ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ

ΚΡΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ

ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ. Η ΔΙΠΛΟΠΛΗΡΩΜΗ.
ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΗΘΙΚΟ, ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ
ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Κωνσταντίνος Κυρίτσης (Αναπληρωτής καθηγητής University of

Ioannina τμ. Λογιστικης-Χρηματοοικονομικης),
Προ-ανασκόπηση.
Το περιεχόμενο αυτής της της μελέτης χωρίζεται σε 3 κλίμακες και είδη
δικαίου
Α) ΜΙΚΡΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ 1/3, 2/3, 3/3
(παράγραφοι 1,2,3)
Β) ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΗΘΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (παράγραφοι 4, 5)
Γ) ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (παράγραφος 6)

Θα μπορούσαν κάποιοι να πουν πως αυτό το άρθρο αφορά μόνο λίγους

Έλληνες, του κόκκινους δανειολήπτες, η απλώς μόνο τους δανειολήπτες.
Αλλά δεν είναι έτσι. Δεδομένων των μνημονιακών χρεών, των πάνω από
300 δις ΟΛΟΙ οι Έλληνες είναι δανειολήπτες είτε μακροοικονομικά είτε
μικροοικονομικά. Η ηθική είναι όμοια. Ο συγγραφέας πιστεύει πως και
με τα μνημονιακα χρέη, έπρεπε και πρέπει να γίνουν προσπάθειες να
διαγράφουν ως συνολικά επαχθές που υποδουλώνει τους Έλληνες
χρηματοοικονομικά σχεδόν για ένα αιώνα.

1) ΜΙΚΡΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΩΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ 1/3.
ΟΚΤΩ ΦΟΡΕΣ ΜΕ ΝΟΜΟΥΣ, ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΑ 2008-2012 , ΜΕ ΤΑ ΠΟΣΑ
ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΑΝ ΩΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΣΤΙΣ
ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΑ ΔΑΝΕΙΑ, ΣΥΝΟΛΙΚΑ 233
δις ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΕΩΝ (2013, 2014, 2015).

Οι νόμοι και τα ΦΕΚ βάσει των οποίων δόθηκαν τα 233 δις ευρώ στις Τράπεζες είναι
οι παρακάτω:
 Ν. 3723 ΦΕΚ Α250/9.12.2008 άρθρ. 2,3,4,5 ποσό 23 δις ευρώ.
 Ν.3845 ΦΕΚ Α 65/6.5.2010 άρθρ. 4 παράγρ.8 ποσό 15 δις ευρώ.
 Ν.3864 ΦΕΚ 119/21.7.2010 άρθρ.3 παράγρ.1 ποσό 10 δις μέσω Τ.Χ.Σ.
 Ν.3872 ΦΕΚ 148/3.9.2010 άρθρ. 7 ποσό 25 δις ευρώ.
 Ν.3965 ΦΕΚ 113/18.5.2011 άρθρ. 19 παράγρ.1 ποσό 30 δις
 Ν.4031 ΦΕΚ 256/9.12.2011 άρθρ. 1 και 2 ποσό 60 δις ευρώ.
 Ν.4056 ΦΕΚ 52/12.3.2012 άρθρ. 21 ποσό 30 δις ευρώ.
 Ν.4079 ΦΕΚ Α181/20.9.2012 άρθρ.1παράγρ.1 ποσό 40 δις μέσω Τ.Χ.Σ.
Τα χρήματα που έλαβαν οι ιδιωτικές Τράπεζες ήταν χρήματα του Δημόσιου, δηλαδή
χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου πολίτη. Τα 50 δις ευρώ δόθηκαν μέσω του
Τ.Χ.Σ. που δημιουργήθηκε γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό και τα υπόλοιπα
παραχωρήθηκαν με ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου τριετούς διάρκειας, χωρίς
επιτόκιο ή προμήθεια

Α1 ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 250 9 Δεκεμβρίου 2008 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ.
3723
Ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της
διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και άλλες διατάξεις
Άρθρο 2 1. Παρέχεται η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, μέχρι του συνολικού
ποσού των 15 δισεκατομμυρίων ευρώ, προς τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν λάβει
άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της Ελλάδος, εφόσον καλύπτουν το δείκτη
κεφαλαιακής επάρκειας που θέτει η Τράπεζα της Ελλάδος, για δάνεια που θα
συναφθούν μέχρι 31.12.2009 με ή χωρίς έκδοση τίτλων και θα έχουν διάρκεια από
τρεις μήνες έως τρία έτη. Η ανωτέρω εγγύηση παρέχεται έναντι προμήθειας ή και
επαρκών, κατά την κρίση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, εξασφαλίσεων.
Το κατά περίπτωση ύψος της προμήθειας και το είδος των εξασφαλίσεων, καθώς και
οι λοιποί όροι εφαρμογής του παρόντος άρθρου καθορίζονται με απόφαση του
Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της
Τράπεζας της Ελλάδος, ο οποίος εισηγείται με εποπτικά κριτήρια περί του ποσού της
παρεχόμενης εγγυήσεως ανά τράπεζα, εντός του συνολικώς διατιθεμένου από το
Ελληνικό Δημόσιο ποσού.
2. Η κατά την παράγραφο 3 του προηγούμενου άρθρου συμμετοχή εκπροσώπου του
Ελληνικού Δημοσίου στο Διοικητικό Συμβούλιο των πιστωτικών ιδρυμάτων ισχύει
και εν προκειμένω, με τα ίδια έννομα αποτελέσματα, μέχρι τη λήξη της παρεχόμενης
εγγύησης.

Άρθρο 3 Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (Ο.Δ.ΔΗ. Χ.) δύναται να

εκδίδει μέχρι 31.12.2009 τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου διάρκειας έως τρία έτη
μέχρι συνολικού ύψους 8 δισεκατομμυρίων ευρώ και να τους διαθέτει απευθείας
στα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της
Ελλάδος, και εφόσον καλύπτουν το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας που θέτει η
Τράπεζα της Ελλάδος, έναντι σχετικής προμήθειας που καταβάλλουν τα εν λόγω
ιδρύματα και επαρκών, κατά την κρίση της Τράπεζας της Ελλάδος, εξασφαλίσεων.
Για τη διάθεση των τίτλων συνάπτονται διμερείς συμβάσεις, στη λήξη των οποίων οι
τίτλοι επιστρέφονται και ακυρώνονται. Η διαδικασία διενέργειας της διάθεσης των
τίτλων και οι όροι έκδοσης καθορίζονται με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομίας
και Οικονομικών. Στις ίδιες αποφάσεις καθορίζεται το ύψος της καταβαλλόμενης
προμήθειας και το είδος των εξασφαλίσεων, μετά από εισήγηση του Διοικητή της
Τράπεζας της Ελλάδος, ο οποίος εισηγείται με εποπτικά κριτήρια και για τον αριθμό
των διατιθεμένων τίτλων ανά πιστωτικό ίδρυμα, εντός του συνολικώς διατιθέμενου
από το Ελληνικό Δημόσιο ποσού.
Άρθρο 4 Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, μετά από
εισήγηση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι δυνατόν τα κονδύλια που
διατίθενται από το Ελληνικό Δημόσιο για την εφαρμογή των άρθρων 2 και 3 του
παρόντος νόμου να ανακατανέμονται ανά κατηγορία ρυθμίσεων αναλόγως της
απορροφητικότητας και των εν γένει αναγκών που προκύπτουν, διατηρουμένου
πάντως του ανώτατου συνολικού ύψους των κονδυλίων αυτών στο ποσό των 23
δισεκατομμυρίων ευρώ.
Άρθρο 5 Τα πιστωτικά ιδρύματα στα οποία διατίθενται τίτλοι του Ελληνικού
Δημοσίου κατά το άρθρο 3 του παρόντος οφείλουν να χρησιμοποιούν το προϊόν της
ρευστοποίησης των τίτλων για χορήγηση δανείων στεγαστικών και προς
μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους, η δε παρεχόμενη εγγύηση
κατά το άρθρο 2 δύναται να αφορά σε χορηγήσεις προς επιχειρήσεις ζωτικής
σημασίας για την ανάπτυξη της Χώρας.

Α2 Αρ. Φύλλου 65 6 Μαΐου 2010 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3845 Μέτρα για την
εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη−μέλη
της Ζώνης του ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Άρθρο 4
§8. Τα ποσά που προβλέπονται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2
και στο άρθρο 4 του ν. 3723/2008 (ΦΕΚ 250/Α΄) αυξάνονται κατά 15
δισεκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα.

Α3 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3864 Περί ιδρύσεως Ταμείου Χρηματοπιστωτικής

Σταθερότητας.
21 Ιουλίου 2010 Αρ. φύλλου 119
Αρθρο 3
Κεφάλαιο, περιουσία §1.
Το κεφάλαιο του Ταμείου ανέρχεται στο ποσό των δέκα δισεκατομμυρίων
(10.000.000.000) ευρώ, προερχόμενο από κεφάλαια που θα αντληθούν στο πλαίσιο
του μηχανισμού στήριξης της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές
Νομισματικό Ταμείο δυνάμει του ν. 3845/2010, καλύπτεται σταδιακά από το
Ελληνικό Δημόσιο και ενσωματώνεται σε τίτλους, οι οποίοι δεν είναι μεταβιβάσιμοι
μέχρι τη λήξη της κατά το προηγούμενο άρθρο διάρκειας του Ταμείου
4.Το κεφάλαιο και τα διαθέσιμα του Ταμείου δύναται να επενδύονται μόνο σε
καταθέσεις της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, απαγορευμένης οποιασδήποτε
άλλης μορφής επένδυσης. Το Ταμείο δεν δύναται να συνάπτει δάνεια, να εκδίδει
ομόλογα και άλλα εμπορικά αξιόγραφα οποιασδήποτε φύσης.

Α4 Αρ. Φύλλου 148 3 Σεπτεμβρίου 2010 ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3872

Άρθρο 7.
Τα ποσά που προβλέπονται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 και
στο άρθρο 4 του ν.3723/ 2008 (ΦΕΚ 250 Α΄), έτσι όπως αυτά τροποποιήθηκαν από
την παράγραφο 8 του άρθρου τέταρτου του ν. 3845/2010 (ΦΕΚ 65 Α΄), αυξάνονται
κατά 25 δισεκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα
Α5 Aρ. Φύλλου 113 18 Μαΐου 2011 ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3965 Αναμόρφωση
πλαισίου λειτουργίας Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Οργανισμού
Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, σύσταση
Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και άλλες διατάξεις.
Άρθρο 19
Προϋποθέσεις ενίσχυσης και μέρισμα πιστωτικών ιδρυμάτων
1. Τα ποσά που προβλέπονται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 και
στο άρθρο 4 του ν.3723/2008 (Α΄ 250), έτσι όπως αυτά τροποποιήθηκαν από την
παράγραφο 8 του άρθρου τέταρτου του ν.3845/2010 (Α΄ 65) και από το άρθρο 7 του
ν. 3872/2010 (Α΄ 148) αυξάνονται κατά τριάντα δισεκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα,
προκειμένου να αποτραπούν προβλήματα ρευστότητας της πραγματικής οικονομίας.
2. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν. 3723/2008
προστίθεται παράγραφος ως εξής: «Προϋπόθεση για την παροχή του πρόσθετου
ποσού ενίσχυσης ύψους τριάντα δισεκατομμυρίων ευρώ, αποτελεί η υιοθέτηση και
εφαρμογή σχεδίων για μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης ανά πιστωτικό
ίδρυμα, το οποίο βεβαιώνεται από την Τράπεζα της Ελλάδος
Α6 Αρ. Φύλλου 256 9 Δεκεμβρίου 2011 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4031 Κύρωση
Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρύθμιση θεμάτων χρηματοπιστωτικού
χαρακτήρα»
Άρθρο 1 1.
1. Το προβλεπόμενο στο πρώτο εδάφιο της 2/43219/ 0025/6.5.2011 απόφασης του
Υφυπουργού Οικονομικών συνολικό ποσό εγγύησης καθορίζεται σε τριάντα
δισεκατομμύρια (30.000.000.000) ευρώ.
2. Το προβλεπόμενο στο τρίτο εδάφιο της παραπάνω απόφασης χρονικό διάστημα
παρατείνεται έως 31.12.2012.
3. Το έκτο εδάφιο της ίδιας απόφασης αντικαθίσταται ως εξής: «Η Τράπεζα της
Ελλάδος λαμβάνει κατά την κρίση της ασφάλειες από τα πιστωτικά ιδρύματα.»
Α7 Αρ. Φύλλου 52 12 Μαρτίου 2012 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4056
Άρθρο 21 Ρυθμίσεις θεμάτων χρηματοπιστωτικού τομέα
1. Το προβλεπόμενο, στο πρώτο εδάφιο της υπ. αριθμ. 2/43219/0025/6.5.2011
απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών (Β΄ 1143), όπως τροποποιήθηκε με την
παρ. 1 του άρθρου 1 της, από 14.9.2011, Πράξης Νομοθετικού Περιεχόμενου (Α΄
203), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4031/2011 (Α΄ 256) και αυξήθηκε
με το άρθρο δεύτερο του ν. 4031/2011, συνολικό ποσό εγγύησης, αυξάνεται κατά
πενήντα τοις εκατό (50%).
Α8 Αρ. Φύλλου 180 20 Σεπτεμβρίου 2012 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4079 Κύρωση
της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις θεμάτων κεφαλαιακής ενίσχυσης
των πιστωτικών ιδρυμάτων», της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις
θεμάτων εφαρμογής των νόμων 3864/2010, 4021/2011, 4046/2012, 4051/2012 και
4071/2012», της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις θεμάτων
δημοσίευσης οικονομικών εκθέσεων πιστωτικών ιδρυμάτων και θυγατρικών τους, οι
οποίες δραστηριοποιούνται στο χρηματοοικονομικό τομέα» και άλλες διατάξεις του
Υπουργείου Οικονομικών
Άρθρο 1
Τροποποιήσεις του ν. 3864/2010 (Α΄ 119) 1.
α. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του ν. 3864/ 2010, οι λέξεις «Το κεφάλαιο του
Ταμείου ανέρχεται στο ποσό των δέκα δισεκατομμυρίων (10.000.000.000) ευρώ»
αντικαθίστανται με τις λέξεις «Το κεφάλαιο του Ταμείου ανέρχεται στο ποσό των
πενήντα δισεκατομμυρίων (50.000.000.000) ευρώ».

β. Στο τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του ν. 3864/2010, προστίθεται εδάφιο
ως εξής: «Σε περίπτωση που το κεφάλαιο κατατίθεται με τη μορφή ομολόγων του
Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματο− πιστωτικής Σταθερότητας ή άλλης μορφής
χρηματοπιστωτικών μέσων που εκδίδει ή εγκρίνει το ΕΤΧΣ, τα ως άνω ομόλογα ή
χρηματοπιστωτικά μέσα τηρούνται σε λογαριασμό τίτλων τον οποίο τηρεί η Τράπεζα
της Ελλάδος ως φορέας του Συστήματος Άυλων Τίτλων του ν. 2198/ 1994 (Α΄ 43),
υπό την ιδιότητα του θεματοφύλακα των εν λόγω τίτλων.»
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
Α1) Ν. 3723 ΦΕΚ Α250/9.12.2008 άρθρ. 2,3,4,5 ποσό 23 δις ευρώ.
 Α2) Ν.3845 ΦΕΚ Α 65/6.5.2010 άρθρ. 4 παράγρ.8 ποσό 15 δις ευρώ.
Α3) Ν.3864 ΦΕΚ 119/21.7.2010 άρθρ.3 παράγρ.1 ποσό 10 δις μέσω Τ.Χ.Σ.
Α4) Ν.3872 ΦΕΚ 148/3.9.2010 άρθρ. 7 ποσό 25 δις ευρώ.
Α5) Ν.3965 ΦΕΚ 113/18.5.2011 άρθρ. 19 παράγρ.1 ποσό 30 δις
Α6) Ν.4031 ΦΕΚ 256/9.12.2011 άρθρ. 1 και 2 ποσό 60 δις ευρώ.
Α7) Ν.4056 ΦΕΚ 52/12.3.2012 άρθρ. 21 ποσό 30 δις ευρώ.
Α8) Ν.4079 ΦΕΚ Α181/20.9.2012 άρθρ.1παράγρ.1 ποσό 40 δις μέσω Τ.Χ.Σ.
ΣΥΝΟΛΟ 233 δις.

Συνάδελφοι επιστημονικοί ακτιβιστές φέραν στη αντίληψη μου

περισσότερα ΦΕΚ που το ποσό αυτό μεγαλώνει σημαντικά ακόμα
περισσότερο. Όμως ενόσω πρόκειται για εγγυήσεις μάλλον πάρα για
καθαυτό κεφάλαια στις τράπεζες, δεν είναι πολύ σημαντικό να έχουμε
εξαντλητική λίστα των εγγυήσεων ενώ είναι πιο σημαντικό να
εστιαστούμε στα καθαυτό κεφάλαια που πήραν οι τράπεζες από το
Ταμείο Χρηματοπιστωτικής σταθερότητάς ΤΧΣ που η λογιστική τους
είναι εύκολη και διαφανής με βάση τις ετήσιες εκθέσεις του ΤΧΣ.
Τα χρήματα αυτά που έλαβαν οι ιδιωτικές Τράπεζες ήταν αρχικά
εγγυήσεις για άντληση ρευστότητας και ήταν χρήματα του Δημόσιου,
δηλαδή χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου πολίτη.
Τα 50 δις ευρώ δόθηκαν μέσω του Τ.Χ.Σ. που δημιουργήθηκε γι’
αυτόν ακριβώς τον σκοπό το 2010.

