Pagbasa at Pagsusuri sa Iba’t

Ibang Teksto Tungo sa

Pananaliksik

MODYUL 1

1 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

2 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
 Pagbasa
At
Pagsusuri
sa
Iba’t Ibang
Teksto Tungo sa
Pananaliksik
Para sa karagdagang katanungan at mga impormasyon maaring kontakin si Bb.
Micah Glorice Tamayo sa mga ss:

3 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Student’s Name: ____________________________________ Date of Submission: ____________________

Section: ____________________________ Teacher’s Name: ____________________________

PARENT FEEDBACK FORM

Please give us your impressions about the following (please put check ✓ whichever is applicable):

Area Excellent Very Good Good Satisfactory Not

Satisfactory
1 Content
2 Accuracy
3 Inter-Activity
4 Organization
5 Completeness

Suggestions for further improvement:

____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________
____________________________
PARENT’S SIGNATURE

Mga Aralin sa Modyul 1:

I. Kaalaman at Kasanayan sa Pagbasa:
Pagsusuri at Pagsulat ng Teksto

 Mga Batayang Kaalaman sa Mapanuring

Pagbasa
 Mga Kasanayan sa Mapanuring Pagbasa
 Tekstong Impormatibo: Para sa Inyong
Kaalaman

Ang Layunin ng Modyul na ito

ay matamo ang mga sumusunod na
kakayahan mula sa mga aralin 1.

Natutukoy ang mga batayang kaalaman sa
Pagbasa
 Natutukoy ang kahulugan at katangian ng mga
mahahalagang salitang ginamit ng Iba’t Ibang
Uri ng Tekstong Binasa
 Naibabahagi ang ilang halimbawa ng Iba’t
Ibang Uri ng Teksto
4 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
 ATING PAG-
ALAMIN USAPAN

Mahilig ka bang magbasa? Iguhit sa

“Huwag kang magbasa gaya ng mga
ibaba ang pinaka-paborito mong aklat.
bata, upang libangin sang sarili, o gaya
Kung hindi man aklat ang ng ibig
mga matatayog ang pangarap, upang
basahin, ilista ang anomang urimatuto.
ng Magbasa ka para mabuhay.”
akda, materyales, o genre ng panitikan -Gustave Flaubert-
na naging pinaka-paborito mo, Madame Bovary, 1857
matapos iguhit ay isulat sa ibaba kung
ano ang naging dahilan kung bakit mo
Dito iguhit ang paborito mong aklat.

5 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

 ANO ANG
Ang pagbasa ay isa apat na makrong
PAGBASA?
kasanayan na pangwika at ito ang
pinakagamitin sa lahat.
Ang pagbasa ay ang pagkilala at
pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga
sagisag na nakalimbag.
May iba’t ibang dahilan ang kung
bakit nagbabasa ang mga tao. May mga
nagbababasa para maaliw, ito ang
kadalasang dahilan ng mga nagbabasa ng
komiks, nobela at iba pang akdang
pampanitikan. May mga nagbabasa
upang makakuha ng impormasyon. Ito
ang dahilan ng mga nagbabasa ng dyaryo,
magasin, aklat at iba pang babasahing
akademiko.
Bakit mo siya naging paborito? Ayon kina Anderson et al., (1985) sa
aklat na Becoming a Nation of Readers,
ang pagbasa ay isang proseso ng pagbuo
ng kahulugan mula sa nakasulat na teksto.
Ito ay isang kompleks na kasanayan na
nangangailangan ng koordinasyon ng
iba’t iba at magkakaugnay na
pinamumulan ng impormasyon.
 Mula dito, mahihinuha na hindi
lamang teksto ang pinagmumulan
ng kahulugan kapag nagbabasa ang
isang tao, kung hindi ang iba pang
posibleng makapagpalalim at
makakatulong sa pag-unawa sa

