Self-Instructional Manual (SIM) For Self-Directed Learning (SDL)
Self-Instructional Manual (SIM) For Self-Directed Learning (SDL)
Self-Instructional Manual (SIM) For Self-Directed Learning (SDL)
UNIVERSITY OF MINDANAO
College of Teacher Education
BSEd - Filipino
1
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Talaan ng Nilalaman
Part I
Course Outline 4
Course Outline Policy 4
Part II
8
ULO for Week 1-3
ULoa 8
Metalanguage 8
Essential Knowledge 8
Self- Help 13
Let’s Check 14
Let’s Analyze 15
In a Nutshell 17
Q & A List 18
Keyword Index 18
ULOb 19
Metalanguage 19
Essential Knowledge 19
Self- Help 23
Let’s Check 23
Let’s Analyze 25
In a Nutshell 27
Q & A List 28
Keyword Index 28
ULO for Week 4-5
ULOa 29
Metalanguage 29
Essential Knowledge 29
Self- Help 31
Let’s Check 32
Let’s Analyze 33
In a Nutshell 35
Q & A List 37
Keyword Index 37
ULOb 38
Metalanguage 38
Essential Knowledge 38
Self- Help 39
Let’s Check 40
2
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Let’s Analyze 42
In a Nutshell 43
Q & A List 44
Keyword Index 44
ULO for Week 6-7
ULOa 45
Metalanguage 45
Essential Knowledge 45
Self- Help 49
Let’s Check 49
Let’s Analyze 51
In a Nutshell 53
Q & A List 54
Keyword Index 54
ULOb 55
Metalanguage 55
Essential Knowledge 55
Self- Help 61
Let’s Check 62
Let’s Analyze 63
In a Nutshell 64
Q & A List 65
Keyword Index 65
ULO for Week 8-9
ULOb 66
Metalanguage 66
Essential Knowledge 66
Self- Help 71
Let’s Check 72
Let’s Analyze 73
In a Nutshell 76
Q & A List 77
Keyword Index 77
3
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
4
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Simulan na natin!
7
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Big Picture
Week 1-3: Unit Learning Outcomes (ULO): Pagkatapos ng yunit na ito, ikaw ay
inaasahang:
Metalanguage
Essential Knowledge
Para isagawa ang ULOa sa unang tatlong linggo, kinakailangang ganap mong
maintindihan ang mga kahulugan, katuturan, at teorya ng pagsasaling-wika na
makatutulong sa pag-unawa mo sa mga sumusunod na mga pahina. Tandaan, maari
kang gumamit pa ng ibang sanggunian para sa mas malawakang pagkaunawa tulad ng
aklat, mga artikulo, teksto, at iba pa na makikita at makukuha mula sa silid-aklatan ng
unibersidad tulad ng ebrary, search.proquest.com etc.
Kahulugan ng Pagsasalin
1. “Ang pagsasaling-wika ay isang proseso kung saan ang isang pahayag, pasalita man o
pasulat, ay nagaganap sa isang wika at ipinapalagay na may katulad ding kahulugan sa
isang dati nang umiiral na pahayag sa ibang wika.” (C. Rabin , 1958)
8
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Katuturan ng Pagsasalin
1. Translation consists in producing in the receptor language the closest natural equivalent
of the message of the source language, first in meaning and secondly in style.
2. Translation may be defined as the replacement of textual material in one language (source
language) by equivalent textual material in another language (target language).
4. Translation is reproducing in the receptor language a text which communicates the same
message as the source language but using the natural grammatical and lexical choices
of the receptor language.
9
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
5. Translation is made possible by an equivalence of thought that lies behind its different
verbal expressions.
