+ Μέγεθος Γραµµάτων -

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (Netcompany-Intrasoft)

Ν 393/1976: Ίδρυση και λειτουργία τουριστικών γραφείων (34851)

Αρθρο :0
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 28

Νόµος 393 της 27/31.7.1976: Περί ιδρύσεως και

λειτουργίας Τουριστικών Γραφείων. (Α' 199).

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύµφωνα µε το άρθρο 4 της ΥΑ 15408/8.11.2012 (ΦΕΚ Β΄2991/8.11.2012) ορίζεται ότι:

"Η διαδικασία για την σύννοµη λειτουργία τουριστικού γραφείου µπορεί να διεκπεραιώνεται και µέσω των
Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) που λειτουργούν ως Ενιαία Κέντρα Εξυπηρέτησης (ΕΚΕ) και
ηλεκτρονικά µέσω του δικτύου eugo (για τα ελληνικά ΕΚΕ µέσω της διεύθυνσης http://www.ermis.gov.gr).

Για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας αυτής συµπληρώνεται ειδικό έντυπο αίτησης, σύµφωνα µε το Υπόδειγµα
του Παραρτήµατος Ι».

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:βλ. αντικατάσταση του Παραρτήµατος Ι της υπ΄αριθµ. 15408/8-11-2012 κοινής απόφασης

των Υπουργών Οικονοµικών, Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εργασίας,
Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και Τουρισµού (ΦΕΚ Β' 2991) µε το άρθρο 2 της ΥΑ 16016/18-11-2012
(ΦΕΚ Β' 3055/18/11/2012).

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύµφωνα µε το άρθρο 5 της ΥΑ 15408/8.11.2012 (ΦΕΚ Β΄2991/8.11.2012) ορίζεται ότι:

"1. Τουριστικά γραφεία που λειτουργούν κατά τη δηµοσίευση της παρούσας, υποβάλλουν στην οικεία ΠΥΤ του
EOT, εντός προθεσµίας τεσσάρων (4) µηνών από τη δηµοσίευση της απόφασης αυτής, εγγυητική επιστολή ή
εγγυοδοτικη παρακαταθήκη σύµφωνα µε το άρθρο 5 του Ν. 393/1976 (ΦΕΚ Α 199), όπως τροποποιείται µε
την παρούσα και ισχύει. Εγγυητικές επιστολές που έχουν κατατεθεί σύµφωνα µε τα ισχύοντα µέχρι τη
δηµοσίευση της παρούσας, επιστρέφονται µε την κατάθεση της νέας εγγυητικής επιστολής ή της
παρακαταθήκης, σύµφωνα µε το προηγούµενο εδάφιο.

2. Τα Ειδικά Σήµατα Λειτουργίας, τα οποία έχουν εκδοθεί πριν την έκδοση της απόφασης αυτής συνεχίζουν
να ισχύουν µέχρι την ηµεροµηνία λήξης των δικαιολογητικών που ανανεώνονται σύµφωνα µε την παράγραφο
2 του άρθρου 4 του Ν. 393/1976, όπως τροποποιείται µε τις διατάξεις της παρούσας, οπότε και
αντικαθίστανται από την κατά το άρθρο 1 της παρούσας απόφασης βεβαίωση συνδροµής των νοµίµων
προϋποθέσεων".

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Σχετικό το Π.Δ. 288/1991 (Α' 102)

περί τροποποιήσεως των διατάξεων του Ν. 393/1976
σε συµµόρφωση προς την Οδηγία 82/470 ΕΟΚ, το
οποίο και ορίζει στο άρθρο 1 αυτού τα ακόλουθα:
"Το παρόν Προεδρικό Διάταγµα έχει σκοπό την
προσαρµογή του Ν. 393/1976 προς την Οδηγία 82/
470 ΕΟΚ (EEL 213/21.7.82) για την πραγµατική άσκηση
της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών για τις µη µισθωτές
δραστηριότητες των απασχολουµένων σε ορισµένες
βοηθητικές υπηρεσίες των µεταφορών και των
πρακτόρων ταξιδίων, καθώς και των εναποθηκευτών
(EEL 213/21.7.82)".
--------------------------

 
  Αρθρο :1
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :19
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 1
Προισχύσασες μορφές άρθρου :2

Ορισµός διάκρισις.
Αρθρον 1.

1. Τουριστικά Γραφεία κατά την έννοιαν του παρόντος Νόµου είναι

µονίµως ωργανωµέναι επιχειρήσεις αι οποίαι δια των υπ`αυτών
διατιθεµένων µέσων και προσφεροµένων υπηρεσιών αναλαµβάνουν την
µεταφοράν ή διακίνησιν ή διαµονήν µεµονωµένων ατόµων ή οµάδων ατόµων,
εντός και εκτός της Χώρας.

2. Αι περί ων η προηγουµένη παράγραφος εργασίαι περιλαµβάνουν ιδία:

«α. Την κατάρτιση και εκτέλεση προγραµµάτων εκδροµών και περιηγήσεων που διοργανώνονται
αποκλειστικά από τουριστικά γραφεία εντός ή εκτός χώρας µε ιδιόκτητα ή µισθωµένα θαλάσσια, χερσαία ή
αεροπορικά µεταφορικά µέσα.».

*** Η περ.α΄αντικαταστάθηκε ως άνω µε το άρθρο 44 Ν.4549/2018,

ΦΕΚ Α 105/14.6.2018.

β. Την µεσολάβησιν προς διασφάλισιν ή και ενοικίασιν καταλύµατος,

σιτίσεως, αναψυχής, ψυχαγωγίας και µέσων διακινήσεως.

γ. Την µεσολάβησιν προς έκδοσιν εισιτηρίων παντός µεταφορικού µέσου,

πλην των προς µετανάστευσιν.

