Filipino 9 Q4 Week 4
Filipino 9 Q4 Week 4
Filipino 9 Q4 Week 4
Mga Inaasahan
Paunang Pagsubok
Basahing mabuti ang mga pahayag. Alamin ang damdamin nakapaloob dito.
Isulat ang letra ng tamang sagot.
4. “Iniibig ninyo ang inyong bayan gaya ng pag-ibig natin sa lahat ng nagbibigay sa
atin ng ligaya. Ngunit sa araw na kayo‟y maghirap, magutom, pag-usigin, ipagsuplong
at ipanganyaya ng inyo na ring mga kababayan – sa araw na iya‟y itatakwil ninyo ang
inyong sarili, ang inyong Inang-bayan at ang lahat-lahat na.”
A. kalungkutan B. panibugho C. kataksilan D. pagmamahal
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
2
Balik-tanaw
5. Siya ang mapagmahal na ina nina Basilio at Crispin na may asawang pabaya.
Pagpapakilala ng Aralin
Tanging isang tao – ang nagpapalakad ng bangka – ang noo’y hindi umiimik at
di pansin ang gayong kasayahan. Isa siyang binatang may matipunong
pangangatawan at nakaaakit na pagmumukha gawa ng kaniyang mapapanglaw at
malalaking mata at saka mga labing may anyong kapita-pitagan. Ang maitim, mahaba
at gusot niyang buhok ay halos nakalugay sa kaniyang bilugang liig. Nakasuot siya ng
isang barong ang kayo’y magaspang at ang bisig na malalakas. Kung ikampay niya
ang malapad at malaking sagwang siya ring ipinang-uugit, ay para lamang isang
patpat na nilalaro sa tubig upang mapalakad ang dalawang bangka.
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
3
Kabanata X
Lilisanin ni Elias ang pook, at ibig ding umalis ni Salome upang manirahang
kapiling ng mga kamag-anak sa Mindoro. Kung hindi lamang sa kanilang mga
kapalaran, maaaring matagal nang nagpakasal ang dalawang magkaibigan sa puso.
Ibig sana ni Salome na makapiling si Elias, na samahan siya nito sa paglipat sa
Mindoro, subalit walang kalayaan si Elias na gawin ito dahil sa mga kaganapan noong
araw na iyon bago sila muling nagkita. Hiniling ni Elias na pahalagahan ni Salome
ang taglay pa nitong kabataan at kagandahan upang makakita ng kapalit niya para
maging kaisang-dibdib. Hinikayat naman ni Salome, na sa kaniyang paglayo, gamitin
ni Elias ang tahanan ni Salome bilang kaniyang tirahan at tulugan, bilang pag-aalala
nila sa isa’t isa habang magkalayo. Para kay Salome, sapat ito upang maituring na
magkasama pa silang dalawa sa kabila ng kanilang pagkakalayo sa isa’t isa.
Kabanata XXXIII
Tumungo si Elias sa tanggapan ni Ibarra. “Kayo ang nagligtas sa aking buhay,”
ang bati ng mahiwagang panauhin na tila nahuhulaan ng nilalaman ng isip ni Ibarra.
“Nagsadya ako rito para mangutang ng loob sa inyo,” pahayag ni Elias.
“Ipinamamanhik ko po sa inyong huwag mababanggit kanino pa man ang ibinulong
ko sa inyo sa simbahan. Matatag na sinagot ni Ibarra na hindi dapat mabahala si
Elias at hindi niya ito isusuplong. Sinabi rin ni Elias kay Ibarra na ipaaalaala sa
kaniya na kailangan makita ng kaniyang kaaway na siya’y walang pag-ingat at
nagtitiwala sa lahat.
Nagulat si Ibarra at naibulalas na “Aking mga kaaway! May kaaway po ba ako?”
“Tayong lahat ay may kaaway, ginoo, mula sa pinakamaliit na kulisap hanggang sa
may-isip na tao, mula sa lalong aba hanggang sa pinakamayaman at
makapangyarihan! Ang pakikipag-alit ay siyang batas ng buhay,” sagot ni Elias.
