Modyul 1 | Aralin 2 – 3 Ang Pagtataguyod ng Wikang Pambansa sa Mataas na

Antas ng Edukasyon

FILIPINO, TUNGO SA MAS MATAAS NA ANTAS

Ang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit sa buong Filipinas bilang wika ng
komunikasyon, sa pagbigkas at sa pasulat na paraan, ng mga pangkating katutubo sa
buong kapuluan. Sapagkat isang wikang buhay , mabilis itong pinauunlad ng araw-araw
at iba’t ibang uri ng paggamit sa iba’t-ibang pook at sitwasyon at nililinang sa iab’t-ibang
antas ng saliksik at talakayang akademiko ngunit sa paraang maugnayin at
mapagtampok sa mga lahok na nagtataglay ng mga malikhaing katangian at kailangang
karunungan mula sa mga katutubong wika ng bansa.

Filipino sa Mataas na Edukasyon

“Ang wika ang saligan ng lipunan at nagiging kasangkapan upang magkaisa ang
mga tao” (Rubin, 1989).At bilang mag-aaral, dapat malaman natin ang kahalagahan nito.
Isa sa mga pinag-uusapan ngayon ang balitang tatanggalin ang asignaturang Filipino sa
kolehiyo at dahil dito tila maraming mamamayan ang talaga namang nagkakagulo. Hunyo
28, 2013, nang inilabas ng Commission on Higher Education (CHED) ang Memorandum
Order No. 20 o ang “General Education Curriculum: HolisticUnderstandings, Intellectual
and Civic Competencies.” Batay sa memorandum na ito, hindi na ituturo ang Filipino
bilang asignatura sa kolehiyo kapag naipatupad na ang programang K to 12 sa 2016.
Tinukoy ni Pambansang alagad ng Sining sa Panitikan, Dr.Bienvenido Lumbera ang
kolonyal na edukasyon kung bakit pilit na tinatanggal ang Filipino bilang asignatura sa
kolehiyo. “Ang mga autoridad na nasa sistema ng edukasyon na gumagawa ng patakaran
ay pawang mga produkto ng isang kolonyal na edukasyon. Ingles ang kanilang wika nang
sila ay mag-aral, at hindi kataka taka na ang edukasyon sa Pilipinas na pinamamahalaan
ng ating mga autoridad ay laging humahanay sa mga taga-kanluran ang sistema ng
edukasyon na gusto nating pantayan.

Ngunit kahit na dalawang taon pa bago ito maipatupad, may ilang grupo na ang
talaga namang tumutol dito at isa na rito ang aktibong alyansa ng Tanggol Wika. May
mga indibidwal rin tulad ng mga guro ang nagbigay ng kani- kanilang pahayag ukol sa
nabangit na kontrobersiya. Ayon kay Briones at San Juan ng De La Salle University-
Manila, “Ang halos buong CHED Memorandum Order (CMO) ay nasa wikang Ingles,
isang wikang banyaga at hindi ginagamit ng nakararaming mamamayan sa pang-araw-
araw na komunikasyon.Sa simula pa lamang ay kitang-kita na ang malawak na agwat ng
mga tagabalangkas ng patakarang pang-edukasyon na Ingles ang wikang gamit, at ng
mga mamamayang Pilipino ay wikang pambansa o mga wikang rehiyunal ang gamit”
Ayon naman kay Dr. Antonio Contreras ng DLSU, mas mabilis matuto ang mga mag-
aaral kung Filipino ang ginagamit na midyum sa pagtuturo dahil naiitindihan nila ang
linggwahe. Para naman kay Marvin Lai, tagapangulo ng Department of Filipinology sa
Polytechnic University of the Philippines, ang pagtatanggal sa Filipino bilang asignatura
sa kolehiyo ay katulad ng pagtatanggal sa identidad ng mamamayang Pilipino. Nakatuon
ang pag-aaral na ito sa pagsusuri ng mga positibo at negatibong epekto ng memorandum
order blg. 20 sa buong bansa. Sa katunayan, nais ipabatid ng mga mananaliksik ang
pagpapanatili ng asignaturang Filipino sa bawat antas; sa elementarya, sa sekondarya
at maging sa kolehiyo. Nais ring ipaalam ng mga mananaliksik sa lahat ang kahalagahan
ng patuloy na paggamit at pagsuporta sa ating wikang pambansa. Ang pag-aaral na ito
ay magiging mahalaga sa lahat ng mamamayan sa ating bayan. Magiging mas mabisa
ang pagtangkilik natin sa wikang Filipino at mas lalo pa tayong magiging alerto at
mabahalaukol sa isyung nabanggit.