Οι εγγυήσεις δοθήκαν χαρισματικά στις τράπεζες με τίτλους ομολόγων

που οι τράπεζες δεν πλήρωναν για να αγοράσουν αλλά επίσης και το
κράτος στην λήξη τους δεν πλήρωνε την ονομαστική τους αξία. (βλ [23]
σημειώσεις επί των οικονομικών καταλέων του Ελληνικού δημοσίου για
το έτος 2011 σελίδα 43 Έκδοση ομολόγων για τη εξασφάλιση της
ρευστότητάς των τράπεζων). Τα κεφάλαια αυτά ήταν περίπου το 60%
των κεφαλαίων των μνημονίων όπως ανάφερε και ο τ. πρωθυπουργός κ
Τσίπρας σε ομιλία τους στη Ευρωβουλή το 2015. Οι εγγυήσεις αυτές
καταγράφηκαν σε λογαριασμούς τάξεως του ελληνικού δημοσίου βλ
[23]-[30]. Όταν δίνονται εγγυήσεις δεν είναι σίγουρο αν θα
χρησιμοποιηθούν η όχι. Κάποιες π.χ. εγγυήσεις που έδινε το Ελληνικό
κράτος έληξαν σε κατάπτωση και πληρωθήκαν κανονικά από το
Ελληνικό δημόσιο όπως π.χ, στο παρακάτω διάγραμμά από την ετήσια
έκθεση του ελεγκτικού συνεδρίου για το έτος 2020 (βλ.
https://www.elsyn.gr/ βλέπουμε διάφορες εγγυήσεις που δοθήκαν από το
δημόσιο σε διάφορες κατευθύνσεις (όχι για δάνεια τράπεζων) που
καταλήξαν σε κατάπτωση και πληρωθήκαν τα έτη 2016-2020.

Δυστυχώς δεν μπόρεσα να βρω στοιχεία για καταπτώσεις των

εγγυήσεων με τα παραπάνω ΦΕΚ που δοθήκαν στις τράπεζες.

2) ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΩΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ 2/3. ΤΑ ΜΗ
ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΑ ΔΑΝΕΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2008-2021 ΚΑΙ ΟΙ 3
ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΕΙΣ 2013-2015.
(ΠΗΓΗ=ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ βλ [12] )

ΠΙΝΑΚΑΣ 1
Ως μη εξυπηρετούμενα δάνεια ορίζονται εκείνα που έχουν τουλάχιστο
3μηνη καθυστέρηση πληρωμής δόσεων και ο δανειζόμενος αξιολογείται
πως δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στην εξυπηρέτηση του δανείου.
https://www.bankofgreece.gr/statistika/ekseliksh-daneiwn-kai-kathysterhsewn

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ & ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ

ΤΡΑΠΕΖΩΝ
ΕΞΕΛΙΞΗ ΔΑΝΕΙΩΝ & ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΩΝ
Στοιχεία σε Ατομική Βάση-Εντός Ισολογισμού

(ευρώ χιλ.) Dec 2008 Dec 2009 Dec 2010 Dec 2011 Dec 2012

Υπόλοιπα
δανείων (προ 255,699,207 271,167,151 272,404,699 242,771,298 217,473,817
προβλέψεων)

Σύνολο Μη
Εξυπηρετούμενων
14,622,982 25,633,558 38,411,987 52,312,707 67,989,728
Δανείων (προ
προβλέψεων)
% NPL (% of
non-performing
5.7 9.5 14.1 21.5 31.3
loans to total
loans)
Συνέχεια του Πίνακα 1 για τα έτη 2013-2016

(ευρώ χιλ.) Dec 2013 Dec 2014 Dec 2015 Dec 2016

Υπόλοιπα δανείων
230,002,877 224,763,089 221,593,580 215,984,811
(προ προβλέψεων)

Σύνολο Μη
Εξυπηρετούμενων
90,866,845 97,683,820 106,506,368 104,826,836
Δανείων (προ
προβλέψεων)
% Μη
εξυπηρετούμενα 39.5 43.5 48.1 48.5
δάνεια

Συνέχεια του Πίνακα 1 για τα έτη 2017-2020

(ευρώ χιλ.) Dec 2017 Dec 2018 Dec 2019 Dec 2020
Υπόλοιπα δανείων
200,115,537 180,180,298 168,707,424 156,918,069
(προ προβλέψεων)
Σύνολο Μη
Εξυπηρετούμενων
94,432,952 81,801,047 68,525,384 47,207,426
Δανείων (προ
προβλέψεων)
% Μη
εξυπηρετούμενα 47.2 45.4 40.6 30.1
δάνεια

Συνέχεια του Πίνακα 1 για το έτος 2021

(ευρώ χιλ.) Dec 2021
Υπόλοιπα δανείων
144,097,312
(προ προβλέψεων)
Σύνολο Μη
Εξυπηρετούμενων
18,399,838
Δανείων (προ
προβλέψεων)
% Μη
εξυπηρετούμενα 12.8
δάνεια
Παρατηρήσεις
1. Τα στοιχεία είναι σε ατομική βάση (δηλ. όχι ομίλων) και αφορούν σε
εντός ισολογισμού δάνεια (προ προβλέψεων) των Ελληνικών εμπορικών και
συνεταιριστικών τραπεζών που λειτουργούσαν την εκάστοτε περίοδο.

2. Για την περίοδο 2014 και εφεξής χρησιμοποιούνται τα υποβαλλόμενα

στοιχεία από τα Π.Ι. σύμφωνα με την ΠΕΕ 42/2014 όπως ισχύει και
ακολουθούνται οι ορισμοί της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA).

3. Για την περίοδο 2002 - 9Μ 2014 χρησιμοποιήθηκαν τα υποβαλλόμενα

στοιχεία από τα Π.Ι. σύμφωνα με την ΠΔΤΕ 2442/1999 και έχει γίνει η
παρακάτω παραδοχή:
-Τα δάνεια σε καθυστέρηση περιλαμβάνουν και τις απαιτήσεις από
ρυθμισθείσες οφειλές για τις οποίες δεν έχει συμπληρωθεί 12 μηνο από
την έναρξη εξυπηρέτησης (ως δάνεια αβέβαιης είσπραξης).

4. Μεταβολές σε υπόλοιπα μεταξύ ορισμένων τριμήνων μπορεί να

οφείλονται και στην αναδιάρθρωση του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος
(εκκαθαρίσεις τραπεζών, πωλήσεις υποκαταστημάτων στο εξωτερικό κ.λ.π.)

5. Τα στοιχεία αφορούν σε εντός ισολογισμού δάνεια ώστε να υπάρχει

συνέπεια με τους επιχειρησιακούς στόχους μείωσης των μη
εξυπηρετούμενων δανείων. Για το λόγο αυτό, τα υπόλοιπα και οι δείκτες
ενδέχεται να διαφοροποιούνται από προηγούμενα δημοσιευμένα μεγέθη,
όπου στην περίμετρο συμπεριλαμβάνονταν και στοιχεία εκτός ισολογισμού.

Είναι σημαντικό μετα την παρατήρηση 3 να καταλάβουμε πως αυτά τα

μη εξυπηρετούμενα είναι υπερεκτιμημένα για λογούς ασφάλειας
επαρκών προβλέψεων καθώς περιλαμβάνουν εξυπηρετούμενα που όμως
ο διακανονισμός τους έγινε εντός των τους προηγούμενων 12 μηνών.
Είναι ενδιαφέρον να βολιδοσκόπηση κάποιος το τι ποσοστό από αυτά
είναι τα πραγματικά μη εξυπηρετούμενα. Π.χ. για το έτος 2012. Προς
αυτόν τον σκοπό πρέπει να κοιτάξει τις ετησιες οικονομικές καταστάσεις
και εκθέσεις του 2012 των συστημικών τράπεζων. Κάνοντας το αυτό για
το 2012 (βλ [31],[32].[33],[34] ) βρίσκουμε πως περίπου το 50% είναι
πραγματικά μη εξυπηρετούμενα. Και από τις ίδιες ετήσιες εκθέσεις
βρίσκουμε πως το ποσοστό απομείωσης αυτών των πραγματικών μη
εξυπηρετούμενων και απορρόφησης ως ζημιών στις προβλέψεις δεν
περνά το 50%. Δηλ ότι π.χ. για το 2012 το πολύ 25% απομειώνεται και
απορροφάται ως ζημίες στα αποθεματικά των ιδίων κεφαλαίων. Αυτό
αλλάζει κάπως από έτος σε έτος.

Οι 3 επίσημες ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών τραπεζών έγιναν

1) Μάρτιο 2013 (Βλ. [1] Bank of Greece, 2012) . Αν και η Τράπεζα της
Ελλάδος υπολόγισε πως για το διάστημα 2012-2014 οι Ελληνικές
τράπεζες θα χρειαζόταν 50 δις για αποζημειωτικη-ανακεφαλαιοποιηση
λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων, δεν δοθήκαν όλα από το ΤΧΣ, αλλά
τα μισά περίπου , 25 δις δοθήκαν με ομόλογα του ΕΤΧΣ (Βλέπε [22] ,
ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2013 σελίδα 6 )
2) Απρίλιος 2014 (Βλ. [9] Τράπεζα Ελλάδος, 2014)
3) Νοέμβριο 2015.
Η δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση του 2014 , έγινε με αμιγώς ιδιωτικά
κεφάλαια και το Ελληνικό κράτος δεν μετείχε. Στην τρίτη
ανακεφαλαιοποίηση το Ελληνικό κράτος μετείχε μέσω του Ταμείου
Χρηματοπιστωτικής σταθερότητάς με το πολύ 5,4 δις ενώ στην πρώτη
ανακεφαλαιοποίηση με πολύ περισσότερα δις πάλι μέσω του Ταμείου
Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητάς (ΤΧΣ) που όμως ήδη με τον νόμο
Ν.4079 ΦΕΚ Α181/20.9.2012 άρθρ.1 παράγρ.1, αυτό το ταμείο είχε το
πολύ 50 δις κεφάλαια.
Μετά το 2015 και αυτές τις 3 επίσημες ανακαφελαιοποιήσεις οι
τράπεζες, λόγω των αυξανομένων ποσοστών μη εξυπηρετούμενων
δανείων, στηρίχτηκαν σε δανεισμό από την Κεντρική Τράπεζα του Ευρώ
(ΕΚΤ, ECB) και τον ELA (Emergency Liquidity assistance) στον οποίο
μετέχει και το Ελληνικό Δημόσιο και τα οποία χρήματα από τον ELA
μετά από μια ημερομηνία δινόταν από την Τράπεζα Ελλάδος και όχι από
την Κεντρική Τράπεζα του Ευρώ, με εγγυήσεις του Ελληνικού
Δημοσίου. Στο παρακάτω διάγραμμα εμφανίζεται η εξέλιξη αυτών των
εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου.
 ΠΙΝΑΚΑΣ 2

ΕΤΟΣ ΕΘΝΙΚΗ EUROBANK ALPHA PIREOS ΣΥΝΟΛΑ

83,819,855,000 66,738,174,000 50,212,997,000
2008 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 93,065,000,000 293,836,026,000
2008 6,433,786,000 2,369,349,000 2,623,827,000
(έναρξη
κρισης) ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 3,895,000,000 15,321,962,000
2009 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 91,220,464,000 84,269,000,000 67,848,576,000 48,922,004,000 292,260,044,000
2009 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 8,224,161,000 6,314,000,000 4,775,572,000 3,238,154,000 22,551,887,000
2010 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 96,304,857,000 87,188,000,000 63,770,895,000 51,699,707,000 298,963,459,000
2010 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 8,780,120,000 6,094,000,000 4,430,498,000 2,956,979,000 22,261,597,000
2011 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 87,169,494,000 76,822,000,000 55,196,949,000 43,840,306,000 263,028,749,000
2011 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ -1,065,516,000 875,000,000 592,944,000 -2,058,682,000 -1,656,254,000
2012 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 77,939,482,000 60,808,000,000 53,773,359,000 63,022,379,000 255,543,220,000
2012 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ -2,214,255,000 -655,000,000 748,000,000 -2,324,000,000 -4,445,255,000
2013 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 84,197,000,000 70,669,000,000 68,103,047,000 85,777,870,000 308,746,917,000
2013 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,795,000,000 4,523,000,000 8,368,306,000 8,543,000,000 29,229,306,000
2014 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 81,946,000,000 67,494,000,000 67,634,557,000 84,603,099,000 301,677,656,000
2014 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 8,653,000,000 5,257,000,000 6,821,173,000 7,386,867,000 28,118,040,000
2015 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 77,074,000,000 64,195,000,000 64,992,882,000 83,408,039,000 289,669,921,000
2015 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 8,315,000,000 6,131,000,000 8,418,033,000 9,608,015,000 32,472,048,000
ΜΕΣΟΣ 75,563,750,000 63,507,304,875 63,935,800,125 287,965,749,000
84,958,894,000 84,958,894,000
ΟΡΟΣ
ΜΕΣΟΣ 5,615,162,000 4,054,250,000 4,565,484,375 3,746,770,000 17,981,666,375 5,615,162,000
ΟΡΟΣ
6.24%
Πηγή=ICAP , ισολογισμοί τράπεζων και εκθέσεις ταμείο Χρημ/κής
σταθερότητας για 2012, 2013 (σελ 6)
Παρατηρήσεις.
Τα έτη 2010-2013 οι εμπορική τράπεζα απορροφήθηκε από την άλφα. η
αγροτική και Μαρφιν από την Πειραιώς. το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
από την Eurobank. Tα στοιχεία της Eurobank είναι του ομίλου.

Ο παρακάτω πίνακας 3 με τις ανακεφαλαιοποίησεις από το Ταμείο

Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) των τράπεζων έχει πηγή τις
ετήσιες εκθέσεις το ΤΧΣ (βλ [22] )

Πινακας 3

ΠΟΣΟΣΤΑ ΤΧΣ 2012

ΜΕ ΒΑΣΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΣ (Προκατα
ΑΡΙΘΜΟ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ 200 200 201 20 βολες 1ης 2013 (1η
ΜΕΤΟΧΩΝ 2008-2021 8 9 0 11 ανακ/ης) ανακ/ση)
ΕΘΝΙΚΗ 40.12% 0 0 0 97.24% 84.38%
EUROBANK 18.54% 0 0 0 96.65% 95.23%
ALPHA 21.92% 0 0 0 62.18% 81.71%
PIREOS 32.33% 0 0 0 86.92% 81.01%
Αττικα
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ
ΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ 28.23% 0 0 0 85.75% 85.58%
Συνέχεια του πίνακα 3 για τα έτη 2014-2019

2014
(Επιστροφες
1ης 2015 (3η
ανακ/σης) ανακ/ση) 2016 2017 2018 2019
57.20% 40.39% 40.39% 40.39% 40.39% 40.39%
35.41% 2.38% 2.38% 2.38% 2.38% 1.40%
66.20% 11.01% 11.01% 10.96% 10.96% 10.96%
66.90% 26.42% 26.42% 26.42% 26.42% 26.42%

56.43% 20.05% 20.05% 20.04% 20.04% 19.79%

Συνέχεια του πίνακα 3 για τα έτη 2020-2021

Διαχρονικοι
Μεσοι Οροι
από 2012-
2020 2021 2021
40.39% 40.39% 52.16%
1.40% 1.40% 24.10%
10.96% 9% 28.50%
26.42% 27.00% 42.04%
69,93%

19.79% 19.45% 36.70%

ΠΙΝΑΚΑΣ 4
ΤΧΣ
Προκαταβολες τελική
ΤΧΣ ανακ/σης ανακ/ση
Ποσα σε δις 2012 δις 2013 δις
ΕΘΝΙΚΗ 9.75 8.46
EUROBANK 5.31 5.20
ALPHA 2.94 3.93
PIREOS 7.35 6.80
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ
ΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ 25.35 24.38*

* (αποτίμηση εύλογη τελική 25.52 βλ [22] έκθεση του ΤΧΣ για το

2013 σελ 6 =25,52 δις)

Η οριοθέτηση του δημόσιου τομέα έγινε με το άρθρο 9 παρ. 1 του Ν.

1232/1982, το οποίο ερμηνεύθηκε αυθεντικά με τη διάταξη του άρθρου 1
παρ. 6 του Ν. 1256/1982 και περιλαμβάνει τόσο οργανισμούς δημοσίου
δικαίου η ιδιωτικού δικαίου η μικτούς. Το ΤΧΣ δεν θεωρείται τυπικά
δημόσιος τομέας για λόγους τεχνικούς των μνημονίων και διότι τα
ευρωπαϊκά ομόλογα που πήρε από το Ελληνικό κράτος είναι μη
μεταβιβάσιμα (για αυτό αναγκάστηκε να μπει μέτοχος των τράπεζων
όταν τα έδωσε στις τράπεζες) , αλλά ουσιαστικά είναι, μετά το άρθρο 3
παράγραφος 5 και 6 του ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3864/2010 ΦΕΚ
119/Α/21-7-2010 Περί ιδρύσεως Ταμείου Χρηματοπιστωτικής
Σταθερότητας.

Άρθρο 2Σκοπός, έδρα, διάρκεια ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Σκοπός του Ταμείου είναι η διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού
τραπεζικού συστήματος, μέσω της ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας
των πιστωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων και θυγατρικών
αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων, εφόσον λειτουργούν νόμιμα στην
Ελλάδα κατόπιν άδειας της Τράπεζας της Ελλάδος κατά τα ειδικότερον
προβλεπόμενα στον παρόντα νόμο. Στο πλαίσιο εκπλήρωσης του σκοπού
αυτού, το Ταμείο οφείλει να διαχειρίζεται το κεφάλαιο και την εν γένει
περιουσία του, άρθρο 3, κατωτέρω, και να ασκεί τα απορρέοντα από την
ιδιότητά του ως μετόχου δικαιώματα, άρθρο 7 επ., κατωτέρω, κατά τρόπο
που να προστατεύει την αξία της περιουσίας αυτής, να ελαχιστοποιεί τους
κινδύνους για τον Έλληνα πολίτη και να μην εμποδίζει ούτε να
στρεβλώνει τον ανταγωνισμό στον τραπεζικό τομέα. Στο σκοπό του
Ταμείου δεν εντάσσεται η ενίσχυση της ρευστότητας, που παρέχεται με
βάση το ν. 3723/ 2008 ή στο πλαίσιο λειτουργίας του ευρωσυστήματος και
της Τράπεζας της Ελλάδος.
Παραγραφος 3
3. Το Ταμείο ενεργεί βάσει ολοκληρωμένης στρατηγικής για τον τραπεζικό
τομέα, η οποία αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου
Οικονομικών, της Τράπεζας της Ελλάδος και του Ταμείου, όπως αυτή κάθε
φορά επικαιροποιείται.
Άρθρο 3 παράγραφος 5.Με τη λήξη της διάρκειας του Ταμείου, γενομένης
εκκαθαρίσεως αποδίδεται το κεφάλαιο και η περιουσία του περιέρχεται
αυτοδικαίως στο Ελληνικό Δημόσιο, ως οιονεί καθολικό του διάδοχο.
Άρθρο 15
Φορολογικές απαλλαγές
Το Ταμείο απολαμβάνει όλων των διοικητικών, οικονομικών και
δικαστικών ατελειών του Δημοσίου, απαλλασσόμενο από την καταβολή
άμεσων ή έμμεσων φόρων, εισφορών υπέρ τρίτων και τελών οποιασδήποτε
φύσης, εξαιρουμένου του Φ.Π.Α.

