Epp4 LM U2 PDF
Epp4 LM U2 PDF
Epp4 LM U2 PDF
Edukasyong Pantahanan
at
PY
Pangkabuhayan
O
Kagamitan ng Mag-aaral C
Yunit 2
E D
EP
Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan – Ikaapat na Baitang
Kagamitan ng Mag-aaral
Unang Edisyon 2015
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon
176 na “Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan
ng Pilipinas. Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak
o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay
ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay ng isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon
at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kakatawan sa
paghiling ng kaukulang pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito.
Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
PY
Tanging mga institusyon at kompanyang nakipagkontrata sa FILCOLS at yaong
nakasaad lamang sa kasunduan, ang maaaring kumopya mula dito sa Kagamitan ng Mag-
aaral. Ang hindi nakipagkontrata sa FILCOLS ay dapat, kung ninanais makakopya, makipag-
ugnay nang tuwiran sa mga tagapaglathala at sa mga may-akda.
Maaaring tumawag sa FILCOLS sa telepono blg. (02) 439-2204 o mag-email sa filcols@
gmail.com ang mga may-akda at tagapaglathala.
O
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC
Pangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhD
Direktor IV: Marilyn D. Dimaano, EdD
Direktor III. Marilette R. Almayda, PhD
C
Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral
Mga Manunulat: Entrepreneur & ICT – Eden F. Samadan, Marlon L. Lalaguna,
D
Virgilio L. Laggui, Marilou E. Marta R. Benisano;
Home Economics – Dolores M. Lavilla, Imelda O. Garcia,
Bernie C. Dispabiladera; Agriculture – Teresita B. Doblon,
E
Mga Naglayout: Phoebe Kay B. Doñes, Paola Joy B. Doñes, at John Ralph G. Sotto
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PAUNANG SALITA
Ang kagamitang ito ay naglalayon na matulungan ang mga
guro at mag-aaral na mapagaan ang kanilang pagtuturo at pagkatuto
gamit ang Patnubay sa Guro at Kagamitan ng Mag-aaral.
Ginamitan ng iba’t ibang estratihiya ang bawat aralin
upang lubusang matutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng aralin
sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan (EPP). Ito ay
kinapapalooban ng lecture ng guro at aktibong partisipasyon ng mga
mag-aaral upang sila ay matuto. Ang aktuwal na paggawa ng mga
mag-aaral sa mga piling aralin sa Home Economics, Industrial Arts
PY
at Elementary Agriculture ay masusing inihanda ng mga manunulat
sa iba’t ibang component sa EPP. Ito ay upang maranasan ng
mga mag-aaral ang aktuwal na paggawa upang maihanda sila
sa mundong ito at matutunan nilang mahalin ang kanilang mga
O
ginagawa.
Ang konsepto ng entrepreneurship ay itinuro ng hiwalay upang
C
mabigyan ng panimulang kaalaman ang mga mag-aaral sa baitang
apat. Isinanib din ito sa aralin sa Home Economics, Industrial Arts,
at Elementary Agriculture.
D
Maliban sa ang ICT ay isang hiwalay na component ng EPP,
may mga konsepto rin na isinanib sa aralin ng Home Economics,
E
iii
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Yunit 2 Home Economics 207
Aralin 1 Tungkulin Sa Sarili 208
Aralin 2 Mga Kagamitan sa Paglilinis at Pag-aayos ng 210
Sarili
Aralin 3 Wastong Paraan ng Pag-aayos at Paglilinis sa 216
Sarili
Aralin 4 Pag-aalaga ng Sariling Kasuotan 221
Aralin 5 Mga Kagamitan sa Pananahi sa Kamay 227
Aralin 6 Pagsasaayos ng Sirang Kasuotan 232
Aralin 7 Pag-aayos ng mga Kasuotan Batay sa Gamit 235
PY
at Okasyon
Aralin 8 Pagpapanatiling Maayos ang Sariling Tindig 238
Aralin 9 Ang Mabuting Pag-uugali Bilang Kasapi ng 243
Mag-anak
O
Aralin 10 Pag-aalaga sa mga Matatanda at Iba Pang 250
Kasapi ng Pamilya
Aralin 11 Pagtulong Nang May Pag-iingat at Paggalang 263
Aralin 12
C
Pagtanggap ng Bisita sa Bahay 269
Aralin 13 Mga Kagamitan sa Paglilinis ng Bahay 274
Aralin 14 Wastong Paglilinis ng Tahanan 280
D
Aralin 15 Wastong Paglilinis ng Bakuran 285
Aralin 16 Pangkalusugan at Pangkaligtasang Gawi sa 291
E
Bahay
Aralin 18 Paghahanda ng Masustansiyang Pagkain 301
Aralin 19 Wastong Paggamit ng Kubyertos 310
Aralin 20 Pagliligpit at Paghuhugas ng Pinagkainan 314
D
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
O
C
E D
EP
D
207
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 1
TUNGKULIN SA SARILI
LAYUNIN:
1. Nakikilala ang tungkulin sa sarili
2. Naisasagawa ang tungkulin sa sarili
3. Naisasaugali ang mga tungkulin sa sarili nang maayos
PY
O
Bilang isang mag-aaral na lumalaki, may mga tungkulin ka sa
C
iyong sarili na dapat mong gampanan. Kapag ang mga tungkuling
ito ay maayos mong isinasagawa, ito ay nagiging bahagi ng pang-
araw-araw mong gawain.
D
Sa pagtawag ng guro sa isa mong kaklase sa harapan, alamin
sa iyong sarili kung may mga katangian kang katulad niya.
E
EP
D
208
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
3. Pagkain ng balanced diet.
4. Pagkain ng mga berdeng dahon na mga gulay at sariwang
prutas.
5. Pagiwas sa pagkain ng junk foods at pag-inom ng softdrinks at
iba pang pagkaing may maraming sangkap na kemikal.
6. Pagsisipilyo ng ngipin pagkatapos kumain.
7. Pagtulog ng walo hanggang sampung oras sa loob ng isang
araw.
PY
8. Paglalaan ng sapat na oras sa paglalaro o pag-eehersisyo.
O
C
May mga bagay at kagamitan na dapat tayo lang ang
gumagamit tulad ng mga personal nakagamitan. Dapat ikaw lamang
D
ang gumagamit ng iyong sipilyo, bimpo, suklay, at mga panloob na
damit.
E
EP
na pangungusap
_____1. Nawawala ang sipilyo mo, nakita mo ang sipilyo ng
nakababata mong kapatid kaya, ito muna ang ginamit
mo.
_____2. Maganda ang palabas sa television. May pasok ka
pa kinabukasan kaya sinabi mo na lang sa tiyahin mo
na kuwentuhan ka na lang tungkol sa palabas dahil
matutulog ka nang maaga para hindi ka mapuyat.
209
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
____ 3. Kinakain ni Momay ang mga gulay at prutas na
nakahanda sa hapag kainan.
____ 4. Naliligo si Angelo araw-araw bago pumasok sa
paaralan.
____ 5. Nauuhaw ka habang naglalakad. Nakita mo sa
tindahan na may malamig na softdrinks pero ang
binili mo ay isang bote ng mineral water.
PY
1. Magsaliksik sa internet ng iba pang paraan ng pag-aalaga
O
sa sarili. C
2. Magtala ng mga gawaing na iyong ginagawa sa araw-araw
upang mapanatiling maayos ang iyong sarili.
D
Home Eco
E
Aralin 2
MGA KAGAMITAN SA PAGLILINIS AT
EP
LAYUNIN:
D
210
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Tingnan at suriing mabuti ang mga kagamitan sa paglilinis ng
katawan na nasa larawan.
Alin sa mga ito ang ginagamit mo araw-araw? Alin ang
ginagamit mong isang beses sa isang linggo?
PY
O
C
D
1. mouthwash
2. toothpaste
211
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
3. hair dryer
4. tuwalya
5. sipilyo
6. suklay
7. pulbos
8. bimpo
PY
9. sabon
10. shampoo
O
C
D
May mga akmang kagamitan sa paglilinis at pag–aayos sa
sarili.
E
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Suklay o hairbrush – ito ay ginagamit sa pagsusuklay ng buhok
upang matanggal ang mga buhol-buhol o
gusot sa ating buhok.
PY
KAGAMITAN PARA SA KUKO
O
o paggugupit ng kuko sa kamay at paa.
Dapat pantayin ang kuko na ginupit gamit
ang nail file o panliha.
C
E D
EP
D
213
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sa pagmumumog dapat gumamit rin ng mouthwash upang
lalong makatulong sa pagpapanatili ng mabangong hininga.
Ito rin ay nakatutulong sa pagpupuksa sa mga mikrobyong
namamahay sa loob ng bibig sanhi ng mabahong hininga.
PY
KAGAMITAN PARA SA KATAWAN
O
Sabong pampaligo – ito ay nag-aalis ng dumi at libag sa katawan
C
at nagbibigay ng mabango at malinis na amoy
sa buong katawan.
D
Bimpo – ito ay ikinukuskos sa buong katawan upang maalis ang
libag sa ating buong katawan.
E
214
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Panuto: Hanapin sa Hanay B ang deskripsiyon ng mga
kagamitan sa Hanay A. Isulat ang titik sa tabi ng bilang.