Sinabi ni Ridon (2014), na isa ring abogado, na dapat pag-aralan ng Kongreso ang
posibleng epekto ng direktiba ng CHEd sa mga estudyante at guro. Ayon din kay Ruby
Ann Bernado (2014), guro ng Filipino sa Sta. Lucia High School, matapos ang ilang taong
implementasyon ng K to 12, hindi pa rin kumpleto ang kanilang mga modulessa pagtuturo
nito. Nananatiling kulang ang mga guro at iba pang rekisitos para sa programang ito.
Tinatayang nasa mahigit kumulang 100,000 na mga propesor sa kolehiyo sa buong
bansa ang pinapangambahang mawawalan ng trabaho pagdating ng 2016 sa kabuuang
implementasyon ng K to 12. “Imbes na magsayang ng oras at pondo sa pagpapalit ng
kurikulum sa edukasyon para lamang matugunan ang pangangailangan ng mga
malalaking negosyo ng dayuhan, dapat gawing prayoridad ng gobyerno ang
pagpapaunlad ng kalidad at abot-kayang edukasyon na may kakayahang lumikha ng
pambansang industriya at ekonomiyang nakakatindig sa sarili.” (Velasco, 2015). Ayon
naman kay Wilmor Pacay III (2014), isang guro sa kolehiyo sa pribadong pamantasan,
may diskriminasyon na noon pa man sa Wikang Filipino at Wikang Ingles, ngayon
tahasan nang tinanggal ang Wikang Filipino. “Karapatan ng mga mamamayan na
matutunan ang Wikang Filipno at obligasyon ng gobyerno na ituro ito sa mga
mamamayan. Pero ginawa itong krimen ng CHED sa inilabas nitong memo,” sabi pa ni
Pacay.

Ayon kay San Juan (2014), isa sa mga hakbang na isinagawa ng Filipino
Department ang paghahain ng position paper sa CHED na naglalaman ng mga hinaing
ng mga propesor ng DLSU patungkol sa pagpapanatili ng asignaturang Filipino sa
kolehiyo. Ang pahayag ni Dr. Elena R. Mirano (2014) “Dapat lahat ng pumapasok sa
kolehiyo ay mayroong isang kabuuan ng kaalaman hindi lang isang makitid na larangan.
Kung kaya’t kami sa mga ibang sining at iba ring larangan at siyensiya sa Unibersidad ay
nakikiisa dito sa isyung ito.” Sa perspektiba naman ni Flores (2014) tungkol sa bagong
kurikulum at sa K to 12, hindi pa handa ang Pilipinas para sa K to 12 at sinabing “Ang
balangkas talaga ng trahedya sa akademya ay iyung K to 12 kasi ilang libo ang kulang
na guro, mga upuan at kuwarto, at ilang milyong teksbuk ang kulang? Sampung milyon
hanggang 15 milyong teksbuk pero tinapatan na naman ng dagdag na tatlong taon. Hindi
mo pa nasusukat o naaresto iyung problema ng dating sitwasyon sa basic education.”
Sinuportahan ni San Juan ang pahayag ni Guillermo at binigyang-diin na maging sa
Estados Unidos kung saan kinopya ng CHED ang balangkas ng K to 12, “Ang hindi nila
sinasabi, iyung K to 12 ng Amerika, pagdating ng college, sa GEC ay required pa rin
iyung national language at iyun ay ang Ingles. Sa ibang kaso ay 6 units, sa ibang
sitwasyon ay 3 units at sa iba naman ay 9 units pa ang required na English subjects sa
Estados Unidos.”