6 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

  Ang mga kaalaman na ito ay C. Gumaganap itong mahalagang
maaring makakuha mula sa tungkulin sa ating pang-araw-araw
pinakikinggan, nakikita, at na buhay
kabuuang pagdanas ng isang
D. Nalalakbay natin ang mga lugar na
mambabasa sa reyalidad, lagpas pa
hindi natin nararating, nakikilala
sa nababasa mula sa teksto.
ang mga taong yumao na o hindi
Ayon naman kina Wixson et.al., natin nakikita
(1987) sa artikulong New Directionsa in
E. Naiimpluwensiyahan nito ang ating
Statewide Reading Assessment na
saloobin at palagay hinggil sa iba’t
nailathala sa pahayagang The Reading
ibang bagay at tao, at
Teacher ang pinagmumulan ng kaalaman
sa pagbasa. Sa kanilang
ANO-ANO ANG MGA
pagpapakahulugan sa pagbasa, tinukoy HAKBANGIN SA
nila ito bilang isang proseso ng pagbuo ng PAGBASA?
kahulugan sa pamamagitan ng
interaksiyon ng:
(1) Imbak na o umiiral nang kaalaman Dahil ang pagbasa ay hindi lamang
ng mambabasa gawaing sensori kundi higit sa lahat,
isang gawaing pangkaisipan, mayroon
(2) Impormasyong Ibinibigay ng itong sinusunod na kronolohikal na
Tekstong binabasa; hakbang. Ito ay ang mga sumusunod:
(3) Konteksto o kalagayan o sitwasyon a. Persepsyon- o pagkilala sa mga
sa pagbabasa nakalimbag na simbolo.
b. Komprehesyon- Pag-unawa sa
Sa kabuuan, ang pagbasa ay isang kaisipang nakapaloob sa mga
kompleks na kognitibong proseso ng nakalimbag na simbolo.
pagtuklas sa kahulugan ng bawat simbolo
upang makakuha at makabuo ng
kahulugan. May dalawang uri ng Pag-iinterpret
ng mga nabasang simbolo:
Tandaan din natin na mahalaga ang 1. Denotasyon- ito ay ang literal na
interaksiyon sa pagitan ng teksto at pamamaraan ng pag-unawa mula sa
mambabasa na hinuhulma ng mga mga diksyunaryo.
paniniwala, kaalaman, at karanasan ng a. Bigkas
BAKIT MAHALAGA b. Bahagi ng Pananalita (Gamit at
ANG PAGBASA? tungkulin ng salita)
c. Kayarian (Estruktura ng salita)
d. Etimolohiya (Pinagmulan ng salita)
e. Kasingkahulugan/ Kasalungat
2. Konotasyon- ito ay ang pamamaraan
Bunga ng knowledge explosion, naging ng pag-unawa mula sa mga
lalong mahalaga ang pagbabasa sa kontekstwal na mga giya (Context
sangkatauhan. Ilan sa mga halaga ng clues).
pagbabasa ay ang sumusunod: a. Kalokasyon (Pagsasanib ng
A. Nakakapagdulot ito ng kasiyahan at dalawang salita)
nakakalunas ng pagkabagot. b. Klaster (Kambal-Katinig)
B. Pangunahin itong kasangkapan sa
c. Kultural at Pangkaranasan

7 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

 ANG DALAWANG Mauuri rin ang pagbasa batay sa
KATEGORYA NG bilis o tulin. Ang unang bilis ay
MAPANURING
tinatawag na study speed o bilis habang
PAGBASA
nag-aaral bumasa. Ito ang pinakamabagal
na pagbasa at ginagamit ito sa mga
mahihirap na seleksyon. Kailangang
Nahahati sa dalawang
gamitin ang ganitong tulin lalo na kung
pangkalahatang kategorya ang
susunod na panuto o kaya’y kailangang
mapanuring pagbasa: Intensibo at
unawaing Mabuti ang nilalaman ng mga
Ekstensibo. Mula sa kahulugan ng mga
dokumento.
salita, mahihinuha na ang intensitibong
Ang pangalawang uri ng
pagbasa ay may kinalaman sa pagbasa
bilis ay tinatawag na matulin na
ng isang tiyak na na teksto habang ang
ekstensibong pagbasa naman ay may ANTAS NG PAGBASA
IBA’T IBANG URI
NG Sintopikal
PAGBASA