δ. Την διαµεσολάβησιν δια την οργάνωσιν πάσης φύσεως συνεδρίων.

ε. Την παραλαβήν και αποστολήν αποσκευών παντός αιτούντος τούτο

αλλοδαπού ή ηµεδαπού περιηγητού.

στ. Την διαµεσολάβησιν δια την έκδοσιν διαβατηρίων, πλην των προς
µετανάστευσιν.

ζ. Την παροχήν πάσης ετέρας υπηρεσίας εχούσης άµεσον ή έµεσσον σχέσιν

µε τον τουρισµόν, ως η προβολή τουριστικών µονάδων, η διάθεσις
εισιτηρίων καλλιτεχνών εκδηλώσεων διενεργουµένων υπό του Ε.Ο.Τ. ή
ετέρων φορέων.

«η. Την παροχή υπηρεσιών και διοργάνωση δραστηριοτήτων θεµατικού τουριστικού χαρακτήρα.

θ. Τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών τουριστικού συνοδού, µε την επιφύλαξη των διατάξεων του ν.
710/1977 (Α 283). Με προεδρικό διάταγµα, που εκδίδεται µε πρόταση του Υπουργού Τουρισµού, καθορίζονται
οι όροι και οι προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλµατος τουριστικού συνοδού.

Τα εισιτήρια εκδίδονται και διατίθενται είτε εντός της γραφειακής εγκατάστασης του τουριστικού γραφείου,
είτε ηλεκτρονικά, είτε από εκδοτήρια εισιτηρίων που λειτουργεί το τουριστικό γραφείο, όπου αυτό
προβλέπεται από ειδικότερη νοµοθεσία. Ειδικά και για το χρονικό διάστηµα µέχρι τις 31.5.2019, τα εισιτήρια
ειδικών τουριστικών λεωφορείων δηµόσιας χρήσης ανοικτού τύπου αστικής περιήγησης και τουριστικών
τρένων µπορεί να διατίθενται από τουριστικά γραφεία και από σηµεία πώλησης που έχουν καθοριστεί µε
σύµβαση µεταξύ του φορέα έκδοσης ή διάθεσης των εισιτηρίων και του τουριστικού γραφείου».

*** Οι περιπτώσεις η΄ και θ΄και το τελευταίο εδάφιο της παρ.2 προστέθηκαν

µε το άρθρο 24 Ν.4582/2018, ΦΕΚ Α 208/11.12.2018.

[3. Τα Τουριστικά Γραφεία διακρίνονται:

α. Εις Τουριστικά Γραφεία Γενικού Τουρισµού. Ταύτα δύναται να

προσφέρουν απάσας τας εν παρ. 2 του παρόντος άρθρου αναφεροµένας
υπηρεσίας εντός και εκτός της Χώρας εις ηµεδαπούς και αλλοδαπούς.
 β. Εις τα Τουριστικά Γραφεία Εσωτερικού Τουρισµού. Ταύτα δύναται να
προσφέρουν εις ηµεδαπούς µόνον υπηρεσίας συνισταµένας:

1) Εις την κατάρτισιν και εκτέλεσιν προγραµµάτων εκδροµών και

περιηγήσεων εντός της Χώρας δι` ιδιοκτήτου ή µεµισθωµένου επί τούτω
µεταφορικού µέσου ή τοιούτου θαλασσίων, αεροπορικών ή χερσαίων µέσων.

Κατ` εξαίρεσιν εις τα ούτω καταρτιζόµενα προγράµµατα δύναται να

συµµετέχωσιν ατοµικώς και αλλοδαποί εν ουδεµιά δε περιπτώσει
ωργανωµέναι οµάδες αλλοδαπών και εφ`όσον ούτοι παρεπιδηµούν εις την
πόλιν εις ην η έδρα του Γραφείου Εσωτερικού Τουρισµού.

2) Εις την διαµεσολάβησιν προς εξασφάλισιν καταλύµατος, σιτίσεως,

αναψυχής, ψυχαγωγίας και µέσων διακινήσεως µόνον εντός της χώρας.

3) Εις την µεσολάβησιν προς έκδοσιν εισιτηρίων παντός δηµοσίας

χρήσεως µεταφορικού µέσου εντός της χώρας.]

***Η παρ.3 καταργήθηκε µε την παρ.1 του άρθρου 3 της ΚΥΑ 1597/2011
(ΦΕΚ Β΄ 108/03.02.2011)

 
  Αρθρο :2
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :2
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 1

Τίτλος.
Αρθρον 2.

1. Τα Τουριστικά Γραφεία δύναται να χρησιµοποιούν δια τας συναλλαγάς

αυτών διακριτικόν τίτλον.

2. Ο διακριτικός τίτλος τίθεται υπό την έγκρισιν του Ε.Ο.Τ. Ο Ε.Ο.Τ.

δύναται να απορρίψη διακριτικόν τίτλον ως ακατάλληλον ή ανάρµοστον ή
προσοµοιάζοντα µε έτερον τοιούτον εις βαθµόν δυνάµενον να προκαλέση
σύγχυσιν. Απαγορεύεται απολύτως η χρησιµοποιήσις ή η παρεµβολή του όρου
"ΕΘΝΙΚΟΣ".

3. Παρά τω Ε.Ο.Τ τηρείται µητρώον καταχωρήσεως των διακριτικών

τίτλων.

4. Η υπό του Ε.Ο.Τ έγκρισις και η κατά την προηγουµένην παράγραφον

καταχώρησις, δηµιουργούν υπερ του έχοντος άδειαν λειτουργίας
Τουριστικού Γραφείου δικαίωµα κυριότητος επί του τίτλου. Το ανωτέρω
δικαίωµα κυριότητος απόλλυται µετά πάροδον διετίας από της διακοπής της
ασκήσεως του επαγγέλµατος υπό του δικαιούχου.