Ang kanilang mga natuklasan at buod ay hinalaw at naging batayan ng mga

pagpapahalagang may pagkakatulad at pagkakaiba sa kasalukuyang pag-aaral. Lokal
Filipino ang opisyal na wika ng Pilipino ayon sa 1987 konstitusyon, artikulo XIV, seksyon
6-9. Dito sa Pilipinas, amrami tayong dialektong ginagamit gaya na lamang ng Hiligaynon,
Waray, Bisaya at iba pa. Kaya marahil ginawang asignatura ang Filipino sa paaralan mula
elementarya ay upang matuto tayong gumamit n gating wika. Kaya natin pinag-aaralan
ang Filipino ay para maging bihasa tayo sa paggamit nito. Higit sa lahat, kaya natin pinag-
aaralan ang Filipino dahil ito ang opisyal na wika ng bansa at magagamit mo ito kung
pupunta ka sa ibang bahagi ng bansa na di mo alam ang kanilang dialekto. Dahil sa
Filipino ay nagkakaintindihan tayo, kaya bakit tatanggalin ito sa kolehiyo? Dahil ba mula
elementarya ay pinag-aaralan na natin ito? At hindi na kailangang pag-aralan sa kolehiyo
dahil eksperto na kami sa paggamit? Nagkakamali kayo, hindi pa kami eksperto, marahil
ay marunong kaming gumamit ng wikang ito pero hindi pa sapat ang aming kaalaman.
Marami nga sa atin, kahit nasa kolehiyo na,, eh nahihirapan pang magbaybay ng mga
salita sa Filipino at nahihirapan ding bumuo ng mga pangungusap.

Ang Filipino ay isang asignatura na kung saan ay natuto tayong magbasa, magsulat
at magsalita gamit ang wikang tagalog. Ang Filipino ay napakahalagang asignatura
sapagkat ito ang humuhubog sa ating pagkaPilipino. Dahil rito tayo ay bihasa at pamilyar
sa ating kultura. Ito ay ating wika. Kung kaya’t maraming sa mamamayang Pilipio na
tanggalin sa kurikulum ng kolehiyo ang Filipino.Minsan, hindi natin maikakaila na meron
paring mga Pilipino na kinakahiya ang sariling atin at mas binibigyang halaga ang wika
ng iba. Kung tuluyang tatanggalin ang Filipino mas lalong mawawalan ng importansya
ang ating sariling wika. Kahit tinuturo pa nga ang Filipino sa kolehiyo marami paring mga
estudyante na hindi bihasa sa asignaturang Filipino.Kung may naidudulot ang
asignaturang Filipino na hindi kaaya-aya mas marami parin itong naidudulot na maganda.
Naniniwala ako na dapat ipagpatuloy ang pagtuturo ng Filipino sa kolehiyo.Dagdag rito,
bakit hahayaan na mas maging bihasa tayo sa wika nga iba? Pinapatunayan lamang
natin na mababaw tayong mga Pilipino. Kakalimutan ang sariling atin at mas tinatangkilik
ang wika ng iba. Oo, alam kong kilala tayong mga Pilipino sa gaya-gaya ngunit hindi ito
rason upang hayaang mawala ng tuluyan ang kabuluhan at kahalagahan ng ating sariling
wika.Ipaglaban natin ang sariling atin. Iyan ang tunay na Pilipino! Hindi pasusupil kanino
man. Dahil tayong mga Pilipino ay may paninindigan at handing iapglaban ang sariling
atin. Mula sa ating mga ninuno hanggang sa kasalukuyan at mkabagong panahon,
ipaglaban, pagyamanin at huwag nating hayaan na ang asignaturang Filipino ay
tanggalin.
Pagtatangkang Burahin ang Filipino sa Mataas na Edukasyon

Sa pagtanggal ng wika sa kurikulum ng kolehiyo, nangangahulugan din ba ito ng

pagtanggal sa sariling pagkakakilanlan ng mga Pilipino?

Pinandigan na ng Korte Suprema ang tuluyang pag-alis sa Panitikan at Filipino

bilang mga kailangang kuning asignatura sa kolehiyo, sang-ayon sa desisyon na nilabas
nila noong Oktubre 2018. Noong Marso 5, lumabas ang resolusyon patungkol sa
pagbasura ng Korte Suprema sa pag-apela ng Tagapagtanggol ng Wikang Filipino
(Tanggol Wika) sa naturang desisyon dahil ‘di umano’y wala silang napakitang
“substantial argument.”

Ayon sa desisyon ng Korte Suprema, layunin nilang masigurado na ang kukuhaning

asignatura ng mga estudyante sa kolehiyo ay mailalaan sa iba pang larangan na
konektado sa kanilang kursong kinuha. Ito rin ay siyang magbibigay lunas upang hindi na
maulit ang mga paksang naituro noong Grade 1 to 10 hanggang Senior High School.

