to
protect
the
worlds
He
destroys
the
demonic
forces.
ugrāya caiva saumyāya caṇḍāya ca namo namaḥ |
namaś cakṣuḥ svarūpāya saṃsāra bhaya bhedine || 4 ||
Obeisance
again
and
again
to
the
awesome
one
having
a
ferocious
form
as
well
as
a
gentle
one.
Obeisance
to
the
eye
of
the
universe
who
removes
the
fear
of
reincarnation.
māyā pañjara bhetre ca śivāya ca namo namaḥ |
grahātigraha rūpāya grahāṇāṃ pataye namaḥ || 5 ||
Obeisance
unto
him
who
breaks
asunder
the
cage
of
Maya,
obeisance
to
our
benefactor.
Obeisance
unto
him
in
the
form
of
a
planet
surpassing
all
other
planets,
obeisance
to
the
Lord
of
planets.
kālāya mṛtyave caiva bhīmāya ca namo namaḥ |
bhaktānugraha dātre ca bhakta goptre namo namaḥ || 6 ||
Obeisance
again
and
again
to
the
personification
of
Time
and
Death,
to
the
Ferocious,
Obeisance
to
the
benefactor
of
the
devotees,
obeisance
to
the
protector
of
the
devotees.
viṣṇu-rūpāya śāntāya cāyudhānāṃ dharāya ca |
viṣṇu śastrāya cakrāya namo bhūyo namo namaḥ || 7 ||
Obeisance
to
the
form
of
Vishnu,
the
tranquil
bearer
of
all
weapons.
Obeisance
again
and
again
to
the
Supreme
Weapon
of
the
Lord
-‐‑
to
the
Chakra
I
offer
my
repeated
obeisance.
TARPAṆAM
v The mourners then facing south offer 3 libations of water and sesame seeds to the
deceased from the pitṛi tīrtha of the right hand.
v During the following ten days offer three tilodakas each day and no piṇḍas.
v On the tenth day perform the vāsudeva puṇyāha, śānti and ānanda homas.
v On the 11th day offer homa with 32 oblations with the vaiṣṇava sūktas.
v On the 12th day offer the śrāddha as for an ascetic.
v On the 13th day perform the nārāyaṇa bali ceremony.
Bali Dānam
v Spread a banana leaf an offer 3 piṇḍas as bali
Saṅkalpaḥ — hariḥ oṁ tatsat govinda x3 …………bhagavad ājñayā
bhagavata kaiṅkarya rūpeṇa ___________gotrasya _______ pretasya mama
pituḥ [pretāyā mama mātuḥ] asthi sañcayana samaye śmaśane vāsinām
bhūtānām bali-dānam kariṣye ||
ye’smin śmaśāne devāḥ syur bhagavantaḥ sanātanāḥ |
te’smat sakāśād gṛhṇīyu balim aṣṭāṅgam akṣayam ||
pretasyāsya śubhāṅ-lokān prayacchantu ca śāśvatān |
asmākam āyur ārogyaṁ sukhaṁ ca dadatāṁ ciram ||
iti śmaśāna vāsibhyo [pretāya, preta-sakhābhyo] baliṁ sadīpaṁ dadāmi ||
(Offer 3 balis:— 1 for śmaśāna vāsis, 1 for Preta and 1 for his friends)
147
Rakṣa dīpa prajvalanam
oṃ raṃ jāgraj jyoti rūpāya namaḥ tejolkāya svāhā tejase phaṭ ||
Karma-pātra sādhanam
v Fill the Tiru-kāveri (pot) with water and add some parimala-dravya.
v Show surabhi mudra —
oṁ surabhi mudrāyai namaḥ oṁ vaṁ
Pavitra mantra
bhagavan pavitraṁ, vāsudeva pavitraṁ, tat pādau pavitraṁ, tat pādodakaṁ
pavitraṁ, śata dhāraṁ, sahasra dhāraṁ, aparimita dhāraṁ, acchidraṁ,
anantaṁ aparimita ariṣṭhaṁ, acyutan, akṣayaṁ, paramaṁ pavitraṁ,
bhagavan vāsudevaḥ punātu ||
The
Supreme
All
pervading
Lord
is
pure,
His
feet
are
pure,
the
water
from
His
feet
is
pure,
an
hundred
streams,
a
thousand
streams,
immeasurable
streams,
unbroken,
imperishable,
undiminishing,
by
these
supremely
purifying
forces
may
the
Supreme
Godhead
purify.
v Do avaguṇṭanam — oṁ vīryāya astrāya phaṭ |
v Take water from the kalaśa with the uddharini in the left hand, raise it to the level of
the face, covering it with the right hand, repeat the mūla mantra 4 times —
oṁ viṁ virajāyai namaḥ |
v Recite the following mantra and sprinkle the water over everything:—
Aspersion
apavitraḥ pavitro vā sarvāvasthaṁ-gatopi vā |
yas-smaret puṇḍarikākṣaṁ sa bāhyābhyantaraś-śuciḥ ||
adbhyaḥ prokṣyāmi śucaye deveśānaḥ prayaścittaḥ |
pavitraṁ kurutātadyaṁ sarvāni prīta cetasaḥ ||
ayodhya mathura māyā kāśi kāñci avantika |
puri dvāravati caiva saptaite mokṣa dayakaḥ ||
148
CONSIGNMENT OF ASHES
v Go to the place where the ashes are to be consigned or buried.