PY
Hanay A Hanay B
O
matibay ang ngipin.
C
b. Ginagamit ito sa
2. pag-aayos ng buhok.
E D
3. ang mikrobyo sa
bibig.
D
d. Pang-alis ito ng
4. libag at iba pang
dumi sa katawan.
215
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Gumupit ng mga larawan ng iyong pansiriling kagamitan.
Sabihin kung paano mo gagamitin ang mga ito upang mapanatiling
malinis at maayos ang iyong sarili.
Ilagay ang mga ito sa iyong portfolio sa EPP.
PY
Home Eco
Aralin 3
WASTONG PARAAN NG PAG – AAYOS AT
O
PAGLILINIS SA SARILI
C
LAYUNIN:
1. Naipakikita ang wastong pamamaraan ng paglilinis at pag-
D
aayos sa sarili
E
216
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Naririto ang isang awitin na magpapakita kung paano mo
dapat ayusin ang iyong sarili.
GANITO MAGHUGAS
Tono: Mulberry Bush
Ganito maghugas ng mukha
Maghugas ng mukha
Maghugas ng mukha.
Ganito maghugas ng mukha
PY
Tuwing umaga.
(Palitan ang parte ng katawan)
- maghugas ng paa
O
- magsuklay ng buhok
- magsipilyo ng ngipin
C
- magpalit ng damit
E D
EP
PAGLILINIS SA SARILI
May kasabihan tayo na “Ang Kalusugan ay Kayamanan.”
Mapananatili nating malusog ang ating katawan kung tayo ay
D
217
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PAGLIGO
PY
Dapat ugaliing maligo araw-araw para manatili tayong malinis.
Gumamit ng sabon sa buong katawan. Gumamit ng shampoo na
akma sa klase ng buhok mo. Bago matulog sa gabi ugaliin ding
maglinis ng katawan upang maging presko ang pakiramdam.
O
PAGSISIPILYO NG NGIPIN
C
E D
EP
D
218
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
WASTONG PANGANGALAGA NG KUKO
PY
Mahalagang panatilihing malinis ang mga kuko sa paa at
kamay. Iwasang isubo ang mga daliri sa bibig lalo na kung marumi
O
ang kuko. C
Gupitin ang kuko ng paa at kamay isang beses sa loob ng
isang linggo. Gumamit ng nail cutter.
E D
EP
Gawain 1
Panuto: Gawin ang mga sumusunod.
D
1. Kumuha ng partner.
2. Lahat ng nasa gawing kanan ay magkunwaring nanay
at ang nasa gawing kaliwa ay magkunwaring anak.
3. Lahat ng anak ay ipakikita sa nanay kung paano linisin
at ayusin ang katawan bago pumasok sa paaralan.
4. Lahat ng nanay ay pagmamasdan ang anak kung paano
maglinis at mag-ayos ng sarili.
219
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
5. Isusulat ni nanay sa kuwaderno kung paano isagawa
ang gawain.
6. Pagkatapos magpalitan ng role ang magkapartner.
Gawain 2
Sa pamamagitan ng pagtataya ayon sa Pamantayan ng
Rubrics, bigyan ng marka ang iyong partner.
PY
Halimbawa:
Gamitin ang tseklist para sa pagsusuri ng iyong ginawa.
O
Antas ng
Kriterya Kahusayan
C 1 2 3 4
1. Maayos bang nagampanan ang mga
gawain?
D
2. Nasunod ba nang maayos ang mga
paraan sa gawain?
E
Batayan:
EP
4 – Napakahusay 2 – Mahusay
3 – Mas Mahusay 1 – Hindi Mahusay
D
220
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sabado/
Gawain Lunes Martes Miyerkules Huwebes Biyernes
Linggo
Home Eco
Aralin 4
PAG – AALAGA NG SARILING KASUOTAN
PY
LAYUNIN:
O
1. Napangangalagaan ang sariling kasuotan at
2. Naiisa-isa ang mga pamamaraan nang pagpapanatiling
C
malinis ang kasuotan hal., mag-ingat sa pag-upo, pagsuot
ng tamang kasuotan sa paglalaro, at iba pa
E D
EP
D
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mahalagang pangalagaan mo ang iyong mga kasuotan. Dapat
na manatiling maayos at malinis ang mga ito tuwing kailangan
mong gamitin.
PY
O
C
Pag-aralan mo ang iba’t ibang paraan ng wastong
D
pangangalaga ng kasuotan:
Ingatan ang palda ng uniform o anumang damit na may pleats.
E
222
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Huwag umupo kung saan-saang lugar nang hindi marumihan
ang damit o pantalon. Siguraduhing malinis ang lugar na uupuan.
PY
Kapag namantsahan o narumihan ang damit, labhan ito agad
O
para madaling matanggal at hindi gaanong kumapit sa damit ang
dumi o mantsa.
C
Gumamit ng bleach para tanggalin ang dumi o mantsa.
Gamitin ang naaayon sa kulay ng damit. May mga chlorox para sa
puti at bleach para sa may kulay.
E D
EP
D
223
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
Ugaliing magsuot ng tamang damit na pantulog tulad ng
pajama, daster, at short. Dapat maluwag na damit ang pantulog
upang ito ay maginhawa sa pakiramdam.
O
C
E D
EP
D
224
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Alagaan ang mga damit at iba pang gamit sa pamamagitan
ng paglalagay ng mga ito sa tamang lagayan.
PY
O
C
D
Maraming uri ng kasuotan ang ating ginagamit. Mahalagang
batid o alam natin ang mga paraan ng pag-aalaga sa mga ito.
E
EP
D
Panuto:
Magtala ng iba’t ibang paraan ng pangangalaga sa pansariling
kasuotan. Isulat ito sa kuwaderno.
225
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
1. Pag-uwi mo sa bahay, tingnan mo ang iyong mga
pansariling kagamitan.
2. Gumawa ka ng tseklist na katulad ng nasa baba.
3. Palagdaan ito sa iyong magulang.
PY
KAGAMITAN INAYOS HINDI INAYOS
1.Mga damit
O
2.Mga sapatos C
3.Mga maruruming damit
4.Nilabhan ang hinubad
na panloob na damit.
D
sa tseklist sa taas.
____________________________
D
226
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 5
MGA KAGAMITAN SA PANANAHI SA
KAMAY
LAYUNIN:
1. Nakikilala ang mga kagamitan sa pananahi
2. Nasasabi ang gamit ng mga kagamitan sa pananahing
pangkamay.
PY
O
C
Napag-aralan mo na ang iba’t ibang paraan ng pag-
aalaga ng iyong pansariling kagamitan. Matututuhan mo
D
naman ngayon ang pag-ayos ng damit mong napunit o nasira.
Gagawin mo ito sa pamamagitan ng pananahi. Maaaring
E
mga kamay.
Mahalaga na matutuhan mo muna ang iba’t ibang
kagamitan sa pagtatahi gamit ang kamay at kung paano ito
gagamitin.
D
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mga Gamit sa Pananahi
PY
O
C
E D
EP
228
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang karayom at sinulid ay ginagamit sa pananahi. Dapat
magkasingkulay ang sinulid at tela o damit na tinatahi.
PY
O
Kapag ikaw ay nagtatahi lalo sa matigas na tela, gumamit ng
didal. Ito ay isinusuot sa gitnang daliri ng kamay upang itulak ang
C
karayom sa pagtatahi. Sa ganitong paraan maiiwasan matusok ng
karayom ang mga daliri.
E D
EP
Itusok ang karayom sa emery bag kapag hindi ginagamit
upang hindi ito kalawangin.
229
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
May mga kagamitan sa pananahi sa kamay. Ang bawat isa
ay may angkop na gamit.
Dapat din na tandaan natin kung paano ang mga ito itatago
sa tamang paraan upang magamit sa oras na kailangan
PY
Panuto: Bilugan ang titik ng napiling sagot.
O
C
1. Ito ay ginagamit sa pagsukat ng tela.
D
a. medida
b. didal
E
c. gunting
EP
d. emery bag
hindi kalawangin.
a. sewing box
b. pin cushion
c. emery bag
d. didal
230
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
3. Ginagamit ito sa paggupit ng tela.
a. medida
b. didal
c. gunting
d. emery bag
PY
gitnang daliri.
a. medida
b. didal
O
c. gunting C
d. emery bag
D
5. Ito ay magkasamang ginagamit sa pananahi.
a. karayom at sinulid
E
b. didal at medida
EP
c. gunting at lapis
d. emery bag at didal
D
231
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
ARALIN 6
PAGSASAAYOS NG SIRANG KASUOTAN
LAYUNIN:
1. Natutukoy ang mga karaniwang sira ng kasuotan; at
2. Naisasaayos ang payak na sira ng kasuotan sa
pamamagitan ng pananahi sa kamay tulad ng
PY
pagkabit ng butones.
O
C
May mga pagkakataon na natatanggal ang mga panara
ng ating damit. Alam mo ba kung paano ito ayusin?
D
MGA BUTONES:
232
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
butones na may isang nakaalsa sa likod (Shank button)
PY
O
Ayusin ang natanggal na butones, otomatiko o kutsetes
C
ng damit upang maging kaaya-aya itong tingnan kapag isusuot
muli ang damit.