Kabanata XLV
Nagpunta sa kagubatan si Elias at hinanap si Kapitan Pablo. Nang makita ni
Elias ang matandang Pablo, may tali ang ulo nito ng isang bigkis na kayong may
bahid ng dugo. Kaya, nagkakilala silang dalawa. May anim na buwan na nang huli
silang magkita. Noon, ayon kay Tandang Pablo, siya ay naaawa kay Elias. Subalit
ngayon nagkapalit sila ng puwesto. Si Elias ay malakas samantalang ang matanda ay
sugatan at lugami sa hirap ng katawan at kalooban.
Ipinaliwanag ni Elias sa Kapitan na nais niya itong isama sa lupain ng mga di-
binyagan upang doon na manirahan nang payapa kahit na malayo sa sibilisasyon,
yaman din lamang na walang nangyari sa kaniyang paghahanap sa angkang
nagpahamak sa kaniyang pamilya. Binigyang-diin ni Elias na magturingan na lamang
silang dalawa bilang mag-ama yayamang pareho na lang silang nag-iisa sa buhay.
Kabanata XLIX
Sa kanilang pagpapalitan ng kurukuro, humanga si Ibarra kay Elias,
samantalang ang piloto‟y hindi rin makapaniwala sa mga ideya ni Ibarra.
Nang banggitin ni Ibarra na ang utang niya sa kaniyang bayan ang kaniyang
kaligayahan, sinagot din siya ni Elias na utang din niya sa bayan ang kaniyang mga
kasawian. Medyo nag-isip si Ibarra at hiniling na isalaysay kahit bahagi lamang ng
kaniyang buhay upang kahit paano’y maunawaan niya ang mga pangangatwiran ng
piloto.
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
4
Kabanata LIV
Ipinagtapat ni Elias ang natuklasang pag-aalsa na sinasabing si Ibarra ang may
panukala. Muli’y pinagpayuhan niya si Ibarra na iligtas ang sarili alang-alang sa
bayan. Iminungkahi ni Elias na sunugin ang mga kasulatan na maaaring
magpahamak sa kaniya.
Kabanata LV
Nang malaman ang pagdakip kay Ibarra ay agad niyang kinuha ang
mahalagang bagay na inihanda ni Ibarra. Inilagay din niya sa lalagyan ang larawan ni
Maria Clara. Isinakbat sa balikat at bago tumalon sa bintana ay sinugo ang mga
takaw-apoy na mga papeles.
Ang dalawang sibil na dumating at gustong kunin ang mga papeles na
magagamit na ebidensiya laban kay Ibarra ay sinalubong ng malaking apoy.
Kabanata LXI
Habang sakay ng bangka ay nagpalitan ng kuru-kuro sina Ibarra at Elias
tungkol sa kung paano makatatakas. Balak ni Elias na dalhin si Ibarra sa kaibigan sa
Mandaluyong upang pansamantalang itago. Dadalhin niya roon ang kayamanan ni
Ibarra na magagamit niya upang mangibang bansa. Iminungkahi ni Ibarra na
sumama si Elias sa kaniya at magturingan silang magkapatid. Dito‟y tumutol si Elias
dahil baka kailanganin daw siya ng kaniyang bayan. Hindi na rin mangingibang
bansa si Ibarra at maging pibustero at maghimagsik nang totoo.
1. Pormal na Wika
Ginagamit ito sa loob ng mga paaralan, sa opisina, at halos sa lahat ng bahagi
at ahensiya ng ating lipunan. Maging sa paglilimbag ng mga aklat, ito rin ang ating
tanging gamit.
Pampanitikan
Maging sa larangan ng midya, radio man o telebisyon, wikang pambansa pa rin
ang karamihan sa ginagamit. Sa larangan ng mga sining, sa pinilakang tabing lalo na
sa paggawa ng mga kanta hindi rin mapag-iiwanan ang wikang pambansa.
Gumagamit rin ang mga manunulat ng mga mabubulaklak at mga matatalinhagang
mga salita. Ito ang kanilang mga panghikayat sa kanilang mga tagapagtangkilik.
Halimbawa ng Pampanitikang wika:
kabiyak ng puso ilaw ng tahanan kapit-tuko
bukas palad bunga ng pagmamahalan kutis porselana
mababaw ang luha magbanat ng buto pusong bato
2. Impormal na Wika
Ang impormal na wika ay kinabibilangan ng mga salita na karaniwang
ginagamit na pang araw-araw. Mga wika na kadalasan nating naririnig at ginagamit
sa loob ng bawat tahanan. Impormal ang tawag natin sa mga salitang ito dahil hindi
kailangan na pumasok sa isang paaralan para ito ay matutuhan.
