1

MTB-MLE
Maikatlo a Kwarter-Maikanem a Lawas
Modiul 6
Balikas a Pangiladawan

Region I
ALAMINOS CITY DIVISION
Alaminos City, Pangasinan
Project Write, Write, Write
Alternative Instructional Module
Mother Tongue–Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan– Modyul 6: Balikas a Pangiladawan
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.

Walang anumang bahagi ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Neslean P. Gannaban

Gemma O. Solmayor
Maxima R. Babaran
Editor:

Tagasuri: Division Quality Assurance Team

Tagaguhit:

Tagalapat:

Tagapamahala: CID and LRMS Unit of SDO Cagayan

Inilimbag sa Republika ng Pilipinas ng Kagawaran ng EdukasyonI

Office Address:
Telefax:
E-mail Address:

ii
 1

MTB-MLE
Maikatlo a Kwarter-Maikainem a Lawas
Modiul 6
Balikas a Pangiladawan

Paunang Salita

v
Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay maingat na inihanda para sa ating
mag-aaral sa kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi
na gagabay sa kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga
kasanayang itinakda ng kurikulum.

Ang modyul na ito ay inilaang Gabay sa Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng

mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung
sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-kanilang
tahanan.
Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng
mag-aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung
kailangan niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon
ding pagsusulit sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang
natutuhan. May susi ng pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga
sagot sa bawat gawain at pagsusulit. Inaasahan namin na magiging matapat ang
bawat isa sa paggamit nito.
Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot
sa mga pagsasanay.
Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa kanilang guro
kung sila ay makararanas ng suliranin sa pag-unawa sa mga aralin at paggamit
ng SLM na ito.
Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy,
umaasa kami na matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.

vi
 Ammuen

Daytoy a modyul ket naaramid para kadagiti ubbing a kapadam

iti umuna a tukad tapno maammuan dagiti inusar a balikas a
pangiladawan kadagiti naduma-duma a tema wenno kapadasan.
Dagiti aktibidad a masarakan ditoy a modiul ket namnamaen a
makatulong kaniam tapno mausarmo ti usto dagiti balikas a
pangiladawan ti panagadal iti naduma-duma a tema wenno kapadasan.

Daytoy a modiul ket makaipaay iti:

 Usto a Panagusar kadagiti balikas a pangiladawan.

Kalpasan na daytoy a modyul, dagiti agad-adal ket maammuan da ti :

 Mausar ti balikas a pangiladawan ti panagadal ti naduma-duma

a tema wenno kapadasan.

Padasen
Pagannurutan: Idrowing ti dawdawaten iti uneg ti kahon. Agsurat ti patang
maipanggep ditoy. Isurat ti sumbat ti patlang.
1. _________________________________
_________________________________
_________________________________

(parya) _________________________________

2. _________________________________
_________________________________
_________________________________

(tali) _________________________________

3. _________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
(apa)

4. _________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
(nalabaga a kallugong)

Sublianan
Basaen ti ababa nga istoria. Ugedan dagiti balikas a pangiladawan a
mabasa iti istoria.

Ti Pamilia a Naparabur
 Da Nanang Rosa kenni Tatang Domeng ket adda uppat nga
anakda. Isuda Lily, Joy, Mads kenni Diane. Nagasat iti agassawa ta
naaddaan da ti nasisimpet, managayat, managtulong, natulnog, ken
nagagaget nga annak. Kada bigat, agsibsibog da Lily ken Joy.
Agparparut met ti ruot ni Mads ken tagabasura met iti buridekda nga
ni Diane.
Maysa nga aldaw, nagburas ni Nanang Rosa ti walo a naluom
nga bayyabas ken biningay bingay na dagitoy para kadagiti annakna.
“Nabaknang ti bitamina ti bayyabas annak isu nga nasayaat daytoy iti
bagi” ti inbaga na kadagiti annakna. Ni Tatang Domeng met ket
binuras na dagiti saba ken mangga idi nakita na dagitoy a duyawen.
Gapu ta adu, ket inparaman na dagitoy kadagiti karrubana.
Maragsakan la unay dagiti karrubada ta haan da nalipatan nga
agparabor kadagiti grasya a naawatda.

Sukimaten
Basaen manen dagiti balikas a pangiladawan manipud iti binasa nga
istoria nga naggappo ti Sublianan. Sumbatan dagiti nailanad a saludsud a
masarakan iti Amirisen.

hinog marami mabait

mapagbigay masipag masunurin

masaya maswerte matulungin

apat hinog dilaw

Amirisen

Sumbatan dagiti nailanad a saludsud.

1. Ania dagiti balikas a mangiladladawan ti galad ti tao?

___________________________________________________________

___________________________________________________________

2. Ania dagiti balikas a mangiladladawan ti mangipakpakita iti numero?

___________________________________________________________
 ___________________________________________________________

Tarusen

Dagiti balikas a mangiladladawan ket dagiti balikas a

mangibagbaga maipanggep ti maysa a tao, banag, ayup, lugar,
wenno pasamak.
Dagiti balikas a mangiladladawan ket mabalin a bilang, galad,
sukog, sukat, kolor ti maysa a tao, banag, ayup, lugar wenno
pasamak.