Analitikal
Ang pagbasa ay maaring mauri
batay sa layunin, kung gayon, ito ay
maaring skimming o scanning. Mapagsiyasat
Ang skimming o pinaraanang
Pri
pagbasa ang pinakamabilis sa pagbasa na mar
nakakaya ng isang tao. ya
 Ginagamit ito sa pagpili ng aklat
o magasin. Tinukoy ni Mortimer Adler at
 Sa pagtingin ng mga kabanata Charles Van Doren (1973) sa kanilang
ng aklat bago ito basahin. aklat na How to Read a Book ang apat na
 Pagkuha sa pangkalahatang antas ng pagbasa. Ito ay ang primaryang
impresyon sa nilalaman at iba antas (elementary), mapagsiyasat
pa. (inspectional) , analitikal na antas
Sa pamamagitan nito ang (analytical), sintopikal na antas
mga propesyunal tulad (syntopical) na bumubuo ng isang
doktor, abogado, inhinyero, propesor at hakbang-hakbang proseso, Hindi maaring
manunulat ay nakakahabol sa pagbabasa umusad sa pinakamataas na antas
ng mga makabago at napapanahong (sintopikal) hangga’t hindi pinagdadaanan
pangyayari sa kani-kanilang larangan. Ito ang nauna o mas mababang antas.
ay isang kasanayang kailangang
a. Primarya- Ito ang
madebelop nang mabuti sa pamamagitan
pinakamamabang antas ng pagbasa
ng pagtitiyaga at pagsasanay.
at pantulong upang makamit ang
Ang scanning naman ay ang
literasi sa pagbasa.
paghahanap ng isang tiyak na
 Ang kakayahan sa pagbasa sa
impormasyon sa isang pahina.
antas na ito ay kinapapalooban
 Dito, hinahangad na makuha lamang ng pagtukoy sa tiyak
ang kaisipan ng sumulat. na datos at ispesipikong
 Ang mahalaga ay makita nang
8 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
b. Mapagsiyasat- Sa antas na ito,
nauunawaan na ang mambabasa  Upang makamit ito, kailangang
ang kabuuan ng teksto at isagawa ng mambabasa ang mga
nakakapagbigay ng mga hinuha o sumusunod:
impresyon tungkol dito. a. Tukuyin kung saang
 Sa pamamagitan nito, larangang nakapaloob
nakakapagbigay ng ang teksto.
mabilisan ngunit b. Ibalangkas ang teksto
makabuluhang paunang batay sa kabuuang
rebyu sa isang teksto ang estruktura o kung
mambabasa upang matukoy paano ito inayos ng
kung kakailanganin niya ito may-akda.
at kung maari itong basahin c. Tukuyin ang suliranin
nang mas malaliman. na tinatangkang
 Maaring gamitin ang bininigyang linaw ng
skimmming sa antas na ito. may-akda.
 Tinitignan ng mambabasa d. Unawain ang
ang titulo, heading, at mahahalagang
subheading. Pinapasadahan terminong ginamit ng
rin niya ang nilalaman ng may-akda tungo sa
teksto upang maunawaan ang pag-unawa ng
kabuuang estruktura nito. kabuuang teksto.
 Pinapasadahan rin niya ang
e. Alamin ang argumento
nilalaman ng teksto upang
ng may-akda.
maunawaan ang kabuuang
estruktura nito. f. Tukuyin sa bandang
huli kung
 Paimbabaw ang katangian ng
nasolusyunan o
pagbasang ito sapagkat halos
nasagot ba ng may-
panlabas na bahagi lamang
akda ang suliranin ng
ng teksto ang tinitignan.
teksto.
 Hindi ito pinag-iisipan nang
malalim para magbigay ng g. Tukuyin kung saang
interpretasyon o pinag- bahagi ng teksto
uukulan ng pansin ang ilang nagkulang, nagkamali,
bahaging hindi mauunawaan o naging, ilohikal ang
ang teksto. pagpapaliwanag ng
may-akda.
 Ang pagtigil sa antas na ito
ay angkop lamang at dapat
gawin kung hindi na nakikita d. Sintopikal- Ang salitang syntopical
ang halaga ng materyales na ay binuo ni Mortimer Adler mula sa
binabasa sa ginagawang pag- salitang syntopicon na naimbento at
aaral. ginamit niya sa aklat na A Syntopion:
 Ngunit para sa karamihan ng An Index to the The Great Ideas