E D
EP
233
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Panuto: Bilugan ang titik ng napiling sagot.
1. Alin ang HINDI uri ng panara ng damit?
a. imperdible
b. two-hole button
PY
c. kutsetes
d. straight eye
O
2. Ano ang unang hakbang sa pagkakabit ng butones
sa damit?
C
a. Lagyan ng marka ang parte ng pagkakabitan ng
butones
D
234
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco PAG – AAYOS NG MGA KASUOTAN
Aralin 7
BATAY SA GAMIT AT OKASYON
LAYUNIN:
Naitatabi nang maayos ang mga kasuotan batay sa
kanilang gamit halimbawa: pormal na kasuotan at pang-espesyal
na okasyon.
PY
O
C
Naranasan mo na bang pumunta sa iba’t ibang okasyon
o pagtitipon?
D
Ano ang ginamit mong kasuotan?
E
EP
D
235
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
O
C
D
Damit na pansimba
E
EP
D
236
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
O
C
Upang mapanatiling maayos at maisuot ang iba’t ibang
kasuotan sa iba’t ibang okasyon, dapat na itabi ang mga ito nang
maayos sa tamang lalagyan.
D
E
EP
Palaging Hindi
Gawain
Ginagawa Ginagawa
Pina-dry clean ang gown bago
itago sa aparador.
Natulog kang suot pa rin ang
damit mong ginamit sa party.
237
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Hindi isinauli ang Barong
Tagalog na hiniram sa kamag-
anak nang mag-abay sa kasal.
PY
O
Pag uwi sa bahay, tingnan ninyo ang inyong mga kasuotan.
Itabi ang mga ito nang maayos at pagsama-samahin ang mga
C
pormal na kasuotan at mga damit na isinusuot sa mga espesyal na
okasyon.
E D
Home Eco
EP
Aralin 8
PAGPAPANATILING MAAYOS ANG
SARILING TINDIG
D
LAYUNIN:
1. Napananatiling maayos ang sariling tindig sa pamamagitan
ng tamang pag-upo at paglakad; at
2. Naisasagawa ang mga gawain na nagpapananatili nang
maayos na tindig.
238
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang bawat kabataang katulad ninyo ay nais maging kaaya-
aya ang personalidad. Ito ay makikita sa magandang tindig at
malusog na pangangatawan. Kung malusog ang pangangatawan
sumasabay rito ang magandang pananaw sa buhay.
Ang maganda at kaaya-ayang tindig at galaw ay nakukuha sa
pamamagitan ng sumusunod na gawain.
PY
1. Pagkain ng masustansiyang pagkain. Kailangan kumain
ng iba’t ibang uri ng pagkain na magbibigay ng protina,
carbohydrates, fats, bitamina, mineral, at iba pang nutrients
O
upang maging malusog.
2. Pagtulog nang maaga at walong oras sa isang araw. Ang
C
isang bata na katulad mo ay kailangan matulog nang maaga
at mahabang oras. Ito ay kailangan sa iyong paglaki.
3. Mag-ehersisyo ng regular. Isang pangkalusugang gawi na
D
kailangan gawin ng isang batang kalulad mo ang palagiang
pag-eehersisyo. Nakabubuti ito sa postura / tikas at tindig
E
ng isang tao.
EP
239
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
5. Upang masanay ang iyong katawan kailangang parating
O
tuwid ang paglakad upang ang postura / tikas at tindig ay
maging kaaya-aya.
C
E D
EP
D
240
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
a. Pagkain ng masustansiyang pagkain. Hindi kailangang
maging mamahalin ang ating kinakain sa araw-araw
bagkus kahit mura ay puno naman ng sustansiya at
bitamina na kailangan ng ating katawan.
b. Pagtulog ng walong (8) oras sa isang araw ay mahalaga
para sa ating katawan, lalo na sa mga batang katulad
ninyo.
c. Pag-ehersisyo sa araw-araw
d. Maayos na pag-upo at pagtayo.
PY
Sagutin ang sumusunod na mga tanong:
1. Ano-ano ang Grow, Go, at Glow Foods?
2. Ano ang ginagawa ng ganitong mga pagkain sa ating
O
katawan?
3. Bakit kailangang matulog ng hindi bababa sa walong oras
sa isang araw?
C
4. Ikaw ba ay palagiang nag-eehersisyo? Ano ang naidudulot
nito para sa iyong katawan?
D
5. Ang tamang pagtindig at pag-upo ay kailangang
makasanayan. Bakit?
E
EP
D
241
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mag-aral maglakad ng tuwid araw-araw. Kailangang diretso
ang tingin at medyo nakaliyad ang dibdib. Dapat hindi nakabaluktot
ang likod na parang kuba.
Sa pag-upo naman, kailangang lapat ang likod sa sandalan o
kung walang sandalan kailangan 90 degrees ang makikita sa ating
PY
katawan upang mapanatili ang magandang postura / tikas.
O
C
Magtala ng mga taong naging kilala sa bansa dahil sa
D
kanilang magandang tindig at postura / tikas. Ibigay ang katangian
na nagpabukod sa iba. Halimbawa:
E
242
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 9 ANG MABUTING PAG-UUGALI BILANG
KASAPI NG MAG-ANAK
LAYUNIN:
1. Naipakikita ang mabuting pag-uugali bilang kasapi ng mag-
anak
2. Nasasabi ang kahalagahan ng pagpapakita ng mabuting pag-
uugali bilang kasapi ng mag-anak
PY
O
Nais ng bawat pamilya ang masaya, tahimik, at maunlad
C
na pamumuhay. Matatamo lamang ito kung may mabuting pag-
uugali ang bawat kasapi ng mag-anak, at kung may mabuting
pagsasamahan at pagpapahalaga sa isa’t isa ang mga ito.
D
LARAWAN A LARAWAN B
EP
Larawan A Larawan B
D
243
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sagutan mo nang tahimik ang sumusunod:
PY
.
O
C .
D
Ihambing ang iyong mga sagot kung tugma sa nasa loob ng
kahon.
E
244
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sa gabay ng inyong guro, makilahok sa sumusunod na gawain:
Gawain A
1. Magplano sa loob ng limang minuto tungkol sa
pagsasadula sa nakalaang paksa sa inyong pangkat:
Pangkat 1 – Paggalang,
PY
Pangkat 2 – Pagpaparaya
Pangkat 3 – Pagkamaunawain
Pangkat 4 – Pagsunod
O
2. Gawin ang pagsasadula na ang tagpuan ay sa bahay at
ang mga tauhan ay mga miyembro ng pamilya.
C
3. Kinakailangang lahat ng kasapi ng bawat pangkat ay kasali
sa pagsasadula.
D
Mga mungkahing gawain para sa bawat pangkat:
E
Pangkat 1:
EP
Pangkat 2:
Habang nanunood ng telebisyon ang mga kasapi ng
mag-anak, magparaya sa panoorin kung may naunang
nang nanunood ng bukas na programa. Kung may pagkain
na hindi magkakasya sa lahat ng magkakapatid, magparaya
para sa iba pang kapatid.
245
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Pangkat 3:
Habang naglalaro ang mga nakababatang kapatid
at ikaw ay gumagawa ng takdang-aralin, unawain sila kung
maingay, dahil sila ay mga bata pa.
Pangkat 4:
Paggawa sa nakatakda sa iyo na mga gawaing
bahay na hindi kailangang utusan pa. Pagsunod sa mga
patakaran sa tahanan na ipinatutupad ng mga magulang
sa lahat ng kasapi ng mag-anak.
PY
Gawain B:
O
1. Sa kapareho mong pangkat, gumawa ng mga mungkahing
panuntunan o mga kasunduan sa alinman sa sumusunod
C
upang maipakita ang mabuting pag-uugali:
- oras ng pag-uwi pagkatapos ng klase
- uri ng kaibigan na sasamahan
D
- mga paraan ng pagpapakita ng paggalang
- pagtupad sa gawaing bahay
E
246
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
b. Uri ng kaibigan na sasamahan – Marapat lamang na
ang iyong mga kaibigan ay kakilala ng mga kasapi ng
mag-anak. Mahalaga ito upang pagdating ng panahon ay
may makapagsasabi o mapagtatanungan tungkol sa iyo
kung nagkaroon ka ng problema. Mahalaga rin ito upang
malaman ng kasapi ng mag-anak ang uri ng mga kaibigan
na sinasamahan mo.
PY
kapuwa tulad ng mga sumusunod:
- Paggamit ng po at opo sa pakikipag-usap sa
mga nakatatanda rito sa Katagalugan at ibang
parte ng Luzon, sa Visayas at Mindanao ay hindi
O
gumagamit ng po at opo pero hindi natin maaaring
sabihing sila ay hindi magagalang. Sila ay may
ibang paraan ng pagpapakita ng paggalang.
C
- Pagpila sa kantina at sa pagkuha ng tubig.
- Buong puso na pagmamalaki at pag-awit nang
malakas ng Pambansang Awit.
D
- Pagmamano sa mga magulang bago umalis at
pagdating sa bahay.