Saṅkalpaḥ hariḥ oṁ tatsat govinda x3 ………… asyām puṇya tithau
_______ gotrasya _______ dāsa pretasya mama pituḥ [dāsi pretāyā mātuḥ]
adya dvitiye/tritiye'hani sāgare/ puṇya nadyāṁ bhasma nirvapanam kariṣye ||
v and then empty the ashes into the sea.
śivam yātu paraṁ yātu sukṛtam yātu tapo yātu |
May
you
reach
well-‐‑being,
the
highest
state,
religious
merit
and
the
highest
austerity.
trāhi māṁ deva-deveśa hare saṁsāra sāgarāt |
trāhi māṁ sarva pāpaghna duḥkha śokārṇavāt prabho || 1 ||
O
Lord
of
lords,
Hari
save
me
from
the
ocean
of
existence.
O
redeemer
of
sins,
save
me
from
the
ocean
of
misery
and
sorrows,
O
Lord
!
devakī-nandana śrīśa hare saṁsāra sāgarāt |
dur-vṛttāṁs-trāyase viṣṇoḥ ye smaranti sakṛt sakṛt || 2 ||
O
Son
of
Devaki!
O
Lord
of
Sri!
Save
me
from
the
ocean
of
transmigration!
Thou
art
reputed
to
be
the
Saviour
of
sinners
who
remember
Thee
but
once.
so'haṁ devāti-dur-vṛttaḥ trāhi māṁ śoka sāgarāt |
puṣkarākṣa nimagno'haṁ mahaty-ajñāna sāgare || 3 ||
O
Lord,
I
am
the
most
wicked
of
all
sinners,
save
me
from
the
ocean
of
sorrow.
O
Pushkaraksha,
I
am
deeply
emersed
in
the
sea
of
ignorance.
trāhi māṁ deva-deveśa tvāmṛte'nyo na rakṣitā |
svajanma vāsudevāya go brahmaṇa hitāya ca || 4 ||
O
God
of
gods,
save
me.
Apart
from
Thee
there
is
no
other
refuge.
Obeisance
to
the
Self-‐‑
born
vasudeva,
the
benefactor
of
the
whole
universe
&
devotees.
jagadd-hitāya kṛṣṇāya govindāya namo namaḥ |
śantir astu śivaṁ cāstu dhanavikhyāti rājyabhāk || 5 ||
Obeisance
to
Krishna,
Govinda.
Let
there
be
peace,
let
there
be
welfare.
Let
me
be
the
possessor
of
sacred
wealth,
fame
and
a
vast
spiritual
realm.
Prārthana
anādi nidhano devaś śaṅkha cakra gadā dharaḥ |
avyayaḥ puṇḍarīkākṣaḥ preta mokṣa prado bhava || 1 ||
O
Imperishable
Lotus-‐‑eyed
Lord,
wielding
the
conch,
discus
and
mace,
may
it
please
you
to
grant
liberation
to
this
departed
one.
atasi puṣpa saṁkāśaṁ pīta-vāsa samacyutaṁ |
ye namasyanti govindaṁ na teṣāṁ vidyate bhayam || 2 ||
Those
who
worship
the
Lord
Govinda
of
dark
hue;
garbed
in
yellow
silk,
for
them
there
is
no
fear
of
death.
kṛṣṇa kṛṣṇa kṛpālo tvaṁ agatīnāṁ gatir bhava |
saṁsāra ārṇava magnānāṁ prasīda puruṣottama || 3 ||
149
O
Most
merciful
Lord
Krsna
who
art
the
saviour
of
the
helpless,
have
mercy
upon
those
who
are
drowning
in
this
ocean
of
repeated
birth
&
death.
nārāyaṇa sura śreṣṭha lakṣmi kānta janārdhana |
asya pretasya mokṣārthaṁ suprīto bhava sarvadā || 5 ||
O
Lord
Narayana
foremost
of
divinities,
Consort
of
Lakshmi,
Lord
of
humankind!
Please
show
compassion
and
grant
liberation
to
the
departed
one.
v Sprinkle the mourners with water from the karma-pātra and extinguish the rakṣa-
dīpa
v The kartā prostrates to the South
v The mourners return home and the kartā takes a bath.
150