Pabaknangen

Umuna nga Aramiden

Mapan ka ti parke ket dagitoy dagiti nakitam. Usaren dagiti balikas a
mangiladawan ti panagistoria kadagiti nakitam.
1. ______________________________________

______________________________________

2. ______________________________________

______________________________________

3. ______________________________________

______________________________________

4. ______________________________________

______________________________________

5. ______________________________________

______________________________________

Maikadua nga Aramiden

Timbukelan dagiti sarita a mangiladladawan ti patang.

1. Naragsak nga agay-ay-ayam dagiti ubbing idiay parke.

2. Adu nga ubbing iti agtataray.

3. Dua nga ubbing iti agay-ay-ayam idiay indayon.

4. Nalukmeg iti ubing nga aglaglagto.

5. Naragsak nga agkikinnatawa dagiti ubbing.

6. Adu dagiti mulmula iti aglawlaw tayo.

7. Presko ken nalangto dagiti mulmula.

8. Agkakapintas a sabsabong.

9. Berde dagiti natnateng.

10. Natalem dagiti panunot dagiti ubbing.

Maikatlo nga Aramiden

Idrowing ti dawdawaten iti tunggal a kahon.
 Naragsak a rupa Nalabaga a kawes

Ababa a lapis Atiddog a buok

Uppat a mansanas Kuadrado a lamesaan

Laglagipen

Dagiti balikas a mangiladladawan ket dagiti balikas a mangibagbaga

maipanggep ti maysa a tao, banag, ayup, lugar, wenno pasamak.
Dagiti balikas a mangiladladawan ket mabalin a bilang, galad, sukog,
sukat, kolor ti maysa a tao, banag, ayup, lugar wenno pasamak.
Dagiti balikas a mangiladladawan ket mangibagbaga ti galad kaskuma iti
klase, itsura, kolor, kadakkel, angot, raman ken pannakabukel ti tao, ayup,
banag ken lugar. Dagitoy ket mabalin a bilang, galad, sukog, sukat, kolor ti
maysa a tao, banag, ayup, lugar wenno pasamak.
 Adda dagiti balikas a mangiladladawan a maiyannatup laeng nga usaren
iti tao, ayup, banag ken lugar.
Masansan nga us-usaren dagiti balikas a mangiladladawan tapno
nalawlawag dagiti kayat tayo nga ilawlawag.

Pangarigan:
Dua a pusa Nalabaga a sabong
Timbukel a lamisaan Atiddog a lapis
Nasimpet nga ubing

Ibiag

Pilien manipud ti kahon ti umno a sarita a mangiladladawan iti

tunggal ladawan. Isurat ti sumbat ti patlang.

Napudot Napintas nadayaw nabanglo

Nagaget Trianggulo natirad
Atiddog napait naragsak

1. Ti babae ket ________________________.

2. Ti rosas ket ___________________________.

3. Ti sukog ti apa ket ___________________.

4. Ti parya ket _________________________.

5. Ti sabaw ket ________________________.

6. Ti ubing ket _________________________.

7. ________________________ dagiti ubbing.

8. __________________________ dagiti kuton.

9. Ti lapis ket ____________________________.

10. Gimmatang ni Tatang ti _______________

a tali.

Rukuden
Ti paset daytoy a modiul ket isu ti pakatingitingan kadagiti
nasursurwanyo daytoy a modiul tapno maammuan no sika ket agtultuloy ti
sumaganad a modiul wenno saan. Nu nakaala ka iti iskor nga 6-10 sika ket
agtultuloy, no 0-5 ulitem ti modiul.

Pagannurutan: Kahunen dagiti sarita a mangiladladawan.

1. Naragsak dagiti karruba ni Tatang Domeng.

2. Nagaget ni Lily.

3. Pinainom da ni Andres ti agas para ti panatengna.

4. Adayo ti pinagna ni Keith.

5. Naluom ti papaya.

6. Dakkel ti pagtaengan da Nena.

7. Dimmalan kami ti maysa a nailet a pagdalanan.

8. Napigsa nga angin.

9. Napigsa ti pammagi ni tatang.

 10.Narang-ay ti pamilia ni Juan.

Nainayon nga Aramiden

Iistoryam dagiti napasamak kaniam tatta nga aldaw. Usaren dagiti

balikas a mangiladladawan iti panagistorya. Timbukelan dagiti sarita a
mangiladladawan a nausar.

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________
Pagbasaran Dagiti Sungbat

Pabaknangen
Umuna nga Aramiden
Naduma-duma ti mabalin a
sungbat.

Ibiag
1. napintas
2. nabanglo
3. trianggulo
4. napait
5. napudot
6. nadayaw
7. naragsak
8. nagaget
9. natirad
10. atiddog
Nangibasaran

K to 12 Curriculum Guide,
Filipino 1 (Patnubay ng guro p 73
Bumasa at Sumulat Filipino1 Kagamitan ng Mag-aaral p. 130
https://www.youtube.com/watch?v=GqELn4vCxA8
https://www.youtube.com/watch?v=JJ1kyA7S468
https://www.youtube.com/watch?v=W_rKgSQUSf8
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education: Region 1-Alaminos City Division

Office Address: San Jose Drive, Poblacion, Alaminos City,
Pangasinan
Telefax: (075) 205-0644/205-0643
E-mail Address: [email protected]