Tagabasa A Tagabasa B
Wika ang midyum ng pagsasalin; nasa kaibuturan nito ang kakayahang linggwistiko ngunit
ayon kay Bassnet-McGuire (1980), ang pagsasalin ay nasasaklaw ng semiotics. Ang semiotics
ay agham tungkol sa “signs system or sign structures, sign processes and sign functions”
Samakatwid, hindi lamang wika ang kasangkot sa proseso ng pagsasalin kundi maging
ang malalim na pagkaunawa sa kultura. Binigyang diin ni Bassnet-McGuire ang mahigpit na
ugnayan ng teorya at praktis ng pagsasalin. Sinabi niya na sa kabila ng maraming pagsasaling
naisagawa na, ang sistematikong pag-aaral tungkol sa proseso ng pagsasalin ay masasabing
‘nasa kasanggulan pa’.
10
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
11
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Ganito rin ang ipinahayag ni George Chapman (1559-1634), ang nagsalin kay Homer,
na nagsasabing kailangang ‘mahuli’ ng tagasalin ang diwa ng orihinal. Batay ito sa paniniwalang
posibleng ilipat ang diwa at tono ng orihinal sa ibang kontekstong kultural sa pamamagitan ng
isang tagasalin na singhusay ng orihinal na awtor at may tungkulin at responsabilidad hindi
lamang sa kanyang pinag-uukulang tagabasa kundi maging sa orihinal na awtor.
Naniniwala naman sina Wyatt (1503-42) at Surey (1517-47), na kilala sa kanilang mga
salin ng mga tula ng Italyanong makatang si Petrach, na hindi lamang ang kahulugan ng orihinal
ang dapat maisalin kundi pati ang epekto at tungkulin nito sa orihinal na mambabasa.
Para naman kay John Dryden (1631-1700), may tatlong uri ng salin: (1) metaphrase o
salita-sa-salitang tumbasan; (2) paraphrase o pagsasalin ng kahulugan sa kahulugan; at (3)
imitation o malayang salin, na maaaring baguhin ng tagasalin ang orihinal sa ano mang paraan
sa palagay niya’y tama. Idinagdag din ni Dryden na kailangang makatugon ang tagasalin sa ilang
krayterya: Kailangang siya ay isa ring makata; mahusay sa dalawang wikang sangkot sa
pagsasalin; at nauunawaan niya ang diwa at katangian ng orihinal na makata bukod sa umaayon
siya sa pamantayang pampanulaan ng kanyang sariling panahon.
Halos ganito rin ang pananaw ni Alexander Pope (1688-1744), na nagbigay diin din sa
estilo ng orihinal at sa pagpapanatiling buhay sa ‘apoy’ ng tula.
Sinabi rin I Bassnett-McGuire na may iba’t ibang konsepto ang nangingibabaw tungkol sa
pagsasalin sa iba’t ibang panahon; nagbabago ang papel at tungkulin ng tagasalin batay sa
nagbabagong mga konseptong ito; at napakarami pa ring dapat pag-aralan tungkol sa epekto ng
iba’t ibang teorya sa proseso mismo ng pagsasalin.
Ayon naman kay Steiner (1992), ang literature tungkol sa teorya at praktis at kasaysayan
ng pagsasalin ay nahahati sa apat na panahon bagamat mahirap tukuyin ang aktwal na
12
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Self-Help: You can also refer to the sources below to help you further
understand the lesson:
13
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
14
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Let’s Check
Gawain 1. Dahil natutunan mo na ang unang bahagi ng batayang kaalamn sa pagkatuto ng
pagsasaling-wika, sagutin ang sumusunod. Pagtapat-tapatin ang Hanay A at Hanay B. Isulat ang
wastong sagot sa patlang bago ang bilang ng aytem
Hanay A Hanay B
_____ 1. Ang pagsasalin ay maaaring maisagawa sa a. M. Larson
pamamagitan ng pagtutumbas sa kaisipang nasa likod b. J.C Catford
ng mga pahayag na berbal. c. Guamen
_____ 2. “Ang pagsasaling-wika ay isang proseso kung saan ang d. B. Hatim at I. Mason
isang pahayag, pasalita man o pasulat, ay nagaganap e. E. Nida
sa isang wika at ipinapalagay na may katulad ding f. Nida at Taber
kahulugan sa isang dati nang umiiral na pahayag sa g. C. Rabin
ibang wika.” h. T. Savory
_____ 3. Paghaharap o pagsasama ng panglinggwistikang i. Popovic
sistema na kung saan ang pagbabago sa pagsasalin ay j. Santiago
natutukoy sa pagkakaiba ng dalawang wika, dalawang k. P. Newmark
awtor, at dalawang kaligirang kasangkot sa panitikan.