5. Το δικαίωµα κυριότητος επί του τίτλου είναι µεταβατικόν. Προς

µεταβίβασιν της κυριότητος επί του τίτλου απαιτείται µεταξύ του κυρίου
και του αποκτώντος ότι µετατίθεται εις τούτον η κυριότης.

Η συµφωνία είναι έγγραφος ανακοινούνται εντός µηνός από της συνάψεως

της εις τον Ε.Ο.Τ. και υπόκεινται εις την κατά την παράγραφον 3 του
παρόντος άρθρου καταχώρησιν.

 
  Αρθρο :3
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :13
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 2
Προισχύσασες μορφές άρθρου :6

«Άρθρο 3

Γνωστοποίηση λειτουργίας τουριστικού γραφείου

1. Για τη λειτουργία τουριστικού γραφείου ακολουθείται η διαδικασία που περιγράφεται στο Κεφάλαιο ΛΕ`
του ν. 4442/2016 (Α` 230), περί της απλούστευσης του πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας τουριστικών
γραφείων, και στις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ` εξουσιοδότησή του. Οι επιχειρήσεις που
πληρούν τις νόµιµες προϋποθέσεις για τη λειτουργία τουριστικού γραφείου εγγράφονται στο οικείο µητρώο
τουριστικών επιχειρήσεων.

2. Δικαίωµα λειτουργίας τουριστικού γραφείου έχουν και φυσικά πρόσωπα, υπήκοοι τρίτων χωρών, καθώς
και νοµικά πρόσωπα που έχουν την έδρα τους σε τρίτες χώρες εφόσον καταστήσουν ειδικό πληρεξούσιο στην
Ελλάδα. Το ανωτέρω δικαίωµα αναγνωρίζεται υπό την προϋπόθεση ότι σύµφωνα µε την νοµοθεσία της
πολιτείας της ιθαγένειας ή της έδρας αυτών αναγνωρίζεται το ίδιο δικαίωµα και για Έλληνες πολίτες και για
επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα. Άλλως, τα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που αναφέρονται
στο πρώτο εδάφιο δικαιούνται να παρέχουν τουριστικές υπηρεσίες µόνο εφόσον συµβάλλονται για το σκοπό
αυτόν µε τουριστικό γραφείο που λειτουργεί νόµιµα στην Ελλάδα.

*** Το τελευταίο εδάφιο της παρ.2 προστέθηκε µε το άρθρο 25 Ν.4582/2018,

ΦΕΚ Α 208/11.12.2018.

3. Όπου στην κείµενη νοµοθεσία αναφέρεται Γραφείο Γενικού Τουρισµού ή Γραφείο Εσωτερικού Τουρισµού
νοείται εφεξής Τουριστικό Γραφείο.»

*** Οι παράγραφοι 1 και 3 αντικαταστάθηκαν ως άνω µε το άρθρο 20 παρ.1

Ν.4811/2021,ΦΕΚ A` 108, κατά την παρ.2 του οποίου:
"Η ισχύς της παρ. 1 άρχεται από την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου ΛΕ` του ν. 4442/2016."
(Βλ. έναρξη ισχύος στο άρθρο 258 και στο Παράρτηµα ΙΙ του παρόντος νόµου).

 
  Αρθρο :4
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :15
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 5
Προισχύσασες μορφές άρθρου :6
Γραφήματα /Πίνακες /Εικόνες κειμένου : 1

«Άρθρο 4

Παροχή υπηρεσιών αποκλειστικά µέσω διαδικτύου

Επιτρέπεται η λειτουργία τουριστικών γραφείων τα οποία µπορούν να παρέχουν αποκλειστικά και µόνο µέσω
διαδικτύου τις υπηρεσίες που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου

1. Τα τουριστικά γραφεία του πρώτου εδαφίου οφείλουν στον διακριτικό τίτλο τους να περιέχουν τον όρο
«Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες» (e-service). Προϋποθέσεις της νόµιµης λειτουργίας τους είναι η ύπαρξη
εγκατάστασης γραφείων και η προηγούµενη γνωστοποίηση σύµφωνα µε το άρθρο 3 του παρόντος και το
Κεφάλαιο ΛΕ` του ν. 4442/2016 (Α` 230) περί της απλούστευσης του πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας
τουριστικών γραφείων.»

*** Ο τίτλος και το άρθρο 4 αντικαταστάθηκαν ως άνω µε το άρθρο 21 παρ.1

Ν.4811/2021,ΦΕΚ A` 108, κατά την παρ.2 του οποίου:
"Η ισχύς της παρ. 1 άρχεται από την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου ΛΕ` του ν. 4442/2016."
(Βλ. έναρξη ισχύος στο άρθρο 258 και στο Παράρτηµα ΙΙ του παρόντος νόµου).
 ***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Με τα άρθρα 4 και 5 της ΥΑ 15408/8.11.2012 (ΦΕΚ Β 2991/8.11.2012) ορίζεται ότι:
Αρθρο 4 "Η διαδικασία για την σύννοµη λειτουργία τουριστικού γραφείου µπορεί να διεκπεραιώνεται και µέσω
των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) που λειτουργούν ως Ενιαία Κέντρα Εξυπηρέτησης (ΕΚΕ) και
ηλεκτρονικά µέσω του δικτύου eugo (για τα ελληνικά ΕΚΕ µέσω της διεύθυνσης http://www.ermis.gov.gr).
Αρθρο 5 "1. Τουριστικά γραφεία που λειτουργούν κατά τη δηµοσίευση της παρούσας, υποβάλλουν στην οικεία
ΠΥΤ του EOT, εντός προθεσµίας τεσσάρων (4) µηνών από τη δηµοσίευση της απόφασης αυτής, εγγυητική
επιστολή ή εγγυοδοτικη παρακαταθήκη σύµφωνα µε το άρθρο 5 του Ν. 393/1976 (ΦΕΚ Α 199), όπως
τροποποιείται µε την παρούσα και ισχύει. Εγγυητικές επιστολές που έχουν κατατεθεί σύµφωνα µε τα ισχύοντα
µέχρι τη δηµοσίευση της παρούσας, επιστρέφονται µε την κατάθεση της νέας εγγυητικής επιστολής ή της
παρακαταθήκης, σύµφωνα µε το προηγούµενο εδάφιο.
2. Τα Ειδικά Σήµατα Λειτουργίας, τα οποία έχουν εκδοθεί πριν την έκδοση της απόφασης αυτής συνεχίζουν
να ισχύουν µέχρι την ηµεροµηνία λήξης των δικαιολογητικών που ανανεώνονται σύµφωνα µε την παράγραφο
2 του άρθρου 4 του Ν. 393/1976, όπως τροποποιείται µε τις διατάξεις της παρούσας, οπότε και
αντικαθίστανται από την κατά το άρθρο 1 της παρούσας απόφασης βεβαίωση συνδροµής των νοµίµων
προϋποθέσεων".