Ngunit maraming umapela sa desisyon na inihain ng Korte Suprema. Sinasabi ng

mga may adbokasiya sa wika na tanging pagkasira at pagkalimot sa pagkakakilanlan
bilang Pilipino ang siyang kinahihinatnan ng nasabing desisyon.

Pag-apela ng Tanggol Wika

Umapela ang Tanggol Wika hinggil sa naging desiyon ng Korte Suprema at

Commission on Higher Education (CHED) kaya’t sila ay nagsimulang kumilos ang
nasabing grupo upang muling sumubok sa pangalawang pagkakataon para sa motion for
reconsideration.

Sila rin ay umaasang makamit ang layunin na pigilan ang pagtanggal ng Wikang
Filipino sa kurikulum sa kolehiyo kahit pa ito ay labag sa desisyon ng saligang batas.

“But the fight is not over yet. We will file a second motion for reconsideration, and
we will stop the country’s Supreme Court-sponsored marriage to a foreign tongue, or shall
we dare say, cultural genocide,” ani ng nasabing grupo.
Boses ng mga unibersidad

Kasabay ng pagsabog ng nasabing isyu patungkol sa wika, iba’t ibang unibersidad,

partikular sa kanilang mga Departamentong Filipino, ang nakihalubilo at lubos na nabigo
sa naging desisyon ng Korte Suprema dahil sa kanilang iniwang pahayag.

Sa isinagawang panayam ng Rappler sa Unibersidad ng Pilipinas (UP) Sentro ng

Wikang Filipino director Rommel Rodriguez, binigyan diin niya na hindi magiging pareho
ang asignaturang kinuha ng mga estudyante sa elementarya at hayskul bagkus ito’y
mapapalalim at mabibigyang diin ang iba’t ibang konsepto pagdating sa kolehiyo.

“Ang malalang krisis pang-ekonomiya na kinakaharap ng bansa ay kinokomunika

gamit ang ating wika. Ang panawagan ng mga drayber at manininda sa unibersidad ay
naririnig natin sa ating wika. Ang wika ng mga ordinaryong mamamayan ang wikang
dapat inaaral at dinadalubhasa,” ani UP Department of Filipino Chairman Vlademeir
Gonzales.

Samantala, nagbigay din ng diskurso ang DLSU Filipino Department

Coordinator David San Juan patungkol sa isyu, hinggil niya na siya’y tutol sa ipinataw na
batas ng Korte Suprema dahil kung tuluyang maaalis ang sariling lenggwahe maaari itong
maging resulta ng disintegrasyon ng ating Republika.

Dagdag pa ng isang propesor na ang pagtatanggal ng Filipino at panitikan sa

kolehiyo ay patunay na ang pagkiling ng mga nasa posisyon ay wala sa ating sariling
kasarilan. Nasa bansa tayong kailangang ipaglaban ang sariling atin, ang tama, at ang
nararapat.

Sa pagtutol ng sambayanan patungkol sa isyung kinahaharap ng Panitikan at

Wikang Filipino, namayagpag ang pagmamalasakit ng iba sa sariling pagkakakilanlan.
Buhay ang sagisag na ipaglaban ang marapat na ipinaglaban ng batas, namulat ang
bawat isa sa kahalagahan ng sariling atin at hindi lamang sa kung ano ang itinakda ng
korte para sa lahat.

Kasama na natin ang asignaturang Filipino mula pa noong tumungtong tayo ng

elementarya. Ayon kay Tasic (2016), isinulong ni dating Pangulong Manuel L. Quezon
noong 1940 ang Executive Order No. 263 na nag-uutos sa lahat ng pribado at
pampublikong paaralan na isama sa kurikulum ang pagtuturo ng wikang pambansa. Ito
ngayon ang tinatawag nating asignaturang Filipino ngayon. Ito ang pag-aaral ukol sa
tamang paggamit ng ating wika at mga literaturang itinuturing nating kayamanan. Ayon
kay Jasareno (2012), ang asignaturang ito ay lumilinang sa mga kasanayan sa pakikinig,
pagsasalita, pagbasa, pagsulat at pag iisip sa Filipino. Sumasalamin ang asignaturang
Filipino sa pagkilala natin sa ating bansa. Ayon naman kay Tipones (2013), ito ang tulay
sa paghasa ng analitikal na pag-iisip ng mga kabataang Pilipino. Dahil ang dapat na
maunang hubugin sa kanila ay ang edukasyon sa kultura, tradisyon, kasaysayan, at lalo
na sa wika ng Pilipinas. Ang pag-aaral ng Filipino ay pag-aaral rin ng pagiging Pilipino.
Pilipino tayo kaya’t nararapat lamang na mas maging maigi ang pag-aaral natin sa sarili
natin at iyan ang wikang Filipino. Ang pag-aaral ng Filipino ay simula upang mapalawig
ang pagkilala at pagmamahal sa bayan. (“Bakit mahalaga ang Filipino,” 2014)