_____4. Isang proseso ng paglilipat sa pinakamalapit na
katumbas ng diwa o mensaheng nakasaad sa wikang
isasalin.
_____ 5. Ang pagsasalin ay muling paglalahad sa tumatanggap
na wika ng tekstong naghahatid ng mensaheng katulad
ng sa simulaang wika ngunit gumagamit ng piling mga
tuntuning panggramatika at mga salita ng tumatanggap
na wika.
_____ 6. Ang pagsasalin ay pagpapalit ng tekstwal na materyal
sa isang wika (SL) ng katumbas na tekstwal na
materyal sa iba pang wika (TL).
_____ 7. Sistematikong paraan ng paglilipat ng diwa o mensahe
mula sa isang wika patungo sa ibang wika.
_____ 8. Ang pagsasalin ay paglalahad sa tumatanggap na wika
ng pinakamalapit na natural na katumbas ng mensahe
ng simulaang wika, una’y sa kahulugan at pangalawa’y
sa estilo.
_____ 9. Ang pagsasalin ay isang prosesong komunikatibo na
nagaganap sa loob ng isang kontekstong panlipunan.
_____10. Sining ng pagpapahayag ng isang orihinal na akda nang
hindi nagbabago ang diwa at kaisipang ipinahahayag
nito tungo sa ibang wika.
15
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Let’s Analyze
Gawain 1. Ang pagkatuto sa mga kahulugan ng pagsasalin batay sa mga may-akda ay hindi
sapat. Sa ULOa natalakay rin ang katuturan at teorya ng pagsasalin. Sa bahaging ito, sagutin
ang mga sumusunod na katanungan. Ipaliwanag nang maayos ang bawat sagot sa mga
katanungan.
1. Nabanggit sa katuturan ng wika na ang pagsasalin ay “hindi lamang wika ang kasangkot
sa proseso ng pagsasalin kundi maging ang malalim na pagkaunawa sa kultura”, bakit
mahalaga na unawain din ang kultura ng pinanggalingan at patutunuhan ng pagsasalin?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
15
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
16
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
In a Nutshell
Gawain 1. Ang pag-aaral ng mga kahulugan, katuturan at teorya ng pagsasalin ay unang
batayan para sa mas malakawang pagkatuto ng pagsasalin. Ang pagsasalin ay maingat na
isinasagawa at marahik ito ay mailap sa nakakarami dahil nangangailangan ito ng mataas na
kasanayan sa pagbasa ta pagsulat.
Batay sa natalakay at mga gawain na iyong naisagawa, maari mong isulat mga argumento o mga
natutuhan mo tungkol sa pagsasalin. May isa na akong naisulat, maar mo na itong dagdagan pa.
1. Hindi lamang wika ang binibogyang-pansin sa pagsasalin kundi maging ang kultura rin ng
pinagmulang wika at ang patutunguhang wika.
Ikaw naman!
2. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
3. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
4. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
6. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
17
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
7. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
8. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
9. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
10. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Q&A List
Sa bahaging ito, gamit ang talahanayan maari mong isulat ang iyong mga katanungan
tungkol sa naging paksa. Ang mga tanong na iyong naisulat ay maaring itanong sa guro sa
pamamagitan ng LMS o sa iba pang paaran at isulat ang mga sagot sa iyong mga tanong. Ang
gawaing ito ay makatutulong sa iyong pagbabalik-aral.