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύµφωνα µε την ΥΑ 17591/12-12-2012 (ΦΕΚ Β΄ 3356/17.12.2012) ορίζει: "Τον

καθορισµό του ύψους της εγγυητικής επιστολής που υποβάλλεται από τα τουριστικά γραφεία της παραγράφου
5 του άρθρου 4 του ν. 393/1976, όπως ισχύει, τα οποία παρέχουν αποκλειστικά και µόνο µέσω διαδικτυου τις
υπηρεσίες που προβλέπονται στην περίπτωση β` της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του νόµου αυτού, στο
ποσό των πέντε χιλιάδων ευρώ (5.000,00 €)".

 
  Αρθρο :5
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :3
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 5
Προισχύσασες μορφές άρθρου :4

«Άρθρο 5

Εγγυήσεις

1. Η εγγυητική επιστολή της περίπτωσης στ) της παρ. 1 του άρθρου 4, ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ,
εκδίδεται υπέρ του Ελληνικού Δηµοσίου από χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα εγκατεστηµένα στην Ελλάδα ή σε
άλλο κράτος µέλος της Ε.Ε. και από ασφαλιστικές εταιρείες που έχουν έδρα στην Ελλάδα. Επίσης, ο
ενδιαφερόµενος µπορεί να καταθέτει ισόποσες εγγυοδοτικές παρακαταθήκες, οι οποίες εκδίδονται από το
Ταµείο Παρακαταθηκών και Δανείων, σύµφωνα µε το άρθρο 17 του ν. 3646/1928 (Α` 154). Στην εγγυητική
επιστολή από χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα και ασφαλιστικές εταιρείες, η οποία έχει πενταετή τουλάχιστον
διάρκεια, αναφέρεται ότι η ισχύς της παρατείνεται αυτοδίκαια για ένα επιπλέον εξάµηνο µετά από την
ηµεροµηνία ανάκλησης της Βεβαίωσης Συνδροµής Νόµιµων Προϋποθέσεων για οποιονδήποτε λόγο καθώς
επίσης εάν πριν τη λήξη της ισχύος της, δεν κατατεθεί άλλη εγγυητική επιστολή πενταετούς τουλάχιστον
ισχύος.

2. Η εγγυητική επιστολή καταπίπτει υπέρ του Ελληνικού Δηµοσίου µε απόφαση του Προϊσταµένου της οικείας
Π.Υ.Τ., προς κάλυψη τυχόν απαιτήσεων καταναλωτών που προέρχονται από τις συναλλαγές τους µε το
τουριστικό γραφείο.

3. Πριν την έκδοση της απόφασης κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής ο Προϊστάµενος της οικείας Π.Υ.Τ.
του Υπουργείου Τουρισµού καλεί την επιχείρηση εντός προθεσµίας όχι µικρότερης του ενός (1) µηνός να
τακτοποιήσει τις χρηµατικές απαιτήσεις που αναγγέλθηκαν σε βάρος της και αποδεικνύονται µε επίσηµα
στοιχεία. Η ανωτέρω προθεσµία µπορεί να παραταθεί για έναν (1) επιπλέον µήνα µε απόφαση του
Προϊσταµένου της Π.Υ.Τ. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσµία που έχει τεθεί, εκδίδεται η σχετική πράξη
κατάπτωσης χωρίς άλλη ειδοποίηση του ενδιαφερόµενου.

4. Η απόδοση στον δικαιούχο του προϊόντος της εγγυητικής επιστολής που κατέπεσε υπέρ του Ελληνικού
Δηµοσίου γίνεται µε την υποβολή τελεσίδικης δικαστικής απόφασης. Εάν οι δικαιούχοι είναι περισσότεροι του
ενός και το ποσό της εγγυητικής επιστολής δεν καλύπτει το σύνολο των απαιτήσεων, τούτο αποδίδεται
συµµέτρως στους δικαιούχους.

5. Με την απόφαση µερικής ή ολικής κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής η επιχείρηση καλείται από την
οικεία Π.Υ.Τ. να την αποκαταστήσει στο ακέραιο µέσα σε προθεσµία δεκαπέντε (15) ηµερών από την
 κοινοποίηση της ανωτέρω απόφασης.