Lalawiganin
Kadalasang may ibang tono o punto ang istilo ng pananalita ng mga tao sa
lalawigan o probinsiya. Ang bawat wikang lalawiganin ay may magkakaibang punto o
bigkas. Ito ang kanilang mga natatanging karakter na sadyang mahirap gayahin kung
hindi ka taal sa isang lugar. Halimbawa ng Lalawiganing wika:
Tagalog: aalis kanin alikabok paa
Ilokano: papanaw inapoy tapok saka
Cebuano: molakaw kan-on abug tiil
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
5
Balbal o Kolokyal
Sa mga kabataan, mabenta ang mga salitang balbal at kolokyal. Sila-sila na rin
mismo ang mga nag-iimbento ng bawat wika na kanilang mga ginagamit. Salitang
kanto kung tawagin ito ng ilan. Hindi man ito makikita sa ating mga diksionaryo ay
sikat ito at patuloy na ginagamit sa sirkulasyon ng mga kabataan. Noong mga
naunang mga dekada, nauso ang pagbabaligtad nila ng mga salita tulad na lamang ng
erpats at ermats na ibig sabihin ay tatay at nanay. Ngayon, nakikita ang pagbabalik
ng ganitong estilo ng mga pananalita tulad na lamang sa mga pauso sa telebisyon na
lodi at werpa. Iba pang halimbawa ng Balbal o Kolokyal na wika:
musta – kumusta frenshie – kaibigan gurang – matanda
tipar – party ewan – aywan anyare? – anong nangyari?
chaka – pangit yosi – sigarilyo utol – kapatid
https://takdangaralin.ph/antas-ng-wika/
Mga Gawain
Igrupo ang mga salita mula sa kahon ayon sa antas ng wika nito.
2. Anong katangian ni Elias bilang isang kaibigan ang mababakas mula sa mga
binasang Kabanata?
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
6
5. Kung ikaw ang nasa katayuan ng sumusunod na persona, ano ang ipapayo mo kay
Elias tungkol sa mga dapat niyang gawin matapos ang pagdakip kay Ibarra? Gamitin
ang teknik na Look at Others Viewpoint.
a. May katungkulan sa pamahalaan
b. Isang alagad ng simbahan
c. Kaibigan
Gawain 1.3.
Ilahad ng sariling damdamin ukol sa mga sitwasyon hango sa nobela.
5. “Nagdurusa ako sa mga kasawiang hindi ako ang may kagagawan. Matagal na
sanang pinakasalan ko si Salome at bumuo ng pamilya. Pero dahil ayaw kong danasin
ng aking mga anak ang kasawiang dinanas naming magkapatid. Pinili kong
magkalayo kami ng babaing aking pinakamamahal. Nais kong magwakas sa akin ang
kasawian ng aking pamilya.”
Tandaan
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
7
Pag-alam sa Natutuhan
Pangwakas na Pagsusulit
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
8
at ipanganyaya ng inyo na ring mga kababayan – sa araw na iya‟y itatakwil ninyo ang
inyong sarili, ang inyong Inang-bayan at ang lahat-lahat na.” Ano ang damdaming
namamayani kay Elias?
A. kalungkutan B. panibugho C. kataksilan D. pagmamahal
Pagninilay
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
9
FILIPINO 9
SAGUTANG PAPEL
Ikaapat na Markahan- Ikaapat na Linggo
Gawain 1.1
Pambansa Pampanitikan Lalawiganin Balbal o Kolokyal
1. 1. 1. 1.
2. 2. 2. 2.
3. 3. 3. 3.
4. 4. 4. 4.
5. 5. 5. 5.
Gawain 1.2
1. Pagmamahal sa Magulang
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pagmamahala sa Kasintahan
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pagmamahal sa kapwa
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pagmamahal sa Bayan
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
2.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
10
3.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
4.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
5.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Gawain 1.3
1.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
2.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
3.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
4.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
5.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pag-alam sa Natutuhan
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo
11
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Pangwakas na Pagsusulit
1
2
3
4
5
Pagninilay
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Modyul sa Filipino 9
Ikaapat na Markahan: Ikaapat na Linggo