nanaliksik, ang antas na ito (1952), na nangangahulugang
ang panimulang pagbasa “koleksiyon ng mga paksa.”
para sa paghahanda sa mas  Tumutukoy ito sa uri ng
malalim pang-unawa para sa pagsusuri na kinapapalooban ng
9 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’tpaghahambing sa saiba’t
Ibang Teksto Tungo ibang
Pananaliksik
Narito ang limang hakbang para sa SUBUKI
Sintopikal na Antas ng Pagbasa:
N
 Pagsisiyasat- Mahalaga ang
pagsisiyasat tungkol sa sintopikal I. Basahin ang mga tanong sa
na pagbasa. Kailangan m mong ibaba bago simulant ang
tukuyin agad ang lahat ng pagbasa ng sumusunod na
mahahalagang akda sa isang seleksiyon. Pagkatapos
paksang nais mong pag-aralan. unawain ang mga tanong ,
Mula sa mga ito, kailangang hanapin ang sagot sa
tukuyin kung ano ang seleksiyon sa pamamagitan
ng scanning.
mahahalagang bahagi na may
kinalaman sa pokus ng iyong pag-
aaral. 1. Sino ang pangulo ng Pilipinas na
 Asimilasyon- Sa pamamagitan ng nagpagawa ng Bataan Nuclear
paraang ito, tinutukoy mo ang uri Power Plant?
ng wika at mahahalagang ___________________________
terminong ginagamit ng may-akda ___________________________
upang ipaliwanag ang kaniyang
kaisipan. Sa asimilasyon, 2. Magkano ang inutang ng Pilipinas
nagdedesisyon ka kung susuhay sa sa World Bank para maisagawa
mga naunang terminolohiya ng ito?
may-akda o gagawa ng sariling ___________________________
___________________________
kategorisasyon.
 Mga Tanong- Sa bahaging ito 3. Ano-ano ang dahlia kung bakit
tinutukoy mo ang mga katanungang hindi napakinabangan ang Bataan
nais mong sagutin na hindi pa Nuclear Power Plant?
nasasagot o malabong ___________________________
naipapaliwanag ng may-akda. ___________________________
Kailangang iba ang mga tanong na
ito sa mga suliraning binuo ng mga 4. Bakit nagpasya si Pangulong
naunang eksperto. Corazon Aquino na huwag nang
 Mga Isyu- Lumilitaw ang isyu patakbuhin ang planta maging sa
kung kapaki-pakinabang at Ang Bataan Nuclear Power Plant
makabuluhan ang nabuo mong Ang Bataan Nuclear Power Plant
tanong tungkol sa isang paksa at (BNPP) ay isang plantang nukleyar sa
may magkaibang pananaw ang mga Morong, Bataan. Itinayoito sa ilalim ng
binasang akda, natatalakay mo panunungkulan ni dating Pangulong
Ferdinand Marcos, ngunit sa kasamaang
nang maayos ang bawat panig at
palad, hindiito nagamit
nakakapagbibigay ka ng sariling
at napakinabangan. Noong Hulyo
kongklusyon, Maaring iba ang 1973, inanunsyo ni Pangulong marcos
kongklusyon mo sa mga nauna ang pagtatayo ng isang plantan nukleyar
nang eksperto. Ito ang nagiging saBataan sa ilalim ng kaniyang
ambag mo sa pagpapa-unlad ng programang nukleyar sa Bataan sa ilalim
paksa. ng kaniyang programang nukleyarna
10 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
 Sinimulan ang konstruksyon ng ATING
planta noong 1976 ngunit pinatigil
noong 1979 dahil diumano,nakitaan ito ALAMIN
ng mga eksperto mula sa Estados Unidos
ng napakaraming depekto. Naging I. Sa pamamagitan ng isang larawan,
suliranin ng ilansa mga naging alkalde iguhit mo ang buod, synopsis o
ang lokasyon ng planta na malapit sa deskripsyon ng isang aklat o
fault line at Bundok Pinatubo, isa sa anomang uri ng babasahin na sa
mgaaktibong bulkan sa Pilipinas. Nang tingin mo ay makapagpasimula ng
malapit nang matapos ang BNPP noong interes sa pagbasa. At sa dulo nito
1984, umabot sa $2.3 bilyonang naging ay lagyan ito ng kaunting