Επίσης το ΤΧΣ με σχετικό άρθρο του νόμου ίδρυσης του δεν έχει
δικαίωμα σε άλλες επενδύσεις από αυτές στις τράπεζες κλπ για την
σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα και ο πραγματικός του στόχος δεν
είναι η κερδοσκοπία. Βλέπε
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3864 Περί ιδρύσεως Ταμείου Χρηματοπιστωτικής
Σταθερότητας. 21 Ιουλίου 2010 Αρ. φύλλου 119 Άρθρο 3 παράγραφος 4.

4.Το κεφάλαιο και τα διαθέσιμα του Ταμείου δύναται να επενδύονται μόνο

σε καταθέσεις της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, απαγορευμένης
οποιασδήποτε άλλης μορφής επένδυσης. Το Ταμείο δεν δύναται να
συνάπτει δάνεια, να εκδίδει ομόλογα και άλλα εμπορικά αξιόγραφα
οποιασδήποτε φύσης.

Παρακάτω είναι μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα από τις

δραστηριότητες του ΤΧΣ όπως αναγράφονται στις ετήσιες εκθέσεις του
2011-2013.
Βλέπε [22] ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2011 σελίδα 35 σημείωση 18
Βλέπε [22] ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2011 σελίδα 35 σημείωση 18

Βλέπε [22] ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2011 σελίδα 36

Βλέπε [22] ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2012 σελίδα

Βλέπε [22] ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2012 σελίδα 8

Βλέπε [22] ετήσια έκθεση ΤΧΣ του 2013 σελίδα 58

3) ΜΙΚΡΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΩΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ 3/3. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η
ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΑ
ΔΑΝΕΙΑ ? Η ΚΑΛΥΨΗ ΑΠΟ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ
ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ). ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΠΛΟΛΗΡΩΜΗ
Είναι πολύ διαφωτιστικό να παρακολουθήσουμε την τραπεζική λογιστική
της ανακεφαλαιοποίησης και διαγραφής από το ενεργητικό των μη
εξυπηρετούμενων δανείων (NPL, NPE), για να καταλάβουμε απλά που
πάνε τα χρήματα της ανακεφαλαιοποίησης η αύξησης κεφαλαίων (βλ
[13], [14] , [18]) Οι 4 βασικές και σχετικές λογιστικές εξισώσεις είναι οι
παρακάτω.
1) Εξίσωση ισολογισμού.
Τα δυο μέλη αυτής της εξίσωσης είναι οι δυο στήλες του
δημοσιευόμενού ισολογισμού.
A=E+L
A : ενεργητικό (assets)
E: ίδια κεφάλαια (equities)
L:(πραγματικό) παθητικό (liabilities)
2) Εξίσωση εσόδων εξόδων και αποτελεσματων. Τα δυο μέλη αυτής
της εξίσωσης είναι οι δυο στήλες στην δημοσιευόμενη
χρηματοοικονομική κατάσταση αποτελεσμάτων.
I=R-Ex
I=αποτελέσματα (income)
R =Έσοδα (return)
Ex= Έξοδα (expenses)
3) Εξίσωση ιδίων κεφαλαίων
Ε=S + (R+I) +F
Ε= Ίδια κεφάλαια (equities)
Κεφάλαια
S =Μετοχικό κεφάλαιο+ πριμ έκδοσης μετοχών , συγχώνευσης κλπ
R = Αποθεματικά κεφάλαια, Νομοθετημένες και άλλες προβλέψεις
Αποτελέσματα
I =Καθαρά Αποτελέσματα χρήσης
Μεταβολές παγίων
F =Απόκλιση (υπεραξία) παγίων, ασώματες ακινητοποιήσεις κλπ
4) Εξίσωση μερισμάτων. Οι όροι αυτής της εξίσωσης είναι τα μέρη της
δημοσιευόμενης χρηματοοικονομικής κατάστασης αποτελεσμάτων
χρήσης.
D=P-T-Pn-R
D= Μερίσματα (divindents)
P =Κέρδη (profits)
T =Φόροι (taxes)
R =Αποθεματικά κεφάλαια, προβλέψεις (πιθανή αυτοχρηματοδότηση
η μεταβολές ίδιου κεφαλαίου)
Pn= όρος από προβλέψεις +αποτελέσματα εις νέα χρήση
Ο τρόπος λογιστικής διαχείρισης, περιληπτικά, της διαγραφής και
αποπληρωμής ενός μη εξυπηρετούμενου δανείου από το ενεργητικό
είναι ως εξής (βλ [13], [14], [18] ). Εστω πως διαγράφονται α δις από
μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPL,NPE)
α) Γίνεται πρώτα μια χρεοπίστωση όπου διαγράφεται το δάνειο από
το ενεργητικό Α (εξίσωση ισολογισμού A=E+L) , αρά μειώνεται σε
Α-α, ενώ αυξάνουν τα έξοδα Εx σε Εx+α στην εξίσωση εσόδων-
εξόδων και αποτελεσμάτων. Αυτό επίσης σημαίνει μείωση κατά α
των αποτελεσμάτων Ι. Τώρα ο ισολογισμός με την εξίσωση
ισολογισμού δεν κλείνει A-α< E+L!
β) Γίνεται μετά μια χρεοπίστωση στην εξίσωση ιδίων κεφαλαίων
Ε=S + (R+I) +F, όπου μειώνονται οι προβλέψεις σε R-α (και αν δεν
φτάνουν τότε από το μετοχικό κεφάλαιο) , ενώ αυξάνουν τα
αποτελέσματα σε Ι+α. Αυτό κάνει την εξίσωση κεφαλαίων να
συνεχίζει να ισχύει αλλά τώρα τα ιδια κεφάλαια είναι λιγότερα κατά
α δηλ ισα με Ε-α. Τώρα η εξίσωση ισολογισμού κλείνει διότι και το
ενεργητικό μειώθηκε κατά α στην 1η χρεοπίστωση αλλά και το
δεύτερο μέλος Ε+L , μειώθηκε σε Ε-α+L, A-α=E-α+L στην παρούσα
χρεοπίστωση.
γ) Κατόπιν γίνεται μια χρεοπίστωση ανακεφαλαιοποίησης η αύξησης
κεφαλαίου (π.χ. από τα 233 δις που έδωσε το δημόσιο) , όπου
αυξάνουν τα ίδια κεφάλαια Ε-α σε Ε-α+α ( όταν π.χ. πρόκειται για
μια δωρεά από το κράτος) αντικατάσταση στο ενεργητικό του μη
εξυπηρετούμενου (η στο πληθυντικό μη εξυπηρετούμενων δανείων)
δανείου με νέο υγειές δάνειο ύψους α δηλ. το ενεργητικό αυξάνει σε
Α-α+α=Α. Τώρα και πάλι η εξίσωση ισολογισμού κλείνει A-α+α=E-
α+α+L η A=E+L
Από τα α) β) γ) συμπεραίνουμε πως τα τρία επόμενα είναι λογιστικά
ισοδύναμα στην εξίσωση του ισολογισμού και γίνονται ταυτόχρονα..
Α1) Αντικατάσταση στο ενεργητικό ενός μη εξυπηρετούμενου
δανείου με ένα νέο υγειές και εξυπηρετούμενο.
Α3) Αποπληρωμή ενός μη εξυπηρετούμενου με ζημιά από τα ίδια
κεφάλαια (προβλέψεις)
Α3) Ανακεφαλαίωση η αύξηση κεφαλαίου με το ισόποσο του μη
εξυπηρετούμενου δανείου.
Επομένως όταν το άρθρο 5 του Ν. 3723 ΦΕΚ Α250/9.12.2008. γράφει
Άρθρο 5 Τα πιστωτικά ιδρύματα στα οποία διατίθενται τίτλοι του Ελληνικού
Δημοσίου κατά το άρθρο 3 του παρόντος οφείλουν να χρησιμοποιούν το προϊόν της
ρευστοποίησης των τίτλων για χορήγηση δανείων στεγαστικών και προς
μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους, η δε παρεχόμενη εγγύηση
κατά το άρθρο 2 δύναται να αφορά σε χορηγήσεις προς επιχειρήσεις ζωτικής
σημασίας για την ανάπτυξη της Χώρας.

Αυτό είναι ισοδύναμο με την αποπληρωμή ενός μη εξυπηρετούμενου

δανείου με ανακεφαλαιοποίηση.
Σε περίπτωση που η αποζημείωση-ανακεφαλαιοποιηση γίνεται με
επιδότηση από το Ελληνικό κράτος με την μορφή ομολόγων του
Ελληνικού κράτους ύψους α δις , τότε η σχετική λογιστική είναι στην
εξίσωση του ισολογισμού A=E+L, όπου το ενεργητικό αυξάνεται
κατά α δηλ. το Ε γίνεται Ε+α , καθως τα ομόλογα μετρούν ως
ενεργητικο, ενώ επίσης τα αποθεματικά στα ίδια κεφάλαια ως
παθητικό αυξάνεται επίσης κατά α, δηλ. το Ε γίνεται Ε+α οπότε πάλι
κλείνει ο ισολογισμός Α+α=Ε+α+L και η ανακεφαλαιοποίηση έτσι
έγινε μέσω επιδότησης ομολόγων.
Είναι φανερό πως το δημόσιο που είναι ο λαός, όταν δίνει εντολή στο
ΤΧΣ να δόση κάποια δις μέσω ανακεφαλαιοποίησης στις τράπεζες να
αποπληρωθούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τότε ΕΙΝΑΙ
ΠΑΡΑΝΟΜΟ για τις τράπεζες να μη διαγράψουν από τα
ηλεκτρονικά τους συστήματα τις απαιτήσεις από τα συγκεκριμένα μη
εξυπηρετούμενα δάνεια της περιόδου 2008-2012 και να συνεχίζουν να
ζητούν να ΔΙΠΛΟΛΗΡΩΘΟΥΝ πάλι από τον λαό, είτε αναθέτοντας
την διαχείριση των απαιτήσεων σε εταιρίες funds διαχειρίσεως , είτε
να τα τιτλοποιούν και να πουλάν το όποιο οικονομικό αποτέλεσμα
αυτών των απαιτήσεων σε εταιρείες funds αποκτήσεως. Ας μην
ξεχνάμε πως μετά την πλήρη αποζημίωση των μη εξυπηρετούμενων
από το ΤΧΣ το 2013, το ΤΧΣ ουσιαστικά έχει σχεδόν αποσυρθεί.
Παρακάτω είναι η απομαγνητοφώνηση από τα πρακτικά των
επίτροπων της βουλής συνέντευξης της επόπτριας της τράπεζάς της
Ελλάδος για τα πιστωτικά ιδρύματα σχετικά μα την αποπληρωμή μη
εξυπηρετούμενων δανείων πριν το 2013 με την ανακεφαλαιοποίηση
του 2013.
Ηλεκτρονικά πρακτικά της βουλής αρχείο πολυμέσων βλ [39]
https://www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikes-
Epitropes/Synedriaseis?search=on&commission=4652b3a2-c382-4f1c-
ae0c-a5ee00a80e83&drdSessionPeriods=26c28f97-f651-4937-85dc-
a52600fb148e
Η εξεταστική επιτροπή για τη διερεύνηση της νομιμότητας της
δανειοδότησης των πολίτικων κομμάτων. Βίντεο της 27.09.2016. Από
σημείο 6 ώρες και 29 δευτερόλεπτο 45 λεπτά μέχρι 6 ώρες και 31 λεπτά
δευτερόλεπτο 20. Δηλώσεις της επόπτριας πιστωτικών ιδρυμάτων
της Τράπεζας Ελλάδος.
6 ώρες 29 λεπτά 45 δεύτερα
Ερωτών=Είναι λογικό η τράπεζα μετα από 10 χρονιά να μην έχει κάνει
καμία ενέργεια και μετα από 10 χρόνια να το θέτει σε οριστική
καθυστέρηση? Πότε ένα δάνειο τίθεται σε οριστική καθυστέρηση, όταν
δεν έχει πληρωθεί κανένα ευρω? (Ο ερωτών ρωτά για ένα δάνειο 300 χιλ.
στην τράπεζα Πειραιώς μιας εταιρείας μέσων μαζικής ενημέρωσης που
εξέδιδε μια εφημερίδα, που είναι 10 ετών παλιό και δεν πληρώθηκε
ποτέ).
Επόπτριά της ΤτΕ=Οι νομικές ενέργειες που κάνει η Τράπεζα
εξειδικεύονται σε επιμέρους βήματα το οποία προφανώς πρέπει να
λαμβάνει, αλλά για εμάς πλέον μετα από τις 90 μέρες καθίσταται μη
εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΜΕΑ) και μετά από κάποιο διάστημα πρέπει
η τράπεζα να τα μεταφέρει στα καταγγελθέντα. Για εποπτικούς σκοπούς
αυτό το δάνειο δεν υφίσταται σαν ενεργητικό της τράπεζας. Με
καταλαβαίνετε. Δηλαδή εμείς εποπτικά δεν το αναγνωρίζουμε σαν ένα
στοιχείο του δανειακού χαρτοφυλακίου το οποίο εξομοιούται με τα άλλα
δάνεια. …..Αυτό είναι 300 χιλ. και για 300 εκατομμύρια θα ήταν ίδια η
αντιμετώπιση. Ένα δάνειο που δεν πληρώνεται τόσο καιρό έχει φύγει
τελείως. Έχει κάνει πρόβλεψη (εξήγηση= ζημίας) η τράπεζα προ πολλού.
Έχουμε υποχρεώσει την τράπεζα προ πολλού να κάνει πρόβλεψη για
αυτό το δάνειο.
Ερωτών=Είναι ζημιά για την τράπεζα. Και δεν έχει γίνει καμία νομική
ενέργεια

Επόπτριά της ΤτΕ=Σαφέστατα είναι ζημιά για την τράπεζα, έχει

πληρωθεί από τον μέτοχο.
Ερωτών=Προσέξτε τώρα, έχει πληρωθεί από τον μέτοχο που σημαίνει
πως έχει μπει στην ανακεφαλαιοποίηση.
Επόπτριά της ΤτΕ=Σαφέστατα είναι σίγουρο.
Ερωτών=Αρά το έχει πληρώσει ο Ελληνικός λαός
Επόπτριά της ΤτΕ=Μιλάτε για το 2005 όχι για το 2015.
Ερωτών=Για το 2005. Αρα το έχει πληρώσει ο Ελληνικός λαός
Επόπτριά της ΤτΕ=Προφανώς
Ερωτών=Αρα το έχει πληρώσει ο Ελληνικός λαός
Επόπτριά της ΤτΕ=Αν πρόκειται για τράπεζα συστημική, ναι.
Ερωτών=Τράπεζα Πειραιώς.
(6 ωρες 31 λεπτα 21 δευτερολεπτα)

Εδώ εξηγούμε με την λογιστική τι εννοεί η επόπτρια της ΤτΕ. .

Έστω L5+L6+L7+L8+L9+L10+L11+L12<=Εq(2005)-Eq(2012) οι
ζημίες συνολικά των συστημικών (μπορεί να επεκταθεί και για ΑΤΕ υπό
εκκαθάριση και όσες απορροφήθηκαν από τις συστημικές) που με πλήρη
απομείωση από το ενεργητικό των μη εξυπηρετούμενων δανείων με την
λογιστική που περιγράψαμε χρεωθήκαν στο μετοχικό κεφάλαιο
μειώνοντας το από την τιμή του 2005 σε εκείνη του 2012. Εδώ χάριν
μακροοικονομικης μπορούμε να θεωρήσουμε πως αρχίζουμε να μετράμε
τις ζημίες αυτές από την έναρξη της δανειακής κρίσης δηλ από το 2008.
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων των συστημικών το 2008 Eq(2008)=
Eq8=15,321 δις (βλ πίνακα 2 πηγή [22] εκθέσεις του ΤΧΣ)
Σύνολο των τελευταίων θετικών ιδίων κεφαλαίων των συστημικών
το 2010 Eq(2010)= Eq10=22,261 δις (βλ πίνακα 2 πηγή [22] εκθέσεις
του ΤΧΣ)

Σύνολο ιδίων κεφαλαίων των συστημικών το 2012= Eq(2012)=

Eq12= -4,44 δις
Αρα L8+L9+L10+L11+L12<=Eq8 +|Eq12 |=15,321+|-4.44|=19,761
(Mε |x| συμβολίζουμε την απόλυτη τιμή του x)
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων των συστημικών το 2013 Eq(2013)=
Eq13=29,22 δις
Κεφάλαια που κατέβαλε το ΤΧΣ το 2013 στην ανακεφαλαιοποίηση
ΤΧΣ13= (βλ [22] έκθεση του ΤΧΣ για το 2013 σελ 6 =25,52 δις και
ΠΙΝΑΚΑ 4)
Κάτω φράγμα (lower bound estimation) ποσοστού κάλυψης από ΤΧΣ
συσσωρευμένων ζημιών από μη εξυπηρετούμενα δάνεια συστημικών
2008-2012=

ΤΧΣ13/ (Eq8 + |Eq12 |)= 25,52/(15,321+4,44)=129,14%

Ποσοστό ανακεφαλαιοποίησης του ΤΧΣ στα αρχικα θετικά ίδια
κεφάλαια στην έναρξη της κρισης (2008) των συστημικών
τραπεζών=

ΤΧΣ13/| Eq8|=25,52/15,321=166,5%
Ποσοστό ανακεφαλαιοποίησης του ΤΧΣ στα τελευταία θετικά ίδια
κεφάλαια 2010 των συστημικών τραπεζών=