Ang asignaturang Filipino ay mahalaga hindi lang dahil isa itong

pangangailangan sa paaralan, ngunit dahil mga Pilipino tayo at dapat lang na maging
sanay tayo sa sarili nating wika. Ayon kay Dabu (2014), bagamat araw-araw na ginagamit
ang wikang Filipino sa tahanan man o sa kalsada, maraming mga Pilipino pa rin ang hindi
bihasa rito. Marami pa ring mga Pilipino ang patuloy na nagkakamali sa tamang paggamit
ng mga salita. Dahil sa pamamagitan ng pag-aaral ng asignaturang Filipino, magiging
mulat ang bawat mag-aaral tungkol sa tamang paggamit ng wika at mapapalawig mismo
ang ating pambansang wika. Dahil ayon kay Bienvenido Lumbera, "Ang wikang Filipino
ay di lamang isang simbolo ng ating pagiging bansa." Dahil sa wika natin nakatuon ang
asignaturang Filipino, ito na rin ang pagkilala natin na nabibilang tayo sa iisang nasyon
at ito ang ating pangangailangan upang mahubog ang bawat isa tungo sa iisang sistema
ng edukasyon

Ngunit dahil na rin sa pag-unlad ng sistema ng edukasyon sa bansa,

dumarami ang mga asignaturang kinakailangan ng mga mag-aaral upang makasabay
tayo sa sistema ng edukasyon sa iba’t ibang mga bansang mas maunlad sa atin. Lalo na
sa kolehiyo, kung saan nakadepende ang mga asignatura ng mag-aaral base sa kanilang
nais na propesyong kuhanin.
 Tunay ngang mahirap pagsabaysabayin ang mga requirements sa iba’t ibang
asignatura. Kaya naman may ilang mga estudyante ng kolehiyo na hindi na prayoridad
ang mga asignaturang wala namang kinalaman sa kanilang kurso. Tulad ng ilang mga
kurso sa business, medicine, engineering at iba pa, itinuturing lamang na minor
subject ang asignaturang Filipino.

Kaya naman sa taong 2018 ay ipapatupad na ang CHED Memorandum no. 20,
series of 2013 o ang pagrerebisa sa sistema ng edukasyon kapag nakatungtong na sa
kolehiyo ang mga nakapagtapos ng Grade 12, o ang unang batch ng Senior High sa
bansa. Ito ay inilabas noong Hunyo 28, 2013 na naglalayong tanggalin ang asignaturang
Filipino sa kolehiyo at ilipat na lamang ito sa Senior High School. Ang batas na ito ay may
layuning paunlarin ang mga kabataan sa kanilang napiling larangan at upang maging
mga mahuhusay ding mga indibidwal na pinahahalagahan ang kanilang mga kaalaman,
maging bukas dahil dito, at upang maging mas makabuluhan ang kanilang tungkulin sa
bansa at sa mas malawak pang komunidad. (Cariga at Giongco, 2014)

Ayon sa Commission on Higher Education, ang pangunahing layunin ng CHED

Memorandum no 20 series of 2013 ay ang sumusunod:

“General education thus lays the groundwork for the development of a professionally
competent, human and moral person. It also prepares the Filipino for the demands of
21st century life and the requisite abilities to anticipate and adapt to swiftly changing
situation, to think innovatively and create solutions to problems. General education
enables the Filipino to find and locate her/himself in the community and the world, take
part in and hopefully assert her/his identity and sense of community and nationhood amid
the forces of globalization.”