gastos sa konstruksyon nito. Ang paliwanag.
halagang ito ay inutang lamang ng
Pilipinas sa World Bank.Ang BNPP ay
idinesenyo upang lumikha ng 621
megawatts ng elektrisidad, ngunit
hanggang sakasaluyan ay hindi ito
napagana kahit isang minuto. 
Nang mapaalis sa puwesto
si Pangulong Marcos noong 1986,
nagpasya ang pumalit sa kaniyangsi
Pangulong Corazon Aquino na huwag
nang patakbuhin ang planta dahil sa
takot na magaya ito sa Chernobyl
Disaster sa Rusya. Gayundin, maraming
residente ng Bataan at mga organisasyon
angnagpakita ng matinding pagtutol
ditto. Kalaunan ay kinasuhan ng
gobyerno ng Pilipinas angWestinghouse,
II. Mag-isip ng isang aklat,
artikulo, o anomang genre ng
panitikan na katatapos mo lamang
basahin. Pag-isipan mo kung ano ang
motibasyon mo sa pagbasa ng
tekstong ito. Nasa uring intensibo o
ekstensiboPaliwanag:
ba ang pagbasa mo rito?
________________________________
Ilagay sa ibaba ang iyong karanasan
sa pagbasa________________________________
at maging handa sa
________________________________
pagbuo ng rebyu nito sa susunod na
aralin. ________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
11 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
12 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
  Biswalisasyon ng binabasa- Gamit ang
PAG- mga impormasyon mula sa teksto at
USAPAN imbak na kaalaman, bumubuo ang mga
mambabasa ng mga imahen sa kaniyang
isip habang nagbabasa.
MGA KASANAYAN SA  Pagbuo ng Koneksiyon- Pagpapayaman
MAPANURING PAGBASA ng ugnayan sa pagitan ng teksto at imbak
na kaalaman, bumubuo ng kaalaman ng
upang matiyak ang komprehensiyon.
 Paghihinuha- Pag-uugnay ng mga
impormasyon mula sa teksto at imbak na
kaalaman upang bumuo ng mga
pahiwatig at kongklusyon sa kalalabasan
ng teksto.
 Pagsubaybay sa Komprehensiyon-
Pagtukoy sa mga posibleng kahirapan sa
Iba’t ibang kasanayan ang dapat pagbasa ng teksto at paggawa ng mga
paunlarin sa bawat bahagi ng proseso ng hakbang upang masolusyunan ito.
pagbabasa. Ka kabuaan, mahahati ang mga  Muling Pagbasa- Muling pagbasa ng
kasanayan sa tatlong bahagi: Bago magbasa, isang bahagi o kabuuan ng teksto kung
Habang nagbabasa at Pagkatapos magbasa. kinakailangan kapag hindi ito
naunawaan.
A. Bago Magbasa- Simulan ang pagbabasa
sa pagsiyasat ng tekstong babasahin, Ang  Pagkuha ng Kahulugan mula sa
pagsusuri ng panlabas na katangian ng Konteksto- Paggamit ng iba’t ibang
teksto o kung kinakailangan bai to ayon estratehiya upang alamin ang kahulugan
sa itinakdang layunin ng pagbasa. ng mga di pamilyar na salita batay sa iba
pang impormasyon sa teksto.
 Kinapapalooban ng previewing o
surveying ng isang teksto sa C. Pagkatapos Magbasa- Upang
pamamagitan ng mabilisang maipagpatuloy ang malalim na pag-
pagtingin sa mga larawan, unawa at pag-alala sa teksto kahit
pamagat, at pangalawang pamagat natapos na ang proseso ng pagbasa,
sa loob ng aklat. mahalagang isagawa ng isang
 Sa bahaging ito, iuugnay sa mambabasa ang sumusunod:
inisyal pagsisiyasat ang mga
imbak at kaligirang kaalaman  Pagtatasa ng Komprehensyon-
upang lubusang masuri kung Sagutin ang iba’t ibang tanong ukol sa
naong uri ng teksto ang binasa upang matasa ang kabuuang
babasahin. komprehensiyon o pag-unawa sa binasa.
 Nakabubuo ng mga tanong at  Pagbubuod- Sa pamamagitan ng
matalinong prediksyon kung PAGKILALA SA OPINYON AT
tungkol saan ang isang teksto KATOTOHANAN
batay sa isinigawang pagsisiyasat.
 Ito ang pagsisimula ng
kognitibong proseso.