ΤΧΣ13/| Eq10|=25,52/22,261 =114,6%

Παρατήρηση γιατί είναι πάνω από 100% αυτά τα ποσοστά. Τα
ποσοστά αυτά ανακεφαλαιοποίηση είναι πάνω από 100% διότι
βασίζονται στην πραγματική λογιστική αξία των ιδίων κεφαλαίων
μετά την απορρόφηση με απομείωση από το ενεργητικό των μη
εξυπηρετούμενων δάνειων, που γίναν κάποιες χρονιές αρνητικά. Ενώ
το μέσο ποσοστό 85.58% του πίνακα 3 το 2013 βασίζεται στις
χρηματιστηριακές αξίες των μέτοχων και αριθμό μετοχών που δεν
γίνονται ποτέ αρνητικές και δεν αντανακλούν την ακριβή
απορρόφηση ζημιών από προβλέψεις μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Σύμφωνα μάλιστα με αποδεκτό μοντέλο διεθνών στάνταρντ
λογιστικής, η ζημίες από μείωση της χρηματιστηριακής αξίας της
μετοχής δεν ειναί απαραίτητο να περνά σαν έξοδα από την
χρηματοοικονομική κατάσταση εξόδων-εσόδων της εταιρείας.
Σε αυτό το σημείο είναι ενδιαφέρον να ερωτήσουμε πόσο γιατί και
πότε απομειώνει πλήρως από το ενεργητικό ένα μη εξυπηρετούμενο
δάνειο μια τράπεζα. Η απάντηση σε αυτό βρίσκεται γραμμένη στις
ετήσιες εκθέσεις των τραπεζών π.χ. στη ετήσια έκθεση της Alpha bank
του 2012 σελίδες 55-56 (βλ [32] ) Αρχικά η τράπεζα σε ένα μη
εξυπηρετούμενο δάνειο τρέχουσας ονομαστικής αξίας α μπορεί να κάνει
μια μικρή ποσοστιαία απομείωση β Δηλ νέα καθαρή λογιστική αξία ΚΑ
ισούται με ΚΑ=α-β ανάλογα με το πως αξιολογεί πως είναι δυνατόν
ποτέ θα να αποπληρωθεί το μη εξυπηρετούμενο δάνειο. Το ποσό β ως
ζημία στις προβλέψεις (ιδία κεφάλαια) εκτιμάται με την ανάλυση ρίσκου
της τράπεζας για τον δανειολήπτη (impairment test) . Και όπως γράφει
π.χ. στη ετήσια έκθεση της Alpha bank του 2012 σελίδες 55-56 (βλ [32] )
τα ποσά β απομειώσεων τηρούνται σε υπο-αντίθετους λογαριασμούς
προβλέψεων γνωστούς ως σε allowance accounts .
Σε αυτό το σημείο διεθνώς υπάρχει στην τράπεζα και η επιλογή για
τιτλοποίηση της απαίτησης. Οι Ελληνικοί νόμοι είναι λίγο πολύ
αντιγραμμένοι από τους αντίστοιχους νόμους του εξωτερικού όπου η
συντριπτική πλειοψηφία των τιτλοποιήσεων γίνεται σε εξυπηρετούμενα
δάνεια. Ακόμα και ένα εξυπηρετούμενο δάνειο μπορεί να απομειωθεί
ποσοστιαία με ποσό β στις προβλέψεις-ζημιών σε τελική καθαρή
λογιστική αξία ΚΑ=α-β όταν υπάρχουν καθυστερήσεις μόνο 1, 2 μηνών
η η τράπεζα πληροφορείται άσχημα οικονομικά νέα για τον δανειολήπτη.
Σε περίπτωση τιτλοποίησης ο νόμος 4649/2019, ΑΡΘΡΟ 2, ΠΑΡ. (4)
γραφεί για την καθαρή λογιστική αξία του δανειου στην τιτλοποιηση:
ΝΟΜΟΣ 4649/2019, ΑΡΘΡΟ 2, ΠΑΡ. (4): «Ως «καθαρή λογιστική
αξία» («Net Book Value») νοείται η ονομαστική αξία των
μεταβιβαζομένων απαιτήσεων, απομειούμενη κατά το ποσό των
προβλέψεων και τυχόν λοιπών προσαρμογών, που έχουν διενεργηθεί
για τις απαιτήσεις αυτές από το πιστωτικό ίδρυμα/ μεταβιβάζοντα,
όπως το ποσό αυτό προκύπτει από τα λογιστικά βιβλία και στοιχεία
του πιστωτικού ιδρύματος/ μεταβιβάζοντος κατά την ημερομηνία
μεταβίβασης των απαιτήσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην
παράγραφο 9 του άρθρου 10 του ν. 3156/2003 στο πλαίσιο της
τιτλοποίησης απαιτήσεων.»
Το πόσο χρόνο θα το κρατήσει ποσοστιαία απομειωμένο ένα μη
εξυπηρετούμενο δάνειο στο ενεργητικό και ισολογισμό εξαρτάται από
την τράπεζα και την εποπτεία της από την Τ.τ.Ε όπως ανάφερε η
επόπτρια στην προηγούμενη συνέντευξη οποία όμως μίλησε για όχι πολύ
περισσότερο από 90 μέρες.
Η τράπεζα πριν την πλήρη απομείωση από το ενεργητικό και
ισολογισμό ενός μη εξυπηρετούμενου δανείου επιχειρεί νομικά
ενδεχόμενο recovery αυτής της συνολικής ζημιάς. Σύμφωνα με την
εκτίμηση της ΤτΕ βλ. στο [1] σελίδα 19 από στεγαστικά με υποθήκη
αναμένεται ένα χάσιμο 39%+17%=56% δηλ ανάκαμψη ζημιάς μόνο
44% . Ενώ από κάρτες και δάνεια ανάκαμψη μόνο 20%.
Σε περίπτωση που δεν το τιτλοποιήσει το δάνειο η τράπεζα και θέλει να
το αφαιρέσει πλήρως από το ενεργητικό και ισολογισμό τότε θέτει
προβλέψεις ζημιών=β=τρέχουσα λογιστική αξια=α , δηλ ΚΑ=α-β=0 και
το αφαιρεί πλήρως από το ενεργητικό. Αυτό σημαίνει πως έχει χρεώσει
στους μέτοχους πλήρως την ζημία όλου του μη εξυπηρετούμενου δάνειου
, όπως ανάφερε και η επόπτρια της Τράπεζας Ελλάδος στα παραπάνω
πρακτικά των επίτροπων της βουλής. Μετα θα μπορούσε να κρατά
πληροφορίες για αυτά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που αφαιρέθηκαν
πλήρως από τον ισολογισμό και ενεργητικό σε λογαριασμούς τάξεως που
είναι ανεξάρτητο λογιστικό σχέδιο και δεν περιλαμβάνεται στο λογιστικό
σύστημα του ισολογισμού, και δεν περιλαμβάνει allowance accounts με
προβλέψεις ζημίων όπως ο ισολογισμός.
Στον καθορισμό συμβάντων (trigger events) που ενεργοποιούν αυτή την
απομείωση αναφέρονται στην ίδια έκθεση τη Alpha bank (βλ [32] , 2012
σελ 55) πως είναι π.χ. αναγκαστική εκτέλεση από άλλους πιστωτές, η
έχουν περιέλθει στην τράπεζα πληροφορίες για επιδείνωση της
οικονομικής κατάστασης του δανειολήπτη η αίτηση-κήρυξη πτώχευσης
του (π.χ. αίτηση ένταξης σε πτωχευτικό νόμο Κατσέλη 2010 η
μεταγενέστερο ) κλπ.
Σύμφωνα με την ίδια ετήσια έκθεση της alpha bank (βλ [32] , 2012
σελ 55), όταν η τράπεζα αξιολογήσει πως είναι ανεπίδεκτο
εισπράξεως και έχει ολοκληρώσει όλες οι νομικές ενέργειες
είσπραξης τότε το αφαιρεί από το ενεργητικό και ισολογισμό.
Όμως ήδη από την συνέντευξη της επόπτριας της ΤτΕ πιο πάνω η
τράπεζες για οικονομικούς λόγους μπορεί να έχουν αφαιρέσει πληρως
από το ενεργητικό και ισολογισμό μια απαίτηση χωρίς καν να έχουν
καταγγείλει τη σύμβαση η να κάνουν άλλες νομικές ενέργειες.
Άπαξ και το έχει πλήρως απομειώσει και αφαιρέσει από το
ενεργητικό, ένα μη εξυπηρετούμενο δάνειο, τότε κανονικά και
σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο 2 παράγραφος 4 του νόμου
4649/2019 η καθαρή λογιστική του αξία είναι μηδέν. Και
επομένως και η τιμή μεταβίβασης είναι μηδέν (βλ άρθρο 3
παράγραφος 2 β) του ιδίου νόμου «Τι τίμημα που εισπράττει ο
μεταβιβάζων από τον αποκτώντα για την πώληση και μεταβίβαση των
απαιτήσεων δεν δύναται να υπερβαίνει την συνολική καθαρή λογιστική
αξία αυτών.» ) Έτσι είναι κανονικά άκυρη κάθε τιτλοποίηση του,
και ο λόγος φυσικά είναι ότι δεν θα υπάρχει έγκυρη τρέχουσα
τιμή «προβλέψεων» β στο επίσημο λογιστικό σύστημα
ισολογισμού της τράπεζας, για αυτή την απαίτηση διαφορετική
από την ονομαστική αξία α, για να υλοποιηθεί το παραπάνω άρθρο
2 παράγραφος 4 του νόμου 4649/2019 που θα υπολογίζει μια μη
μηδενική καθαρή λογιστή αξία της τιτλοποίησης. Φυσικά ακόμα
πιο άκυρη , unethical τελικά και παράνομη είναι η τιτλοποίηση
μιας απαίτησης που έχει πλήρως αφαιρεθεί από τον ισολογισμό
όταν είναι απαίτηση που έχει αποπληρωθεί με την
ανακεφαλαιοποίηση του 2013 από το ΤΧΣ, όπως το δάνειο για το
οποίο έγινε η συζήτηση στην επιτροπή της βουλής με την
επόπτρια από τη Τράπεζα της Ελλάδας στον παραπάνω
απομαγνητοφωνημένο διάλογο. Διότι θα είναι διπλοπληρωμή του
Ελληνικού λαού. Η τράπεζα θα πάρει ένα πολύ μικρό ποσό σαν
τιμή μεταβίβασης για τις τιτλοποιούμενες απαιτήσεις (οι
πληροφορίες είναι για περίπου 7% ) στο οποίο στην
πραγματικότητα ελάχιστα κερδίζει το ΤΧΣ διότι από το 2013
που έκανε την πλήρη αποπληρωμή ζημιών πλέον σχεδόν έχει
αποσυρθεί, ενώ το πολύ μεγαλύτερο υπόλοιπο το απαιτεί από το
δανειολήπτη η εταιρεία φαντ αποκτήσεως. Ο οποίος όμως
δανειολήπτης και Ελληνικός λαός ήδη μέσω των φορών έχει
πληρώσει για την αποπληρωμή του δανείου μέσω του ΤΧΣ. Ας
μην ξεχνάμε πως ο στόχος του ΤΧΣ δεν είναι κερδοσκοπικός αλλά
με βάση πολλά άρθρα του νόμου ίδρυσης του για την
απορρόφηση ζημίων και σταθεροποίηση των Τράπεζων. Με την
αποπληρωμή από το ΤΧΣ των ζημίων μη εξυπηρετούμενων η
τράπεζα σταθεροποιείται, με κόστος των δανειοληπτών και του
Ελληνικού λαού μέσω των φόρων, ενώ ξανα-εκτίθεται μετά ο
Ελληνικός λαός ως δανειολήπτες σε κερδοσκοπία από την
εταιρεία φαντ πράγμα που αποσταθεροποιεί την εθνική
παραγωγικότητα και οικονομία που βασίζεται στην μεγάλη μάζα
των δανειοληπτών. Ο ρόλος στην ανακεφαλαιοποίηση του ΤΧΣ με
κεφάλαια του και αύξηση ιδίου κεφαλαίου των τράπεζων δεν πρέπει
να υποτιμάται. Η αύξηση των ιδίων κεφαλαίων είναι η καθαρή
σωτήρια εισροή κεφαλαίων στην τράπεζα ιδίως στην κρίσιμη στιγμή
των αρνητικών ιδίων κεφαλαίων (χρεοκοπία 2011-2012) . Το πως θα
διαμορφωθεί η χρηματιστηριακή αξία αυτών των μετοχών μετα και
αν το ΤΧΣ θα αποσυρθεί και θα τις πάρουν άλλοι, δεν επηρεάζει την
αρχική αυτή σωτήρια για την τράπεζα εισροή κεφαλαίου.
Σύμφωνα μάλιστα με αποδεκτό μοντέλο διεθνών στάνταρντ
λογιστικής, η ζημίες από μείωση της χρηματιστηριακής αξίας της
μετοχής δεν ειναί απαραίτητο να περνά σαν έξοδα από την
χρηματοοικονομική κατάσταση εξόδων-εσόδων της εταιρείας.
Υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που έχουν ακυρώσει τιτλοποιήσεις
απαιτήσεων για διάφορους λόγους π.χ. η απόφαση του πολυμελούς
πρωτοδικείου Αθηνών 2557/2022 η οποία ακυρώνει μεταβίβαση μέσω
τιτλοποίησης των δάνειων από τις τράπεζες στα fund-servicesrs με τον
3156/2003. Καθώς οι τράπεζες και οι φαντς πουλάν και αγοράζουν
τις απαιτήσεις σε ένα άτυπο χρηματιστήριο , ιδίως μεμονωμένων
ατόμων και νοικοκυριών , που ουσιαστικά είναι και η κυριότερη
οικονομική τους τύχη και μοίρα, και κερδοσκοπούν με την
φτωχοποίηση τους με πλειστηριασμούς, μου δίνει την εντύπωση ενός
«δουλεμπόριου», «οικονομικών δούλων».
Στον παρακάτω πίνακα συγκρίνουμε από πλευράς εθνικής
οικονομίας, μικροοικονομικής τράπεζων και δανειοληπτών και
ανθρώπινης ηθικής τα δυο διαφορετικά σενάρια Α, Β.
Σενάριο Α=Η τράπεζα έχει αποζημιωθεί σε πάνω από 100% από την
ανακεφαλαιοποίηση του ΤΧΣ το 2013 τα απομειωμένα πλήρως από το
ενεργητικό και ισολογισμό και μη εξυπηρετούμενα 2008-2013. Αντί να
κάνει τιτλοποιήσεις στο μέλλον για αυτά, με κατά μέσο όρο 7% της
ονομαστικής αξίας ως τιμή μεταβίβασης, ενδεχομένως απορροφά μερικές
εγγυήσεις από το πρόγραμμα Ηρακλής μέσω του ΤΧΣ. Η ακόμα καλλίτερα
επιδίδεται σε νέες δραστηριότητες για μελλοντικά κέρδη, αντί κέρδη από
τιτλοποιησεις αποπληρωμένων απαιτήσεων.
Σενάριο Β. Η τράπεζα έχει αποζημιωθεί σε πάνω από 100% από την
ανακεφαλαιοποίηση του ΤΧΣ το 2013 τα απομειωμένα πλήρως από το
ενεργητικό και ισολογισμό και μη εξυπηρετούμενα 2008-2013 και τα
τιτλοποιεί μετα από μερικά χρόνια με τιμή μεταβίβασης κατά μέσο όρο 7%
της ονομαστικής αξίας και καθαρή λογιστική αξια 10% της ονομαστικής
αξίας. Η εταιρεία funds αποκτήσεως που τα αγοράζει κάνει αναγκαστική
εκτελεση-πλειστηριασμους για να εισπράξει κατά μέσο όρο το 44% της
ονομαστικής αξίας
Παρακάτω είναι η σύγκριση των δυο σεναρίων.
ΠΙΝΑΚΑΣ 5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ETHICAL ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ 2
ΣΕΝΑΡΙΩΝ
ΣΕΝΑΡΙΟ Α ΣΕΝΑΡΙΟ Β
ΕΘΝΙΚΗ Επαρκές Επικίνδυνο
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (αποσταθεροποιεί τη
παραγωγικότητα της
μάζας των
νοικοκυριών)
ΤΡΑΠΕΖΕΣ Επαρκές Ίδιο Επαρκές
ΕΛΛΗΝΙΚΣΟ ΛΑΟΣ Επαρκές Επικίνδυνο,
ΩΣ καταστροφικό
ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ η
(αποσταθεροποιεί τη
ως κρατος
παραγωγικότητα της
μάζας των
νοικοκυριών)
ΗΘΙΚΗ Αρκούντως ethical Unethical, (και
τελικά
δικονομικά
παράνομο)

Άρθρο 106.2 του συντάγματος

106.2 H ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να

αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας.
4) ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΗΘΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
ΛΑΟΥ ΩΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ
ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΚΑΙ
ΔΑΝΕΙΖΟΥΝ ΤΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ Μ3 ΚΑΙ ΟΧΙ
ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ (ΧΡΗΜΑ Μ0).