E
247
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Isulat sa kuwaderno ang mga pangungusap na nagpapakita
ng wastong pag-uugali, bilang kasapi ng mag-anak:
PY
_____ 3. Pagsunod sa mga batas trapiko.
O
_____ 5. Pagganap ng mga nakaatang na tungkulin sa
C
tahanan.
248
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Itala sa iyong kuwaderno ang tatlong mabubuting pag-
uugaling dapat taglayin ng kasapi ng pamilya:
PY
a. Tatay
1.
2.
3.
O
C
b. Nanay
1.
D
2.
E
3.
EP
c. Mga Kapatid
1.
D
2.
3.
249
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 10
PAG-AALAGA SA MGA MATATANDA AT
IBA PANG KASAPI NG PAMILYA
LAYUNIN:
1. Nakatutulong sa pag-aalaga sa matatanda at iba pang
kasapi ng pamilya
2. Naiisa-isa ang mga gawain na makatutulong sa
pangangalaga sa iba pang kasapi ng pamilya
PY
O
Kung may matandang kasapi sa inyong pamilya, sapat
C
ba ang kaalaman mo upang maalagaan mo siya nang wasto?
E D
EP
D
250
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Si Lola Leoncia
PY
ang bawat isa kung kinakailangan.
O
kalahati ng kaniyang katawan. Naging alagain si Aling Leoncia at
nangangailangan ng matinding pag-aalaga ng bawat kasapi ng
pamilya.
C
Kinakailangan ding maghanap ng trabaho si Lala, upang may
D
panustos sa gatas ng kaniyang anak. Kung kaya’t naging problema
ni Aling Lita ang pag-aalaga kay Aling Leoncia at kay Lans, ang
E
anak ni Lala.
EP
251
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sagutin ang sumusunod:
- Batay sa kuwento, sino-sino ang nangangailangan ng pag-
aalaga ng mga kasapi ng pamilya?
PY
O
kasaping mag-anak ni Aling Lita ay sina Aling Leoncia at Lans.
C
Ang pag-aalaga na gagawin ni Lirio at Lina ay maaaring naaayon
o nababatay sa kanilang natutuhan sa aralin nila sa Edukasyong
Pantahanan tungkol sa aralin ng pag-aalaga sa matatanda at iba
D
pang kasapi ng mag-anak.
E
EP
D
Unang Araw
Gawain A:
252
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
2. Itala ang mga ideya na ibinigay ng bawat kasapi.
3. Ipaskil sa pisara o dingding ang inyong natapos na gawain.
Iulat ito sa klase.
4. Tatalakayin sa buong klase ang mga pangkatang ulat
5. Tingnan sa talaan na ito sa pag-aalaga sa matatanda kung
tama ang sagot ng inyong pangkat:
Wastong Paraan ng Pag-aalaga sa Matanda
PY
• Panatilihing malinis at maaliwalas ang silid.
• Panatilihin ding malinis ang kaniyang mga kagamitan tulad ng
mga gamit sa pagkain (baso, pinggan, atbp.) Hugasan agad
ang mga ito pagkatapos kumain.
O
• Iabot sa kaniya nang may pag-iingat at paggalang ang lahat at
ang mga pangunahin niyang pangangailangan.
C
• Kung hindi na kayang maglinis ng katawan ang matanda;
punasan siya ng maaligamgam na tubig araw-araw o paliguan
kung hindi makakasama sa kaniyang kalalagayan.
D
• Pagsuutin siya ng maginhawang damit-pambahay.
• Hainan siya ng pagkain sa kaniyang silid kung hindi na niya
kayang pumunta sa hapag-kainan.
E
kayang lumabas.
Pangalawang Araw
Gawain B:
1. Muli, sa inyong pangkat, pag-usapan ang tungkol sa pag-
aalaga sa maysakit. Tingnan kung magkapareho o kung
magkaiba.
253
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
2. Itala ang pagkakaiba at ang pagkakapareho sa pamamagitan
ng paglalagay ng mga sagot o ideya sa ilalim ng kahon ng
bawat paksa:
PY
2. Mga kagamitan
O
3. Pagpapakain
C
D
4. Pagpapaligo/Pag-
E
lilinis ng Katawan
EP
5. Pagpapainom ng
Gamot
D
254
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
Pag-aalaga sa Maysakit
O
ang mga sampay na maaaring pamahayan ng lamok.
• Ilagay sa kaniyang silid ang mga pangunahin niyang
C
pangangailangan at iba pang mahalagang gamit.
• Panatilihing bukas ang bintana upang makapasok ang
sariwang hangin.
D
• Ipaskil sa isang lantad na lugar ang iskedyul ng pagpapainom
ng gamot para sa kaalaman ng kasambahay. Maglaan ng
sadyang lalagyan ng mga gamot. Iwasang maalis ang etiketa
E
label ng mga ito. Alisin kaagad ang mga boteng walang laman,
mga balat ng gamot at mga gamot na hindi na kailangan.
EP
255
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mga karagdagang impormasyon at mga mungkahing gawain
sa pag-aalaga ng maysakit:
PY
giginawin ang maysakit.
4. Bigyan ng kumot ang maysakit upang hindi ginawin.
O
1. Bigyan siya ng sapat na likido katulad ng:
a. gatas ng ina
b. malabnaw na lugaw
C
c. sopas
d. bula ng sinaing na kanin o am
D
e. katas ng prutas
f. sabaw ng buko
2. Gumamit ng ORS o Oral Rehydration Salt ayon sa
E
mungkahi ng doktor.
3. Dalhin sa manggagamot kung kinakailangan.
EP
Pangatlong Araw
Gawain C:
D
256
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
a. Pangkat I – Pagpapaligo at Pagbibihis
b. Pangkat II – Pagpapakain
c. Pangkat III – Pagpapatulog
d. Pangkat IV – Paglalaro
Sa Sa Sa Sa Sa
Pagpapaligo Pagbibihis Pagpapakain Pagpapatulog Paglalaro
PY
O
Ihambing ang mga sagot ng inyong pangkat dito sa talaan ng
pag-alaga ng sanggol:
C
Ang sumusunod ay ilan sa mga paraan sa pag-aalaga ng
sanggol at nakababatang kapatid:
A. Pagpapaligo:
E D
EP
D
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
3. Ilapag ang sanggol sa mesang paliguan. Hubarin ang
kaniyang damit.
4. Basain ang bimpo ng maligamgam na tubig. Punasan ang
mukha, mata, ilong, tainga, at ulo ng sanggol.
5. Gumamit ng sabong pambata na hindi matapang sa balat at
mata. Sabuning mabuti ang kaniyang katawan at gawin ito
nang banayad.
6. Buhatin ang sanggol at itapat sa palangganang may tubig at
banlawan siyang mabuti. Suportahang mabuti ang kaniyang
likod sa pamamagitan ng iyong braso. Gawing mabilis ang
pagbabanlaw para hindi ginawin ang bata.
PY
7. Ilapag ang sanggol sa tuwalyang malaki at dampian ang
katawan nito upang matuyo agad.
8. Maaaring lagyan ng langis o lotion ang katawan ng
sanggol.
O
B. Pagbibihis
C
E D
EP
D
258
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
C. Pagpapakain:
PY
O
Ang pagpapakain ay dapat ihanda na ng ina bago umalis
upang matiyak na wasto ang pagkaing ibinibigay.
C
1. Sundin ang tagubilin ng nanay tungkol sa tamang oras
ng pagbibigay ng pagkain.
2. Gamitin sa pagpapakain ng bata ang kaniyang
D
pansariling kagamitan tulad ng pinggan, kutsara,
tinidor, at baso. Linisin at iligpit ang mga ito, pagkatapos
E
259
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
1. Ang sala o silid-tulugan ang mabuting lugar para sa
paglalaro sa loob ng bahay.
2. Ang lugar ay dapat maaliwalas at walang kasangkapang
makasasagabal sa pagtakbo.
3. Ito ay dapat may sapat na bintana upang makapasok
ang sariwang hangin.
E. Pagpapatulog:
PY
O
C
E D
260
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang pagsunod sa wastong pag-aalaga ng matanda,
maysakit, sanggol, o nakababatang kapatid ay nagdudulot ng
kaginhawahan sa tagapag-alaga, gayon din sa mga kasapi ng
mag-anak.
PY
Punan ng angkop na salita ang bawat patlang upang mabuo
O
ang diwa ng mga pangungusap. C
1. Ang silid ng maysakit ay kailangang mapanatiling kaaya-
aya at __________________.
2. Hayaang palagiang bukas ang bintana ng silid ng maysakit
D
upang makapasok ang ______________.
3. Kinakailangang punasan ang maysakit
ng___________________upang maging maginhawa ang
E
kaniyang pakiramdam.
4. Bukod sa mga katas ng prutas maaaring bigyan ang
EP
maysakit ng ________________.
5. Upang hindi makalimutan ng kasapi ng mag-anak ang oras
at paraan ng pagpapainom ng gamot, kailangang magpaskil
sa isang lantad na lugar ang_____________________.
D
261
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
1. Itala ang tatlong wasto at aktwal na pamamaraan sa pag-
aalaga ng sumusunod:
a. Matanda
1.
2.
PY
3.
b. Sanggol
1.
O
C
2.
3.