6. Εάν παρέλθει άπρακτη η προθεσµία της ανωτέρω παρ. 5, η Βεβαίωση Συνδροµής Νοµίµων Προϋποθέσεων
ανακαλείται µε απόφαση του Προϊσταµένου της οικείας Π.Υ.Τ.. Εφόσον η επιχείρηση αποκαταστήσει στο
ακέραιο το ποσό της εγγυητικής επιστολής µέσα σε προθεσµία τριών (3) µηνών από την απόφαση ανάκλησης,
η Βεβαίωση Συνδροµής Νοµίµων Προϋποθέσεων επαναχορηγείται χωρίς άλλη διαδικασία. Σε διαφορετική
περίπτωση ακολουθείται η διαδικασία έκδοσης νέας Βεβαίωσης Συνδροµής Νοµίµων Προϋποθέσεων».

*** Το άρθρο 5,όπως είχε αντικατασταθεί µε την ΥΑ 14737/9-11-2011 (ΦΕΚ Β΄2607)

και τροποποιηθεί µε το άρθρο 3 της ΥΑ 15408/8.11.2012 (ΦΕΚ Β΄2991)
τροποποιήθηκε ως άνω µε το άρθρο 30 Ν.4875/2021,ΦΕΚ Α` 250/23.12.2021.

 
  Αρθρο :6
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :1
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 2
Προισχύσασες μορφές άρθρου :4

Υποκαταστήµατα.
Αρθρον 6.

«1α. Τα νοµίµως λειτουργούντα σύµφωνα µε το άρθρο 3 τουριστικά γραφεία µπορεί να ιδρύουν

υποκαταστήµατα σε όλη την Ελληνική Επικράτεια.

«1.β. Τα νοµίµως λειτουργούντα τουριστικά γραφεία στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών οργανωµένου ταξιδιού,
µπορεί να πωλούν, κατ επιλογή εκδροµές στις οµάδες των ταξιδιωτών τους στα ξενοδοχεία µε τα οποία αυτά
συνεργάζονται, µέσω των υπαλλήλων τους. Για την παροχή των υπηρεσιών αυτών, τα τουριστικά γραφεία δεν
απαιτείται να διαθέτουν υποκατάστηµα στον τόπο στον οποίο βρίσκονται τα ξενοδοχεία. Για την παροχή των
ανωτέρω υπηρεσιών τα τουριστικά γραφεία οφείλουν να δηλώνουν µέσα στο πρώτο δίµηνο κάθε έτους τα
ξενοδοχεία µε τα οποία συνεργάζονται, στην οικεία Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισµού (Π.Υ.Τ.) του τόπου
στον οποίο βρίσκονται τα ξενοδοχεία».

*** Η περ.β` της παρ.1,όπως η παράγραφος αυτή είχε αντικατασταθεί µε το άρθρο 27

Ν.4582/2018, ΦΕΚ Α 208, αντικαταστάθηκε ως άνω µε το άρθρο 57 Ν.4688/2020,
ΦΕΚ Α 101/24.5.2020.

2. Για τη λειτουργία υποκαταστήµατος τουριστικού γραφείου, απαιτείται Ε.Σ.Λ., το οποίο χορηγείται από την
οικεία Π.Υ.Τ. του Ε.Ο.Τ.

"3. Για τη χορήγηση του Ε.Σ.Λ. υποκαταστήµατος ο επιχειρηµατίας υποβάλλει στην οικεία Π.Υ.Τ. του Ε.Ο.Τ.
τα δικαιολογητικά (α), (δ), (ε) και (στ) της παρ. 1 του άρθρου 4 του νόµου αυτού".

*** Η παρ. 3 αντικαταστάθηκε ως άνω µε την ΥΑ 14737/9-11-2011 (ΦΕΚ Β΄

2607/08/11/2011).

6.α. Τα Ειδικά Σήµατα Λειτουργίας των τουριστικών γραφείων που κατά τη δηµοσίευση της απόφασης αυτής
λειτουργούσαν ως Γραφεία Γενικού Τουρισµού εξακολουθούν να ισχύουν και ανανεώνονται σύµφωνα µε τις
διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 4 του ν. 393/1976 όπως αντικαταστάθηκε µε την παρ. 3 του άρθρου
αυτού. Κατά την πρώτη ανανέωση µετά τη δηµοσίευση της απόφασης αυτής, τα παραπάνω ΕΣΛ
αντικαθίσταται µε νέα ΕΣΛ Τουριστικού Γραφείου.

β. Τα Τουριστικά Γραφεία που κατά τη δηµοσίευση της απόφασης αυτής λειτουργούσαν ως Γραφεία
Εσωτερικού Τουρισµού ασκούν το έργο της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 393/1976, υπό την προϋπόθεση ότι,
εντός προθεσµίας έξι (6) µηνών από τη δηµοσίευση της απόφασης αυτής θα προσαρµόσουν την εγγυητική
επιστολή στο ύψος που ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 393/1976 όπως αντικαταστάθηκε µε
την παράγραφο 4 του άρθρου αυτού. Μετά την συµπλήρωση της εγγυητικής επιστολής, σύµφωνα µε τα
ανωτέρω, τα ΕΣΛ Γραφείων Εσωτερικού Τουρισµού αντικαθίσταται µε νέα ΕΣΛ Τουριστικού Γραφείου.
 Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της ανωτέρω προθεσµίας, τα υφιστάµενα κατά τη δηµοσίευση της
απόφασης αυτής Ε.Σ.Λ. Γραφείων Εσωτερικού Τουρισµού παύουν να ισχύουν και ανακαλούνται µε απόφαση
του Προϊσταµένου της οικείας ΠΥΤ του EOT.

***Το άρθρο 6 αντικαταστάθηκε ως άνω µε την παρ.5 του άρθρου 3 της ΚΥΑ 1597/2011 (ΦΕΚ Β΄
108/03.02.2011)

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύµφωνα µε την ΥΑ 14737/9-11-2011 (ΦΕΚ Β΄2607/08/11/2011), ορίζεται ότι:

"Η προθεσµία της περίπτωσης β της παραγράφου 6 του άρθρου 3 της µε αρ. 1597/28-1-2011 κοινής
απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οικονοµικών,
Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πολιτισµού και Τουρισµού (ΦΕΚ 108/Β) παρατείνεται για διάστηµα
τεσσάρων (4) µηνών από τη λήξη της".