B. Habang Nagbabasa- Nangyayari ang

pinakamalaking bahagi ng kognisyon
habang nagbabasa. Sa bahaging sabay-
sabay na pinapagana ng mambabasa ang
iba’t ibang kasanayan upang lubusang
13 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
14 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
Pagkilala sa Opinyon at Katotohanan c. Damdamin- Ito naman ay ang
ipinahihiwatig ba pakiramdam ng
Ang pagtukoy kung opinion o manunulat sa teksto.
katotohanan ang isang pahayag ay  Maaring nagpapahayag ito ng
mahalagang kasanayan ng isang kaligayahaan, tuwa, galit , tampo,
mambabasa, lalo na’t napakarami nang o kaya naman ay matibay na
iba’t ibang impormasyon ang maaring
PAGSULAT NG
makuha sa internet.
PARAPHRASE,
Ang katotohanan ay mga pahayag
ABSTRAK, AT
na maaring mapatunayan o mapasubalian
REBYU
sa pamamagitan ng empirical na
karanasan, pananaliksik o pangkalahatang
kaalaman o impormasyon.
Ang paraphrase ay tumutukoy sa muling
Ang opinyon naman ay mga pagpapahayag ng ideya ng may-akda sa ibang
pahayag na nagpapakita ng preperensiya pamamaraan at pananalita upang padaliin at
o ideya batay sa personal na paniniwala palinawin ito para sa mambabasa.
 Mahalaga ang parapahrase sa
at iniisip ng isang tao.
pananaliksik upang tukuyin ang
Halimbawa, maituturing na katotohanan pinagmulan ng isang ideya.
 Narito ang isang halimbawa ng
ang pahayag na: paraphrase:
Ayon kay Bienvenido Lumbera (2000, p.
 Si Pangulong Rodrigo Duterte ang 130), Pambansang Alagd ng Sining sa
kasalukuyang pangulo ng Panitikan, mahalaga ang pagkakaroon ng
PAGTUKOY SA LAYUNIN, isang Wikang pambansa na maging
daluyan at asoirasyon at pagpapahalaga
PANANAW AT DAMDAMIN NG ng mga karaniwang mamamayan. Ito ay
TEKSTO dahil mas katanggap-tanggap ang
paggamot ng wikang Ingles sa iba’t ibang
sangay ng pamahalaaan at paaralan , na
wikang nauunawaan ng mamamayan.
 Ang paraphrase ay nagmula sa
sumusunod na sipi:
“Ang usapin ng wikang Pambansa ay
usapaing kinasasangkutan ng buhay ng
milyon-milyong Pilipino na hindi
nakapagsasatinig ng kanilang adhikain
at pananaw sa kadahilanang ang nasa
pamahalaan, paaralan at iba-ibang
Mahalagang sa umpisa pa lamang ng institusyong panlipunan ay sa Ingles
pagbabasa ng teksto at habang napapasailalim nagpapanukala at nagpapaliwanag”
ang pag-unawa rito ay matukoy na ang layunin, (Lumbera 2000,p.130)
pananaw, at damdamin g tekstp upang maging
Ang abstrak naman ay isang buod ng
epektibo ang pag-unawa rito.
pananaliksik, tesis, o kaya ay tala ng isang
a. Layunin- Ito ay tumutukoy sa nais komperensiya o anomang pag-aaral sa isang
iparating at motibo ng manunulat sa tiyak na disiplina o larangan.
teksto.  Ang abstrak ay nakakatulong sa
 Mahihinuha ito sa pamamagitan ng upang mablis na Makita ng isang
uri ng diskursong ginamit sa mambabasa ang kabuuang latag
pagpapahayag. ng pananaliksik kabilang ang mga
b. Pananaw- Ito naman ay tumutukoy sa layunin at kinalabasan nito.
kung ano ang preperensiya ng  Sa ilang publikasyon, tinatawag
15 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
  Ng mga panunuri upang C. Tukuyin kung ang sumusunod na
mapalaganap ng sariling kasanayan ay ginagawa bago, habang,
kaalaman na sumusuporta o kaya o pagkatapos magbasa.
ay nagpapasubali sa nilalaman ng ______1. Pagbuo ng mga biswal na
aklat. imahen.
 Maaring ang rebyu ay naglalaman ______2. Ebalwasyon sa
ng maikling buod ng aklat upang katumpakan at kaangkupan ng
aklat.
SUBUK ______3. Paghihinuha
AN ______4. Pagtatantiya sa bilis ng
pagbasa
ALAMI ______5. Pagbubuod ng Sintesis
A. Humanap ng iyong pinaka-gustong
______6. Previewing ng teksto o
sanaysay at ibigay ang pangunahing
mabilis na pagsusuri sa genre at
layunin, pananaw at damdamin nito.
halaga nito sa layunin ng
pagbasa.
1. Layunin
______7. Pagtukoy sa mga salitang
_________________________________
hindi nauunawaan sa
_________________________________
pamamagitan ng pag-uugnay sa
_________________________________
iba pang impormasyong
_________________________________
_________________________________
_________________________________
ATING
ALAMIN
2. Pananaw
_________________________________
_________________________________
_________________________________ Magbigay ng mga salitang may
_________________________________ kaugnayan sa Tekstong
_________________________________ Impormatibo.
_________________________________