Sinasabi rito na dahil nga patuloy na umuunlad ang ating mundo, marapat lang na
paunlarin din natin ang sistema sa ating bansa, lalo na sa edukasyon. Dahil dito
matutulungan ang mga Pilipino makipagsabayan sa agos ng ating makabagong
heneraasyon.
 Mapagtutuunan ng maraming oras ang mga asignaturang kailangan ng mga mag-
aaral ayon sa kanilang nais na propesyon. Ibig sabihin ay mas lalawak ang kanilang
kaalaman patungkol sa kanilang larangan. Ayon kay Tabora (2013), ang General
Education ay hindi lamang tungkol sa edukasyon ngunit ukol din sa buhay na mayroon
tayo ngayon. Makatutulong ito sa pagbibigay liwanag sa mga mag-aaral upang maging
mga propesyonal at mga lider balang-araw.

Kalakip man ng pagtatanggal ng asignaturang Filipino sa kolehiyo, mananatili

naman ito sa Senior High School o ang itinuturing na pagsasanay sa kolehiyo. Mananatili
ding medium ang asignaturang Filipino kung nanaisin ng mga guro.

Ngunit ayon muli kay Tasic (2016), paano na maaalala ng mga kabataan ang
paggamit sa sariling wika natin kung ang asignaturang Filipino ay tatanggalin? Paano
natin mapapaunlad ang sariling bayan natin kung hindi natin kayang tangkilikin ang
sariling atin? Ang kahalagahan ng asignaturang Filipino ay katulad ng kahalagahan ng
ating sarili. Repleksyon ng ating mga Pilipino ang ating wika kaya hindi natin ito dapat
balewalain bagkus ay mas pahalagahan natin ito dahil ito ay magiging susi natin sa
matibay at malinaw na komunikasyon sa bawat isa. At komunikasyon na daan sa
tagumpay ng bawat Pilipino.

Ang kurikulum ay isang bagay na napakahalaga sa isang programang

pangkolehiyo. Ito ay nagsisilbing talaan ng mga kurso o asignatura at angbatayan at
gabay ng mga guro at mag-aaral sa institusyong pang-edukasyon. (Peña, et al. 2007)

Ayon kay Martin (2016), malaki ang ginagampanan ng wika sa pagbuo ng isang
pambansang identidad or kaakuhan, lalo na sa pagbabagsak sa proseso ng
globalisasyon. Mahalagang mabuo muna ang identidad ng isang bansa, para makasabay
sa hamon ng kasalukuyang panahon. Ang wikang Filipino ay isang isyung sosyo-politikal,
isang krusada na nangangailangan ng pag-unawa at atensyon mula sa mamamayan at
pinuno na nangunguna sa pagpapaunlad nito bilang kaluluwang ng isang bansa. Subalit
sa Pilipinas bunga ng globalisasyon, sa halip na paunlarin ang sariling wika, bakit unti
unting humihina ang wikang Filipino?
 Sa mga bansang mauunlad, tunay na kahanga hanga ang pagmamahal nila sa sarili
nilang wika. Sa bansang Hapon, ang mga pabatid sa trapiko ay na sa wikang Nihonggo.
Halimbawa, ang tawag sa “no right turn” sa kanilang bansa ay usetsu kinshi, “no left
turn”, sasetsu kinshi, at “no parking”, chuusa kinshi. Ang kanilang dahilan, dapat na aralin
natin ang kanilang wika upang maintindihan natin ang nais nilang sabihin. Ayon sa mga
Hapon, nasa wika lamang nila ang kanilang pag-unlad at wala nang iba pa. Sa Malaysia,
ang mga pabatid sa trapiko ay nasa wikang Bahasa Malaysia. Sa kanilang bilihan ng mga
libro, ang mga aklat ay nasa wika nila. Ang tawag sa Silicon Valley nila ay Cyber Jaya at
ang sentro ng kapangyarihan, ay Patra Jaya. Ngunit tayong mga Pilipino, panay Ingles
ang titulo kahit na sa mga pampublikong mga signages.

Ayon pang muli sa pananaliksik ni Martin (2016), bilang mga mananaliksik,

napakahalaga ng wikang Filipino. Sa katunayan, malaki ang naitutulong ng sariling wika
sa pagsusulong ng kahusayang pang-akademya sa iba’t ibang paaralan at unibersidad
dito sa Pilipinas. Nakapaloob ang kurikulum sa mga programang ito na nagsisilbing talaan
ng mga kurso o asignatura at ang batayan at gabay ng mga guro at mga mag aaral.