Γιατί και πως η πάγια φαινoμενικα νόμιμη λειτουργία των

εμπορικων τράπεζων με το λογιστικό χρήμα M1,M2,M3 δημιουργεί
το συστημικό πρόβλημα του αναγκαστικού υπερδανεισμού , των
ταυτοχρόνων κόκκινων δάνειων και των capital controls (δανειακές
κρίσεις και χρεοκοπία της οικονομίας). Ποια η θεραπεία?
4.1) Πριν ένα αιώνα περίπου στην προηγουμένη δανειακή κρίση του
1920-30 ο διάσημος βιομήχανος των αυτοκινήτων Ford , Henry Ford ,
έλεγε «Αν ο μέσος Αμερικάνος, καταλάβαινε πραγματικά πως
λειτουργεί το τραπεζικό σύστημα, την επόμενη μέρα κιόλας θα
γινόταν επανάσταση». Τι εννοούσε? Υπάρχει δυστυχώς μια αφανής
μακροοικονομική στατιστική αιτιότητα αναμεσά στο τρόπο που
φαινομενικά επιτρέπει ο νόμος να λειτουργούν οι τράπεζες και την
εμφάνιση μαζικά και ταυτόχρονα της χρεοκοπίας στην οικονομία
(δανειακές κρίσεις). Ο τρόπος αυτός λειτουργίας αναφέρεται στην
θεωρία της οικονομίας ως το λογιστικό χρήμα Μ1, Μ2, Μ3 που
δημιουργούν οι εμπορικές τράπεζες. (βλ. [35] MI M2 M3 MONEY ).
Αυτός ο τρόπος λειτουργίας κατάγεται εδώ και αιώνες από την εποχή που
το χάρτινο χρήμα-χαρτονόμισμα (=είδωλο του πραγματικού χρήματος
η πιο επίσημα “base of the currency M0” ) αντιστοιχούσε σε χρυσό η
χρυσό νόμισμα(= πραγματικό χρήμα) και δεν υπήρχε αρκετός χρυσός
και αρά και αρκετό χάρτινο χρήμα-χαρτονόμισμα για τις παραγωγικές
ανθρώπινες δραστηριότητες. Έτσι οι τράπεζες δημιουργούσαν το
λογιστικό χρήμα Μ1, Μ2,. Μ3, με λογιστικές εγγραφές (=φάντασμα
του ειδώλου του πραγματικού χρήματος). Η διάκριση σε
money1=M1, money2=M2, money3=M3 αναφέρεται σε τρία
διαφορετικά είδη λογιστικών εγγράφων. Εκείνο που είναι το πιο
σημαντικό να καταλάβει κάποιος είναι πως το λογιστικό χρήμα M1,
M2 M3 (=φάντασμα του ειδώλου) είναι υπερ-δεκαπλάσιο του
χάρτινου χρήματος-χαρτονόμισμα (=base of the currency M0). Αυτό
συμβαίνει λόγω του κανόνα των κλασματικών ρευστών διαθέσιμων
(βλέπε [40] ευρωζώνη Χρήμα και Χρηματοπιστωτικό Σύστημα"
"Γκίκας Γ., Χυζ Α. (2017) κανόνας ρευστών διαθέσιμων για την,
εκδόσεις Briken Hill. Και [43] Federal Reserve Bank of Chicago
“Modern Money mechanics”) των τράπεζων σε σχέση με τα δάνεια που
είναι σε αναλογία 1 προς 10 η παραπάνω. Το παρακάτω διάγραμμα από
την πρόσφατη δανειακή κρίση δείχνει αυτό το φαινόμενο, όπου στο κάτω
μέρος του διαγράμματος βλέπουμε με άλλο χρώμα το χάρτινο χρήμα-
χαρτονόμισμα (=base of the currency M0) και στο πάνω το λογιστικό
χρήμα Μ3 (=φάντασμα του ειδώλου) και βλέπουμε πως το 2010 με την
δανειακή κρίση το Μ3 αρχίζει να καταρρέει και να εξαφανίζεται ενώ τα
χαρτονομίσματα αυξάνουν δραματικά μέσω της έκδοσης από την
κεντρική τράπεζα του δολαρίου. Ενώ σε μια έντιμη λογιστική το
χάρτινο χαρτονόμισμα έχει ένα νόμο διατήρησης και μη εξαφάνισης
ως σχετικά άφθαρτό φυσικό αντικείμενο, το λογιστικό χρήμα Μ1,Μ2
,Μ3 μπορεί να εξαφανίζεται στο τίποτα η να δημιουργείται από το
τίποτα.

.
Ενώ αυτό ήταν πρακτικό στην εποχή του κανόνα του χρυσού, μετά την
κατάργηση του κανόνα του χρυσού (βλ. [36] Bretton Woods 1944-1974
και [37] Gold Standard) ο μόνος λόγος που συνεχίσουν να λειτουργούν οι
εμπορικές τράπεζες έτσι (βλ [38] Basil III) είναι η απληστία κέρδους.
Αυτή η απληστία κάνει τις τράπεζες να έχουν την μέγιστη κεφαλαιακή
μοχλεύσει στον ιδιωτικό τομέα (μοχλεύσει πάνω από 10) ενώ κατά μέσο
ορό όλες οι άλλες επιχειρήσεις έχουν μόνο 3. Η υψηλή μόχλευση, > 10
σημαίνει 10-πλασιασμο της απόδοσης των κερδών μετρούμενα πάνω
στα ιδία κεφάλαια, αλλά και 10-πλασιασμο του ρίσκου κατάρρευσης
και χρεοκοπίας.
Το επόμενο σημαντικό που πρέπει να καταλάβει κάποιος είναι πως οι
τράπεζες δεν δανείζουν χρήμα-χαρτονόμισμα Μ0 αλλά δανείζουν
λογιστικό χρήμα Μ3 το οποίο όπως γράψαμε μπορεί να
δημιουργείται από το τίποτα χωρίς ισόποσο χαρτονόμισμα Μ0 από
πίσω και εξαφανίζεται στο τίποτα. Αυτό θα μπορούσαμε να το
ονομάσουμε Αερο-υπερδανεισμό. Φαινομενικά στο έναν ατομικά
δανειζόμενο , δεν φαίνεται διότι ο δανειζόμενος μπορεί να ζήτηση όλο το
δάνειο του σε χαρτονόμισμα και να του δοθει. Όμως φαίνεται στο
σύνολο των δανείων των εμπορικων τραπεζών . Αερο-υπερδανεισμός=
η Ονομαστική αξία όλων των δανείων όλων των εμπορικών τραπεζών σε
μια χώρα (είναι λογιστικές εγγραφές Μ1, Μ2, Μ3) είναι κατά πολύ
μεγαλύτερη από το χρήμα-χαρτονόμισμα Μ0 που κυκλοφορεί στην
κοινωνία. Για παράδειγμα ας υποθέσουμε πως μια τράπεζα
προγραμμάτισε να δώσει 100 το αριθμό δάνεια για το επόμενο εξάμηνο.
Αρχίζει λοιπόν τη εκταμίευση διαδοχικά και ανά μήνα. Αν κάθε
δανειζόμενος ζήτηση να πάρει όλη την εκταμίευση του δανείου σε
χαρτονόμισμα το οποίο βγάζει έξω από την εθνική οικονομία (δηλ. δεν
κατατίθεται σε μια άλλη τράπεζα της εθνικής οικονομίας η από έναν
άλλο τρίτο που παίρνει τα χρήματα και τα καταθέτει στην ίδια τράπεζα)
θα αποκαλυφθεί πριν τελείωση ο 2ος μήνας πως η τράπεζα δεν έχει αλλά
διαθέσιμα χαρτονομίσματα για τα δάνεια των υπόλοιπων 4 μηνών και δεν
μπορεί στην πραγματικότητα να ολοκληρώσει αυτά τα 100 δάνεια. Ο
λόγος φυσικά είναι ο κανόνας κλασματικών ταμειακών διαθεσίμων 1
προς 10. Η τράπεζα δανείζει χρήματα (λογιστικό χρήμα Μ3) που δεν
έχει σε χαρτονομίσματα (Μ0) . Αυτό σημαίνει πως η εμπορική τράπεζα
κληρονομεί και μολύνει την οικονομία με μια ενδογενή κρυμμένη
χρεοκοπία, που περιοδικά έρχεται στην επιφάνια, ως μαζικά
ταυτόχρονα μη-εξυπηρετούμενα (κόκκινα) δάνεια (δανειακές κρίσεις)
. Υπάρχει το συμμετρικό ανάλογο όπως στις εκροές ανάλογα και στις
εισροές δηλ στις καταθέσεις που θα μπορούσαμε να το πούμε Αερο-
καταθέσεις. Αερο-καταθεσεις= η Ονομαστική αξία όλων των
καταθέσεων μιας εμπορικής τράπεζας σε μια χώρα (είναι λογιστικές
εγγραφές Μ1, Μ2, Μ3) είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από το χρήμα-
χαρτονόμισμα Μ0 που έχει στα ταμεία της η τράπεζα. Δηλαδή η τράπεζα
είναι πάντα χρεοκοπημένη. Αυτό και πάλι δεν φαίνεται όταν ένας μόνο
καταθέτης πάει να είσπραξη την κατάθεση του που μπορεί να την πάρει
όλη σε χαρτονομίσματα (Μ0) , αλλά φαίνεται στο σύνολο των
καταθετών που αν όλοι μαζί πάνε να εισπράξουν τις καταθέσεις σε
χαρτονόμισμα αυτό είναι αδύνατον διότι δεν υπάρχουν στην τράπεζα. .
Έτσι δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα τα καπιταλ κοντρολς (κάτι
παράνομο διεθνώς διότι παραβιάζονται οι συμβάσεις καταθέσεων) και
συνώνυμο με την χρεοκοπία της τράπεζας.)
Το φαινόμενο είναι πιο ξεκάθαρο όταν ένα οικονόμικο σύστημα ξεκινά. Ας
πάρουμε για παράδειγμα την Ελλάδα όπου το 1846 ιδρύεται η 100%
ιδιωτική Εθνική Τράπεζα ως κεντρική τράπεζα της Ελλάδος (μετά την
δολοφονία του Καποδίστρια) που με δικό της ιδιωτικό χρυσό εκδίδει για
πρώτη φορά ας πούμε 100 εκατομμύρια δραχμές και τις δανείζει στις
ελληνικές εμπορικές τράπεζες με τόκο 2%. Η πρώτη μορφή χρεοκοπίας
υπάρχει ήδη ( το σύστημα είναι non-solvent) ο 2% τόκος δηλ 2
εκατομμύρια δραχμές δεν υπάρχει σαν χαρτονόμισμα στην κοινωνία για να
επιστραφεί στην Εθνική Τράπεζα. Στην συνέχεια οι εμπορικές τράπεζες με
τον κανόνα κλασματικών ρεστων διαθέσιμων 1-προς -10 δανείζουν στην
Ελληνική οικονομία, σε επιχειρήσεις , και νοικοκυριά 1 δις δραχμές ως
λογιστικό Χρήμα Μ1, Μ2, Μ3 με τόκοι 5% έχοντας στα ταμεία τους αυτά
τα 100 εκατομμύρια χαρτονόμισμα δραχμές. Το οικονομικό σύστημα είναι
ακόμα πιο χρεοκοπημένο τώρα (non-solvent) καθώς δεν κυκλοφορούν
1,05 δις δραχμές σε χαρτονόμισμα στην κοινωνία για να επιστραφούν στις
εμπορικές τράπεζες. Η αναλογία 1 προς 10 μιας εμπορικής τράπεζας στα
δανειζόμενα από την κεντρική με αυτά που δανείζει αργότερα θα γίνει μια
αναλογία 1 προς 10 από αυτά που καταθέτουν στη τράπεζα (εισροή) ως
προς αυτά που δανείζει (εκροή). Η ίδια περίπου αναλογία θα είναι και
αναμεσά στα ίδια κεφάλαια και στο ενεργητικό. Από αυτή την άποψη θα
μπορούσαμε να πούμε χιουμοριστικά πως σύγχρονη τράπεζα είναι η
τέχνη του να λαμβάνεις μια μονάδα χρήματος να δίνεις την εντύπωση
πως δάνεισες 10 μονάδες χρήματος ενώ ταυτόχρονα να δίνεις την
εντύπωση πως η μια αρχική μονάδα χρήματος ακόμα υπάρχει στην
τράπεζα.
Δεν μπορούμε όμως να το πούμε αυτό για τις αρχαίες ελληνικές,
αθηναϊκές τράπεζες, βλ [45]
Η κεντρική τράπεζα του Chicago (Federal reserve bank of Chicago) έχει
εκδώσει ένα βιβλιάριο με τίτλο «Modern money mechanics” που
περιγράφει αναλυτικά αυτή την τέχνη της εμπορικής τράπεζας (βλ [43])
Ο συγγραφέας και μαθηματικός Huckstadt B (βλ [21]) έχει αναφέρει
πως Γερμανοί μαθηματικοί με προσομοίωση (simulation) με
κομπιούτερ αποδείξαν πως μια οικονομία με εμπορικές τράπεζες που
λειτουργούν όπως τώρα, καταρρέει περιοδικά με δανειακές κρίσεις ενώ
μια οικονομία χωρίς τις τράπεζες (η με τις τράπεζες να λειτουργούν
χωρίς τον κανόνα κλασματικών ρευστών διαθέσιμων όπου δανείζουν
μόνο Μ0 χρήμα και όχι Μ1,Μ2,Μ3 και οι καταθέσεις πάλι είναι
περιορισμένες με μόνο με Μ0 χρήμα και όχι Μ1, Μ2 Μ3) και με
έκδοση του χρήματος κατευθείαν από το υπουργείο οικονομικών, είναι
σταθερή.
Αυτή η στατιστική μακροοικονομική αιτιότητα που εκπηγάζει από
τις εμπορικές τράπεζες για τις δανειακές κρίσεις είναι αντικειμενική
και αληθινή δηλ ότι τα ταυτόχρονα κόκκινα δάνειά είναι έμμεσο
αποτέλεσμα τις λειτουργίας των τραπεζών με το λογιστικό χρήμα
Μ1, Μ2, Μ3.
Μόνο το 8% του πληθυσμού σε όλους του κλάδους, υπάλληλοι ,
δικαστές , βουλευτές κλπ το καταλαβαίνει αυτό! Προσπάθησαν να
κάνουν στην Ελβετία δημοψήφισμα (Referendum) το 2015-2016 για το
αν θα συνεχίζουν αν επιτρέπουν τις εμπορικές τράπεζες να λειτουργούν
έτσι η όχι αλλά δεν έγινε διότι μόνο το 8% των ψηφοφόρων καταλάβαινε
περί τίνος πρόκειται και δεν καταλάβαινε την έκφραση «οι εμπορικές
τράπεζες δημιουργούν από το μηδέν το λογιστικό χρήμα Μ1,Μ2, Μ3»
Άγγλος καθηγητής οικονομολόγος με βεβαίωσε σε ένα συνέδριο πως
επίσης λιγότερο από 20% των πανεπιστημιακών καθηγητών οικονομικών
επίσης το καταλαβαίνει καλά αυτό το φαινόμενο. Μια αιτία επίσης είναι
πως δεν είναι επιθυμητό στην πολύ ισχυρή εξουσία των τραπεζών να
γίνει αυτό κατανοητό σε μεγάλα ποσοστά στον κόσμο. Η υπευθυνότητά
όμως των επιστημονικών διανοητών για την ευημερία της κοινωνίας
απαιτεί να γίνεται αυτό κατανοητό ευρέως στον κόσμο.
Μια εικόνα μεταφορική για αυτή την «τέχνη» των εμπορικών τραπεζών
είναι ο ταχυδακτυλουργός που ενώ έχει δυο μόνο χέρια (χαρτονόμισμα
Μ0) ανακυκλώνει στο αέρα 10 μπαλάκια (=λογιστικό χρήμα Μ1, Μ2,
Μ3).
Περισσότερα για αυτή την τοξική λειτουργία των εμπορικών τραπεζών
θα βρείτε στην βιβλιογραφία στο [20].
Εφόσον τώρα έγινε φανερό πως οι τράπεζες έμμεσα είναι υπαίτιες για
την μαζική ταυτόχρονη εμφάνιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων
(συστημικό πρόβλημα και όχι ατομικό) συνέπεια αυτού είναι πως
κανονικά ένας κόκκινος δανειολήπτης σε αδυναμία πληρωμής πρέπει
δικαστικά να απαλλάσσεται από την απαίτηση πλέον της τράπεζας χωρις
να ρευστοποιούν την κατοικία του. Π.χ. στην παρακάτω απόφαση 2343
του 2016 του μονομελούς πρωτοδικείου Αθηνών, ο επιχειρηματίας
δανειολήπτης απόδειξε πως έφταιγε η τράπεζα που χρεοκόπησε και έγινε
κόκκινος δανειολήπτης και η δικαστής το δέχτηκε και τον απάλλαξε από
τις απαιτήσεις της τράπεζας.
Συνοψίζουμε πως οι εμπορικές τράπεζες εξασκούν βασικά τις δυο
τοξικές λειτουργίες
1) Αερο-Υπερδανεισμός Λογιστικού χρήματος Μ3 (και όχι
χαρτονομίσματος Μ0). Μονίμως χρεοκόπησες με κρυμμένο τρόπο
χρεοκοπούν και την οικονομία.
2) Αερο-καταθέσεις (χρήμα Μ1, Μ2, Μ3) αντί χρήμα Μ0.
Στην παράγραφο 6) θα δούμε και μια τρίτη τοξική λειτουργία αυτή του
χρηματο-εκδοτικου μεσαζοντισμου, που σχετίζεται με την μη δυνατότητα
του καθολικού βασικού εισοδήματος και την συστημική φτώχια.
Είναι φανερό λοιπόν πως όταν λειτουργούν έτσι οι εμπορικές τράπεζες
βλάπτουν υπόγεια και κάποια στιγμή φανερά την οικονομία. Οπότε
παραβιάζεται το άρθρο 106.2 του συντάγματος που γραφεί.

106.2 H ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να

αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας.