Tanong/Isyu Sagot
1.
2.
3.
4.
18
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
5.
Keywords Index
Tandaan ang mga sumusunod na mga termino:
Pagsasalin
19
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Metalanguage
Essential Knowledge
Para isagawa ang ULOb sa unang tatlong linggo, kinakailangang ganap mong
maintindihan ang kasaysayan ng pagsasaling-wika na makatutulong sa pag-unawa mo
sa mga sumusunod na mga pahina. Tandaan, maari kang gumamit pa ng ibang
sanggunian para sa mas malawakang pagkaunawa tulad ng aklat, mga artikulo, teksto,
at iba pa na makikita at makukuha mula sa silid-aklatan ng unibersidad tulad ng ebrary,
search.proquest.com etc.
21
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Kategorya ng Pagsasalin
1. Saling nagbibigay ng kabatiran gaya ng anunsyo, patalastas at paunawa.
Halimbawa:
22
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
2. Saling sapat o yaong saling halos hindi mapagsyahan para sa karaniwang mambabasa,
na ang ibig lamang ng mga mambabasa ay ang nilalaman ng akda.
Halimbawa:
◦ Fate of the Earth
Salin: Satanas sa lupa
◦ Seven Last Words
Salin: Huling Wika
3. Saling sumasaklaw sa iba’t ibang porma gaya ng tuluyan sa tula, tula sa tuluyan o tula sa
tula.
Halimbawa:
The hour I spent with thee, dear heart
Are string of pearls to me;
I count them over, everyone part,
My rosary, my rosary
Salin:
Ang mga sandaling kasama kita, ay para kang kwintas
Paulit- ulit at paisa-isa kong binibilang ang mga ito
Katulad ng mga rosaryo
Salin: Ang mga sandali na kasama kita,
Sa pakiwari ko’y kwintas na perlas,
Binibilang-bilang nang paisa-isa
Na wari’y rosaryo ng wagas na pagsinta.
Self-Help: You can also refer to the sources below to help you further
understand the lesson:
24
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Let’s Check
Gawain 1. Isulat ang salitang tama kung ang pahayag ay wasto at salitang mali kung ang
pahayag ay hindi wasto. Isulat ang iyong sagot sa patlang bago ang bilang.
___________ 1. Sa panahon ng unang Elizabeth ang pambansang diwang nangingibabaw ay
pakikipagsapalaran at pananampalataya.
___________ 2. Dakong ikalabindalawang siglo sinasabing nagsimula ang pagsasalin ng Bibliya.
___________ 3. Ang di- Lantad na Salin ay karaniwang kailangan kapag ang orihinal na teksto
ay nakatali sa kultura na teksto ng pinagmukang wika at malayang katayuan sa
komunidad ng pinagmulang wika.
___________ 4. Ang isa sa kategorya ng pagsasalin ay saling sapat o yaong saling halos hindi
mapagsyahan.
___________ 5. Sa Englatera, ang kinikilalang unang tagasaling-wika ay si Andronicus.
___________ 6. Sa kasalukuyang pagsasaling-wika sa Pilipinas, ang tanggapang maituturing na
nangunguna at kinikilala sa larangang ito ay ang Komisyong sa Wikang
Pambansa.
___________ 7. Sa ikalawang yugto naganap ang pagsasalin ng pyesang orihinal na nakasulat
sa wikang Kastila at Ingles.
___________ 8. Sa ikatlong, ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na
nasusulat sa Ingles, tulad ng mga aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at
iba pa kaugnay ng pagpapatupad sa Patakarang Bilinggwal sa ating sistema
ng edukasyon.
___________ 9. Nagsimulang magkaanyo ang pagsasaling-wika sa Pilipinas noong Panahon
ng Hapon kaugnay ng pagpapalaganap ng kanayunan.
___________ 10. Sa wikang Pilipino, ang kinikilalang pinakamabuting salin ng bibliya taong 1483-
1646.