D
c. Maysakit
E
1.
EP
2.
3.
D
262
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 11
PAGTULONG NANG MAY PAG-IINGAT AT
PAGGALANG
LAYUNIN:
PY
O
C
Masaya ang isang pamilya kung nakikipagtulungan
ang bawat kasapi nito. Lalong nagiging masaya kung ang
pagtutulungan ay naisasagawa nang may pag-iingat at
D
paggalang. Subalit, paano naisasagawa ang pagtutulungan
nang may pag-iingat at paggalang?
E
263
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PY
O
C
Kung ikaw ang estudyante, gagawin mo ba ang
pagtulong na ginawa niya? Paano mo gagawing maingat at
magalang ang iyong pagtulong?
E D
EP
A. Isayos ang mga titik sa bawat bilang upang mabuo ang salita
na inilalarawan ng parirala:
D
264
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
B. Basahin nang tahimik at unawain ang maikling kuwento:
PY
Bago pumasok sa paaralan ang dalawang mag-aaral
ay dumadaan muna sa bahay ni Lolo Jose para magmano at
magpaalam na sila ay papasok na sa paaralan. Ang mag-asawang
Aling Cythia at Mang Ramon naman ay dumadaan din sa bahay ni
O
Lolo Jose bago pumasok sa opisina. Ikinagagalak ito ng matanda
dahil nararamdaman niya na may pamilya siya kahit mag-isa lang
siyang namumuhay.
C
Sa mga araw na walang pasok ang mag-anak, sinisikap nilang
D
isama si Lolo Jose sa kanilang tahanan upang hindi ito mangulila.
E
265
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
A. Sagutin nang tahimik ang mga sumusunod:
PY
O
Ang mag-anak ni Mang Ramon at Aling Cynthia ay tumutulong
kay Lolo Jose sa pamamagitan ng paglilinis ng bahay, pag-aayos
C
sa kaniyang mga kagamitan, pagbibigay ng iba pang kagamitan,
at pagbibigay ng kanilang oras o panahon kapag ang mag-anak
ay walang pasok.
D
Ilan sa magagandang katangian ng mag-anak ay pagiging
magalang, matulungin, mabait, maunawain, at mapagbigay.
E
EP
B. Makilahok sa Gawain:
D
266
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mga
paraan ng
patulong nang
may pag-ingat at
paggalang
PY
O
C
Upang maging mapayapa at maunlad ang pamumuhay
ng mag-anak kailangang gampanan ng bawat isa ang
.
D
nakatakdang gawain nang may pag-iingat at paggalang.
E
EP
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
____ 5. Malugod na sinasamahan ang Nanay sa pamamalengke.
____ 6. Ipinagpapaalam sa Tatay ang mga bagay na nais gawin sa
loob ng tahanan.
____ 7. Magalang na nakikiraan sa mga nag-uusap sa
tahanan habang nagwawalis.
____ 8. Umaawit habang maingat na pinupunasan ang mga
sofa sa bahay.
____ 9. Nag-aalaga sa nakababatang kapatid nang tahimik.
____ 10. Magiliw na pinanonood ang mga kasapi ng mag-
anak habang ginagampanan ang kanilang tungkulin.
PY
O
Sipiin sa kuwaderno at sagutan ang mga tanong.
C
1. Ang nakababata mong kapatid ay nangangailangan ng
iyong tulong sa paggawa ng kaniyang takdang-aralin o
proyekto sa paaralan. Ano ang gagawin mo?
D
E
EP
268
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 12
PAGTANGGAP NG BISITA SA BAHAY
LAYUNIN:
PY
ng bisita.
c. pagpapakilala sa ibang kasapi ng pamilya.
O
C
Lahat ng tahanan payak man o nakaririwasa ang
pamumuhay, ay tumatanggap ng bisita. Ang mga bisita ay
maaring mga kamag-anak, kaibigan at pati di-kilala. Anuman
D
ang estado sa buhay ng mga bisita ay dapat na kalugod-lugod
silang tanggapin sa ating tahanan. Ang kaugalian at kulturang
E
269
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sa gabay ng inyong guro, gawin ang sumusunod:
PY
- kamag-anak;
- kaibigan/kasamahan sa trabaho;
- kaklase; at
- hindi kakilala.
3. Ihambing ang inyong mga sagot sa loob ng kahon:
O
C
Mga pangkaraniwang ginagawa sa pagtanggap ng mga sumusunod
na bisita:
a. Mga kamag-anak :
D
1. Magalang na patuluyin at paupuin sa loob ng bahay ang
kamag-anak.
E
270
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
c. Mga hindi kakilala:
1. Maging maingat sa pagtanggap ng bisitang hindi kakilala.
2. Maingat at magalang na itanong ang pangalan at kung
sino at ano ang kailangan.
3. Iwasang patuluyin sa loob ng bahay ang hindi kakilala
hangga’t hindi nakasisiguro sa pagkatao.
4. Iwasang iwanan na mag-isa sa loob ng tahanan o
bakuran ang bisita.
5. Maaaring alokin ng maiinom o makakain ang bisita.
6. Ihatid sa labas ng pinto o gate ang bisita kapag
PY
nagpaalam na.
O
- Malugod na ipakilala sa pamilya, kung ito ay kaibigan ng isa
sa mga miyembro ng mag-anak.
C
- Magalang na makipag-usap o makipagkuwentuhan sa bisita.
- Alokin o Hainan ng tubig o anumang maiinom at makakain
ang bisita.
- Magiliw at magalang na paupuin ang bisita.
D
- Maingat na magbukas ng usapin na magdudulot ng
kalungkutan sa bisita.
E
271
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
6. Sa tulong din ng inyong guro, isadula ang wastong
pagtanggap sa bisita ayon sa talaan at pagkasunod-sunod
na ginawa.
PY
maasikasong pagtanggap sa bisita. Kinalulugdan ito ng
maraming dayuhan. Kung kaya, mas mapagyayaman ito kung
ang bawat batang Pilipino ay matututunan ang maingat at
wastong pamamaraan ng pagtanggap sa bisita.
O
C
D
272
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Bumuo ng limang pangungusap tungkol sa karanasan sa
pagtanggap ng bisita. Maaaring ipakuwento sa magulang kung ikaw
ay wala pang karanasan sa pagtanggap ng bisita. Maaari rin itong
isulat sa kuwaderno o ibang papel.
PY
1.
2.
O
C
D
3.
E
EP
4.
D
5.
273
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin l3
MGA KAGAMITAN SA PAGLILINIS NG
BAHAY
LAYUNIN:
PY
O
Kasiya-siya ang malinis na tahanan. Maaliwalas ang
pakiramdam at nakararagdag sa kagandahan ng pamamahay.
C
Magiging magaan at kasiya-siya ang paglilinis ng tahanan kapag
gumagamit ng nararapat na kagamitan. Bilang bata, mahalaga ang
D
magkaroon ng kaalaman tungkol sa mga kagamitan sa paglilinis ng
bahay.
E
EP
D
274
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sa tulong ng inyong guro, gawin ang sumusunod na gawain:
a. b. c.
PY
O
C
d. e. f.
E D
EP
g. h. i.
275
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
a. b.
PY
c. d.
O
C
D
e. f.
E
magaspang na sahig
at sa bakuran
Walis tambo Ginagamit sa Isabit sa pako
pagwawalis ng sahig
na makinis
Basahang tuyo Ginagamit sa Sabunin, banlawan
pagtanggal ng at isampay
alikabok at pamunas
ng kasangkapan
276
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Iskoba/brush Panlinis sa mga Sabunin, banlawan
kasangkapan at patuyuin
Mop Ginagamit na Sabunin, banlawan,
pamunas sa sahig pigain at patuyuin.
Palitan ang
mophead kapag ito’y
sira na.
Floor polisher Ginagamit sa Alisin sa
pagpapakintab ng pagkakakabit sa
sahig kuryente pagkatapos
PY
gamitin. Itago sa
sadyang lalagyan.
Vacuum Ginagamit sa Alisin ang plug sa
cleaner pagsipsip ng saket pagkatapos
O
alikabok sa karpet gamitin. Itago sa
at mga upuang
C tamang lalagyan.
upholstered
Bunot Ginagamit sa Kiskisin ang
pagpapakintab ng duming sumabit sa
D
sahig bunot, pukpukin
at tanggalin ang
talim ng bunot na
E
ikinuskos sa sahig.
Pandakot Ginagamit upang Hugasan
EP
Kagamitan Gamit
1. Sabon at tubig Paglilinis ng sahig at mga bintana
2. Sabong pulbos/ Paglilinis ng lababo, indoor, at
likidong panlinis palikuran
3. Floor wax Pampakintab ng sahig
277
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
4. Likidong wax Pampakintab ng barnisadong
kasangkapan
5. Suka at lumang Gamit sa paglilinis ng mga salamin
diyaryo at bintana
6. Bleach at iba pa Pang alis ng mantsa sa lababo at
inodoro.
PY
Ang sapat na kaalaman sa angkop na kagamitan sa paglilinis
ay makatitipid sa oras, lakas, at salapi. Makatutulong din ito sa
mahusay na paglilinis ng bahay.