 
  Αρθρο :7

`Ιδρυσις υποκαταστηµάτων Γραφείων Γενικού Τουρισµού

εις την αλλοδαπήν.

Αρθρον 7.

Γραφεία Γενικού Τουρισµού ιδρύοντα υποκαταστήµατα εις την αλλοδαπήν,

δύναται, δια τας δαπάνας της πρώτης εγκασταστάσεως αυτών ως και δια την
κάλυψιν των δαπανών αυτών δια ταξείδια εις την αλλοδαπήν και
διαφήµισιν να εξάγουν συνάλλαγµα.

Η έγκρισις εξαγωγής του συναλλάγµατος χορηγείται υπο της Νοµισµατικής

Επιτροπής κατά τας κειµένας διατάξεις.

 
  Αρθρο :8
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 1

Μεταβολαί.
Αρθρον 8.

1. Ο έχων άδειαν Γραφείου Εσωτερικού Τουρισµού δύναται να ζητήση την

προαγωγήν της αδείας του εις Γραφείον Γενικού Τουρισµού εφ`οσον πληροί
τας προς τούτο προϋποθέσεις του παρόντος Νόµου.

2. Τα εκ της προαγωγής δικαιώµατα και υποχρεώσεις του αιτούντος

άρχονται από της εκδόσεως της προς τούτο σχετικής αποφάσεως του Ε.Ο.Τ.

3. Ο έχων άδειαν Γραφείου Γενικού Τουρισµού δύναται να ζητήση τον

υποβιβασµόν της αδείας του εις Γραφείον Εσωτερικού Τουρισµού.

Ο υποβιβασµός από Γραφείον Γενικού Τουρισµού εις Γραφείον Εσωτερικού

Τουρισµού, αποστερεί αυτοµάτως το δεύτερον πάντων των πλεονεκτηµάτων
άτινα εκ του Νόµου παρεσχέθησαν αυτώ υπο την πρώτην ιδιότητα του.

4. Η αλλαγή της γραφειακής εγκαταστάσεως εκάστου Γραφείου

γνωστοποιείται υποχρεωτικώς εις τον Ε.Ο.Τ. εντός µηνός από της
επερχοµένης αλλαγής µετά βεβαιώσεως της οικείας Αστυνοµικής Αρχής περί
καταλλήλου γραφειακής εγκαταστάσεως.

Εις περίπτωσιν µη γνωστοποιήσεως των ανωτέρω επιβάλλονται διοικητικαί

Κυρώσεις.
 5. Αλλαγή εις την εκπροσώπησιν ή διαχείρησιν νοµικού προσώπου κατόχου
αδείας λειτουργίας Γραφείου Γενικού ή Εσωτερικού Τουρισµού ανακοινούται
αµελλητί εις τον Ε.Ο.Τ. και υποβάλλονται εις αυτόν τα εν παραγράφω 1
του άρθρου 4 του παρόντος δικαιολογητικά.

Εις περίπτωσιν καθ` ην τα ως άνω δικαιολογητικά δεν υποβληθούν εντος

µηνός από της επελθούσης µεταβολής ή δεν καλύπτουν τας υπό του παρόντος
τιθεµένας προϋποθέσεις, αναστέλλεται η λειτουργία του Γραφείου, µετά
παρέλευσιν δε δύο µηνών από της τοιαύτης αναστολής ανακαλείται η άδεια
λετουργίας αυτού.

 
  Αρθρο :9
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 2

Υποχρεώσεις τουριστικών γραφείων

Αρθρον 9.

1. Τα Γραφεία Γενικού ή Εσωτερικού Τουρισµού υποχρεούνται:

α. Να διαθέτωσιν αρτίαν και ευπρεπή Γραφειακήν εγκατάστασιν.

β. Τα δια τας συναλλαγάς των προοριζόµενα πάσης φύσεως έντυπα να

φέρωσι τα διακριτικά του Γραφείου, ήτοι διακριτικόν τίτλον ή µη
δηλωθέντος τοιούτου το ονοµατεπώνυµον του επιχειρηµατίου, ως και τον
αριθµόν της υπό του Ε.Ο.Τ. χορηγηθείσης αδείας λειτουργίας του
Τουριστικού Γραφείου.

γ. Δια τας διοργανουµένας οµαδικάς εκδροµάς ηµερησίας ή πολυηµέρους

εξωτερικού ή εσωτερικού, υποχρεούται να καταρτίζουν αναλυτικόν
πρόγραµµα της εκδροµής επί εντύπου του Γραφείου εις ο θα αναφέρωνται:

1) Το αναλυτικόν και χρονολογικόν πρόγραµµα της εκδροµής.

2) Αι προσφερόµεναι υπηρεσίαι λεπτοµερώς ιδία διανυκτερεύσεως γεύµατα

κλπ.

3) Τα διανυόµενα χιλιόµετρα καθ`ηµέραν.

4) Το αντίτιµον της εκδροµής.

Το πρόγραµµα εκάστης εκδροµής και αι εν γένει λεπτοµέρειαι εκτελέσεως

αυτού δέον να προσυπογράφεται αφ` ενός υπο του πελάτου ότι έλαβε γνώσιν
των όρων συµµετοχής του και αφ`ετέρου υπό του υπευθύνου του Γραφείου.

Δια τα ως άνω προγράµµατα δεν απαιτείται η έγκρισις του Ε.Ο.Τ.