Για αυτό γράψαμε στην αρχή πως οι εμπορικές τράπεζες λειτουργούν

όπως λειτουργούν προβληματικά φαινομενικά νόμιμα.
Αναφέρθηκε στον τίτλο αυτής της παραγράφου ο ορός αναγκαστικός
υπερδανεισμός. Το υπερ-δανεισμος το περιγράψαμε ως δανεισμός του
Λογιστικού χρήματος Μ1, Μ2,Μ3 και όχι το χαρτονομίσματος Μ0.
Αλλά γιατί αναγκαστικός ο υπερδανεισμος? Αυτό είναι το αντικείμενο
της επομένης υποπαραγραφου.
4.2) Καθώς ο κεντρικός νομισματικός οργανισμός έκδοσης του
χρήματος (Μ0) δεν είναι μη-κερδοσκοπικός οργανισμός αλλά
κερδοσκοπική κεντρική τράπεζα (μετα το 1694) , δημιουργείται
μακροοικονομικά η αναγκαστικότητα του υπερδανεισμού .
Η προφανής αιτία είναι πως από την πηγή έκδοσης του χρήματος,
την κεντρική τράπεζα το χρήμα δεν μπορεί να κυκλοφορήσει στην
κοινωνία αν δεν πέραση από την πύλη του δανεισμού και να γίνει
δανειακό, διότι ο κεντρικός οργανισμός έκδοσης του χρήματος είναι
τράπεζα. Αυτό δημιουργεί μακροοικονομικά την αναγκαστικότητα
του υπερδανεισμού .
Κανονικά έκδοση του χρήματος χωρίς κανόνα χρυσού (Fiat M0 χρήμα)
δεν έπρεπε να γίνεται από ένα κερδοσκοπικό οργανισμό διότι είναι
ανηθικότητα (unethical) να κερδίζει από κάτι που δημιουργεί απλώς
πληκτρολογώντας στο κομπιούτερ, και ακόμα περισσότερο δεν πρέπει να
είναι τράπεζα διότι έτσι αναγκάζει το χρήμα από την έκδοση του να
κυκλοφορεί στην οικονομία ως μακροσκοπικός αναγκαστικός
δανεισμός. Άλλωστε (βλ [20] ) πριν το 1694 δεν ήταν τράπεζα αλλά τα
κρατικά χρήματα εκδιδόταν από το υπουργείο οικονομικών που ούτε
τράπεζα είναι ούτε κερδοσκοπικός οργανισμός. Ήταν η χρεοκοπία της
Αγγλίας το 1694 που το εισήγαγε αυτό διότι χρυσό πλέον είχαν οι
τραπεζίτες για έκδοση χρήματος και όχι ο χρεοκοπημένος βασιλιάς.
Έκτοτε λόγω του απίστευτου κέρδους για τους τραπεζίτες, για αιώνες οι
κεντρικές ιδιωτικές τράπεζες σαν ανεξάρτητο καρτέλ εξέδιδαν τα
κρατικά χρήματα των λαών. Ακόμα και μετα την γαλλική επανάσταση.
Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι περισσότερες κεντρικές
τράπεζες στην Ευρώπη γίναν κρατικές. Στην Ελλάδα και Ιταλία
παραμένουν ιδιωτικές, καθώς δε έχει καταργηθεί ο κανόνας του χρυσού
στην έκδοση του χρήματος ουσιαστικά παραβιάζουν το άρθρο 106.2 του
Ελληνικού συντάγματος αι της (και ένα ανάλογο άρθρο στο ιταλικό
σύνταγμα) καθώς είναι ιδιωτική επιχειρηματικότητά κερδοσκοπικά εις
βάρος του συμφέροντος της εθνικής οικονομίας (αντί να εκδίδει από το
μηδέν την δραχμή και να την δανείζει στο κράτος θα μπορούσε το κράτος
να το κάνει αυτό). Επίσης η εποπτεία της ιδιωτικής κεντρικής τράπεζας
στις άλλες εμπορικές είναι σε σύγκρουση με τον κερδοσκοπικό
χαρακτήρα της ως τράπεζα.
Επίσης πάλι η κεντρική τράπεζα του ευρώ αν και θυγατρική κυρίως
κρατικών τράπεζων της ευρωζώνης, είναι ανεξάρτητο γραφειοκρατικό
καρτέλ από τις κυβερνήσεις, καθώς με άρθρο του Μάαστριχ δεν
χρειάζεται να υπακούσει η να συμβουλευτεί κανένα κοινοβούλιο
(βούληση του λαού) , κυβέρνηση η άλλο οργανισμό στο τι θα κάνει με
την έκδοση και τα επιτόκια του ευρώ. Κάτι φυσικά άκρως μη
δημοκρατικό και πραξικοπηματικό (βλ [20]).
Η ανεξαρτησία της ΕΚΤ κατοχυρώνεται στο άρθρο 130 της ΣΛΕΕ
Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης [(ΣΛΕΕ) - πρώην
άρθρο 101 της ΣΕΚ], Βλέπε
https://www.ecb.europa.eu/ecb/legal/pdf/c_32620121026el.pdf που
αναφέρει
«Κατά την άσκηση των εξουσιών και την εκτέλεση των καθηκόντων και
υποχρεώσεων που τους ανατίθενται από τις Συνθήκες και το καταστατικό
του ΕΣΚΤ και της ΕΚΤ, ούτε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ούτε οι
εθνικές κεντρικές τράπεζες, ούτε κανένα μέλος των οργάνων λήψης
αποφάσεων των ιδρυμάτων αυτών, δεν ζητάει ούτε δέχεται υποδείξεις από
τα θεσμικά ή λοιπά όργανα ή οργανισμούς, από την κυβέρνηση κράτους
μέλους ή από άλλο οργανισμό».
Υπολογίζει κάποιος πως στο μέλλον αυτό θα επανέλθει μάλλον όπως
ήταν πριν το 1694 αλλά χωρίς πλέον κανόνα χρυσού αλλά με ψηφιακό
νόμισμα και αντίκρισμα του χρήματος σε ένα χαρτοφυλάκιο ενσώματων
και αυλών αγαθών (που μπορεί να περιλαμβάνει και το μέγεθος του
πληθυσμού) όπως στο Brics-coin των Brics. Εκτός του ότι δεν θα το
εκδίδει αυτό το χρήμα μια κεντρική τράπεζα αλλά το υπουργείο
οικονομικών.

Συνοψίζουμε πως οι κεντρικές τράπεζες εξασκούν βασικά τις δυο τοξικές

λειτουργίες
1) Μακροσκοπική δανειο-αναγκαστικότητα
2) Αντιδημοκρατική πραξικοπηματικότητα στα κοινοβούλια και την
βούληση της πλειοψηφίας.

4.3) Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΑΥΤΑ

Η Θεραπεία στις προηγούμενες τοξικές λειτουργίες των εμπορικών
τράπεζων είναι φυσικά να μην δανείζουν λογιστικό χρήμα Μ3 αλλά
χαρτονόμισμά-χρήμα Μ0, και οι καταθέσεις συνολικά να είναι
περιορισμένες ώστε να είναι χαρτονόμισμα Μ0 και όχι λογιστικό χρήμα
Μ1, Μ2, Μ3. Δηλαδή να μην χρησιμοποιούν ένα κανόνα κλασματικών
ταμειακών διαθεσίμων 1/10 αλλά 1/1. Για να μην μειωθεί όμως η
κυκλοφορία του χρήματος στην οικονομία, πρέπει η κεντρική τράπεζα να
έχει εκδώσει τα 10 πλασια χαρτονομίσματά (Μ0 ) από ότι έχει εκδώσει
μέχρι τώρα. Αυτό μπορεί ίσως να συμβαδίζει με την αντικατάσταση του
χάρτινου χρήματος με αποκεντρωμένο ψηφιακό με Blockchain
(αντίστοιχο του αριθμού του χαρτονομίσματος) . Το αν το νέο χρήμα Μ0
θα είναι πληθωριστικό η όχι δεν σχετίζεται με αυτές τις τοξικές
λειτουργίες των εμπορικών τραπεζών (Μ1, Μ2, Μ3) . Αυτές οι τοξικές
λειτουργίες των εμπορικών τράπεζων μπορούν να υπάρχουν η να μην
υπάρχουν τόσο με πληθωριστικό χρήμα Μ0 (όπως τώρα το ευρώ και το
δολάριο) όσο και με μη πληθωριστικό χρήμα Μ0.
Η δε θεραπεία των τοξικών λειτουργιών της κεντρικής τράπεζας είναι να
γίνει μη-κερδοσκοπικός κεντρικός νομισματικός οργανισμός αντί για
τράπεζα, κατευθείαν ελεγχόμενος από τα κοινοβούλιά και τους
υπουργούς οικονομικών.

5) ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΠΟΥ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ–ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα του οικονομικού συστήματος είναι όχι η
παραγωγικότητα και ανάπτυξη του αλλά η φτώχια που δημιουργεί το ίδιο
(συστημική φτώχια). Τα σημαντικά ποσοστά φτώχιας στην κοινωνία δεν
είναι ατομικά προβλήματα αλλά συστημικό σφάλμα. Είναι κάτι όπως η
ρωσική ρουλέτα. Κάποιος (κάποιοι ) θα την πληρώσουν. Είναι
κυρίαρχη ιδεοληψία πως εν άτομο δεν έχει δικαίωμα να επιβιώσει και να
κληρονομήσει τον πολιτισμό παρά μονάχα αν εργαστεί σε κάποιο
εργοδότη που έχει τα κεφάλαια, η αν γίνει ο ίδιος εργοδότης. Όμως το
δίκαιο είναι πως το δικαίωμα επιβίωσης είναι πρωταρχικότερο
ανθρώπινο δικαίωμα από π.χ. το δικαίωμα της δωρεάν ιατρικής
περίθαλψης. Δηλ ένα καθολικό βασικό εισόδημα στο ύψος του
κατωφλίου της φτώχιας (π.χ. στην Ελλάδα του 2023 είναι τουλάχιστο
800 ευρώ) είτε εργάζεται κάποιος είτε όχι είναι βασικό ανθρώπινο
οικονομικό δικαίωμα εκ γενετής μέχρι τον θάνατο ενός ατόμου. Στις
δυτικές χώρες μόνο ο καντάδας έχει αναγγείλει πως θα δώσει το
καθολικό βασικό εισόδημα. Το καθολικό βασικό εισόδημα UBI είναι
προφανώς η θεραπεία της συστημικής φτώχιας. Χωρίς αυτό υπάρχει
ακόμα οικονομική ημι-δουλία στην κοινωνία. (πρέπει να ενοικιάσεις
τον εαυτό σου για να επιβιώσεις).
Η διαφορά στο επίπεδο δυστυχίας σε μια κοινωνία με η χωρίς το
καθολικό βασικό εισόδημα είναι τεράστια.
Όμως το καθολικό βασικό εισόδημα μια κυβέρνηση δεν μπορεί να το
δόση από τους φόρους, διότι είναι πολύ μεγάλο έξοδο. Μπορεί μόνο να
το δόση από την έκδοση του χρήματος και μόνο αν η έκδοση του
χρήματος είναι στα χέρια της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου.
Από αυτό καταλαβαίνουμε πως ενόσω η εκδoση του χρήματος γίνεται
από μια κεντρική τράπεζα όπως του ευρώ η ΕΚΤ η από μια εθνική
ιδιωτική κεντρική τράπεζα, η δυνατότητα για το καθολικό βασικό
εισόδημα δεν υπάρχει . Αντίθετα ένα τέτοιο νομισματικό σύστημα θα
είναι υπεύθυνο για την συστημική φτώχια στην κοινωνία. Αντί να φτάνει
το καθολικό βασικό εισόδημα στον πολίτη από την έκδοση του χρήματος
φτάνει το χρήμα στο πολίτη ως πιστωτική κάρτα που μάλιστα λόγω του
τρόπου λειτουργίας των τραπεζών αργά η γρηγορά θα γίνει κόκκινος
δανειολήπτης και θα βουλιάξει ακόμα βαθύτερα στην φτώχια.
Η χαρακτηριστική τυπική generic ιστορία ενός νέου που παγιδεύεται
αναγκαστικά στον κόκκινο δανεισμό είναι περίπου η εξής. Λόγω κρίσης ο
νέος είναι άνεργος μακροχρόνια. Λόγω του ότι ο κεντρικός οργανισμός
έκδοσης χτήματος είναι τράπεζα, δεν υπάρχει καθολικό βασικό εισόδημα.
Το επίδομα ανεργίας διαρκεί ένα χρόνο μόνο, μετά πάλι ο νέος είναι άνευ
υποστήριξης άνεργος. Η υποστήριξη πιθανών συγγενών και φίλων διαρκεί
λίγους μήνες και μετά τελειώνει και αυτή. Τι θα κάνει ο νέος θα καταφύγει
στο έγκλημα και ληστείες? Δεν του επιτρέπει η συνείδηση του. Αποκτά
κατάθλιψη και τάσεις αυτοκαταστροφής. Η ανεργία συνεχίζεται. Δεν
μπορούν να γίνουν όλοι o άνεργοι delivery. Καταφεύγει λοιπόν σε
πιστωτική κάρτα. Αλλά όταν αδειάσει με την χρήση και τις δόσεις
αναγκάζεται να πάρει μια δεύτερη. Όταν συμβεί το ίδιο ο νέος δεν θέλει να
πάρει μια τρίτη κάρτα διότι καταλαβαίνει πως ακόμα και αν βρει εργασία
στο μέλλον, ο μισθός δεν θα μπορεί να υποστήριξη δόσεις 3 καρτών. Ζητά
λοιπόν από την τράπεζα μια περίοδο χάριτος στις δόσεις μέχρι ίσως να
βρει εργασία. Σύμφωνα με τους κανόνες της η τράπεζα αρνείται, και του
δίνει μόνο την λύση της τρίτης κάρτας αλλιώς θα προχώρηση σε
αναγκαστική εκτέλεση. Ο νέος αναγκάζεται να δεχτεί. Μετά από μερικούς
μήνες καταφέρνει να βρει εργασία, όμως ο μισθός δεν είναι μεγάλος και
δεν μπορεί να υποστήριξη τις δόσεις για 3 κάρτες όπως ήδη το ήξερε. Η
τράπεζα καταγγέλλει τις συμβάσεις και είναι ήδη κόκκινος δανειολήπτης. Η
ιστορία αυτή με κάμποσες παραλλαγές είναι η κυρίαρχα συνήθης είναι
αναγκαστική αναπόφευκτη με πλήρη υπαιτιότητα του τραπεζικού-
νομισματικού σύστημα που παρεμποδίζει την ύπαρξη του καθολικού
βασικού εισοδήματος.
Η δε θεραπεία είναι ιδια με αυτή των τοξικών λειτουργιών της κεντρικής
τράπεζας. Δηλαδή είναι η κεντρική τράπεζα να γίνει μη-
κερδοσκοπικός κεντρικός νομισματικός οργανισμός αντί για τράπεζα,
κατευθείαν ελεγχόμενος από τα κοινοβούλιά και τους υπουργούς
οικονομικών.
Αλλιώς θα συνεχίζει να παραβιάζεται το άρθρο 106.2 του συντάγματος.

106.2 H ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να

αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης
αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας.
6) ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΩΣ
ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ
Αν και είμαι διεπιστημονικός ερευνητής, η διεπιστημονικότητα μου δεν
περιλαμβάνει τα νομικά και δικονομικά θέματα. Όμως θα προσπαθήσω
να αναφέρω λίγα μόνο σημεία που αξιόλογοι δικηγόροι, εισαγγελείς και
δικαστές η απλοί ακτιβιστές αλλά με υψηλή αίσθηση ευθύνης έφεραν
στην αντίληψή μου.
7 ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΑΡΑΝΟΜΙΕΣ ΤΩΝ
ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ FUNDS ΜΕ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ.
Ήδη αναφέραμε στην παράγραφο 4 το ουσιαστικό μακροοικονομικό
δίκαιο του Ελληνικού λαού ως δανειολήπτη στο θέμα της έμμεσης
στατιστικής υπαιτιότητάς των εμπορικών τράπεζων στην δημιουργία των
κόκκινων δάνειων λόγω του ότι δανείζει το απατηλό λογιστικό χρήμα
Μ3 αντί το χαρτονόμισμα Μ0. Η κεντρική τράπεζα του Chicago (Federal
reserve bank of Chicago) έχει εκδώσει ένα βιβλιάριο με τίτλο «Modern
money mechanics” που περιγράφει αναλυτικά αυτή την τέχνη της
εμπορικής τράπεζας με το απατηλό λογιστικό χρήμα Μ1, Μ2, Μ3. (βλ
[43])
6.1) Αυτό το βιβλιαρίδιο χρησιμοποιήθηκε από ένα αμερικανικό
δικαστήριο για να αθωωθεί ένας κόκκινος δανειολήπτης. Καθώς το
βιβλιάριο περιγράφει πως η εμπορική τράπεζα πρώτα πηρέ την υπογραφή
στην σύμβαση του δανείου από τον δανειολήπτη χωρίς να έχει το
απαραίτητο χρήμα για το δάνειο και μετά ζήτησε δάνειο από την
κεντρική τράπεζα για να δόση χρήματα στον δανειολήπτη, ο δικαστής
ακύρωσε την σύμβαση (ουσιαστικά διότι δάνειζε χρήμα Μ3 αντί
χαρτονόμισμα Μ0, αλλά επειδή δεν υπήρχε νόμος που να το απαγορεύει
αυτό ακριβώς) και το στήριξε στο διότι πρώτα έπρεπε να έχει το
απαραίτητο χρήμα η εμπορική τράπεζα και μετά να υπογράψει την
σύμβαση.
6.2) Επίσης περιγράψαμε την τραπεζική λογιστική της διπλοπληρωμης
των κόκκινων δάνειων 2008-2013, αλλά και ποσοστιαία μετα στις
παραγράφους 1,2,3.
Σε αυτή την παράγραφο θα περιγράψουμε μερικές συνήθεις δικονομικές
παρανομίες των τράπεζων και τιτλοποιησεων.
6.3) Είναι πολύ συνηθισμένο στις τράπεζες οι κάρτες να κάνουν
ανατοκισμό μηνιαίο και όχι εξαμηνιαίο όπως είναι μόνο νόμιμο (βλ
νόμος 2601/1998 άρθρο 12 ). Αυτό αποδεικνύεται αν πάρει κάποιος ένα
statement π.χ. από το e-banking τουλάχιστο 6 μηνών και να προσπαθήσει
να υπολογιστή τον τόκο που αναφέρει η τράπεζα α) σε μηνιαία βάση β)
σε εξαμηνιαία βάση. Μόνο με τον μηνιαίο ανατοκισμό βγαίνει σωστό το
statement. Φυσικά αυτό είναι αιτία δικονομικής ανακοπής διαταγης
πληρωμής σύμφωνα με τους δικαστές.

6.4) Συχνά στα δάνεια στα παραρτήματα αναφέρεται πως ο ετήσιος τόκος
υπολογίζεται σε βάση 360 μερών (σύνηθες στη λογιστική). Όμως το
νόμιμο σύμφωνα με απόφαση του αέριου πάγου 430/2005 είναι το
μοντέρνο του ιντερνέτ στάνταρντ των 365 μερών το έτος. Επειδή σε
κάποιους υπολογισμούς το 365 μπαίνει στον παρανομαστεί βγάζει
μικρότερο νούμερο. Φυσικά αυτό είναι αιτία δικονομικής ανακοπής
διαταγής πληρωμής σύμφωνα με τους δικαστές.