O
C
D
278
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Magtala ng limang (5) kagamitang madalas ginagamit sa
paglilinis ng bahay.
1.
PY
2.
O
C
3.
D
E
4.
EP
5.
D
279
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 14
WASTONG PAGLILINIS NG TAHANAN
LAYUNIN:
PY
O
C
E D
EP
D
280
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Kasiya-siyang pagmasdan at ang pakiramdam kapag malinis ang
tahanan. Nagdudulot ito ng kapanatagan sa mga kasapi ng mag-
anak.
Ang sumusunod ay ilan sa mga paglalarawan ng malinis na tahanan:
1. Maayos ang pagkakalagay ng mga kagamitan sa loob ng
tahanan.
2. Makintab at walang alikabok ang sahig, pati mga kagamitan
tulad ng mesa, mga upuan at mga palamuti.
3. Maaliwalas.
PY
4. Mabango ang pakiramdam.
O
Sa gabay ng inyong guro, gawin ang sumusunod:
C
1. Makilahok sa gawain ng inyong pangkat. Isulat ang isang
gawain upang luminis ang tahanan. Ipapaskil mo ito sa
D
pisara o dingding kasama ang pangkat ng kaparehong
kulay na hawak mo.
E
c. paglalampaso ng sahig
d. pagbubunot
281
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Basahin nang tahimik ang Wastong Pamamaraan ng Paglilinis
ng Bahay at tingnan kung nasusunod mo ang mga ito kapag ikaw
ay naglilinis ng inyong bahay:
a. Pagwawalis – Gumamit ng walis-tambo sa pagwawalis ng
sahig. Dahan-dahan ang pagwawalis upang hindi lumipad
ang alikabok. Simulan sa mga sulok at tabi ng mga silid
patungong gitna ang pagwawalis. Gumamit ng pandakot at
dakutin agad ang naipong dumi.
PY
madaling maalikabukan. Kailangang punasan ang mga
ito araw-araw. Ang lumang damit o lumang kamiseta ay
mainam gamitin kung malambot at hindi nag-iiwan ng
himulmol. Sa pag-aalikabok, simulan sa mataas na bahagi
O
ng mga kasangkapan, pababa. Ang mga dekorasyon at
palamuti ay kailangang punasan din. C
c. Paglalampaso ng sahig – Ang paglalampaso ng sahig
na gamit ang mop ay ginagawa pagkatapos walisan ang
sahig. Basain at pigain ang mophead. Ilampaso ito sa
D
sahig sa pagitan ng muwebles, sa sulok, at ilalim ng mesa
at cabinet. Kapag marumi na ang mophead, banlawan sa
E
at gamiting muli.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Paglilinis na Paglilinis na Paglilinis na
Ginagawa Ginagawa Ginagawa nang
Araw-araw Paminsan-minsan Lingguhan
PY
Ang tulong-tulong na paggawa ng mag-anak ay kailangan upang
O
maging malinis at maayos ang tahanan. Ang pagsunod sa wastong
paraan ng paglilinis ng tahanan ay may malaking maitutulong upang
makatipid sa oras, salapi, at lakas.
C
E D
283
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
a. tuyong basahan
b. dahan-dahan
c. timba
d. sulok
e. pababa
f. binubunot
PY
Magtala ng limang gawain ng paglilinis sa inyong
O
tahanan, at ibahagi ito sa mga kaklase sa susunod na araw.
C
1.
D
2.
E
EP
3.
D
4.
5.
284
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 15
WASTONG PAGLILINIS NG BAKURAN
LAYUNIN:
PY
O
C
Bahagi ng tahanan ang bakuran. Ang malinis na bakuran
ay kaaya-ayang tingnan at nakadaragdag sa pagpapaganda
ng pamayanan.
D
285
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
1. Ano-ano ang maaari mong gawin upang makatulong sa
paglilinis ng bakuran?
2. Paano ang wastong paglilinis sa bakuran?
Gawain A
1. Bibigyan ang inyong pangkat ng manila paper at pentel pen.
2. Pag-usapan ang sumusunod na pamamaraan ng paglilinis
PY
sa bakuran:
a. pagwawalis
b. pagbubunot ng damong ligaw
c. pagtatapon ng basura
O
d. pagdidilig ng mga halaman
e. paglilinis ng kanal
3. Ipaskil sa pisara o sa dingding ang natapos na gawain ng
pangkat at iulat ito sa klase.
C
Gawain B
D
1. Paghahambingin ng buong klase ang mga pangkatang gawa.
2. Titingnan ang tama at magkakaparehong sagot ng bawat
E
pangkat.
3. Bubuuin ng inyong pangkat ang tamang paggawa sa bawat
EP
286
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
- Hingin ang bahagi ng bakuran na nakatakda mong linisin
araw-araw.
- Linisin ang bahagi ng bakuran na nakatakdang linisin mo
araw-araw.
- Magsabi sa kasapi ng mag-anak kung hindi kayang linisin
ang bahaging nakatakda sa iyo upang hindi mapabayaang
marumi ito.
PY
- Ugaliin ang pagwawalis sa loob at labas ng bakuran. Tapat
mo, linis mo.
- Diligan ang mga halaman araw-araw. Paminsan-minsan,
lagyan ito ng patabang organiko at bungkalin ang lupa sa
O
paligid ng halaman.
- Gupitan din ang mga halaman kung kailangan upang
C
gumanda ang hugis at haba ng mga sanga at maging
malusog ang halaman.
- Kung magtatapon ng basura, paghiwalayin ang nabubulok
D
at hindi nabubulok. Ang mga tuyong dahon ay mga
basurang nabubulok at maaaring gawing pataba. Ang mga
E
pataba.
- Siguruhing ang mga kanal o daluyan ng tubig ay dumadaloy
nang tuloy-tuloy upang hindi pamahayan ng mga lamok at
upang makaiwas sa sakit na dengue.
287
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Pangalawang Araw
Gawain C
PY
pamamaraan sa pamamagitan ng pagsagot ng lider sa tseklist:
O
ng mga tuyong dahon sa loob at labas ng
C
bakuran.
2. Ginamit ang pandakot sa pagdampot ng
D
basura at inilagay ito sa basurahan.
E
rigadera.
288
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang malinis na bakuran ay nakapagpapaganda ng tahanan
at ng pamayanan. Ito ay nagdudulot ng kasiyahan sa buong mag-
anak. Nasasalamin din sa malinis na bakuran ang pagtutulungan
ng bawat kasapi ng mag-anak.
PY
O
Sipiin sa iyong kuwaderno at lagyan ng tsek () ang patlang
ng bilang kung ang isinasaad ng pangungusap ay wastong paraan
C
ng paglilinis ng bakuran at ekis (X) naman kung hindi.
289
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Tumulong sa paglilinis ng inyong bakuran. Sipiin muli ang
tseklist at gawin ito.
1.
PY
2.
O
C
3.
D
E
4.
EP
5.
290
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 16
PANGKALUSUGAN AT PANGKALIGTASANG
GAWI SA PAGLILINIS NG BAHAY AT BAKURAN
LAYUNIN:
PY
2. Naisasagawa ang wastong paghihiwalay ng basura sa
bahay
3. Nasasabi ang kahalagahan ng maayos, malinis, at ligtas
na bahay at bakuran
O
C
E D
EP
D
291
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
ay sama-samang gagawa at susunod sa mga pangkaligtasan at
pangkalusugang gawi pati na rin sa tamang paghihiwalay ng basura.
PY
Upang maiwasan ang sakuna at ibang simpleng karamda-
man sa bahay, gawin ang mga sumusunod na panuntunan:
O
1. Alamin ang mga gawaing gagampanan upang malaman kung
alin ang dapat unahin sa mga ito.(prioritizing things)
C
2. Mag-umpisa sa simple o payak na gawain bago dumako sa
medyo mahirap at gawin (iapply) ang “work simplification
technique”.
D
3. Simulang linisin ang bahaging itaas ng bahay bago linisin ang
sahig upang maiwasan ang pagkalat muli ng alikabok.
E
292
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
11. Tiyaking tuyo ang kamay bago tanggalin ang saket o plug ng
mga kagamitang de-kuryente bago ito gamitin o linisin.
12. Iayos ang mga kasangkapan at iba pang kagamitan sa bawat
silid upang lumuwag at maiwasan ang disgrasya.Iligpit ang
mga may matutulis na bagay tulad ng kutsilyo sa ligtas na
lugar. Ang mga nakalalasong likido tulad ng lysol, muriatic
acid at pampatay peste ay itago sa hindi maaabot ng bata.
13. Ihiwalay ang nabubulok sa hindi nabubulok na basura.
Maglaan ng magkahiwalay na basurahan para rito.
14. Itapon nang maayos ang mga basura at i-recycle ang mga
bagay na maaaring magamit pa o maaaring ipagbili.
PY
15. Iwasang magsunog ng basura.
O
C
Ang buhay ay isa sa mga napakaganda at napakaha-
lagang regalo sa atin ng Panginoon. Ito ay mapangangalagaan
D
sa pamamagitan ng masusing pag-iingat at pagsunod sa mga
tuntuning pangkaligtasan at pangkalusugan.