2. Ωσαύτως δεν απαιτείται η έγκρισις του Ε.Ο.Τ:

α. Δια τας υπό των ανεγνωρισµένων εκδροµικών οργανώσεων και σωµατείων

επιδιωκόντων αποκλειστικώς σκοπούς εκδροµικούς και εν γένει
φυσιολατρικούς διοργανουµένας εκδροµάς της χώρας υπό την προϋπόθεσιν
ότι εις ταύτας θα συµµετέχωσιν αποκλειστικώς τα µέλη των ειρηµένων
οργανώσεων και σωµατείων και αι οικογένειαι αυτών.

Εν αντιθέσει αι υπό των ως άνω οργανώσεων και σωµατείων οργανούµεναι

εκδροµαί εις την αλλοδαπήν υπόκεινται εις ην έγκρισιν του Ε.Ο.Τ. εις
ταύτας δε θα συµµετέχωσιν αποκλειστικώς τα µέλη και αι οικογένειαι
αυτών.

Εις περίπτωσιν καθ`ην κατά την εκτέλεσιν εκδροµής υπό οργανώσεως ή

 σωµατείου διαπιστωθή παράβασιν ως προς την συµµετοχήν εκδροµέων ως
ανωτέρω καθορίζεται, επιβάλλονται αι υπό του άρθρου 12 του παρόντος
προβλεπόµεναι Κυρώσεις.

β. Δια τας υπό των πάσης φύσεως εκπαιδευτικών ιδρυµάτων οργανουµένας

εκδροµάς εντός και εκτός της χώρας αποκλειστικώς δια το διδάσκον
προσωπικόν, τους διδασκοµένους ως και τυχόν µέλη των οικογενειών αυτών.

 
  Αρθρο :10
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 1

Ελεγχος
Αρθρον 10.

1. Ο έλεγχος και η εποπτεία των Τουριστικών Γραφείων ασκείται υπό του

Ε.Ο.Τ., είτε υπό της Τουριστικής Αστυνοµίας κατόπιν εγγράφου
παραγγελίας του Ε.Ο.Τ.

2. Εν αρνήσει ή δυστροπία του διευθύνοντος το ελεγχόµενον Γραφείον

όπως παράσχη πληροφορίας εις τον διενεργούντα τον έλεγχον, επιβάλονται
αι κατά το άρθρον 11 του παρόντος Κυρώσεις.

3. Ο ενεργών τον έλεγχον υποχρεούται άµα τω πέρατι αυτού όπως υποβάλη

σχετικήν έκθεσιν περί των τυχόν επιβαλλοµένων βελτιώσεων εις την εν
γένει λειτουργίαν και εµφάνισιν του υπ`αυτού ελεχθέντος γραφείου ως και
των τυχόν διαπιστωθεισών παραβάσεων.

 
  Αρθρο :11
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :5
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 3
Προισχύσασες μορφές άρθρου :4

*** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Με το άρθρο πρώτο υποπαρ.ΙΔ.2. περ.1.β Ν.4254/2014,ΦΕΚ Α 85/7.4.2014,ορίζεται ότι:

"1. Μεταφέρονται από τον Ελληνικό Οργανισµό Τουρισµού (Ε.Ο.Τ.) στο Υπουργείο Τουρισµού οι κατωτέρω
αρµοδιότητες:
" γ. Οι αρµοδιότητες των άρθρων 4 του ν. 2160/1993 , 2 του ν. 642/1977 (Α`200), 11 του ν. 393/1976 (Α`
199) και 15 του ν. 711/1977 (Α` 284), όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν και αφορούν σε έλεγχο,
επιβολή προστίµων και διοικητικών κυρώσεων σε επιχειρήσεις που παραβαίνουν την τουριστική νοµοθεσία. Τα
προβλεπόµενα στις διατάξεις αυτές πρόστιµα µπορεί να αναπροσαρµόζονται µε απόφαση του Υπουργού
Τουρισµού".

Κυρώσεις
Αρθρον 11.

1. Εις τους παραβάτας των διατάξεων του παρόντος νόµου και των εις
εκτέλεσιν τούτων εκδιδοµένων κανονιστικών πράξεων επιβάλλοτναι δι`
αποφάσεως του αρµοδίοιυ Διευθυντού του Ε.Ο.Τ. αι κάτωθι διοικητικαί
Κυρώσεις:

α. Επίπληξις.

β. Πρόστιµον από "Από 29,35 Εύρω έως 880,40 Ευρώ σε 500,00 Ευρώ έως 5.000,00 Ευρώ", όπερ
κατατίθεται εις το Ταµείον του Ε.Ο.Τ. και
αποτελεί έσοδον αυτού.
 ***Τα εντός " " ποσά αναπροσαρµόσθηκαν ως άνω µε το άρθρο µόνο της υπ`αριθµ.Τ/480/2003
απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης (ΦΕΚ 156 Β΄/2003).

γ. Προσωρινή αφαίρεσις της αδείας δια χρονικόν διάστηµα µέχρις εξ

µηνών, και εφ`όσον έχουσιν επιβληθή τρεις τουλάχιστον ποιναί προστίµου
εντός του αυτού έτους.

Η προσωρινή αφαίρεσις της αδείας εκτελείται δύο µήνας από της

εκδόσεως της αποφάσεως περί επιβολής της ποινής.

δ. Ανάκλησις της αδείας εφ` οσον έχει επιβληθή η κατά το προηγούµενον

εδάφιον κύρωσις δις εντός διετίας.

«ε. Πρόστιµο ύψους τριών χιλιάδων (3.000) έως πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, αν πωλούνται και διατίθενται
εισιτήρια µε τρόπο και σε χώρους διαφορετικούς από τους προβλεπόµενους στην παράγραφο 2 του άρθρου
1».