May Filipino sa Kolehiyo at Unibersidad

Nagbunga ang makabuluhang adbokasi. Dumating ang Abril 2018, ipinalabas ang
CMO No. 4 na may Policy on the Offering of Filipino and panitikan Subjects in All Higher
Education Programs a Part of the New General Education Curriculum. Simula sa
Akademikong Taon ng 2018-2019, magpapatuloy na maituro ang mga kursong Filipino
at Panitikan sa lahat ng programa sa Mataas na Edukasyon.

Ang minimum nay unit na kakailanganin na inilahad ng CMO No. 59 noong 1996 at
CMO No. 4, nang 1997 ay mananatili.

Para sa mga larang na kaugnay ng Humanidades, Agham-Panlipunan at

Komunikasyon, may 9 na yunit sa Filipino at 6 na yunit sa Panitikan.

Sa iba pang larang, 6 na yunit sa Filipino at isang kurso sa Panitikan.

 Malaya ang mga Institusyon sa paglalagay sa angkop na semester ng mga
nabanggit na mga kurso. Dagdag pa, Iniutos din na ipagpatuloy ang pagkakaroon ng mga
Kagawaran ng Filipinon sa mga Kolehiyo at Unibersidad nang ipagpatuloy ang
pagkakaroon ng mga nasabing kurso.

Mahihinuha sa memo na hinihiling ang mas mataas na antas ng kurso sa Filipino,

kumpara sa dati na inilagay na sa antas ng Senior High School. Wala man tiyak na
deskripsyong inilahad, ang Tanggol-Wika ay nagmungkahi ng mga kursong Filipino at
Panitikan. Ang Iba-ibang Kolehiyo at Unibersidad ay sumunod dito, samantala ang iba ay
bumuo ng mga kursong tumutugon sa kakailanganin ng mga pag-aaral at thrust ng kani-
kanilang Institusyon.

Mga Bagong Kursong Filipino

Dating Kurso sa Filipino
(mula sa mungkahi ng Tanggol-Wika)

Komunikasyon sa Akademikong Kontekstwalisadong Komunikasyon sa

Filipino Filipino (KOMFIL)

Pagbasa at Pagsulat Tungo Sa Filipino sa Iba’t-Ibang Disiplina

Pananaliksik (FILDIS)

Dalumat ng/sa Filipino (DALUMAT-

Masining na Pagpapahayag
FIL)- iba ito sa dating kurso

Sosyedad at Literatura/ Panitikang

Philippine Literature of the Region
Panlipunan (SOSLIT)- iba ito sa dating kurso

Sinesosyedad/ Pelikulang Panlipunan

Master Works of the World
(SINESOS)- iba ito sa dating kurso

Samantala, sa pinakahuling pangyayari, ibinaba nitong Oktubre 9, 2018 ang pasya

(G.R. 216930, 2177451, 217752, 218045, 218098, 218123) ng Korte Suprema hinggil
sap ag-alis ng TRO sa mga kursong Filipino at panitikan sa antas-Tersarya. Isusumite ng
Tanggol Wika ang motion for reconsideration dito.
 Hindi naman maitatanggi na inaaral din bilang kurso ang Filipino sa mga banyagang
bansa. Sa pananaliksik si San Juan (2015), itinala niya ang mga Institusyong akademiko
sa labas ng bans ana nagtuturo ng Wikang Pambansa. Nagmula ang tala mula sa
pagsusuri sa mga website ng mga kolehiyo at Unibersidad. Sa bilang, may dalawampung
(20) institusyon ang nagtuturo ng Filipino bilang required sa core courses, sampung (10)
paaralan sa high school at humigit kumulang na limampung (50) iba pang institusyon na
nagtuturo rin ng Philippine Studies.

Narito ang ilang mga tala:

Kolehiyo/ Unibersidad na Institusyon sa Iba pang Kolehiyo/

Nagtuturo ng Filipino Sekondarya na Unibersidad na
bilang bahagi ng Nagtuturo ng Filipino Nagtuturo ng Filipino at
kakailanganing Core Phlippine Studies
Courses

Princeton University Bahrain University of Hawaii-

Manoa
Illinois State University China
University of Michigan
California State University East Timor
Osaka University
Columbia University Greece
Sorbonne University
University of Alabama Kuwait
(France)
Yale University Libya
University of Melbourne
Harvard University Oman
University of Pennsylvania
Washington State Qatar
University of Washington
University
Kingdom of Saudi Arabia
Beijing University
University of Michigan
United Arab Emirates