E
EP
D
293
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
1. Idikit ang mosaic picture sa recycled cardboard, lagyan
ng isang pulgadang sobra ang bawat paligid nito. Gupitin
ang sobra.
2. Gumupit ng isang pulgadang lapad na recycled cardboard,
balutan ng colored paper o papel na galing sa lumang
magazine at idikit sa paligid ng mosaic.
3. Maaaring balutan ng plastic upang hindi agad marumihan
ang larawan.
4. Isabit sa lugar na nararapat pagsabitan nito.
5. Gamitin ang tseklist para sa pagsuri ng iyong ginawa.
PY
Antas ng
Kriterya Kahusayan
1 2 3 4
O
1. Angkop ba ang pagkagawa ng disenyo
o larawan? C
2. Maayos ba ang pagkadikit at
pagkabalot ng larawan?
3. Nasunod ba nang maayos ang mga
D
paraan sa paggawa ng proyekto/
Gawain?
E
Batayan:
EP
4 – napakahusay 2 – mahusay
3 – mas Mahusay 1 – hindi mahusay
294
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
2. May nabasag na baso habang ikaw ay naglilinis sa kusina.
Ano ang iyong gagawin?
a. Pupuluting isa-isa ang bubog.
b. Dadakutin at ilalagay sa basurahan.
c. Babalutin ng lumang diyaryo at ilalagay sa basurahang
may takip.
d. Pupulutin at itapon sa bakanteng lote.
PY
4. Ano ang dapat tandaan sa paggamit ng mga de-koryenteng
kagamitan upang maiwasan ang sakuna?
a. Tiyaking tuyo ang mga kamay bago isaksak at tanggalin
O
ang saket at plug.
b. Basahin ang panuto kung paano ito gagamitin.
C
c. Hayaan itong nakabukas kahit tapos nang gamitin.
d. Tanggalin sa saksakan ang kawad.
D
5. Nagkalat ang basura sa inyong bahay, ano ang iyong
gagawin?
E
295
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
7. Saan mo itatago ang mga tirang likidong ginamit sa paglilinis
tulad ng lysol at muriatic acid?
a. Sa mataas na lugar na hindi maaabot ng bata.
b. Sa loob ng isang kabinet.
c. Sa lugar kung saan ito kinuha.
d. Sa loob ng palikuran o comfort room.
PY
c. Tumayo sa malapit na bintana.
d. Gumamit ng mesa at doon tumuntong.
O
a. Ilagay ang mga upuan sa ibababaw ng hapag kainan.
b. Linisin ang lababo at mga kasangkapan sa pagluluto.
C
c. Ipunin ang mga maruruming gamit at kasangkapan sa
kusina.
d. Takpan ang mga pagkain at seguraduhing hindi
D
mapapasok ng alikabok.
E
296
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 17
KASIYA – SIYANG PAGGANAP SA MGA
GAWAING BAHAY
LAYUNIN:
1. Nasusunod ang mga gawaing nakatakda sa sarili sa mga
gawaing bahay at
PY
2. Naisasagawa ang mga gawaing bahay nang kusang loob at
may kasiyahan
O
C
E D
EP
D
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Pag-aaralan sa modyul na ito kung paano makasusunod sa
mga gawaing nakatakda sa sarili sa mga gawaing bahay at kung
paano maisasagawa ang mga ito nang may kusang loob. Inaasahan
din na pagkatapos mapag-aralan ang aralin ukol dito ay maipakikita
ng bawat kasapi ng pamilya ang kahalagahan ng pagkakaisa sa
pagtugon sa kani-kanilang tungkulin.
PY
Panuto: Basahin ang tseklist na nasa ibaba at suriin kung
tama ang iyong ginagawa sa pagganap ng gawaing bahay ayon sa
talatakdaan.
Araw- Lingguhan Ayon sa Panga-
O
Gawain araw ngailangan
1. Paglilinis ng kisame. /
C
2. Pagwawalis ng sahig. /
3. Paglilinis ng mga
D
/
muwebles.
4. Paglilinis ng palikuran. /
E
5. Pagpapalit ng kurtina. /
EP
6. Paghihiwalay ng basura. /
7. Pagdidilig ng halaman. /
D
298
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang paggawa ng talatakdaan katulad ng nakikita mo sa itaas
ay iyo nang napag-aralan. Upang lubos na malaman ang gamit
nito, sagutin ang sumusunod:
PY
O
Ang sumusunod ay maaaring maging susi sa pagtutulungan
at pagsusunuran upang magampanan ang nakatakdang gawain.
C
1. Ang pagganap sa tungkulin ay dapat ginagawa nang bukal
sa kalooban.
D
2. Bawat isa ay handang tumulong upang matapos agad ang
mga gawain.
E
299
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Gumupit ng larawan mula sa magasin na nagpapakita ng
pagsunod o pagsagawa ng mga gawaing nakatakda sa bawat
kasapi ng pamilya. Iayos ito ayon sa iyong gusto. Idikit sa recycled
cardboard at lagyan ng maikling paliwanag tungkol dito.
PY
O
Sagutin ang sumusunod. Isulat ang iyong sagot sa isang
buong papel.
C
1. Ano-ano ang mga gawaing bahay na nakatakda sa iyo?
2. Paano mo sinusunod ang mga gawaing nakalista sa
D
talatakdaan?
3. Nagagawa mo ba ito nang may kusang loob? Bakit?
E
EP
D
300
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco
Aralin 18
PAGHAHANDA NG MASUSTANSIYANG
PAGKAIN
LAYUNIN:
PY
O
C
E D
EP
D
301
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Pagkatapos mong mapag-aralan ang modyul na ito, ikaw
ay inaasahang makatutulong sa paghahanda ng masustansiyang
pagkain at maisasagawa ang sumusunod:
PY
5. Makapagluluto at makapagdudulot ng pagkain nang kaaya-
aya.
O
Tatlong Pangkat ng Pagkain
C
Pangkat I – Mga pagkaing nagbibigay ng enerhiya, lakas, at sigla o
Go Foods
E D
EP
D
302
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang sumusunod ay mga pagkaing mayaman sa carbohydrates:
kanin, kakaning gawa sa bigas tulad ng puto, suman, kalamay,
kutsinta, lugaw, tsamporado, at ginataang mais. Kasama sa pangkat
ang mga pagkaing gawa sa arina tulad ng keyk, tinapay, at biskwit.
Ang mga bungang-ugat tulad ng kamote, kamoteng-kahoy, gabi,
taro, yakon, sugar beats, at ube ay kasama din dito. Kabilang din
ang mga matatamis na pagkain gaya ng asukal, tubo at pulot o
honey. Sa pangkat na ito kasama ang mantikilya, mantika, at niyog.
PY
O
C
E D
EP
303
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Pangkat III – Mga pagkaing pananggalang sa sakit at impeksiyon o
Glow Foods
PY
O
Ang mga pagkaing ito ay pinagkukunan ng bitamina at
C
mineral. Ang mga bitamina A, B-1, 6, 12, C at mga mineral tulad ng
iron, calcium, yodo (iodine), phosphorus, at potassium ang mga
sustansiyang nagsisilbing pananggalang sa sakit at impeksiyon.
D
Ang mga prutas at gulay na mayaman sa bitamina at mineral
ay nagsasaayos ng mga bahagi ng katawan. Makukuha ang
E
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
3. Ang mga prutas tulad ng tsiko, santol, duhat, pakwan, kaimito,
langka, saging at mga gulay na tulad ng okra, sitaw, talong,
at sigarilyas ay tumutulong sa pagtunaw ng kinakain at sa
pagbawas ng dumi. Nililinis nito ang mga bituka at tiyan upang
maging laging maayos at mahusay ang mga ito.
PY
Ang tatlong pangkat ng pagkain ay dapat gamiting patnubay
sa pagpaplano ng ihahandang pagkain ng mag-anak sa araw-
araw. Ang agahan, tanghalian at hapunan ay dapat nagtataglay ng
pagkain sa bawat pangkat.
O
Ang larawan ng food pyramid guide na makikita sa ibaba
ay magsisilbing gabay kung gaano karami ang pagkain na
C
manggagaling sa bawat pangkat. Ito ang patnubay tungo sa isang
Balanced Diet na nagtataglay ng tamang uri at sukat ng pagkain.
E D
EP
D
305
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Tingnan ang dayagram sa ibaba, isulat sa dulo ng bawat guhit
ang mga pagkain na kabilang sa bawat pangkat.
PY
O
C GO
E D
EP
D
GROW
306
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
GLOW
PY
O
C
Mga alituntuning pangkalusugan at pangkaligtasan sa
D
paghahanda at pagluluto ng pagkain
E
307
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
8. Huwag iwanan ang niluluto upang maiwasan ang pag-
apaw, pagkatuyo, o pagkasunog nito.
9. Gumamit ng basahan para sa kamay at kagamitan pati na
rin ang pot holder para maiwasan ang pagkapaso.
10. Ilagay sa medium low ang apoy kung ang niluluto ay
kumukulo na, magpapatuloy pa rin ito sa pagkulo kahit
mahina na ang apoy.
11. Timplahan ng tama ang pagkain. Uminom ng kaunting
tubig kung muli itong titikman. Iwasan ang sobrang patis,
asin, suka, o betsin.