*** Η περ.ε΄προστέθηκε µε το άρθρο 27 Ν.4582/2018, ΦΕΚ Α 208/11.12.2018.

2. Αι ως άνω διοικητικαί Κυρώσεις επιβάλλονται κατόπιν κλησεως του

παραβάτου προς παροχήν εξηγήσεων εντός προθεσµίας δέκα πέντε (15)
ηµερών.

"3. Κατά των πράξεων του προϊσταµένου της Διεύθυνσης Τουρισµού της Περιφέρειας, µε τις οποίες
επιβλήθηκαν διοικητικές Κυρώσεις, επιτρέπεται προσφυγή εντός προθεσµίας ενός (1) µηνός, ενώπιον
τριµελούς Επιτροπής, τα µέλη της οποίας ορίζονται µε τους αναπληρωτές τους µε απόφαση του Υπουργού
Ανάπτυξης και η οποία αποφαίνεται επί των ενστάσεων που έχουν επιβληθεί Η επιτροπή απαρτίζεται από τον
Γενικό Γραµµατέα της Περιφέρειας, ως Πρόεδρο, έναν ανώτερο υπάλληλο της Διεύθυνσης Περιφερειακής
Πολιτικής της Γενικής Γραµµατείας Τουρισµού και έναν αντιπρόσωπο του Συνδέσµου των εν Ελλάδι
Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων, ως µέλη."

*** Η παρ.3 αντικαταστάθηκε ως άνω µε την παρ.4 άρθρ.52 Ν.3105/2003,

ΦΕΚ Α 29/10.2.2003.

«4. Τα χρηµατικά πρόστιµα επιβάλλονται υπέρ του Ελληνικού Δηµοσίου µε απόφαση του Προϊσταµένου της
οικείας Περιφερειακής Υπηρεσίας Τουρισµού (Π.Υ.Τ.), βεβαιώνονται στην αρµόδια κατά την κείµενη νοµοθεσία
Δηµόσια Οικονοµική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) και εισπράττονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης
Δηµοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε., ν.δ. 356/1974, Α` 90)».

*** Η παρ.4 προστέθηκε µε το άρθρο 31 Ν.4875/2021,ΦΕΚ Α` 250/23.12.2021.

 
  Αρθρο :12
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :5

Προστασία επαγγέλµατος.
Αρθρον 12.

1. Ο παρέχων τας εν άρθρω 1 υπηρεσίας άνευ της κατά το άρθρον 4

αδείας τιµωρείται δια φυλακίσεως µέχρι τριών µηνών και χρηµατικής
ποινής µέχρι 20.000 δραχµών. Εάν ο παρέχων τας ανωτέρω υπηρεσίας είναι
εκπρόσωπος νοµικού προσώποιυ, η ποινή επαυξάνεται εις φυλάκισιν µέχρις
ενος έτους και χρηµατικήν ποινήν µέχρι 50.000 δραχµών.

2. Τα εν τη προηγουµένη παραγράφου αδικήµατα δικάζονται κατά την

διαδικασίαν την ακολουθουµένην δια τα επ`αυτοφώρω καταλαµβανόµενα
πληµµελήµατα.
 
  Αρθρο :13
Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :1
Κατ'Εξουσιοδότηση εκδοθείσα Νομοθεσία : 1

Μεταβατικαί διατάξεις
Αρθρον 13.

1. Αι προ της θέσεως εν ισχύι του παρόντος νόµου, χορηγηθείσαι υπο

του Ε.Ο.Τ. άδειαι, λειτουργίας Γραφείων Εσωτερικού ή Γενικού Τουρισµού
ισχύουσαι µέχρι της λήξεως των, οι δε κάτοχοι αυτών δύναται να ζητήσουν
την χορήγησιν νέας αδείας επι τη συνδροµή των υπό στοιχεία α, β, και δ
της παρ. 1 του άρθρου 4, ως και του άρθρου 5 του παρόντος νόµο
προϋποθέσεων.

2. Συνεταιρισµοί ή λοιποί µεταφορικαί οργανισµοί (ΚΤΕΛ - ΕΚΤΕΛ κλπ)

έχοντες άδειαν λειτουργίας Γραφείου Γενικού ή Εσωτερικού Τουρισµού,
δύναται να ζητήσουν την χορήγησιν νέας αδείας, υπό την προϋπόθεσιν
διαχωρισµού αφ`ενός του Τουριστικού Γραφείου εκ των λοιπών
δραστηριοτήτων αυτών, αφ`ετέρου της υπάρξεως ανεξαρτήτου γραφειακής
εγκαταστάσεως υπό τας προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 4.

3. Γραφεία Ταξειδίων λειτουργούντα δυνάµει αδείας λειτουργίας του

Ε.Ο.Τ. συνεχίζουν την λειτουργίαν των επί τριετίαν από της ισχύος του
παρόντος νόµου.

Μετά την λήξιν της τριετίας είτε διαρκούσης ταύτης οι κάτοχοι αδειών
Γραφείων Ταξειδίων , δύναται να ζητήσουν την χορήγησιν λειτουργίας
Γραφείων Εσωτερικού ή Γενικού Τουρισµού, εφ` όσον πληρούν τας
προϋποθέσεις τας υπό στοιχ. α`, β`και δ` της παρ. 1 του άρθρου 4 ως και
του άρθρου 5 του παρόντος νόµου.

 
  Αρθρο :14

Κατάργησις διατάξεων.
Αρθρον 14.

Καταργούνται αι διατάξεις του Α.Ν. 864/1937, ως ούτος ετροποποιήθη

και συνεπληρώσθη µεταγενεστέρως, πλην των διατάξεων των άρθρων 15 παρ.
1,2,3,4 και 6,19,20,21, και 22 αυτού και άρθρου εις ότι αφορά τα
Γραφεία Μεταναστεύσεως και τους κατά τόπους αντιπροσώπους αυτών.