6.5) Οι εξωλογιστικοι τόκοι σε αντιδιαστολή με τους συμβατικούς

τόκους είναι αυτοί που υπολογίζονται μετα την καταγγελία της συμβάσης
η μετα από μια μη ανακοπείσα διαταγή πληρωμής. Όμως και σε αυτούς ο
νόμος θέτει κάποια άνω όρια πέρα από τα οποία είναι παρανομοι. Βλ
αποφαση 27/2014 Μονομελούς πρωτοδικείου Κορίνθου.
6.6) Σε δάνεια και κάρτες με μεταβλητό επιτόκιο ο σωστός και νόμιμος
υπολογισμός για σταθερό χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής είναι δόσεων
που μεταβάλλονται ανά 6 μήνες και όχι νωρίτερα, αλλά ούτε και
αργότερα. Μαθηματικά για μεταβλητά επιτόκια δεν υπάρχει δυνατότητα
εκ των προτέρων ταυτοχρόνου προσδιορισμού σταθερού χρονικού
ορίζοντα αποπληρωμής αλλά και σταθερής δόσης. Για μεταβλητά
επιτόκια αν η δόση είναι σταθερή το τε ο χρονικός ορίζοντας
αποπληρωμής θα είναι μεταβλητός. Συχνά οι απαιτητές κάνουν λάθος
μαθηματικούς υπολογισμούς σε απαιτήσεις μεταβλητών επιτοκίων που
ένας κάλος οικονομολόγος που γνωρίζει οικονομικά μαθηματικά είναι
εύκολο να βρει. Τέτοια λάθη φυσικά είναι αιτία δικονομικής ανακοπής
διαταγής πληρωμής σύμφωνα με τους δικαστές.

6.7) Οι τραπεζικές συμβάσεις καρτών και δανείων για λογούς άπληστης

πλεονεξίας των τράπεζων έχουν ορούς καταχρηστικούς και ισχυρά
ασύμμετρους με βάση υπαρκτούς νόμους προστασίας καταναλωτών και
δανειοληπτών. 10-δες δικαστικές αποφάσεις έχουν βγάλει δικονομικά
παράνομες τέτοιες συμβάσεις σε ανακοπές διαταγών πληρωμών.
6.8) Σύμφωνα με απόφαση ανώτερου ευρωπαϊκού δικαστηρίου για το
θέμα των προσωπικών δεδομένων στις τιτλοποιήσεις απαιτήσεων δεν
πρέπει να εφαρμόζεται το άρθρο 20 του νόμου 3156/2003 που καταργεί
το τραπεζικό απόρρητο (διότι είναι παράνομο άρθρο σε σχέση με το
διεθνή και πολύ παλαιότερο νομό περί προσωπικών δεδομένων στην
Ευρώπη που δεν έχει καταργηθεί) , και το απόρρητο δεν καταργείται ,
και πρέπει να εφαρμόζεται το άρθρο 10 παραγραφος 9 του ιδίου νόμου η
το άρθρο 3 παράγραφος 3 του νομου 4354/2015 που απαιτεί να
ειδοποιείται εγγράφως εξώδικα ο δανειολήπτης , ο οποίος αν εκφράσει
γραπτώς αντίρρηση για την μεταβίβαση των προσωπικών δεδομένων η
τιτλοποίηση δεν μπορεί να γίνει η αν έγινε είναι άκυρη.
(βλ νόμος 4354 / 2015 άρθρο 3 παράγραφος 3 «Αναγκαία προϋπόθεση για
να προσφερθούν προς πώληση οι απαιτήσεις της παραγράφου 1 είναι από
την έναρξη της ισχύος του παρόντος να έχει προσκληθεί με εξώδικη
πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής εντός δώδεκα μηνών προ της
προσφοράς να ρυθμίσει η διακανονίσει τις οφειλές του.» και νομος
3156/2003 άρθρο 10 παράγραφος 9, «Από την καταχώρηση της σχετικής
συμβάσης σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο επέρχεται μεταβίβαση
των τιτλοποιούμενων απαιτήσεων, εκτός αν άλλως ορίζεται στους ορούς
της σύμβασης, η δε μεταβίβαση αναγγέλλεται εγγράφως από τον
μεταβιβάζοντα η την εταιρεία ειδικού σκοπού στον οφειλέτη.» )
Υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που ακυρώνουν τιτλοποιήσεις για
διάφορους λογούς. Π.χ. απόφαση του πολυμελούς πρωτοδικείου Αθηνών
2557/2022 η οποία ακυρώνει την μεταβίβαση μέσω τιτλοφόρησης των
δάνειων από την τράπεζα στα fund-servicers με τον 3156/2003.
Άλλη αιτία ακύρωσης της τιτλοποίησης όπως αναφέραμε στην
παράγραφο 3, μπορεί να είναι ότι η τιτλοποιηση έγινε μετα την πλήρη
αφαίρεση της μη εξυπηρετούμενης απαίτησης από τον ισολογισμό, οπότε
δεν υπάρχουν έγκυρες τρέχουσες προβλέψεις ζημίων για αυτήν
διαφορετικές από την ονομαστική αξία.
6.9) Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ακόμα πως το δικαίωμα για την
τιτλοποιηση το δίνει κατάλληλος όρος στην σύμβαση της απαίτησης της
τράπεζας με τον δανειολήπτη. Αυτος ο ορος όμως επιτρέπει μόνο στην
τράπεζα, να πουλήσει την απαίτηση . Αν τη αγοράσει μια εταιρεία funds
αποκτήσεως, δεν μπορεί με την σειρά της να την πουλήσει σε άλλη
δεύτερη εταιρεία funds αποκτήσεως διότι η υπογραμμένη σύμβαση από
τον δανειολήπτη δεν το επιτρέπει , το επιτρέπει μόνο στην τράπεζα.
Πρέπει να ακυρωθεί η αρχική πώληση και να κάνει νέα πώληση η
τράπεζα. Αν δεν γίνει έτσι η δεύτερη πώλησή θα είναι δικονομικά
παράνομη.
6.10) Όπως έχουμε περιγράψει παραπάνω, στην τιτλοποιηση ισχύει
Ονομαστική αξία>καθαρή λογιστική αξία(=Ονομαστική αξια-
προβεψεις[ζημειων] )> τιμή μεταβίβασης. Η καθαρή λογιστική αξία είναι
ουσιαστικά η εκτίμηση της τράπεζας του εισπρακτου ποσού (ποσό που
είναι δυνατόν να εισπραχθεί) από τον κόκκινο δανειολήπτη. Π.χ. έστω
απαίτηση 100 χιλιάδων που η τράπεζα όρισε καθαρή λογιστική αξία στο
10% δηλ 10 χιλ και την πώλησε στο 7% δηλ τιμή μεταβίβασης 7 χιλ στην
funds αποκτήσεως. Έστω ακόμα πως αυτή η απαίτηση βγήκε από τον
ισολογισμό το 2012 και ουσιαστικά αποζημιώθηκε πλήρως από ο ΤΧΣ
στην ανακεφαλαιοποίηση του 2013. Έστω ακόμα πως η εταιρεία funds
λέει στον δανειολήπτη πως κάνει κούρεμα στις 70 χιλιάδες η με
πλειστηριασμό ακίνητου π.χ. μοναδική και μόνη κατοικία του
συνταξιούχου δανειολήπτη κάνει πλειστηριασμό για να το πάρει καθαρά
στις 44 χιλ και να βγάλει από αυτή την απαίτηση 44 χιλ. Όχι μόνο κακώς
και ακυρα η τράπεζα τιτλοποίησε μια απαίτηση που εχει αποζημιωθεί
και έχει αφαιρέσει από τον ισολογισμό , αλλά και η αναλογία 44/7=620%
κέρδος της εταιρείας fund αποκτήσεων είναι τεράστια ενώ για την
κερδίσει καταστρέφει φτωχοποιητικά την μόνη κατοικία του
συνταξιούχου. Ακόμα δε χειροτέρα π.χ. αν αυτός ο συνταξιούχος
φιλοξενεί μεσήλικα ανάπηρο συγγενή του που έγινε ανάπηρος από
απόπειρα αυτοκτονίας μετα από μακροχρόνια φτωχοποίηση που του
επέβαλαν οι τράπεζες. Εδώ δηλ και δικονομικές παρανομίες έχουμε αλλά
και το unethical που περιγράφεται στο πινακάκι στο τέλος της
παραγράφου 3. Θέλει η πολιτεία να ενθαρρύνει να διαβρώνονται ηθικά
Έλληνες υπάλληλοι σε ξένες κερδοσκοπικές εταιρίες funds εξασκώντας
δικονομικά άκυρη κερδοσκοπική φτωχοποίηση? Πως θα ισχύει μετα το
άρθρο 106.2 του συντάγματος?
Ένα άτυπο χρηματιστήριο τραπεζικών απαιτήσεων ατόμων και
νοικοκυριών που ουσιαστικά είναι σχεδόν το 100% της οικονομικής τους
μοίρας μοιάζει σε μένα τουλάχιστο σα ένα άτυπο και έμμεσο
«δουλεμπόριο» «οικονομικών δούλων»

106.2 H ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να αναπτύσσεται σε βάρος

της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας.

Τα άρθρα του αστικού Κώδικα για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό είναι

ΑΚ 904-913.
Το δε άρθρο του συντάγματος που προστατεύει την οικογένεια και τους
ανάπηρους είναι το άρθρο 21 και 21.6 (βλ [44])

'Αρθρο 21: (Προστασία οικογένειας, γάμου, μητρότητας και παιδικής

ηλικίας, δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες)
****1. Η οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο
γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους. Το Κράτος
μεριμνά για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός
συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, όπως νόμος ορίζει.
2. Πολύτεκνες οικογένειες, ανάπηροι πολέμου και ειρηνικής περιόδου, θύματα πολέμου,
χήρες και ορφανά εκείνων που έπεσαν στον πόλεμο, καθώς και όσοι πάσχουν από ανίατη
σωματική ή πνευματική νόσο έχουν δικαίωμα ειδικής φροντίδας από το Kράτος.
3. Tο Kράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών και παίρνει ειδικά μέτρα για την προστασία
της νεότητας, του γήρατος, της αναπηρίας και για την περίθαλψη των απόρων.
4. H απόκτηση κατοικίας από αυτούς που την στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς
αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Kράτους.
**5. O σχεδιασμός και η εφαρμογή δημογραφικής πολιτικής, καθώς και η λήψη όλων των
αναγκαίων μέτρων αποτελεί υποχρέωση του Κράτους.
**6. Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που
εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην
κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας.

6.11) Υπάρχουν ακόμα και άλλα δικονομικά θέματα όπως έχω ακούσει.
Π.χ. ότι ενώ σε ένα δικαστήριο ο νόμος απαιτεί εξουσιοδότηση των
δικηγορών ειδικά για την συγκεκριμένη απαίτηση ονομαστικά, οι
δικηγόροι των τράπεζων έχουν μόνο μαζικές εξουσιοδοτήσεις όχι
ονομαστικές κάθε φορά. Ακόμα πως συχνά με εξώδικα ζητείται
πρόσφατη επικύρωση της δανειακής σύμβασης τους δανειολήπτη με την
τράπεζα που είναι ανώνυμη εταιρεία, και η επικύρωση πρέπει να γίνει
από φυσικό πρόσωπο υπάλληλο της τράπεζας ενώ η τράπεζα αρνείται να
κάνει επικύρωση και φτάνει στα δικαστήρια με μη πρόσφατα
επικυρωμένη σύμβαση.

7) Η τελική απάντηση στα εξής βασικά ερωτήματα

1) Πότε, πόσα, γιατί και με ποιους νόμους δοθήκαν χρήματα από το
Ελληνικό δημόσιο στις τράπεζες.
Απάντηση. Το Ελληνικό Δημόσιο έδωσε διαδοχικά 8 φορές ποσά σε δις
με την μορφή εγγυήσεων στο σύνολο των Ελληνικών τράπεζων για να
μην χρεοκοπήσουν λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων , διότι κάθε φορά
δεν έφταναν και οι τράπεζες ζητούσαν περισσότερα, με νόμους και
άρθρα όπως στο 1) συνολικά 233 δις στην 5-ετια 2008-2012 τα οποία
απορροφήθηκαν από τις τράπεζες, ενώ τα 50 δις του ΤΧΣ, αργότερα από
το 2012 (2013-2015). Όμως τα καθαυτά κεφάλαια (όχι εγγυήσεις)
δοθήκαν με τις δυο ανακεφαλαιοποιήσεις του 2013 και 2015 από το
ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ΤΧΣ , στους πίνακες 3,4 με δις
και ποσοστά συμμέτοχης όπως στην παράγραφο 2.

2) Τι κάναν οι τράπεζες με αυτά τα χρήματα?

Απάντηση. Το 2013 καλυφθήκαν σε πάνω από 100% οι ζημίες από τα
κόκκινα δάνεια της περιόδου 2008-2012, και αυτό το βεβαιώνει σε
συνέντευξη της η επόπτρια πιστωτικών ιδρυμάτων της τράπεζας
Ελλάδος, στα ηλεκτρονικά πρακτικά επίτροπων της βουλής στις
27/09/2016.
Οι τράπεζες, αποζημιωθήκαν στα ίδια κεφάλαια για τα μη
εξυπηρετούμενά δάνεια το 2008-2013, κράτησαν τα ίδια κεφάλαια σε
κατάσταση μη χρεοκοπίας ( η σχεδόν μη χρεοκοπίας) , και
αντικαταστήσαν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με νέα εξυπηρετούμενα.
Από το 2014 μέχρι και σήμερα (2021) το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής
σταθερότητας αναρροφά ποσοστιαία ζημίες από μη εξυπηρετούμενα
δάνεια όπως στον πίνακα 3 της παραγράφου 2. Τα ποσοστά αυτά είναι
υποτιμημένα , δηλαδή κάτω όριο για πολλούς λογούς, Π.χ, δεν
λαμβάνονται υπόψη το ευεργέτημα των αναβαλλομένων φόρων που
έδωσε το κράτος στις τράπεζες σαν βοήθεια για τα μη εξυπηρετούμενα
δάνεια, ούτε οι εγγυήσεις σε κατάπτωση που δοθήκαν το 2008-2012 και
οι εγγυήσεις σε κατάπτωση του προγράμματος Ηρακλής για τις
τιτλοδοτήσεις. Κατά μέσο όρο διαχρονικά και σε όλες τις συστημικές
τράπεζες είναι ένα 30%. Δηλ οι ονομαστικές αξίες από μη
εξυπηρετούμενες απαιτήσεις που έχουν απομειωθεί πλήρως από τον
ισολογισμό χρειάζονται ένα περαιτέρω κούρεμα κατά 30%.

3) Είναι αξιόπιστες οι πηγές?

Απάντηση. Ναι είναι αξιόπιστες από δεδομένα της Τράπεζας Ελλάδος
από νόμους και ΦΕΚ του κράτους και των ετήσιων απολογισμών και
ισολογισμών των ιδίων των τραπεζών, που υπάρχουν και στο ιντερνέτ η
και σε βάσεις δεδομένων όπως της ICAP. Καθώς και οι ετήσιές εκθέσεις
του ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και ελεγκτικού
συνεδρίου.
4) Είναι η μη ονομαστική προσωπική κάλυψη μη εξυπηρετούμενων
εμπόδιο? Υπάρχει προηγούμενο?
Απάντηση. Σε τέτοιας μεγάλης κλίμακας αποζημιώσεις και
ανακεφαλαιοποίησεις, τα χρήματα δεν δίνονται ονομαστικά για τους
δανειολήπτες των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά σαν συνολικά
πακέτα, στην τράπεζα. Ναι υπάρχει προηγούμενο η αποπληρωμή των
αγροτικών χρεών στην Αγροτική Τράπεζα από το δικτάτορα Γεώργιο
Παπαδόπουλο, μετα το πραξικόπημα του 1967.
5) Γιατί οι τράπεζες τιτλοποίησαν (=μεταβίβασαν-πωλήσαν το
ενδεχόμενο χρηματικό αποτέλεσμα των απαιτήσεων-δανείων) τόσο
φθηνά (κατά μέσο όρο 7% η αξία μεταβίβασης) σε τόσα πολλά από
τα μη εξυπηρετούμενα των ετών 2008-2012 Μήπως αν
τιτλοποιούνται δεν υπάρχει διπλοπληρωμή?
Απάντηση. Κανονικά κατά την γνώμη μου είναι παράνομη η συνέχιση
απαιτήσεων από τις τράπεζες αυτών των μη εξυπηρετούμενων δανείων
της περιόδου 2008-2012 , όπως και η τιτλοποίηση και πώληση του
όποιου οικονομικού αποτελέσματος αυτών των απαιτήσεων, σε εταιρίες
funds αποκτήσεως. Καθώς όμως η τράπεζες γνωρίζουν πως τα έχουν ήδη
αποζημιωθεί αυτά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της περιόδου 2008-2012
, προφανώς τιτλοποίησαν με τιμή μεταβίβασης και καθαρή λογιστική
αξία κάποια από αυτά σε μηδαμινές τιμές του 3%, 7% αντίστοιχα της
ονομαστικής τους αξίας κλπ Έτσι για παράδειγμα για ένα μη
εξυπηρετούμενο δάνειο με ονομαστική αξία των 100 χιλ, της 6-ετιας
2008-2013 η τράπεζα χρησιμοποιεί 93 χιλ από τα δις που πήρε από το
κράτος, αποζημιώνεται στο 93% και τα υπόλοιπα αναποζημείωτα 7
χιλιάδες τα κάνει τιμή μεταβίβασης και στο παράδειγμα ας πούμε και ίση
με την καθαρή λογιστική αξία, σε ένα τιτλοποιημένο δάνειο που το
αγοράζει μια εταιρία funds. Η εταιρεία funds δίνει 7 χιλ στην τράπεζα η
οποία δεν πρόκειται να είσπραξη οτιδήποτε άλλο από αυτό το δάνειο.
Δηλ η τελική είσπραξή της τράπεζας είναι ανεξάρτητη από τι θα
καταφέρει είσπραξη από αυτό το δάνειο η εταιρεία funds αποκτήσεως. Η
εταιρεία funds λοιπόν απαιτεί μέσω της τράπεζας από τον δανειολήπτη
την ονομαστική αξία δηλ 100 χιλιάδες. Η πρώτη παρανομία λοιπόν είναι
πάλι στην τράπεζα, διότι δεν μπορούν τα έγγραφα της τράπεζας να
ζητούν 100 χιλ. όταν από το κράτος (που περιλαμβάνει και το
δανειολήπτη) έχει ηδη είσπραξη τις 93 χιλ, ακόμα και αν τις 93 χιλ θα
τις είσπραξη και καρπωθεί τελικά η εταιρεία funds αποκτήσεως. Αν πάλι
η εταιρεία funds με ένα πλειστηριασμό η αλλιώς καταφέρει να είσπραξη
100 χιλ , ναι μεν δεν τα εισέπραξε η τράπεζα αλλά παρανομεί
κερδοσκοπικά τώρα η εταιρεία funds απέναντι στον δανειολήπτη, που
μέσω του κράτους έχει ήδη αποζημιώσει το 93% δηλ τις 93 χιλιάδες και
αναγκάζεται να πληρώσει πάλι 100 χιλ. Το δάνειο δηλαδή με συνέργεια
τράπεζας και εταιρείας funds έχει διπλοπληρωθεί κατά 93%
τουλάχιστο .