12. Ilagay ang gulay kung malapit na itong hanguin sa kalan
PY
upang maiwasan ang pagkadurog o pagkalamog at di
mawala ang sustansiya.
13. Isara nang maayos ang gas cylinder matapos itong gamitin.
14. Ilagay sa tamang lalagyan ang pagkaing niluto at takpan
O
ito.
15. Linisin at iligpit ang lahat ng gamit pagkatapos magluto,
pati ang lugar na pinaggawaan.
C
E D
EP
308
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
A. Mungkahing Rubrics para sa Pagluluto.
Kategorya 3 2 1
dalawa
Lahat ng mga
Kumpletong 1 sangkap at hanggang tatlong
sangkap at
sangkap at kagamitan ang sangkap at
kagamitan ay
kagamitan kulang kagamitan ang
naihanda
kulang
dalawa
Lahat ng Isa sa mga
Nakasunod hanggang tatlo
tuntuning tuntuning
PY
sa tuntuning sa mga tuntuning
pang- pangkaligtasan
pang- pangkaligtasan
kaligtasan at
kaligtasan at
at pang- pangkalusugan
at pang- pangkalusugan
kalusugan ay ay hindi
O
kalusugan ang hindi
nasunod nasunod
C nasunod
dalawa
Lahat ng
Nakasunod Isa sa mga hanggang tatlo
paraan ay
sa tamang paraan ay hindi sa mga paraan
D
nagawa
paraan ng nagawa nang ay hindi nagawa
nang tama at
pagluluto tama at maayos nang tama at
maayos
E
maayos
EP
Masarap
Isa sa mga
Taglay ang Dalawa sa mga
pangkat ng
Taglay na tatlong pangkat pangkat ay
pagkain ay
Sustansiya ng pagkain wala
wala
Di-gaanong
Kaakit-akit kaakit-akit Hindi kaakit-
Kaanyuan
tingnan tingnan akit
309
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Home Eco.
Aralin 19
WASTONG PAGGAMIT NG KUBYERTOS
LAYUNIN:
PY
O
C
E D
EP
310
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Inaasahan na pagkatapos mong aralin ang paksang ito ikaw ay:
1. Makapagpapakita nang wastong paraan ng paggamit ng
kubyertos.
2. Makasusunod sa tamang panuntunan sa pagkain angkop
sa kung ano mang kultura mayroon ka.
3. Makapagpapakita ng kagandahang asal sa hapag-kainan
habang kumakain.
PY
O
C
E D
311
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mahalaga sa isang pamilya ang sabay-sabay na pagkain sa
hapag-kainan. Isa itong masayang tagpo na dapat pagyamanin ng
bawat kasapi ng mag-anak. Maraming magagandang bagay ang
puwedeng maganap habang kumakain. Upang maisakatuparan ito
sundin ang mga sumusunod na panuntunan:
PY
Mga Kagandahang-asal sa Hapag-kainan.
1. Magdasal bago at pagkatapos kumain.
2. Maglaan ng upuan sa bawat isa. Unang paupuin ang babae
bago ang lalaki.
O
3. Umupo nang tuwid na nakalapat ang paa sa sahig. Iwasang
ipatong ang mga siko sa ibabaw ng mesa.
C
4. Gamitin nang maayos ang kutsara at tinidor. Tinidor ang
gamitin bilang pamalit sa kutsilyo kung may puputuling
pagkain.
D
5. Kung may sopas o sabaw gamitin ang gilid ng kutsara nang
paiwas sa iyo at higupin ang sabaw nang walang ingay.
E
312
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
A. Ilarawan ang tamang posisyon ng mga kagamitan sa pag-
aayos ng isang cover sa hapag-kainan. Iguhit sa inyong
kuwaderno.
PY
smiley o happy face ang patlang kung ang pangungusap ay
nagsasabi ng kagandahang-asal sa hapag-kainan at L sad
face kung hindi.
O
_____ 1. Punuin ng pagkain ang pinggan.
C
_____ 2. Gamitin ang gilid ng kutsara sa pagsubo ng
pagkain.
D
_____ 3. Nguyain ang pagkain nang sarado ang bibig.
habang kumakain.
EP
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Maghanap ng larawan sa mga lumang babasahin o magasin
na nagpapakita ng kabutihang-asal sa hapag-kainan. Ayusin at idikit
ito sa loob ng kahon.
PY
Home Eco
O
Aralin 20
PAGLILIGPIT AT PAGHUHUGAS NG
PINAGKAINAN
C
LAYUNIN:
Naisasagawa ng may sistema ang pagliligpit at paghuhugas
D
ng pinagkainan
E
EP
D
314
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ang mag-anak na nagtutulungan ay masayang natatapos
ano mang gawaing nasimulan. Ito ang dapat mong tandaan upang
mapanatiling maayos ang inyong tahanan pati na rin ang inyong
samahan. Ang mga gawain sa paghahanda ng pagkain ng mag-anak
ay hindi natatapos sa pagluluto at pagdudulot ng pagkain lamang.
Bawat kasapi ng pamilya ay kailangang tumulong hanggang sa
pagliligpit ng pinagkainan.
PY
mong pag-aralan ang paksang ito, ikaw ay inaasahang:
O
2. Makagagawa nang may sistema sa pagliligpit at paghuhugas
ng pinagkainan at pinaglutuan; at
C
3. Makapagsasabi kung ano ang kabutihang dulot ng may
maayos at malinis na kusina.
E D
EP
nasabing gawain.
A. Paglilinis ng mesa
315
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
B. Paghuhugas ng pinagkainan at mga kagamitan sa
pagluluto
PY
2. Sabunin ang mga ito gamit ang maliit na palanggana na
may sabon o dishwashing liquid at espongha o sponge.
Tiyaking malinis ang mga ito bago gamitin. Sundin ang
O
pagkasunod-sunod sa pagsasabon.
3. Banlawang mabuti. Kuskusin ang mga binabanlawan
C
upang maalis ang dumikit na sabon o panghugas at maalis
ang amoy. Kapag ang ulam ay masebo o mamantika gaya
ng adobo, gumamit ng mainit na tubig sa pagbabanlaw ng
D
mga pinggan at kubyertos.
4. Ilagay sa dish rack at pabayaang tumulo ang tubig.
E
316
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sagutin ang sumusunod:
PY
O
2. Paano nililinis ang mesa?
C
3. Paano ang wastong paraan ng paghuhugas at pagliligpit
D
ng pinagkainan?
E
EP
317
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Sabihin sa iyong nanay na gusto mong magpatalaga na
maghuhugas at magliligpit ng pinagkainan at pinaglutuan tuwing
agahan / tanghalian / hapunan. Pumili ng isa sa iskedyul na gusto o
akma sa iyo. Papirmahan sa magulang ang kasunduan sa loob ng
isang linggo tulad ng nasa kabilang pahina.
Agahan
PY
Tanghalian
Hapunan
O
C
E D
EP
D
318
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
GLOSSARY
Audio conferencing A meeting held by people in two different
places via audio devices
Blog An informational site maintained with
regular entries of commentary, descriptions
of events, or social issues. Also called
personal journal because it captures the
thoughts and experiences of user or group
of users
Bookmark Serves as a marker for a website. In
PY
Internet Explorer they’re called “Favorites”.
It is a feature within a browser that enables
you to keep a record of web pages that
you have visited and would like to browse
again
O
Chat An exchange of information through text
dialogue in real time, or a conversation on
the internet
C
Download To transfer a copy of data, a computer pro-
gram, a text file, an image file, a sound file,
D
or video file from one computer to another
computer. It is also a means of obtaining
E
547
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
GLOSSARY
File system A way of storing and organizing informa-
tion into a data storage device
Information and Consists of the hardware, software,
Communication networks, and media for collecting, storing,
Technology (ICT) processing, transmitting, and presenting
information
Instant messaging A type of online chat that offers real-time
text transmission over the internet
Internet A global system of computer networks
PY
in which users can access and share
information
Knowledge product A product that creatively and innovatively
extracts information from previous
O
knowledge and experience (knowledge
basis), and transforms it into a tangible
material in order to present, teach and
communicate.
C
Malware A malicious software designed to damage
or cause any other unwanted actions on a
D
computer system
Media file Any file in a digital storage device such
E
548
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
GLOSSARY
Search Engine An information retrieval system that en-
able users easy to locate, retrieve, or gen-
erate information in the World Wide Web
Software An application or a set of instructions
loaded into a computer that enable it to
provide specific functions such as word
processing, spreadsheets, presentations,
databases, and image editing
TLE (Technology The nomenclature used in Grades 6 to
PY
and Livelihood Edu- mean EPP. (So used because the medium
cation) of instructions for EPP in Grade 6 is
English)
Upload Sending a copy of a computer program,
O
a text file, an image file, a sound file or a
video file from one computer to another
computer system; importing data into a
system
C
Web browser A software used to search, retrieve, and
capture all the information from the World
D
Wide Web such as Netscape Navigator,
Internet Explorer
E
549
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
GLOSSARY
Virus A destructive program transferred covertly
to files and applications usually spread by
a computer network, by e-mail, or remov-
able media, like a floppy disk or memory
stick
PY
O
C
E D
EP
D
550
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -
electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.