3. Damdamin
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________

B. Isulat ang K kung katotohanan at O

kung opinion. Tekstong
______1. Si Pangulong Duterte
Impormatibo
lamang ang nakasugpo ng korapsyon sa
ating bansa.
______2. Pinaka-magaling na mga
mang-aawit si Sarah Geronimo.
______3. Napakahusay ang
pagganap ni Eugene Domingo sa
pelikulang ang babae sa septic tank.
______4. Napatunayan na nagnakaw
16 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
 PAG- SUBUK
USAPAN AN
I. PAGLIKHA
ALAMI
NG PATALASTAS
TUNGKOL SA PAG-IWAS AT
ANG TEKSTONG PAGSUGPO SA COVID-19
IMPORMATIBO  Ang patalastas na ito ay maaring sa
pamamagitang isang flyer o
polyeto.
 Anoman ang porma ng patalastas
ang piliin, kailangang naglalaman
Ang tekstong impormatibo, na kung ito ng impormasyon at kampanya sa
minsan ay tinatawag ding ekspositori, ay isang pag-iwas at pagsugpo sa COVID-19
anyo ng pagpapahayag na naglalayong .
magpaliwanag.  Ang polyeto naman ay nakaayos
depende sa haba ng impormasyon
 Kadalasang sinasagot ang mga
na nais ipahayag tungkol sa
katanungan na ano, kalian, saan, sino, at
paano.
 Pangunahing layunin nito na ATING
magpaliwanag sa mga mambabasa ng
anomang paksa na matatagpuan sa tunay
ALAMIN
na daigdig.
 Kakaiba siya sa piksyon, naglalahad ito
ng kuwento ng mga tunay na tao o Magbigay ng mga salitang may
nagpapaliwanag ng mga konseptong kaugnayan sa Tekstong Deskriptibo.
nakabatay sa mga tunay na pangyayari.
 Ang ilang tiyak na halimbawa ng
tekstong impormatibo ay biyograpiya,
mga impormasyon na matatagpuan sa
diksyunaryo, encyclopedia, o almanac,
papel pananaliksik, mga dyornal,
siyentipikong ulat, at mga balita sa
dyaryo.
May iba’t ibang uri ng tekstong
Impormatibo, depende sa estruktura ng
paglalahad nito:
A. Sanhi at Bunga – Ito ay estrukyura Tekstong
ng paglalahad na nagpapakita ng
pagkakaugnay ng mga pangyayari at
Deskriptibo
kung ano ang kinalabasan o naging
resulta ng mga paunang pangyayari.
B. Paghahambing – Ang mga tekstong
nasa ganitong estruktura ay
kadalasang nagpapakita ng mga
pagkakaiba at pagkakatulad sa
pagitan ng anomang bagay, konsepto,
o pangyayari.
C. Pagbibigay Depinisyon –

17 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

18 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
 PAG- SUBUK
USAPAN AN
ALAMI
I. PAGLIKHA NG PHOTO ESSAY
 Isang pamamaraan ang photo
ANG TEKSTONG essay o paggamit ng larawan o
DESKRIPTIBO litrato sa pagsasalaysay o
paglalahad ng anomang bagay
at pangyayari.
 Sa pamamagitan ng mga serye
mga larawan at maikling
Ang tekstong deskriptibo ay may caption, naibibigay ang
layuning maglarawan ng isang bagay, tao, mahahalagang ideya na nais
lugar karanasan, sitwasyon, at iba pa. iparating ng gumagawa nito.
 Ang uri ng sulating ito ay  Siguraduhing orihinal ang mga
larawan na gagamitin dito.
nagpapaunlad sa kakayahan ng
 Ilagay ito sa isang bond paper.
mag-aaral na bumuo at
maglarawan ng isang partikular
na karanasan.
ISANG MUNTING
 Dagdag pa, nagbibigay ang
sulatin na ito ng sining ng
PAALALA:
deskripsyon na magpinta ng
matingkad at detalyadong
imahen na nakakapukaw sa isip
at damdamin ng mga
mambabasa.
 Dahil ang desksripsiyon ay isang
uri rin ng paglalahad at
naisasagawa rin sa pamamagitan
ng mahusay na eksposisyon,
madalas na nahihirapan ang mga
manunulat na gumawa ng
sulating puro paglalarawan
lamang ang nilalaman.
 Pinatatag ng paglalarawan ang
anomang porma ng sulatin kung
mahusay at angkop na
pagkakagamit nito.

Katangian Ng Tekstong
Deskriptibo
 Ang Tekstong Deskriptibo ay may
malinaw at pangunahing impresyon “Puwedeng mapagod at umiyak. Huwag lamang
na nililikha sa mga mambabasa. hihinto. Padayon!”
 Ang Tekstong Deskriptibo ay -Binibining M.
maaring obhektibo o suhetibo, at
maari ding magbigay ng pagkakataon