Gawain 2. Ito ay paunang gawain lamang bilang paghahanda sa susunod pa na mga gawain sa
pagsasalin. Hanapin sa Hanay B ang salin sa Ingles ng mga sumusunod na salita sa Hanay A.
Titik lamang ng wastong sagot ang isulat.
Hanay A Hanay B
____1. maganda a. color
____ 2. bahay b. house
____3. bulaklak c. quiet
____ 4. silangan d. beautiful
____5. masaya e. east
____6. silid f. happy
____7. kulay g. sad
____8. tahimik h. room
____9. malungkot i. south
____10. hugis j. flower
k. shape
25
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Gawain 3. Pagtapat-tapatin ang wikang Ingles sa salin nito sa Filipino. Titik lamang ng
pinakawastong sagot ang isulat sa patlang.
Hanay A Hanay B
___1. Good morning! a.Ikinalulugod kong makita ka!
___2. Thank you very much. b. Magandang umaga
___3. How are you? c. Hanggang sa muling pagkikita
___4. What is your name? d. Maraming salamat
___5. What can I do for you? e. Aalis na ako.
___6. Till we meet again. f. Kumusta ka na?
___7. I am pleased to see you. g. Anong maipaglilingkod ko sa iyo?
___8. I hope you remember me. h. Maganda ka.
___9. I’ll be going now. i. Sana ay maalala mo ako.
___10. You are beautiful. j. Ano ang pangalan mo?
Gawain 4. Isulat ang S kung ikaw ay sang-ayon sa ipinahihiwatig ng bawat pahayag at DS naman
kung hindi.
______ 1. Ang Pilipinas at Amerika ay dalawang bansang magkatulad ang kultura. kaya’t madali
lamang ang pagsasaling-wika.
______ 2. Bawat wika ay nakaugat sa kultura ng mga taong likas na gumagamit nito.
______ 4. Ang mga daglat at akronim, gayundin ang mga pormula ay kailangang baguhin pa
upang umayon sa baybay ng katumbas sa Filipino.
______ 7. Ang isang katangiang nasa isang wika ay hindi dapat ilipat sa pinagsa-linang-wika.
______ 9. Nagkakaroon lamang ng tiyak na kahulugan ang salita kapag ito’y naging bahagi ng
pangungusap.
_____ 10. Ang isang tagapagsalin ay hindi dapat maging literal sa pagsasalin.
2
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
Let’s Analyze
Gawain 1. Mas lalo pa nating palawakin ang inyong pagkakaintindi sa paksa. Sagutin ang mga
sumusunod na katanungan. Ipaliwanag nang maayos ang bawat sagot sa mga katanungan.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
25
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
26
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
In a Nutshell
Gawain 1. Batay sa natalakay at mga gawain na iyong naisagawa, maari mong isulat mga
argumento o mga natutuhan mo tungkol sa pagsasalin. May dalawa na akong naisulat, maar mon
a itong dagdagan pa.
1. Nagsimula ang pagsasalin sa bansang Pilipinas nang sinakop tayo ng mga Kastila.
2. Bibliya ang pangkasaysayan at pandaigdigang sinalin sa iba’t ibang wika.
Ikaw naman!
3. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
4. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
6. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
7. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
8. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
27
College of Teacher Education
Ground Floor, GET Bldg. Matina Campus, Davao City
9. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
10. ______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Q&A List
Sa bahaging ito, gamit ang talahanayan maari mong isulat ang iyong mga katanungan
tungkol sa naging paksa. Ang mga tanong na iyong naisulat ay maaring itanong sa guro sa
pamamagitan ng LMS o sa iba pang paaran at isulat ang mga sagot sa iyong mga tanong. Ang
gawaing ito ay makatutulong sa iyong pagbabalik-aral.
Tanong/Isyu Sagot
1.
2.
3.
4.
5.
Keywords Index
28