6) Είναι δικονομικά παράνομη η σημερινή διπλό-πληρωμή των μη

εξυπηρετούμενων δανείων του 2008-2013 από τον Ελληνικό λαό η
μήπως υπάρχει κάποια αοριστία?
Απάντηση. Είναι φανερό πως το δημόσιο που είναι ο λαός, όταν με
αυτό το ΦΕΚ Ν. 3723 ΦΕΚ Α250/9.12.2008 άρθρ. 5 και τα ανάλογα δις με
κατοπινά ΦΕΚ 2008-2012 όπως στην παράγραφο 1) δίνει εντολή στο
ΤΧΣ να δόση κεφάλαια στην τράπεζα για να αποπληρωθούν μη
εξυπηρετούμενα δάνεια, τότε κατά την γνώμη μου ΕΙΝΑΙ
ΠΑΡΑΝΟΜΟ για τις τράπεζες να μη διαγράφουν από τα ηλεκτρονικά
τους συστήματα τις απαιτήσεις από τα συγκεκριμένα μη
εξυπηρετούμενα δάνεια της περιόδου 2008-2012 και να συνεχίζουν να
ζητούν να ΔΙΠΛΟΛΗΡΩΘΟΥΝ πάλι από τον λαό, είτε αναθέτοντας
την διαχείριση των απαιτήσεων σε εταιρίες φαντς διαχειρίσεως , είτε να
τα τιτλοποιούν και να πουλάν το όποιο οικονομικό αποτέλεσμα αυτών
των απαιτήσεων σε εταιρείες φαντς αποκτήσεως. Το επιχείρημα πως οι
τράπεζες αποπληρωθήκαν μεν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της
περιόδου 2008-2012, αλλά τώρα συνεχίζουν να απαιτούν και κάνουν
πλειστηριασμούς στα ακίνητα των δανειοληπτών αυτών των δανείων για
παραδειγματική τιμωρία δεν ευσταθεί. Προσεκτική ανάλυση (βλ. [19],
[20], [21] κα τρέχον άρθρο παράγραφος 4, 5) δείχνει πως οι τράπεζες
καθώς με τον «αεροδανεισμό» δημιουργούν το δανειακό λογιστικό
χρήμα Μ1, Μ2, Μ3 , που είναι πάνω από 10 φορές περισσότερο από τα
χαρτονομίσματά που κυκλοφορούν στην Ελλάδα, είναι υπεύθυνες με
μαθηματική στατιστική βεβαιότητα πως αργά η γρήγορα (συνήθως
περιοδικά κάθε 50-80 χρόνια) θα δημιουργήσουν μια δανειακή κρίση με
μη-εξυπηρετούμενα δάνεια. Και αυτό είναι λογικό διότι είναι οι μόνες
εταιρείες στον ιδιωτικό τομέα που χρησιμοποιούν τόσο μεγάλή
μοχλεύσει (πάνω από 10) ενώ όλες οι άλλες εταιρίες κατά μέσο όρο 3. Ο
συγγραφέας και μαθηματικός στο [21] έχει αναφέρει πως Γερμανοί
μαθηματικοί με προσομοίωση (simulation) με κομπιούτερ αποδείξαν
πως μια οικονομία με τράπεζες που λειτουργούν όπως τώρα, καταρρέει
περιοδικά με δανειακές κρίσεις ενώ μια οικονομία χωρίς τις τράπεζες
και με έκδοση του χρήματος κατευθείαν από το υπουργείο οικονομικών,
είναι σταθερή.
Επειδή τα τραπεζικά χρηματοοικονομικά είναι κάπως περίπλοκα χαρτιά
και μακριά από την απλή οικονομική συνήθεια των απλών ανθρώπων
και των συναλλαγών τους , ας κάνουμε την εξής μεταφορα-
παράδειγμα σε κάτι ποιο χειροπιαστό και κατανοητό. Ας
αντικαταστήσουμε το κράτος με ένα παραθαλάσσιο Δήμο, τις τράπεζες
με μια μεγάλη τοπική εταιρεία πολλών ταξί, και τα δάνεια με ταξί και
τους δανειολήπτες με οδηγούς ταξί, και την δανειακή κρίση με ένα
σεισμικό τσουνάμι που καταστρέφει τα περισσότερα ταξί. Ας
υποθέσουμε ακόμα πως στις σύμβαση που υπογραφεί ο οδηγός ταξί με
την εταιρεία ταξί, υπάρχει όρος που αν και το ταξί δεν ανήκει στον
οδηγό αλλά στην εταιρεία , χρεώνει στον οδηγό ότι ζημιά πάθει το ταξί
όσο το έχει αυτός να το οδηγεί. Έτσι οι οδηγοί έχουν ασφαλίσει τα ταξί
αλλά δεν περιλάβαν και κίνδυνο από θαλάσσιο τσουνάμι καθώς αυτό
ποτέ στην ζωή τους δεν είχε συμβεί.
Δυστυχώς όμως το τσουνάμι καταστρέφει το 90% των ταξί, και στην
πλειοψηφία τους οι οδηγοί δεν έχουν χρήματα να αντικαταστήσουν το
ταξί τους. Ο δήμος επειδή πλησιάζει η καλοκαιρινή σαιζόν όπου
έρχονται πολλά τουριστικά έσοδα στην πόλη, επειδή έχει αποθεματικά
αποφασίζει να αποζημιώσει με δωρεά στην εταιρεία ταξί τα
κατεστραμμένα ταξι, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούνται οι
καλοκαιρινοί τουρίστες. Το οποίο και όντως γίνεται. Τι λέει λοιπόν η
κοινή λογική ενός δικαστή, εφέτη, αρεοπαγίτη η απλού ανθρώπου. Θα
είναι παράνομο αν η εταιρεία ταξί χρησιμοποίηση τις υπογραμμένες
συμβάσεις με τους οδηγούς ταξί , σμικρύνει την εικόνα σε προσωπικό
επίπεδο κάθε οδηγού (ενώ είναι μακροοικονομική σε επίπεδο Δήμου)
για να του κατάσχεση δικαστικά το σπίτι, για αποζημίωση του ταξί του
όταν έχει ήδη πάρει αυτή την αποζημίωση από τον δήμο? Νομίζω το
αυτονόητο είναι πως ναι είναι παράνομο. Και αυτή την απάντηση πήρα
όταν ζήτησα φιλικά την γνώμη απο γνωστούς μου δικαστές από το
χαμηλότερο επίπεδο μέχρι αρεοπαγίτη (Άρθρα αστικού κώδικα 471 έως
489).
Παρόλα αυτά είναι συνηθισμένο οι δικαστές να μην λαμβάνουν υπόψη
τους την διπλοπληρωμη. Οι λόγοι ίσως είναι α) Δεν υπάρχει ενημέρωση
τους και αρκετά αναλυτική τεκμηρίωση β) οι δικαστές ταυτίζουν τα
συμφέροντα και τις επιθυμίες των ξένων πλέον συστημικών τράπεζων
με το εθνικό συμφέρον αντί να ταυτίζουν τα συμφέροντα και τις
επιθυμίες του ελληνικού λαού ως το εθνικό συμφέρον.
Συνοψίζοντας αντί να ερωτάμε αν είναι δικονομικά παράνομη η
διπλοπληρωμή αυτή των μη εξυπηρετούμενων απαιτήσεων, θα ήταν
πιο σωστό να ερωτάμε αν υπάρχει ουσιαστικό δίκαιο όχι μόνο
δικονομικό. Αλλά η παρούσα τη μελέτη περιγράφει 3 κλίμακες και
είδη δίκιου
Α) ΜΙΚΡΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΙΟ 1/3, 2/3 ,3/3
(παράγραφοι 1,2,3)
Β) ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΗΘΙΚΟ ΔΙΚΙΟ (παράγραφοι 4, 5)
Γ) ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΙΟ (παράγραφος 6)
Βιβλιογραφία.

[1] Bank of Greece, 2012, Report on the Recapitalization and Restructuring of the
Greek Banking Sector, December.
[2] Blanchard, O. and Giavazzi, F., 2002, “Current account deficits in the euro area:
the end of the Feldstein-Horioka puzzle?” Brookings Papers on Economic Activity,
2002(2), pp.147-209.
[3] European Central Bank, 2015, Greek Comprehensive Assessment 2015: Results
overview, Press call presentation, Saturday, 31 October.
[4] Hardouvelis, Gikas A. and Ioannis Gkionis, 2016, “A decade Long Economic
Crisis: Cyprus versus Greece,” Cyprus Economic Policy Review, vol. 10, No. 2, pp.
3-40, December.
[5] Hardouvelis, Gikas 2017. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα στα χρόνια της κρίσης.
Πανεπιστήμιο Πειραια,
https://eclass.unipi.gr/modules/document/file.php/XTD136/NOMIKH.BIBL..pdf
[6] Meghir, K., Pissarides, C., Vayanos, D., and N. Vettas , 2017, Editors of: Beyond
Austerity: Reforming the Greek Economy, MIT Press, forthcoming.
[7] Zettelmeyer, J., Trebesch, C. and Gulati, M., 2013, “The Greek debt restructuring:
an autopsy,” Economic Policy, 28(75), pp.513-563.
[8] Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, 2014, Συγκεντρωτική Έκθεση σχετικά με την
Αξιολόγηση, Οκτώβριος 2014.
[9] Τράπεζα της Ελλάδος, 2014, Άσκηση Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων για
τον Ελληνικό Τραπεζικό Τομέα 2013, Μετάφραση του Κεφαλαίου Ι: Γενική
Επισκόπηση, Μάρτιος.
[10] Τράπεζα της Ελλάδος, 2016, Έκθεση για τους Επιχειρησιακούς Στόχους μη
Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων, 30 Νοεμβρίου.
[11] Χαρδούβελης, Γκίκας, 2007, «Μακροοικονομική Διαχείριση και η Ανάγκη
Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων μετά την Είσοδο στη Νομισματική Ένωση»,
Οικονομια και Αγορές, Eurobank Research, τόμος ΙΙ, τεύχος 8, σελ. 1-26, Οκτώβριος
[12] Τράπεζα Ελλάδος, Εξέλιξη δανείων και καθυστερήσεων.
https://www.bankofgreece.gr/statistika/ekseliksh-daneiwn-kai-kathysterhsewn
[13] Τραπεζική Λογιστική Βασίλειος Φίλιος PhD.
[14] Λογιστική Τράπεζων και Εταιρειών Γ. Κοντός 2019 ,

[15] Kyritsis Konstantinos , Evangelos Chytis March 2013. “Simulation for the
estimation of the survival probabilities of enterprises and banks within a prolonged
duration of the debt crisis.” Conference: Proceedings of the 3rd International
Conference Quantitative and Qualitative methodologies in Economics and
Administrative sciences. At: Athens Greece 2013, Volume: Vol 1 pp. 255-260

[16] Kyritsis Konstantinos , P. Rekleitis , P. Trivelas 2015 “Simulation for the

Stability and DEA Risk Analysis of Greek Banks within a Prolonged Duration of the
Debt Crisis” December 2015 Procedia Economics and Finance Volume
33(2015):Pages 376–387

[17] Kyritsis Konstantinos, Petros. Kiohos 2000 “The risks of bankruptcy in insurance
companies, stochastic stability and favorable games” University of Piraeus Volume
of essays in Honor of Professor M. Raphael (1997-1999), pp 399-408

[18] Διακομιχαλης Μιχαηλ 2015 Τραπεζική λογιστική-μη εξυπηρετούμενα δάνεια. .

https://slideplayer.gr/slide/11465546/

[19] Toussaint E. 2017 “Banks are responsible for the crisis in Greece” Debts claimed
from Greece are odious. http://www.cadtm.org
http://www.cadtm.org/spip.php?page=imprimer&id_article=14379
[20] Kyritsis Konstantinos, Militsopoulos K. Pappas T. 2018 University of Ioannina.
“Oι τραπεζες και τα ψηφιακα νομισματα στον μακροσκοπικο καθρεπτη της
αντικειμενικης επιστημης των μαθηματικων.”
https://www.researchgate.net/publication/366185679_OI_TRAPEZES_KAI_TA_PSE
PHIAKA_NOMISMATA_STON_MAKROSKOPIKO_KATHREPTE_TES_ANTI-
_KEIMENIKES_EPISTEMES_TON_MATHEMATIKON

[21] Huckstadt B. “Gradido the natural Economy of life”. https://gradido.net/en/

[22] Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) Ετήσιες εκθέσεις 2011-2021

https://hfsf.gr/investor-
relations/%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%bf%ce%bd%ce%bf%ce%bc%ce%b9%ce%b
a%ce%ac-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%b9%cf%87%ce%b5%ce%af%ce%b1/
[23] Απολογισμοί , Ισολογισμοί και λοιπές Χρημ/κές καταστάσεις του Ελληνικού
Κράτους 2011-2021 https://www.minfin.gr/web/guest/apologismos-isologismos-kai-
loipes-chrematooikonomikes-katastaseis
[24] Έκθεση Υπουργού οικονομικών για τον Απολογισμός του Ελληνικού Κράτους
2010
https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/2f026f42-950c-4efc-b950-
340c4fb76a24/%CE%95%CE%9A%CE%98%CE%95%CE%A3%CE%97_%CE%A
5%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%9F%CE%A5_%CE%9F%
CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%9D%CE%9F%CE%9C%CE%99%CE%9A%CE%
A9%CE%9D.pdf
[25] Κύρωση του Απολογισμού του Ελληνικού Κράτους 2010
https://www.oenet.gr/media/k2/attachments/%CE%9D._4045-2012.pdf
[26] Κύρωση του Απολογισμού του Ελληνικού Κράτους 2009
https://www.hellenicparliament.gr/Nomothetiko-Ergo/Anazitisi-Nomothetikou-
Ergou?law_id=0c478a75-b9e6-4435-86c1-9cbf1d939bc6
[27] Κύρωση του Απολογισμού του Ελληνικού Κράτους 2008
https://www.e-nomothesia.gr/kat-oikonomia/nomos-3829-2010-phek-32a-25-2-
2010.html
[28] Έκθεση επί του απολογισμού του Ελληνικού Κράτους του Ελεγκτικού
συνεδρίου 2010.
https://www.elsyn.gr/sites/default/files/book_files/diadilosi2010.pdf
[29] Έκθεση επί του απολογισμού του Ελληνικού Κράτους του Ελεγκτικού
συνεδρίου 2009.
https://www.elsyn.gr/sites/default/files/book_files/diadilosi2009%20%281%29.pdf
[30] Έκθεση επί του απολογισμού του Ελληνικού Κράτους του Ελεγκτικού
συνεδρίου 2008.
https://www.elsyn.gr/sites/default/files/book_files/diadilosi2008.pdf
[31] Ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Eurobank
https://www.eurobankholdings.gr/el/enimerosi-ependuton/oikonomika-apotelesmata
[32] Ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Alpha bank
https://www.alphaholdings.gr/el/enimerosi-ependuton
[33] Ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της ETE bank
https://www.nbg.gr/el/omilos/enimerwsi-ependutwn/oikonomikes-katastaseis-etisies-
endiameses
[34] Ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Pireos bank
https://www.piraeusholdings.gr/en/investors/financials/financial-statements
[35] MI M2 M3 MONEY https://en.wikipedia.org/wiki/Money_supply
[36] Bretton Woods system https://en.wikipedia.org/wiki/Bretton_Woods_system
[37] Gold standard https://en.wikipedia.org/wiki/Gold_standard
[38] Basel III , a framework that sets international standards for banks
https://en.wikipedia.org/wiki/Basel_III
[39] Ηλεκτρονικά πρακτικά της βουλής αρχείο πολυμέσων

https://www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikes-
Epitropes/Synedriaseis?search=on&commission=4652b3a2-c382-4f1c-ae0c-
a5ee00a80e83&drdSessionPeriods=26c28f97-f651-4937-85dc-a52600fb148e
Η εξεταστική επιτροπή για τη διερεύνηση της νομιμότητας της δανειοδότησης των πολίτικων
κομμάτων. Βίντεο της 27.09.2016. Από σημείο 6 ώρες και 30 λεπτά μέχρι 6 ώρες και 36
λεπτά.

[40] Χρήμα και Χρηματοπιστωτικό Σύστημα" "Γκίκας Γ., Χυζ Α. (2017) «κανόνας
ρευστών διαθέσιμων για τη..ν», εκδόσεις Briken Hill.
[41] Πρόγραμμα Ηρακλής https://www.minfin.gr/-/programma-erakles-eroteseis-kai-
apanteseis?inheritRedirect=true
[42] Murphy R. Understanding money mechanics
https://cdn.mises.org/understanding_money_mechanics_with_cover_image_attached.pdf
[43] Federal Reserve Bank of Chicago “Modern Money mechanics”

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Modern_Money_Mechanics.pdf
[44] Το Ελληνικο Συνταγμα. https://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/To-
Politevma/Syntagma
[45] Κυριακόπουλος Γ.-Σκιαδιώτη Μ. Χρήμα Τράπεζες και Δάνεια στην Αρχαία Ελλάδα.
Εκδόσεις Ματσιούλας,