19 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

MGA REPERENSYA:
Para sa iba pang impormasyon at detalye, maaring tumingin sa mga sumusunod ng aklat;
 Pagbasa at Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik, ©REX Publishing,
Awtor; De Laza (2016)
 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino, ©RAJAH Publishing House
Awtor;Austero et., (2016)
 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino, ©Jimczyville Publications,
Awtor; Peṅa et. Al., (2016)
 TALABAN: Komunikasyon, Pagbasa, at Pananaliksik sa Filipino, ©REX Publishing,
Awtor; Sicat-De Laza et. Al., (2017)
 TAN-AW: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino, ©Aviba
Publishing House, Awtor; Ampil et. Al., (2017)
 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino, ©Jimczyville Publications,
Awtor; Peṅa et. Al., (2016)
Para sa iba pang impormasyon at detalye, maaring tumingin sa mga sumusunod ng website;
 https://usefilipinoeveryday.wordpress.com/2017/10/13/blog-post-title/
 https://philnews.ph/2019/07/17/ng-at-nang-kaibahan-wastong-paggamit-ng-ng-at-nang/
 http://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html
 https://www.tagaloglang.com/gitling/
 https://www.slideshare.net/tinelachica04/kompan11kakayahang-sosyolingguwistiko-at-pragmatik
 https://www.google.com/search?
q=kultura&tbm=isch&ved=2ahUKEwje5Y3dsc7qAhUpEqYKHfHVAJgQ2-
cCegQIABAA&oq=kultura&gs_lcp=CgNpbWcQAzIECCMQJzIECCMQJzIECAAQQzICCAAy
BAgAEEMyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADoHCCMQ6gIQJzoFCAAQsQNQoZgOWN2v
DmC-
sw5oAXAAeAGAAa8EiAGQEpIBCzAuMS4yLjIuMS4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWe
wAQo&sclient=img&ei=xYEOX57vDKmkmAXxq4PACQ
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-
GB#imgrc=tOLvwoHveKCjbM&imgdii=9rFhSKXEetBJ7M
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-
GB#imgrc=JWIEa8r4C1jhqM&imgdii=tOLvwoHveKCjbM
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-GB#imgrc=JWIEa8r4C1jhqM

20 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

 http://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html
 https://www.tagaloglang.com/gitling/
 https://www.slideshare.net/tinelachica04/kompan11kakayahang-sosyolingguwistiko-at-pragmatik
 https://www.google.com/search?
q=kultura&tbm=isch&ved=2ahUKEwje5Y3dsc7qAhUpEqYKHfHVAJgQ2-
cCegQIABAA&oq=kultura&gs_lcp=CgNpbWcQAzIECCMQJzIECCMQJzIECAAQQzICCAAy
BAgAEEMyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADoHCCMQ6gIQJzoFCAAQsQNQoZgOWN2v
DmC-
sw5oAXAAeAGAAa8EiAGQEpIBCzAuMS4yLjIuMS4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWe
wAQo&sclient=img&ei=xYEOX57vDKmkmAXxq4PACQ
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-
GB#imgrc=tOLvwoHveKCjbM&imgdii=9rFhSKXEetBJ7M
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-
GB#imgrc=JWIEa8r4C1jhqM&imgdii=tOLvwoHveKCjbM
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-GB#imgrc=JWIEa8r4C1jhqM
 https://www.google.com/search?
q=pananaliksik+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwjpyNvWnsnqAhUKDZQKHfNCA7cQ2-
cCegQIABAA&oq=pananaliksik+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQQzoCCAA6BggAE
AcQHjoICAAQBxAFEB5QtdEEWNHnBGCj7gRoAHAAeACAAaIBiAG7CpIBAzcuNpgBAK
ABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=img&ei=tM4LX-
meM4qa0ATzhY24Cw&bih=608&biw=1349&hl=en-GB&hl=en-
GB#imgrc=Q4_Q8cjrHvREYM
 https://www.google.com/search?
q=Komunikasyon+at+wika+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwiIp-
zJnsnqAhULe5QKHS2jC9oQ2-
cCegQIABAA&oq=Komunikasyon+at+wika+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoHCCMQ6gIQJ1
DuPViMsQFgwLUBaARwAHgAgAGoDYgB2SaSAQc2LTEuMi4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXd
pei1pbWewAQo&sclient=img&ei=mc4LX8j2M4v20QStxq7QDQ&bih=608&biw=1349&hl=en-
GB&hl=en-GB#imgrc=VOWU2lD5j8seDM
 https://www.google.com/search?
q=Komunikasyon+at+wika+cliparts&tbm=isch&ved=2ahUKEwiIp-
zJnsnqAhULe5QKHS2jC9oQ2-
cCegQIABAA&oq=Komunikasyon+at+wika+cliparts&gs_lcp=CgNpbWcQAzoHCCMQ6gIQJ1
DuPViMsQFgwLUBaARwAHgAgAGoDYgB2SaSAQc2LTEuMi4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXd
pei1pbWewAQo&sclient=img&ei=mc4LX8j2M4v20QStxq7QDQ&bih=608&biw=1349&hl=en-
GB&hl=en-GB#imgrc=tjWH0NAWwmUilM&imgdii=CKzCBAEFMr34EM
21 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
22 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
23 Pagbasa At Pagsusuri sa Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik